🔸 تطهیر و حفظ خیال از ورود خواطر مگر آنچه خالص برای رضای خداست و توجهات توحیدیست 🔻 عارف باللّٰه #سیدهاشم_حداد می‌فرمود : اگر نفی خواطر برای سالک خوب صورت گیرد بالاخره وی را به عالم نیستی میرساند که هستی محض است بطوری که دیگر نه تنها خاطره ای بر او وارد نمیشود بلکه ممکن نیست وارد شود و چنان در عالم توحید مستغرق میگردد که مجال نزول به کثرات را پیدا نمیکند و خطره ای بر او نمیگذرد؛ تو گوئی میان او و میان خواطر سد سکندر کشیده اند که به هیچ وجه قابل شکاف و رخنه و ثلمه نمی باشد. در این حال است که خاطرات با اجازه وی و با اذن نفسانی وی وارد میشوند. یعنی اگر اجازه دهد خاطره ای بر ذهنش عبور می کند و إلا فلا. و بنابراین حال سالک در این حال با حال پیشین او کاملاً در دو جهت متعاکس قرار میگیرند در وهله اول خواطر بدون اذن و رخصت او هجوم مینمودند و زوایای قلب را تصرف میکردند و بقول ما کودتائی در دل او حاصل میشد که باید سالک با رنج و تعب مدتها زحمت بکشد تا بتواند حضور قلب پیدا کند و خواطر را بالمره دفع نماید؛ و لیکن در این وهله سالک پیوسته با خدا و در حرم خداست و خاطره ای حق ورود ندارد ممکن است روزها و ماه ها بگذرد و خاطره ای بر ذهنش مرور ننماید مگر خاطرات نيك و بدون ضرر که لازمه زندگی و معیشت است، مثل لزوم آب آشامیدن در موقع عطش و پاسخ سلام دادن در موقع سلام كردن و أمثال ذلك. 🌐 روح مجرد، ص ۶۳۳ و ۶۳۴ 🔸

🔻بیان امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) : ⚡الْحَمْدُ لِلَّهِ الْمُتَجَلِّي لِخَلْقِهِ بِخَلْقِه، ⚡ وَ اَلظَّاهِرِ لِقُلُوبِهِمْ بِحُجَّتِهِ، و ... (نهج البلاغه ابتدای خطبه ١٠٨) 🌐 noo.rs/hIvKz noo.rs/YRF4x 🔸

🔻بیان امام کاظم (علیه السلام) : ⚡...لَيْسَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ خَلْقِهِ حِجَابٌ غَيرُ خَلْقِهِ، اِحْتَجَبَ بِغَيرِ حِجَابٍ مَحْجُوبٍ وَ استَتَرَ بِغَيْرِ سِترٍ مَسْتُور ... (توحید صدوق) 🌐 noo.rs/P6Un0 🔸

🔈 بیانات #علامه_حسن_زاده آملی (رحمة الله علیه) پیرامون حقیقت امام (انسان کامل)، که نسبت امام با ما و تمام ذرات عالم هستی به‌منزله نسبت روح و احاطه‌اش بر بدن است: ⚡ «اننی فیک کالروح المتصرف علی البدن» (کتاب رسائل الهی، ص٣۵، که این متن از استادشان آیت الله الهی به نقل از کتاب لسان الغیب جدش می‌باشد) 🔹 🔻چکیده مختصر متنی از صوت در ادامه👇 🌐 eitaa.com/shia_erfan/1213 🔸

بسم الله 🔸 بیانات علامه حسن زاده آملی در صوت درسی‌شان که در بالا آمده، پیرامون حقیقت امام (انسان کامل) : https://eitaa.com/shia_erfan/1212 🔸 🔻 [ سوال: نسبت امام با ما چگونه است؟ ] 🔻 [ جواب: نسبت امام با شما چون نسبت جان شما به تن شما است. ] 🔻 همانگونه که دولت جان شما و سلطان روح شما به تمام ذرّات ظاهر و باطن بدن شما احاطه دارد و هیچ ذرّه و هیچ سلول شما نیست که جان شما از آن بی خبر باشد و همه ذرّات وجود شما در احاطه روح و جان شماست، همانگونه که جان شما به تار و پور و به رگ و ریشه بدن شما احاطه کامل دارد، جان امام هم نسبت به جان شما و جان های مردم اینچنین است. وقتی جان امام محیط و مشرف بر جان شما است و جان شما به تار و پود و به رگ و ریشه بدن شما احاطه دارد، پس جان امام به جان شما و به همه ذرات بدن شما که کشتی جان شماست احاطه کامل دارد. 🔻 ریشه علمی این حرف همان حرف جناب شیخ الرئیس ابن سینا در اشارات است که فرمود: «روح انسان کامل، جان انسان کامل، متصل به عقل اول، متصل به روح القدس، متصل به روح اعظم است» و جناب ملاصدرا می فرماید: «چه جای اتصال است که اتّحاد است» و مرحوم استاد الهی قمشه‌ای فرمودند: «چه جای اتحاد که اتحاد هم از نداشتن لفظ است و حرف بالاتر از این است. انسان کامل حقیقتی است که به نور علم و به فروغ دانش اشتعال پیدا کرده است و مشتعل شده است و سِرّه وجودی یافته و اشتداد روحی یافته و عین آن حقیقت شده است. حالا این جان است، حالا این علم است، حالا این قدرت است و قوّت است که به اذن الله به جان ها اشراف دارد» 🔻 بنابراین وقتی روح «انسان کامل» همان «روح اعظم» و همان «روح القدس» است پس به تار و پود همه انسانها و هر چه غیر خداست به اذن الله احاطه دارد و او «خلیفة الله» است. 🔈 https://eitaa.com/shia_erfan/1212 🔸

بسم الله #حدیث 🔸عظمت بهای یک نَفَس مولایمان امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در #لیلة_المبیت جامع الاحادیث https://hadith.inoor.ir/hadith/225108 بحار الأنوار، ج ۸، ص ۵۹ https://hadith.inoor.ir/hadith/304541 التفسير المنسوب إلى الإمام العسکري عليه السلام ج ۱، ص ۱۲۷ 📌حديث قدسی > پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) > امیرالمؤمنین (علیه السلام) > امام حسن عسکری (علیه السلام) 🔸 🔻[تفسير الإمام عليه السلام]، عن النّبی (صلی الله علیه و آله) قال: ⚡أَمَا إِنَّ مِن شِيعَةِ عَلِيٍّ (علیه السلام) لَمَن يَأْتِي يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ وَ قَدْ وُضِعَ لَهُ فِي كِفَّةِ سَيِّئَاتِهِ مِنَ اَلْآثَامِ مَا هُوَ أَعْظَمُ مِنَ اَلْجِبَالِ اَلرَّوَاسِي وَ اَلْبِحَارِ اَلسَّيَّارَةِ تَقُولُ اَلْخَلاَئِقُ هَلَكَ هَذَا اَلْعَبْدُ فَلاَ يَشُكُّونَ أَنَّهُ مِنَ اَلْهَالِكِينَ وَ فِي عَذَابِ اَللَّهِ مِنَ اَلْخَالِدِين 🔻فَيَأْتِيهِ اَلنِّدَاءُ مِن قِبَلِ اللهِ تَعَالَى: ⚡يَا أَيُّهَا اَلْعَبْدُ اَلْجَانِي هَذِهِ اَلذُّنُوبُ اَلْمُوبِقَاتُ فَهَلْ بِإِزَائِهَا حَسَنَةٌ تُكَافِئُهَا وَ تَدْخُلُ اَلْجَنَّةَ بِرَحْمَةِ اَللَّهِ أَوْ تَزِيدُ عَلَيْهَا فَتَدْخُلُهَا بِوَعْدِ اَللَّهِ؟ ⚡يَقُولُ اَلْعَبْدُ: لاَ أَدْرِي 🔻فَيَقُولُ مُنَادِي رَبِّنَا عَزَّ وَ جَلَّ: إِنَّ رَبِّي يَقُولُ: ⚡نَادِ فِي عَرَصَاتِ اَلْقِيَامَةِ أَلاَ إِنَّ فُلاَنَ بْنَ فُلاَنٍ مِنْ بَلَدِ كَذَا وَ كَذَا وَ قَرْيَةِ كَذَا وَ كَذَا قَدْ رُهِنَ بِسَيِّئَاتِهِ كَأَمْثَالِ اَلْجِبَالِ وَ اَلْبِحَارِ وَ لاَ حَسَنَةَ بِإِزَائِهَا فَأَيُّ أَهْلِ هَذَا اَلْمَحْشَرِ كَانَتْ لِي عِنْدَهُ يَدٌ أَوْ عَارِفَةٌ فَلْيُغِثْنِي بِمُجَازَاتِي عَنْهَا فَهَذَا أَوَانُ شِدَّةِ حَاجَتِي إِلَيْهَا 🔻فَيُنَادِي اَلرَّجُلُ بِذَلِكَ، فَأَوَّلُ مَن يُجِيبُهُ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ: لَبَّيْكَ لَبَّيْكَ لَبَّيْكَ أَيُّهَا اَلْمُمْتَحَنُ فِي مَحَبَّتِي اَلْمَظْلُومُ بِعَدَاوَتِي 🔻ثُمَّ يَأْتِي هُوَ وَ مَن مَعَهُ عَدَدٌ كَثِيرٌ وَ جَمٌّ غَفِيرٌ وَ إِنْ كَانُوا أَقَلَّ عَدَداً مِنْ خُصَمَائِهِ اَلَّذِينَ لَهُمْ قِبَلَهُ اَلظُّلاَمَاتُ، فَيَقُولُ ذَلِكَ اَلْعَدَدُ: ⚡يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ نَحْنُ إِخْوَانُهُ اَلْمُؤْمِنُونَ كَانَ بِنَا بَارّاً وَ لَنَا مُكْرِماً وَ فِي مُعَاشَرَتِهِ إِيَّانَا مَعَ كَثْرَةِ إِحْسَانِهِ إِلَيْنَا مُتَوَاضِعاً وَ قَدْ نَزَلْنَا لَهُ عَن جَمِيعِ طَاعَاتِنَا وَ بَذَلنَاهَا لَهُ 🔻فَيَقُولُ عَلِيٌّ (علیه السلام): ⚡فَبِمَا ذَا تَدْخُلُونَ جَنَّةَ رَبِّكُمْ؟ 🔻فَيَقُولُونَ: بِرَحْمَةِ اَللَّهِ اَلْوَاسِعَةِ اَلَّتِي لاَ يَعْدَمُهَا مَنْ وَالاَكَ وَ وَالَى آلَكَ يَا أَخَا رَسُولِ الله 🔻فَيَأْتِي اَلنِّدَاءُ مِنْ قِبَلِ اللهِ تَعَالَى: ⚡يَا أَخَا رَسُولِ اَللَّهِ هَؤُلاَءِ إِخْوَانُهُ اَلْمُؤْمِنُونَ قَدْ بَذَلُوا لَهُ فَأَنْتَ مَا ذَا تَبْذُلُ لَهُ؟ فَإِنِّي أَنَا اَلْحَكَمُ مَا بَيْنِي وَ بَيْنَهُ مِنَ اَلذُّنُوبِ قَدْ غَفَرْتُهَا لَهُ بِمُوَالاَتِهِ إِيَّاكَ وَ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ عِبَادِي مِنَ اَلظُّلاَمَاتِ فَلاَ بُدَّ مِنْ فَصْلِي بَيْنَهُ وَ بَيْنَهُمْ 🔻فَيَقُولُ عَلِيٌّ (علیه السلام): ⚡يَا رَبِّ أَفْعَلُ مَا تَأْمُرُنِي 🔻فَيَقُولُ اللهُ: ⚡يَا عَلِيُّ اِضْمَنْ لِخُصَمَائِهِ تَعْوِيضَهُمْ عَنْ ظُلاَمَاتِهِمْ قِبَلَهُ 🔻فَيَضْمَنُ لَهُمْ عَلِيٌّ (علیه السلام) ذَلِكَ وَ يَقُولُ لَهُمْ اِقْتَرِحُوا عَلَى مَا شِئْتُمْ أُعْطِكُمْ عِوَضاً مِنْ ظُلاَمَاتِكُمْ قِبَلَهُ 🔻فَيَقُولُونَ: يَا أَخَا رَسُولِ اَللَّهِ تَجْعَلُ لَنَا بِإِزَاءِ ظُلاَمَتِنَا قِبَلَهُ ثَوَابَ نَفَسٍ مِنْ أَنْفَاسِكَ لَيْلَةَ بَيْتُوتَتِكَ عَلَى فِرَاشِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) 🔻فَيَقُولُ عَلِيٌّ (علیه السلام): ⚡قَدْ وَهَبْتُ ذَلِكَ لَكُم 🔻فَيَقُولُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ: ⚡فَانْظُرُوا يَا عِبَادِيَ اَلْآنَ إِلَى مَا نِلْتُمُوهُ مِنْ عَلِيٍّ فِدَاءً لِصَاحِبِهِ مِنْ ظُلاَمَاتِكُمْ. ⚡وَ يُظْهِرُ لَهُمْ ثَوَابَ نَفَسٍ وَاحِدٍ فِي اَلْجِنَانِ مِنْ عَجَائِبِ قُصُورِهَا وَ خَيْرَاتِهَا، ⚡فَيَكُونُ ذَلِكَ مَا يُرْضِي اَللَّهُ بِهِ خُصَمَاءَ أُولَئِكَ اَلْمُؤْمِنِينَ، ثُمَّ يُرِيهِمْ بَعْدَ ذَلِكَ مِنَ اَلدَّرَجَاتِ وَ اَلْمَنَازِلِ مَا لاَ عَيْنٌ رَأَتْ، وَ لاَ أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَ لاَ خَطَرَ عَلَى بَالِ بَشَرٍ. 🔻فَيَقُولُونَ: يَا رَبَّنَا هَلْ بَقِيَ مِنْ جِنَانِكَ شَيْءٌ إِذَا كَانَ هَذَا كُلُّهُ لَنَا فَأَيْنَ تَحِلُّ سَائِرُ عِبَادِكَ اَلْمُؤْمِنِينَ وَ اَلْأَنْبِيَاءُ وَ اَلصِّدِّيقُونَ وَ اَلشُّهَدَاءُ وَ اَلصَّالِحُون؟ ⚡وَ يُخَيَّلُ إِلَيْهِم عِندَ ذَلِكَ أَنَّ اَلْجَنَّةَ بِأَسرِهَا قَد جُعِلَتُ لَهُم.

🔻فَيَأْتِي اَلنِّدَاءُ مِنْ قِبَلِ اَللَّهِ تَعَالَى: ⚡يَا عِبَادِي هَذَا ثَوَابُ نَفَسٍ مِنْ أَنْفَاسِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ اَلَّذِي اِقْتَرَحْتُمُوهُ عَلَيْهِ قَدْ جَعَلَهُ لَكُمْ فَخُذُوهُ وَ اُنْظُرُوا 🔻فَيَصِيرُونَ هُمْ وَ هَذَا اَلْمُؤْمِنُ اَلَّذِي عَوَّضَهُ عَلِيٌّ (علیه السلام) فِي تِلْكَ اَلْجِنَانِ ثُمَّ يَرَوْنَ مَا يُضِيفُهُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى مَمَالِكِ عَلِيٍّ (علیه السلام) فِي اَلْجِنَانِ مَا هُوَ أَضْعَافُ مَا بَذَلَهُ عَنْ وَلِيِّهِ اَلْمُوَالِي لَهُ مِمَّا شَاءَ مِنَ اَلْأَضْعَافِ اَلَّتِي لاَ يَعْرِفُهَا غَيْرُهُ 🔻ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (صلی الله علیه و آله) : ⚡ «أَ ذٰلِكَ خَيْرٌ نُزُلاً أَمْ شَجَرَةُ اَلزَّقُّومِ؟» (الصافات ۶٢) اَلْمُعَدَّةُ لِمُخَالِفِي أَخِي وَ وَصِيِّي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام). 🔸 ✅ ترجمه حدیث: 🔻تفسیر امام حسن عسکری (علیه السلام): پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: ⚡در روز قیامت برخی شیعیان امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) هستند که می‌آیند و گناهان‌شان در کفه‌ای قرار دارد که از کوه‌های بلند و از دریاهای روان بیشتر است 🔻همه اهل محشر می‌گویند این بنده نابود شد و شک نکنید که او از هلاک شدگان است و در عذاب خداوند جاودانه است 🔻از جانب خداوند ندایی می‌آید که: ای بنده، آیا حسنه ای داری که این گناهان تو را جبران کند؟ و با رحمت خداوند به بهشت وارد شوی؟ یا باز هم گناه داری و به جهنم وارد می‌شوی؟ 🔻آن بنده می‌گوید: نمی دانم! 🔻منادی پروردگار می‌گوید: خدایم به من گفت که: ای بنده برو در عرصه قیامت ندا بده که من، فلان بن فلان از فلان سرزمین، گناهان بسیار به اندازه کوه‌ها و دریاها دارم و هیچ حسنه ای در ازای آن ندارم. پس هر کدام از اهل محشر که من به او خوبی یا کار نیکی کرده ام، به دادم برسد که اکنون بیشتر از هر وقتی به آن نیاز دارم. 🔻در این هنگام اولین کسی که به او پاسخ می‌دهد، حضرت علی بن ابی طالب (علیه السلام) است که می‌گوید: ⚡لبیک لبیک لبیک! ای کسی که عشق مرا در دل داشتی و به وسیله دشمنان من مورد ظلم قرار گرفتی. 🔻سپس او به همراه عده زیادی می‌آید، البته تعداد آن‌ها از تعداد دشمنان ظالم‌شان کمتر است. آن تعداد می‌گویند: ⚡ای امیرمومنان، ما برادران مومن او هستیم که به ما نیکی کرده بود و ما را تکریم کرده بود، او بسیار به ما نیکی کرده بود و متواضع بود، ما همه طاعات خود را به او می‌بخشیم 🔻علی ع می‌گوید: پس خودتان با چه به بهشت وارد می‌شوید؟ 🔻می‌گویند: با رحمت گسترده خداوند که به دوستداران تو و آل تو می‌رسد، ای برادر رسول خدا 🔻پس از جانب خداوند ندا می‌آید که: ⚡ای برادر رسول خدا، اینان برادران مومن او هستند که در راه او فداکاری کردند. پس تو چه چیزی را برای او بخشش می‌کنی؟ من بین او و آن‌ها داور هستم 🔻علی ع می‌گوید: پروردگارا، هر چه امر کنی انجام می‌دهم 🔻خداوند می‌فرماید: ای علی، برای خصماء او (که طرف نزاع حق الناس او هستند)، جبران ظلمی را که از آن بنده به آنان شده است ضمانت کن 🔻علی ع این را برایشان تضمین می‌کند و به آن‌ها می‌گوید: آنچه از ثواب و پاداش در مقابل ظلمی که به شما شده از من بخواهید عطا کنم 🔻آنها می‌گویند: ای برادر رسول خدا، در ازای آن، فقط ثواب یک نفست در لیلة المبیت که در جایگاه رسول الله(ص) خوابیدی تا جانش را حفظ کنی از تو درخواست می‌کنیم 🔻علی (علیه السلام) می‌گوید: آن را به شما بخشیدم. 🔻خداوند می‌فرماید: ای بندگان من، اکنون به آن چه که از علی به شما رسید بنگرید و ثواب آن نَفَس را در بهشت با عجایب قصرهای بهشتی و خیر بسیار آن برای شما آشکار کرد. این چیزی است که خداوند با آن مومنان را شاد می‌گرداند و پس از آن درجات و منازلی را که هیچ چشمی ندیده و گوشی نشنیده و به هیچ ذهنی نرسیده است، به آنان نشان می‌دهد 🔻می‌گویند: پروردگارا، آیا همه بهشت تو برای ماست، آیا چیزی از آن باقی مانده است؟ پس سایر بندگان مومن تو و پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان به کجا می‌روند؟ ⚡آن‌ها تصور می‌کنند که کل بهشت به آنان داده شده است 🔻ندایی از جانب خدا می‌آید که: این ثواب یکی از نفس‌های علی بن ابی طالب ع است که آن را خواستید، پس آن را بگیرید و بنگرید. پس آن‌ها به همراه مؤمنی که علی بهشت را به او داده است می‌روند، سپس آن چه را که خداوند به ملک علی در بهشت اضافه کرده است می‌بینند که چند برابر چیزی است که خواسته اند و هیچ کس جز خدا ارزش آن را نمیداند 🔻سپس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: ⚡«أَ ذلِکَ خَیرٌ نُزُلًا أَم شَجَرَةُ الزَّقُّومِ» (آيا اين موقعيت والای بهشتی براى پذيرايى بهتر است يا درختِ زقّومِ [دوزخ]؟!) که آن درخت زقّوم برای مخالفان برادر و جانشینم علی بن ابی طالب آماده شده است 🔹 🎞 کلیپ تصویری مرتبط با حدیث👇 🌐 eitaa.com/salehy/3880 🔸 @Salehi786

🔸 کتاب توحید از دریچه انسان شناسی 🔻 اثر استاد مهدی خدابنده https://mehrabanketab.ir/cms/mehr_one.jsp?ct=توحید%20%از%20%دریچه%20%انسان%20%شناسی&id=2474 🌐 PDF: eitaa.com/shia_erfan/1223 🔸

🔸 کتاب توحید از دریچه انسان شناسی، ص٢٢ 🔻 نکته شماره ۶ : ⚡ قواي نفساني هر لحظه از نفس صادر و نازل مي‌شوند. و نفس هر لحظه در حال تجلّي و ايجاد آن‌ها مي‌باشد. تمام قوا از درون و باطن نفس صادر مي‌شوند. اين نزول دائم است. و در هر لحظه هم قوا به نفس رجعت مي‌كنند. اين صعود و نزول قوا يكي از احكام نفس مي‌باشد. و نفس با نزول از حالت خفاء و استتار خارج مي‌شود. البتّه اين قاعده نزول و عروج دائم در روح در عالم هم جريان دارد. و هر لحظه ملائكه عالم كه به منزله قواي لطيف عالم مي‌باشند. در حال نزول از حق و عروج به حق مي‌باشند. ⚡ همان‌گونه كه آيات قرآن هم بطور قطعي تصريح به اين اصل مي‌كنند، «تَعرجُ‌الملائكه و الروح» و در جاي ديگر «تَنزّلُ الملائكهُ و الروح» كه ملائك هر لحظه در حال عروج و نزول‌اند. و فعل مضارع تعرج و تنزّل دلالت بر استمرار اين قاعده دارد. ⚡ اگر ما به صفات و اسماء الهي هم بمنزله قواي حق بنگريم. هر لحظه اسماء‌الله از حق صادر مي‌شوند. نازل مي‌شوند در مقام واحديّت و هر آن اسماء‌الله به حق رجعت دارند. اين نزول و عروج صفات الهي دائم است. ⚡لذا قرآن كريم مي‌فرمايد : «كلّ يومٍ هو في شأن» هر لحظه حق در حال ظهور و تجلّي است. و وجود تعطيل بردار نيست. قاعده نزول و عروج قواي نفساني طريقي در شناخت نزول و عروج ملائكه و اسماء الله است. 🔸

🔸 کتاب توحید از دریچه انسان شناسی، ص٢٣ 🔻 نکته شماره ۷ : ⚡ تمام قواي ادراكي مبدأ واحد و مرجع و مآب واحد دارند. يعني همگي از نفس انشاء و ابداع مي‌شوند. و همگي را به يك واقعيّت نسبت مي‌دهيم. نه اينكه برخي را به بدن و برخي را به نفس نسبت مي‌دهيم. و از طرفي برگشت تمام قوا به همان مبدأ كلّ بدن است. مقصد با مبدأ هماهنگ است. و در واقع يك مسير دوريه در نظام انساني مشاهده مي‌شود. اگر به اين قانون انسان‌شناسي دقّت كنيم، در مي‌يابيم كه : كلّ مظاهر و مخلوقات هم از يك مبدأ كلّ ايجاد و صادر شده‌اند. و همه را به حق نسبت مي‌دهيم. «خلق كلّ شيء» ، «خالق كلّ شيء» و تمام هم بازگشت به همان غايت الغايات دارند. « الي الله تصيرُ الامور». ⚡ تمام اين تعابير هم دلالت بر اصل رجعت و معاد موجودات هست. و هم دلالت بر عموميّت رجعت موجودات، حال قرآن در بعضي مواقع تعبير رجعت و در بعضي مواقع تعبير معاد را ذكر مي‌كند. و در بعضي جاها فعل مجهول ترجعون را مي‌آورد. و در بعضي جاها با فعل يرجعون كه مضارع و معلوم است. ⚡قدر مسلّم اين است كه معاد قطعي است. مرجع آن هم حق است. و سوّم اينكه آن مرجع غايت و كمال هر موجود هم مي‌باشد. همان‌گونه كه در رجعت و معاد قوا نفس غايت و كمال هر قوّه مي‌باشد. و از جهت صدور و نزول، علّت و فاعل هر قوّه مي‌باشد. ⚡اين نكته هم مغفول واقع نشود. كه، اين نزول بوسيله خود نفس و عروج هم به كمك خود نفس است. يعني : «من النّفس الي النفس بالنفس للنفس» همانگونه كه عالم هم از او به كمك او به سوي او در حركت است. 🔸