┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄
◈› منــهــج دوم: امام آگاه
◈› درس دوم: پیروی از آگاهان به حکم فطرت، عقل و شرع
◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره
◈› منبع: ولایت فقیه، ج۲، درس۲۰ (تلخیص)
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۞. قال الله الحکیم فی کتابه الکریم: ﴿يا أَبَتِ إِنِّي قَد جاءَنِي مِنَ العِلمِ ما لَم يَأْتِكَ فَاتَّبِعْنِي أَهدِكَ صِراطاً سَوِيًّا﴾ ترجمه: «ای پدر به درستی که از جانب خدا به من علمی رسیده است که آن علم به تو نرسیده بنابراین از من پیروی بنما تا تو را در راه راست و مستوی راهنمائی کنم.» | ❶
۞. در این آیه، تعلیل حكم بیان شده است؛ یعنى آیه نه تنها إشعار به علت حكم دارد. بلكه كلام در دلالت است. دلالت در حقیقت، تنصیص و بیان ملاك و مناط حكم است. حضرت إبراهیم به آزر میفرماید: از من پیروى كن تا تو را به صراط مستقیم و استوار راهنمائى كنم. چرا؟ به علت اینكه من علم دارم و تو ندارى! پس «فاءِ» فَاتَّبِعْنِى تفریع است بر حكم قبل و أمرى كه به عمویش ❷ آزر مىكند. و این تفریع، إفاده علیت مینماید
۞. در لزوم رجوع جاهل به عالم سه مرحله وجود دارد: أول: حكم وجدانى و فطرى. و آن اینست كه: فطرت إنسان مىگوید: هر جاهلى باید به عالم رجوع كند. و در این مرحله احتیاجى به مسأله شرعى و حكم شرعى، یا حكم عقلى نیست؛ بلكه در فطرت و وجدان هر كسى این مسأله نهفته است كه: باید جاهل به عالم رجوع كند؛ مثل اینكه هر كسى كه تشنه بشود، بدون اینكه كسى او را به آشامیدن آب أمر كند، یا اینكه عقل خود را حَكَم قرار داده و از او استعلام كند، بى اختیار آب مىنوشد. آدم تشنه در بیابان چون به چشمه آبى برسد، خود را بر آن مىافكند.
۞. حكم فطرى، در بسیارى از حیوانات هم موجود است؛ مثلا مىبینیم كه: بسیارى از حیوانات، از یك حیوانى كه از آنها بالاتر است تقلید میكنند. مثلا در میان گله گوسفند، آن گوسفندى كه از همه بزرگتر است و شاخ دارد و او را قوچ گله مىگویند، همیشه جلو راه مىرود و بقیه بدنبال او حركت مىكنند و او را كَبْش مىگویند.
۞. دوم: حكم عقلى است؛ یعنى شخصى كه به عقل خود رجوع كند، بوضوح مىبیند كه: عقل او حاكم است بر اینكه در مسائلى كه نسبت به آنها جهل دارد وارد نشود كه إیجاد خطر مىكند؛ و هر كسى براى جلب منفعت و دفع ضرر، باید به علم مراجعه كرده، و جهل خود را با علم ترمیم كند. و اگر إنسان خود علم ندارد، با علم منفصلش یعنى عالم كه جایگزین علم متصل اوست باید نقاط ضعف خود را ترمیم نماید
۞. سوم: حكم شرعى است؛ و آن در مرحله بعد از اینهاست. یعنى همانگونه كه وجدان و عقل، حكم به وجوب رجوع جاهل به عالم مىنمایند، شرع هم میگوید كه: إنسان در مسائلى كه جاهل است باید به عالم رجوع كند. آیه: ﴿فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ﴾❸، و سائر أدله شرعیهاى كه در باب اجتهاد و تقلید نقل شدهاند، همه بعد از دو مرحله حكم فطرى و عقلى است
۞. آیه در صدد بیان این مطلب است كه: علم، حق و حقیقت و نور است. حال كه علم حقیقت شد، با وجود نور بودن و حقیقت بودن، دیگر نقاط ضعف در او وجود ندارد. زیرا علم، وجود است؛ عدم نیست. نور است؛ ظلمت نیست. حق است؛ باطل نیست. و همانطور كه تمامى آیات قرآن، ما را به حقّ دلالت و دعوت مىنماید، مانند كریمه: ﴿ أَ فَمَنْ يَهدِي إِلَى الحَقِّ أَحَقُّ أَن يُتبَعَ أَمَّن لا يَهِدي إِلَّا أَن ﴾ ❹ ؛ و آیه شریفه: ﴿ فَما ذا بَعدَ الحَقِّ إِلَّا الضلالُ﴾ ❺؛ و أمثال اینها؛ در اینجا هم مىگوید: علم حق است و مردم باید از علم تبعیت كنند؛ و آن علمى كه هیچ شائبه جهل در آن نیست علم أعلم است.
۞. این آیه با إطلاق و دلالت خود براى ما به خوبى روشن مىكند كه: أصل علم موضوعیت دارد؛ و باید همه مردم بر أساس علم حركت كنند؛ و لازمه این سخن، رجوع به أعلم در همه مسائل است. و از این آیه استفاده مىشود كه: إنسان، هم در مسأله فتوى و هم در مسأله قضاء و هم در مسأله ولایت، باید به أعلم امت رجوع كند. و این آیه برهانى است صریح بر اینكه باید أعلم امت زمام امور آنها را در دست بگیرد؛ و همچنین براى مردم فتوى بدهد، و بیان مسائل بكند؛ و رفع خصومات و منازعات را در بین مردم بنماید.
|↫ #ادامه_دارد
|↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱
|↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲
|↫ فهرست مطالب ❏
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۩. مصادر:
❶. مریم، آیه ۴۳
❷. مهرتابان، ص۱۸۹: آزر مسلّماً پدر حضرت إبراهيم نبوده است. چون قرآن صراحت دارد بر آنكه حضرت إبراهيم چون براى او روشن شد كه آزر دشمن خداست براى او استغفار نكرد بلكه تبرّى جست. و از طرفى طبق آيه ۴۱ از سوره إبراهيم، حضرت إبراهيم براى والدين خود طلب مغفرت نمود؛ پس آزر، والد حضرت إبراهيم نبوده است. و فرق است بين «والد» و«اب»؛ زيرا والد فقط به پدر گفته مىشود، و اب به عمو نيز اطلاق میشود.
❸. نحل، آیه ۴۳
❹. یونس، آیه ۳۵
❺. یونس، آیه ۳۲
#منهاج #علامه_طهرانی #امام_شناسی
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄
◈› منــهــج دوم: امام آگاه
◈› درس سوم: لزوم شناخت امام آگاه
◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره
◈› منبع: امام شناسی، ج۳، درس ۳۱ (تلخیص)
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۞. قال اللَه الحکیم فی کتابه الکریم: ﴿وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَواهُ بِغَيْرِ هُديً مِنَ اللَه إِنَّ اللَه لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ﴾ ترجمه: «و چه کسی گمراهتر است از کسی که به دنبال خواستههای خود رود و از هوای نفس خود پیروی کند بیآنکه از هدایت الهی بهرهمند باشد، و البته خداوند گروه ستمکاران را رهبری نخواهد کرد». |❶
۞. منظور از هدایت الهی در این آیه پیامبران و اماماناند که دل آنها به نور خدا منوّر و سویدای ضمیرشان درخشان گردیده است و اسرار عوالم غیب بر آنها مکشوف، و از ایصال به مطلوب دربارۀ افرادی که به آنها بپیوندند دریغ نخواهند نمود. افراد انسان چنانچه در امور تکاملی خود به جهت رسیدن به مقصود و کمال راه بشریّت از خواستههای خود دست برداشته و تابع و تسلیم چنین افرادی شوند، بدیهی است در کشور وجود آنان بجای اراده و اختیار ضعیف و تاریک خود آنها اراده و اختیار مربّی کلاس دیدۀ متبحّر، که از تمام مزایای سیر و سلوک و مصالح و مفاسد راه خبر دارد جایگزین میگردد؛ و در این صورت مکمّل و متمّم نقاط ضعف و فتور آنان شده، دردهای معنوی آنان را علاج و از عقبات و کریوههای صَعْبُ الْعُبور نفس، آنها را عبور و به تعلیم مجاهدۀ با نفس و طرق اخلاص و سیطرۀ معنوی و ملکوتی بر قلب آنها و تابش نور حقیقی در اذهان و نفوس آنان همه را به منزل کامیابی از همۀ مواهب الهیّه رسانیده و میوۀ کال و نارس وجود آنان را با تربیت تشریعی و امداد نور تکوینی پر آب و شیرین و رسیده میکند.
۞. امّا اگر بنا بشود انسان از افکار شخص خود تجاوز نکند و در تحت تعلیم و تربیت چنین مربّی قرار نگیرد. در همان محدودۀ خیالات و افکار کوتاه زندانی میگردد، راه تکامل بر او بسته میشود، از نابینائی جهل به بینائی علم و از ظلمت به نور عبور نمیکند. و حقّاً از همۀ افراد بشر محرومیّت و خسران او بیشتر خواهد بود، و این همان گمراهی عمیق و غیر قابل علاج است؛ چون هر درد را میتوان معالجه کرد به جز درد جهل و نادانی را. و برای جاهل همین درد بس که جاهل است و در گردابهای تاریک غوطه خورده و هر لحظه در انتظار هلاکت سرمدی که عکسالعملهای همین جهل میباشد، خواهد بود.
۞. امام سرچشمۀ نور و علم است چون چراغ تاریک دل را به تسلیم و تبعیّت از او واداریم دل ظلمانی، نورانی میشود، و چاه خشک پر آب میگردد، و کالبد مرده زنده، و در تن بیروح روان میدمد. و اگر متّصل ننمودیم چاه خشک به همان منوال، و چراغ تار به همان قسم، و بدن مرده نیز بیروح و روان باقی میماند.
۞. در کتاب «غیبت» نعمانی از کلینی با اسناد متّصل خود از ابن ابی نصر از حضرت ابی الحسن علیّ بن موسی علیهما السّلام راجع به تفسیر آیۀ کریمۀ: ﴿وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَواهُ بِغَيْرِ هُديً مِنَ اللَهِ﴾، روایت میکند که فرمود: «منظور از این شخص گمراه در آیه مبارکه همان کسی است که رویّه و دین خود را همان آراء و افکار خود قرار داده و از ائمّۀ هدی پیروی نمیکند» | ❷ و این همان جاهلیّتی است که در روایات متواتره از رسول خدا صلّی اللَه علیه و آله و سلّم وارد شده است که: مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ اِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ میتَةً جاهِلیَّةً.| ❸
|↫ #ادامه_دارد
|↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱
|↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲
|↫ فهرست مطالب ❏
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۩. مصادر:
❶. سوره قصص، آیه ۵۰
❷. بحارالانوار، ج۷، ص ۱۷
❸. در مباحث آینده پیرامون سند این روایت شریف در منابع شیعه و سنی و مفهوم و دلالت آن مفصلا مطالبی تقدیم دوستان خواهد شد.
#منهاج #علامه_طهرانی #امام_شناسی
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
هدایت شده از مکتب وحی
🔳 شهادت مظلومانۀ جان نثارِ حق و ولایت، بابِ مفتوح شفاعت، حضرت صدّیقۀ کُبری، فاطمۀ زهراء علیهاالسلام بر جمیع جویندگانِ حقّ و انسانیّت تسلیت باد.
🏴 و لستُ أدری خبرَ المسمارِ/
سَلْ صدرَها خزانةَ الأسرارِ
▪[من چیزی از حکایت میخِ در نمیدانم/
ولی این حکایت را از سینهٔ او، که گنجینهٔ اسرار است، پُرس و جو کن!]
📝. از اشعار مرحوم محقق اصفهانی رضواناللهعلیه در مصیبتِ حضرتزهرا علیهاالسلام
📌 #حضرت_فاطمه سلاماللهعلیها #اخلاص #مشیت_الهی
@maktabe_vahy
🏴🏴🏴🏴
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄
◈› منــهــج دوم: امام آگاه
◈› درس چهارم: حدیث من مَاتَ ( روایات شیعه )
◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره
◈› منبع: امام شناسی، ج۳، درس ۳۱ (تلخیص)
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۞. باری روایاتی که از رسول خدا روایت شده و دلالت بر آن دارد که افرادی که بدون امام باشند، گمراه هستند بسیار زیاد و دارای مضامین مختلفی است. ما امروز یکی از آنها را که شیعه و سنّی بر آن اجماع دارند و صدور آن را از رسول اکرم قطعی میدانند ذکر میکنیم: «کسی که بمیرد درحالیکه امام خود را نشناخته است مردن او مانند مردن مردمان جاهلیّت بوده است».
۞. از طریق شیعه این حدیث به چند عبارت روایت شده است. در «روضۀ کافی» یک روایت و در «بحار الانوار» از «محاسن» برقی و «رجال» کشی و «اکمال الدین» صدوق مجموعاً شش روایت بدین مضمون حدیث میکند که: مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ لَهُ اِمَامٌ مَاتَ میتَةً جاهِلیَّةً. و نیز در «بحار الانوار» از «کافی» از حضرت صادق از رسول اکرم، و از «غیبت نعمانی» از رسول اکرم و از «عیون اخبار الرضا» ، مجموعاً سه حدیث بدین مضمون حدیث میکند که: مَنْ مَاتْ وَ هُوَلاَ یَعْرِفُ اِمَامَهُ مَاتَ مَیتَةً جَاهِلیَّةً. و از «ثواب الاعمال» صدوق یک روایت بدین مضمون که: مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ عَلَیْهِ اِمَامٌ مَاتَ میتَةً جَاهِلیَّةً. و از «محاسن» برقی یک روایت بدین مضمون که: مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ لَهُ اِمَامٌ فَمَوْتُهُ مَیتَةٌ جَاهِلیَّةٌ. و نیز از «محاسن» برقی یک روایت به این مضمون که: مَنْ مَاتَ بِغَیْرِ اِمامِ جَمَاعَةٍ مَاتَ مَیتَةً جَاهِلیَّةً. و از «غیبت» نعمانی یک روایت بدین مضمون که: مَنْ بَاتَ لَیْلَةً لاَ یَعْرِفُ فَیهَا اِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ میتَةً جَاهِلیَّةً. و از «عیون اخبار الرضا» و «کنز» کراجُکی از حضرت رضا علیه السلام عن رسول الله دو روایت بدین مضمون که: مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ لَهُ اِمَامٌ مِنْ وُلْدی مَاتَ میتَةً جَاهِلیَّةً وَ یُؤْخَذُ بِمَا عَمِلَ فِی الْجَاهِلیَّةِ وَ اْلاِسْلاَمِ. ❶
۞. و نیز از «غیبت» نعمانی سه روایت: اوّل از ابن ابی یعفور و دوّم از سماعة بن مهران و سوّم از حمران بن اعین که هر سه نفر با مختصر اختلافی در مضمون میگویند: ما خدمت حضرت صادق علیه السلام عرض کردیم که مردی است که شما را دوست دارد و از دشمنان شما بیزاری میجوید و حلال شما را حلال و حرام شما را حرام میشمارد و چنین معتقد است که امر ولایت در میان شماست و از شما خارج نیست و هیچگاه ولایت امر به سوی غیر آل محمّد نخواهد بود الاّ آنکه میگوید: آل محمّد (منظور اولادهای مختلف حضرت سجّاد و حضرت باقر و بنی الحسن به طور کلّی) با هم اختلاف دارند، اگر همه جمع میشدند و تسلیم یکی از آنها میشدند و او را رئیس و پیشوا میشمردند ما هم از او پیروی نموده و او را پیشوای خود قرار میدادیم. حضرت فرمودند: «اگر بر این عقیده بمیرد بر عقیده مردم جاهلیّت مرده است».
۞. و نیز سه روایت از کتاب «اختصاص» نقل میکند، اوّل ـ از عمر بن یزید از حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام قال: میگوید: از حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام شنیدم که میفرمود: کسی که بمیرد و امام زندهای نداشته باشد که او را بشناسد مانند مردن اهل جاهلیّت مرده است. عرض کردم: من از پدر شما حضرت صادق علیه السلام نشنیدم که در روایت خود از رسول در متابعت از امام، قید حیات و زنده بودن را نموده باشد، حضرت فرمود: سوگند به خدا که پیغمبر این طور فرمودند. موسی بن جعفر فرمود: که رسول خدا فرمودند: کسی که بمیرد و امامی نداشته باشد زنده که کلام او را بشنود و فرمان او را پذیرفته و اطاعت کند مانند مردمان جاهلی مرده است
۞. دوّم ـ از محمّد بن علیّ الحلبی میگوید: حضرت صادق علیه السلام فرمودند: «کسی که بمیرد و در تحت تربیت و فرمان امام زنده و ظاهری نبوده باشد مانند مردن اهل جاهلیّت مرده است».
۞. سوّم ـ از ابی الجارود از حضرت صادق علیه السّلام شنیدم که میفرمود: «کسی که بمیرد و امام زنده و ظاهری نداشته باشد مانند مردمان جاهلیّت مرده است. عرض کردم فدایت شوم حتماً امام باید زنده باشد؟ حضرت دو مرتبه تکرار فرمود: امام زنده، امام زنده»❷
و سیّد علیخان کبیر در شرح صحیفه سجّادیّه فرماید: روایات در این زمینه از طرق شیعه از حدّ شماره افزون است. ❸
|↫ #ادامه_دارد
|↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱
|↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲
|↫ فهرست مطالب ❏
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۩. مصادر:
❶. بحارالانوار، ج۷، ص۱۶
❷. بحارالانوار، ج۷، ص۲۰
❸. «تلخیص الریاض» ج ٣ ص ۲۴۲
#منهاج #علامه_طهرانی #امام_شناسی
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄
◈› منــهــج دوم: امام آگاه
◈› درس پنجم: حدیث من مَاتَ ( روایات عامه )
◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره
◈› منبع: امام شناسی، ج۳، درس ۳۱
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۞. امّا از طریق اهل تسنّن «مسند» احمد حنبل وارد است که رسول خدا فرمود: مَنْ مَاتَ بِغَیْرِ اِمَامٍ مَاتَ مَیتَةً جَاهِلیَّةً. |❶ و سپس از طریق عبد اللَه بن عمر آورده و یک جمله را از رسول خدا بر آن افزوده است که: وَ مَنْ نَزَعَ یَداً مِنْ طَاعَةٍ جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ لاَ حُجَّةَ لَهُ. یعنی: «کسی که دست خود را از طاعت امام بیرون کشد در روز قیامت که به محشر آید حجّتی برای او نخواهد بود» |❷
۞. و نیز گوید: این حدیث را با الفاظ دیگری از طرق مختلفی روایت کردهاند. اوّل ـ قوله صلّی اللَه علیه و آله و سلّم: مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ فِی عُنُقِهِ بَیْعَةٌ مَاتَ میتَةً جَاهِلیَّةً. «کسی که بمیرد و بر گردن و عهدۀ او بیعتی نباشد مانند مردمان جاهلی مرده است» |❸
۞. دوّم ـ قوله صلّی اللَه علیه و آله و سلّم: مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ عَلَیْهِ طَاعَةٌ مَاتَ میتَةً جَاهِلیَّةً. «کسی که بمیرد و بر عهدۀ او طاعت و فرمانی نباشد مانند مردمان جاهلیّت مرده است» |❹
۞. سوّم ـ قوله صلّی اللَه علیه و آله و سلّم: مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ اِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مَیتَةً جَاهِلیَّةً «کسی که بمیرد و امام زمان خود را نشناسد مانند اهل جاهلیّت مرده است» |❺
۞. چهارم ـ قوله صلّی اللَه علیه و آله و سلّم: مَنْ خَرَجَ مِنَ الطّاعَةِ وَ فَارَقَ الْجَماعَةَ فَمَاتَ، مَاتَ میتَّةً جَاهِلیَّةً. «کسی که دست از اطاعت امام بیرون کشد و از جماعت امام جدا شود و بمیرد مانند مردمان جاهلی مرده است.» |❻
۞. پنجم ـ قوله صلّی اللَه علیه و آله و سلّم: مَنْ فَارَقَ الْجَمَاعَةَ شِبْراً فَماتَ فَمِیتَتُهُ مِیتَةٌ جَاهِلیَّةً. «کسی که از جماعت امام به اندازۀ یک وجب دور شود و سپس بمیرد پس مردن او مردن مردم جاهلیّت است» |❼
۞. ششم ـ قوله صلّی اللَه علیه و آله و سلّم: مَنْ مَاتَ وَ لاَ اِمَامَ لَهُ ماتَ میتَةً جَاهِلیَّةً. «کسی که بمیرد درحالیکه امام نداشته باشد مرده است به مانند مردن مردم جاهلیّت» |❽
۞. هفتم ـ قوله: صلّی اللَه علیه و آله و سلّم:مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ لاِمامِ جَمَاعَةٍ عَلَیْهِ طَاعَةٌ مَاتَ میتَةً جَاهِلیَّةً. «کسی که بمیرد و برای امام جماعت همۀ مردم بر عهده او فرمان و اطاعتی نباشد مرده است مانند مردن جاهلیّت» |❾
۞. هشتم ـ قوله صلّی اللَه علیه و آله و سلّم: مَنْ اَتَاهُ مِنْ اَمیِرِهِ مَا یَکْرَهُهُ فَلْیَصْبِرْ، فَاِنَّ مَنْ خَالَفَ الْمُسْلِمینَ قَیْدَ شِبْرٍ ثُمَّ مَاتَ ماتَ میتَةً الْجَاهِلیَّةِ. «کسی که از ناحیۀ امیر و امامش به او چیزی رسد که ناگوار است باید صبر و تحمّل کند، زیرا کسی که به قدر یک وجب از مسلمانها تخلّف ورزد و سپس مرگ او را دریابد به مرگ اهل جاهلیّت مرده است». |❿
۞. باری این مجموع احادیثی بود که بدین سیاق آورده شده و حکم رسول خدا را دربارۀ افرادی که به امام زمان خود معرفت پیدا نکردهاند به مثابۀ مردن اهل جاهلیّت شمرده است. این احادیث از نقطه نظر سند جای بحث نیست چون علاوه بر آنکه بسیاری از آنها دارای سند صحیح هستند از نقطه نظر کثرت به حدّ استفاضه بلکه به حدّ تواتر رسیده است، به طوری که بعضی از بزرگان از جمله احادیثی که از رسول اکرم روایت شده و به حدّ تواتر معنوی رسیده است.
|↫ #ادامه_دارد
|↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱
|↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲
|↫ فهرست مطالب ❏
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۩. مصادر:
❶. مسند احمد بن حنبل، ج۴، ص ۹۶
❷. مجمع الزوائد، ج۵، ص ٢١٨
❸. صحیح مسلم، ج۶، ص ٢٢؛ تفسیر ابن کثیر، ج ١، ص۵۱۷
❹. مسند احمد، ج٣، ص۴۴۶؛ مجمع هیثمی، ج۵ ص٢٢٣
❺. شرح مقاصد تفتازانی، ج٢، ص۲۷۵؛ الجواهر المُضیئة، ج۲، ص۵۰۹
❻. صحیح مسلم، ج۶، ص ٢١، تَیْسیر الوصول، ج۳، ص۳۹
❼. صحیح مسلم، ج۶، ص ٢١
❽. خلاصۀ نقض کتاب عثمانیّۀ جاحظ از ابو جعفر اسکافی، ص ٢٩؛ مجمع الزوائد، ج۵، ص ۲۲۴
❾. مجمع الزوائد، ج۵، ص۲۱۹
❿. شرح السیر الکبیر، ج۱، ص ١١٣؛ الغدیر، ج ١٠، ص ۳۵۹
#منهاج #علامه_طهرانی #امام_شناسی
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄
◈› منــهــج دوم: امام آگاه
◈› درس ششم: معرفت به امام حی و آگاه
◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره
◈› منبع: امام شناسی، ج۳، درس۳۲ (تلخیص)
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۞. در روایات متواتره از رسول خدا وارد شده است که: مَن مَاتَ وَ لَم یَعرِفْ اِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ میتَةً جاهِلیَّةً. ما از نقطه نظر سند این روایات بحث کردیم، اما از نقطه نظر دلالت بسیار جای تحقیق است
۞. اولا باید دید مردم جاهلیت در چه درجه از بدبختی و زبونی بودهاند که شخصی که بدون امام بمیرد مانند آنان جان سپرده است؛ گرچه فعلا از قرآن و سنت تبعیت میکند، ولی در عین حال چون امام را مربی خود نمیداند، و احکام اسلام را طبق سلیقه و تشخیص خود به جای میآورد همانند مردمان جاهلیت است
۞. اهل جاهلیت، با ملت اسلام از نقطه نظر شقاوت و سعادت در دو قطب مختلف و متباعد از یکدیگر قرار دارند. تمام نکبتها و زشتیها و رذائل اخلاقی و مفاسد اجتماعی و کژ رویهای عقیدتی در آنها موجود بود و همۀ آن رذائل برای آن ملت بخت برگشته از ناحیۀ جهل آنان، و همه فضائل و ملکات برای ملت اسلام به علت علم و سعۀ نور در وجود و روح آنان بوده است. مسلمانان در اثر مواجهه با پیامبر و تعلیمات او در قطب مثبت آمدند، اهل جاهلیت به علت فقدان راهنما وقطع رابطه با هدایت الهی در آن قطب منفی قرار گرفتند. لذا عنوان جهل به جای بزرگترین سب و لعن و اظهار تنفر و انضجاری است که قرآن بر آنها روا میدارد
۞. اگر شخصی در ملت اسلام کارهایش طبق سلیقه خود باشد و از تبعیت امام زنده سرپیچی کند، چه تفاوتی دارد با مردم اهل جاهلیت؟ آنها خودسر و خودرأی بودند این نیز خودسر و خودرأی است، آن به شکلی خاص و این نیز به شکلی مخصوص. اگر ربط واقعی با امام نباشد چه تفاوت بین آن صورت و این صورت؟ چون حقیقت عدم ربط، که ظلمت هوا و میل نفسانی است در هر دو جا یکی است. کمال که مسلمانان پیدا نمودند در اثر ربط با پیامبر بود، اگر پس از پیامبر این رابط که به صورت ربط با امام است از بین برود همان حقیقت جاهلیت است که بدین صورت جلوه کرده است، لذا شخص بدون امام در زندگی و مرگ، زندگی و مرگ مردمان جاهل را دارا خواهد بود. امام است که انسان را در اثر تعلیم و تربیت خارجی و در اثر اشراقات انوار ملکوتی باطنی زنده میکند و دل تاریک را با مبدأ نور و روشنائی ربط میدهد و سیراب میکند
۞. جهت دیگر در روایت آنکه: انسان باید معرفت به امام زنده و ظاهر پیدا کند تا به مرگ جاهلی نمرده باشد. امام زنده، معلم و دستگیر و صاحب ولایت مطلقۀ فعلیه، و قادر بر افاضۀ انوار ملکوتی در دل مؤمن، و مسیطر بر عالم ملک است، و پیروی از دستورات و سنن پیامبر تنها، یا امامانی که بدرود حیات گفتهاند بدون اتکاء و تعلم و تربیت از امام زنده مفید و مثمر ثمر نخواهد بود. متابعت از دستورات پیامبر یا امامی که مرده است پیروی از خواستههای نفس و امیال شخصی است که آنها را پسندیده و به هرطور که نفسش بخواهد تفسیر و تأویل میکند و سپس بدان عمل مینماید، ولی متابعت از امام زنده حقیقتا تبعیت از حق است. و علاوه ولایت و قدرت روحی در امام زنده است
۞. بنابراین افرادی که در غیبت امام زندگی میکنند از اکثر فضائل و فواضل بدون تردید محروماند و برای آنکه از موت جاهلی رهائی یابند باید مقدمات ظهور را فراهم کنند و با عمل به دستورات قرآن و مجاهدۀ در راه خدا و ایتلاف دلها زمینه را برای ظهورش آماده نمایند، چون علت غیبت نقص و فتور در مردم است و عدم استعداد آنان، نه نقص در آن حضرت. اگر این نقص رو به کاهش رود و دلها کم کم قوت گیرد و تعلیمات قرآنی صحیحا بر دلها بنشیند ظهور آن حضرت حتمی خواهد شد
۞. گرچه در زمان غیبت هم بعضی از افراد با همت، با ارادهای استوار و عزمی راسخ و نیتی متین پای در مقام عمل نهاده تا به حدی که در اثر صفای دل و طهارت روح به شرف معرفت آن حضرت فائز میگردند. و البته این ظهوری است شخصی برای آنها. لذا در زمان غیبت هم راه و سیر تکاملی برای دلباختگان حریم مقدسش مسدود نیست و آن که به مقام معرفت رسیده و آن وجود را به حقیقت ولایت و نورانیت درک نموده برای او ظهور و غیبت چه تفاوت دارد!
۞. فضیل میگوید: از حضرت امام محمّد باقر شنیدم که میفرمود: کسی که بمیرد و امامی نداشته باشد پس مردن او مردن مردم جاهلیت است. و مردم در پیشگاه خدا معذور نیستند مگر زمانی که امام خود را بشناسند. و کسی که بمیرد و معرفت به امام خود پیدا کرده باشد برای او دیگر تفاوتی ندارد، ظهور آن امام جلو افتد یا عقب واقع شود. و کسی که بمیرد درحالی که معرفت به امام خود حاصل کرده باشد مانند کسی است که زنده و با آن حضرت و در چادر آن حضرت باشد ❶
|↫ #ادامه_دارد
|↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱
|↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲
|↫ فهرست مطالب ❏
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۩. مصادر:
❶. بحارالانوار، ج٧، ص١٧
#منهاج #علامه_طهرانی #امام_شناسی
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄
◈› منــهــج دوم: امام آگاه
◈› درس هفتم : امام آگاه ، امام امت
◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره
◈› منبع: امام شناسی، ج۱۱، درس ۱۵۱ (تلخیص)
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
۞. حکومت دینى، یعنى حکومت دنیوى و اُخروى؛ یعنى حکومت إلهى، باید بر أساس علم و معرفت باشد و گرنه حکومت جنگل مىشود؛ و زندگى در عالم توحّش و بهیمیّت و سبعیّت و بر أساس قدرت مالى، و قدرت اعتبارى، و قدرت و زور طبیعى، و دسائس ساختگى، که معلوم است کاروان را به جهنّم مىبرد، نه به بهشت. علّت و سبب تشکیل حکومت براى جامعه بشر، تشکّل أفراد در سیر مستقیم و خطّ مشى صحیح و راستینى است که همه أفراد به نحو أحسن و به طور أکمل از مواهب إلهیّه متمتّع و کامیاب شوند؛ و از سرمایههاى وجودى در راه کمال بهرهمند گردند؛ و استعدادها و قابلیّتهاى خود را به بهترین وجه به مقام فعلیّت برسانند.
۞. راهبر و راهنما که با داشتن قدرت خارجى و جمیع إمکانات مىتواند این جمعیّت را حرکت دهد حتماً و حتماً باید عالم به اُمور، و طریق نجات، و عالم به أسباب و لوازم، و عارف به مقامات معنوى و سیر روحانى باشد؛ تا دست مخالفین و دزدان طریق را کوتاه کرده، و به آرامش این حرکت دسته جمعى را انجام دهد؛ و إلاّ اگر خود عالم و عارف نباشد؛ نه تنها نمىتواند رهبرى کند؛ و نه تنها در راه خلاف و فساد سوق مىدهد؛ بلکه خواهى نخواهى خودش از مخالفان بوده؛ و از قاطعان طریق قرار مىگیرد؛ و سدّ باب ترقى و تکامل را مىکند؛ و علاوه بر آنکه جمعیّت را بر أصل هوى و خواهش خود سوق مىدهد؛ استعدادهاى أفراد خاصّ را نیز ضایع نموده، و به حرمان و تهیدستى دچار مىسازد. جائى که اساس رهبرى و حکومت با تکیه به زور و شمشیر باشد؛ و یا بر أساس انتخاب که معلوم است طبق آراء و أفکار همین عامیان از منتخبین صورت مىگیرد؛ مدینه، مدینۀ فاضله نبوده و نخواهد بود.
۞. در تمام أدیان آسمانى قدرت و حکومت به دست پیامبران بوده که باید بر اساس علم و معرفت خود، مردم را إداره کنند؛ و ترتیب اُمور و تنظیم معاش و تهیّۀ معاد را بنمایند. آنانند که قیام به قسط و عدل مىنمایند. دین إسلام که طبق فطرت است، و مطابق حکم عقل مستقل است، علم را از همه چیز برتر شمرده است؛ و در این صورت شرط رهبر را أفزونى علم او از جمیع اُمَّت دانسته است.
۞. و حال که معلوم شد علم عالىترین سرمایۀ وجودى است؛ و سه مرحلۀ مختلف فطرت و عقل و شرع بر أهمیّت آن گواهى مىدهند؛ آیا معقول است که پیامبر از دنیا برود؛ و أعلم از اُمَّت خود را به عنوان زمامدارى اُمور اُمَّت تعیین نکند؟ و این أمر را به انتخاب واگذارد که غیر أعلم با وجود أعلم سر کار بیاید و بکند آنچه بکند؟ این خلاف منطق و فلسفۀ إسلام است؛ این خلاف پایهریزى و شالودۀ أصیل این مکتب است.
۞. إسلام که أصل بناى آن دعوت به توحید و عرفان حضرت حقّ است؛ و تمام نردبانهاى وصول به این مقام ارجمند را عِلم قرار داده است؛ و معرفت به کتاب و سنّت را تنها راه عمل براى رسیدن بدین هدف مىداند؛ و پیامبرش را به تعلیم و تزکیه، و یاد دادن کتاب و حکمت؛ توصیف مىنماید؛ و صدها آیه در قرآن کریم در دعوت به علم و تحسین و تحمید از این ثمرۀ عالم هستى بیان مىدارد؛ آیا ممکنست یکباره، پا روى تمام این اُصول مُسَلّمه بگذارد؟ و این بنیاد را از پى واژگون کند؟ و اختیار اُمَّت را پس از پیامبرِ عالم و عارف به ذات أقدس حق و عوالم عِلْوى تا عالم سِفلى، به شخص غیر أعلم و جاهل نسبى واگذارد؟ هر کس فىالجمله به روح اسلام و فلسفۀ کلیّه آن آشنا باشد؛ مىداند که این خطِّ مشى، صد در صد با أصل دعوت رسول اللَه تباین کلّى دارد.
۞. أمیرالمؤمنین علىّ بن أبیطالب علیه السّلام به اتّفاق و إجماع همۀ شیعه و عامّه، و حتّى خوارج و نواصب، و حتّى ملل خارج از إسلام همچون یهود و نصارى و مجوس، أعلم و أعرف اُمَّت رسول خدا پس از پیامبر به مقام توحید و اسماء و صفات، و به قرآن کریم و سنّت و منهاج رسول خدا، و به أحکام و قوانین إسلام، و به حکم و حکومت، و به قضآء و فصل خصومت؛ و به اتّصال به عالم ملکوت و علوم غیبیّۀ إلهیّه، بودهاند. آیا این مقام را از علىّ گرفتن، یک نوع بلکه نوع آشکارا از سرقت نیست؟ آنهم سرقت در معنى.
|↫ #ادامه_دارد
|↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱
|↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲
|↫ فهرست مطالب ❏
┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄
#منهاج #علامه_طهرانی #امام_شناسی
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
◈› #مناقب_امیرالمومنین | ۰۰۱
⿻ . احمد بن حنبل که یکی از بزرگان ائمّه اهل تسنّن است، طبق روایت کتاب الرّیاض النضره از سلمان فارسی روایت کرده است که او میگوید: « از رسول خدا شنیدم که میفرمود: من و علی نور واحدی بودیم در نزد خداوند تعالی، قبل از آنکه آدم را بیافریند به فاصله چهارده هزار سال. سپس چون خداوند آدم را آفرید آن نور را دو قسمت نمود: یکی از آن دو قسمت من هستم، و قسمت دیگر علی است.»
↫منبع: «امام شناسی»، ج۱، ص ۲۶ به نقل از «الریاض النضرة»، ص ۱۶۴
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
هدایت شده از مکتب وحی
⭕ همراهان گرامی،
💠 مقالۀ «اعمال ماه رجب و اهمیت آن»
✍ برگرفته از آثار حضرت علامۀ طهرانی و آیتالله سیدمحمدمحسن طهرانی
در سایت مکتب وحی قرار گرفت.
📄 جهت مطالعه، کلیک فرمایید.
📌 #نیت #رجب
@Maktabe_Vahy
۰۰۹۲
┄━⊹༅۞ ؋ـصوص ۞༅⊹━┄
۞. پیغمبر مرد حق بود و میفرمود: «خداوند حق است و اساس حق در توحید است و تمام قوانین و احکام براساس توحید است؛ و این راهی است که خودم رفتهام و همۀ افراد بشر باید از این سفره بهرهمند شوند.»
↫ مبانی اخلاق، ج۱، ص۷۹
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
هدایت شده از مکتب وحی
⭕ همراهان گرامی،
💠 مقالۀ «اعمال ماه شعبان و اهمیت آن و سیرۀ ائمه و اولیاء الهی در این ماه»
✍ برگرفته از آثار حضرت علامۀ طهرانی و آیتالله سیدمحمدمحسن طهرانی
در سایت مکتب وحی قرار گرفت.
📄 جهت مطالعه، کلیک فرمایید.
📌 #دستورالعمل #شعبان
@Maktabe_Vahy | @MaktabeVahyOrg_Gallery
┄┄┅⊱⊰𖣐 حــَـیـــﺎتـ جﺎۈیــد 𖣐⊱⊰┅┄┄
░ . عنوان ۰۰ : اهمیت و جایگاه وصیت نامه امیرالمومنین علیه السلام
۞. عالم ربانی حضرت آیت الله سید محمد محسن حسینی طهرانی قدس الله سره در مقدمه کتاب شریف " حیات جاوید " میفرمایند:
◈ این وصیّتنامه که بجاست آن را آئیننامۀ فلاح و رستگاری دو سرا نامید، أمیرمؤمنان تمام جوانب و لوازم یک زندگی سعادتمند و موفّق، در دو جنبۀ دنیوی و اخروی و شخصی و اجتماعی برای رسیدن به نقطۀ کمال را مورد توجّه قرار دادهاند؛ و دقیقاً با اشراف کامل و ولائی بر سرائر نفوس بشری و اسرار حیات طیّبۀ اجتماعی، و رموز سیر در مراتب فعلیّتهای انسانی و تحصیل سعادت دنیا و آخرت به نحو اتمّ در زمینه و بستر امنیّت و اعتدال اجتماعی، دستورالعمل و برنامۀ آن را مدوّن و مبوّب، روشن و آشکار نمودهاند.
◈ تو گوئی این شخصیّت ممتاز عالم وجود از ابتداء خلقت افلاک و زمین و زمان و پیدایش بنیآدم، همراه و همصحبت با تک تک آنان بوده و با رمز و راز هر یک به خوبی آشنایی داشته و در همۀ احوال و تبدّل حوادث با همه حضور عینی و شهودی داشته است، و اینک ثمره و نتیجۀ این تجربۀ نایاب را در اختیار آیندگان و تشنگان سبل سلام، و حتّی پویندگان مسیر امنیّت و صلاح دنیوی، خصوصاً در زمان حاضر، قرار میدهد؛ و نه تنها آنان که مسیر حیات طیّبۀ خود را بر محوریّت آموزههای اولیای الهی و حقایق وحیانی تنظیم نمودهاند و هیچ مقصد و غایتی را جز لقاء حقّ و رفع حجب ماسِویالله و تحقّق حقیقت عبودیّت محضه مورد توجّه و امعان نظر قرار ندادهاند، باید از این منهج و دستور حضرتش به طور دقیق و صد در صد پیروی و تبعیّت نمایند،
◈ بلکه حتّی غیر ملتزمین به مبانی شرع از سایر مذاهب و ملل و منکرین اصل دین و تشریع و وجود صانع و پروردگار نیز اگر بخواهند با روشی عقلانی و منطقی و در امنیّت و آرامش کامل و تحصیل خواست های مشروع و منطقی انسانی و حقوق شهروندی به نحو مطلوب، به دور از نگرانیهای اجتماعی و ناهنجاریهای فردی زندگی کنند، باید به این وصیّتنامه و نکات طلایی آن جامۀ عمل بپوشانند.
◈ علاّمه حاج سیّد محمّد حسین حسینی طهرانی قدّس الله سرّه پس از مراجعت از نجف اشرف در روزهای جمعه، این وصیّتنامه را برای دوستان شرح و توضیح میفرمودند، و بسیار به مضامین و حقایق آن اهتمام و توصیه میکردند و همه را به مطالعه و تدبّر و تعمّق در عبارات و دستورات آن تشویق میفرمودند. و اهتمام در عمل به آن را تکلیف شرعی و اصل و اساس حرکت سالک به سوی پروردگار میدانستند، و خود در وصیّتنامۀ خویش متذکّر شدهاند که: میخواستم وصیّتنامه مفصّلی بنویسم که حاوی مطالب مهمّ اخلاقی باشد، دیدم با وجود مطالب عالیه و حقایق سامیهای که أمیرالمؤمنین علیه السّلام در حاضرَین به امام حسن مجتبی علیه السّلام در وصیّتنامه خود نوشتهاند و در نهج البلاغه مسطور است، دیگر از بیان مکارم اخلاق و آداب، دم زدن مایۀ شرمندگی است. |❶
|↫ #ادامه_دارد
|↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲
┄┄┄┄┄┄┅⊱⊰𖣐⊱⊰┅┄┄┄┄┄┄
🖇. مصادر:
❶. مطلع انوار، ج۱، ص ۱۱۱ ؛ حیات جاوید، ص ۲۰
#نهج_البلاغه #حیات_جاوید #آیت_الله_طهرانی
⇶ @sire_salehan | #سیره_صالحان
کتاب «نوروز در جاهلیت و اسلام» اثر ارزشمند حضرت آیه الله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللهسرّه که به بررسی ماهیت تاریخی و دینی این رسم میپردازد.
@maktabe_vahy
🌸🌸🌸🌸
نوروز.pdf
3.81M
دانلود رایگان نسخۀ الکترونیکی کتاب شریف " نوروز در جاهلیت و اسلام" اثر ذی قیمت آیة الله سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللهسرّه
@maktabe_vahy
🌸🌸🌸🌸
✍🏻 گزارشی از کتاب «نوروز در جاهلیت و اسلام»
💠 قسمت اول
🔹رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند:
«ما مِن شیءٍ یُقَرِّبُکُم إلی اللهِ إلّا و قَد دَعَوتُکُم بِه، و ما مِن شَیءٍ یُبَعِّدُکم عنِ النّارِ إلّا و قد نَهَیتُکُم عنه؛ هیچچیزْ شما را به خدا نزدیک نمیکند، الّا اینکه من شما را به آن امر کردم و هیچچیز شما را از خدا دور نمیکند، الّا اینکه شما را از آن نهی کردم.»
🔹از آنجا که هر عاقلی، تمام باورها و جهتگیریهای خود را با میزانِ عقل و فطرت میسنجد تا راه صحیح از سقیم را بازشناسد و از سیره و سنّتِ نادرست و غیر منطقی بپرهیزد، شناختِ آیینها از منظر عقل حائزِ اهمیت خواهد بود.
🔹همچنین برای کسانی که به حقانیتِ دین اسلام راه یافته و آنرا با تعمّق پذیرفتهاند واضح است که هیچ مسئلۀ تأثیرگذاری در سعادتِ انسان نیست مگر آنکه اسلام نسبت به آن توصیه و سفارشی فرموده است؛ از اینرو شناخت سنّتها و بدعتها از درجۀ والایی از اهمیّت برخوردار است.
🔹یکی از آیینهای قابل توجّه که از دیرباز مورد بحث و مناقشه بوده است، آیین مشهور «نوروز» است که کشفِ ماهیت آن برای عقلمحوران و دینمداران، دغدغهای مهم میباشد.
🔹کتاب «نوروز در جاهلیت و اسلام» تألیف حضرت آیتالله حاج سیدمحمدمحسن حسینی طهرانی رضواناللهعلیه با هدف پاسخ به همین سؤال به رشتۀ تحریر درآمده است.
🔹مؤلّف جهتِ جامعیّت و صحّت منابعِ مورد استنادِ این رساله، شخصاً در کتابخانههای مختلف دنیا حضور یافته است. این ویژگی بهتنهایی این رساله را از آثار مشابهْ متمایز میگرداند.
✅ با توجه به ویژگیِ آیینهای ملّی، طبیعی است که نتیجۀ این تحقیقات به مذاق مخاطبانِ ناآشنا با حقیقت، خوش نیاید؛ ایشان با اشاره به این مطلب نوشتهاند:
«روی این سخن و نوشتار متوجّهِ رادمردانی خواهد بود که با فکرِ باز و حُریّت و آزادیِ مستمر و اهتمام به شناختِ معارف و حقایق، بهدنبال معرفت و تحصیل کمالِ خویش میباشند.» [ص ۴٩؛ تلخیص]
🔹با توجه به تفصیلِ «رسالۀ نوروز در جاهلیت و اسلام» گزارشی از اهمّ مطالب مندرج در این کتاب و خلاصۀ ادلّۀ آن در قالب چند پُست خدمت مخاطبان محترم تقدیم میگردد.
📝 ادامه دارد...
[مطالعه قسمت دوم]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#نوروز #عید #اعیاد_عقلائی #اعیاد_شرعی #تبعیت_از_سنن_الهی
@maktabe_vahy
🌸.🌸.🌸.🌸
✍🏻 گزارشی از کتاب «نوروز در جاهلیت و اسلام»
💠 قسمت دوم
🔹طبق مستنداتی که مرحوم مؤلّف در این کتاب ارائه میفرماید، باید دانست:
❗️در دوران باستان، هیچگاه عنوان نوروز یک روزِ معیّن و ثابت نداشته و میان روزها و فصولِ مختلفِ سال در گردش بوده است، و در سال ۴۶٧ هـ.ق بهدستورِ سلطان جلالالدین سلجوقی، نوروز در اوّل فروردین قرار گرفت و دیگرْ گردشِ نوروز در فصول مختلفِ سال از میان برداشته شد.
❗️از اینرو نوروزی که در عصر اهلبیت علیهمالسلام مطرح بوده ارتباطی با اولِ فروردین یا فصل بهار نداشته است؛ بلکه در فصولِ مختلفِ سال در گردش بوده است.
❗️از طرفی آنچه مردمِ باستان را واداشت که این روز را به عنوان عید بپندارند، صرفاً پیروی از پادشاهان و سلاطینِ خود بود؛ نه اموری مانند طراوت طبیعت و روییدن گلها.
📝ادامه دارد...
[مطالعه قسمت اول]
[مطالعه قسمت سوم]
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
#نوروز #عید #اعیاد_عقلائی #اعیاد_شرعی #تبعیت_از_سنن_الهی
@maktabe_vahy
🌸.🌸.🌸.🌸
✍🏻 گزارشی از کتاب « نوروز در جاهلیت و اسلام»
💠 قسمت سوم
🔻برخی در تأیید نوروز به روایاتی تمسّک جستهاند که با تحقیقِ مصنّف، همگی از جهت سند و دلالت مورد خدشه میباشند؛ که از میان آنها در این گزارش به مهمترین آنها که دو راویت است، اشاره میشود.🔻
🔸روایت اول: روایت مختصرِ معلّیبنخُنَیس از امام صادق علیهالسلام
🔹این روایت که مهمترین حدیث در تأیید نوروز است، نزد علامه مجلسی از درجۀ اعتبار ساقط است و پس از شیخ طوسی در هیچیک از کتب معتبر و غیرمعتبرِ شیعه نیامده است.
🔹با توجّه به اینکه این روایت در نسخههایی از کتاب مصباحالمتهجّدِ شیخ طوسی نقل شده است، مؤلّف محترم در کتابخانههای معتبر جهان اسلام روی نُسَخ خطی تحقیقی انجام دادهاند که حاصل آن بدین قرار است:
✅ اولاً: در بسیاری از نسخههای خطی اصلاً اثری از این روایت به چشم نمیخورد؛ حتی یک کلمه!
✅ ثانیاً: در برخی نسخهها روایت در حاشیۀ صفحه آمده، آن هم بهطور ناقص و مختصر، که نشان از دستکاریِ ناسخ در نقل دارد.
✅ ثالثاً: در نسخهای که اصل روایت در متن آمده، کاملاً مشخص است که هیچ ارتباطی با قبل و بعدِ خود ندارد، و ناسخْ آن را در ضمنِ کتاب گنجانده است.
❗️نکته: حاج شیخ عباس قمّی در مفاتیحالجنان این روایت را نقل کرده است؛ اما باید گفت که ایشان در نگارش کتابْ دقّت علمی را لحاظ نکرده بودند. آیتالله شبیری زنجانی از آیتالله خمینی نقل کردند که مرحوم حاج شیخ عباس قمی گفته است: «در مفاتیحالجنان امور غیرمستند وجود دارد.»
🔸روایت دوم: روایت مفصّلِ معلّیبنخُنَیس از امام صادق علیهالسلام
🔹علامه مجلسی این روایت را پذیرفته، ولی دچار تناقضات متعددی است و قابل پذیرش نیست؛ مثلاً:
❗️در آن گفته شده: «هرکس در این روزها به سفر رود، برگشتی ندارد، یا هرکس در این روزها تجارت کند، ضرر خواهد کرد!» و حال آنکه واضح است بسیاری سفر کرده و برگشتهاند و یا تجارت کرده و ضرری متوجّهِ آنها نشده است!
❗️در این روایت تعداد روزهای ماه شمسی را سیروز شمرده، نه یکروز کم نه یکروز زیاد. حال آنکه میدانیم اگر همۀ ماهها را سیروزه (بدون زیاده و نقصان) بدانیم، ٣۶۵ روزِ سال، به ٣۶۰ روز تبدیل میشود!
❗️همچنین در این روایت، عید غدیر را مصادف با نوروز دانسته است که صحیح نیست؛ زیرا طبق محاسبات، عید غدیر در ٢٧ اسفند بوده است نه اول فروردین. مضافاً به اینکه معیارِ دین اسلام، سال قمری است، و بر فرض صحتِ مصادفبودن نوروز با غدیر، دلیل نمیشود که هر مناسبت دینی را بر اساس تاریخ شمسی آن نیز گرامی بداریم؛ مثلاً میلاد امام زمان علیهالسلام را در ١٢ مُرداد جشن بگیریم یا شب قدر را بر اساس تاریخ شمسی احیا بداریم!
🔹علاوه بر مطالب گذشته، روایتِ فوق با روایاتِ معتبر در تعارض است؛ مثلاً موسیبنجعفر علیهالسلام در روایتی میفرماید: «من در همۀ آثار اجدادم گشتم و برای این عید (نوروز) اثری نیافتم، و چیزی که اسلام آن را محو کرده، من احیا نمیکنم.» (مناقب ابنشهرآشوب، ج۴، ص٣١٨)
🔹یا در روایتی پیامبر اکرم صلیاللهعلیه و آله و سلّم میفرمایند: «درعوضِ مهرجان و نوروز، خداوند عید فطر و قربان را برای شما قرار داده است.» (مستدرک، ج۶، ص١۵٣)
📝ادامه دارد...
[مطالعه قسمت دوم]
[مطالعه قسمت چهارم]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#نوروز #عید #اعیاد_عقلائی #اعیاد_شرعی #تبعیت_از_سنن_الهی
@maktabe_vahy
🌸.🌸.🌸.🌸
✍🏻 گزارشی از کتاب « نوروز در جاهلیت و اسلام»
💠 قسمت چهارم
⁉️ برخی فضلاء برای تأیید این عید بر اساس قاعدۀ «تسامح در ادلۀ سُنَن و احادیث مَن بَلَغ»، برپایی این عید را مستحسن شمردهاند.
توضیح آنکه: طبق این احادیث و قاعدۀ مربوطه، در مستحبات و سنّتها نیاز نیست نسبت به ضعف و قوّتِ سند و دلالت حدیث، حسّاس بود بلکه طبق واژۀ «بلوغ» (=رسیدن) که در این احادیث آمده، هرکس خبر از سنّتی به او برسد، حتی اگر آن خبر صحیح نباشد میتواند به امید کسبِ ثواب به آن عمل کند.
بررسی:
🔹بلوغِ مذکور در «احادیث مَن بَلَغ» بلوغِ عقلایی است که شامل روایات ضعیف نمیشود؛ چون این روایات از "ملاک عقلاییبودن و شرایط حجیّت" برخوردار نیست.
از اینرو، مقصودِ «احادیث مَن بَلَغ» عمل به احادیثی است که واجدِ شرایط اعتبار و حجّیت بوده ولی ممکن است در واقع از معصوم صادر نشده باشند.
🔺در نتیجه قاعدۀ تسامح در ادلۀ سُنَن، از درجۀ اعتبار ساقط است و نمیتوان بر اساس این قاعدۀ بیاعتبار، برای نوروزْ اعتبار کسب کرد.
📝ادامه دارد...
[مطالعه قسمت سوم]
[مطالعه قسمت پنجم]
ـــــــــــــــــــــــــــــ
#نوروز #عید #اعیاد_عقلائی #اعیاد_شرعی #تبعیت_از_سنن_الهی
@maktabe_vahy
🌸.🌸.🌸.🌸
✍🏻 گزارشی از کتاب « نوروز در جاهلیت و اسلام»
💠 قسمت پنجم
⁉️ برخی گفتهاند:
«درست است که نوروز، عیدی دینی نیست، ولی عیدی ملی است و گرامیداشتِ آنْ از این نظر ایرادی ندارد.»
بررسی:
🔹شرط امضای یک عید، سازگاری با موازینِ شرع و ادبِ الهی است؛ از اینرو ملّیگرایی و قومیّتگرایی با معیارهای شرعْ سازگاری ندارد.
🔹سنّتی که قبل از اسلام بوده و بر اساس سلایقِ سلاطین تثبیت شده و بر اساس ندای ایرانیّت و قومیّت در سازمان بینالملل ثبت شده، با معیارهای دینی ناسازگار است.
🔹در دین، عرب و عجم و ترک و لُر و غرب و شرق، یکی هستند و افراد بر اساس معیارهای تقوا و ارزشهای عقلانی و اخلاقی سنجیده میشوند.
🔹در اعیاد و مناسبتها نیز مسئله از این قرار است و ملیّتْ معیار نمیباشد؛ بلکه ارزشهای عُقلایی و کمالِ انسانی و فطری معیار است. حال آنکه توجّه به قومی خاص با این معیارها سازگار نیست.
📝ادامه دارد...
[مطالعه قسمت چهارم]
[مطالعه قسمت ششم]
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#نوروز #عید #اعیاد_عقلائی #اعیاد_شرعی #تبعیت_از_سنن_الهی
@maktabe_vahy
🌸.🌸.🌸.🌸
✍🏻 گزارشی از کتاب « نوروز در جاهلیت و اسلام»
💠 قسمت ششم
⁉️ برخی میگویند:
«نوروز، عید است؛ زیرا طبیعت، حیاتِ دوباره مییابد و ما نیز با شادیِ طبیعت شاد میشویم. اسلام نیز به این شادیِ طبیعت بها داده است.»
بررسی:
1️⃣ اسلامْ دینی جهانی است و اختصاصی به مناطق استوایی و خوشآبوهوا ندارد. روز اولِ فروردین در بسیاری از مناطقِ جهان و همچنین در ایران، سرما و یخبندان حاکم است. در نیمکرۀ جنوبیِ زمین نیز فصل زمستان و تابستان با نیمکرۀ شمالی متفاوت است. اگر معیار در اهمیت نوروز، بهار و طراوتِ طبیعت باشد، پس در بسیاری از این مناطقْ برگزاریِ این عید مصداقی نخواهد داشت و اسلام برای آنها برنامهای نداشته است؛ این مسئله با جهانی بودنِ اسلام ناسازگار است.
2️⃣ اگر ملاکْ شروعِ بهار باشد، اسلام باید با لحاظِ جغرافیای هر منطقه، نوروزی مخصوص به آنان قرار میداد، نه نوروزِ متداول ایرانیان را.
3️⃣ روایاتی که برای این مسئله مورد استناد قرار گرفته شده (فارغ از بررسی متن و سند) مربوط به زمانی هستند که نوروز در اواخرِ خردادماه بوده است، نه اوّل فروردین. همچنین آن روایاتْ معیارهای دیگری را برای این روز تعیین میکنند، که ارتباطی با شروع بهار ندارد! پس متن روایات با این فرض سازگاری ندارد.
📝ادامه دارد...
[مطالعه قسمت پنجم]
[مطالعه قسمت هفتم]
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#نوروز #عید #اعیاد_عقلائی #اعیاد_شرعی #تبعیت_از_سنن_الهی
@maktabe_vahy
🌸.🌸.🌸.🌸
✍🏻 گزارشی از کتاب « نوروز در جاهلیت و اسلام»
💠 قسمت هفتم
⁉️ برخی گفتهاند:
«چون در این عید صلۀ رحم و معاشرت و دیدوبازدید صورت میگیرد، پس این عید نیز مورد تأیید شارع خواهد بود.»
بررسی:
🔹گرچه صلۀ رحم امری پسندیده است، اما هر سخن جایی و هر نکته مقامی دارد؛
- همانطور که در نیمهشب و سرزده بهبهانۀ صلۀ رحم به خانۀ اقوام رفتن، و خواب و آسایشِ آنان را مختلّ کردن پسندیده نیست،
- یا مثلاً در مجلسِ عزا و ترحیم بهعنوان صلۀ رحم به شوخی و مزاح پرداختن صحیح نمیباشد،
🔹همچنین در نوروز که مورد امضای شارع نیست و امام موسیبنجعفر آن را محوشدۀ اسلام میداند و پیامبر بهجای آن، عید فطر و قربان را معرّفی کرده است، دیگر صلۀ رحم پسندیده نخواهد بود. بلکه این صلۀ ارحام در اعیادی مانند غدیر و قربان مورد پسند اسلام خواهد بود.
❗️با توجه به آنچه گذشت، نوروز به هیچ عنوان از منظر ادیان الهی بهعنوان عید پذیرفته نمیباشد.
📝ادامه دارد...
[مطالعه قسمت ششم]
[مطالعه قسمت هشتم و پایانی]
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#نوروز #عید #اعیاد_عقلائی #اعیاد_شرعی #تبعیت_از_سنن_الهی
@maktabe_vahy
🌸.🌸.🌸.🌸
✍🏻 گزارشی از کتاب « نوروز در جاهلیت و اسلام»
💠 قسمت هشتم و پایانی
🔸بر اساس مطالبی که گذشت بر مسلمین لازم است که اعیاد اسلامی را که ریشه در عقل و فطرت داشته اَرج نهند، و ایّامی متوالی را تعطیل نموده و به برپایی جشن و سرور بپردازند؛ اعیادی همچون:
✅ عید فطر (شکرانۀ ضیافت الهی)
✅عید قربان (رهایی از تعلّقات و رسیدن به وارستگی)
✅ عید مبعث (تکامل همۀ شرایع در رسالت پیامبر)
✅ ولادتهای اهلبیت علیهمالسلام (درخشش مظاهرِ اَتمّ ولایت در عالم ماده)
✅ عیدُاللهِالأکبر، عید غدیر که رسولخدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم فرمودند: «يَومُ غَديرِ خُمٍّ أفضَلُ أعيادِ أمّتى؛ روز غدیر خم، برترین و والاترینِ عیدِ امّت من است.»
🔸از اینرو مشاهده میکنیم که اولیای الهی و علمای ربّانی نسبت به احیای واقعۀ غدیر و تثبیتِ آن در قلوب و نفوسِ جامعه، اهتمامی بلیغ داشتهاند.
🔸مرحوم علامۀ طهرانی ـ قدّسسرّه ـ در زمان حيات خويش، پنج روز را بهعنوان ايّام غديريّه مقرّر كرده و به شاگردان و ارادتمندانِ خود توصيه میکردند كه اين پنج روز را به برگزارى مراسمِ جشن و سرور و زيارتِ خويشاوندان و دوستان و همسايگان و سايرِ مؤمنين بپردازند، و اطفالِ خود را نسبت به شركت در اين مراسم، تشويق و ترغيب نمايند.
🔸و بحَمدِالله و المِنّة، اين مقصود و منظور برآورده شد و اكنون نيز در بسيارى از شهرها و حتّى كشورهاى دیگر به اين موضوع پرداخته میشود، و انشاءالله روزبهروز نیز گستردهتر و باشكوهتر و درخشانتر خواهد شد.
📝 والسّلامُ عَلَی مَنِ اتّبَعَ الهُدَی [و سلام بر پیروان هدایت باد!]
[مطالعه قسمت هفتم]
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#نوروز #عید #اعیاد_عقلائی #اعیاد_شرعی #تبعیت_از_سنن_الهی
@maktabe_vahy
🌸.🌸.🌸.🌸
هدایت شده از مکتب وحی
💠 #تازه_های_نشر
📖 کتاب «عنوان بصری جلد پنجم» منتشر شد.
✒️این اثر شریف، دربرگیرنده بیانات حضرت آیت الله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی - رضوان الله علیه - در شرح حدیث عنوان بصری است که به شرح و تفسیر فقره «ما حقیقة العبودیة؟ قال ثلاثة اشیاء ....» اختصاص یافته است.
📷 | #استوری
🛒 | تهیهٔ کتاب
http://mvahy.org/ca42
📖 | مطالعه و دریافت کتاب:
http://mvahy.org/oxfu
📌#معرفی_کتاب #عنوان_بصری
@Maktabe_Vahy| @MaktabeVahyOrg_Gallery
📚«تکامل عقول در پرتو انتظار ظهور» را از طاقچه دریافت کنید:
🖇. اهم مباحث این کتاب عبارتست از: فلسفۀ غیبت امام زمان در پیدایش رشد عقلانی و عبور از ظاهرگرایی؛ تبیین حقیقت ولایت امام معصوم؛ ضرورت سیر به سمت تحقّق ظهور باطنی و تحصیل معرفت به امام زمان؛ وظائف شیعیان در رعایت حریم امام زمان علیه السلام....
📗. جلد اول:
https://taaghche.com/book/134919
📗. جلد دوم:
https://taaghche.com/book/134930
#کتابخانه_سیره_صالحان
📲 @sire_salehan_book