#مقاله_جدید
#انتشار_برخط
عنوان مقاله: تبیینی از شبکه حقوق و تکالیف تربیتی از منظر فقه تربیتی
doi: 10.30471/edu.2024.10281.2922
سیدنقی موسوی
فصلنامه: تربیت اسلامی
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_2242.html
چکیده
باتوجه به ضرورت مطالعات اسلامی در قلمرو حکمرانی تربیتی و نیز لزوم نگاه نظاموار، جامع و شبکهمند به تجویزات تربیتی در دامن فقه تربیتی، مساله نوشتار حاضر عبارت است از تبیین شبکه حق و تکلیف تربیتی در سپهر اجتماع و تبیین احکام هریک از عاملان/بازیگران/مکلفان تربیتی و سپس نسبتسنجی، صورتبندی و ترسیم شبکهواره احکام و تجویزات تربیتی. روش تحقیق در نوشتار حاضر روش توصیفی و تحلیلی است که در بخش اول از روش اجتهادی بهره گرفته و در بخش دوم از روش تحلیلی و استنتاجی. این پژوهش نشان داد که تربیت در فقه تربیتی و شریعت اسلامی به میزانی مهم است که هیچگاه بدون متولی نخواهد ماند. بصورت همزمان و درعرض یکدیگر، تربیت بر والد و حاکم واجب و بر عالِم و تودههای مردم مستحب و در مواردی نیز واجب است. همچنین در کنار این مسئولیت/ولایت تربیتی در برخی موارد، ولایت طولی و ترتّبی با سازوکار ولایت، تسبیب، نیابت و وصایت نیز قابل تصویر است و در نهایت شبکهای طولی و عرضی از احکام تربیتی و ناظر به خانواده، عالمان، حاکمان و عموم مکلفان ترسیم میشود که میتواند آغازی برای طراحی یک الگو از حکمرانی تربیتی برای تسهیم اقتدار تربیتی قرار گیرد.
کلیدواژهها
#احکام_تربیتی
#حکمرانی_تربیتی
#سیاستگذاری_تربیتی
#تربیت_اسلامی
#فقه_تربیتی
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
پذیرش مقاله جدید در همایش حکمرانی تعلیم و تربیت (شورای عالی انقلاب فرهنگی)
عنوان: تقسیم کار و هم¬افزایی نهادها در حکمرانی تربیتی از منظر فقه تربیتی
نویسنده: سیدنقی موسوی
چکیده:
قانون برنامه پنج¬ساله هفتم جمهوری اسلامی ایران در ماده 92 تکلیف نموده تا «برنامه تقسیم کار ملی و نقشه راه اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» تهیه شود. باتوجه به ضرورت مطالعات سیاستی و فقهی در مسائل حکمرانی تربیتی، نوشتار حاضر درصدد است تا «تقسیم کار ملی و هم¬افزایی نهادها در حکمرانی تربیتی» را از منظر فقه تربیتی بررسی نماید. روش تحقیق، روش توصیفی و استنباطی است. طبق بررسی¬های این نوشتار، نتایج زیر بدست آمد. 1) «تربیت به مثابه امری فرانهاد» در فقه تربیتی است (اعم از حاکمیت، خانواده، نخبگان دینی و توده¬های مردم) که بصورت شبکه¬ای از حقوق و تکالیف تربیتی طولی و عرضی قابل ترسیم است. تربیت در فقه تربیتی از «اهم المهمّات» است که «شارع به ترک آن راضی نیست». 2) «تقسیم کار و هم¬افزایی نهادها در حکمرانی تربیتی» از باب «تربیت مشارکتی» و «مشارکت تربیتی» بنحو «اعانه تربیتی» و «تعاون تربیتی» و نیز از باب «مقاومت تربیتی» و «تربیت مقاومتی» و نیز با ملاحظه «وظیفه فوقانی حاکمیت در تربیتِ متربیان و نیز توانمندسازی و یاری¬رسانی مربیان و بازیگران تربیت» » امری مطلوب و مستحب و در مواردی واجب است.
واژگان کلیدی:
#برنامه_هفتم،
#سند_تحول،
#فقه_تربیتی،
#تربیت_مشارکتی.
#مقاله_جدید
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
پذیرش مقاله جدید در همایش حکمرانی تعلیم و تربیت (شورای عالی انقلاب فرهنگی)
عنوان: تحلیل احادیث «تعلیم باب هُدی» از منظر حکمرانی دانش و آموزش
نویسندگان: سیدنقی موسوی، علیرضا مزینانی
چکیده
احادیثی با مضمون تعلیم باب هدی و معلم خیر که در روایات اسلامی وجود دارد ظرفیت بالایی جهت توشه برداری در راستای سامان بخشی به حکمرانی دانش و آموزش دارد. تحلیل و بررسی روایات تعلیم باب هدی که قرابت مضمونی فراوانی با تعلیم خیر دارند علاوه بر اثبات مطلوبیت تعلیم هدایت آمیز، مهر بطلانی بر حکمرانی سکولار در حیطه علم و تعلیم و ایده فراغت دانش از ارزش دارند. نوشتار حاضر درصدد است با روش توصیفی استنباطی به بررسی این احادیث از منظر حکمرانی دانش و آموزش بپردازد. پس از غربال حجیت محور این روایات، مطالب فراوانی در راستای تکمیل پازل حکمرانی، از ادله معتبر قابل اصطیاد است. برخی از دلالت¬های استنباط شده بدین قرار است: جهت گیری کلان فضای تربیت، انگیزه بخشی جهت ورود باذلانه به عرصه تعلیم هدایت آمیز، توجه به ظرفیت ابزارهای نوین جهت نشر مضاعف دانش، بازبینی و کشف مولفه های صحیح ارزیابی معلمان، پرهیز از ذهن گرایی محض در جوامع علمی و فرهنگ سازی عمومیِ آموزشِ هادیانه از جمله توشه های احادیث معتبر باب در راستای تنظیم حکمرانی می باشد.
کلیدواژه
#معلم_خیر،
#انگاره_معلمی،
#فقه_تربیتی ،
#فقه_حکمرانی_تربیتی
#مقاله_جدید
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
باسمه تعالی
مقاله جدید- در فرایند ارزیابی مجلات:
📚عنوان مقاله : تبیین مبانی فقهی «حلقه¬های میانی تربیت» و کشف دلالت¬های آن در حکمرانی تربیتی
🖋نویسنده: سیدنقی موسوی
📌چکیده:
نظریه «حلقه¬های میانی» در دیدگاه امام خامنه¬ای به معنای کنشگری واسطی گروه¬های نخبه مردمی در نیل به دولت جوان حزب¬اللهی است. این نظریه لفظاً یا مناطاً شامل عرصه تربیت بعنوان «حلقه¬های میانی تربیت» هم می¬شود. مساله نوشتار حاضر عبارت است از تبیین و تعلیل مبانی فقهی نظریه «حلقه¬های میانی تربیت» و استنتاج دلالت¬های آن در حکمرانی تربیتی. روش تحقیق روش توصیفی استنباطی و استنتاجی است. براساس بررسی-ها نتایج زیر بدست آمد: 1) «حلقه¬های میانی تربیت» به معنای تشکیل و پرورش گروه¬های مردمی و جوان انقلابی برای کنشگری در عرصه تعلیم و تربیت، مورد تجویز است؛ 2) براساس هفت استدلال فقهی که برخی ناظر به وظایف تربیتی حاکمیت و بعضی ناظر به وظیفه تربیتی توده¬ها و شماری دیگر ناظر به «میانی بودن کنشگری تربیتی» دلالت داشته، «حلقه¬های میانی تربیت» دارای مطلوبیت شرعی بنحو استحباب و وجوب است؛ 3) این نظریه به الگویی مردمی از «تسهیم اقتدار تربیتی» و حکمرانی تربیتی دلالت دارد که با الگو¬های رقیب که مردمی¬سازی دانش و آموزش را به خصوصی¬سازی و کالایی¬سازی فرومی¬کاهند، متفاوت است و در عرصه «تربیت مدرسه¬ای» می¬تواند ابتنائی برای رویکرد «مدرسه¬محوری» که محور مشارکت¬پذیری محله، خانواده، مسجد و سمن¬ها باشد، قلمداد گردد.
واژگان کلیدی:
#فقه_تربیتی،
#فقه_حکمرانی_تربیتی،
#تربیت_مردمی،
#مردمی_سازی_آموزش.
#مقاله_جدید
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
مقاله شبکه حقوق و تکالیف -چاپ شده.pdf
حجم:
1.72M
#انتشار_مقاله_جدید
عنوان: تبیینی از شبکه حقوق و تکالیف تربیتی از منظر فقه تربیتی
نویسنده: سیدنقی موسوی
کلیدواژهها
#احکام_تربیتی
#حکمرانی_تربیتی
#سیاستگذاری_تربیتی
#تربیت_اسلامی
#فقه_تربیتی
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
انتشار برخط
فصلنامه علمی پژوهشنامه فقه و علوم اسلامی (رتبه ب وزارت علوم)
https://www.pajoohname.ir/?_action=press&issue=-1&_is=%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%20%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%20%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1
عنوان مقاله: تبیین مبانی فقهی «حلقههای میانی تربیت» و کشف دلالتهای آن در حکمرانی تربیتی
شناسه دیجیتال (DOI) 10.22034/rjfis.2025.494373.1122
نویسنده: سیدنقی موسوی
چکیده:
ایده «حلقه¬های میانی» در دیدگاه امام خامنه¬ای به معنای کنشگری واسطی گروه¬های نخبه مردمی در نیل به دولت جوان حزب¬اللهی است. این ایده لفظاً یا مناطاً شامل عرصه تربیت بعنوان «حلقه¬های میانی تربیت» هم می¬شود. مساله نوشتار حاضر عبارت است از تبیین و تعلیل مبانی فقهی ایده «حلقه¬های میانی تربیت» و استنتاج دلالت¬های آن در حکمرانی تربیتی. روش تحقیق روش توصیفی استنباطی و استنتاجی است. براساس بررسی¬ها نتایج زیر بدست آمد: 1) «حلقه¬های میانی تربیت» به معنای تجویز تشکیل و پرورش گروه¬های مردمی و جوان انقلابی برای کنشگری در عرصه تعلیم و تربیت، مورد تجویز است؛ 2) براساس هفت استدلال فقهی که برخی ناظر به وظایف تربیتی حاکمیت و بعضی ناظر به وظیفه تربیتی توده¬ها و شماری دیگر ناظر به «میانی بودن کنشگری تربیتی» دلالت داشته، «حلقه¬های میانی تربیت» دارای مطلوبیت شرعی بنحو استحباب و وجوب است؛ 3) این ایده به الگویی مردمی از «تسهیم اقتدار تربیتی» و حکمرانی تربیتی دلالت دارد که با الگو¬های رقیب که مردمی¬سازی دانش و آموزش را به خصوصی¬سازی و کالایی¬سازی فرومی¬کاهند، متفاوت است و در عرصه «تربیت مدرسه¬ای» می¬تواند ابتنائی برای رویکرد «مدرسه-محوری» که محور مشارکت¬پذیری محله، خانواده، مسجد و سمن¬ها باشد، قلمداد گردد.
واژگان کلیدی:
#فقه_تربیتی،
#فقه_حکمرانی_تربیتی،
#تربیت_مردمی،
#مردمی_سازی_آموزش
#مقاله_جدید
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
Untitled picture.png
حجم:
511.7K
انتشار برخط مقاله جدید:
مجله علوم حدیث
https://hadith.riqh.ac.ir/article_13785.html
عنوان مقاله: فریضهدانی «طلب العلم» در بوته نقد و بازآفرینی فهم
نویسنده: سیدنقی موسوی
10.22034/uh.2025.51533.3537
چکیده
نوشتار حاضر درصدد است تا مستندِ دیدگاهِ «فریضهدانی طلبالعلم بر همگان»، یعنی حدیث مشهور «طلب العلم فریضه» را براساس معیارهای سندی و دلالی بررسی نماید. روش تحقیق، روش توصیفی استنباطی است. در ابتدا به گزارش نَقلهای متعدد این حدیث پرداخته شده و سپس بر اساس موازین فهم متن، معنای حدیث و حکم مستَنبط از آن استنباط شده است. طبق بررسیها این نتیجه حاصل شده که هرچند اطمینان به صدور این حدیث -که در هیچ نقلی، سند معتبری به همراه ندارد- قابل تحصیل است؛ اما این حدیث، بر «وجوب عینی طلب علم بر همگان» دلالت ندارد و دیدگاه «فریضهدانی علمجویی» به استناد این حدیث، قابل قبول نیست؛ بلکه منتهای دلالت این حدیث عبارت است از «وجوب تعلمِ آگاهیها/علوم دینیِ مبتلابهِ واجب». در پایان برخی دلالتها و استلزامات این نتایج در احکام مربیان و متربیان تبیین شد.
کلیدواژهها
#سیاست_علم
#سیاست_آموزش
#حدیث_تربیتی
#فقه_تربیتی
#مقاله_جدید
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
انتشار برخط مقاله جدید
مجله : پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی- دانشگاه فرهنگیان
https://tarbiatmaaref.cfu.ac.ir/article_4039.html
عنوان: تحلیل احادیث تعلیم باب هُدی از منظر حکمرانی دانش و آموزش
نویسندگان: سیدنقی موسوی و علیرضا مزینانی
DOI: 10.48310/riet.2025.18392.1359
چکیده
احادیثی با مضمون تعلیم باب هدی و معلم خیر که در روایات اسلامی وجود دارد ظرفیت بالایی جهت توشه برداری در راستای سامان بخشی به حکمرانی دانش و آموزش دارد. تحلیل و بررسی روایات تعلیم باب هدی که قرابت مضمونی فراوانی با تعلیم خیر دارند علاوه بر اثبات مطلوبیت تعلیم هدایت آمیز، مهر بطلانی بر حکمرانی سکولار در حیطه علم و تعلیم و ایده فراغت دانش از ارزش دارند. نوشتار حاضر درصدد است با روش توصیفی استنباطی به بررسی این احادیث از منظر حکمرانی دانش و آموزش بپردازد. پس از غربال حجیت محور این روایات، مطالب فراوانی در راستای تکمیل پازل حکمرانی، از ادله معتبر قابل اصطیاد است. برخی از دلالتهای استنباط شده بدین قرار است: جهت گیری کلان فضای تربیت، انگیزه بخشی جهت ورود باذلانه به عرصه تعلیم هدایت آمیز، توجه به ظرفیت ابزارهای نوین جهت نشر مضاعف دانش، بازبینی و کشف مولفه های صحیح ارزیابی معلمان، پرهیز از ذهن گرایی محض در جوامع علمی و فرهنگ سازی عمومیِ آموزشِ هادیانه از جمله توشه های احادیث معتبر باب در راستای تنظیم حکمرانی می باشد.
کلیدواژهها
#معلم_خیر
#انگاره_معلمی
#فقه_تربیتی
#فقه_حکمرانی_تربیتی
#تربیت_اسلامی
#مقاله_جدید
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
مقاله حلقه های میانی تربیت.pdf
حجم:
475.6K
مقاله جدید
عنوان مقاله: تبیین مبانی فقهی «حلقههای میانی تربیت» و کشف دلالتهای آن در حکمرانی تربیتی
نویسنده: سیدنقی موسوی
چکیده:
ایده «حلقه¬های میانی» در دیدگاه امام خامنه¬ای به معنای کنشگری واسطی گروه¬های نخبه مردمی در نیل به دولت جوان حزب¬اللهی است. این ایده لفظاً یا مناطاً شامل عرصه تربیت بعنوان «حلقه¬های میانی تربیت» هم می¬شود. مساله نوشتار حاضر عبارت است از تبیین و تعلیل مبانی فقهی ایده «حلقه¬های میانی تربیت» و استنتاج دلالت¬های آن در حکمرانی تربیتی. روش تحقیق روش توصیفی استنباطی و استنتاجی است. براساس بررسی¬ها نتایج زیر بدست آمد: 1) «حلقه¬های میانی تربیت» به معنای تجویز تشکیل و پرورش گروه¬های مردمی و جوان انقلابی برای کنشگری در عرصه تعلیم و تربیت، مورد تجویز است؛ 2) براساس هفت استدلال فقهی که برخی ناظر به وظایف تربیتی حاکمیت و بعضی ناظر به وظیفه تربیتی توده¬ها و شماری دیگر ناظر به «میانی بودن کنشگری تربیتی» دلالت داشته، «حلقه¬های میانی تربیت» دارای مطلوبیت شرعی بنحو استحباب و وجوب است؛ 3) این ایده به الگویی مردمی از «تسهیم اقتدار تربیتی» و حکمرانی تربیتی دلالت دارد که با الگو¬های رقیب که مردمی¬سازی دانش و آموزش را به خصوصی¬سازی و کالایی¬سازی فرومی¬کاهند، متفاوت است و در عرصه «تربیت مدرسه¬ای» می¬تواند ابتنائی برای رویکرد «مدرسه-محوری» که محور مشارکت¬پذیری محله، خانواده، مسجد و سمن¬ها باشد، قلمداد گردد.
واژگان کلیدی:
#فقه_تربیتی،
#فقه_حکمرانی_تربیتی،
#تربیت_مردمی،
#مردمی_سازی_آموزش.
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
3-موسوی.pdf
حجم:
928.2K
#مقاله_جدید
تقسیم کار و همافزایی نهادها در حکمرانی تربیتی از منظر فقه تربیتی
سیدنقی موسوی
چکیده
قانون برنامه پنجساله هفتم جمهوری اسلامی ایران در ماده 92 تکلیف نموده تا «برنامه تقسیم کار ملی و نقشه راه اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» تهیه شود. باتوجه به ضرورت مطالعات سیاستی و فقهی در مسائل حکمرانی تربیتی، نوشتار حاضر درصدد است تا «تقسیم کار ملی و همافزایی نهادها در حکمرانی تربیتی» را از منظر فقه تربیتی بررسی نماید. روش تحقیق، روش توصیفی و استنباطی است. طبق بررسیهای این نوشتار، نتایج زیر بدست آمد. 1) «تربیت به مثابه امری فرانهاد» در فقه تربیتی است (اعم از حاکمیت، خانواده، نخبگان دینی و تودههای مردم) که بصورت شبکهای از حقوق و تکالیف تربیتی طولی و عرضی قابل ترسیم است. تربیت در فقه تربیتی از «اهم المهمّات» است که «شارع به ترک آن راضی نیست». 2) «تقسیم کار و همافزایی نهادها در حکمرانی تربیتی» از باب «تربیت مشارکتی» و «مشارکت تربیتی» بنحو «اعانه تربیتی» و «تعاون تربیتی» و نیز از باب «مقاومت تربیتی» و «تربیت مقاومتی» و نیز با ملاحظه «وظیفه فوقانی حاکمیت در تربیتِ متربیان و نیز توانمندسازی و یاریرسانی مربیان و بازیگران تربیت» » امری مطلوب و مستحب و در مواردی واجب است.
کلیدواژهها
#برنامه_هفتم
#سند_تحول
#فقه_تربیتی
#تربیت_مشارکتی
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
مقاله طلب العلم-چاپ.pdf
حجم:
1.2M
انتشار مقاله جدید
فریضهدانی «طلب العلم» در بوته نقد و بازآفرینی فهم
سیدنقی موسوی
چکیده
نوشتار حاضر درصدد است تا مستندِ دیدگاهِ «فریضهدانی طلبالعلم بر همگان»، یعنی حدیث مشهور «طلب العلم فریضه» را براساس معیارهای سندی و دلالی بررسی نماید. روش تحقیق، روش توصیفی استنباطی است. در ابتدا به گزارش نَقلهای متعدد این حدیث پرداخته شده و سپس بر اساس موازین فهم متن، معنای حدیث و حکم مستَنبط از آن استنباط شده است. طبق بررسیها این نتیجه حاصل شده که هرچند اطمینان به صدور این حدیث -که در هیچ نقلی، سند معتبری به همراه ندارد- قابل تحصیل است؛ اما این حدیث، بر «وجوب عینی طلب علم بر همگان» دلالت ندارد و دیدگاه «فریضهدانی علمجویی» به استناد این حدیث، قابل قبول نیست؛ بلکه منتهای دلالت این حدیث عبارت است از «وجوب تعلمِ آگاهیها/علوم دینیِ مبتلابهِ واجب». در پایان برخی دلالتها و استلزامات این نتایج در احکام مربیان و متربیان تبیین شد.
کلیدواژهها
#سیاست_علم
#سیاست_آموزش
#حدیث_تربیتی
#فقه_تربیتی
#مقاله_جدید
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/
مقاله احادیث باب هدی .pdf
حجم:
1.83M
مقاله جدید
تحلیل احادیث تعلیم باب هُدی از منظر حکمرانی دانش و آموزش
✍️سیدنقی موسوی و علیرضا مزینانی
چکیده
احادیثی با مضمون تعلیم باب هدی و معلم خیر که در روایات اسلامی وجود دارد ظرفیت بالایی جهت توشه برداری در راستای سامان بخشی به حکمرانی دانش و آموزش دارد. تحلیل و بررسی روایات تعلیم باب هدی که قرابت مضمونی فراوانی با تعلیم خیر دارند علاوه بر اثبات مطلوبیت تعلیم هدایت آمیز، مهر بطلانی بر حکمرانی سکولار در حیطه علم و تعلیم و ایده فراغت دانش از ارزش دارند. نوشتار حاضر درصدد است با روش توصیفی استنباطی به بررسی این احادیث از منظر حکمرانی دانش و آموزش بپردازد. پس از غربال حجیت محور این روایات، مطالب فراوانی در راستای تکمیل پازل حکمرانی، از ادله معتبر قابل اصطیاد است. برخی از دلالتهای استنباط شده بدین قرار است: جهت گیری کلان فضای تربیت، انگیزه بخشی جهت ورود باذلانه به عرصه تعلیم هدایت آمیز، توجه به ظرفیت ابزارهای نوین جهت نشر مضاعف دانش، بازبینی و کشف مولفه های صحیح ارزیابی معلمان، پرهیز از ذهن گرایی محض در جوامع علمی و فرهنگ سازی عمومیِ آموزشِ هادیانه از جمله توشه های احادیث معتبر باب در راستای تنظیم حکمرانی می باشد.
کلیدواژهها
#معلم_خیر
#انگاره_معلمی
#فقه_تربیتی
#فقه_حکمرانی_تربیتی
#تربیت_اسلامی
#مقاله_جدید
🧷کانال و سایت سیدنقی موسوی
👉 @seyednaghimousavi
👉http://seyednaghimousavi.ir/