💢 پدیدارشناسی روزه
قسمت بیست و چهارم: بزرگمنشی
✳️بسیاری از ناهنجاری های اخلاقی و اجتماعی ریشه در سبکسری دارد. هر امری که نشانه یا مقدمه فرومایگی یا آشفتگی یا تقلیل یا سهل انگاری باشد در فهرست سبکسری جای دارد. سبکسری ها هم صرفا رفتاری نیستند. رفتار آخرین ایستگاه بروز سبکسری است. سبکسری های شناختی، سبکسری های انگاره ای، سبکسری های طرح واره ای و در نهایت سبکسری های شخصیتی، مجموعه ای از سبکسری هایی هستند که جامعه بشری از آنها رنج می برد.
✅برخی از باورها مایه سبکی و حقارت آدمی را فراهم می کنند؛ همانند باورهایی که بازه حیات آدمی را صرفا در دنیا معرفی می کنند یا باورهایی که صرفا ناظر به تن و خوشی جسمانی هستند یا باورهایی که هیچ نسبتی با خدا و ماورا ندارند.
✅ سبکسری شناختی منتهی به سبکسری سبکی و رفتاری می شود. به تعبیری موتور محرکه و اتاق فرمان «سبک زندگی»، باورها، طرح واره ها و انگاره ها هستند که اولی در قلمرو شناخت و دوتایی دیگر در بازه فراشناخت قرار دارند. سبکهای زندگی سبکسرانه از باورها و طرحواره ها و انگاره های ناتوان و معیوب و سبکسر، فرمان می گیرند.
✳️پدیده سبکسری در همه وجوهش از زندگی در ظاهر هستی نشأت می گیرد ؛ آدمی که آهنگ باطن هستی و اسرار آن نکرده و گرایش وجودی به سمت و سوی باطن ندارد محیطی را در خود فراهم میکند که «سبکسری»خیز است.
✳️بنابراین برای درمان سبکسری می توان از انگاره درمانی و طرحواره درمانی یا شناخت درمانی مدد گرفت. اما پدیدارشناسی وجودی به روایت نگارنده می گوید پیش از انگاره درمانی و موارد مشابه باید دست به تنظیم جهت گیری وجودی زد و تصمیم وجودی گرفت برای تغییر منطقه حیات از ظاهر به باطن هستی.
❇️یکی از فلسفه ها و اسرار عبادت، نجات انسان از سبکسری است. بنابرآنکه عبادات، فراخوان به باطن هستی و نفس کشیدن در ساحت درونی هستی است و بزرگمنشی در باطن هستی یافت میشود نه ظاهر آن. به دیگر سخن: بزرگمنشی بهایی دارد و عباداتی که شریعت تعیین کرده بویژه روزه، بهای بزرگمنشی است.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
بیست و چهارم رمضان ۱۴۴۵
#روزه
#پدیدارشناسی_روزه
#بزرگمنشی
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی روزه
قسمت بیست و پنجم: آشفتگی
❇️ آشفتگی به هر نحوی که باشد آزاردهنده است. دیدن فضایی نامنظم و آشفته بطور مستمر، ما را دستخوش آشفتگی می کند. حتی دیدن فردی آشفته، آشفتگی را به دنبال دارد.
✳️ آشفتگی زمانی روان شناختی است و گاهی اخلاقی و در مواردی معنوی است. در هر سه صورت، آشفتگی آزاردهنده و سردرگم کننده و حوصله سربر است و شخص آشفته تلاش می کند تا از این موقعیت بیرون بیاید.
✅ آشفتگی روان شناختی ارتباط مستقیم با برطرف نشدن نیازهای اساسی روانشناختی دارد؛ اگر فهرست دسی و رایان را بپذیریم سه نیاز پایه روانشناختی به این قرار هستند: خودمختاری، شایستگی، و وابستگی یا توانایی ارتباط. می توانیم با فهرست بالا مخالفت کنیم و موارد دیگری را به عنوان نیاز اساسی برشمریم. فارغ از آنکه فهرست نیاز اساسی روان شناختی چه باشد باید توجه داشت که عدم تحقق نیازهای یادشده در بازه زمانی طولانی به علت وجود طرح واره های ناسازگار یا انگاره های مخرب یا باورهای نادرست، آدمی را دچار اضطراب و آشفتگی می کند.
❇️تعلیق، تغییر و وارونگی ارزش ها و هنجارهای اخلاقی و از دست رفتن هسته مشترک هنجارهای اخلاقی و تعارض قواعد، آشفتگی اخلاقی را در وجود آدمی یا در جامعه خلق می کند و انسان آشفته یا جامعه آشفته مدام قواعد اخلاقی را نقض میکند و نقض های مکرر قواعد، سبب آشفتگی مضاعف می شود.
❇️در آشفتگی معنوی، آدمی بازیچه افکار منفی و وسوسههای مخرب قرار می گیرد و عدم مراقبت از ذهن و توجه کافی نداشتن به مدیریت ذهن سبب می شود آرام و قرار از ما ربوده شود و مدام میزبان پریشانی و آشفتگی باشیم.
✅بنابر پدیدارشناسی وجودی، مقدم بر آشفتگی که روان شناسان در آشفتگی روان شناختی و جامعه شناسان در آشفتگی اخلاقی و معنویان در آشفتگی معنوی می گویند آشفتگی وجودی هم داریم. یعنی ممکن است همه نیازهای پایه روان شناختی محقق شود اما آشفتگی برقرار باشد و ممکن است تعلیق و تغییر در هنجارهای اخلاقی رخ ندهد اما آشفتگی پابرجا باشد و این ا مکان وجود دارد که افکار منفی و وسوسه ها از ما دور شوند اما همچنان آشفتگی رفع نشده باشد و در هر سه حالت یادشده با آشفتگی ای با نام آشفتگی وجودی روبرو شویم.
❇️ آشفتگی وجودی محصول دور شدن بنیادین از کانون مهر و هماهنگی، یعنی خداست. این دور شدن یا انکار، آدمی را به کانون پارادوکس و نابسامانی و آشفتگی مبدل می کند. چراکه شخص با باطن هستی خداحافظی کرده در حالی که باطن هستی با اوست و او مدام باید در هر رویدادِ مسمای به گناه و خطا،و غفلت بخشی از هستی خویش را انکار کند و اساسا گناه و خطا و غفلت با هزینه گزاف انکار بخش اساسی هستی رقم می خورد و تکرار این وضعیت، آدمی را دچار آشفتگی وجودی می کند.
✅مراقبه وجودی راه درمان آشفتگی وجودی است. مراقبه یادشده به تعبیر سبد حیدر آملی، یعنی ملاحظه حضور مطلق در مقیدات و روزه بویژه روزه ماه رمضان یکی از بسترهای تقویت مراقبه است.
✳️افزون برآن، روزه نوعی هایلایت شدن بخش فراموش شده هستی است؛ بخشی که با توجه افراطی به نیازهای ساحت ظاهر وجود به وضعیت انکار نزدیک میشود. روزه اما به مهمانی حق رفتن است؛ حقی که کانون انسجام و وحدت و همگرایی و هماهنگی است؛ حقی که در عبادات بطور عام و روزه بنحو خاص، همه ساحت هستی ما را بنحو هماهنگ به خط می کند برای بندگی و عشق بازی با حقیقت عالم. بنابراین روزه داری بویژه روزه ماه رمضان تمرین خوبی است برای درمان آشفتگی های وجودی و در پی آن، درمان دیگر آشفتگی ها.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
بیست و پنجم رمضان ۱۴۴۵
#روزه
#پدیدارشناسی_روزه
#آشفتگی
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی روزه
قسمت بیست و ششم: ضیافت
❇️ مهمانی با یک دعوت آغاز می شود. تشریفات ویژه و تکریم و احترام و صدرنشینی و محبت از نشانه های میهمانی شایسته است. میزبان، فرصتی برای دیدار میهمانان تعیین میکند و در آن فرصت، سعی میکند تمام قد در خدمت میهمانان باشد و با چهره ای گشاده و محبتی ناب به پذیرایی و همسخنی و معاشرت با میهمانان اهتمام می ورزدو از همه توش و توان خویش برای خلق لحظاتی به یادماندنی کمک میگیرد.
✳️ سغره رمضان گسترده شد. کارت دعوت خدا هم از طریق رسول امین و صادق داده شد. حق و کارگزاران الهی، یعنی فرشتگان هم مهیای پذیرایی هستند. فقط باید برای ناب شدن خویش و ناب کردن لحظات، به صحن و سرای این میهمانی وارد شد با نیاتی صادق و قلوبی طاهر و تلاوت قرآن: «فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکمْ بِنِیاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ یوَفِّقَکمْ لِصِیامِهِ وَ تِلَاوَةِ کتَابِهِ فَإِنَّ الشَّقِی مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ: پس با نیت های درست و دلهای پاک از خدا درخواست کنید که شما را برای روزه و تلاوت قرآن توفیق دهد. به درستی که شقی کسی است که از آمرزش خدا در این ماه بزرگ محروم شود» (وافی، ج۱، ص ۳۶۶).
✅ناب ترین ضیافت با میزبانی ناب ترین هستی رقم می خورد. این ناب ترین هستی، نه یکی دو ساعت، و نه هر وقت، بلکه یک ماه و آن هم بهترین ماه، بهترین روزها و بهترین ساعتها را برای ضیافت انتخاب کرد.
✳️پیامبر اکرم که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد در خطبه شعبانیه، ضیافت الهی را به بهترین نحو، توصیف فرمودند: «...هو شهر دعيتم فيه إلى ضيافة اللّٰه و جعلتم فيه من أهل كرامة اللّٰه أنفاسكم فيه تسبيح و نومكم فيه عبادة و عملكم فيه مقبول و دعاؤكم فيه مستجاب...: رمضان ماهی است که شما در آن به مهمانی خدا دعوت شده و شما را در این ماه از اهل کرامت قرار داده است. در ماه رمضان، نَفَس هایتان، تسبیح، خواب شما عبادت، عملتان پذیرفته، و دعایتان مستجاب است» (همان).
❇️ آن چنان لحظات ضیافت، ناب و قدرتمند و جذاب و پربرکت است که امام سجاد علیهالسلام در دعای چهل و پنجم صحیفه سجادیه با حالتی اندوهگین از رمضان خداحافظی می کند: «اینک رمضان را بدرود می گوییم همچون بدرود گفتن کسی که فراقش بر ما دشوار است و رفتنش ما را دچار اندوه و وحشت می کند».
✅ این ضیافت باشکوه برپاشده تا لحظه لحظه ما با مهر و رحمت و رضوان، ناب شود و بهترین ها برای ما رقم بخورد. لحظات ناب میهمانی خدا اما نیازمند تشرف و آگاهی از سوی ماست. لحظات را باید با توجه و ذکر و فکر و خدمت از آن خود کرد تا حق در فرایند «از آن خودکنندگی» ما را پاکیزه بپذیرد.
❇️ و اگر نباشد این حضور و مراقبه و اگر دعوت به میهمانی را نادیده بگیریم و خویش را در معرض نسیم این ضیافت منحصر قرار ندهیم بهترین لحظات به لحظاتی عادی فروکاست می یابند و آنچه برای ما باقی می ماند جز اندوه و حسرت نخواهد بود.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
بیست و ششم رمضان ۱۴۴۵
#روزه
#پدیدارشناسی_روزه
#ضیافت
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی روزه
قسمت بیست و هفتم: جاودانگی
❇️خداوند ما را به ضیافت خود در رمضان دعوت کرده است «هو شهر دعيتم فيه إلى ضيافة اللّٰه» (خطبه شعبانیه پیامبراکرم ص). از طرفی، خدا آدمی را به دار السلام، یعنی منزل سلامت دعوت می کند: «وَاللَّهُ يَدْعُو إِلَىٰ دَارِ السَّلَامِ وَيَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ» (یونس/ ۲۵). بنابر این دو گزاره، ضیافت رمضان که ضیافت خداست، منزل سلامت و سلام و سلٓم (نردبان تعالی) است.
✳️دارالسلام به معنای بهشت نیز آمده است: «لَهُمْ دَارُ السَّلَامِ عِنْدَ رَبِّهِمْ» (انعام/ ۱۲۷). بنابر تحلیل بالا، دعوت به ضیافت خدا در رمضان، دعوت به بهشت است. هرچند برای طیفی دعوت به مهمانی خدا در رمضان دعوت به به بهشت آفرین است. بنابرآنکه: «إلهی، اگر بهشت شیرین است، بهشت آفرین شیرین تر است» (الهی نامه علامه حسن زاده آملی ره»)
❇️بهشت هم اوصافی دارد چون جاودانگی و خرمی و فقدان کینه و رهایی از غم و اندوه؛ و همه اینها شاقول روزه داری اصیل است. به عنوان نمونه روزه داری اصیل باید ما را به جاودانگی برساند. جاودانگی هم در باطن هستی است. جاودانگی به روح است که در باطن هستی است و روزه نیز التفات عمیق به باطن هستی است.
✅انسانی که در ظاهر هستی نفس می کشد نیز روح دارد اما التفات یکسره او به بدن و اقتضائات آن، روح را از فعالیت تهی می کند. روح در او هست اما ظهور و کارکردی ندارد. به همین دلیل به جایی می رسد که همه چیز را در بدن می بیند و معاد را منکر می شود. روزه اما ما را به باطن هستی می آورد و در پرتو آن، روح، جان میگیرد و صاحب فعالیت و کارکرد میشود. جاودانگی اصیل هم به روحِ فعال است. پس حقیقت روزه داری، جاودانگی آدمی را تضمین میکند.
✅از سوی دیگر، سلام از نام های خداست. سلام در معنای سلبی اش، به معنای تنزیه از نقایص و بدی هاست و در معنای ثبوتی، به معنای سلامت بخش است و در دیگر معنای ثبوتی، نشانه پیوند است. روزه دار اصیل نیز در دارالسلام است. پس اولا همه از دست و زبان و فکر و برنامه و مدیریت او در امان و سلامت هستند. ثانیا به لطف او همگرایی حاکم است نه واگرایی. ثالثا کارهای جاودانه می کند و در فکر جاودانگی است و جاودانگی را در همه ساحت های وجودش در دستور کار دارد.
✳️سرگرم شدن به دنیا و گناه و لغو در راستای جاودانگی نیست. بنابراین روزه داری اصیل نوعی مشق بهشتی بودن و جاودانگی و تمرین سلامت در همه ساحتهاست. سلامت در طعام، سلامت در حواس پنجگانه، سلامت در متخیله، سلامت در روح و سلامت در ذهن. گفتنی است سلامت در همه این ساحتها، نگهداشت آدمی در باطن هستی و عمق گرفتن در آن است؛ جایی که جاودانگی موج می زند. بنابراین، روزه کمک می کند به جاودانه ماندن در بهار زیبایی ها و نیکویی ها.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
بیست و هفتم رمضان ۱۴۴۵
#روزه
#پدیدارشناسی_روزه
#جاودانگی
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی روزه
قسمت بیست و هشتم: جهان
❇️هر انسانی جهانی دارد. جهان طیفی سقفش بسیار کوتاه است. طایفه ای جهانی باشکوه و بزرگ دارند.اخلاق آدمها نسبت مستقیم با جهانشان دارد و به تناسب بزرگی و کوچکی جهان، اخلاق آدمها قبض و بسط می یابد.
✅پیامبران و امامان _که درود خدا بر همه آنها باد_ آمده اند تا جهان ما را بزرگتر و باشکوه تر کنند. بزرگی جهان رابطه مستقیم با بزرگمنشی و تحمل دشواری ها و پذیرش بالای حقایق دارد.
✳️پیام انبیا ما را از ظاهر هستی به باطن هستی سوق داده و لطیفه به لطیفه همه لطیفه های هفت گانه را فعال می کند و از این راه جهان ما را از کلبه کوچک مادی به جهانی وسیع با سقفی افراشته تا «لطیفه اخفی» و رازناک ترین مقام توسعه می دهد.
✅روزه در لحظات قدرتمند و باشکوه ماه رمضان، نرم نرمک جهان ما را گسترش می دهد و جهان توسعه یافته، تاب آوری بالایی پیدا می کند. جهان توسعه یافته، وقار مثال زدنی دارد و مردم در چشم او می شوند عیال الله، و جز در اندیشه حقیقت نیست و در هر کاری که انجام می دهد اثرانگشت بزرگمنشی و تحول در آن هویداست. برای تحول آفرینی نیاز به خلق جهانی بزرگ در خود داریم؛ جهان ما که بزرگ شود ایده ها و سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های ما بنحو اثربخش و آبادگر، طراحی و اجرا می شوند.
✳️جانی که جهانی توسعه یافته شده در پرتو رمضان، می بخشد وبخشیدنش را به یاد نمی آورد. چراغ راه و سرپناه خیلی ها می شود بدون آنکه ردپایی از خود به یادگار بگذارد و علمش می شود علم نافع و نگاه به او می شود عبادت.
❇️عبادات شرعی بطور عام و روزه بنحو خاص، از آدمی جهانی می سازد که این جهان، ستونهای عالَم و برطرف کننده خلأها و نیازهای عالَم و آدم می شود. بقول مولانا:
شیرمردانند در عالم مدد
آن زمان کافغان مظلومان رسد
بانگ مظلومان ز هرجا بشنوند
آن طرف چون رحمت حق میدوند
آن ستونهای خللهای جهان
آن طبیبان مرضهای نهان
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
بیست و هشتم رمضان ۱۴۴۵
#روزه
#پدیدارشناسی_روزه
#جهان
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی روزه
قسمت بیست و نهم: آغاز
❇️پایان یک رویداد و خداحافظی با آن، بلحاظ بهره بردن از رویداد یا در معرض قرارگرفتن آن، بسیار دلچسب است. اما بحسب اینکه فرصت بهره بردن بیشتر از آن رویداد، به اتمام رسیده اندوه به سراغ آدمی می آید و هر چه رویداد باشکوه تر، اندوه بیشتر.
❇️ رمضان می رود و بحسب اینکه تجربه روزهای باشکوه و قدرتمندش برای ما فراهم نیست مایه اندوه بسیار است. اما از آن حیث که در فرایند «ازآن خودکنندگی» رمضان را از آن خود کردیم، حقیقت آن با ما می ماند.
❇️ حقیقت رمضان تسلیم تمام قد خویش به حق و انس با خدای عالم در پرتو مراقبه است. بقول عارف قیومی:
روزها گر رفت گو رو باک نیست تو بمان ای خوب چون تو پاک نیست.
روزها در اینجا روزهای رمضان و آن پاک، حقیقت رمضان است که طی فرایند «ازآن خودکنندگی» اراده کردیم بنحو تثبیت شده با ما بماند.
✳️روز اول ماه رمضان، روز اول سال معنوی است. به عبارتی، سال با رمضان آغاز می شود و فرایند«ازآن خودکنندگی» رمضان را تا پایان سال با ما همراه می کند به عبارتی آثار تکوینی رمضان با ما می ماند. از این جهت، رمضان آمده که بماند و پایان پذیر نیست. چون رمضان، سرآغاز تحول در عادت ها، باورها، انگاره ها، و طرحواره هاست.
✳️روزه نوعی مرکززدایی عمیق است که در آن، ما به خود مشغول نمیشویم و از خویش تمرکززدایی میکنیم و به جای آن بر خدا متمرکز میشویم. به عبارتی روزه گذشتن از غیر است برای طیفی این غیر، غذاست برای طایفهای علاوه بر غذا این غیر، محرمات است و برای گروهی این غیر، علاوه بر غذا و محرمات، ماسوی الله است. گذشتن از ماسوی الله همانا و رسیدن به خدا همان.
✳️ در رمضان، این مرکززدایی و تحول در عادتها و باورها و انگاره ها بنوعی تثبیت می شوند تا کل سال ما را پوشش دهند. به دیگر سخن، موتور محرکه سال معنوی، رمضان است و حیات و سرخوشی کل سال معنوی، وابسته به انرژی آزادشده رمضان است. انرژی ای که از مرکززدایی و تحول در عادات و باورها و انگاره ها آزاد می شود.
❇️بنابراین، عید فطر از یک جهت جشن پایان یک رویداد باشکوه است و از سویی، جشن آغاز و سرفصل است؛ آغاز نهادینه شدن و درونی شدن عادت های خوب، باورهای آبادگر، طرحواره های سازگار، و انگاره های قدرتمند، و سرفصلی است برای گرایش های وجودی ناب و فضیلت های اخلاقی، فکری، و الهیاتی سرنوشت ساز.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
بیست و نهم رمضان ۱۴۴۵
#روزه
#پدیدارشناسی_روزه
#آغاز
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی روزه
قسمت سیم: جشن بازگشت
✳️عید نوعی بازگشت است؛ بازگشت به اصل و بازگشت به سرآغاز. اصل آدمی بر طهارت است و پس از دالان نورانی و پربرکت ماه رمضان به روز عید فطر می رسیم و عید فطر نماد بازگشت به اصل و نماد بازگشت به طهارت است.
❇️بازگشت ها رنگارنگ است. طهارت هم مقول به تشکیک است و مراتب دارد. بحسب اینکه در کدام ساحت روزه داری باشیم طهارت ها مختلف است. روزه داری در ساحت شرعی، بازگشت به سطحی از طهارت را به ارمغان می آورد با حفظ این روزه داری و فراروی به ساحت طریقت، بازگشت به طهارتی ناب تر مطرح است و ناب ترین بازگشت، بازگشت به طهارت در روزه داری ساحت حقیقت است.
✳️بازگشت به اصل می تواند بازگشت به جعبه سیاه آدمی باشد جعبه ای که عارفان آن را عین ثابت می نامند. طریقه عین ثابت قدرتمندتر از طریقه متعارف، یعنی صعود از زنجیره ترتیب در سربالایی قرب است.
❇️میبدی در کشف الاسرار، دوگانه زیبایی درباره عید مطرح می کند. دوگانه ای در عید که در آن هم خدا به بنده بازمیگردد هم بنده به خدا مراجعه می کند؛ با این توضیح که خدا با رحمتش به بنده بازمی گردد و بنده با طاعتش بسوی پروردگار خویش برمیگردد.
✅عید به مثابه «بازگشت به ابتدا» ایده قدرتمندی است که در آن سه معنا از عید بهم می رسند: ۱. بازگشت؛ ۲. عادت؛ ۳. ضیافت و جشن. روزمرگی و غفلت و گناه، نرم نرمک آدمی را از سرآغازش که فطرت پاک الهی است دور می کند و ندای فطرت بتدریج با اختلال شنیده می شود و بعد از مدتی به گوش نمی رسد. اما روزه رمضان، غفلت و گناه را ذوب می کند و از میان برمیدارد و «بازگشت» به اصل و آغاز را رقم می زند. از طرفی، تکرار این عمل در یکماه، طهارت و بودن بر سر اصل را به مثابه «عادت» مطرح می کند و این اتفاق مبارک شایسته «جشن» گرفتن است.
✳️ماه رمضان با لحظات قدرتمندش و با اتمسفر جذابش، مقدمات تولد دوباره را فراهم میکند، یعنی آدمی را مثل روز اول تولد، پاک و پاکیزه می کند و آدمی که در پرتو رمضان، لحظات غفلت و گناهش صفر شد چشمهایش از نو می بیند گوشهایش از نو می شنود دلش ازنو درمی یابد. بنابرآنکه بازگشت به اصل و ابتدای خود، سرآغاز بازگشت به آغاز و اصل دیگر پدیده هاست و این همان چیزی است که در پدیدارشناسی بدان نیاز داریم: بازگشت به سرآغاز و اپوخه کردن دانسته ها و دیدگاه ها و پیشفرضها و دیدن مکرر امور از نو.
✅از سوی دیگر التفات جدی به توفیق یکماه مهمانی خدا همراه با رعایت اصول این مهمانی باشکوه، مشحون از وجد و ابتهاج است و خدا خواست که پایان مهمانی با جشن همراه شود که همین دعوت به جشن، مقتضی وجد و ابتهاج مضاعف است.
✅جشن بازگشت به ابتدا و اصل، جشن تقوا، جشن کرامت، جشن شرافت، جشن ذخیره، و جشن تثبیت است. در این جشن که جشن طلب زیادت هم هست باشکوه ترین درخواست ها مطرح می شود و به شکرانه بازگشت به طهارت از خدا می خواهیم هر خیری که پیامبر اکرم (ص) و خاندان طاهرینش (ع) بدان دست یافته اند به ما ارزانی کند نه خیری را که با ذهن محدود خیر تلقی میکنم و از هر شری که ذوات نورانی یادشده از آن دوری جسته اند ما را بر کنار دارد.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
عید سعید فطر ۱۴۴۵
#روزه
#پدیدارشناسی_روزه
#جشن_بازگشت
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
آدمی پس از فرایند روزه داری ماه رمضان دوباره متولد میشود
عبدالله صلواتی
خبرگزاری مهر/ ۱۳۹۹
https://www.mehrnews.com/amp/4933143/
#یادداشت
#روزه
#عید_فطر
#تولد_دوباره
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
متون مقدس، فیلسوف را دچار خودسانسوری نمی کند
عبدالله صلواتی
خبرگزاری مهر
۲۶ فروردین ۱۴۰۳
https://www.mehrnews.com/news/6049993
#گفتگو
#فلسفه_اسلامی
#پدیدار_شناسی
#کلام
#خبر_گزاری_مهر
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
جهان و نفوذ فلسفه گریزپای
عبدالله صلواتی
روزنامه جام جم
https://jamejamdaily.ir/Newspaper/item/84688
#یادداشت
#فلسفه
#پدیدارشناسی
#عبدالله_صلواتی
#روزنامه_جام_جم
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
پدیدارشناسی بهشت
قسمت اول: شرط بهشتی شدن
❇️در کتب آسمانی سخن از بهشت به میان آمده است. بهشت پاداش یک عمر نیکوکاری و خیرخواهی و زیست اخلاقی و دینی است. بهشت وعده صادق خدا به زمینیان است آنگاه که بیدار شدند و جانشان را با خدای بیکران هم افق کردند. بهشت جای نیکوکاران و مومنان در سرای دیگر است: «وَبَشِّرِ الَّذِين آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ» (بقره/ ۲۵)
✳️بهشت اما به بهشت بالا محدود نمیشود به عبارتی بهشت یادشده ظهوری در این جهان هم دارد و ظهورآگاهی بهشت در این سرا می تواند یکی از دستورکارهای پدیدارشناسی باشد.
✅بهشت، جایی است که خدا با اسمایش حضور دارد. از آنجاکه عالَم ظهور اسمای الهی است به این اعتبار و از این منظر، عالَم بهشت است. به تعبیر علامه حسن زاده آملی در دفتر دل:
سراسر صنع دلدارم بهشت است
بهشت است آنچه زان نيكو سرشت است
❇️از سوی دیگر، انسان می تواند با تعامل نیکویش با دیگران، خدا را با اسمای حسنایش در این جهان حاضر کند. این حاضرسازی غیر از حضور خدا در عالَم بر اساس اسمای الهی است. این حاضرسازی خدا، سلوکی و مبتنی بر عزم است اما حضور خدا، تکوینی و فارغ از عزم ماست.
✳️حاضرسازی خدا در قالب اسمای الهی، یعنی متنعم بودن به نعمات بهشتی و متنور بودن به انوار بهشتی. پس تعامل حسنه یکی از راههای بازتاب بهشت موعود در این جهان خاکی است. به نظر می رسد آنی می تواند پا در بهشت موعود بگذارد که در این سرا، بازتابی از بهشت را تجربه کرده باشد.
❇️به عبارتی، بهشت وصف است نه اسم. یعنی شرط بهشتی شدن بهشتی بودن است. آنهایی که در این سرا، بهشت را در خویش و تعاملات خویش بازتاب و ظهور دادند بهشت موعود مشتاقانه منتظرشان است. اشتیاق بهشت به بهشتی هم ظرایفی دارد که به امید خدا بعداً بدان می پردازیم.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
۲۸ فروردین ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#بهشتی_بودن
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
پدیدارشناسی بهشت
قسمت دوم: مقولات بهشت
❇️همواره برای من این پرسش مطرح بود که چرا در کتب آسمانی بویژه قرآن کریم، فقط به بهشت وعده داده نشد بلکه بهشت با اوصاف کلان و ریزویژگی ها ذکر شد؟
✳️به نظر می رسد آنچه در کتب آسمانی آمده باید ناظر به زندگی ما و هدایت ما باشد اما ما که در بهشت زیست نمی کنیم تا نیازمند به دانستن ویژگی های آن باشیم! براستی دانستن ویژگی های بهشتی چه کمکی به زندگی مومنانه می کند؟
✅در پاسخ می توان گفت به نظر می رسد رحیق مختوم و دیگر پدیده ها و اوصاف بهشتی فقط از آن دنیای دگر نیست، بلکه این امور برای این دنیا و برای زیستن این جهانی ما هم هست و انسان می تواند با تصویری که از بهشت از سوی بهشت آفرین ترسیم می شود طرحی متفاوت و بهشت گونه در این جهان خلق کند. پس جزئیات بهشت در کتب آسمانی نقل شده تا ما آن را در این دنیا پیاده کنیم.
✳️بهشت، یعنی دنیایی بی دروغ، بی لغو، مملو از خیرخواهی، و سراسر پاکی؛ و چون شخص در این دنیا با مقولات بهشتی زیست، بهشت موعود مشتاقانه منتظر اوست تا او را تنگ در آغوش گیرد و اگر عشق را در خود بیافریند انتهای گام هایش به خدا می رسد. فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ (قمر/ ۵۵) (رک: صلواتی، خبرگزاری مهر،۹۵/۱۰/۱۵)
❇️مقولات بهشت از تاروپود ولایت، عشق، ایثار، حکمت، و خوش قلبی و حُسن خلق است. تمرین با این مقولات، یعنی تمرین مناسبت با بهشت و پمپاژ آرامش و مهر.
✳️در واقع، بهشتی، وارد بهشت می شود و کسی که با مقولات بهشت انسی ندارد و با این مقولات که گرانیگاهش ایمان و اخلاق است زندگی این جهانی اش را اداره نکرده است از پیش معلوم است که چه آینده ای در انتظار اوست.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
۳۰ فروردین ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#مقولات_بهشتی
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
پدیدارشناسی بهشت
قسمت سوم: آیدوس اشتیاق
❇️ در روایات حکایت اشتیاق بهشت به برخی از اصحاب رسول خدا (ص) مطرح شده است. امام علی علیه السلام، سلمان و ابوذر کسانی اند که گفته شد بهشت مشتاق آنهاست. در دیگر روایات، نام عمار و مقداد نیز در فهرست افرادی آمده که بهشت مشتاق آنهاست. در روایت دیگری آمده: اشتیاق بهشت به سلمان بیش از اشتیاق او به بهشت است.
❇️در روایتی پیامبر اکرم (ص) میفرماید ای علی تو نخستین کسی هستی که بهشت به تو اشتیاق دارد سپس از سلمان و عمار یاد می کند و ادامه می دهد سلمان ناصح (خیرخواه و یکدل) با تو است و میفرماید سلمان کم تکبر است. عمار هم تو را در صحنه های مختلف همراهی می کند و کارزاری نیست که با تو نباشد. خیرش بسیار است و نورش تابان و پاداشش بزرگ.
✅پرسشی که در اینجا مطرح می شود بدین قرار است: چه مولفه ای در فرد باید وجود داشته باشد که بهشت را مشتاق خویش کند؟ یا بهشت مشتاق چه سنخ شخصیتی است؟
✅ولایت «وضعیت وجودی» هم افق با رضوان است و رضوان بحسب وجود فرادست بهشت افعال و صفات است، و همیشه فرودست وجودی هوای فرادست میکند و مشتاق همنشینی و اتحاد با اوست.
✳️امام علی علیهالسلام انسان کامل است و ولی و خلیفه خدا و صاحب همه فضایل و مقامات و کمالاتی که یک انسان می تواند بدان دست یابد. از این وجه، اشتیاق بهشت به امام علی علیهالسلام که در کانون ولایت قرار دارد و وضعیت وجودی رضوان را در خویش جاری ساخته روشن است. اما اشتیاق بهشت به سلمان و عمار به نظر می رسد به اعتبار اقتدای ایشان به انسان کامل و تبعیت تمام قد از ولایت اوست.
❇️به نظر می رسد «آیدوس» این اشتیاق، ولایت است و بهشت مشتاق کسی است که یا کانون ولایت است یا گرایش وجودی اش به سمت و سوی وضعیت وجودی ولایت است و تمام توش و توانش و آرزویش جاپای آیینه تمام نمای حق، یعنی ولی خدا، گذاشتن است. به همین دلیل، بهشت در این فقره نقش «هایلایت کردن» وضعیت وجودی ولایت را داراست.ظرایف دیگری هم در تفسیر اشتیاق بهشت هست که به امید خدا تقدیم میکنم.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
یکم اردیبهشت ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#آیدوس_بهشت
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی بهشت
قسمت چهارم: حکمت
❇️گاهی حکمت را به دانسته های صرف فروکاست می دهیم و زمانی آن را به انباشت اصطلاحاتی تقلیل می دهیم و در مواضعی، آن را دانش خاصی تعریف می کنیم.
✳️حکمت مورد نظر نگارنده اما هیچ یک از تلقی های بالا نیست. حکمت اگر دانسته باشد دانسته هایی است که ما را به خدا نزدیک می کند و ارمغانش فروتنی است و مایه دسترسی به حیات طیبه است.
✅حکمت نه علم خاص و نه آگاهی صرف به توده ای اصطلاحات بلکه حکمت تشبه به اله است به تعبیر بزرگان. از این منظر هر که اصطلاح بیشتری بداند لزوما حکیم نیست. بلکه هرکه عدالت ورزد حکیم است. چون خدا عادل است و عدالت ورزی، یعنی شباهت پیدا کردن با خدا.
✳️خدا به غفور و رحیم و اسمای حسنای پرتعدادی توصیف شده و ذکر این اسما، جز اسمای مستاثره و خاص، کارت دعوت است به ما برای حرکت به سمت و سوی آن اسما. که این حرکت بنوعی حرکت به وادی حکمت است.
✅در روایتی نقل شده: خداوند نود و نه اسم دارد، هر کس آنها را بشمرد (احصا کند) وارد بهشت می شود (تفسیر الصافی، ج۵ ص۱۶۰). احصا در این روایت شمارش عددی و دانستن مفهومی اسما نیست. برخی احصا را احاطه و وقوف دانسته اند. بنوعی می توان احصا را پیاده کردن اسمای الهی در زندگی تلقی کرد و جاری ساختن آن در تار و پود اندیشه و انگاره و طرح واره و عزم و انتخاب و گفتار و رفتار؛ و به تعبیر پدیدارشناسانه، احصا می تواند «التفات» ویژه به نمای انسان ساز و نمای اجتماعی اسما باشد.
✳️به عبارت کوتاه، حکمت، زندگی با اسمای الهی است و این طی فرایند «ازآن خودکنندگی» رخ می دهد و زندگی با اسمای الهی یعنی بهشت. در نتیجه می توان گفت حکمت، بهشت است و کسی که برخوردار از حکمت است امروز بهشت نقد برایش حاصل میشود و این بهشت نقد مقدمه ورود به بهشت موعود است.
❇️در روایتی هم تصریح شده که حکمت بهشت است و پیامبر اکرم شهر حکمت و علی علیه السلام باب حکمت است. به عبارتی پیامبر اکرم (ص) بهشت و علی (ع) باب بهشت است: قال رسول اللّه صلى اللّه عليه و آله: «أنا مدينة الحكمة و هي الجنّة ، و أنت يا عليّ بابها، فكيف يهتدي المهتدي إلى الجنّة ، و لا يهتدى إليها إلاّ من بابها» (فضایل امیرالمومنین (ع)، ج۱، ص۴۳) به امید خدا درباره این روایت و ظرایف آن صحبت خواهیم کرد.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
سوم اردیبهشت ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#حکمت
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 در ستایش اندیشه/۵؛عبدالله صلواتی در گفتوگو با خبرگزاری مهر:
فلسفه ظرفیتی در اختیار ما قرار میدهد تا از نگاه انحصارگرا خارج شویم
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
چهارم اردیبهشت ۱۴۰۳
https://www.mehrnews.com/news/5919499/
#مصاحبه
#فلسفه_صدرا
#انحصارگرایی
#امتداد_فلسفه
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی بهشت
قسمت پنجم: اینهمانی نیکی با بهشت
❇️غالبا تصور میشود کار خدای عالم در فقره بهشت بصورت نسیه است، یعنی ما الان باید نقدا اعمال و علوم صالح داشته باشیم و ایمان به غیب را سرلوحه کار قرار دهیم و تقوا پیشه کنیم تا پس از مرگ و طی مراحلی، به بهشت وارد شویم.
✳️بهشت موعود، بهشتی که پس از مرگ وعده داده شد حق است اما تمام سخن آن است که بدون تجربه بهشت چگونه می توان وارد آن بهشت موعود شد. خداوند متعال در کریمه بیست و ششم سوره نبأ می فرماید: «جَزَاءً وِفَاقًا» و این بیان می تواند ناظر به نقد بودن کار خدا باشد نه نسیه بودن آن. زیرا جزا عین عمل است.
❇️علامه حسن زاده آملی در رساله ولایت تکوینی (ص ۱۴) بیان می کند: بين عمل و جزا يك نحو مناسبت و مشابهت است بلكه جزا در طول عمل و فرع بر عمل است و بلكه جزا عين عمل است.
✅از این منظر، بهشت به مثابه پاداش فعل نیک عین فعل نیک است و جهنم به عنوان جزای فعل بد عین فعل بد است. به عبارتی هر عمل صالحی بهشت است هر نیت خیری بهشت است هر گونه خیرخواهی بهشت است زیارت بهشت است نماز بهشت است روزه بهشت است دعا بهشت است علوم انسان ساز بهشت هستند نیکویی با مردم بهشت است صبوری بهشت است و هر فعل بدی، جهنم.
❇️به عبارتی، هر رویدادی که از سوی انسان به «حاضرسازی خدا» بیانجامد بهشت نقد حاصل میشود و آدمی را حاضر می سازد برای حضور در بهشت موعود و هر رویدادی که مقدمات غفلت و دوری از خدا را فراهم کند جهنم نقد است و مقدمه حضور در جهنم پس از مرگ. اما شعور و آگاهی به این بهشت و جهنم مسأله دیگری است. تنها اندکی از انسان ها به آگاهی از بهشت دسترسی دارند. اینها کسانی اند که دائما در حضور هستند و قیامتشان هم اکنون قیام کرده است.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
هفتم اردیبهشت ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#اینهمانی_نیکی_با_بهشت
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
پدیدارشناسی بهشت
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
خبرگزاری ایبنا
نهم اردیبهشت ۱۴۰۳
https://www.ibna.ir/news/510079/
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#خبرگزاری_ایبنا
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی بهشت
قسمت ششم: طرح افکنی
❇️بهشت در همین دنیای خاکی، خویش را در دل کثرات و حجاب ها طرح می افکند و انسانی که اپوخه حجاب ها را در این جهان تجربه کرده، تجربه بهشتی اش را در بهشت موعود، ناب و تام و تمام می کند.
✳️بالاتر از این «طرح افکنی»، در دل بهشت افعال، بهشت ذات خویش را طرح می افکند و شکل می گیرد. بهشت ذات بهشتی است که در آن، نهرها و غذاها و زیبایی ها و مزایای شبیه به نهرها و غذاها و زیبایی ها و مزایای این جهانی، «اپوخه» و از بازی خارج می شوند (حذف نمی شوند فقط نادیده گرفته می شوند) و فقط بهشت آفرین می ماند.
✳️بهشت ذات پیش از آنکه در سرای دیگر طرح افکنی کند در جان های پاک در همین جهان در میان خاکستر تعینات گوناگون، ققنوس وار سر در می آورد و جان های پاک را بی تاب بیکران می کند.
✅و خدای عالم برای این جان های پاک هر طور جلوه کند آنها قدرت تمییز میان تجلی و متجلی را دارا هستند و در فرایند «مراقبه» خویش را یکسره به متجلی میسپارند نه تجلی. به متجلی دلخوش هستند نه تجلی، و تجلی را حجاب متجلی نمی کنند.
❇️ به عبارتی، این جان های پاک، متجلی را به تجلی «فروکاست» نمی دهند و سعی می کنند در مسیر «نجات پدیدارها» طی طریق کنند و نماهای این جهانی بهشت را به دست فراموشی نسپارند؛ نماهایی که قدرتمندانه، عشق را طرح می افکنند و سرخوشی و حیات پاک را درو می کنند.
✳️قدر هر کس را می توان از طرح افکنی اش از بهشت دریافت و آنکه هیچ طرحی برای طرح افکنی ندارد زندگی را هم در این دنیا بر خویش و دیگران سخت می کند و هم در سرای دیگر.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
دوازدهم اردیبهشت ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#طرح_افکنی
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
💢 پدیدارشناسی بهشت
قسمت هفتم: روی آورندگی
❇️بهشت درجاتی دارد. آدمی هم درجاتی دارد. قرآن هم درجات و آیاتی دارد. هستی هم درجاتی دارد.این چهار بهم مرتبط هستند. آدم های که سطوح باطنی تر هستی را تجربه کرده اند تجربه جدی تر و عمیق تری از قرآن و بهشت دارند.
✳️ از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل شده است: تعداد درجات بهشت به تعداد آيه هاى قرآن است، هنگامى كه اهل قرآن وارد بهشت شود به او گفته مى شود قرآن بخوان و بالا برو، براى هر آيه اى درجه اى است، بنابراين بالاترين درجه از آنِ حافظان قرآن است (بحارالانوار، ج۹۲، ص ۲۲).
❇️آگاهی در پدیدارشناسی، منفرد و منزوی نیست. آگاهی اولا همواره از چیزی است و ثانیا متعلق شناسایی «به مثابه...» لحاظ می شود. به عنوان نمونه آگاهی به شی به مثابه امر ارزشمند، به مثابه دوست، به مثابه امر خواستنی، به مثابه امر زیبا و..
✅آگاهی به قرآن هم از این امر مستثنا نیست. آگاهی به قرآن به مثابه شفا، قرآن به مثابه هدایت، و قرآن به مثابه بهشت. هر یک از این «به مثابه...» روی آورندگی خاصی است و در آن، نمایی از قرآن آشکار می شود.
✳️در نگاهی پدیدارشناسانه، حدیث بالا متضمن روی آورندگی خاصی به قرآن است؛ روی آورندگی ای که قرآن را به مثابه بهشت معرفی می کند و بیان می کند هرچه در درجات و آیات قرآن غور کنید در درجات بالاتر بهشت سیر می کنید. تو گویی سیر در قرآن، سیر در بهشت است.
✅پیش از این مطرح کردم هر جا خدا و اسمایش باشد بهشت است. خدا در قرآن کریم برای بندگانش تجلی یافته: «فتجلی لهم سبحانه فی کتابه من غیر ان یکونوا راوه» (نهج البلاغه، خطبه ۱۴۷). بنابراین از این منظر هم میتوان بهشت را بر قرآن اطلاق کرد.
✳️بنابراین بهشت را می توان از لابلای آیات قرآن کریم تجربه کرد و میوه این تجربه را در بهشت موعود چید و به ناب بودگی بهشت دست یافت.
❇️به تلاوت و انس و تدبر در قرآن بسیار سفارش شده است. تو گویی این سفارش کارت دعوت است به گشت و گذار در بهشت. بنابرآنکه شرط بهشتی شدن، بهشتی بودن است و بهشت قرآن این مهم را محقق می کند.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
شانزدهم اردیبهشت ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#روی_آورندگی
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
دومین همایش ملی و نخستین همایش بین المللی تربیت
مشتاقانه منتظر ارائه مقالات ارزشمند شما هستیم
👇لینک ورود
https://2ncene.sru.ac.ir/fa/
👇 محورهای همایش
چالش های حال و آینده تربیت کودکان و نوجوانان با محوریت هویت و امید
نیازها و انتظارات تربیتی با محوریت هویت و امید
سیاست گذاری، برنامه ریزی و مدیریت راهبردی امور تربیتی با محوریت هویت و امید
مدل ها و نظام های تربیتی با محوریت هویت و امید
نقش نهادها و سازمان ها در حکمرانی تربیتی با محوریت هویت و امید
نقش خانواده، رسانه و فضای مجازی در تربیت با محوریت هویت و امید
فرایندها و برنامه های پیشگیری، کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی در بین دانش آموزان با محوریت هویت و امید
💢 پدیدارشناسی بهشت
قسمت هشتم: وجه
✳️در «میدان آگاهیِ» بهشت، پس زمینه هایی بصورت جنبه های بالقوه و خاموش مطرح هستند که با تغییر زاویه نگاه و التفات، از حالت کمون و پس زمینه خارج می شوند و همین استخراج، آگاهی بالفعل و روشن را شکل می دهد.
❇️یکی از مواردی که با نگاه دوباره به میدان آگاهیِ بهشت از نقاط خاموش به سمت و سوی نقاط روشن میل پیدا می کند «وجه» است. وجه در بالاترین مدلول خویش بر خدا اطلاق میشود.
✳️وجه هست همانند خیلی امور دیگر، و ما باید وجه را بیابیم و برای خویش «حاضرسازی» کنیم. پیش از یافتن وجه و فارغ از دلشوره وجه، وجه منشأ آثار سلوکی برای ما نیست هرچند آثار تکوینی دارد.
✅حاضرسازی وجه، یعنی در هر اقدام فردی یا سازمانی، بیکران را در نظر بگیری. حاضرسازی وجه، یعنی در هر سیاست گذاری و برنامه ریزی و هر نوع مدیریتِ باور و انگاره، از حاشیه هستی فاصله بگیری.
❇️حاشیه هستی جایی است که در زمان تزاحم، منافع شخصی را بر منافع گروهی و ملی ترجیح دهی. حاشیه هستی جایی است که سلیقه ها را جای اصول بگذاری. حاشیه هستی جایی است که رنج دیگران برای تو اهمیت نداشته باشد.
✳️حاشیه هستی جایی است که استبداد و تمامیت خواهی مجاری ادراکی و وجودی را بر روی حقیقت می بندد و برادران دروغگویی چون استبداد، قدرت ویرانگر، قانون شکنی، و تهور جای حقایقی چون استقلال، اقتدار (قدرت متین)، تعامل، و شجاعت می نشینند. حاشیه هستی جایی است که وجه خدا نیست اما «انانیت» هست.
✅در قرآن کریم آمده است: «إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا»(انسان/۹) شیخ طوسی درباره این کریمه اظهار می دارد: مفسرین خاصه و عامه روایت کنند که این آیات درباره حضرت امام على و حضرت فاطمه و حضرت امام حسن و حضرت امام حسین علیهمالسلام نازل شده است. زیرا آنان مسکین و یتیم و اسیر را در سه شب با افطار خود سیر کردند و خود گرسنه ماندند و خداوند با این آیات آنها را ستایش فرمود و این سوره را به خاطر آنها نازل گردانید.
✳️حاضر سازی وجه الهی، بنوعی خروج از «انانیت و تعینات این جهانی» به سمت «بیکران» است و هر جا بیکران است آنجا بهشت است. وجه الهی در مقام تکوین محدود به جایی نیست و در مقام سلوک هم «واپس زنی» دل بجایی می رسد که مترنم میشود به کریمه: «وَلِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ ۚ فَأَيْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ عَلِيمٌ» ( بقره/ ۱۱۵) و روی او و روی آوردن به او یعنی اقبال به بهشت. بقول سعدی علیه الرحمه:
بهشت است این که من دیدم نه رخسار
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#وجه
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
۶ کتاب پیشنهادی استاد فلسفه برای آشنایی با میراث فکری ما
خبرگزاری ایبنا
۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳
https://www.ibna.ir/news/511085/
#معرفی_کتاب
#نمایشگاه_کتاب
#خبرگزاری_ایبنا
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔳 سَلَامٌ عَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِين
انا لله و انا الیه راجعون
تسلیت به ملت شریف ایران