#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_16 #دعای_شانزدهم_صحیفه_سجادیه #دعا_شانزدهم_2 #نيروهاى_خدادادى_انسان‏ 1 #خلقت_انسان ✳️ خاك با اراده حكيمانه حضرت حق، بر اساس رحمت و عشق از هزاران جاده پر پيچ و خم عبور كرد، تا در صلب پدر تبديل به نطفه شد و نطفه در رحم مادر در جايى استوار قرار گرفت، نطفه علقه شد و علقه مضغه و مضغه اسكلت استخوانى و بر استخوان گوشت قرار گرفت، سپس روح در آن دميده شد و پس از مدتى به صورت انسانى آراسته، پاى به بسيط زمين گذاشت. وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْانْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طينٍ* ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فى قَرارٍ مَكينٍ* ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَكَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَكَ اللّهُ احْسَنُ الْخالِقينَ» «مومنون 12» و يقيناً ما انسان را از [عصاره و] چكيده‏اى از گِل آفريديم،* سپس آن را نطفه‏اى در قرارگاهى استوار [چون رحم مادر] قرار داديم.* آنگاه آن نطفه را علقه گردانديم، پس آن علقه را به صورت پاره‏گوشتى درآورديم، پس آن پاره‏گوشت را استخوان‏هايى ساختيم و بر استخوان‏ها گوشت پوشانديم، سپس او را با آفرينشى ديگر پديد آورديم؛ پس هميشه سودمند و بابركت است خدا كه نيكوترين آفرينندگان است. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 256 #شانزدهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_16 #دعای_شانزدهم_صحیفه_سجادیه #دعا_شانزدهم_2 #نيروهاى_خدادادى_انسان‏ 2 #دین_قیم ✳️ در اين خزانه بى نظير آفرينش و گوهر پر بهاى فطرت، يعنى نيروى كشش به سوى توحيد و حقايق، دين قيم قرار داده شد: فَاقِمْ وَجْهَكَ لِلدّينِ حَنيفاً فِطْرَةَ اللّهِ التَّى فَطَرَ النّاسَ عَلَيْها لاتَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللّهِ ذلِكَ الدّينُ الْقَيِّمُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَايَعْلَمُونَ» «روم 30» پس [با توجه به بى‏پايه بودن شرك‏] حق‏گرايانه و بدون انحراف با همه وجودت به سوى اين دين [توحيدى‏] روى آور، [پاى‏بند و استوار بر] سرشت خدا كه مردم را بر آن سرشته است، باش براى آفرينش خدا هيچ گونه تغيير و تبديلى نيست؛ اين است دين درست و استوار؛ ولى بيشتر مردم معرفت و دانش [به اين حقيقت اصيل‏] ندارند. دين قيم و نور الهى و كشش به سوى آن، واقعيتى است كه در ذات انسان نهاده شده، هر چند گروهى از مردم به آن توجّهى نداشته باشند. در اين ظرف وسيع و گسترده ميوه‏اى شيرين و با منفعت چون عقل كه همچون نورافكنى قوى براى زدودن تاريكى هاست نهاده شده، تا راه انسان براى پذيرش حقايق و واقعيت‏ها كه نسبت به آن جاذبه و خواسته درونى دارد آسان گردد. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 256 #شانزدهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_16 #دعای_شانزدهم_صحیفه_سجادیه #دعا_شانزدهم_2 #نيروهاى_خدادادى_انسان‏ 3 #برکت_آب ✳️ «هُوَ الَّذى انْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً لَكُمْ مِنْهُ شَرابٌ وَ مِنْهُ شَجَرٌ فيهِ تُسِيمُونَ* يُنْبِتُ لَكُمْ بِهِ الزّرْعَ وَ الزَّيْتُونَ وَ النَّخيلَ وَ الْاعْنابَ وَ مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ انَّ فى ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ* وَ سَخَّرَلَكُمُ اللّيْلَ وَ النَّهارَ و الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومُ مُسَخَّراتٌ بِامْرِهِ انَّ فى ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ» «نحل 10» اوست كه از آسمان، آبى براى شما نازل كرد كه بخشى از آن نوشيدنى است و از بخشى از آن درخت و گياه مى‏رويد كه [دام‏هايتان‏] را در آن مى‏چرانيد.* براى شما به وسيله آن آب، زراعت و زيتون و خرما و انگور و از همه محصولات مى‏روياند؛ يقيناً در اين [واقعيات شگفت‏انگيز طبيعى‏] نشانه‏اى است [بر توحيد، و ربوبيّت وقدرت خدا] براى گروهى كه مى‏انديشند.* و شب و روز و خورشيد و ماه را نيز رام و مسخّر شما قرار داد، وستارگان هم به فرمانش رام و مسخّر شده‏اند؛ قطعاً در اين [حقايق‏] نشانه‏هايى است [بر توحيد، ربوبيّت و قدرت خدا] براى گروهى كه تعقّل مى‏كنند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 256 #شانزدهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_16 #دعای_شانزدهم_صحیفه_سجادیه #دعا_شانزدهم_2 #نيروهاى_خدادادى_انسان‏ 4 #نور_عقل‏ ✳️ نور عقل با ابزار و جنودى كه در اختيار دارد، راه را براى دريافت حقايق غيبى و شهودى باز مى‏كند و در قسمت عمده‏اى از اصول، حجت الهى را براى انسان تمام مى‏نمايد و در آن زمينه‏ها راه هر گونه عذرى را در آلوده شدن به پليدى‏ها مى‏بندد. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: اسْتَرْشِدُوا الْعَقْلَ تَرْشُدُوا، وَلا تَعْصُوهُ فَتَنْدَمُوا. راهنماى خود را خرد خويش قرار دهيد تا به راه راست و به مسير رشد و كمال هدايت شويد و با آن مخالفت ننماييد كه پشيمان مى‏شويد. امام على عليه السلام فرمود: لاعِلْمَ كَالتَّفَكُّرِ، ولَاشَرَفَ كَالْعِلْمِ. هيچ علمى مانند تفكّر و هيچ شرفى مانند علم نيست. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 256 #شانزدهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_16 #دعای_شانزدهم_صحیفه_سجادیه #دعا_شانزدهم_2 #نيروهاى_خدادادى_انسان‏ 5 #تقوا_مايه_اصلى_كرامت‏ ✳️ تقوا كه عظيم‏ترين حقيقت و پرمنفعت‏ترين سرمايه و مايه اصلى كرامت براى انسان در دنيا و آخرت است، بنا به فرموده رسول خدا صلى الله عليه و آله محل و مكانش قلوب عاقلان است: رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: لِكُلِّ شَى‏ءٍ مَعْدِنٌ وَ مَعْدِنُ التُّقى‏ قُلُوبُ الْعاقِلينَ. براى هر چيزى در اين پهنه آفرينش معدنى است و معدن تقوا قلوب عقلاست. و نيز حضرت فرمود: انَّ اللّهَ تَعالى‏ خَلَقَ الْعَقْلَ مِنْ نُورٍ مَخْزُونٍ مَكْنُونٍ فى سابِقِ عِلْمِهِ الَّذى لَمْ يَطَّلِعْ عَلَيْهِ نَبىٌّ مُرْسَلٌ وَلامَلَكٌ مُقَرَّبٌ، فَجَعَلَ الْعِلْمَ نَفْسَهُ، وَ الْفَهْمَ وَجْهَهُ، وَ الزُّهْدَ رَأْسَهُ، وَ الْحَياءَ عَيْنَيْهِ، وَ الْحِكْمَةَ لِسانَهُ، وَ الرَّأْفَةَ هَمَّهُ، وَ الرَّحْمَةَ قَلْبَهُ. ثُمَّ غَشّاهُ وَقَوّاهُ بِعَشَرَةِ اشْياءَ: بِالْيَقينِ، وَالْإيمانِ، وَ الصِّدْقِ، وَالسَّكينَةِ، وَ الْاخْلاصِ، وَالرِّفْقِ، وَ الْعَطِيَّةِ، وَ الْقُنُوعِ، وَ التَّسْليمِ، وَ الشُّكْرِ. خداوند بزرگ، عقل را از نور مخزون مكنون در علم گذشته‏اش كه نبى مرسل و ملك مقرب بر آن آگاهى نداشت آفريد. علم را نفس عقل و فهم را صورت و زهد را سر و حيا را دو چشم و حكمت را زبان و رأفت را همت و رحمت را قلب آن قرار داد، سپس آن را به ده چيز تقويت كرد: يقين، ايمان، صدق، آرامش، اخلاص، رفق، بخشش، قناعت، تسليم، شكر. جذبه فطرت و نور عقل، حجاب‏ها را از برابر ديده قلب كنار مى‏زنند و انسان را به تماشاى حقايق موفق مى‏كنند و راه قبول واقعيت‏ها را براى آدمى سهل و آسان مى‏سازند. ولى آنان كه راه فطرت و عقل را با طوفان گناه و سيل شهوات مى‏بندند، از درك حقايق و لمس واقعيت‏ها محروم مى‏شوند و همچنان كه جاهل به دنيا آمده‏اند، جاهل از دنيا مى‏روند و نصيبى از رحمت خدا در جهان ديگر براى آنان نيست. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 256 #شانزدهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_16 #دعای_شانزدهم_صحیفه_سجادیه #دعا_شانزدهم_2 #نيروهاى_خدادادى_انسان‏ 6 #وجدان_انسان‏ 1 ✳️ در اين منبع احسن تقويمى دادگاهى عالى چون دادگاه قيامت و به تعبير قرآن مجيد نفس ملامت گر و به قول روانشناسان وجدان اخلاقى و به زبان عامه وجدان، قرار داده، تا در برابر نيكى‏هايى كه از انسان سر مى‏زند سرور و نشاط و شادى و خوشى پخش كند و در برابر زشتى‏ها انسان را ملامت كرده و به سختى سرزنش نمايد و وى را به اندوه و غم و حسرت و پشيمانى و ناراحتى محكوم كند. لا اقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيامَةِ* وَلا اقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوّامَةِ» «قیامت 1» به روز قيامت سوگند مى‏خورم،* و به #نفس_لوامه و سرزنش‏گر قسم مى ‏خورم. در تفسير «نمونه» ذيل آيه فوق آمده است: «حقيقت اين است كه يكى از دلائل وجود «معاد» وجود «محكمه وجدان» در درون جان انسان است كه به هنگام انجام كار نيك روح آدمى را مملو از شادى و نشاط مى‏كند و از اين طريق به او پاداش مى‏دهد و به هنگام انجام كار زشت يا ارتكاب جنايت روح او را سخت در فشار قرار داده و مجازات و شكنجه مى‏كند، به حدى كه گاه براى نجات از عذاب، وجدان اقدام به خودكشى مى‏كند. يعنى در واقع وجدان حكم اعدام او را صادر كرده و به دست خودش اجرا مى‏كند. بازتاب نفس لوّامه در وجود انسان‏ها بسيار گسترده و از هر نظر قابل دقت و مطالعه است. وقتى عالم صغير يعنى وجود انسان در دل خود محكمه و دادگاه كوچكى دارد، چگونه عالم كبير با آن عظمتش محكمه عدل عظيمى نخواهد داشت. ما از وجود «وجدان اخلاقى» پى به وجود «رستاخيز و قيامت» مى‏بريم و نيز از همين جا رابطه جالب اين دو سوگند روشن مى‏شود و به تعبير ديگر سوگند دوم دليلى بر سوگند اول است. دادگاه وجدان آن قدر عظمت و احترام دارد كه خداوند به آن سوگند ياد مى‏كند و آن را بزرگ مى‏شمرد و به راستى بزرگ است، چرا كه يكى از عوامل مهم نجات انسان محسوب مى‏شود، به شرط آن كه وجدان بيدار باشد و بر اثر كثرت گناه ضعيف و ناتوان گردد. به هر حال اين «نفس لوّامه»، رستاخيز كوچكى است در درون جان هر انسان كه‏ بعد از انجام يك كار خوب يا بد، بلافاصله محكمه آن در درون جان تشكيل مى‏گردد و به حساب و كتاب او مى‏رسد. لذا گاه در برابر يك كار نيك و مهم چنان احساس آرامش درونى مى‏كند و روح او لبريز از شادى و نشاط مى‏شود كه لذت و شكوه و زيبايى آن، با هيچ بيان و قلمى قابل توصيف نيست. و به عكس گاهى به دنبال يك خلاف و جنايت بزرگ چنان گرفتار كابوس وحشتناك و طوفانى از غم و اندوه مى‏گردد و از درون مى‏سوزد كه از زندگى به كلى سير مى‏شود و حتى گاه براى رهايى از چنگال اين ناراحتى خود را آگاهانه به مقامات قضايى معرفى و به چوبه دار تسليم مى‏كند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 261 #شانزدهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_16 #دعای_شانزدهم_صحیفه_سجادیه #دعا_شانزدهم_2 #نيروهاى_خدادادى_انسان‏ 6 #وجدان_انسان‏ 2 #شباهت_محكمه_وجدان_با_دادگاه_رستاخيز 1 ✳️ اين دادگاه عجيب درونى شباهت‏هاى عجيبى به دادگاه رستاخيز دارد. 1- قاضى و شاهد و مجرى حكم در حقيقت در اين جا يكى است، همان طور كه در قيامت چنين است: عالِمَ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ انْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبادِكَ فِى مَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ» «زمر 46» [اى‏] داناى نهان و آشكار! تو خود در ميان بندگانت بر سر آنچه [از عقايد و عبادات‏] اختلاف مى‏كردند، داورى خواهى كرد. 2- اين دادگاه وجدان توصيه و رشوه و پرونده سازى بشرى را نمى‏پذيرد، همان طور كه درباره دادگاه قيامت نيز مى‏خوانيم: وَ اتَّقُوا يَوْماً لاتَجْزِى نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيْئاً وَ لايُقْبَلُ مِنْها شَفاعَةٌ وَلا يُؤْخَذُ مِنْها عَدْلٌ وَلا هُمْ يُنْصَرُونَ» «بقره 48» و از روزى پروا كنيد كه نه كسى از كسى عذابى را دفع مى‏كند، و نه از كسى شفاعتى مى‏پذيرند، و نه از كسى [در برابر گناهانش‏] فديه و عوضى مى‏گيرند، و نه [براى رهايى از آتش دوزخ‏] يارى مى‏شوند. 3- محكمه وجدان مهم‏ترين و قطورترين پرونده‏ها را در كوتاه‏ترين مدت رسيدگى كرده، حكم نهايى خود را به سرعت صادر مى‏كند، نه استيناف در آن هست نه تجديد نظر و نه ماه‏ها و سال‏ها سرگردانى، همان طور كه در رابطه با دادگاه رستاخيز مى‏خوانيم: وَ اللّهُ يَحْكُمُ لامُعَقِّبَ لِحُكْمِهِ وَ هُوَ سَريعُ الْحِسابِ» «رعد 41» و خدا حكم مى‏كند؛ و هيچ بازدارنده‏اى براى حكمش نيست، و او در حسابرسى سريع است. 4- مجازات و كيفرش بر خلاف مجازات‏هاى دادگاههاى رسمى اين جهان، نخستين جرقه هايش در اعماق دل و جان افروخته مى‏شود و از آن جا به بيرون سرايت مى‏كند، نخست روح انسان را مى‏آزارد، سپس آثارش در جسم و چهره و دگرگون شدن خواب و خوراك او آشكار مى‏شود، همان طور كه درباره دادگاه قيامت نيز مى‏خوانيم: نارُ اللّهِ الْمُوقَدَةُ* الَّتى تَطَّلِعُ عَلَى الْافْئِدَةِ» «همزه 6» آتش برافروخته خداست* [آتشى‏] كه بر دل‏ها برآيد و چيره شود. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 261 #شانزدهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_16 #دعای_شانزدهم_صحیفه_سجادیه #دعا_شانزدهم_2 #نيروهاى_خدادادى_انسان‏ 6 #وجدان_انسان‏ 2 #شباهت_محكمه_وجدان_با_دادگاه_رستاخيز 2 ✳️ 5- اين دادگاه وجدان چندان نياز به ناظر و شهود ندارد، بلكه معلومات و آگاهى‏هاى خود انسان متّهم رابه عنوان شهود به نفع يا بر ضد او مى‏پذيرد، همان طور كه در دادگاه رستاخيز نيز ذرّات وجود انسان حتى دست و پا و پوست، گواهان بر اعمال او هستند چنانكه مى‏فرمايد: حَتّى‏ اذا ما جاؤُوها شَهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَ ابْصارُهُمْ وَ جُلُودُهُمْ» «فصلت 20» وقتى به آتش مى‏رسند، گوش و چشم و پوستشان به اعمالى كه همواره انجام مى‏دادند، گواهى مى‏دهند. اين شباهت عجيب در ميان اين دو دادگاه نشانه ديگرى بر فطرى بودن موضوع معاد است؛ زيرا چگونه مى‏توان باور كرد در وجود يك انسان كه قطره كوچكى از اين اقيانوس عظيم هستى است، چنان حساب و كتاب و دادگاه مرموز و اسرارآميزى وجود داشته باشد، اما در درون اين عالم بزرگ مطلقاً حساب و كتاب و دادگاه و محكمه‏اى وجود نداشته باشد، اين باور كردنى نيست. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 261 #شانزدهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2