🔰آیتالله بروجرودی؛ احیاگر تبلیغ منسجم و ساختارمند در کشورهای غیراسلامی در جهان معاصر (۸)
در هفت شماره پیشین از سلسلهفرستههای "آیتالله بروجردی؛ احیاگر تبلیغ منسجم و ساختارمند در کشورهای غیراسلامی در جهان معاصر" به برخی اقدامات آیتالله در حوزه بینالملل پرداختیم. در این شماره برنامه ایشان را برای اعزام شیخمحمدتقی فلسفی به آمریکا از نظر میگذارنیم:
✈️ برنامه اعزام شیخمحمدتقی فلسفی به آمریکا
📬 شیخمحمدتقی فلسفی در نامهای به سفیر آمریکا در تهران، درخواست خود را برای تمهید مقدمات لازم جهت عزیمت بهعنوان نمایندۀ آیتالله بروجردی به آمریکا ارائه کرده است. در ادامه بخشهایی از این نامه را مرور میکنیم:
«مسلمین و مسیحیین جهان پیرو دو پیغمبر الهی، یعنی حضرت محمدبنعبدالله و حضرت مسیحبنمریم هستند و هر دو معتقدند به خداوند عالم و مؤمن به تعالیم آسمانی آنها میباشند».
📬 ایشان در ادامه خاطر نشان میکند:
«دفاع از حریم قدس توحید، وظیفۀ قطعی این دو ملت بزرگ و کلیۀ خداپرستان جهان است. لازم است الهیین در مقابل مادیین منکرین خداوند، جبهۀ واحدی داشته و همکاری بیشتری نمایند».
📬 فلسفی در ادامۀ نامه بدین نکته اشاره مینماید:
«نظر به اینکه ملت آمریکا مذهبی هستند، حضرت آیتاللهالعظمی آقای بروجردی، مرجع شیعیان جعفریمذهب جهان، چنین امید دارند که در اثر تماس و تلاقی، تفاهم بیشتری پیدا شود و حقایق الهی روشنتر گردد».
📬 محمدتقی فلسفی در پایان اضافه میکند:
«از این جهت [آیتالله بروجردی] مرا برای این منظور درنظر گرفته و امر فرمودهاند سفری به کشور آمریکا نمایم».
🔰 شایان ذکر است که علیرغم تمهید مقدمات، این سفر به دلایل نامعلومی تحقق نیافت.
#افاده_تبلیغی
👈 مؤسسه اطلس شیعه
✝ همگامی میسیونری با استعمار غرب (هلند)
♨️ در فرسته پیشین از سلسلهفرستههای همگامی میسونری با استعمار غرب، پیوند مسیحیت با استعمار اسپانیا و پرتغال در شرق را از نظر گذراندیم. در فرسته حاضر، به نقش مسیحیت در فعالیتهای دیگر قدرتهای استعمارگر در مشرقزمین نگاهی میاندازیم.
💢 پس از گذشت چند دهه از عمر استعمار اسپانیا و پرتغال، کشورهای هلند، انگلیس، فرانسه و روسیه گوی سبقت را از آنان ربودند و به قدرتهای برتر استعماری جهان تبدیل شدند. جالب اینکه این قدرتها نیز سیاست گسترش کیش مسیحیت و سوءاستفاده از آن را بهمثابه عاملی مؤثر در تسلط بر کشورها و استعمار آنان درپی گرفتند، و بدین ترتیب، دو مذهب پروتستان و ارتدوکس فعالیتهای استعماری خویش را در کشورهای مستعمره توسعه دادند.
💢 حائری در کتاب «نخستین رویاروییهای اندیشهگران ایران با دو رویه تمدن بورژوازی غرب» به نقل از نویسندهای به نام لاتورت مینویسد:
«سودگراییهای هلندیان که در دست کمپانی هند شرق بود، بر این پایه استوار گردید که کمپانی یادشده ملایان برخی از فرقههای کیش مسیح را مورد حمایت قرار دهد. از این روی، کمپانی هند شرقیِ هلند کوششهای فراوانی در مسیحی ساختن مردم بومی برخی از جزایر آسیای جنوبشرقی به کار برد. به عنوان مثال، بسیاری از مردم مالایا تن به غسل تعمید میدادند تا نزد هلندیان دارای پایۀ والا باشند».
💢 هلندیها اهتمام خاصی به تبلیغ آیین مسیحیت در کشورهایی که در آنها بهعنوان بازرگان فعالیت میکردند داشتند. در دوره صفویه اروپاییان فراوانی به ایران میآمدند و با عناوین مختلفی همچون بازرگان، کشیش و سوداگر، مقاصد استعماری دولتهای متبوع خود را پیگیری و اجرا مینمودند.
💢 در زمان شاهعباس صفوی، عثمانی و پرتغال راه بازرگانی ایران و اروپا را بستند. از این رو، شاهعباس برای نزدیک شدن به اروپائیان و بستن پیمان دوستی با آنان، با برخی خواستههای آنان موافقت کرد. وی در سال ۱۶۲۳ طی پیمانی با بازرگانان کمپانی هند شرقیِ هلند، علاوهبر اعطای امتیازات تجاری، با درخواست آنان مبنیبر ساخت کلیسا و مراکز مذهبی مسیحی موافقت نمود.
💢 حائری سپس به نقل قولی از مامقامی درباره یکی از انگیزههای شاهعباس در موافقت با ورود مبلّغان مسیحی به ایران میپردازد:
«شاه عباس چون از نفوذ معنوی و سیاسی روحانیون در بین اقوام، و مخصوصاً کشیشان عیسوی در بین اقوام و مخصوصاً کشیشان عیوسی در دربارهای اروپا آگاه بود، آنها را از هر ملت و فرقهای بودند با احترام زیاد قبول میکرد، تحت حمایت خود میگرفت و در نقاط مختلف کشور جا میداد».
💢 اما حساسیت هلندیان در خصوص باور اتباعشان تا حدی بود که «هرگاه یکی از اتباع هلند به دین اسلام درآید، پیشوای هلندیان مقیم ایران او را دستگیر خواهد ساخت و در نخستین فرصت اموالش را توقیف خواهد کرد» و «مسئولان کمپانی هند شرقیِ هلند حتی اجازه یافتند که فرد مسلمانشده را در نزدیکترین فرصت از ایران بیرون رانند».
📌ادامه دارد...
✍ مهدی صادقی شهمیرزادی
📆 ۱ اسفندماه ۱۴۰۲
👈 مؤسسه اطلس شیعه
کتابخانه تخصصی تبلیغ بینالملل نشست دوم از سلسلهنشستهای معرفی، بررسی و نقد کتاب در حوزه تبلیغ بینالملل و مطالعات شیعیان جهان را تقدیم مینماید:
📚 معرفی کتاب «انتخاب اسلام و مسیحیت»، تأليف «احمد دیدات»
👨🏫 ارائهکننده: سیدطاهر تقوی (دانشجوی دکتری الهیات مسیحی دانشگاه ادیان و مذاهب)
📆 زمان: شنبه، ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۰۰
🌐 لینک ورود به نشست
📌 جهت کسب اطلاعات بیشتر به وبسایت و کانال ایتا یا تلگرام ما مراجعه کنید.
👈 مؤسسه اطلس شیعه
📚 شیعیان در جهان عرب مدرن
✍ اسحاق نکاست
🔰 کتاب شیعیان در جهان عرب مدرن به مطالعه و بررسی موضوعات و مسائل مربوط به شیعیان چهار کشور عربستان سعودی، بحرین، عراق و لبنان پرداخته و نقش شیعه بر توسعه سیاسی این کشورها و نتایج احیای مکتب تشیع در جهان عرب را مطالعه کرده است.
🔅 در پیشگفتار، مطالبی درباره تجاوز آمریکا به عراق و تصویری از دولت پیشنهادی شیعه در دوره پسابعث ارائه شده است. در این بخش همچنین اطلاعاتی درباره پیشینه اسلام شیعی و نیز چهار دولت عربی عربستان سعودی، بحرین، عراق و لبنان آمده است.
🔅 فصل اول تصویری از تغییرات شیعه در دوره پیش از قرن بیستم که بر جایگاه شیعه در دولت مدرن مؤثر بوده ارائه کرده است. این فصل همچنین به بررسی روابط شیعه و حکومتهای عربستان سعودی، بحرین، عراق و لبنان پرداخته و نشان داده است که شیعه و نخبگان حاکم گذشته را برای انکار یا مشروعیتبخشی به نظم موجود اجتماعی و سیاسی به کار گرفتهاند.
🔅 فصلهای دوم، سوم و چهارم به تبیین تجربه سیاسی خاص شیعه در عربستان سعودی، بحرین، لبنان و عراق (پیش از تجاوز آمریکا) و بحران در روابط شیعه و حکومت در این کشورها پرداخته است.
🔅 فصل پنجم نیز بر تلاشهای شیعه در جهت یافتن مجالی سیاسی درپی جنگ خلیج فارس (۱۹۹۱) و تجاوز آمریکا به عراق متمرکز است.
🔅 در بخش نتیجه گیری، احتمالات و خطرات برآمده از قدرت گرفتن شیعه در عراق و نیز موضع آمریکا مبنیبر بهارمغان آوردن دموکراسی برای خاورمیانه بررسی شده است.
♨️ با مطالعه این کتاب همچنین اطلاعاتی در این زمینهها بهدست خواهید آورید:
● شیعه در جهان عرب چگونه به پیامدهای ناشی از فروپاشی امپراتوری عثمانی و پیدایش دولت ـ ملتها واکنش نشان داده است.
● آشنایی با جوامع سیاسی شیعه (جوامعی که اعضای آن باید هویت جدیدی اتخاذ و روابط خود را با دولتهای نوظهور بازتعریف نمایند)
● معرفی نخبگان حاکم غیرشیعه که مورد حمایت غرب و مخالف حاکمیت شیعه در دولت مدرناند
● آشنایی با دگرگونیهای اجتماعی - سیاسی تجربهشده توسط اعراب شیعه در دوره پیش از ظهور دولت ـ ملتها در خاورمیانه تا انتخابات ژانویه ۲۰۰۵ عراق
● بررسی جریان مکتب شیعه بهعنوان یک قدرت سیاسی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران
● معرفی تغییرات اساسی در رویکرد شیعه به غرب (بهویژه تغییر رویکرد از منازعه به مصالحه از دهه ۱۹۹۰) بهعنوان یک پیشرفت، در تضاد آشکار با وضع گروههای نظامی سُنی در حال رشد در خاورمیانه
● آشنایی با احساسات قومگرایانه و ملیگرایانه شیعه در جهان عرب و تأکید بر چالشهای جدی این احساسات با سیاستهای آمریکا برای تحمیل نظم جدید منطقهای
#مطالعات_منطقهای
#کتاب_و_مقاله
👈 مؤسسه اطلس شیعه
خانه مبلغین بینالملل تقدیم میکند:
🎓 دوره آموزشی تشیع در آمریکای شمالی
🧑🏫 مدرس: پیمان اسحاقی
♨️ در دهههای اخیر، مهاجرت شیعیان از کشورهای مختلف جهان به آمریکای شمالی، در کنار گرویدن برخی بومیان به اسلام شیعی، سبب شکلگیری جامعهای بزرگ و پویا از شهروندان شیعی با تبارهای گوناگون شده است. این جامعه در بخشهای مختلف دو کشور کانادا و آمریکا زندگی میکنند و بهنظر میرسد که جمعیتش در دهههای آتی افزایش خواهد یافت.
♨️ در این دوره آموزشی قصد داریم نگاهی اجمالی به پیشینه و شرایط امروز این جامعه بیندازیم و با بازخوانی تاریخ فرهنگی شیعیان این دو کشور و قرار دادن شرایط آنان درون چهارچوبهای بزرگتر دولتهایشان، آگاهیهایی را درخصوص ابعاد مختلف زندگیشان ارائه دهیم.
🌐 لینک ثبتنام دوره
⏳ مهلت ثبتنام: ۱۴ فروردین ۱۴۰۳
#دورههای_ما
👈 مؤسسه اطلس شیعه
May 11
✝ همگامی میسیونری با استعمار غرب (فرانسه و روسیه)
♨️ فرانسه و روسیه ازجمله کشورهاییاند که در طول تاریخ از آیین مسیحیت همچون ابزاری برای گسترش نفوذ استعماری خود در اقصی نقاط جهان بهره جستهاند.
💢 از نیمۀ دوم قرن ۱۶، پس از انعقاد پیمانی تحت عنوان «کاپیتولاسیون ۱۸ اکتبر ۱۵۶۹» نفوذ فرانسه در عثمانی بهشکل رسمی پایهریزی شد. فرانسه به بهانۀ حمایت از مسیحیان کاتولیک ساکن عثمانی و با هدف نیل به منافع و اهداف استعماری خود، آشکارا در امور داخلی عثمانی دخالت میکرد.
💢 حائری در کتاب نخستین رویاروییهای اندیشهگران ایران با دو رویۀ تمدن بورژوازی غرب بر این نکته تأکید میکند که تمایل فرانسه به بهرهگیری از مسیحیت بهعنوان ابزار پیشبرد برنامههای استعماری در عثمانی و دیگر نقاط جهان، چنان زائدالوصف بود که حتی بر آرمانها و شعارهای انقلاب بزرگ فرانسه غالب آمد. تا جایی که مسیحیت حتی پس از پیروزی انقلاب فرانسه همچنان ابزار پیشبرد برنامههای استعماری فرانسه باقی ماند.
💢 پس از اشغال بیزانس (مهمترین مرکز مسیحیت شرقی) توسط دولت عثمانی، روسها «مسکو» را «روم سوم» و مرکز مسیحیت دانستند. روسیه به بهانۀ دفاع از مسیحیان ارتدوکس کوشید بر آبهای گرم دریای مدیترانه دست یابد و از این رو، فتح استانبول را وجهه نظر خود قرار داد. پس از پیروزی در سلسلهجنگهایی مذهبی-سیاسی (مانند جنگ کریمه در سال ۱۷۷۴)، روسیه توانست حق حمایت از مسیحیان ارتدوکس عثمانی را بهدست آورد و بدین ترتیب، در امور داخلی عثمانی مداخله و خواستههای استعماری خود را دنبال کند.
💢 در همان سالها روسیه در جهت اهداف استعماری خود، دین و فرهنگ ایرانیان را از طریق ترویج بیبندوباری مورد هجمه قرار داد؛ مسألهای که رهبران و بزرگان مذهبی (مرحوم کاشف الغطاء، میرزای بزرگ، میرزامحمدحسین اصفهانی و...) در مکتوبات مختلف خود به آن اشاره نمودهاند. عبدالهادی حائری در نقل قولی از قائممقامی در این باره مینویسد:
«امپراطوری روسیه هر سو شهری نغز سوخته دارد و هر جانب جانی پاک افروخته... مرد و زن در کوی و برزن مانند دواب بی ستر و حجاب معاشر و مخلوطند؛ اناث و ذکور در عرض سنین و شهور، هر شام و سحر چون لحظه و نظر با یکدیگر آمیختهاند و گاه و بیگاه در بزم شراب بیشرم و حجاب خورند و ریزند و در رقص و سماع نشینند و خیزند. بسیار از مسلمانان را که در مجاورت ایشان، برخی به حکم احتیاج، بعضی به حسن امتزاج چندان مخلوط شوند و چنان مربوط گردند که در مجالس لعب و قمار و مجامع لهو خمار مرد و زن از بوس و کنار اجتناب نداند، بلکه از خلاف این احتراز نمایند که موجب اختلاف نشود».
📌 در فرستۀ پیشین به این نکته اشاره شد که اعزام هیئتهای مسیحی از سوی دولتهای اروپایی به ایران، از عهد شاه عباس اول آغاز شد و در روزگار شاهان پس از او ادامه یافت. علاقهمندان به درک بهتر شرایط سیاسی-اجتماعی و کیفیت فعالیت میسیونرهای مسیحی در آن دوران میتوانند به دو کتاب ایرانیان ارمنی (تألیف اسماعیل رائین) و مبلغان مسیحی در ایران در عصر صفویه (تألیف ویدا همراز) مراجعه نمایند.
📌 در فرستۀ آتی به همگامی میسیونری مسیحی با استعمار انگلیس خواهم پرداخت و در ادامه، نمونههایی از واکنش اندیشهگران ایرانی به استعمار غرب را تقدیم نگاه مخاطبان خواهیم نمود.
✍ مهدی صادقی شهمیرزادی
📆 ۲۰ اسفندماه ۱۴۰۲
👈 مؤسسه اطلس شیعه
🇸🇱 شیخ احمد تیجان؛ سفیر اسلام در سیرالئون
شیخ احمد تیجان سیلا (مبلّغ اهل کشور سیرالئون که زندگی خود را صرف تبلیغ و تدریس معارف اسلام و اهلبیت کرد) تحصیلات مقدماتی خود را در سیرالئون گذراند. وی در سال ۱۹۷۴ به ایران (قم) مهاجرت کرد و در مؤسسه دارالتبلیغ اسلامی به تحصیل پرداخت.
🔰 فعالیتهای تبلیغی
• شیخ تیجان به زبانهای انگلیسی، عربی، فارسی و برخی زبانهای بومی (مانند کریول و فولا) مسلط بود. وی با بهرهگیری از مهارت زبانی خود و نیز ارتباطات وسیعی که در کشورهای غرب آفریقا داشت، به ترویج معارف اسلامی و شیعی میپرداخت.
• شیخ تیجان امام جماعت مسجد مرکزی فریتاون (پایتخت سیرالئون) بود. وی همچنین مدیریت یک شبکه رادیویی (FREE RADIO با حدود ده ساعت برنامههای فرهنگی در روز) و نیز یک روزنامه (که در سال ۱۹۹۹ بسته شد) را در سیرالئون برعهده داشت.
• سخنرانیها، مصاحبهها و مقالات شیخ بیشتر پیرامون موضوعاتی چون عدالت، حقوق بشر، حقوق زنان، حقوق کودکان، حقوق سیاسی و حکومت شایسته بود.
• شیخ تیجان عالمی تقریبی و منادی وحدت اسلامی بود. وی هرگز دیگران را به پذیرفتن اسلام و تشیع وانمیداشت و برای دیگر ادیان مزاحمتی ایجاد نمیکرد. به باور شیخ، سُنی واقعی برادر شیعه واقعی است. وی میگفت سُنی و شیعه باید با هم متحد باشند، زیرا دشمن آنان واحد است.
🔰 باورها و موضعگیریها
• احمد تیجان بر این باور بود که در برابر ظلم و بیعدالتی (نسبت به هرکس) باید اعتراض کرد و واکنش نشان داد. وی تشیع و شیعیان را نهتنها در آفریقا بلکه در سراسر جهان مظلوم میدانست و برخوردهای حکومت نیجریه با شیخ ابراهیم زکزاکی را شدیداً محکوم میکرد. شیخ همواره از مسلمانان و سازمانهای فعال در زمینه حقوق بشر میخواست که برای آزادی شیخ زکزاکی اقدام کنند.
• شیخ تیجان میگفت ما با حق و حقیقتیم! مظلومیت اهلبیت و بهویژه امام حسین (علیهم السلام) ما را بر این داشته است که برای رضای پروردگار از مظلوم دفاع کنیم و ظلم و بیعدالتی را هرگز نپذیریم. لذا ما حق را بر زبان میآوریم ولو تلخ باشد. حق بالاتر و فراتر از همهچیز است!
🔰 ارتباط با دیگر ادیان
مرحوم تیجان افزونبر مسلمانان، در میان مسیحیان نیز نفوذ داشت. وی در جنگ داخلی سیرالئون که نزدیک به یازده سال (از ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۱م) به درازا انجامید، از پرچمداران صلح بود و نقش برجستهای در برقراری صلح ایفا کرد. جالب اینکه شیخ تیجان را به جهت دفاع از دموکراسی، شیخ دموکراتیک خواندهاند.
🔰 سمتها و مسئولیتها
• شیخ الشیوخ سیرالئون
• سفیر و رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سیرالئون (پس از انقلاب)
• رئیس شورای بینادیانی سیرالئون (که مسیحیان و مسلمانان در آن فعالیت دارند)
• مشاور فدراسیون سازمانهای اسلامی سیرالئون (نصب از جانب معاون رئیس جمهور سیرالئون)
• رئیس مؤسسه بینالمللی مطالعات اسلامی در فریتاون (از ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۳)
• مشاور شورای اتحاد روحانیون سیرالئون (از ۱۹۹۳ تا اواخر عمر)
• رئیس جمعیت اتحاد ادیان و فرق شیعه
• رئیس شورای علمای شیعه در سیرالئون
• رئیس افتخاری بنیاد توسعه امام علی و سازمانهای زنان وابسته به آن در منطقه کویا (در نزدیکی فریتاون)
• معاون کالج اسلامی
• سرپرست مدرسه علمیه شیعیان
• عضو ارشد شورای متحد مسلمان سیرالئون
• عضو کنگره مسلمانان
• عضو کمیته حج
• عضو اجرایی شواری عالی اسلامی
• عضو اخوان المسلمین سیرالئون
• عضو مجمع جهانی اهلبیت (نماینده رسمی این مجمع در سیرالئون از سال ۲۰۱۹)
• عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
🔆 شیخ احمد در سال ۲۰۰۰ از سوی سازمان ملل متحد بهعنوان سفیر صلح این سازمان برگزیده شد.
🔰 رحلت
شیخ احمد تیجان سیلا پس از عمری مجاهدت در راه ترویج و نشر معارف اسلام و اهلبیت، سرانجام در روز پنجشنبه ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱ دار فانی را وداع گفت.
#شخصیتهای_بینالملل
👈 مؤسسه اطلس شیعه
🕋آیین برائت از مشرکین،فرصت بزرگ تبلیغی در بستر حج( ١)
▪️ «آئین برائت که به معنی بیزاری از همهی بیرحمیها و ستمها و زشتیها و فسادهای طواغیت هر زمان و ایستادگی در برابر زورگویی و باجگیری مستکبران دورانها است، یکی از برکات بزرگ حج و فرصتی برای ملّتهای مظلوم مسلمان است.»
( پیام رهبر معظم انقلاب به حج/ سال ۹۸)
📻بی تردید موج جدید استکبار ستیزی و ضد صهیونیستی که این روزها در سراسر دنیا از شرق تا دانشگاه های ايالات متحده آمریکا ایجاد شده است،نتیجه جریان مقاومت و ضد استکباری است که انقلاب اسلامی در آن نقشه کلیدی ایفا نمود و امروز نتیجه این مجاهدتها در عرصه های بین المللی شکوفا شده است.
به مناسبت ایام حج و مراسم برائت از مشرکین که یکی از ایده های استکبار ستیزانه و فرصت بی نظیر تبلیغی در بستر حج بشمار می آید، در این فرسته پیرامون این رویداد، سابقه تاریخی و ابعاد امروزین آن سخن خواهیم گفت.
ریشه های قرآنی و روایی برائت از مشرکان
📜آیات سوره برائت در پایان سال نهم ، نازل و پیامبر (ص) از سوی خداوند مأمور شد در ذیالحجه همان سال هنگام اجتماع مشرکان در مکه، آیات را به آنان ابلاغ کند[۱]. پیامبر به همین مناسبت ابتدا ابوبکر را به سوی مردم مکه فرستاد، اما پس از آن، ایشان امام علی (ع) را فراخواندند و از ایشان خواستند به سوی ابوبکر رفته و نوشته را از او بگیرد و خود به سوی مردم مکه بروند. امام علی (ع) نیز در جُحفه به ابوبکر رسیدند و نوشته را از او گرفتند. وقتی ابوبکر نزد رسول (ص) بازگشت، حضرت به او گفتند، علت این کار پیام جبرئیل بود که از من خواست: [پیام] از جانب تو را جز خودت یا مردی از [خاندان] تو نمیرساند[۲].
امیرالمؤمنین (ع)، در روز حج اکبر (قربان یا عرفه بنا بر اختلاف روایات)، با صدای بلند آیات سوره برائت را خواندند و اینگونه از مشرکین و منافقین برائت جستند.
ن. ک.
[۱]. دانشنامه امام علی،ج ۸، ص ۲۰۹؛ ابنکثیر، البدایه و النهایه، ۱۳۹۸، ج ۵، ص ۳۶ ـ ۳۷.
[۲]. ابن حنبل، مسند، ج ۲، ص ۴۲۷؛ ابن حنبل، فضائل الصحابه، ج ۲، ص ۷۰۳، ابنسعد، الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۱۶۸؛ مفید، الامالی،ص ۵۶.
🇮🇷انقلاب اسلامی و آیین برائت از مشرکان
توجه به مسئله برائت و احیای این فریضه الهی در قالب مراسمی در ایام حج، از ابتکارات امام خمینی (ره) به حساب می آید.
ایشان در این باره فرمودند: «اعلان برائت از مشرکان از ارکان توحیدی و واجبات سیاسی حج است». ایشان معتقد بودند که اعلان برائت مسئله کهنه شدنی نیست، چراکه در طول تاریخ همیشه مشرکین بودهاند و خط آنها تا پیکار پیروزی بخش ظهور ادامه خواهد یافت، ما در شرایطی قرار داریم که مشرکین از هر جهت به ما فشار میآورند و وضعیت مشابهی با جامعه مدنی رسولالله (ص) پیدا کردهایم و... (صحیفه امام، ج 20، صص. 311 - 347).
امام خمینی (ره) در جای دیگر میفرمایند: «مسلّم حجِ بی روح و بی تحرک و قیام، حج بی برائت، حج بی وحدت و حجی که از آن هدم کفر و شرک بر نیاید، حج نیست. خلاصه، همهٔ مسلمانان باید در تجدید حیات حج و قرآن کریم و بازگرداندن این دو به صحنههای زندگیشان کوشش کنند؛ و محققان متعهد اسلام با ارائهٔ تفسیرهای صحیح و واقعی از فلسفهٔ حج همهٔ بافتهها و تافتههای خرافاتی علمای درباری را به دریا بریزند (صحیفه امام، ج 21، ص.78)».
🇸🇦در عین حال سعودیها بارها در اجرای مراسم برائت از مشرکین اختلال ایجاد کرده بودند و حتی در سال ۱۳۶۶، این مراسم را به خاک و خون کشیدند و تلاش کردند تا نظرات همپیمانان و حامیان خود را اجرا کنند. هر چند یکی از علل این حادثه اقدامات نسنجیده و خودسرانه نیروهای ایرانی از جمله باند مهدی هاشمی به شمار می آید و در جای خود می یابد تحلیل و بررسی شود.
بعد از تعطیلی چند ساله حج و پس از راهبری امام راحل، در دهه هفتاد رهبری جدید انقلاب نیز در ادامه گفتمان امام خمینی در نامه ای به آقای محمد محمدی ریشهری، سرپرست سابق حجاج ایرانی، خاطرنشان کردند که: «حرکت تلخ و غیرمسئولانه و غیرمنطقی دولت سعودی در جلوگیری از آئین برائت حجاج محترم در مکه مکرمه (زادها الله شرفا) مایه تعجب و تأسف شد ... [و] اینجانب ضمن استنکار شدید این حرکت غیر اسلامی، اعلام میدارم که حق ملت ایران در اقامهٔ مراسم برائت در حج محفوظ است و کسی حق جلوگیری از آن را ندارد» (بیانات رهبری: 7/3/1372)
✍️خاطرات مکتوب مرحوم آیتالله ریشهری در پنج جلد به همت انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. جلد پنجم این کتاب تحت عنوان «خاطرات دو دهه سرپرستی حج» به مرور خاطرات ایشان در سالهای تصدی پست سرپرستی حج پرداخته است. ایشان مسائل متعددی در این زمینه را بیان کردند که در فرسته بعدی به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
ادامه دارد.......
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#حج_تبلیغ
👈مؤسسه اطلس شیعه
🕋آیین برائت از مشرکان فرصت بزرگ تبلیغی در بستر حج(٢)
▪️ "امسال مسئلهی برائت برجستهتر از گذشته است. فجایع غزّه که در تاریخ معاصر ما بینظیر است، و گستاخی رژیم بیرحم و مظهر قساوت و شقاوت و البتّه رو به زوالِ صهیونی، جای هیچگونه ملاحظه و مماشات برای هر فرد و حزب و دولت و فرقهی مسلمان باقی نگذاشته است. برائت امسال باید فراتر از موسم و میقات حج، در کشورها و شهرهای مسلماننشین در همهجای جهان ادامه یابد، و فراتر از حجگزاران، به آحاد مردم تسرّی یابد"
( پیام رهبر معظم انقلاب به حج /سال ١۴٠٣)
🛑مخالفین داخلی و خارجی برائت از مشرکین از زبان مرحوم آیت الله ریشهری
در فرسته قبل از ریشه های قرآنی و روایی مراسم برائت از مشرکان گفتیم. کتاب "مبانی دینی و سیاسی برائت از مشرکان" اثر استاد حجت الاسلام جواد ورعی در این باره شایسته توجه است.
باری این موضوع با توجه به شرایط زمانی و ابعاد گوناگونش همواره مورد اختلاف نظر رجال سیاسی و دینی بوده است مرور برخی این دیدگاه ها، زمینه ساز اندیشیدن نخبگان این حوزه برای راهکارهای عملیاتی جهت ادامه این مسیر خواهد بود.
▪️مرحوم آیتالله ریشهری، درباره اختلاف نظرها درباره مراسم برائت از مشرکان اشاره فرمودند: نکته دیگری که جا دارد به آن اشاره کنم، مطلبی بود که از آقای شیخالاسلام معاون وزارت امور خارجه شنیدم. ایشان برایم نقل کرد:
در جریان ملاقات آقای هاشمی رفسنجانی با امیر عبدالله [ولیعهد عربستان در آن دوران] در پاکستان، در حین صحبتهایی که بین طرفین جریان داشت، عبدالله تلویحاً به آقای هاشمی گفته بود کاری کنید که ما را از شرّ ریشهری نجات دهید!
این نکته حاکی از حساسیت بالای سعودیها نسبت به حضور بنده در حج بود، زیرا میدیدند تقریباً تمامی برنامههای بعثه را که مبتنی بر نظرات مقام معظم رهبری بود، با تدابیر لازم انجام میدهیم. حتی دربارهٔ مراسم برائت نیز آنها با تمام تلاشها و تدابیر خود، نتوانسته بودند مانع از برگزاری آن شوند و انجام این مراسم به شکل خاص خود در حال تبدیل شدن به یک روال بود (خاطرهها، ج 5، ص.411).
آقای هاشمی در آن دیدار بارها به عبدالله میگوید نگران نباشید و نهایتاً اظهار میکند که: «ما قبول میکنیم. شما با من قرار بگذارید. در همان بعثه که بلندگو نداشته باشد، بدون اعلام. ما میگوییم همانهایی که در بعثه هستند، مثلاً میگوییم یک ساعت یا نیم ساعت، فقط دعایی بخوانند و بیایند بیرون. خبرش هم به هیچ روزنامهای در عربستان ندهند. در ایران پخش میشود که در بعثه تعدادی جمع شدند و مراسم ...» و عبدالله نیز در جواب میگوید: «... نیازی به بلندگو ندارد. خدا صدای مورچه را هم میشنود» (خاطرهها، ج 5، صص.411-412).
🔍پس از تنشهایی که طرف عربستانی برای زائرین ایرانی ایجاد شده بود، مقرر شد جلسه شورای عالی امنیت ملی در خصوص کیفیت برگزاری مراسم برائت از مشرکین تصمیمگیری نماید. مرحوم ریشهری در خاطرات خود از مخالفتهایی که با برگزاری مراسم برائت از مشرکین وجود داشت، یاد کرده است.
در بخشی از این خاطرات آمده است:
آقای حسن روحانی هم با اشاره به فشارهای داخلی و خارجی بر دولت عربستان، اجازه ندادن به زائران ایرانی برای برگزاری مراسم برائت بهصورت دلخواه را مرتبط با این موضوع دانست و تأکید کرد که تظاهرات ما در آنجا تأثیر منفی دارد و نتیجه مورد انتظار را در پی نخواهد داشت. این صحبتها نشان میداد که ایشان هم مثل آقای هاشمی رفسنجانی با اصل مسئله برائت موافقت ندارد (خاطرهها، ج 5، ص.307).
❓آیا مراسم برائت از مشرکین با شکل فعلی آن که تحت تدابیرشدید امنیتی و عملا بصورت محدود برای زائران ايرانی در انتهای عرفات برگزار می شود،فایده ای دارد؟
❓آیا می توان جهت توسعه این آیین میان حج گزاران سایر کشورهای اسلامی اقدامی نمود؟
❓چگونه میتوان در مقابل قوانین رسمی یک کشور خارجی در ممانعت از یک اقدام تبلیغی ایستادگی کرد یا راه چاره ای برای مواجهه با آن داشت؟
❓مبلغان و زبان دانان چقدر در انعکاس این رویداد می توانند موثر باشند؟
❓آیا نهادهای تبلیغی و بعثه مراجع در ایجاد ارتباط و هم افزایی با سایر علمای جهان اسلام و هم فکران جمهور اسلامی در برگزاری مشترک این آیین موفق عمل کرده اند؟
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#حج_تبلیغ
👈مؤسسه اطلس شیعه
آیینها و فرهنگها، جشنهای اسلامی(۴)
عید قربان (١)
🐏عید قُربان ( عید الأضحی) یکی از عیدهای اسلامی است که هر ساله در سراسر جهان به همراه عید فطر به عنوان مهمترین اعیاد اسلامی برگزار میشود.
در کنار نماز عید، جشن و مراسمات مذهبی، ذبح کردن حیوان، یکی از مناسک اسلامی در این روز به یاد اعلام آمادگی ابراهیم خلیل برای ذبح فرزندش می باشد که اوج عبودیت و بندگی در وجود آن پدر و فرزند است.
ادیان یهودیت و مسیحیت طبق پیدایش ۲۲: ۲، بر این باورند که ابراهیم پسرش اسحاق را برای قربانی برد.
🌍عيد الاضحی جزو تعطیلات رسمی بسیاری از کشورهای اسلامی است. در سال جاری دولت جمهوری ترکیه ۹روز تعطیل رسمی اعلام کرد.(پیوست ١)
🎉آیین های متنوعی در این کشورها برای بزرگداشت عید به چشم میخورد. برای نمونه به گوشه ای از فرهنگ مسلمانان هند و اندونزی، پر جمعیترین سرزمین های اسلامی، اشاره خواهیم کرد و برای بررسی سایر فرهنگ ها به منابع مختلف از جمله سایت timeanddate مراجعه شود.
🇮🇳"بکری عید" در هندوستان
عید قربان در هندوستان با نام «بکری عید» شناخته میشود. مسلمانان در هند معمولاً بز را قربانی میکنند. بکری در زبان اردو به بز گفته میشود به همین دلیل است که در اردو (زبان مسلمانان هند و پاکستان) بهعنوان بخر (Bakhr) یا بکری (bakri) عید شناخته میشود. این عید در اسلام برای جشن گرفتن ایمان محکم برای جانسپاری است. همانند دیگر مسلمانان در هند نیز، گوشت قربانی پس از مراسم در میان دوستان و اعضای خانواده توزیع میگردد.
🐐 بر اساس باورهای دینی، مبادله و توزیع گوشت حیوانات قربانی شده به عنوان برکت در نظر گرفته شده و آنان پس از نماز عید، به دوستان، همسایگان، بستگان و افراد فقیر گوشت قربانی میدهند.
در این کشور، همانند کشورهای اسلامی دیگر، تمامی ادارههای دولتی ملی، ایالتی و محلی، ادارههای پُستی و بانکها در عید قربان بسته هستند. فروشگاههای اسلامی و کسب و کارها و دیگر سازمانها ممکن است بسته بوده یا ساعتهای کارشان را کاهش دهند.
🇮🇩اندونزی و عید الاضحی
🐂برای مسلمانان اندونزی، عید قربان که مصادف با فرا رسیدن موسم حج است، بهترین لحظه برای پرورش نیکی و توجه به دیگران است. عید قربان موسوم است با ذبح حیوانات قربانی مانند گاو، بز یا گوسفند و توزیع گوشت آن بین مستضعفان است.
در کشور اندونزی عید قربان تنها با ذبح حیوانات قربانی سپری نمی شود، بلکه سنت های منحصر به فردی در طول جشن عید قربان در چندین منطقه در اندونزی وجود دارد که به برخی از این سنت ها اشاره خواهیم کرد.
۱ | سنت آپیتان در شهر سمارانگ
سنت عید قربان آپیتان معمولاً در شهر سمارنگ برگزار می شود. این سنت آپیتان نوعی شکرگزاری برای رزق و روزی در قالب محصولاتی است که خداوند متعال داده است. در سمارنگ، این سنت معمولاً با خواندن دعا و به دنبال آن دستهای از محصولات کشاورزی و دام پر میشود. سپس با محصولات مزرعه دور شهر می چرخانند و در بین راه توسط جامعه محلی از آن برداشته میشود. (پیوست۲)
۲ | سنت مانتن ساپی یا عروس گاو در شهر پاسوروان
مانتن ساپی سنتی است که توسط مردم پاسوروان انجام می شود. این سنت نوعی قدردانی و احترام به حیوانات قربانی است که ذبح می شوند. جالب اینجاست که گاوی که قرار است قربانی شود تا حد امکان زیبا و تزیین می کنند و مانند یک عروس لباس می پوشانند. گاو را نیز با پارچه سفید میپوشانند و با هفت گل تزیین می کنند. در این سنت، پارچه سفید نشانه پاکی و فداکاری است.
پس از آراستن، تمامی گاو و گوسفند ها را به مسجد محل راهی می کنند تا به هیئت قربانیان تحویل داده شوند. (پیوست ۳)
۳| سنت کائول نگری و عبداو در ملوکوی مرکزی
جامعه مسلمانان در منطقه مرکزی Tulehu Negeri ،Maluku، نیز سنت منحصر به فرد عید قربان دارند، به نام کائول و عبداو. در این سنت، بزرگان سنتی و مذهبی سه بز را حمل میکنند که بعد از نماز عید قربان قربانی میشوند. آن را همراه با ذکر و صلوات به مسجد برده و بعد از عصر با دیگر حیوانات ذبح می کنند. هدف از این سنت رد بدشانسی و درخواست از خداوند برای محافظت از سرزمین تولهو است. (پیوست۴)
۴ | سنت اسرا کلامپاوانگ در شهر گوا
سولاوسی جنوبی، به ویژه گوا، همچنین دارای یک سنت بسیار مقدس عید قربان است، یعنی اسرا کلامپاوانگ. این سنت دو روز متوالی از روز عرفه و خود روز عید ادامه می یابد. این یک رویداد رسمی برای شستن اشیاء تاریخی از پادشاهی Gowa است. این مراسم در کاخ پادشاه گووا یا خانه سنتی Lompoa Balla برگزار می شود. مراسم عید قربان خود تلاشی برای اتحاد خانواده سلطنتی با دولت است. (پیوست۵)
لینک برای مطالعه بیشتر و منابع
ادامه دارد......
💐 عید سعید قربان مبارک باد 💐
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#آیین_ها_جشن_ها
👈 مؤسسه اطلس شیعه