#یادداشت_کوتاه
🖋پاسخی کوتاه به سوالی تامل برانگیز
🔹آیا مستند داستانی ادبیات خلاقه را خفه کرده است؟
در جایی عزیزی مطلبی مرقوم فرموده بودند با عنوان:
"مستند داستانی ادبیات خلاقه را خفه کرده است"
در باب این سخن مواردی به ذهنم رسید که تقدیم می کنم
آن چیزی که قالبهای جدید را به وجود می آورد، نیاز به داشتن روشها و ابزار مناسب برای رساندن پیام به گروه هدف است و اینکه ما چطور می توانیم حرف و پیام را به
#مخاطب منتقل کنیم.
سوال اینجاست که چگونه می توانیم به مخاطبی که به
#مستندنگاری علاقه ندارد و آن را نمی خواند و دنبال نمی کند، شخصیتها را بشناسانیم و با واقعیتها آشنایش کنیم؟
چگونه به او بگوییم که
#دفاع_مقدس چه بوده و شهدا که بودند؟ آیا او را وادار کنیم که
#مستند بخواند -که ممکن نیست -و یا فقط با
#داستان سرگرمش کنیم و واقعیتها را رها کنیم؟
برای مثال فیلم خوب
#موقعیت_مهدی را مثال می زنم. با استفاده از این فیلم در کمتر از دو ساعت می شود شخصیت شهید
#مهدی_باکری را در حد ظرفیت فیلم به همه جامعه از عام و خاص شناساند. چگونه؟ با
#دراماتیک کردن زندگی
#شهید و داستانی کردن آن.
آیا تمام اتفاقها، دیالوگها، شخصیتها، فضاها و مکانها واقعی بودند؟ کاملا مشخص است که نمی تواند اینطور باشد و این فیلم مصداق بارز و موفق م
#مستند_داستانی است که به قالب
#فیلمنامه درآمده است.
سریالهایی مثل
#یوسف پیامبر ع،
#مریم_مقدس س و حتی سریالهایی مانند
#کیف_انگلیسی و
#هزاردستان نمونه های موفق از فیلمنامه های مرکب از مستند و داستان هستند.
در تمام دنیا و به خصوص در
#هالیوود برای شناساندن شخصتهای حقیقی شان به صورت گسترده دارند از این قالب استفاده می کنند وشخصیتهایشان را با همین روش به تمام جهانیان می شناسانند.
فیلمهایی مثل
#ذهن_زیبا و
#بازی_تقلید دو نمونه بارزاز این مقوله هستند.
در این جریان اول زندگینامه مستند شخصیت نوشته می شود. بعد به صورت
#رمان_زندگینامه_ای درمی آید و بعد از آن تبدیل به فیلمنامه می شود و با استفاده از جذابیتهای تصویری و جادوی
#سینما همه جهان را تحت تاثیر خودشان-درست یا غلط-قرار می دهند.
در مورد گزاره که "مستند داستانی
#ادبیات_خلاقه را خفه کرده است" هم باید کمی بیشتر اندیشید.
در این نوع بیان نوعی عمد و جبر احساس می شود که به نظر من اینطور نیست.
اگر نویسندگان و به خصوص داستان نویسان به سمت ادبیات خلاقه نمی روند، دلایلی زیادی دارد که باید بررسی شود.
یکی از دلایل این است که موضوعات، شخصیتها و ماجراهای دفاع مقدس آنقدر ظرفیت دارد که برای پیدا کردن سوژه نیاز به تلاش زیادی نیست و به همین دلیل خلاقیت کمتر به کار می آید.
از طرفی یک نویسنده متعهد که رسالت خودش را نوشتن از شهدا و راه شهدا می داند، آیا خلاقیت خودش را برای یافتن سوژه معیار و ملاک قرار می دهد و یا زندگی یک شهید واقعی را؟
او رسالت خودش را شناساندن شهدا می داند با نوشتن مستند داستانی -که من ترجیح می دهم از اصطلاح داستان و رمان زندگینامه ای استفاده کنم- سعی در انجام وظیفه دارد.
شاید چندین سال دیگر ادبیات خلاقه دفاع مقدس گسترش بیشتری پیدا کند و آثار بیشتری خلق شود اما در حال حاضر بهتر می توان با داستان و رمان زندگینامه ای و به تبع آن فیلمنامه و فیلم و سریال،
#فرهنگ_دفاع_ مقدس را به جامعه شناساند و آن را گسترش داد.
و در پایان دغدغه اینکه مستند داستانی جای مستندنگاری را بگیرد و در آینده یک محقق به جای استفاده از مستندات برای پژوهش از داستان استفاده کند، محلی از اعراب ندارد چون هر محققی می داند و باید بداند که برای پژوهش به چه منابعی نیاز دارد و به کجا باید مراجعه کند.
#ابوالقاسم_وردیانی
🔸همراه شما در کانال
❇️
داستان دفاع مقدس، نکته، نقد
🔸لینک ارتباط
@ghasem_vardiani
.