eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
4.9هزار دنبال‌کننده
16.5هزار عکس
2.3هزار ویدیو
1.5هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 1 ✳️ حضرت سجّاد عليه السلام در اين دعا به چهل و چهار مسأله كه هر يك علّتى است براى هلاكت و نابودى انسان اشاره فرموده است: 1- هيجان حرص 2- غضب 3- حسد 4- كم صبرى 5- قناعت 6- سوءخلق 7- افراط در شهوت 8- تعصّب بى جا 9- پيروى از هوا 10- مخالفت با هدايت 11- خواب غفلت 12- مشقّت‏هاى بى‏جا 13- گزينش حق بر باطل 14- مداومت بر گناه 15- كوچك شمردن گناه 16- سختى و سنگينى در برابر طاعت 17- فخر فروشى ثروتمندان 18- خوار شمردن تهيدستان 19- بدرفتارى با زيردستان 20- ناسپاسى در برابر خوبى ديگران 21- يارى ستمگران 22- خواركردن ستمديدگان 23- طلب ناحق 24- از روى نادانى سخن گفتن 25- غشّ و خدعه 26- عُجب در عمل 27- آرزوى دراز 28- بدى باطن 29- كوچك شمردن گناه صغيره 30- تسلّط شيطان 31- سختى‏هاى روزگار 32- ستمگرى پادشاه 33- اسراف 34- نيافتن روزى 35- شماتت دشمنان 36- نياز به مثل خود 37- زندگى در سختى 38- مرگ‏ بدون توشه اخروى 39- تأسف و حسرت بزرگ 40- مصيبت اعظم 41- بدترين بدبختى 42- فرجام ناخوش 43- محروميت از پاداش 44- افتادن در عِقاب و عذاب قيامت. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 321 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 2 ‏ 1 ✳️ خود شناختن و خود ديدن براى درك خويش و پى بردن به موقف و موقعيّت خود به اين كه احوالات باطنى و خُلقيّات روحى و نفسى انسان در چه مرتبه‏اى است، آيا آراسته به حسنات است يا آلوده به رذايل، بر نفس است. مؤمن آل فرعون كه يك سوره به نامش در قرآن مجيد آمده، آسيه، همسر فرعون كه آياتى در عظمتش نازل شده، سَحَره زمان فرعون كه آيات سوره طه دلالت بر بزرگوارى و شخصيت ايمانى آنان دارد، حرّ بن يزيد رياحى كه چراغى فرا راه تائبان و پشيمان شده‏هاى از گناه است، بِشر حافى، فُضَيل عياض كه داستان حيات هر كدامشان داراى عبرت‏ها و پندهاست همه و همه محصول بصيرت بر نفس‏اند. آنان با اندك توجّهى كه معلول توفيق حق و بارقه الهى و جرقّه ملكوتى است وضع خود را يافتند و ملاحظه كردند كه اگر آن وضع ادامه يابد و اسير آن حالات بمانند به هلاكت ابدى و عذاب سرمدى مى‏رسند، از اينرو، دست از تمام حالات غلط و احوالات شيطانى باطن شستند و خود را از منجلاب شقاوت نجات داده، با كشتى بصيرت به درياى رحمت وارد شده و با سير معنوى و اخلاقى و عملى تا رسيدن به آغوش رضاى حق ره سپردند. از امام موحّدان، پير عارفان، نور عاشقان، اميرمؤمنان عليه السلام روايت شده است: إنَّ للَّهِ تَعالى‏ شَراباً لأِوْليائِهِ إذا شَرِبُوا سَكِرُوا، وَ إذا سَكِرُوا طَرِبُوا، وَ إذا طَرِبُوا طابُوا، وَ إذا طابُوا ذابُوا، وَ إذا ذابُوا خَلَصُوا، وَ إذا خَلَصُوا طَلَبُوا، وَ إذا طَلَبُوا وَجَدُوا، وَ إذا وَجَدُوا وَصَلُوا، و إذا وَصَلُوا اتَّصَلُوا، وَ إذا اتَّصلُوا لا فَرْقَ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ حَبيبِهِمْ. همانا براى خدا شرابى مخصوص اوليائش است، چون بنوشند مست شوند و چون مست شوند خوشحال شوند، چون خوشى يابند پاكيزه گردند، چون به پاكيزگى برسند ذوب شوند، چون ذوب شوند خالص گردند، چون خالص شوند در مقام طلب برآيند و چون دست به طلب بزنند بيابند و چون بيابند، وصل شوند و چون وصل شوند بين آنان و حبيبشان فرق و جدايى نماند. اين شراب بصيرت است كه قرآن مجيد آن را صفت انبيا و اوليا مى‏داند و با اين صفت به تمام كمالات و مقام فناء فى اللَّه رسيدند. ما معمولًا در حالتى هستيم كه از خود به خارج مى‏نگريم، مثلًا ديدگان ما در بدن ما قرار دارد، در زير پيشانى ما و با اين دو چشم به خارج خود نگاه مى‏كنيم. همچنين حسّ لامسه‏اى كه در بدن ما هست به وسيله اين حس، خارج بدن خود را، يعنى آنچه بيرون از ما هست، لمس مى‏كنيم. راست است كه با چشم‏ها دست و پاى خود را نيز مى‏بينيم و با اين دست آن دست را لمس مى‏كنيم، به اعضاى تن خودمان هم مى‏نگريم و با دست لمس مى‏كنيم، امّا غالباً چنين است وقتى كه با اين حواسّ به اشياى خارج از خود مى‏نگريم، حكم چراغى را داريم كه نورش پرتو مى‏افكند به محيط و پيرامونش، همچنين با قوّه خيال و با قوّه وهم و با قوّه عاقله كه اينها هر كدام مرتبه‏اى از ادراكات باطنى ما هستند، با اين قواى ادراكيّه هم غالباً به خارج از خود مى‏نگريم و آنچه را كه بيرون از ما هست به آسانى هم مى‏توانيم مورد نظر و ادراك قرار بدهيم. مثلًا ما آدم‏ها به آدم‏هاى ديگر به خوبى نظر مى‏كنيم و در مورد آنها نيكو دقّت مى‏كنيم، گفتار پسند و ناپسند آنها را، رفتار نيك و بد آنها را، خوب از يكديگر باز مى‏شناسيم. در مواقعى كه با گرمى و شيرينى گرد هم مى‏نشينيم و به غيبت هم مى‏پردازيم ببينيد كه با چه باريك بينى تمام خوبى‏ها و بدى‏هاى اشخاص را از هم جدا مى‏كنيم. با اين دقت و روشنى كه ما مى‏توانيم به اشياى خارج از خود بنگريم متأسفانه به خودمان با همين دقت نمى‏نگريم. وجود ما از براى ما حكم سنگر را دارد و ما مانند سربازى هستيم كه در سنگر نشسته و از سوراخ آن مواظب بيرون مى‏باشيم. اگر ما بتوانيم به توفيق حضرت حق و با توجه و فكر و انديشه در عواقب امور، از خود خارج گرديم و از خارج وجود خودمان به خودمان بنگريم آن چنانكه ديگران به ما مى‏نگرند، در آن صورت خود ما خواهيم توانست از براى خود معلم و مربّى نيكويى باشيم كه اين قدم اول بصيرت است. در دستورهاى حكيمانه آمده: طبيب خود باش. يعنى تو مريضى، عنايت كن كه طبيب خودت باشى، به امراض و دردهاى خود هم واقف باش و درصدد علاج آن امراض و مداواى آن دردها باش كه بى خبران از خود در ورطه هلاكت و نابودى هستند. خود را فهميدن و به عيب خود واقف شدن، خيرى است كه حضرت ربّ العزّه به انسان عنايت مى‏فرمايد. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 321 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 2 ‏ 2 ✳️ نفس در روايات‏ از امام صادق عليه السلام روايت شده: إذا أرادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَيْراً، زَهَّدَهُ فِى الدُّنْيا، وَفَقَّهَهُ فِى الدّينِ، وَ بَصَّرَهُ عُيُوبَها، وَ مَنْ اوتيهِنَّ فَقَدْ اوتِىَ خَيْرَ الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ. چون خداوند خيرى را به بنده‏اش اراده كند، او را زهد در دنيا، فهم در دين و بصيرت به عيوب نفس عنايت كند و هر كس اين حقايق به او مرحمت شود، خير دنيا و آخرت به او رسيده است. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: إذا أرادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَيْراً فَتَحَ لَهُ قُفْلَ قَلْبِهِ وَ جَعَلَ فيهِ الْيَقينَ وَ الصِّدْقَ، وَ جَعَلَ قَلْبَهُ واعياً لِما سَلَكَ فيهِ، وَ جَعَلَ قَلْبَهُ سَليماً، وَ لِسانَهُ صادِقاً، وَ خليقَتَهُ مُسْتَقيمَةً، وَ جَعَلَ اذُنَهُ سَميعَةً وَعَيْنَهُ بَصيرَةً. چون خداوند خيرى را براى بنده‏اى اراده كند، قفل قلبش را مى‏گشايد و در آن يقين و صدق قرار مى‏دهد و دل او را فراگير آنچه بدان راه مى‏يابد قرار مى‏دهد و دلش را از حالات شيطانى، سالم و زبانش را به صدق و اخلاقش را به مستقيم بودن آراسته مى‏كند و نيز گوشش را شنوا و ديده‏اش را منوّر به نور بصيرت مى‏فرمايد. از رسول عزيز اسلام صلى الله عليه و آله روايت شده: إذا أراد اللَّهُ بِأهْلِ الْبَيْتِ خَيْراً، فَقَّهَهُمْ فِى الدّينِ، وَ وَقَّرَ صَغيرُهُمْ كَبيرَهُمْ، وَ رَزَقَهُمُ الرِّفْقَ فى مَعْيشَتِهِمْ وَالْقَصْدَ فى نَفَقاتِهِمْ، وَ بَصَّرَهُمْ عُيُوبَهُمْ فَيَتُوبُوا مِنها، وَ إذا أرادَ بِهِمْ غَيْرَ ذلِكَ تَرَكَهُمْ هَمَلًا. چون خداوند به خانواده‏اى اراده خير فرمايد، آنان را دين‏شناس مى‏كند و كوچكترهاشان را حس احترام به بزرگتر عنايت مى‏فرمايد، در امر معيشت و زندگى رفق و مداراشان مى‏دهد و آنان را در مسأله دخل و خرج در خط ميانه روى مى‏اندازد و عيوبشان را به آنان مى‏نماياند تا درون و برون را از آن شستشو دهند. و چون نظر لطف و مرحمت به آنان نداشته باشد مهمل و بى‏قيد آنان را رها مى‏كند تا به هر بدبختى كه مى‏خواهند دچار شوند. بدون شك وقتى انسان با توفيق حضرت محبوب عيوبش را شناخت، علاجش آسان است. ولى وقتى وجود ما داراى عيب باشد و ما آن را نبينيم البته علاجش امكان‏پذير نيست. با كمال تأسف اكثر مردم به عيوب خود جاهلند و بر اثر اين جهل است كه براى خود و ديگران مشكلات فراوان به وجود مى‏آورند. از پى اين جهل است كه پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرمود: خاشاك را در چشم ديگران مى‏بينند و شاخه را در چشم خود نمى‏بينند. «1» علت عقب افتادگى فرد و خانواده و جامعه همين است و بس. كفر عيب است، شرك عيب است، نفاق و بد دلى، كينه و عجب، كبر و حسد و حرص و منيّت و ... همه و همه عيب است. اگر انسان اين عيوب را در خود بفهمد و ضرر دنيايى و آخرتى اين صفات ناپسند را واقف شود، البته درصدد علاج و مداواى اين امراض برمى‏آيد. اهل بصيرت، مريدان بينش، عاشقان حقيقت، چون به عيوب خود بنگرند، قدم در ميدان مبارزه و جهاد با رذايل گذاشته و تمام تلاش و سعى خود را در اين مى‏گذارند كه هدف بعثت انبيا كه تزكيه نفوس بوده و به خصوص هدف بعثت رسول با كرامت اسلام را كه رساندن آدمى به مكارم و حسنات اخلاقى بوده، در وجود خويش تحقّق دهند. اينان با تمام وجود در درجه اول خود را مديون حضرت حق و در مرحله بعد خويش را مديون انبيا و مخصوصاً رسول اسلام و ائمه طاهرين عليهم السلام مى‏دانند و اداى دَين را در اين مى‏بينند كه علاوه بر ايمان و عمل، آراسته به واقعيت‏هاى اخلاقى‏ شوند. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: إنَّما بُعِثْتُ لُاتَمِّمَ مَكارِمَ الأْخْلاقِ. همانا من براى كامل نمودن مكارم اخلاق، از جانب خدا برانگيخته شده‏ام. و نيز فرمود: إنَّما بُعِثْتُ لُاتَمِّمَ حُسْنَ الأْخْلاقِ. همانا من براى تكميل نمودن حسن اخلاق، مبعوث به رسالت شده‏ام. حضرت مولا، على عليه السلام مى‏فرمايد: عَلَيْكُمْ بِمَكارِمِ الأْخْلاقِ فَإنَّها رِفْعَةٌ، إيّاكُمْ وَ الأْخْلاقَ الدَّنِيَّةَ فَإنَّها تَضَعُ الشَّريفَ، وَ تَهْدِمُ الْمَجْدَ. بر شما باد به مكارم اخلاق كه آن رفعت و بزرگى است و از اخلاق پست بپرهيزيد كه بلند مرتبه را پست و مجد و بزرگى را منهدم مى‏كند. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 321 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 3 1 ✳️ حُسن خلق ‏از زمان بعثت اولين پيامبر حضرت آدم عليه السلام جهت ارزش يافتن انسان مورد توجّه حضرت ربّ العزّه بوده و به آدم ابوالبشر سفارش و وصيت شده است. بدون زدودن آلودگى‏هاى اخلاقى و پيراستن نفس و روى آوردن به جانب حسنات آراستن نفس و حسن خلق امكان‏پذير نيست. براى ايجاد حسن خلق، شناخت رذايل و فضايل، قدم اوّل؛ و كوشش به خرج‏ دادن و رياضت كشيدن براى پاك شدن نفس از رذايل و آراسته شدن درون به حسنات، قدم دوم؛ و حفظ حقايق متحقّق در نفس با توجه دائم، قدم سوم و آخر است. بدون حسن خلق مشكلات فردى و خانوادگى و اجتماعى قابل حل نيست. مؤمن بد اخلاق در پيشگاه حضرت حق موجودى بى‏ارزش و مؤمن خوش اخلاق از بهترين عباد خداست. ايمان انسان، با حسن خلق قابل تقويت است و با سوء خلق در معرض خطر و نابودى است. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 327 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 3 2 1 ✳️ از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت شده: لَمّا خَلَقَ اللَّهُ تَعالى الإْيْمانَ قالَ: اللّهُمَّ قَوِّنى، فَقَوّاهُ بِحُسْنِ الْخُلْقِ وَ السَّخاءِ. وَ لَمّا خَلَقَ اللَّهُ الْكُفْرَ قالَ: اللّهُمَّ قَوِّنى، فَقَوّاهُ بِالْبُخْلِ وَ سُوءِ الْخُلْقِ. چون ايمان به لباس هستى درآمد به حضرت حق عرضه داشت: مرا نيرو بده، او را به حسن خلق و سخاوت نيرو بخشيد. و چون كفر ظهور كرد عرضه داشت: مرا تقويت كن، خداوند او را به بخل و سوء خلق نيرو داد. رسول با كرامت اسلام فرمود: الإْسْلامُ حُسْنُ الْخُلْقِ اسلام حسن خلق است. راستى، حسن خلق چه ارزش سنگين و والايى دارد كه صدرنشين مُلك و ملكوت، اسلام را به حسن خلق معنا فرموده است! آرى، حسنات اخلاقى ريشه در صفات و اسماى حضرت محبوب دارد، ورنه اسلام بدين صورت معنى نمى‏شد. حسن خلق را چه منزلت عظيمى است كه حضرت مجتبى عليه السلام در روايتى بى نظير، آن را بهترين نيكى‏ها دانسته‏اند. أبُوالحَسنِ عَلىُّ بنُ عبدِ اللَّهِ الأْسْوارىُّ، عن أحْمَدَ بن محمَّدِ بنِ قَيْسٍ، عن عبدِالعزيزِ بنِ علىٍّ السَّرَخسىِّ، عن أحمدَ بنِ عِمْرانَ البغدادىّ، قال: حَدَّثَنا أبوالحسنِ قال: حَدَّثنا أبوالحسن، قال: حَدَّثنا أبوالحسنِ قال: حَدَّثنا الحَسَنُ، عنِ الْحَسَنِ، عنِ الْحَسَنِ: «إنَّ أحْسَنَ الْحَسَنِ، الْخُلْقُ الْحَسَنُ.» راويان روايت از ابوالحسن و او از ابوالحسن و او نيز از ابوالحسن، از حسن، از حسن، از حسن روايت كرده‏اند كه بهترينِ نيكى‏ها خُلق حسن است. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 327 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 3 2 2 ✳️ حضرت باقر عليه السلام ايمان كامل را شعاع اخلاق نيكو دانسته است: إنَّ أكْمَلَ الْمُؤْمِنينَ إيماناً أحْسَنُهُمْ خُلْقاً. كامل‏ترين مؤمنان از جهت ايمان خوش اخلاق‏ترين آنانند. وجود حسن خلق محصول ميانه روى بر عليه افراط و تفريط در قوه شهوت و غضب است و ظهور اين معنى در معاشرت نيكو با مردم و محبت با آنان، وصِله و صدق و لطف و نيكوكارى، حسن مصاحبت و زندگى پاك و رعايت حقوق خلق خدا و مواسات و مساوات و نرم‏خويى و حلم و صبر و تحمّل رنج مردم و مهربانى با ايشان است. در سفارش‏هاى حضرت ختمى مرتبت است كه: خالِقِ النّاسَ بِخُلْقٍ حَسَنٍ. با حسن خلق با مردم معاشرت داشته باش. پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله فرمود: ما يُوضَعُ فى ميزانِ امْرِءٍ يَوْمَ الْقِيامَةِ أفْضَلُ مِنْ حُسْنِ الْخُلْقِ. در ترازوى اعمال هر شخصى در قيامت چيزى بهترى از اخلاق نيكو نمى‏باشد. امام صادق عليه السلام فرمودند: أرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فيهِ كَمُلَ إيمانُهُ، وَ إنْ كانَ مِنْ قَرْنِهِ إلى قَدَمِهِ ذُنُوباً لَمْ يَنْقُصْهُ ذلِكَ، قالَ: وَ هُوَ الصِّدْقُ، وَ أداءُ الأْمانَةِ، وَ الحَياءُ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ. چهار واقعيّت است در هر كس باشد ايمانش كامل مى‏شود و اگر از سر تا قدمش را گناه گرفته باشد كاهشى در آن پديد نمى‏آورد: راستى، اداى امانت، حيا و حسن خلق. اين چهار حقيقت در مرحله‏اى مانع از بسيارى از گناهان در آينده و باعث آمرزش گناهان گذشته و زمينه‏ساز توفيق توبه براى انسان است. روزه در تابستان عملى بس مشكل و داراى اجرى فوق العاده است، به اندازه‏اى كه خداوند فرموده: روزه از من است و من به آن جزا مى‏دهم. «1» شب زنده‏دارى آنهم با خستگى از كار روزانه كارى مشقّت و عملى سخت است، به همين خاطر ثواب شب زنده‏داران ثوابى سنگين و اجرى غير قابل تصور است، تا جايى كه از حضرت حق در بسيارى از كتب روايى و عرفانى نقل شده: أعْدَدْتُ لِعِبادِىَ الصّالِحينَ ما لا عَيْنٌ رَأَتْ، وَ لا اذُنٌ سَمِعَتْ، وَ لا خَطَرَ عَلى قَلْبِ بَشَرٍ. براى بندگان شايسته‏ام چيزى فراهم كرده‏ام كه نه چشمى ديده و نه گوشى شنيده و نه بر قلب انسانى خطور كرده است. ثواب بسيارى براى روزه‏ دار، شب زنده‏ دار، است كه از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت شده: إنَّ صاحِبَ الْخُلْقِ الْحَسَنِ لَهُ مِثْلُ أجْرِ الصّائِمِ الْقائِمِ. اجر دارنده حسن خلق همچون روزه‏دار شب زنده‏دار است. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 327 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 3 2 3 ✳️ مسأله تقوا، يعنى حسن معامله با حضرت ربّ‏العزّه و حسن خلق يعنى حسن معامله با مردم، به اندازه‏اى پر ارزش است كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده‏اند: أكْثَرُ ماتَلِجُ بِهِ امَّتِى الْجَنَّةَ: تَقْوَى اللَّهِ، وَ حُسْنُ الْخُلْقِ. بيشتر چيزى كه امّتم با آنها وارد بهشت مى‏شوند تقوا و حسن خلق است. حسن خلق، مى‏خوشگوار خمخانه عالم لاهوت و جهان ملكوت است كه به هر كس بچشانند، آلودگى‏هايش علاج و به حقايق معنوى آراسته مى‏گردد. حرارت معنوى حسن خلق به اندازه‏اى است كه حضرت صادق عليه السلام فرموده: إنَّ الخُلْقَ الْحَسَنَ يَميثُ الْخَطيئَةَ كَما تَميثُ الشَّمْسُ الْجَليدَ. حسن خلق، گناه در پرونده انسان را چنانكه آفتاب يخ را آب مى‏كند، آب مى‏نمايد. فضيلت حسن خلق در ملأ اعلى به اندازه‏اى است كه حضرت صادق عليه السلام فرمود: إنَّ اللَّهَ تَبارَكَ وَ تَعالى لَيُعْطِى الْعَبْدَ مِنَ الثَّوابِ عَلى حُسْنِ الْخُلْقِ كَما يُعْطِى الْمُجاهِدَ فى سَبيلِ اللَّهِ يَغْدُو عَلَيْهِ وَ يَرُوحُ. خداوند به صاحب خلق اجرى كه عنايت مى‏فرمايد همانند اجرى است كه به رزمنده در راه خدا مرحمت مى‏شود، آنهم رزمنده‏اى كه شب و روز در رزم با دشمن باشد. و اين معنى بعيد نيست؛ زيرا دارنده حسن خلق بر اثر جهاد با نفس كه جهاد اكبر است موفّق به تحصيل حسن خلق شده است. ارزش و عظمت حسن خلق به اندازه‏اى است كه كمى عبادت را در پرونده قيامت مى‏تواند جبران كند. اين معنى را رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرموده است: إنَّ الْعَبْدَ لَيَبْلُغُ بِحُسْنِ خُلْقِهِ عَظيمَ دَرَجاتِ الآْخِرَةِ وَ شَرَفَ الْمَنازِلِ وَ إنَّهُ لَضَعيفُ الْعِبادَةِ. عبد با حسن خلقش به درجات بزرگ آخرت و منازل شريفه ‏اش مى‏رسد، در صورتى كه از نظر عبادت ضعيف بوده است. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 327 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 3 2 4 ✳️ عاقبت حسن خلق بهشت و نتيجه سوء خلق جهنّم است. اين واقعيتى است كه‏ حضرت رضا عليه السلام از پدرانش از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت كرده است: عَلَيْكُمْ بِحُسْنَ الْخُلْقِ، فَإنَّ حُسْنَ الْخُلْقِ فِى الْجَنَّةِ لامَحالَةَ. وَ ايّاكُمْ وَ سُوءَ الْخُلْقِ فِى النّارِ لامَحالَةَ. بر شما باد به اخلاق نيكو، كه مسلماً خلق نيكو در بهشت است و بپرهيزيد از بدى اخلاق كه مسلماً آتش را به دنبال دارد. مردم مؤمن به طور غالب در قنوت نمازهاى خود آيه شريفه: رَبَّنا آتِنا فِى الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِى الآْخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ و گروهى از آنان مى‏گويند: پروردگارا! به ما در دنيا نيكى و در آخرت هم نيكى عطا كن، و ما را از عذاب آتش نگاه دار. را مى‏خوانند، امام صادق عليه السلام در توضيح اين آيه مى‏فرمايد: حسنه آخرت رضوان اللَّه و بهشت و حسنه دنيا وسعت در رزق و معاش و حسن خلق است. «3» امام صادق عليه السلام مى‏فرمايد: اسيرانى را خدمت رسول خدا صلى الله عليه و آله آوردند، آن بزرگوار به قتل همه آنان جز يك نفر فرمان داد. آن يك نفر به حضرت عرضه داشت: پدر و مادرم فدايت، چه شد كه دستور آزادى ما دادى؟ حضرت فرمودند: جبرئيل به من خبر داد كه پنج خصلت در تو هست كه خداوند مهربان و رسولش آنها را دوست مى‏دارند: غيرت شديد نسبت به ناموست، سخاوت، حسن خلق، راستى در گفتار، شجاعت. اسير چون اين واقعيت‏ها را شنيد مسلمان شد مسلمانى نيكو و سپس در جنگ سختى همراه با رسول الهى شركت كرد تا جايى كه به مقام با عظمت شهادت رسيد. رسول با عظمت اسلام فرمود: الْخُلْقُ الْحَسَنُ نِصْفُ الدّينِ. حسن خلق نصف دين است. اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: حُسْنُ الْخُلْقِ خَيْرُ قَرينٍ. حسن خلق را بهترين رفيق انسان شمرده است. رسول مكرّم اسلام صلى الله عليه و آله فرمود: أقْرَبُكُمْ مِنّى مَجْلِساً يَوْمَ الْقِيامَةِ أحْسَنُكُمْ خُلْقاً وَ خَيْرُكُمْ لأِهْلِهِ. نزديكترين مردم به من در قيامت كسانى‏اند كه داراى اخلاق بهتر و به اهل و عيال از همه نيكوكارترند. و اين معنى بعيد نيست؛ زيرا دارنده حسن خلق و نيكو رفتار به اهل و عيال همرنگ پيامبر است و طبق قاعده جذب و انجذاب بايد چنين مردمى در قيامت از مردم ديگر به پيامبر با كرامت نزديكتر باشند. از حضرت صادق عليه السلام سؤال شد: ما حَدُّ حُسْنِ الْخُلْقِ، قالَ: تُلينُ جانِبَكَ، وَ تُطيبُ كَلامَكَ، وَ تَلْقى أخاكَ بِبِشْرٍ حَسَنٍ. حدّ حسن خلق چيست؟ حضرت فرمود: نرمخويى، پاكيزگى در كلام و برخورد با برادر مسلمان با خوشرويى. رسول اللَّه صلى الله عليه و آله به ابوذر فرمودند: يا أباذَرٍّ، لا عَقْلَ كالتَّدْبيرِ، وَ لا وَرَعَ كَالْكَفِّ، وَ لا حَسَبَ كَحُسْنِ الْخُلْقِ. عقلى چون تدبير در امور و وَرَعى چون خوددارى از محرّمات و حَسَبى همچون حسن خلق نيست. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 327 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 3 2 5 ✳️ امام سجّاد عليه السلام مى‏فرمايد: سه نفر از بت‏پرستان هم قَسَم شدند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله رابه قتل برسانند، اميرالمؤمنين عليه السلام به تنهايى به سوى هر سه شتافت، يكى از آنها را كشت و دو نفر ديگر را به حضور پيامبر عزيز اسلام آورد. حضرت فرمودند: على جان يكى از اين دو نفر را نزديك بياور. على عليه السلام يكى از آن دو را پيش پيامبر برد. حضرت فرمود: به وحدانيّت حق و رسالت من شهادت بده. آن احمق گفت: كشيدن سنگينى كوه ابوقبيس براى من خوشتر از اقرار به‏ وحدانيت خدا و رسالت توست! رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: او را از من دور كنيد و گردن بزنيد. سپس فرمود: آن ديگرى را بياور. او را آوردند، فرمود: به وحدانيت خداى تعالى و رسالت من اقرار كن. گفت: مرا هم به دوستم ملحق نما. حضرت فرمان قتل او را دادند. على عليه السلام جهت كشتن او برخاست كه امين وحى به رسول الهى نازل شد، عرضه داشت: خدايت سلام مى‏رساند و مى‏فرمايد او را نكش؛ زيرا داراى حسن خلق و صفت سخاوت در قوم و قبيله‏اش مى‏باشد. حضرت صدا زدند: يا على از كشتن او دست نگه دار كه فرستاده حق جبرئيل امين از حسن خلق و سخاوت او به من خبر داده و گفته به خاطر اين دو صفت از قتل او درگذر. مشرك در زير شمشير مولا به رسول خدا صلى الله عليه و آله عرضه داشت: با جدّيت فرستاده خدايت چنين گفت؟ حضرت فرمود: آرى، گفت: همين طور است، به خدا قسم با بودن برادرى از همنوعم خود را هرگز مالك درهمى ندانستم و در جنگ به هيچ عنوان روترش نكردم، اكنون به وحدانيّت حضرت محبوب اقرار كرده و به رسالت تو شهادت مى‏دهم. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله رو به اصحاب كردند و فرمودند: اين مرد از كسانى است كه حسن خلق و سخاوتش وى را به جنّات نعيم كشيد. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 327 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 3 2 6 ✳️ مردى به محضر رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و عرضه داشت: اى رسول خدا، دين چيست؟ فرمود: حسن خلق. از دست راست آمد و پرسيد: دين چيست؟ فرمود: حسن خلق. از دست چپ آمد و پرسيد: دين چيست؟ فرمود: حسن خلق. از پشت سرآمد و پرسيد: دين چيست؟ فرمود: مگر دين را نفهميدى؟ دين اين است كه خشمگين نشوى. «1» از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله است: حُسْنُ الْخُلْقِ شَجَرَةٌ فِى الجَنَّة وَ صاحِبُهُ مُتَعَلِّقٌ بِغُصْنِها يَجْذِبُهُ إلَيْها وَ سُوْءُ الخُلْقِ شَجَرَةٌ فى النّارِ وَ صاحِبُهُ مُتَعَلِّقٌ بِغُصْنِها يَجْذِبُهُ إلَيْها. حسن خلق درختى است در بهشت كه دارنده آن به شاخه آن درخت وصل است و آن شاخه وى را به بهشت مى‏برد. و بدخلقى درختى است در جهنّم كه دارنده آن به شاخه آن درخت وصل است و آن شاخه وى را به جهنّم مى‏كشد. از حضرت مولى‏الموحدين على عليه السلام روايت شده است: حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اجْتِنابُ الْمَحارِمِ، وَ طَلَبُ الْحَلالِ وَ التَّوَسُّعُ عَلَى الْعِيالِ. حسن خلق در سه چيز است: دورى از محرمات مالى و بدنى و حقوقى و در طلب حلال و در وسعت دادن در زندگى اهل و عيال. كَفى بِالْقِناعَةِ مُلْكاً، وَ بِحُسْنِ الْخُلْقِ نَعيماً. قناعت سرمايه‏اى بس سنگين و حسن خلق نعمتى بس قابل توجّه است. حُسْنُ الْخُلْقِ رَأْسُ كُلِّ بِرٍّ. حسن خلق ريشه هر خوبى است. زندگى داراى تلخى و شيرينى است، تلخى زندگى به حادثه و مصيبت نيست و شيرينى زندگى به شهوت و مالدارى نمى‏باشد. معارف الهيّه شيرينى حيات را در حسن خلق و تلخى آن را در بد خلقى مى‏داند. امام صادق عليه السلام فرمود: لا عَيْشَ أهْنَأُ مِنْ حُسْنِ الْخُلْقِ. هيچ لذتى گواراتر از اخلاق نيكو نيست. رسول خدا صلى الله عليه و آله به اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: ألا اخْبِرُكَ بِأشْبَهِكُمْ بى خُلْقاً؟ قالَ: بَلى يا رَسُولَ اللَّهِ قالَ: أحْسَنُكُمْ خُلْقاً أعْظَمُكُمْ حِلْماً، وَ أَبَرُّكُمْ بِقَرابَتِهِ، وَ أشَدُّكُمْ مِنْ نَفْسِهِ إنْصافاً. تو را به شبيه‏ترين شما به من از نظر اخلاق خبر ندهم؟ عرض كرد: چرا، يا رسول اللَّه. فرمود: خوش خلق‏ترين شما بردبارترين شما و نيكوكارترين شما به اقوام و با انصادف‏ترين شما از جانب خود نسبت به مردم است. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 327 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا 3 2 7 ✳️ اميرالمؤمنين عليه السلام به تمام مردم براى آراسته شدن به حسن خلق فرمان واجب مى‏دهد. اطاعت از حضرت مولا بر اساس آيات قرآن مجيد و تأكيدات بيست و سه ساله پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و به حكم عقل و وجدان بر تمام مردان و زنان تا قيامت واجب و فريضه الهى است. مطيع حضرت مولا اهل بهشت و مخالف او بدون شك اهل دوزخ است. امام عليه السلام در فرمايش خود مى‏فرمايد: رُوضُوا أنْفُسَكُمْ عَلَى الأْخْلاقِ الْحَسَنَةِ، فإنَّ الْعَبْدَ الْمُسْلِمَ يَبْلُغُ بِحُسْنِ خُلْقِهِ دَرَجَةَ الصّائِمِ الْقائِمِ. نفس خود را بر اساس اخلاق حسنه تربيت كنيد كه بنده مسلمان، با حسن خلقش به درجه روزه‏گير شب زنده‏دار مى‏رسد. امام صادق عليه السلام ده خصلت از حسن خلق رسول خدا صلى الله عليه و آله را مى‏شمارد و مى‏فرمايد: خود را به ده خصلت امتحان كنيد، اگر در شما هست خدا را سپاس گوييد و در زياد شدنش‏ رغبت نماييد: يقين، قناعت، صبر، شكر، حلم، حسن خلق، سخاوت، غيرت، شجاعت، مروّت. «1» روايات در باب حسن خلق و اين كه اين حقيقت حلّال مشكلات دنيا و آخرت و ضامن تداوم ايمان و حافظ عمل است و در باب سوءخلق و اين كه اين برنامه بپا كننده سختى‏ها و باعث نابودى ايمان و عمل است، در كتب حديث و تفسير بسيار زياد است. اكنون كه اين روايات را ملاحظه كرديد به اهميّت دعاى هشتم صحيفه كه به چهل و چهار مسأله ( https://eitaa.com/sahife2/44586 ) در باب سوء خلق اشاره دارد بيش از پيش پى مى‏بريد. پس از اين مقدمه ( ) لازم است كه به شرح هر يك به توفيق حق اقدام شود. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 327 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2