💠انحراف در #انتظار
🔹برای درک بهتر مفهوم انتظار و تببین هدف اصلی آن، جا دارد متون اصیل اسلامی و لحن گوناگون روایات انتظار را مورد اشاره قرار داد؛ شخصی از امام صادق(ع) درباره کسی که انتظار ظهور حکومت حق را میکشد و در این حال از دنیا میرود، سؤال کرد. ایشان فرمودند: او همانند کسی است که با پیامبر اکرم در مبارزاتش همراه بودهاست.¹
⚪️این مضمون در روایات بسیاری با تعابیر مختلف نقل شدهاست.
در روایات دیگری آمده: مرگ در راه انتظار #فرج، همانند شمشیرزنی در راه خداست² و در روایاتی دیگر شخصی که در راه انتظار فرج بمیرد، همانند کسی است که در زیر پرچم قائم بوده است²، عنوان شدهاست. در دستهای دیگر از روایات چنین شخصی همانند کسی است که پیش روی پیامبر جهاد کند.³
↩️چنانچه مشاهده میشود، تشبیههای بسیار دقیق و عمیق روایات، روشن میسازد که نوعی رابطه و تشابه میان مسئله انتظار، جهاد و مبارزه با دشمن در آخرین شکل خود وجود دارد. در روایات متعددی نیز داشتن انتظار چنین حکومتی، به عنوان بالاترین عبادت معرفی شدهاست، این مضمون در بعضی از احادیث پیامبر و امام علی(ع) نقل شدهاست که «أفضلُ العبادةِ إنتظارُ الفرجِ» این احادیث، اهمیت انتظار و منظور از #انتظار فرج و منتظر واقعی را تبیین نموده و تنها درخواستکننده فرج و ذاکر و عجّل فرجهم را منتظر نمیشمارد، بلکه تعابیر روایات یادشده، همگی حاکی از #انقلابی توأم با جهاد وسیع و دامنهدار است.
اما انتظار در دیدگاه جمعی از شیعیان معاصر که انجمن حجتیه از بارزترین مصادیق آن است، مفهومی منفعل و منفی دارد.
طبق این دیدگاه، انقلاب امام عصر، به دو چیز بستگی دارد:
۱. زمینههای منفی موجود در جامعه، مثل تبهکاریها و ستمها.
۲. ایمان و اعتقاد مردم به اسلام.
🔹از نظر این افراد، باید این دو عامل تقویت اسلام به تودهها شناسانده شود و یک رشته اصلاحات اعتقادی صورت گیرد. ازاینرو، رسالت انسان منتظر در دوران غیبت، عبارت است از: تلاش برای سازندگی خود و دیگران، اصلاح محیط و به راه آوردن منحرفان از اسلام؛ البته، نه در بعد سیاسی، حکومتی و اقتصادی، بلکه صرفاً در بعد عقیدتی، آن هم محدود و منحصر در مبارزه با مصلحنماها و کسانی که فریب آنان را خوردهاند. انسان #منتظر باید فراهمسازی کند؛ یعنی نیرو و امکانات خود را بالقوه نگه دارد و آماده باشد تا فرمان فرمانده کل قوا، یعنی امام عصر صادر شود، نه اینکه با این امکانات در عصر غیبت با ستمگران و مفسدان، ستیز کنند.
۱. محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، جلد ۱، صفحه۲۷۳
۲. همان، صفحه۳۷۱
۳. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، جلد ۵۲، صفحه۱۴۲
🆔@RoshangarMedia
🔺فروکاست وظیفه منتظر
✍️از موضوعات مورد توجه شیعیان، مواجهه یک #مسلمان_شیعی با عصر غیبت و وظیفه او به عنوان #منتظر است. آسیبی که در مراجعه به برخی کتب و سخنان در این رابطه به چشم میخورد، ترغیب و تشویق مخاطب به دعا برای #ظهور امام زمان( عج) به عنوان تنها وظیفه یک منتظر است، و هیچ اشارهای به لزوم مبارزه با ظلم و استکبار و قیام عملی برای ظهور حضرت نمیشود، در حالی که این یک برداشت و دیدگاه غلط است که مسئله #انتظار را به دعا محدود نماییم. امام خمینی(ره) این نگاه را عامل انحطاط و ضعف جامعه اسلامی دانسته و مبارزه با این نوع برداشت را از مسئولیتهای هر مسلمان میشمارند.(1)
⏮مروجان این دیدگاه که اغلب از عناصر #انجمن_حجتیه هستند، برای تأیید بینش خود، از برخی روایات استفاده میکنند. به عنوان مثال در روایتی آمده: اسکنوا ما سکنت السماء و الارض: مادام که آسمان و زمین ساکن هستند، شما هم حرکتی نکنید.(2) احادیثی که امثال این عبارت از نظر لفظ و مضمون در آنها ذکر شده، از حیث سند قابل اتکا نیستند مثلا در همین روایت در وسایلالشیعه، یکی از حلقههای راویان #حدیث، احمد بن محمد علوی است که در کتب رجال، از او به عنوان مهمل یاد شدهاست.
🔰ضمناً باید به این نکته توجه نمود که #شیعیان و اصحاب ائمه اطهار، همواره در انتظار قیام و نهضت قائم آل محمد(عج) بودند، به همین جهت، در آن اوضاع بحرانی صدر اسلام، موضوع قیام و قائم همواره بین شیعیان مطرح بود. در چنین اوضاعی، بعضی سادات علوی به عنوان مهدی موعود #قیام کرده و برای سرنگون ساختن حکومتهای #طاغوت میجنگیدند، اما چندی طول نمیکشید که با شکست مواجه میشدند. بنابراین احادیث مذکور در چنین اوضاع و شرایطی صادر شدهاند. در واقع احادیث مذکور میخواستند جلوی سوءاستفاده برخی سادات علوی را بگیرند. در نتیجه چنین احادیثی هرگز درصدد نیستند که احکام و وظایف قطعی مسلمین، از قبیل وجوب جهاد، دفاع از اسلام و مسلمین، امر به معروف و نهی از منکر، لزوم مبارزه با ظلم و بیدادگری و دفاع از مظلومین و مستضعفین را از اعتبار، ساقط سازند و یک چنین مطلب ناروایی را نمیتوان به ائمه اطهار نسبت داد.
📚پینوشت:
۱.امام خمینی(ره)، صحیفه امام، جلد۲۱، صفحه۱۳
۲.شیخ حر عاملی، وسایلالشیعه، جلد۱۱، صفحه۳۹
🆔@RoshangarMedia