✡️ کتاب زوهر (2)
1️⃣ #کتاب_زوهر در سده شانزدهم به زبانهای لاتین و عبری ترجمه و منتشر شد. در سالهای 1945-1958 متن کامل زوهر بههمراه ترجمه عبری، حواشی و توضیحات و اضافات در 22 جلد در اورشلیم به چاپ رسید. در سالهای 1933-1934 ترجمه انگلیسی متن کامل زوهر در 5 جلد در لندن منتشر شد. این ترجمه در سال 1978 تجدید چاپ شد. در سال 2003 دانشگاه استنفورد ترجمه منقّحی از کتاب زوهر در 2 جلد منتشر کرد.
2️⃣ کتاب زوهر مشتمل بر 24 فصل است. بخش عمدهی این اثر شرح گفتوگوهای #شمعون_بن_یوحای با حلقه مریدان و شاگردانش است که در آن مکاشفات خود و رازهای هستی را فاش میکند. این مجموعه شامل حدود 2000 صفحه چاپی است ولی پیروان فرقه #کابالا مدعیاند که این تنها بخش کوچکی از کتاب اصلی است که در گذشتههای دور چهل شتر آن را حمل میکرد!
3️⃣ #کابالیستها کتاب زوهر را بهسان کشتی نوح میدانند که حاملین خود را از توفان نجات میدهد؛ خداوند نخستین بار از طریق شعله آتش خود را بر موسی (ع) زوهر کرد، ولی بر موساهای پسین از طریق نور توره ظهور میکند و آن انکشاف رازهای قباله (کابالا) است.
4️⃣ مفاهیم رازآمیز این کتاب سرشار از پیشگویی درباره سرنوشت و «رسالت الهی» و آیندهی #قوم_یهود است. پیشگوییهای کتاب، از آنجا که به شمعون بن یوحای در سده دوّم میلادی نسبت داده میشود، طبعاً حیرتانگیز است و اعتماد خواننده را به پیشگوییهای آیندهای که رخ نداده جلب میکند.
5️⃣ در کتاب زوهر وضع کنونی یهودیان «دوران گذار» توصیف شده که سرآغاز دوران #ظهور_مسیح است. ابتدا موسی ظهور خواهد کرد و راه را برای ظهور دو مسیح خواهد گشود: مسیح بن یوسف و مسیح بن داوود. نام مسیح بن یوسف، که با عیسی بن مریم (ع) انطباق دارد، طبعاً اعتماد مسیحیان را به این پیشگویی جلب میکرد. مسیح بن داوود نیز همان مسیح موعودِ (ماشییَح) یهودیان است. بدینسان، تصوف کابالا از همان آغاز این توانایی بالقوه را داشت که به طریقتی مشترک در میان مسیحیان و یهودیان بدل شود.
✍️ عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ کابالا و مسیحگرایی اروپایی
1️⃣ از نیمه دوّم سده 15، کابالیستهای یهودی به تدوین برخی رسالههای کابالی منطبق با زبان و فرهنگ مسیحیان دست زدند. این رسالهها در ایتالیا و بهویژه در کانون فرهنگی #خاندان_مدیچی در فلورانس بسیار مؤثر بود. بهنوشته دائرةالمعارف یهود محافل فرهنگی #رنسانس عمیقاً باور کردند که در رسالههای کابالی به منابع اصیل و دست اوّل رازهای کهن هستی دست یافتهاند؛ رسالههای گمشدهای که اینک پدیدار شده و به کمک آن نه تنها میتوان به اسرار نوشتههای افلاطون و سایر متفکرین یونان باستان پی برد، بلکه رازهای مسیحیت را نیز میتوان شناخت!
2️⃣ در سدههای 16 و 17 فرقه #کابالا در تمامی مراکز مهم قاره اروپا گسترده شد. مورخین دانشگاه عبری اورشلیم این گسترش را به قدرت خلاقه، نیروی معنوی و توانمندی روانی #یهودیان_مخفی (مارانوها) نسبت میدهند. بدینسان، مکتب کابالا به نیروی متنفّذ سیاسی در میان مسیحیان بدل شد که بر آرمانهای مسیحایی و صلیبی جدید دامن میزد و طلوع قریبالوقوع دولت جهانی اروپاییان را نوید میداد. به تأثیر از این موج، بسیاری از متفکران اروپایی به این نتیجه رسیدند که باید آرمان #ظهور_مسیح را با مفاهیم رازآمیز شناخت و تنها منبع معتبر برای این شناخت «رسالههای کابالی» است!
3️⃣ #جووانی_پیکو_دلا_میراندولا از نامدارترین و مؤثرترین چهرههای فکری رنسانس، بهعنوان «پدر #کابالیسم مسیحی» شناخته میشود. وی از بنیانگذاران دانش شرقشناسی اروپا نیز بهشمار میرود. این بهدلیل پیوند پیکو با گروهی از #یهودیان است که در پیرامون او حضور داشتند. بهدلیل این پیوندها، پیکو به نخستین چهره فرهنگی اروپا بدل شد که به «دانش رازآمیز یهود» و رسالههای کابالی شیفتگی داشت. مهمترین اقدام پیکو ارائه 900 تز به علمای دینی مسیحی در شهر رم در سال 1486 بود. یکی از این تزها چنین است: «هیچ علمی چون #جادو و کابالا حقانیت مسیح را بر ما ثابت نمیکند.» ادعاها و تبلیغات او در جلب توجه مسیحیان به مکتب کابالا بسیار مؤثر بود و رسالههایی که دوستان یهودی او، به لاتین ترجمه کردند به منبع تغذیه فکری #کابالیسم_مسیحی بدل شد.
4️⃣ پس از پیکو، #یوهانس_روشلین، عبریشناس نامدار دربار فردریک سوّم، در ترویج کابالا در محافل فکری مسیحیان نقشی برجسته داشت. روشلین در سال 1490 در ایتالیا با پیکو دیدار کرد و تحت تأثیر او به کابالا علاقمند شد. در همین زمان، #پل_ریچیوس، یهودی مسیحی شده و پزشک دربار امپراتور ماکزیمیلیان نیز به نگارش کتابهایی در زمینه کابالا اشتغال داشت! نوشتههای پیکو و روشلین، بهعنوان دو شخصیت درجه اوّل فرهنگی اروپای آن روز، تأثیر عمیقی بر جای نهاد و توجه محافل اشرافی و فرهنگی اروپا را به این #طریقت_جادویی نوظهور جلب کرد.
5️⃣ در نیمه دوّم سده 16، عقاید رازآمیز کابالی چنان در محافل مسیحی جاذبه داشت که حتی برخی شخصیتهای مهم دینی مسیحی در آثار خود به تکرار مضامین و مفاهیم کابالی پرداختند. در این زمان، #کتاب_زوهر به اثری نامدار بدل شد و ارجاع به آن رواج فراوان یافت. سرانجام، کار بدانجا کشید که گیوم پاستل فرانسوی، یکی از شخصیتهای متنفذ رنسانس، به ترجمه و انتشار کتاب زوهر به لاتین دست زد و به همراه آن شرح مفصل خود را نیز انتشار داد. این در حالی است که ترجمه عبری زوهر هنوز منتشر نشده بود!
✍️ عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ کابالیسم لوریایی
1️⃣ در همین 👆 زمان، ربّی #اسحاق_لوریا (1534-1572)، اندیشهپرداز جدید #کابالیسم پدید شد و کانون اصلی این مکتب در ایتالیا و در پیرامون لوریا تمرکز یافت. اسحاق لوریا به یک خاندان سرشناس #یهودی تعلق داشت که شاخههای آن در بسیاری از کشورهای اروپایی و اسلامی گسترده بود. اسحاق در نوجوانی به مصر رفت و مدتی در جزیرهای در نزدیکی قاهره که به عمو و پدرزنش تعلق داشت زیست. در این دوران بود که لوریا به اندیشهپرداز کابالی و یکی از رهبران اصلی این فرقه بدل شد.
2️⃣ اندیشههای لوریا در کنار #کتاب_زوهر یکی از دو منبع اصلی فکری #کابالا بهشمار میرود. هستیشناسی جدید کابالی و ترسیم جهان بهصورت «عین صوف» کار اسحاق لوریا است. اندیشه اسارت #زمزم (اخگر الهی) بهدست #سیترا_اهرا (نیروهای شیطانی) که بر سرزمین #کلیپت (خلافت/ اسلام) حکم میرانند در این مفهوم تبلور یافت. فرآیند دیالکتیکیِ رهایی زمزم، که #تیکون (نوزایی) نامیده میشود، نیز متعلق به لوریاست. مفهوم کابالی تیکون، که احتمالاً از «کَوْن» (شُدَن) در عرفان اسلامی اخذ شده، سراسر تاریخ #قوم_یهود را بهصورت فرایند مسیحایی در راه تحقّق #مأموریت_الهی ترسیم میکند.
3️⃣ در اندیشه لوریا، #زن جایگاهی خاص مییابد. مفهوم #شخینا در اندیشه کابالی پیشتر به معنی «تجلّی روحانی داوود» بود. در #کابالیسم_لوریایی، این مفهوم به نمادی مؤنث بدل شد. در ماجرای هبوط «انسان قدیم» (آدم کدمن)، که با هبوط قوم یهود انطباق مییابد، نیروهای شیطانی ملخ (ملک، پادشاه) را از شخینا یا صفیرا ملخوت (ملکه) جدا میکنند. تمامی تکاپوی پسین برای رسیدن به شخینا و وصل شدن به اوست. در مکتب لوریایی کابالا، هبوط آدم تنها بهدلیل گناه نیست؛ بلکه برای انجام مأموریت الهی معینی است و آن گردآوری اخگرهایی است که در سرزمین «خلافت» فروافتاده و اسیر آن شده اند.
4️⃣ پیروان لوریا او را «مسیح بن یوسف» میدانستند که راه را برای ظهور مسیح اصلی، «مسیح بن داوود» (سلطان موعود قوم یهود)، هموار کرد. بدینسان، کابالیستهای یهودی و محافل مسیحی متأثر از آنان، که کم نبودند، با انتظار ظهور قریبالوقوع مسیح بن داوود به سده 17 گام نهادند. در نیمه اوّل سده 17، کانون اصلی این #مسیحگرایی در بندر #آمستردام متمرکز بود و با الیگارشی ماوراء بحار هلند پیوند تنگاتنگ داشت. در این زمان، بخش مهمی از تکاپوی چاپخانههای آمستردام بر اشاعه آرمان #ظهور_مسیح و افسانه #اسباط_گمشده بنیاسرائیل متمرکز بود.
5️⃣ در دوران استقرار مرکز فرقه کابالا در آمستردام، فرایند تیکون، یعنی جنگ با #نیروهای_شیطانی (سیترا اهرا) مستقر در سرزمین کلیپت (خلافت)، بهشدت برجسته شد و جایگاه اصلی را در مکتب کابالا یافت. در این زمان، #کابالیسم بهشکلی آشکار به ایدئولوژی جنگ با #جهان_اسلام بدل شد، #شیطانشناسی به یکی از اشتغالات فکری دائم رهبران فرقه کابالا بدل گردید و رسالههای متعدد در این زمینه انتشار یافت.
✍️ عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ شابتای زوی و فرقه دونمه (1)
1️⃣ فضای پرهیاهوی مسیحایی که در حوالی نیمه سده 17 آفریده شد و به انقلاب پوریتانی انگلیس و موج گسترده انتقال نیروی انسانی به قاره آمریکا پیوند خورد، طبعاً باید «مسیح» خود را میآفرید. چنین بود که در سال 1665 «شابتای زوی» ظهور کرد!
2️⃣ #شابتای_زوی (1626-1676) در بنادر غربی #عثمانی «ظهور» کرد! نخست ادعا کرد که مسیح است ولی مدتی بعد، در زندان عثمانی، ادعای خدایی نمود. کمی بعد به #اسلام گروید. پیروان شابتای یهودیانی بودند که به بازار او رونق میدادند. با گروش شابتای به اسلام، پیروان #یهودی او نیز «مسلمان» شدند و همانند مارانوهای مسیحی فرقهای از #یهودیان_مخفی را در جهان اسلام بنیان نهادند که #دونمه نامیده میشوند.
3️⃣ سیر تکوین ماجرای شابتای زوی و دعاوی او و ترکیب پیروانش پیشنمونه ظهور سه «پیامبر» دروغین و نامدار دیگر در دو سده پسین است: #یاکوب_فرانک در شرق اروپا، #نمود در هند و #علیمحمد_باب در ایران.
4️⃣ شابتای زوی از حمایت یک «پیامبر دروغین» بهنام #ناتان_غزهای برخوردار بود و درواقع تکاپوی این دو سناریوی واحدی را رقم زد. نام اصلی ناتان غزهای (1643-1680) «آبراهام ناتان لوی» است. پدرش حاخامی سرشناس با گرایش های کابالی بود و رئیس #یهودیان_اشکنازی مقیم بیتالمقدس به شمار میرفت.
5️⃣ ناتان در سال 1663 با دختر یک تاجر ثروتمند یهودی مقیم غزه ازدواج کرد و در این بندر اقامت گزید. او از این زمان به مطالعه رسالههای #کابالا پرداخت، از مریدان طریقت #اسحاق_لوریا شد و به مناسک و اعمال رازآمیز روی آورد. مدتی بعد مدعی شد که در حال مکاشفه صدای خداوند را شنیده که اعلام کرده شابتای زوی «مسیح بن داوود» است و ناتان پیامبر اوست!!
6️⃣ #کابالیستها و مروّجین مسیحی #آرمانهای_مسیحایی آتش این دسیسه را شعلهور میساختند. آنان #ظهور شابتای را تأییدی بر پیشگوییهای قبلی دال بر ظهور مسیح در سال 1666 میلادی یافتند. بهدلیل تبلیغات کانون مقتدر #زرسالاری_یهودی مستقر در #آمستردام، از تابستان 1665 داستان خروج شابتای زوی، آمیخته با افسانههای تحریککننده مسیحایی، از طریق آمستردام در انگلستان و سراسر اروپا پخش شد. گفته میشد #اسباط_دهگانه بنیاسرائیل خروج کردهاند، مکّه را تصرف نموده و اکنون با سپاهیان خود در صحرای عربستان عازم اشغال ایراناند!!
7️⃣ از این زمان نویسندگان «یهودی – مارانو» و چاپخانههای هلند و ایتالیا تکاپویی شدید را آغاز کردند. در طول سال 1666 تبلیغات گسترده و حیرتانگیز انتشاراتی، بهسود شابتای صورت گرفت و رسالههای متعدد به زبانهای هلندی، انگلیسی، آلمانی و ایتالیایی درباره خروج شابتای زوی و کرامات و تعالیم او در سراسر اروپا منتشر شد. تصویر روی جلد برخی از این رسالهها در دائرةالمعارف یهود مندرج است. برای نمونه، در آلمان تصاویری پخش شد که شابتای زوی، پادشاه ده سبط گمشده #بنیاسرائیل را سوار بر اسب و ایستاده بر روی تپهای نشان میداد در حالی که در زیر پای او ارتش صلیبی در حال هجوم است و ارتش مسلمانان در حال گریز!
8️⃣ کمی بعد در آمستردام رسالهای منتشر شد که #ظهور_مسیح را اعلام میکرد. در این رساله نقاشیای از شابتای زوی مندرج است در حالیکه بر تخت سلطنت تکیه زده، تاجی بزرگ بر فراز سر اوست و درباریان در پیرامونش ایستادهاند. بر روی جلد رساله دیگر (چاپ آمستردام)، که بر آن تصویر تاج شابتای مندرج است، این عبارت را میخوانیم: «شابتای زوی، پادشاه اسرائیل و مسیحِ خداوند یعقوب.» تاریخ چاپ این رساله «سال اول احیای پیامبری و سلطنت» است.
✍️ عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
✡ اسطورهٔ ده سبط گمشدهٔ بنیاسرائیل (٣)
1⃣ براساس اسطورهٔ #اسباط_گمشده، نوعی ایدئولوژی مسیحایی شکل میگیرد. طبق این اسطوره، در جریان حملهٔ آشور #اسباط_دهگانه در جهان آواره شدند و در نقاطی ناشناخته سکنی گزیدند و پایان دوران طولانی آوارگی اسباط دهگانه و پدیدار شدن ایشان سرآغاز #ظهور_مسیح و استقرار #دولت_جهانی_یهود است!!
2⃣ هم در دوران #جنگهای_صلیبی و هم در قرون ١۶ و ١٧ از اسطورهٔ اسباط گمشدهٔ #بنیاسرائیل بهعنوان یک انگیزهٔ مذهبی قوی برای تحریک مردم مسیحی اروپا به جنگ با عثمانی و یا به تشدید تحرکات استعماری در قارهٔ امریکا استفادهٔ سیاسی فراوان شد.
3⃣ یکی از معروفترین نمونهها، ماجرای ظهور #دیوید_روبنی در اوایل قرن ١۶ است که هدف از آن تحریک احساسات دینی مردم سادهٔ مسیحی و ایجاد یک #جنگ_صلیبی جدید علیه عثمانی بود.
4⃣ در زمانی که سلطان سلیمان قانونی (عثمانی) تهاجم بزرگ خود را به غرب اروپا را آغاز کرده بود، یک #یهودی بهنام #دیوید_روبنی وارد بندر ونیز میشود و ادعا میکند فرمانده کل ارتش قبایل گمشدهٔ بنیاسرائیل است که در منطقهٔ #خیبر عربستان حکومت میکنند و این دولت تاکنون ناشناخته بوده است!!
5⃣ سران #یهودیان_ونیز مبلّغ این سفیر نظامی میشوند و او را نزد پاپ #کلمنت_هفتم میبرند. پاپ هم ادعای دیوید روبنی را میپذیرد و با او پیمانی امضا میکند دال بر اتحاد جهان مسیحیت با #دولت_بنیاسرائیل علیه مسلمانان! این کلمنت هفتم از خانواده زرسالار #مدیچی است و پاپ بدنام و دسیسهگری است.
6⃣ روبنی حدود یک سال با شکوه تمام در دربار پاپ مقیم میشود و به کمک اعضای خانواده یهودی آبرابانل به شهرهای ایتالیا سفر میکند و غوغا و شور دینی عجیبی ایجاد میکند زیرا طبق اعتقادات یهودیان و مسیحیان پیدا شدن #اسباط_گمشده_بنیاسرائیل مقدمهٔ #ظهور_مسیح است.
7⃣ این ماجرا یک #سناریوی_اطلاعاتی است که با همدستی #زرسالاران_یهودی و پاپ و دربارهای پرتغال و اتریش طراحی و اجرا شد ولی در تاریخنگاری رسمی غرب و در #تاریخنگاری_یهود تمایل دارند که آن را یک ماجرای مرموز و غیر قابل توضیح جلوه دهند!
✍ استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter