♨️ #سعد_بن_عبدالله
📝 استاد سید احمد #مددی
♦️وفات ایشان ۲۰۹ یا ۳۰۱ است جلیل القدر است ولی مرحوم #آقا_بزرگ تهرانی در #الذریعه در ذیل کتاب ناسخ القران به ایشان تاخته است و نمی دانیم از کجا این مطالب را آورده است
ایشان علاوه بر فقه شیعه با علمای اهل سنت مراوده داشته است
ایشان استاد #کلینی است و مرحوم کلینی بدون واسطه از ایشان نقل می کند و فقط چند روایت در کتاب الحجة در ابواب تاریخ از ایشان نقل کرده و در باب فقهی روایتی از ایشان ندارد که نمیدانیم سِرّش چیست البته چهار روایت در کتاب زکات از ایشان دارد که در همه نسخه های کافی نیست
🔸مرحوم #صدوق در مشیخه به چهار صد و بیست شخص حدوداً طریق دارد که حدود صد طریق از سعد میگذرد یا از کتاب سعد است یا از کتاب هایی که ایشان نقل کرده است
🔹مرحوم #طوسی بسیاری از روایاتی که از سعد نقل می کند حتی مرحوم صدوق هم نقل نکرده است و روایات هم خلاف مشهور مذهب است و مرحوم طوسی انفراد دارد در این روایات ،مثلا در ابواب حج ده ،دوازده روایت در مورد استظلال داریم که زیر سایه نرود فقط یک روایت از سعد داریم که میگوید لا بأس به
بعضی از روایاتش هم معارض ندارد مثل ارضی که از ذمی خریده شود باید خمس بدهد
یا روایت ای وضوء اطهر من الغسل که پنج روایت دارد و فقط منحصر به ایشان است که مرحوم صدوق اصلا نیاورده و مرحوم کلینی هم آورده «و رُوِیَ أن الوضوء اطهر من الغسل»
📌به هر حال یک مشکلی در روایات سعد وجود دارد یک نوع شذوذ دارد مرحوم #نجاشی عبارت عجیبی دارد که بعد از اینکه ۵ کتاب ایشان را نام میبرد میگوید«کتبه فی ما رواه فیما یوافق الشیعه ایضا خمسة کتب»
📌 این عبارت حذفی دارد و ما معنای این عبارت را نمی فهمیم شاید کتب ایشان دو قسمت داشته است یه قسمت روایات شیعه و قسمت دیگر روایات اهل سنت
نسبت شذوذ در روایات سعد چیزی حدود ۸۰ درصد است اگر کتاب همه اش از همین نوع که مرحوم شیخ طوسی نقل کرده است باشد که بسیار ضعیف است و شاذ است مگر اینکه بگوییم مرحوم شیخ فقط شذوذش را نقل کرده
با آن تعاریف که ،شیخ اهل زمانه و شیخ الاشعریین و... ولی عملا ما در فقه با روایات ایشان مشکل داریم
البته به ذهن ما راه حلی برای این مسائل رسیده است ولی خلاصه چنین اشکالی در کتب سعد وجود دارد.
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
https://t.me/rejal_shobeiri
⚡️ عرضه حدیث بر #امام_صادق (علیهالسلام)
📝 سیدمحمدجواد سیدشبیری
🌸 پدیده #جعل_حدیث و ورود اخبار ساختگی، از همان آغاز و در زمان پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نشان دهنده نفوذ سود جویان فرصت طلب در صفوف مسلمان است.
🌸 با شناخت این زمینه و مسائلی دیگر چون وجود #تقیه و #نسخ، امامان خود بر #عرضه_حدیث تاکید ورزیدند و اصحابشان را به این نکته متوجه کردند که پیش از دریافت حدیث، مجرای آن را بررسی کنند.
🌸 #امام_باقر (علیهالسّلام) میفرماید: "هرکس به دین الهی درآید بدون اینکه آن را از شخص صادقی بشنود، خداوند او را تا قیامت دچار حیرت وگمراهی کند".
این هشدار را در کنار احادیثی قرار دهید که شیعیان را به سوی اهل بیت (علیهالسّلام) فرا میخواند و آنان را مصداقهای بارز هدایت و اهل ذکر و درهای علم و راسخان در آن میداند.
🌸 عرضه مجموعههای متعدد روایی و احادیث متفاوت فراوان بر امام صادق (علیهالسّلام) نشانگر تشدید این جریان در عصر امام جعفر صادق (علیهالسّلام) است.
🌸 این عرضه موجب گشت، سادهاندیشی از دایره حدیث شیعه رخت بربندد و دست جاعلان از دامان حدیث کوتاه گردد.
🌸 از مهمترین جریانات نادرست این دوره، خط #غلو است. #غالیان مورد بیشترین هجوم از سوی #امام_صادق (علیهالسّلام) و یاران راستاندیش ایشان قرار گرفتند؛ به گونهای که نمونههای متعددی از آن را در کتابهای اصلی رجال و بخصوص رجال کشی در احوال غالیانی چون « #ابوالخطاب» و « #یونس_بن_ظبیان» مییابیم.
که #امام_صادق (علیهالسّلام) از اصحاب خود، اندیشههای سرکردگان خط غلو را جویا میشود و به رد و انکار آنان میپردازد.
برای نمونه، امام از « #عنبسة_بن_مصعب» میخواهد که شنیدههایش از « #ابوالخطاب» را بازگوید و آنگاه که او گفتهها را به پایان میبرد، امام با قسم جلاله به رد آنها میپردازد.
در نمونهای دیگر، « #حمادی» حدیثی مرفوعه را نقل میکند که حکایت از عرضهای دیگر دارد؛ راوی، گفتههای غالیان را که به امام منتسب ساختهاند، باور نکرده و آنها را به امام عرضه میکند.
🌸 همچنین #غلو و افراط غالیان در #علم_امام، زمینه را برای تردید #راویان_شیعه در احادیث مربوط به این موضوع، فراهم آورد و آنان را ناگزیر از عرضه این احادیث به امام نمود.
🌸 #امام_صادق (علیهالسّلام) برای عالمان بیرون از حوزه شیعی نیز به صورت پیشوایی بزرگ جهت تایید و رد حدیث، جلوه نموده بود و دگراندیشان بر اثر مراوده و گفتگوی علمی با اصحاب ایشان و دیگر شیعیان، شنیده هایشان را برای امام عرضه میکردند و پاسخ میگرفتند.
#عرضه_مجموعه_های_روایی
با توجه به جایز دانستن #کتابت_حدیث در نزد شیعه، مجموعههای روایی، تدوین و از طریق استنساخ و قرائت، تکثیر و رایج شد.
1⃣ از جمله، اصحاب حضرت علی (علیهالسّلام) فتواها و قضاوتهای متعدد ایشان را جمع آوری کردند و حضرت آن را به مثابه دستورالعمل حکومتی و اجرایی برای امیران و فرمانداران خود فرستاد. این کتاب را « #عبدالله_بن_سعید بن حیان بن ابجر» مشهور به « #ابوعمرو_المتطبب» به حضور امام صادق (علیهالسّلام) عرضه میکند و امام آن را تایید میکند. این کتاب به جهت اشتمال بر قضاوتهایی که بیشتر به احکام دیات مربوط بوده به #کتاب_الدیات معروف است و چون در طریق نقل آن شخصی به نام « #ظریف_بن_ناصح» وجود دارد که به کتاب ظریف هم نامبردار است.
گرچه بنا به گفته #نجاشی به همان اسم عرضه کننده یعنی عبدالله بن ابجر مشهورتر است.
2⃣کتاب دیگری که بر #امام_صادق (علیهالسّلام) عرضه شده، کتاب #عبیدالله_بن_علی بن ابی شعبة مشهور به « #حلبی» است. عبیدالله از #راویان_شیعه و از اصحاب و خواص امام صادق (علیهالسّلام) است. او روایتهایی را گرد آورده، سپس بر امام صادق (علیهالسّلام) عرضه میکند. امام آنها را صحیح میداند و به هنگام قرائت آن میفرماید: اتری لهولاء مثل هذا؛ آیا برای اینان، مانند این هست؟!
استحسان امام نسبت به این مجموعه را شیخ #طوسی نیز نقل کرده است.
📚 منبع برای مطالعه بیشتر: http://wikifeqh.ir/عرضه_حدیث_بر_امام_صادق
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
https://t.me/rejal_shobeiri
https://eitaa.com/shobeiri
✅ مفهوم شناسی
〽️ «له روایات» در فهرست شیخ طوسی
✍🏻 محمد باعزم
🔆 با مطالعه فهرست شیخ طوسی ذیل مداخل مختلف عبارت «له روایات» مشاهده میشود.
🔺تلقی نخست که از این عبارت برداشت میگردد آن است که منظور شیخ طوسی از این ترکیب برای برخی افراد بدین معناست که این افراد مجموعه روایتهای پراکنده دارند.
🔻تتبع و بررسیها نشان میدهد که در فهرست شیخ طوسی هرگاه از عبارت «له روایات» یاد میشود مراد آن است که راوی دارای کتاب «نوادر» است.
🔹ماهیت کتاب نوادر: روایاتی که نمیتوان آنها را ذیل یک سرفصل خاص گردآوری کرد و به عبارتی روایاتی که هر کدام میتواند یک سر فصل باشد، تحت عنوان عامی به نام «نوادر» گردآوری میشوند.
🔺«نوادر محمد بن ابی عمیر» و «نوادر احمد بن محمد بن عیسی اشعری» از معروفترین این نوع از کتابها هستند.
❗️گفتنی است که جناب شبیری زنجانی در مقالهای که در مجله آینه پژوهش تحت عنوان «نوادر احمد بن محمد بن عیسی یا حسین بن سعید» نگاشتهاند، از تحلیل و دستهبندی اسناد، این کتاب را برای حسین بن سعید اهوازی میدانند (شبیری زنجانی، سیدمحمد جواد، مجله آینه پژوهش، شماره46، صص23-26)
#️⃣ #له_روایات #شیخ_طوسی #طوسی #فهرست #مفهوم_شناسی #محمد_باعزم
🆔 @rejal_shobeiri
4_6006030478010746112.pdf
4.55M
📕جستاری در باب منابع داده های تاریخی کتاب #الکافی
🖋اسماعیل اثباتی
🖋سیّد کاظم طباطبایی
🔖معرفی مقاله:
شیخ #کلینی برای تألیف کتاب الکافی از منابع و مکتوبات پیش از خود استفاده کرده و طریقی به آن کتابها داشته است، اما مطالب برخی از این منابع هم با واسطه کتابهای نسلهای بعد به دست شیخ کلینی رسیده است. در این نوشتار، به معرفی برخی از منابع تاریخی مورد استفاده شیخ کلینی پرداخته می شود. کلینی از کتاب #سلیم بن قیس، کتابهای #جابر بن یزید جعفی، #ابان بن تغلب، ابو محمد جعفری، ابو اسحاق احمری نهاوندی، اخبار السید اسحاق بن محمد نخعی، کتاب المبتدأ و المبعث و المغازی و الوفاة و السقیفة و الردة اثر ابان بن عثمان، کتابهای جعفر بن محمد کوفی، ابراهیم بن محمد ثقفی، سلمة بن خطاب، نصر بن مزاحم منقری، هشام بن محمد بن سائب کلبی، محمد بن سنان، حسین بن حسن حسینی، اخبار القائم - علیه السلام - علان کلینی و منابع دیگر استفاده کرده است و کتابهای تاریخی نسلهای بعد از شیخ کلینی مانند: الارشاد شیخ #مفید، کمال الدین و تمام النعمة شیخ #صدوق، کفایة الاثر خزاز قمی، الغیبة شیخ #طوسی و الغیبة #نعمانی وامدار شیخ کلینی هستند.
📚علوم حدیث، سال نوزدهم، شماره اول
@rejal_shobeiri
📌 #ابوالقاسم_علی_بن_احمد_الکوفی
💠 ابوالقاسم کوفی یکی از رواتی است که به #غلو معروف است و توثیق شده نیست. بنابر گزارش #نجاشی، شیخ #طوسی، وی ابتدا از غلات نبوده است ولی بعد از آن غالی شده است و بسیاری از کتابهایش را بر اساس غلو تألیف کرده است.[1] #ابن_غضائری نیز او را #غالی شمرده است.[2] البته حاجی #نوری اصرار دارد که وی را توثیق کند.[3]
——
[1] . رجال نجاشی ص : ۲۶۶: علی بن أحمد أبو القاسم الکوفی رجل من أهل الکوفة کان یقول: إنه من آل أبی طالب و غلا فی آخر أمره و فسد مذهبه و صنف کتبا کثیرة أکثرها علی الفساد ... توفی فی جمادی الأولی سنة اثنتین و خمسین و ثلاثمائة. فهرستالطوسی ص : ۲۷۱؛ علی بن أحمد الکوفی یکنی أبا القاسم کان إمامیا مستقیم الطریقة و صنف کتبا کثیرة سدیدة منها: کتاب الأوصیاء و کتاب فی الفقه علی ترتیب کتاب المزنی. ثم خلط و أظهر مذهب المخمسة و صنف کتبا فی الغلو و التخلیط و له مقالة تنسب إلیه.
[2] . ابن الغضائری ج : ۱ ص : ۸۳؛ علی بن أحمد أبو القاسم الکوفی المدعی العلویة. کذاب غال صاحب بدعة و مقالة. رأیت له کتبا کثیرة لا یلتفت إلیه.
[3] . خاتمة المستدرک، ج۱، ص: ۱۶۳.
——
این مقاله را اینجا بخوانید:
👉https://bit.ly/2yBqkeW
@rejal_shobeiri
✅ #ابراهیم_بن_عبد_الحمید الاسدی
🔸شیخ #طوسی در کتاب رجال خود به واقفی بودن ابراهیم بن عبد الحمید حکم کرده و در فهرست ابراهیم بن عبد الحمید را ثقة دانسته است؛ با توجه به این توثیق، واقفی بودن او ضرری به اعتبار روایاتش نمیرساند؛ اگر چه با توجه به حضور او، صحیحه بودن روایت با اشکال مواجه میگردد.
اما مطلب به اینجا ختم نمیشود. در رجال کشی، از قول فضل بن شاذان در مورد ابراهیم بن عبد الحمید تعبیر به «صالح» شده است؛ در حالی که نسبت به کسی که واقفی باشد تعبیر صالح به کار نمیرود. از سوی دیگر، نجاشی نیز که کتاب خود را بعد از مرحوم شیخ نوشته و ناظر به آن بوده، اشارهای به وقف ابراهیم بن عبد الحمید نکرده است.
🔹با توجه به این دو نکته، میتوان گفت که ابراهیم بن عبد الحمید از کسانی است که از واقفی بودن برگشته و امامی به شمار میآمده است. چه اینکه در کلام شیخ، نسبت به کسانی که از وقف توبه کردهاند نیز تعبیر واقفی به کار رفته است. در نتیجه ابراهیم بن عبد الحمید ثقه و امامی محسوب میگردد و حضور او در سند روایت، خللی در صحیحه بودن آن ایجاد نمینماید.
👈علاوه بر این، حتی اگر به طور مطلق حکم به امامی بودن ابراهیم بن عبد الحمید نکنیم، مطلبی در مورد واقفیه وجود دارد که راه را برای تصحیح روایات ابراهیم باز مینماید. توضیح آنکه، واقفیه، مخصوصا واقفیه نخستین، به منزله ناصبی و دشمنان اهل بیت تلقی میشدهاند و از این رو، محل رجوع اصحاب نبودهاند. لذا نقل اصحاب ائمه از افرادی که به آنها نسبت وقف داده شده است، یا قبل از وقف بوده و یا بعد از توبه از وقف.
🔸با توجه به این نکته، روایاتی از ابراهیم بن عبدالحمید که توسط افرادی همچون ابن ابی عمیر نقل شده است، مربوط به دوران استقامت او خواهد بود و از آنجا که معیارِ صحیحه بودن روایت، امامی بودن راوی در زمان تحمل روایت توسط شاگرد اوست و امامی بودن در زمان اداء روایت توسط شاگرد، اهمیت ندارد، لذا عمده روایات ابراهیم بن عبد الحمید صحیحه خواهند بود؛ چرا که عمده روایات او توسط امامیه نقل شده است.
✅تذنیب: مراد از عیسی در مشایخ ابراهیم بن عبد الحمید
یکی از مشایخ ابراهیم بن عبد الحمید، عیسی بن ابی منصور شلقان است که در رجال کشی چند مورد از روایتهای ابراهیم بن عبد الحمید از او نقل شده است؛ در قرب الأسناد مرحوم حمیری هم از ابراهیم بن عبد الحمید از حضرت صادق علیه السلام نقل میکند که حضرت فرمود «مَن أرادَ أن یَنظُرَ إِلَی خِیَارٍ فِی الدُّنْیَا و خیار فِی الجَنةِ فَلیَنظر إِلَی هَذَا الشَّیْخِ» و میگوید که مراد از «هَذَا الشَّیْخِ»، «عِیسَی بْنَ أَبِی مَنْصُورٍ شلقان» است. لذا ابراهیم بن عبد الحمید با عیسی بن ابی منصور حشر و نشر داشته است و بر این اساس، در روایت تهذیب که میفرماید «إِبْرَاهِیمُ بْنُ هَاشِمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ حَمَّادٍ الْکُوفِیِّ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِیدِ عَنْ عِیسَی»، مراد از «عیسی»، «عیسی بن أبی منصور شلقان» است.
🔅متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید:
👉https://bit.ly/2RRwkpA
@rejal_shobeiri
✅ مفهوم شناسی
〽️ «له روایات» در فهرست شیخ طوسی
✍🏻 محمد باعزم
🔆 با مطالعه فهرست شیخ طوسی ذیل مداخل مختلف عبارت «له روایات» مشاهده میشود.
🔺تلقی نخست که از این عبارت برداشت میگردد آن است که منظور شیخ طوسی از این ترکیب برای برخی افراد بدین معناست که این افراد مجموعه روایتهای پراکنده دارند.
🔻تتبع و بررسیها نشان میدهد که در فهرست شیخ طوسی هرگاه از عبارت «له روایات» یاد میشود مراد آن است که راوی دارای کتاب «نوادر» است.
🔹ماهیت کتاب نوادر: روایاتی که نمیتوان آنها را ذیل یک سرفصل خاص گردآوری کرد و به عبارتی روایاتی که هر کدام میتواند یک سر فصل باشد، تحت عنوان عامی به نام «نوادر» گردآوری میشوند.
🔺«نوادر محمد بن ابی عمیر» و «نوادر احمد بن محمد بن عیسی اشعری» از معروفترین این نوع از کتابها هستند.
❗️گفتنی است که جناب شبیری زنجانی در مقالهای که در مجله آینه پژوهش تحت عنوان «نوادر احمد بن محمد بن عیسی یا حسین بن سعید» نگاشتهاند، از تحلیل و دستهبندی اسناد، این کتاب را برای حسین بن سعید اهوازی میدانند (شبیری زنجانی، سیدمحمد جواد، مجله آینه پژوهش، شماره46، صص23-26)
#️⃣ #له_روایات #شیخ_طوسی #طوسی #فهرست #مفهوم_شناسی #محمد_باعزم
🆔 @rejal_shobeiri
هدایت شده از گروه رجال و حدیث حوزه علمیه خراسان
دانلود رایگان مقاله #علمی_پژوهشی 📕 عنوان مقاله:
بازشناسی مبانی حجیّت قول دانشیان رجال (با تأکید بر کتاب منتقی الجُمّان) 👥نویسندگان:
دکتر سید مرتضی فریزنی ؛ دکتر سید علی دلبری 💾فرمت فایل: PDF
چکیده
یکی از مسائل مهم در کتب استدلالی رجالی متداول که در دورههای اخیر تدوین میشود، توجه به دلیل و مبنای قبول جرح و تعدیلهای رجالشناسان دربارۀ راویان است. از دیرباز، کیفیت مقبولیت و ارزشگذاری گفتههای رجالیان متقدم در اعتبار اسانید روایات در میان فقها و رجالیان حائز اهمیت بوده و براین اساس مبانی متعددی در قبال حجیّت گفتههای بزرگانی نظیر #نجاشی و شیخ #طوسی و #ابن_غضائری در مورد احوال راویان وجود دارد. مشهورترین مبانی میان فقهای معاصر، مسلک حجیّت #خبر_واحد و مسلک #اطمینان است که برای هریک استدلالهای متعدد اقامه شده و نقدهای گوناگون نیز بر آنها وارد شده است. در برخی ادوار افرادی همچون #محقق_حلّی و شیخ حسن #عاملی صاحب منتقیالجمان به سود مسلک و مبنای #شهادت استدلال کردهاند. در این نوشتار که تقدیم می گردد، به روش توصیفی، تحلیلی و به صورت کتابخانه ای به بررسی و تحلیل هشت مبنای پذیرش قول رجالی پرداخته شده است.
سطح مقاله: علمی پژوهشی دوره 1، شماره 1، بهار و تابستان 1398
لینک دانلود: http://vsh.journals.hozehkh.com/article_76.html
🌐 وب سایت: مطالعات اعتبار سنجی حدیث http://vsh.journals.hozehkh.com/
🎁کانال🔻 اطلاع رسانی فعالیت های گروه رجال وحدیث حوزه علمیه خراسان🔻
@rejalkh