#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا
#مقدمه_دعا_هشتم 3
#حسن_خلق 2
#حسن_خلق_در_روایات 1
✳️ از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت شده:
لَمّا خَلَقَ اللَّهُ تَعالى الإْيْمانَ قالَ: اللّهُمَّ قَوِّنى، فَقَوّاهُ بِحُسْنِ الْخُلْقِ وَ السَّخاءِ. وَ لَمّا خَلَقَ اللَّهُ الْكُفْرَ قالَ: اللّهُمَّ قَوِّنى، فَقَوّاهُ بِالْبُخْلِ وَ سُوءِ الْخُلْقِ.
چون ايمان به لباس هستى درآمد به حضرت حق عرضه داشت: مرا نيرو بده، او را به حسن خلق و سخاوت نيرو بخشيد. و چون كفر ظهور كرد عرضه داشت: مرا تقويت كن، خداوند او را به بخل و سوء خلق نيرو داد.
رسول با كرامت اسلام فرمود:
الإْسْلامُ حُسْنُ الْخُلْقِ
اسلام حسن خلق است.
راستى، حسن خلق چه ارزش سنگين و والايى دارد كه صدرنشين مُلك و ملكوت، اسلام را به حسن خلق معنا فرموده است! آرى، حسنات اخلاقى ريشه در صفات و اسماى حضرت محبوب دارد، ورنه اسلام بدين صورت معنى نمىشد.
حسن خلق را چه منزلت عظيمى است كه حضرت مجتبى عليه السلام در روايتى بى نظير، آن را بهترين نيكىها دانستهاند.
أبُوالحَسنِ عَلىُّ بنُ عبدِ اللَّهِ الأْسْوارىُّ، عن أحْمَدَ بن محمَّدِ بنِ قَيْسٍ، عن عبدِالعزيزِ بنِ علىٍّ السَّرَخسىِّ، عن أحمدَ بنِ عِمْرانَ البغدادىّ، قال: حَدَّثَنا أبوالحسنِ قال: حَدَّثنا أبوالحسن، قال: حَدَّثنا أبوالحسنِ قال: حَدَّثنا الحَسَنُ، عنِ الْحَسَنِ، عنِ الْحَسَنِ: «إنَّ أحْسَنَ الْحَسَنِ، الْخُلْقُ الْحَسَنُ.»
راويان روايت از ابوالحسن و او از ابوالحسن و او نيز از ابوالحسن، از حسن، از حسن، از حسن روايت كردهاند كه بهترينِ نيكىها خُلق حسن است.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 5 ، ص: 327
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا
#مقدمه_دعا_هشتم 3
#حسن_خلق 2
#حسن_خلق_در_روایات 2
✳️ حضرت باقر عليه السلام ايمان كامل را شعاع اخلاق نيكو دانسته است:
إنَّ أكْمَلَ الْمُؤْمِنينَ إيماناً أحْسَنُهُمْ خُلْقاً.
كاملترين مؤمنان از جهت ايمان خوش اخلاقترين آنانند.
وجود حسن خلق محصول ميانه روى بر عليه افراط و تفريط در قوه شهوت و غضب است و ظهور اين معنى در معاشرت نيكو با مردم و محبت با آنان، وصِله و صدق و لطف و نيكوكارى، حسن مصاحبت و زندگى پاك و رعايت حقوق خلق خدا و مواسات و مساوات و نرمخويى و حلم و صبر و تحمّل رنج مردم و مهربانى با ايشان است.
در سفارشهاى حضرت ختمى مرتبت است كه:
خالِقِ النّاسَ بِخُلْقٍ حَسَنٍ.
با حسن خلق با مردم معاشرت داشته باش.
پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله فرمود:
ما يُوضَعُ فى ميزانِ امْرِءٍ يَوْمَ الْقِيامَةِ أفْضَلُ مِنْ حُسْنِ الْخُلْقِ.
در ترازوى اعمال هر شخصى در قيامت چيزى بهترى از اخلاق نيكو نمىباشد.
امام صادق عليه السلام فرمودند:
أرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فيهِ كَمُلَ إيمانُهُ، وَ إنْ كانَ مِنْ قَرْنِهِ إلى قَدَمِهِ ذُنُوباً لَمْ يَنْقُصْهُ ذلِكَ، قالَ: وَ هُوَ الصِّدْقُ، وَ أداءُ الأْمانَةِ، وَ الحَياءُ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ.
چهار واقعيّت است در هر كس باشد ايمانش كامل مىشود و اگر از سر تا قدمش را گناه گرفته باشد كاهشى در آن پديد نمىآورد: راستى، اداى امانت، حيا و حسن خلق.
اين چهار حقيقت در مرحلهاى مانع از بسيارى از گناهان در آينده و باعث آمرزش گناهان گذشته و زمينهساز توفيق توبه براى انسان است.
روزه در تابستان عملى بس مشكل و داراى اجرى فوق العاده است، به اندازهاى كه خداوند فرموده:
روزه از من است و من به آن جزا مىدهم. «1» شب زندهدارى آنهم با خستگى از كار روزانه كارى مشقّت و عملى سخت است، به همين خاطر ثواب شب زندهداران ثوابى سنگين و اجرى غير قابل تصور است، تا جايى كه از حضرت حق در بسيارى از كتب روايى و عرفانى نقل شده:
أعْدَدْتُ لِعِبادِىَ الصّالِحينَ ما لا عَيْنٌ رَأَتْ، وَ لا اذُنٌ سَمِعَتْ، وَ لا خَطَرَ عَلى قَلْبِ بَشَرٍ.
براى بندگان شايستهام چيزى فراهم كردهام كه نه چشمى ديده و نه گوشى شنيده و نه بر قلب انسانى خطور كرده است.
ثواب بسيارى براى روزه دار، شب زنده دار، است كه از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت شده:
إنَّ صاحِبَ الْخُلْقِ الْحَسَنِ لَهُ مِثْلُ أجْرِ الصّائِمِ الْقائِمِ.
اجر دارنده حسن خلق همچون روزهدار شب زندهدار است.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 5 ، ص: 327
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا
#مقدمه_دعا_هشتم 3
#حسن_خلق 2
#حسن_خلق_در_روایات 3
✳️ مسأله تقوا، يعنى حسن معامله با حضرت ربّالعزّه و حسن خلق يعنى حسن معامله با مردم، به اندازهاى پر ارزش است كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودهاند:
أكْثَرُ ماتَلِجُ بِهِ امَّتِى الْجَنَّةَ: تَقْوَى اللَّهِ، وَ حُسْنُ الْخُلْقِ.
بيشتر چيزى كه امّتم با آنها وارد بهشت مىشوند تقوا و حسن خلق است.
حسن خلق، مىخوشگوار خمخانه عالم لاهوت و جهان ملكوت است كه به هر كس بچشانند، آلودگىهايش علاج و به حقايق معنوى آراسته مىگردد.
حرارت معنوى حسن خلق به اندازهاى است كه حضرت صادق عليه السلام فرموده:
إنَّ الخُلْقَ الْحَسَنَ يَميثُ الْخَطيئَةَ كَما تَميثُ الشَّمْسُ الْجَليدَ.
حسن خلق، گناه در پرونده انسان را چنانكه آفتاب يخ را آب مىكند، آب مىنمايد.
فضيلت حسن خلق در ملأ اعلى به اندازهاى است كه حضرت صادق عليه السلام فرمود:
إنَّ اللَّهَ تَبارَكَ وَ تَعالى لَيُعْطِى الْعَبْدَ مِنَ الثَّوابِ عَلى حُسْنِ الْخُلْقِ كَما يُعْطِى الْمُجاهِدَ فى سَبيلِ اللَّهِ يَغْدُو عَلَيْهِ وَ يَرُوحُ.
خداوند به صاحب خلق اجرى كه عنايت مىفرمايد همانند اجرى است كه به رزمنده در راه خدا مرحمت مىشود، آنهم رزمندهاى كه شب و روز در رزم با دشمن باشد.
و اين معنى بعيد نيست؛ زيرا دارنده حسن خلق بر اثر جهاد با نفس كه جهاد اكبر است موفّق به تحصيل حسن خلق شده است.
ارزش و عظمت حسن خلق به اندازهاى است كه كمى عبادت را در پرونده قيامت مىتواند جبران كند. اين معنى را رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرموده است:
إنَّ الْعَبْدَ لَيَبْلُغُ بِحُسْنِ خُلْقِهِ عَظيمَ دَرَجاتِ الآْخِرَةِ وَ شَرَفَ الْمَنازِلِ وَ إنَّهُ لَضَعيفُ الْعِبادَةِ.
عبد با حسن خلقش به درجات بزرگ آخرت و منازل شريفه اش مىرسد، در صورتى كه از نظر عبادت ضعيف بوده است.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 5 ، ص: 327
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا
#مقدمه_دعا_هشتم 3
#حسن_خلق 2
#حسن_خلق_در_روایات 4
✳️ عاقبت حسن خلق بهشت و نتيجه سوء خلق جهنّم است. اين واقعيتى است كه حضرت رضا عليه السلام از پدرانش از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت كرده است:
عَلَيْكُمْ بِحُسْنَ الْخُلْقِ، فَإنَّ حُسْنَ الْخُلْقِ فِى الْجَنَّةِ لامَحالَةَ. وَ ايّاكُمْ وَ سُوءَ الْخُلْقِ فِى النّارِ لامَحالَةَ.
بر شما باد به اخلاق نيكو، كه مسلماً خلق نيكو در بهشت است و بپرهيزيد از بدى اخلاق كه مسلماً آتش را به دنبال دارد.
مردم مؤمن به طور غالب در قنوت نمازهاى خود آيه شريفه:
رَبَّنا آتِنا فِى الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِى الآْخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
و گروهى از آنان مىگويند: پروردگارا! به ما در دنيا نيكى و در آخرت هم نيكى عطا كن، و ما را از عذاب آتش نگاه دار.
را مىخوانند، امام صادق عليه السلام در توضيح اين آيه مىفرمايد:
حسنه آخرت رضوان اللَّه و بهشت و حسنه دنيا وسعت در رزق و معاش و حسن خلق است. «3» امام صادق عليه السلام مىفرمايد:
اسيرانى را خدمت رسول خدا صلى الله عليه و آله آوردند، آن بزرگوار به قتل همه آنان جز يك نفر فرمان داد. آن يك نفر به حضرت عرضه داشت: پدر و مادرم فدايت، چه شد كه دستور آزادى ما دادى؟ حضرت فرمودند: جبرئيل به من خبر داد كه پنج خصلت در تو هست كه خداوند مهربان و رسولش آنها را دوست مىدارند: غيرت شديد نسبت به ناموست، سخاوت، حسن خلق، راستى در گفتار، شجاعت.
اسير چون اين واقعيتها را شنيد مسلمان شد مسلمانى نيكو و سپس در جنگ سختى همراه با رسول الهى شركت كرد تا جايى كه به مقام با عظمت شهادت رسيد.
رسول با عظمت اسلام فرمود:
الْخُلْقُ الْحَسَنُ نِصْفُ الدّينِ.
حسن خلق نصف دين است.
اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:
حُسْنُ الْخُلْقِ خَيْرُ قَرينٍ.
حسن خلق را بهترين رفيق انسان شمرده است.
رسول مكرّم اسلام صلى الله عليه و آله فرمود:
أقْرَبُكُمْ مِنّى مَجْلِساً يَوْمَ الْقِيامَةِ أحْسَنُكُمْ خُلْقاً وَ خَيْرُكُمْ لأِهْلِهِ.
نزديكترين مردم به من در قيامت كسانىاند كه داراى اخلاق بهتر و به اهل و عيال از همه نيكوكارترند.
و اين معنى بعيد نيست؛ زيرا دارنده حسن خلق و نيكو رفتار به اهل و عيال همرنگ پيامبر است و طبق قاعده جذب و انجذاب بايد چنين مردمى در قيامت از مردم ديگر به پيامبر با كرامت نزديكتر باشند.
از حضرت صادق عليه السلام سؤال شد:
ما حَدُّ حُسْنِ الْخُلْقِ، قالَ: تُلينُ جانِبَكَ، وَ تُطيبُ كَلامَكَ، وَ تَلْقى أخاكَ بِبِشْرٍ حَسَنٍ.
حدّ حسن خلق چيست؟ حضرت فرمود: نرمخويى، پاكيزگى در كلام و برخورد با برادر مسلمان با خوشرويى.
رسول اللَّه صلى الله عليه و آله به ابوذر فرمودند:
يا أباذَرٍّ، لا عَقْلَ كالتَّدْبيرِ، وَ لا وَرَعَ كَالْكَفِّ، وَ لا حَسَبَ كَحُسْنِ الْخُلْقِ.
عقلى چون تدبير در امور و وَرَعى چون خوددارى از محرّمات و حَسَبى همچون حسن خلق نيست.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 5 ، ص: 327
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا
#مقدمه_دعا_هشتم 3
#حسن_خلق 2
#حسن_خلق_در_روایات 5
✳️ امام سجّاد عليه السلام مىفرمايد:
سه نفر از بتپرستان هم قَسَم شدند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله رابه قتل برسانند، اميرالمؤمنين عليه السلام به تنهايى به سوى هر سه شتافت، يكى از آنها را كشت و دو نفر ديگر را به حضور پيامبر عزيز اسلام آورد.
حضرت فرمودند: على جان يكى از اين دو نفر را نزديك بياور. على عليه السلام يكى از آن دو را پيش پيامبر برد. حضرت فرمود: به وحدانيّت حق و رسالت من شهادت بده. آن احمق گفت: كشيدن سنگينى كوه ابوقبيس براى من خوشتر از اقرار به وحدانيت خدا و رسالت توست! رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: او را از من دور كنيد و گردن بزنيد.
سپس فرمود: آن ديگرى را بياور. او را آوردند، فرمود: به وحدانيت خداى تعالى و رسالت من اقرار كن. گفت: مرا هم به دوستم ملحق نما. حضرت فرمان قتل او را دادند. على عليه السلام جهت كشتن او برخاست كه امين وحى به رسول الهى نازل شد، عرضه داشت: خدايت سلام مىرساند و مىفرمايد او را نكش؛ زيرا داراى حسن خلق و صفت سخاوت در قوم و قبيلهاش مىباشد.
حضرت صدا زدند: يا على از كشتن او دست نگه دار كه فرستاده حق جبرئيل امين از حسن خلق و سخاوت او به من خبر داده و گفته به خاطر اين دو صفت از قتل او درگذر.
مشرك در زير شمشير مولا به رسول خدا صلى الله عليه و آله عرضه داشت: با جدّيت فرستاده خدايت چنين گفت؟ حضرت فرمود: آرى، گفت: همين طور است، به خدا قسم با بودن برادرى از همنوعم خود را هرگز مالك درهمى ندانستم و در جنگ به هيچ عنوان روترش نكردم، اكنون به وحدانيّت حضرت محبوب اقرار كرده و به رسالت تو شهادت مىدهم.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله رو به اصحاب كردند و فرمودند: اين مرد از كسانى است كه حسن خلق و سخاوتش وى را به جنّات نعيم كشيد.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 5 ، ص: 327
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا
#مقدمه_دعا_هشتم 3
#حسن_خلق 2
#حسن_خلق_در_روایات 6
✳️ مردى به محضر رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و عرضه داشت: اى رسول خدا، دين چيست؟ فرمود: حسن خلق. از دست راست آمد و پرسيد: دين چيست؟ فرمود:
حسن خلق. از دست چپ آمد و پرسيد: دين چيست؟ فرمود: حسن خلق. از پشت سرآمد و پرسيد: دين چيست؟ فرمود: مگر دين را نفهميدى؟ دين اين است كه خشمگين نشوى. «1» از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله است:
حُسْنُ الْخُلْقِ شَجَرَةٌ فِى الجَنَّة وَ صاحِبُهُ مُتَعَلِّقٌ بِغُصْنِها يَجْذِبُهُ إلَيْها وَ سُوْءُ الخُلْقِ شَجَرَةٌ فى النّارِ وَ صاحِبُهُ مُتَعَلِّقٌ بِغُصْنِها يَجْذِبُهُ إلَيْها.
حسن خلق درختى است در بهشت كه دارنده آن به شاخه آن درخت وصل است و آن شاخه وى را به بهشت مىبرد. و بدخلقى درختى است در جهنّم كه دارنده آن به شاخه آن درخت وصل است و آن شاخه وى را به جهنّم مىكشد.
از حضرت مولىالموحدين على عليه السلام روايت شده است:
حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اجْتِنابُ الْمَحارِمِ، وَ طَلَبُ الْحَلالِ وَ التَّوَسُّعُ عَلَى الْعِيالِ.
حسن خلق در سه چيز است: دورى از محرمات مالى و بدنى و حقوقى و در طلب حلال و در وسعت دادن در زندگى اهل و عيال.
كَفى بِالْقِناعَةِ مُلْكاً، وَ بِحُسْنِ الْخُلْقِ نَعيماً.
قناعت سرمايهاى بس سنگين و حسن خلق نعمتى بس قابل توجّه است.
حُسْنُ الْخُلْقِ رَأْسُ كُلِّ بِرٍّ.
حسن خلق ريشه هر خوبى است.
زندگى داراى تلخى و شيرينى است، تلخى زندگى به حادثه و مصيبت نيست و شيرينى زندگى به شهوت و مالدارى نمىباشد. معارف الهيّه شيرينى حيات را در حسن خلق و تلخى آن را در بد خلقى مىداند.
امام صادق عليه السلام فرمود:
لا عَيْشَ أهْنَأُ مِنْ حُسْنِ الْخُلْقِ.
هيچ لذتى گواراتر از اخلاق نيكو نيست.
رسول خدا صلى الله عليه و آله به اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:
ألا اخْبِرُكَ بِأشْبَهِكُمْ بى خُلْقاً؟ قالَ: بَلى يا رَسُولَ اللَّهِ قالَ: أحْسَنُكُمْ خُلْقاً أعْظَمُكُمْ حِلْماً، وَ أَبَرُّكُمْ بِقَرابَتِهِ، وَ أشَدُّكُمْ مِنْ نَفْسِهِ إنْصافاً.
تو را به شبيهترين شما به من از نظر اخلاق خبر ندهم؟ عرض كرد: چرا، يا رسول اللَّه. فرمود: خوش خلقترين شما بردبارترين شما و نيكوكارترين شما به اقوام و با انصادفترين شما از جانب خود نسبت به مردم است.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 5 ، ص: 327
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا
#مقدمه_دعا_هشتم 3
#حسن_خلق 2
#حسن_خلق_در_روایات 7
✳️ اميرالمؤمنين عليه السلام به تمام مردم براى آراسته شدن به حسن خلق فرمان واجب مىدهد. اطاعت از حضرت مولا بر اساس آيات قرآن مجيد و تأكيدات بيست و سه ساله پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و به حكم عقل و وجدان بر تمام مردان و زنان تا قيامت واجب و فريضه الهى است.
مطيع حضرت مولا اهل بهشت و مخالف او بدون شك اهل دوزخ است.
امام عليه السلام در فرمايش خود مىفرمايد:
رُوضُوا أنْفُسَكُمْ عَلَى الأْخْلاقِ الْحَسَنَةِ، فإنَّ الْعَبْدَ الْمُسْلِمَ يَبْلُغُ بِحُسْنِ خُلْقِهِ دَرَجَةَ الصّائِمِ الْقائِمِ.
نفس خود را بر اساس اخلاق حسنه تربيت كنيد كه بنده مسلمان، با حسن خلقش به درجه روزهگير شب زندهدار مىرسد.
امام صادق عليه السلام ده خصلت از حسن خلق رسول خدا صلى الله عليه و آله را مىشمارد و مىفرمايد:
خود را به ده خصلت امتحان كنيد، اگر در شما هست خدا را سپاس گوييد و در زياد شدنش رغبت نماييد:
يقين، قناعت، صبر، شكر، حلم، حسن خلق، سخاوت، غيرت، شجاعت، مروّت. «1» روايات در باب حسن خلق و اين كه اين حقيقت حلّال مشكلات دنيا و آخرت و ضامن تداوم ايمان و حافظ عمل است و در باب سوءخلق و اين كه اين برنامه بپا كننده سختىها و باعث نابودى ايمان و عمل است، در كتب حديث و تفسير بسيار زياد است.
اكنون كه اين روايات را ملاحظه كرديد به اهميّت دعاى هشتم صحيفه كه به چهل و چهار مسأله ( https://eitaa.com/sahife2/44586 ) در باب سوء خلق اشاره دارد بيش از پيش پى مىبريد. پس از اين مقدمه ( #مقدمه_دعا_هشتم ) لازم است كه به شرح هر يك به توفيق حق اقدام شود.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 5 ، ص: 327
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2