در این مشهد که انوار تجلّى است
سخن دارم ولى ناگفتن اولى است
اگر خواهی که بینی چشمهٔ خوُر
تو را حاجت فتد با جسمِ دیگر
چو چشمِ سر ندارد طاقتِ تاب
توانْ خورشیدِ تابان دید در آب
از او چون روشنی کمتر نماید
در ادراکِ تو حالی میفزاید
عدم، آیینهٔ هستی است مطلق
کز او پیداست عکسِ تابشِ حق
عدم چون گشت هستی را مقابل
در او عکسی شد اندر حال حاصل
شد آن وحدت از این کثرت پدیدار
یکی را چون شمردی، گشت بسیار
عدد گرچه یکی دارد بَدایت
ولیکن نَبْوَدش هرگز نهایت
عدم در ذاتِ خود چون بود صافی
از او در ظاهر آمد گنجِ مخفی
حدیثِ «کُنتُ کَنزا» رو فرو خوان
که تا پیدا ببینی گنجِ پنهان
⚡عدم، آیینه؛ عالم، عکس؛ و انسان
⚡چو چشمِ عکس، در وی شخص، پنهان
⚡تو چشمِ عکسی و او نورِ دیده است
⚡به دیده، دیده را دیده که دیده است
جهان انسان شد و انسان جهانی
از این پاکیزهتر نَبْوَد بیانی
چو نیکو بنگری در اصل این کار
هم او بیننده، هم دیده است و دیدار
حدیثِ قدسی این معنی بیان کرد
«فَبِی یَسْمَع وَبِی یُبْصِر» عیان کرد
⚡جهان را سر به سر آیینهای دان
⚡به هر یک ذرهای صد مِهرِ تابان
اگر یک قطره را دل بر شکافی
برون آید از آن صد بحرِ صافی
به هر جزوی ز خاک ار بنگری راست
هزاران آدم اندر وی هویداست
به اعضا پشهای همچُند پیل است
در اسما، قطرهای مانندِ نیل است
درونِ حبهای صد خرمن آمد
جهانی در دلِ یک ارزن آمد
به پرِّ پشهای در جای جانی
درونِ نقطهٔ چشم، آسمانی
بدان خُردی که آمد حبهٔ دل
خداوندِ دو عالم راست منزل
در او در جمع گشته هر دو عالم
گهی ابلیس گردد گاه آدم
ببین عالم همه در هم سرشته
مَلَک در دیو و دیو اندر فرشته
همه با هم به هم چون دانه و بَرّ
ز کافر مؤمن و مؤمن ز کافر
به هم جمع آمده در نقطهٔ حال
همه دورِ زمان، روز و مه و سال
ازل عینِ ابد افتاده با هم
نزولِ عیسیِ و ایجادِ آدم
ز هر یک نقطه زین دوُرِ مسلسل
هزاران شکل میگردد مُشَکَّل
ز هر یک نقطه، دوُری گشته دایر
هم او مرکز، هم او در دوُرِ، سایر
اگر یک ذره را برگیری از جای
خَلَل یابد همه عالم سراپای
همه سرگشته و یک جزو از ایشان
برون ننهاده پای از حدِّ امکان
تعَیُّن هر یکی را کرده محبوس
به جزویّت ز کلّی گشته مأیوس
تو گویی دائما در سیر و حبساند
که پیوسته میانِ خَلع و لَبساند
همه در جنبش و دائم در آرام
نه آغازِ یکی پیدا، نه انجام
همه از ذاتِ خود پیوسته آگاه
وز آنجا راه برده تا به درگاه
به زیرِ پردهٔ هر ذره پنهان
جمالِ جانفزایِ روی جانان
(شیخ محمود شبستری، گلشن راز، بخش ۸)
🔸
⚡تا خیال روی خوبش دیده ام در آینه
⚡روز و شب دارم ز عشقش در برابر آینه
⚡روی او آئینهٔ گیتی نمای جان ماست
⚡جان ما آئینه ای جانانه بنگر آینه
⚡صورتی در آینه بنموده تمثالش عیان
⚡شد ز عکس نور آن معنی مصور آینه
⚡گر بود آئینه روشن روی بنماید تو را
⚡ور نه رویش کی نماید در مکدر آینه
⚡عشقِ او شمع است و جانم آینه وین رمز ما
⚡عشقبازان را بود روشن منور آینه
⚡من دلی دارم چو آئینه منیر و با صفا
⚡آفتاب مهر رویش تافته بر آینه
⚡برنداری آینه از پیش رویت یک زمان
⚡همچو سید گر ببینی روی خود در آینه
(شاه نعمتالله ولی، غزل ١٣٩٧)
🔸
🔸کتاب ریاض السیاحة، ص٣۴٨ و ٣۴٩
🔻حدیقه دوم / گلستان اول، در باز نمودن مملکت خراسان / (مشهد مقدس) / گفتار در اصطلاح صوفیه در انسان کامل:
🔸
🔸پوشیده نماند که انسان کامل را به اسامى مختلفه مىخوانند و از هر وجهى و مناسبتى مسمى به اسمى مىنمایند منجمله:
🔻انسان کامل را جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و عزرائیل مىگویند،
جبرئیل ازآنجهت که از عالم حقایق و دقایق خبر مىدهد.
میکائیل از براى آن مىگویند که از معارف و مکارم بطالبان رزقبخش است،
و اسرافیل بدین سبب مىگویند که از معاد و بازگشت، مریدان را آگاه مىفرماید،
عزرائیل به علت آن مىگویند که قتل نفس اماره مریدان مىنماید
قطب وقتست او و اسرافیل جان
مرده سازد زنده سازد در زمان
گر سرافیلش بخوانى تو بجاست
جبرئیلش گر بگوئى هم رواست
اوست میکائیل ارزاق حضور
اوست عزرائیل نفس پرشرور
آدم کل است و مسجود ملک
غایت ایجاد و مقصود فلک
🔻آدمش مىگویند زیرا که معلم طالبان راه هدایت است،
نوحش مىگویند: براى آنکه نجاتدهنده از طوفان بلاء است،
ابراهیم مىگویند زیرا که از نار هستى گذشته و نمرود خواهش را کشته و خلیل حضرت حق جلّشأنه گشته است،
🔻موسى مىگویند براى آنکه فرعون هستى را به نیل نیستى غرق نموده، و در طور قرب اله مناجات مىکند،
خضر مىگویند بجهت آنکه از آب حیوانِ «علم لدنى» خورده و به حیات جاودانى پى برده،
🔻داود مىگویند زیرا که جالوت هستى را کشته و خلیفه خدا گشته،
لقمان نیز مىگویند زیرا که حکیم الهى و به حقیقت اشیاء او را کمال آگاهى است،
🔻 افلاطون نیز مىگویند زیرا که طبیب نفوس است، و در شناختن علل و امراض باطنى مانند جالینوس،
🔻سلیمان نیز گویند زیرا که زبان مرغان مىداند یعنى مطلع بر احوال مریدانست و به طیورِ حواس ظاهرى و باطنى خود حکمران،
🔻عیساى زمان نیز مىنامند براى آنکه دلهاى مرده را زنده مىسازد و دجالِ اعورِ آمال را برمىاندازد،
🔻و مهدى و هادى نیز مىگویند چنانکه مولوى گفته:
هادى و مهدى ویاست اى راهجو
هم به پنهان هم نشسته روبرو
🔻اسکندر نیز مىگویند زیرا که سدّ یاجوج و مأجوجِ خطرات نفسانى و خطوات شیطانى مریدان را مىبندد،
🔻و سیمرغ نیز مىگویند بدان جهت که در پس قافِ قالب، مخفى است،
🔻سواد اعظم و بحر محیط نیز مىگویند براى آنکه هر طالب که خود را بدان مىرساند او را از آلودگى پاک مىگرداند،
🔻یوسف نیز مىگویند جهت آنکه در مصرِ ولایت عزیز است،
🔻آفتاب نیز مىگویند زیرا که پرتو شفقت بر هرکس مىاندازد،
ابر و سحاب نیز مىگویند براى آنکه طالبان را از معارف سیراب مىسازد،
ترسا نیز گویند براى آنکه مجرد و آزاد است،
🔻مرآت و آینه نیز گویند از جهت آنکه هرکس به وى مقابل مىشود اگر متقى است نیک مشاهده مىنماید، و اگر شقى است زشت ملاحظه مىکند،
کما قال المولوى:
گفت من آئینهام مصقولِ دوست
تُرک و روم و هندو آن بیند که اوست
🔻پیر مىفروش و ساقى نیز مىگویند زیرا که نشئهبخش طالبان است،
🔻مطرب نیز گویند زیرا که بر سالکان طریق طرب و فرح مىبخشد،
درویش و صوفى و مرشد و شیخ و مؤمن ممتحن و محسن و عارف و معشوق و عزیز و کامل و پادشاه نیز مىگویند،
🔻و غیر از اینها که مذکور گشت نیز به اسامى بسیار و نامهاى بیشمار، انسان کامل را به رمز و کنایه و استعاره مىخوانند.
گفتمش پوشیده بهتر سِرِّ یار
خود تو در ضمن حکایت گوش دار
خوشتر آن باشد که سرّ دلبران
گفته آید در حدیث دیگران
🔸
12 جامع الکلیات -اتمام بیان اول -نسبت خدا با عالم ازطریق نسبت خدا با علم ذاتی در انسان -اتحاد علمی -درحقیقت علم خداوند -ص۴۷.mp3
49.63M
🔸 جلسه ١٢
📌 شرح جامع الکلیات
🔻اتمام بیان اول - در تحقیق معنی لاهوت:
- انسان بهمنزله دیده و چشم عالم هستی، و خدای سبحان نور دیده و نور عالم هستی
- نسبت خداوند با عالم از طریق نسبت خداوند با علم ذاتی منکشف شده در انسان
- اتحاد علم و عالم و معلوم و عالَم
- درحقیقت علم خداوند
- محدوده درس: تا سر صفحه ۴٧
🔸
🔸مستندات مورد اشاره جلسه ١٢👇
🌐 eitaa.com/shia_erfan/276
🔸
✅ کانال عرفان شیعی
🔸 @Shia_erfan
⚡عدم، آیینه؛ عالم، عکس؛ و انسان
⚡چو چشمِ عکس، در وی شخص، پنهان
⚡تو چشمِ عکسی و او نورِ دیده است
⚡به دیده، دیده را دیده که دیده است؟!
(شیخ محمود شبستری، گلشن راز، بخش ۸)
🔸
🔸خداوندمتعال با چشم انسان کامل به عالم هستی نظر میکند. همه مردم و موجودات با میزان و خط ربط با انسان کامل سنجیده میشوند.
🔸
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/310358
.
شناسه حدیث : ۳۱۰۳۵۸
نشانی : التوحيد ج ۱، ص ۱۶۷
عنوان باب : 24 باب معنى العين و الأذن و اللسان
.
معصوم : امام صادق (علیه السلام)
.
أَبِي رَحِمَهُ اَللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اَللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ اَلْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ يَقُولُ:
.
⚡ إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ خَلْقاً مِنْ رَحْمَتِهِ خَلَقَهُمْ مِنْ نُورِهِ وَ رَحْمَتِهِ مِنْ رَحْمَتِهِ لِرَحِمْتِهِ
💥 فَهُمْ عَيْنُ اَللَّهِ اَلنَّاظِرَةُ وَ أُذُنُهُ اَلسَّامِعَةُ وَ لِسَانُهُ اَلنَّاطِقُ فِي خَلْقِهِ بِإِذْنِهِ
⚡وَ أُمَنَاؤُهُ عَلَى مَا أَنْزَلَ مِنْ عُذْرٍ أَوْ نُذْرٍ أَوْ حُجَّةٍ فَبِهِمْ يَمْحُو اَلسَّيِّئَاتِ وَ بِهِمْ يَدْفَعُ اَلضَّيْمَ وَ بِهِمْ يُنْزِلُ اَلرَّحْمَةَ وَ بِهِمْ يُحْيِي مَيِّتاً وَ بِهِمْ يُمِيتُ حَيّاً وَ بِهِمْ يَبْتَلِي خَلْقَهُ وَ بِهِمْ يَقْضِي فِي خَلْقِهِ قَضِيَّتَهُ
.
قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَنْ هَؤُلاَءِ؟
.
قَالَ: اَلْأَوْصِيَاءُ .
🔸
🔻 محمد بن مسلم گفت: از حضرت صادق (علیه السّلام) شنیدم که میفرمود:
⚡خداوند را آفریدگانی است که آنها را از نور و رحمت خود بجهت رحمتش آفریده است.
💥 آنها به اذن الهی چشم بینای خدایند در میان خلق، و گوش شنوا و زبان گویای او هستند در بین آفریدگانش.
⚡ آنها امین خدایند بر آنچه از عذر و بخشش و هشدار و حجت و براهین الهی فرستاده شده است. و بهواسطه آنها خداوند سیئات و گناهان را پاک و محو میکند، و با آنها بدیها را دفع میکند و بهواسطه آنها رحمت نازل میشود، و با آنها مرده را زنده میکند و زنده را میمیراند، و به وسیله آنها مردم امتحان و آزمایش میشوند، و به واسطه آنها حکم و قضای داوری خویش را میان مردم اجرا میکند.
.
عرض کردم: فدایت شوم! اینها چه کسانی هستند؟
.
حضرت فرمودند:
آنها اوصیاء و جانشینان (رسول خدا صلی الله علیه و آله) هستند.
🔸
🔸نسبت خداوند با عالم هستی، بواسطه تجلی خداوند در روح و قلب انسان کامل برقرار میشود، که نور مطلق الهی تنها در ظرف وجودی او ظهور مطلق مییابد
🔸
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/344507
شناسه حدیث : ۳۴۴۵۰۷
نشانی : عوالي اللئالي العزيزية في الأحاديث الدينية ج ۴، ص ۷
نشانی : بحار الأنوار، ج ۵۵، ص ۳۹
وَ فِي اَلْحَدِيثِ اَلْقُدْسِيِّ:
.
🔻يَقُولُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ:
⚡ لاَ يَسَعُنِي أَرْضِي وَ لاَ سَمَائِي وَ لَكِنْ يَسَعُنِي قَلْبُ عَبْدِيَ اَلْمُؤْمِنِ .
🔸
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/225801
شناسه حدیث : ۲۲۵۸۰۱
نشانی : بحار الأنوار، ج ۹، ص ۲۱۲
شي، [تفسير العياشي ] ، عَنْ يَزِيدَ بْنِ عَبْدِ اَلْمَلِكِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ:
.
⚡إِنَّهُ لَنْ يَغْضَبَ اَللَّهُ لِشَيْءٍ كَغَضَبِ اَلطَّلْحِ وَ اَلسِّدْرِ ،
إِنَّ اَلطَّلْحَ كَانَتْ كَالْأُتْرُجِّ وَ اَلسِّدْرَ كَالْبِطِّيخِ فَلَمَّا قَالَتِ اَلْيَهُودُ «يَدُ اَللّٰهِ مَغْلُولَةٌ» نُقِصَتَا حَمْلَهُمَا فَصَغِرَ فَصَارَ لَهُ عَجَمٌ وَ اِشْتَدَّ اَلْعَجَمُ،
فَلَمَّا أَنْ قَالَتِ اَلنَّصَارَى «اَلْمَسِيحُ اِبْنُ اَللّٰهِ» زَعِرَتَا فَخَرَجَ لَهُمَا هَذَا اَلشَّوْكُ وَ نُقِصَتَا حَمْلَهُمَا، وَ صَارَ اَلسِّدْرُ إِلَى هَذَا اَلْحَمْلِ وَ ذَهَبَ حَمْلُ اَلطَّلْحِ فَلاَ يَحْمِلُ حَتَّى يَقُومَ قَائِمُنَا.
.
وَ قَالَ:
⚡مَنْ سَقَى طَلْحَةً أَوْ سِدْرَةً فَكَأَنَّمَا سَقَى مُؤْمِناً مِنْ ظَمَإٍ .
🔸
در تفسير عياشى بهسندش از يزيد بن عبد الملك از حضرت صادق(عليه السّلام) نقل كرد كه فرمودند:
🔻براى خدا خشم نگرفته چيزى مانند درخت طلح (اقاقیا) و درخت سدر.
میوهی درخت طلح به اندازه ترنج (پرتقال) بود و میوهی درخت سدر بهاندازهی خربزه بود، وقتى يهودیان به کفر گفتند «يَدُ اَللّٰهِ مَغْلُولَةٌ» (دست خدا بسته است!) ميوهی آنها كوچك شد و هستهدار شدند هستهشان هم سخت شد. و هنگامیکه مسیحیان به کفر گفتند «اَلْمَسِيحُ اِبْنُ اَللّٰهِ» (مسیح پسر خداست!) اين دو درخت لرزیدند و كم برگ شدند و خاردار شدند و از ميوههای آنها کاسته شد و بصورت کنونی درآمد، میوهی سدر به اين كوچكى شد و ميوهی طلح کلا از بين رفت و ديگر ميوه نخواهد داد تا هنگامی که حضرت قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ظهور نماید.
🔻و نیز فرمودند: هر كس درخت طلح و درخت سدر را آب دهد مثل اينست كه مؤمنى را در حال تشنگى سيراب نموده است.
🔸
🔸نسبت خداوند با عالَم، از طریق نسبت خداوند با علم ذاتی حضوری شهودی در انسان است. ظهور تمام اسماء الهی بواسطهی این علم در کانال وجودی انسان جریان و تجلی مییابند.
🔻خدا معلم انسان کامل است (معلم اول)، و انسان کامل معلم ثانی است و مجرای ظهور علم الهی بسوی تمام ملائکه و موجودات هستی میشود، و مقام معلوم هرکدام و جایگاه وجودی اولیه و کمال مقتضی هر موجود و احکام هر مرتبه از عوالم بواسطهی بروز علم ذاتی الهی در انسان کامل آشکار میشود.
🔻خود انسان کامل محمدی هم در مقام حیرت ذاتی است و مادام الذات درحال کشف فیض تام علم ذاتی و حمد ذاتی و عشق ذاتی الهی در حقیقت خویش است الی الابد.
🔻 این علم ذاتی و عشق ذاتی و اسم اعظم الهی که هیچ موجودی قدرت حملش را ندارد، همان نفخهی روح الهی و حمل امانت الهی در ظرفیت وجودی انسان است.
🔻 شرافت بالای انسانِ طالب علم الهی بههمین جهت است که با علم الهی دارد «کسب ذات» و «کشف ذات» میکند، و انسان «حقیقت ذاتیِ خویش» را در علم به علم الهی، و توجه ذاتیاش به ذات الهی، پیدا میکند.
🔸
🔻سوره بقره (آیات ٣٠ و ۳۱)
⚡ *إِنِّي أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ كُلَّها*
ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَآئِكَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِي بِأَسْمَآءِ هَٰٓؤُلَآءِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ
🔸
سوره حجر آیه ۲۹،
و سوره ص آیه ٧٢:
فَإِذَا سَوَّيْتُهُ
⚡ *وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي*
فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ
🔸
🔻سوره احزاب (آیه ۷۲)
⚡ *إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا*
🔸
🔻 سوره مومنون (آیه ۱۴)
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا
⚡ *ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِين*
🔸
🔻 سوره تین (آیه ۴)
⚡ *لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِيٓ أَحْسَنِ تَقْوِيم*
🔸
🔸 بخشی از روایت عمران صابی در بحث حقیقت علم ذاتی الهی
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/345171
شناسه حدیث : ۳۴۵۱۷۱
نشانی : عيون أخبار الرضا عليه السلام ج ۱، ص ۱۶٩ و ١٧٠
قَالَ عِمْرَانُ يَا سَيِّدِي هَلْ كَانَ الْكَائِنُ مَعْلُوماً فِي نَفْسِهِ عِنْدَ نَفْسِهِ؟
.
قَال الرِّضَا ع :
إِنَّمَا يَكُونُ الْمَعْلَمَةُ بِالشَّيْءِ لِنَفْيِ خِلَافِهِ وَ لِيَكُونَ الشَّيْءُ نَفْسُهُ بِمَا نُفِيَ عَنْهُ مَوْجُوداً وَ لَمْ يَكُنْ هُنَاكَ شَيْءٌ يُخَالِفُهُ فَتَدْعُوهُ الْحَاجَةُ إِلَى نَفْيِ ذَلِكَ الشَّيْءِ عَنْ نَفْسِهِ بِتَحْدِيدِ مَا عَلِمَ مِنْهَا أَ فَهِمْتَ يَا عِمْرَانُ؟
.
قَالَ نَعَمْ وَ اللَّهِ يَا سَيِّدِي فَأَخْبِرْنِي بِأَيِّ شَيْءٍ عَلِمَ مَا عَلِمَ أَ بِضَمِيرٍ أَمْ بِغَيْرِ ذَلِكَ؟
.
قَالَ الرِّضَا ع : أَ رَأَيْتَ إِذَا عَلِمَ بِضَمِيرٍ هَلْ يَجِدُ بُدّاً مِنْ أَنْ يَجْعَلَ لِذَلِكَ الضَّمِيرِ حَدّاً تَنْتَهِي إِلَيْهِ الْمَعْرِفَةُ
.
قَالَ عِمْرَانُ: لَا بُدَّ مِنْ ذَلِكَ
.
قَالَ الرِّضَا ع : فَمَا ذَلِكَ الضَّمِيرُ؟
فَانْقَطَعَ وَ لَمْ يُحِرْ جَوَاباً
قَالَ الرِّضَا ع :
لَا بَأْسَ إِنْ سَأَلْتُكَ عَنِ الضَّمِيرِ نَفْسِهِ تَعْرِفُهُ بِضَمِيرٍ آخَرَ فَإِنْ قُلْتَ نَعَمْ أَفْسَدْتَ عَلَيْكَ قَوْلَكَ وَ دَعْوَاكَ
يَا عِمْرَانُ أَ لَيْسَ يَنْبَغِي أَنْ تَعْلَمَ أَنَّ الْوَاحِدَ لَيْسَ يُوصَفُ بِضَمِيرٍ وَ لَيْسَ يُقَالُ لَهُ أَكْثَرُ مِنْ فِعْلٍ وَ عَمَلٍ وَ صُنْعٍ وَ لَيْسَ يُتَوَهَّمُ مِنْهُ مَذَاهِبُ وَ تَجْزِيَةٌ كَمَذَاهِبِ الْمَخْلُوقِينَ وَ تَجْزِيَتِهِمْ فَاعْقِلْ ذَلِكَ وَ ابْنِ عَلَيْهِ مَا عَلِمْتَ صَوَابا...
🔸
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/104208
.
شناسه حدیث : ۱۰۴۲۰۸
نشانی : الکافي ج ۱، ص ۱۱۳
.
معصوم : امام رضا (علیه السلام)
.
أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنِ اَلْحُسَيْنِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ وَ مُوسَى بْنِ عُمَرَ وَ اَلْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ اِبْنِ سِنَانٍ قَالَ:
.
سَأَلْتُ أَبَا اَلْحَسَنِ اَلرِّضَا عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ هَلْ كَانَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَارِفاً بِنَفْسِهِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ اَلْخَلْقَ؟
.
قَالَ نَعَمْ
.
قُلْتُ يَرَاهَا وَ يَسْمَعُهَا؟
.
قَالَ مَا كَانَ مُحْتَاجاً إِلَى ذَلِكَ لِأَنَّهُ لَمْ يَكُنْ يَسْأَلُهَا وَ لاَ يَطْلُبُ مِنْهَا هُوَ نَفْسُهُ وَ نَفْسُهُ هُوَ،
.
قُدْرَتُهُ نَافِذَةٌ فَلَيْسَ يَحْتَاجُ أَنْ يُسَمِّيَ نَفْسَهُ وَ لَكِنَّهُ اِخْتَارَ لِنَفْسِهِ أَسْمَاءً لِغَيْرِهِ يَدْعُوهُ بِهَا لِأَنَّهُ إِذَا لَمْ يُدْعَ بِاسْمِهِ لَمْ يُعْرَفْ فَأَوَّلُ مَا اِخْتَارَ لِنَفْسِهِ «اَلْعَلِيُّ اَلْعَظِيمُ» لِأَنَّهُ أَعْلَى اَلْأَشْيَاءِ كُلِّهَا، فَمَعْنَاهُ «اَللَّهُ» وَ اِسْمُهُ «اَلْعَلِيُّ اَلْعَظِيمُ» هُوَ أَوَّلُ أَسْمَائِهِ عَلاَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ.
🔸
🔸خطبه ١ نهج البلاغه
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/381509
شناسه حدیث : ۳۸۱۵۰۹
نشانی : نهج البلاغة ج ۱، ص ۳۹
.
معصوم : امیرالمؤمنین (علیه السلام) :
.
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي لاَ يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ اَلْقَائِلُونَ وَ لاَ يُحْصِي نَعْمَاءَهُ اَلْعَادُّونَ وَ لاَ يُؤَدِّي حَقَّهُ اَلْمُجْتَهِدُونَ اَلَّذِي لاَ يُدْرِكُهُ بُعْدُ اَلْهِمَمِ وَ لاَ يَنَالُهُ غَوْصُ اَلْفِطَنِ اَلَّذِي لَيْسَ لِصِفَتِهِ حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ لاَ نَعْتٌ مَوْجُودٌ وَ لاَ وَقْتٌ مَعْدُودٌ وَ لاَ أَجَلٌ مَمْدُودٌ
.
فَطَرَ اَلْخَلاَئِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ نَشَرَ اَلرِّيَاحَ بِرَحْمَتِهِ وَ وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَيَدَانَ أَرْضِهِ.
.
أَوَّلُ اَلدِّينِ مَعْرِفَتُهُ وَ كَمَالُ مَعْرِفَتِهِ اَلتَّصْدِيقُ بِهِ وَ كَمَالُ اَلتَّصْدِيقِ بِهِ تَوْحِيدُهُ
.
⚡ *وَ كَمَالُ تَوْحِيدِهِ اَلْإِخْلاَصُ لَهُ وَ كَمَالُ اَلْإِخْلاَصِ لَهُ نَفْيُ اَلصِّفَاتِ عَنْهُ*
.
لِشَهَادَةِ كُلِّ صِفَةٍ أَنَّهَا غَيْرُ اَلْمَوْصُوفِ وَ شَهَادَةِ كُلِّ مَوْصُوفٍ أَنَّهُ غَيْرُ اَلصِّفَةِ
.
فَمَنْ وَصَفَ اَللَّهَ سُبْحَانَهُ فَقَدْ قَرَنَهُ وَ مَنْ قَرَنَهُ فَقَدْ ثَنَّاهُ وَ مَنْ ثَنَّاهُ فَقَدْ جَزَّأَهُ وَ مَنْ جَزَّأَهُ فَقَدْ جَهِلَهُ وَ مَنْ جَهِلَهُ فَقَدْ أَشَارَ إِلَيْهِ
.
وَ مَنْ أَشَارَ إِلَيْهِ فَقَدْ حَدَّهُ وَ مَنْ حَدَّهُ فَقَدْ عَدَّهُ وَ مَنْ قَالَ فِيمَ فَقَدْ ضَمَّنَهُ وَ مَنْ قَالَ عَلاَ مَ فَقَدْ أَخْلَى مِنْهُ.
.
كَائِنٌ لاَ عَنْ حَدَثٍ مَوْجُودٌ لاَ عَنْ عَدَمٍ مَعَ كُلِّ شَيْءٍ لاَ بِمُقَارَنَةٍ وَ غَيْرُ كُلِّ شَيْءٍ لاَ بِمُزَايَلَةٍ فَاعِلٌ لاَ بِمَعْنَى اَلْحَرَكَاتِ وَ اَلْآلَةِ بَصِيرٌ إِذْ لاَ مَنْظُورَ إِلَيْهِ مِنْ خَلْقِهِ مُتَوَحِّدٌ إِذْ لاَ سَكَنَ يَسْتَأْنِسُ بِهِ وَ لاَ يَسْتَوْحِشُ لِفَقْدِهِ.
🔸
⚡نشانی دادهاندت از خرابات
⚡که «التَّوحِیدُ إِسْقاطُ الإِضافات»
🔻 نسخه دیگر:
⚡نشانی دادهاندت از خرابات
⚡که «التوحیدُ اسقاطُ الیاءات»
(یاء ضمیر متکلم وحده، در مثل: لی، بی، منّی، کلامی، کتابی، لسانی، و...، که نسبت دادن امور و اموال و کمالات به «انانیت خویش» است)
(شیخ محمود شبستری، بخش ۵٧)
🔸
🔻علامه طباطبایی (ره) :
⚡بخواهد بگوید تا سخن از فعل من، ارادهى من، قوّت من، دید من، خانهى من، شنوایى من، و ... است، به حقیقت توحید نرسیدهایم؛ زیرا ما فعلًا و صفتاً و اسماً قائم به اوییم و از خود چیزى نداریم.
(راز دل؛ شرح گلشن راز، ص٣٨۵)
🔸
🔻علامه محمد لاهیجی (ره) :
⚡خرابات مقام فناء کثرات است که فرمود: «نشانى دادهاندت از خرابات، که التوحید اسقاط الاضافات».
⚡خراباتى شدن آن است که سالک عاشق، ترک رسوم و عادات و قیود احکام کثرات گفته و از خود رهایى و خلاصى یابد و خودى خود را مطلقا رها کند، زیرا خودى که اضافه فعل و صفت هستى به خود نمودن است، به حقیقت کفر است، و کفر، پوشیدن حق به تعین و هستى خود و غیر است، به آن معنى که وجود یا صفت یا فعل به غیر حق منسوب دارد، پس حق را پوشانیده باشد و اظهار آن غیر نموده باشد.
⚡ارباب عرفان و اهل یقین به تو نشانى از خرابات دادهاند و گفتهاند «التوحید اسقاط الاضافات» ، یعنى توحید آن است که اسقاط صفت و وجود و هستى به غیر از حق نمایند، زیرا که ذات حق به اعتبار تجلى و ظهور او در مظاهر، عین (اصل) همهی اشیاء است، و تمامت اشیا به حق موجودند، و بدون حق معدومند و از آنکه ذات حق به صورت ایشان تجلى و ظهور نموده است، اضافه وجود بر ایشان کرده مىشود، و هرگاه که اسقاط این اضافه نمایند، هرآینه اشیا فى حدّ ذاتها معدوم باشند و غیر حق (هستی مستقل) هیچ نباشد، و این است معنى «التوحید اسقاط الاضافات».
(مفاتیح الاعجاز، ص١٩٣)
🔸
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/363303
شناسه حدیث : ۳۶۳۳۰۳
نشانی : المحاسن ج ۱، ص ۲۴۲
عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ:
.
⚡ إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى كَانَ وَ لَيْسَ شَيْءٌ غَيْرُهُ
نُوراً لاَ ظَلاَمَ فِيهِ
وَ صِدْقاً لاَ كَذِبَ فِيهِ
وَ عِلْماً لاَ جَهْلَ فِيهِ
وَ حَيَاةً لاَ مَوْتَ فِيهِ
⚡ وَ كَذَلِكَ هُوَ اَلْيَوْمَ وَ كَذَلِكَ لاَ يَزَالُ أَبَداً .
🔸
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/310382
شناسه حدیث : ۳۱۰۳۸۲
نشانی : التوحيد ج ۱، ص ۱۷۸
حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِمْرَانَ اَلدَّقَّاقُ رَحِمَهُ اَللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ اَلْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ اَلْبَرْمَكِيُّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْعَبَّاسِ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ جَعْفَرٍ اَلْجَعْفَرِيِّ عَنْ أَبِي إِبْرَاهِيمَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَلَيْهِمَا السَّلاَمُ أَنَّهُ قَالَ:
.
⚡ إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى كَانَ لَمْ يَزَلْ بِلاَ زَمَانٍ وَ لاَ مَكَانٍ وَ هُوَ اَلْآنَ كَمَا كَانَ
.
لاَ يَخْلُو مِنْهُ مَكَانٌ وَ لاَ يَشْغَلُ بِهِ مَكَانٌ وَ لاَ يَحُلُّ فِي مَكَانٍ - مٰا يَكُونُ مِنْ نَجْوىٰ ثَلاٰثَةٍ إِلاّٰ هُوَ رٰابِعُهُمْ وَ لاٰ خَمْسَةٍ إِلاّٰ هُوَ سٰادِسُهُمْ وَ لاٰ أَدْنىٰ مِنْ ذٰلِكَ وَ لاٰ أَكْثَرَ إِلاّٰ هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ مٰا كٰانُوا
.
لَيْسَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ خَلْقِهِ حِجَابٌ غَيْرُ خَلْقِهِ اِحْتَجَبَ بِغَيْرِ حِجَابٍ مَحْجُوبٍ وَ اِسْتَتَرَ بِغَيْرِ سِتْرٍ مَسْتُورٍ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ اَلْكَبِيرُ اَلْمُتَعٰالِ .
🔸
بسم الله
#یکی_بود_یکی_نبود
#غیر_از_خدا_هیچکی_نبود
🔸
🔸نور ذات اندر نقاب «کنتُ کنزاً مخفیا» بود. چونکه در غیب هویت جلوهی اسماء نبود، یکی بود به اسم یکی هم نبود. غیر حق تعالی دیگر کسی نبود و حالا هم چنان است که بود. یکی بود غیر از خدا هیچکی نبود و الان هم چنانست که بود.
⚡آنکس که ز توحید خدا آگاهست
⚡روی دل او به سوی آن درگاهست
⚡اندر نظرش سوای آن معدوم است
⚡ این معنی «لا اله الا الله» است
(جامع الکلیات، ص۴۵، انتهای بیان اول، در تحقیق معنای لاهوت)
🔸
⚡عارف که ز سرّ معرفت آگاهست
⚡بیخود ز خودست و با خدا همراهست
⚡نفی خود و اثبات وجود حق کن
⚡این معنی «لا اله الا الله» است
(ابوسعید ابوالخیر، رباعی ١٢۵)
🔸
🔻در عبارت «یکی بود یکی نبود» :
⚡از این عبارت این حقیقت فهمیده میشود که آن یکی که بود در عین آنکه یکی بود ولی یکی نبود، یعنی از حیثیتی وحدت داشت و از حیثیتی وحدت او غیر از وحدتهای متعارف عددی بود، چون وحدتش وحدتی عددی نبود بلکه وحدتی بود غیر عددی که فرض دومی برای آن محال بود، وحدتی که در مقابل کثرت نبود بلکه فوق آن و شامل کثرت بود.
⚡و چون در ادامه میگوید: «غیر از خدا هیچکس نبود» معلوم میشود که این یکی همان خداوند تبارک و تعالی بوده و هست خواهد بود. خدا بود و بودی هم با خدا نبود، و الان و آینده هم همانطور است که بود. به عبارت خیلی ساده هیچ مخلوقی وجود استقلالی از خود نداشته و ندارد.
🌐 mhva.ir/2020/01/16/یکی-بود-یکی-نبود-غیر-از-خدا-هیچکس-نبود؛/?v=5ac5ab377085
🔸
🔸مرحوم علامه حسن زاده آملی (رحمة الله علیه) در کلمه ۴٨۵ از کتاب هزار و یک کلمه میفرماید:
🔻 «از اين اصل به توحيد حقيقى واجب الوجود آگاه مىشوى كه «حق (سبحانه) يكى هست و يكى نيست»، و به تعبير رائج كه در السنه سائر و دائر است «يكى بود و يكى نبود»، و به بيان استادم حضرت آية اللّه حاج ميرزا احمد آشتيانى (رضوان اللّه عليه): «يعنى يكى بود كه حق (تعالى) واحد به وحدت صمدى است، و يكى نبود يعنى واحد به وحدت عددى نيست» فافهم.»
(هزار و يك كلمه، ج۵، ص۳۲٧)
🔸
🔰 علامه جوادی آملی(حفظه الله) در این رابطه میفرمایند:
🔻 این که می گویند: یکی بود و یکی نبود، غیر از خدا هیچ کس نبود؛ «یکی بود»، معلوم است؛ «یکی نبود». خدا یکیای نیست که دومی داشته باشد.
یکی بود، همین خدا که یکی بود؛ یکیِ عددی نبود، «واحدٌ لا بالعدد». در بیانات نورانی امام سجاد (ع) دارد خدا یکی نیست، مثل اینکه بگوئیم یک درخت، یک انسان، یک ستاره، یک شمس، یک قمر؛ یکی عددی نیست که زیر مجموعهی مقولهی «کمیت» باشد.
یکی بود، امّا «یکی» نبود. یکیِ یکتای شخصیِ الهی بود، اما یکیِ عددی نبود. آنگاه این را جملهی بعد تفسیر میکند که «غیر از خدا هیچکی نبود».
🌐 eitaa.com/shia_erfan/300 کلیپ
🔸
🔸قال الباقر (علیه السلام) :
🔻 إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى كَانَ وَ لَيْسَ شَيْءٌ غَيْرُهُ، ... وَ كَذَلِكَ هُوَ اَلْيَوْمَ وَ كَذَلِكَ لاَ يَزَالُ أَبَداً .
🌐 hadith.inoor.ir/hadith/363303
🔸
🔸قال الکاظم (علیه السلام) :
🔻 إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى كَانَ لَمْ يَزَلْ بِلاَ زَمَانٍ وَ لاَ مَكَانٍ وَ هُوَ اَلْآنَ كَمَا كَانَ ...
🌐 hadith.inoor.ir/hadith/310382
🔸
🔸بخشی از متن ارائه شده در جلسه ١٢ شرح کتاب «جامع الکلیات عرفان شیعی»
🌐 eitaa.com/shia_erfan/275 ایتا
🌐 t.me/shia_erfan/182 تلگرام
🔸
✅ کانال عرفان شیعی | مباحثات علمی
🔸 @Shia_erfan
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔸 آیت الله جوادی آملی :
🔻 این که می گویند: *«یکی بود و یکی نبود، غیر از خدا هیچ کس نبود»؛* «یکی بود»، معلوم است؛ «یکی نبود». خدا یکیای نیست که دومی داشته باشد.
یکی بود، همین خدا که یکی بود؛ یکیِ عددی نبود، «واحدٌ لا بالعدد». در بیانات نورانی امام سجاد (ع) دارد خدا یکی نیست، مثل اینکه بگوئیم یک درخت، یک انسان، یک ستاره، یک شمس، یک قمر؛ یکی عددی نیست که زیر مجموعهی مقولهی «کمیت» باشد.
یکی بود، امّا «یکی» نبود. یکیِ یکتای شخصیِ الهی بود، اما یکیِ عددی نبود. آنگاه این را جملهی بعد تفسیر میکند که «غیر از خدا هیچکی نبود».
🌐 media.rasekhoon.net/008/Farsi/18/clip/1400/14-yakibood.mp4
#یکی_بود_یکی_نبود
#غیر_از_خدا_هیچکی_نبود
🔸
✅ کانال عرفان شیعی | مباحثات علمی
🔸 @Shia_erfan
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/441458
.
شناسه حدیث : ۴۴۱۴۵۸
نشانی : کلیات حدیث قدسی ج ۱، ص ۷۰۹؛ الجواهر السنیّة، ص٣۶١.
معصوم : مضمر ، حديث قدسی
وَ رَوَى اَلْحَافِظُ اَلْبُرْسِيُّ قَالَ: وَرَدَ فِي اَلْحَدِيثِ اَلْقُدْسِيِّ
عَنِ اَلرَّبِّ اَلْعَلِيِّ أَنَّهُ يَقُولُ:
⚡ *«عَبْدِي أَطِعْنِي أَجْعَلْكَ مَثَلِي، أَنَا حَيٌّ لاَ أَمُوتُ أَجْعَلُكَ حَيّاً لاَ تَمُوتُ، أَنَا غَنِيٌّ لاَ أَفْتَقِرُ أَجْعَلُكَ غَنِيّاً لاَ تَفْتَقِرُ، أَنَا مَهْمَا أَشَاءُ يَكُونُ أَجْعَلُكَ مَهْمَا تَشَاءُ يَكُونُ»*
🔸
[اى] بندهام! طاعت وبندگى مرا بنما تا تو را مَثَلِ خويش گردانم، من زنده اى هستم كه مرگ را به من راهى نيست، تو را نيز حياتى بخشم كه مرگى در پى نداشته باشد، من بىنيازى هستم كه هرگز نيازمند نمى شوم، تو را نيز آنچنان بىنياز گردانم كه هرگز فقير نشوى، من هرچه بخواهم موجود مى شود، تو را نيز چنان گردانم كه هرچه بخواهى موجود شود.
(جمال آفتاب، ج٩ ص١٢٧)
🔸
⚡مرد توحید خود نگوید «من»
⚡گرچه باشد چو جرم خور روشن
⚡اهل توحید را سخن نبود
⚡که سخن، بی نشانِ «من» نبود
⚡من و او عین شرک و تقلید است
⚡چه مناسب به اهل توحید است
⚡نور و ظلمت به هم نگردد جمع
⚡باد صرصر فرو نشاند شمع
⚡راه توحید در قدم زدن است
⚡قعر دریا چه جای دم زدن است
⚡اینهمه گفتوگوی توحیدست
⚡راه وحدت به ترک و تجریدست
⚡بی رضا و توکل و تجرید
⚡کی توان کرد دعوی توحید
(شیخ محمود شبستری، سعادت نامه، باب اول، فصل دوم، بخش ۱۱)
🔸
جامع الأحادیث
https://hadith.inoor.ir/hadith/104192
شناسه حدیث : ۱۰۴۱۹۲
نشانی : الکافي ج ۱، ص ۱۰۷
.
معصوم : امام صادق (علیه السلام)
.
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ اَلطَّيَالِسِيِّ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ اِبْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ يَقُولُ:
.
🔻لَمْ يَزَلِ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ رَبَّنَا وَ اَلْعِلْمُ ذَاتُهُ وَ لاَ مَعْلُومَ وَ اَلسَّمْعُ ذَاتُهُ وَ لاَ مَسْمُوعَ وَ اَلْبَصَرُ ذَاتُهُ وَ لاَ مُبْصَرَ وَ اَلْقُدْرَةُ ذَاتُهُ وَ لاَ مَقْدُورَ فَلَمَّا أَحْدَثَ اَلْأَشْيَاءَ وَ كَانَ اَلْمَعْلُومُ وَقَعَ اَلْعِلْمُ مِنْهُ عَلَى اَلْمَعْلُومِ وَ اَلسَّمْعُ عَلَى اَلْمَسْمُوعِ وَ اَلْبَصَرُ عَلَى اَلْمُبْصَرِ وَ اَلْقُدْرَةُ عَلَى اَلْمَقْدُورِ
.
قَالَ قُلْتُ فَلَمْ يَزَلِ اَللَّهُ مُتَحَرِّكاً؟
.
قَالَ فَقَالَ تَعَالَى اَللَّهُ عَنْ ذَلِكَ إِنَّ اَلْحَرَكَةَ صِفَةٌ مُحْدَثَةٌ بِالْفِعْلِ
.
قَالَ قُلْتُ فَلَمْ يَزَلِ اَللَّهُ مُتَكَلِّماً؟
.
قَالَ فَقَالَ إِنَّ اَلْكَلاَمَ صِفَةٌ مُحْدَثَةٌ لَيْسَتْ بِأَزَلِيَّةٍ كَانَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لاَ مُتَكَلِّمَ .
🔸
13 جامع الکلیات - بیان دوم -در تحقق عالم جبروت -فاعل مختار بودن خداوند - تا سر ص۵٢ .mp3
44.89M
🔸 جلسه ١٣
📌 شرح جامع الکلیات
🔻بیان دوم - در تحقق عالم جبروت
- فاعل مختار بودن خداوند
- محدوده درس: تا سر صفحه ۵٢
🔸
🔸مستندات مورد اشاره جلسه ١٣👇
🌐 eitaa.com/shia_erfan/356
🔸
✅ کانال عرفان شیعی
🔸 @Shia_erfan