eitaa logo
سیره صالحان
656 دنبال‌کننده
369 عکس
56 ویدیو
33 فایل
• أُحِبُّ الصّالحينَ و لَستُ مِنهم || لَعَلَّ اللهُ أن يرزُقني صلاحًا • . نشر فرمایشات و سیره علامه طهرانی و آیت الله طهرانی رضوان الله علیهما . 💻 اینستاگرام: instagram.com/siresalehan . 🎥 آپارات: aparat.com/sire_salehan
مشاهده در ایتا
دانلود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎞| 💎ما از تو به غیر تو نداریم تمنا! 🎙حضرت آیت‌الله سید‌محمد‌محسن‌ حسینی‌ ‌طهرانی قدّس‌الله‌سرّه 📚 شرح دعای ابوحمزۀ ثمالی، رمضان ۱۴۳۴ ه‍.ق، جلسۀ ۱۲ 📌 @Maktabe_Vahy 🌺🌸🌺🌸🌺
💎‌ معنای و چیست؟ 📝حضرت علامه ‌طهرانی قدّس‌الله‌سرّه 📚کتاب ، ص ۲۲۴ @Maktabe_Vahy 🌷🌷🌷🌷
۰۰۰۷ ┄━⊹༅۞ ؋ـصوص ۞༅⊹━┄ ۞. هر عملی که در راه خدا ایجاد محبت کند، آن عمل ممضا است؛ و هر عملی که انسان را از محبت دور کند ولو اینکه ظاهر و پیکره اش خیلی چشم گیر و بزرگ باشد، ممضا نیست و قیمت ندارد! ↫ مبانی اخلاق، ج۲، ص ۱۷۴ ⇶ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ۩. منهج اول: امام حق نگاهی اجمالی به تفسیر آیه مبارکه ﴿ أَ فَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدى فَما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ‌ ﴾ و اثبات ولایت و امامت حضرت امیرالمومنین علیه السلام، برگرفته از کتاب شریف امام شناسی تالیف علامه طهرانی قدس سره ↫ به مناسبت ایام فاطمیه 🏴 ⇶ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس اول: لزوم پیروی از حق ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۲ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. قال اللَه الحکیم فی کتابه الکریم: ﴿أَ فَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدى فَما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ‌﴾ |❶ ۞. یکی از احکام فطری و عقل انسان، لزوم متابعت از حق است، این حکم یک قانون کلی است که همیشه انسان باو متکی است، و اگر احیانا در اعمال یا گفتار خود از آن منحرف شود، و به غیر حق مایل گردد، به علت هوای نفس یا شبهه و غلطی که احیانا برای او رخ دهد، باز به‌جهت گمانی است که او را حق می‌پندارد، و به جهت اشتباه و التباس امر، از غیر حق پیروی میکند؛ و لذا در مقام اعتذار برآمده و گمان خود را به‌اینکه حق می‌ پنداشتم، عذر خود قرار می‌دهد. ۞. بنابراین حق بدون هیچ قید و شرطی لازم الاتباعست و بر همین اصل متفرع میگردد قاعده دیگری؛ و آن اینکه کسی‌ که هدایت به حق کند متابعت او واجب است، چون با او حق است، و دلالت به‌ حق میکند؛ بنابراین لازم، باید او را در پیروی نمودن؛ بر شخص دیگری که یا به‌ حق دلالت نمیکند و یا آنکه به غیر حق دلالت میکند مقدم داشت؛ چون پیروی هدایت کننده به‌ حق پیروی از حق است که با او موجود است. و قبلا گفتیم که پیروی از نفس حق، حکم ضروری فطری و عقلی است. ۞. بر این اساس، قرآن مجید در این آیه مبارکه استدلال خود را بر علیه مشرکین پایه گذاری میکند، بدین منوال که اولا از آنها به عنوان استفهام سؤالی می‌کند: ﴿قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكائِكُمْ مَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِ‌﴾ - بگو ای پیغمبر! آیا از شریک هائی که با خدا قرار داده‌اید کسی هست که هدایت به حق کند؟ معلوم است که مشرکین در این زمینه پاسخ مثبتی ندارند؛ چون شرکائی که برای خدا قرار می‌دهند یا از جمادات هستند، مثل بتها، و یا از زندگان مانند ملائکه، و ارباب انواع، و جن و طواغیت زمان، و فراعنه، و حکام جور که از آنها پیروی میکنند؛ و معلوم است که هیچ یک از آنها چون از خود، نفع و ضرر، و حیات، و موت و نشوری ندارند؛ هدایت به حق نمیکنند. ۞. و چون جواب مثبتی ندارند، خدا به زبان پیغمبرش گذارده، که فوراً جواب آنها را از پیش خود ابداع نموده، و بگوید: ﴿قُلِ اللَهُ يَهْدِي لِلْحَقِ‌﴾، خداوند است که به‌سوی حق هدایت میفرماید، و هر موجودی را در مقاصد تکوینیه خود به‌ آنچه محتاج است هدایت فرموده، و ما یحتاج او را بدو می‌رساند، کما فی قوله تعالی: ﴿رَبُّنَا الَّذِي أَعْطى كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى‌﴾ ❷ - چون فرعون از هارون و موسی سؤال کرد که پروردگارتان کیست؟ گفتند پروردگار ما کسی است که به هر موجودی در عالم آفرینش، نیازمندی های وجودی او را داده، و تامّ الخلقه آفریده، و سپس او را به سوی کمال خود رهبری نموده است. ۞. و مثل قوله تعالی: ﴿الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى وَ الَّذِي قَدَّرَ فَهَدى‌﴾ ❸ - خداوند، کسی است که خلقت فرموده، و سپس در آفرینش تعادل و تناسب را من جمیع الجهات ملحوظ داشته است؛ کسی است هر موجودی را در عالم، به‌اندازه و حدّ معین آفریده، و سپس او را در راه کمال سیر داده است. و بنابراین خداوند است که انسان را به سعادت زندگی هدایت نموده، و او را به بهشت و سعادت مطلق با فرستادن انبیاء و کتب سماوی و احکام آسمانی دعوت فرموده است. ۞. باری چون رسول خدا در مقام احتجاج، از آنها دو اعتراف گرفت: یکی آن که شرکاء آنها هدایت به حق نمی‌کنند، دیگر آنکه تنها خداوند به حق هدایت میفرماید؛ در این حال این سؤال را لازم و واجب می‌بیند: ﴿أَ فَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدى‌﴾ - آیا آن کسی که هدایت به حق می‌کند، سزاوارتر به پیروی و تبعیت است، یا کسی که هدایت به حق نمیکند؟ ۞. و معلوم است که پاسخ این گفتار آن است که بگویند: خدا که هدایت به حق می‌کند سزاوارتر به پیروی است؛ ولی چون کفار و مشرکین عملا به این منطق پای‌بند نیستند، و عبادت شرکاء که به حق هدایت نمی‌کنند، نموده، و از عبادت خدای لا شریک له که هدایت به حق می‌کند اعراض نموده‌اند، و بنابراین روی قوای فطری و احکام عقلی سرپوش گذارده، بر خلاف ناموس فطرت و عقل رفتار می‌نمایند؛ لذا پیغمبر از باب توبیخ و ملامت می‌فرماید: ﴿فَما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ﴾ چه در نظر دارید در این باره؟ چگونه حکم می‌کنید؟ |↫ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. سوره یونس، آیه ۳۵ ❷.سوره طه، آیه ۵۰ ❸. سوره اعلی، آیه ٢ و ٣ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس دوم: لزوم پیروی از امام حق ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۲ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. قال الله الحکیم فی کتابه الکریم: ﴿أَ فَمَن يَهدِي إِلَى الحَق أَحَقُّ أَن يُتبَعَ أَمَّن لا يَهِدِّي إِلَّا أَن يُهدى فَما لَكُم كَيفَ تَحكُمون﴾ |❶ ۞. در این آیه کیفیت احتجاج با مشرکین را خداوند به پیغمبرش تعلیم میکند، که چگونه بر آنها اثبات نماید، که شرکا خدا قابل ستایش و پیروی نیستند؛ و اساس این احتجاج مبتنی بر لزوم پیروی از صدق و اعراض از غیرحق می‌باشد. این احتجاج عقلی است، چون بریک اصل کلی مبتنی است، که آن اصل لزوم تبعیت همیشگی از حق می‌باشد؛ لذا برای استدلال به لزوم تبعیت و پیروی از امام معصوم بهترین دلیل خواهد بود ۞. در اینجا لازم‌است که در مقابله بین جمله ﴿أَ فَمَن يَهدِي إِلَى الحَق﴾ و جمله ﴿أَمَّن لا يَهِدي إِلا أَن يُهدى‌﴾  دقت نظر شود تا ببینیم چگونه این دو جمله مقابل و عِدْل یکدیگر قرار گرفته‌اند ۞. چون معلوم است که سؤال کننده به طریق استفهام همیشه باید یک طرف جمله را نفی قرار دهد، مثل آنکه میگوید: زید را دیدی یا ندیدی؟ حسن درس خواند یا درس نخواند؟ واما اگر مثلا سؤال شود حسن درس میخواند یامغرور به خود است، حتما برای آنکه این معادله استفهامیه صحیح باشد، باید گفت کسی که مغرور به خود باشد درس نمیخواند. بنابراین در جمله «مغرور به‌خود است»، یک جمله منطوی و مختفی است وآن اینکه:«درس نمی‌خواند»، و همچنین از این طرف «مغرور به‌خود است» عِدلش «مغرور به‌ خود نیست» خواهد بود وچون در جمله استفهامیه فوق به‌ جای مغرور به‌ خود نیست، جمله «درس می‌خواند» قرار گرفته است، لذا باید گفت دراین جمله، جمله «مغرور به‌خود نیست» منطوی است، وحاصل چنین میشود حسن مغرور به‌خود نیست و درس میخواند یا مغرور به خود است و درس نمیخواند ۞. در آیه نیز طرفین جمله استفهامیه نفی و اثبات نیست، تا احتیاج به‌ جمله منطوی و مختفی دیگر نباشد (چون یهدی در اصل یهتدی بوده و قاعده در باب افتعال جواز ادغام تاء افتعال است در عین الفعل، بعد از آنکه او را قلب بعین الفعل نمایند) و حاصل معنی چنین می‌شود آیاکسی که هدایت به حق میکند سزاوارتر به پیروی است یا کسی که خودش هدایت نیافته است مگر به‌هدایت غیر ۞. چون جمله «هدایت به حق میکند» عِدلش «هدایت به حق نمیکند» خواهد بود، بنابراین استفاده میشود که کسی که هدایت نیافته است مگر به هدایت غیر، هدایت به‌ حق نمیکند. و نیز چون جمله «کسی که خودش هدایت نیافته است مگر به هدایت غیر» عِدلش جمله «هدایت ذاتی یافته است» خواهد بود لذا استفاده میشود که کسی که به‌ حق هدایت کند کسی است که ذاتا هدایت یافته است،نه به هدایت غیر ۞. بنابراین از این آیه خوب استفاده میشود که انسان سزاوارتر است از فردی تبعیت کند که هدایت به‌ حق میکند، و البته او کسی است که ذاتا هدایت یافته باشد، نه آنکه دیگری او را هدایت نموده باشد؛ و او امام معصوم است که در هیچ لحظه غیر از خدا را نپرستیده و از او معصیتی سر نزده باشد. چنین کسی بدون دخالت واسطه‌ای، بدست خود خدا که حق است هدایت یافته است، و اما شخصی که مدتی غیر از خدا را پرستیده، یا معصیتی از او صادر شده،گرچه فعلا به‌ دست غیر متنبه شده و خدا پرست و عادل گردیده است،لکن لایق برای مقام امامت و پیروی نیست ۞. و البته باید دانست که کلمه «احق» در آیه که افعل التفضیل است، و دلالت بر رجحان متابعت از حق میکند نه لزوم آن، مبنی بر قواعد فن مناظره و مباحثه است، که عصبیت طرف مقابل به‌ حرکت درآید، و الا معلوم است که تبعیت از غیر حق بطور کلی جایز نیست، و پیروی ازحق در هر حال لازم و واجب است. بنابراین پیروی از امام معصوم واجب است واز امام غیر معصوم حرام است ۞. این یکی از طرق استدلالی است که بزرگان شیعه برای لزوم پیروی از امام نموده‌اند. و طبق روایات متواتری از رسول خداوند نقل کرده‌اند: أمیرالمؤمنین یک آن بت نپرستید، ویک لحظه معصیتی نکرد، و هیچ جای شبهه نیست که در دامان رسول اکرم پرورش یافت، و اول کس بود که ایمان آورد، و هنوز به‌سن بلوغ نرسیده بود ۞. از امالی شیخ طوسی مسندا نقل شده، و همچنین از مناقب ابن المغازلی مرفوعا از ابن مسعود از حضرت رسول که فرمودند: «خداوند به حضرت ابراهیم خطاب کرد: کسی‌ که به بت سجده کرده باشد، من هیچ‌گاه او را امام قرار نمیدهم. سپس حضرت رسول فرمودند: تا اینکه دعوت رسالت و امامت به من و به برادرم علی منتهی شد، هیچ یک از ما دو نفر به بتی سجده نکردیم در هیچ زمان.» |❷ |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. یونس، آیه۳۵ ❷. المیزان،ج١،ص٢٨٢؛ المناقب لابن المغازلی، ص۲۷۶،ح۳۲۲؛ الامالی طوسی، ص۳۷۹، ح۸۱۱ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس سوم: منظور از هدایت به حق ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۳ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. قال اللَه الحکیم فی کتابه الکریم﴿أَ فَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدى فَما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ‌﴾ | ❶ ۞. در دروس قبل پیرامون این آیه مبارکه مفصلا بحث شد، و نتیجه آن شد که هدایت کننده به‌سوی حق حتما باید هدایتش بنفسه باشد نه بغیر، و کسی که اهل شرک، یا گناه بوده و بالغیر هدایت یافته است، او امام نبوده، و نمی‌تواند مردم را به‌حق هدایت کند. چند نکته در اینجا ذکرش لازم است: ۞. اوّل آنکه مراد از حقّ در این آیه شریفه همان معنی حقیقی است، نه معنی حقّی که به نحوی از انحاء، مبنی بر تساهلات عرفیه در السنه مردم رایج است، کما آنکه دیده می‌شود هدایت به حقّ را بهر کس که تکلّم به حقّ کند نسبت می‌دهند، گرچه معتقد نباشد، یا معتقد باشد، و عمل نکند، یا عمل کند و لیکن نفسش به آن متحقّق نشده باشد، و چه اینکه ذاتاً اهتداء نیافته باشد، و هدایت او بغیر باشد. اینها هیچ‌کدام هدایت به حقّ نیست و از باب مسامحات عرفیه بر او هدایت به حقّ گفته می‌شود، بلکه هدایت به متن حقّ، همان ایصال به متن واقع است و فقط برای خدا و راه یافتگان به خدا، بدون واسطه و تخلّلِ غیر می‌باشد. ۞. دوّم آنکه مراد از هدایت به حقّ در این آیه ایصال به مطلوب است؛ نه به معنی ارائه طریق به‌سوی خدا؛ چون بدیهی است که ارائه طریق از دست هر کس ساخته است، چه اینکه امام باشد یا نه، و چه اینکه ذاتاً خود راه یافته باشد، یا هدایت به غیر پیدا کرده باشد، یا آنکه اصلًا هدایت نیافته باشد، و خود گمراه باشد؛ در هر حال هدایت به معنای ارائه طریق از آنها ممکن است، ولی ایصال به متن واقع و حقّ و کمال هر موجود، اختصاص به هدایت شدگان بنفسه و هادیان الی الحق دارد. ۞. سوّم مراد از جمله ﴿لا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدى‌﴾ آن است که هدایت به خود نیافته باشد، و این اعمّ است از آنکه اصلًا هدایت نیافته باشد و یا هدایت بالغیر یافته باشد؛ و دلیل بر عمومیت آنست که جمله ﴿إِلَّا أَنْ يُهْدى‌﴾ که استثناء از جمله ﴿لا يَهْدِي﴾ است با «انِ مصدریه» آمده، و این جمله دلالت بر تحقق وقوع ندارد، به خلاف مصدر مضاف. فرق است بین آنکه بگوئیم: اعجبنی ضربک یا آنکه بگوئیم: اعجبنی ان تضرب، در صورت اوّل اعجاب از نفس ضرب متحقّق در خارج است، و در صورت دوّم اعجاب از امکان تحقق ضرب است؛ و بر این مطلب شیخ عبدالقاهر در دلائل الاعجاز تنصیص نموده است. و بنابراین چون جمله ﴿ إِلَّا أَنْ يُهْدى‌﴾ نمیفهماند این‌ را که فعلًا هدایت به غیر شده است، بلکه می‌فهماند که گرچه بعداً ممکن باشد هدایت از ناحیه غیر به او برسد؛ و معلوم است که هدایت از ناحیه غیر در صورت قبول هدایت خواهد بود؛ و امّا اگر طبعاً قابل هدایت نباشد هدایت از غیر به او نخواهد رسید؛ ۞ بنابراین جمله ﴿لا يَهْدِي﴾ به عموم خود باقی بوده و معنایش چنین می‌شود: که هدایت بنفسه نشده باشد، چه آنکه اصلا هدایت نیافته باشد یا قابل هدایت بوده و هدایت بالغیر یافته باشد. و بالجمله امام کسی است که ذاتاً هدایت به‌حقّ یافته باشد، نه هیچ‌ یک از دو دسته دیگر! ❷ |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. سوره یونس، آیه ۳۵ ❷. جهت اطلاع بیشتر رجوع شود به تفسیر شریف المیزان، ج۱۰، ص ۷۹ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس چهارم: وحی تکوینی به امام حق ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس۱۱ (تلخیص) ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. قال اللَه الحکیم فی کتابه الکریم: ﴿و جَعَلناهُم أَئِمةً يَهدُونَ بِأَمرِنا وَ أَوحَينا إِلَيهِم فِعلَ الخَيرات﴾ |❶ - ما آنها را أئمه‌ای قرار دادیم که به امر ما هدایت می‌کنند، و کارهای پسندیده را به آنها وحی کردیم ۞. در این آیه میفرماید: نفس افعال خیری که آنها انجام می‌دادند، وحی ما بود. چون مصدر مضاف افاده تحقق فعل را در خارج میکند. در آیه مورد بحث نمیفرماید: به آنها وحی نمودیم که خیرات را بجای آرید، بلکه میفرماید: افعال خارجی که از آنها سر میزد عین وحی ما بود، ما وحی کردیم به‌آنها افعال خیری را که انجام میدادند، در این‌ صورت نفس فعل آنها مورد وحی است! ۞. برای روشن شدن این مطلب از قرآن مجید شاهدی می‌آوریم: ﴿وَ أَوحى رَبكَ إِلَى النحلِ أنِ اتخِذِي مِنَ الجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعرِشُونَ • ثُم كُلِي مِن كُل الثَّمَراتِ فَاسلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا يَخرُجُ مِن بُطُونِها شَرابٌ مُختَلِفٌ أَلوانُهُ فِيهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيةً لِقَوم يَتَفَكرُونَ﴾ ❷ - خدای تو به زنبور عسل وحی فرستاد، به اینکه در کوه‌ها و درخت‌ها، و در سقف‌های منازل، برای خود خانه درست کن؛ سپس از تمام میوه‌جات بخور، و با حالت تسلیم و راههائی که خدا به تو معرفی کرده بپیما ۞. آیا این وحی که به زنبور عسل کرده است، مانند وحی به قلب پیغمبران بود، که در هر لحظه بر قلب زنبور عسل وحی می‌رسیده، که این قسم خانه بساز؟ یا آنکه اینطور نیست، بلکه خداوند به قسمی این حیوان را خلق فرموده است که تمام کارهای او به اراده خدا انجام پذیرفته، و این حیوان معصوم بدون هیچ دخالتی از نفس اماره و آرزوهای باطله و شخصیت طلبی ها، طبق برنامه معین که خدا، در عالم تکوین برای او مقرر داشته است، در هر لحظه به اذن پروردگار در راهی که خدا معین نموده سیر میکند. این وحی را وحی تکوینی گویند، یعنی خدا در عالم تکوین و خارج، تمام افعال او را خود تنظیم نموده، و بدون دخالت امر خارج که او را در سیر تکاملی خود از صراط مستقیم خارج کند، او را در طرق سعادت و اعمال نیک طبق برنامه آفرینش حرکت میدهد ۞. آیه قرآن می‌فرماید: که ما فعل خیرات را به آنها وحی کردیم یعنی تمام افعال پسندیده که از آنها ظهور میکند، به اذن ما، و امر ما بوده، و ملکوت آنها در دست مااست؛ بنابراین اعمال آنها بدون دخالت هیچ فکر نفسانی از آنها سر میزند. اراده آنها اراده خدا، و فعل آنها از ضمیری پاک و بی‌آلایش، بدون شائبه منفعت طلبی و ملاحظه اجر و پاداش، و عاقبت اندیشی، از آنها سر میزند. این فعل، فعل خداست که به مشیت خدا از آئینه وجود و صقعِ نفس آنان هویدا و از مجری و مجلای وجود آنان طلوع میکند. بنابراین می‌توان گفت که نفس فعل آنان وحی خداست| ❸ ۞. انسان تا هنگامی که چشمش به جمال پروردگار گشوده نشده، و کم‌کم مراتب هستی خود را فراموش ننموده، و به خدا هست نشده است، تمام افعال را از خود می‌بیند، و حتما برای غایت و نتیجه‌ای انجام میدهد، ولی اگر در مرحله عبودیت قدم به صدق گذاشت، رفته رفته در اثر مشاهده قدرت و علم مطلق خدا و انکشاف مراحل توحید در وجود وی، دیگر از خود وجود و هستی ادراک نمیکند، تا آنکه برای بقا و حفظ آن یا برای جلب نفع و رفع ضرر کاری انجام دهد، خود را در دست قدرت پروردگار چون موم در مشت قوی پنجه‌ای خاضع و تسلیم ملاحظه مینماید. چون باطلوع خورشید حقیقت، و مشاهده جمال مطلق و حیات و علم مطلق، وجود خود را سراب دیده، و نمی‌تواند چیزی را برای خود و به مصلحت خود انجام دهد، هر کاری که ازاو در این صورت و این حال سر میزند کار حق است و بس ۞. بالجمله از آیه مبارکه: ﴿وَ أوحَينا إِلَيهِم فِعلَ الخَيراتِ﴾ استفاده میشود که امام کسی است که حقا باید از مراتب نفس و خودی عبور نموده، و به مراحل توحید حقیقی وارد شده، و با وجود طلوع آفتاب عالمتاب، و ظهور ذات مقدّس حق جل و علا در مرائی کاینات و جلوه او در ماهیات امکانیه، از خود ظهور و بروز ندیده، بلکه اصل هستی خود را مندک در هستی حضرت مفیض الوجود بنماید؛ و فعل و گفتار او و سکون و حرکت او و قیام و قعود او و جنگ و صلح او فعل خدا گردد. اگر کسی به این مرحله رسید قابلیت امامت را به‌اذن خدا دارد و الا فلا ۞. امام با این خاصه‌ای که ذکر شد، چون فعلش فعل حق، و قولش قول حق میشود، لذا حجت است، چون فعل و قول حق حجت است |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. انبیاء، آیه٧٣ ❷. نحل، آیه۶۹ ـ٧٠ ❸. جهت اطلاع بیشتر رجوع شود به تفسیر المیزان،ج۱، ص۴۱۴ - ۴۳۹ ؛جلد۶، ص۳۷۳ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس پنجم: عصمت امام حق ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۳ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. قال اللَه الحکیم فی کتابه الکریم﴿أَ فَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدى فَما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ‌» | ❶. ۞. [ از مباحث گذشته روشن شد امام کسی است که ذاتاً هدایت به‌حقّ یافته باشد، براین اساس ] امام کسی است که از ضلالت و معصیت مصون باشد، یعنی اوّلًا در تلقی معارف الهیه و الهامات رحمانیه اشتباه نکند و متن واقع در قلب او منعکس گردد، بدون نَوَسان و اضطراب، و دخالت نفس که آن‌ را به صورت دیگری جلوه داده، و تفسیر بنماید؛ و ثانیاً در ابلاغ احکام و هدایت مردم از نقطه نظر ظاهر و باطن در راه مستقیم آنها را حرکت دهد، سوّم آنکه خود گرفتار ظلم به نفس و معصیت نباشد. ۞. از ذیل آیه شریفه راجع به حضرت ابراهیم که تقاضای آن‌ را برای ذریه می‌کند، استفاده می‌شود که امامت به ستمگر و ظالم نمی‌رسد؛ چون ظالم در آیه، مطلق آمده است: ﴿لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ‌﴾ یعنی عهد من به کسانی‌که ظلم کرده باشند گرچه آن ظلم مختصر باشد نمی‌رسد؛ و بر عکس به کسانی‌که به نحو مطلق ظالم نباشند خواهد رسید و این عین عصمت است. امام کسی است که در تمام طول عمر خود گناه نکرده باشد، و کسی که گناه کوچکی گرچه در بعض احیان از او سر زده باشد، یا ظلم و شرکی از او بروز کرده باشد، گرچه بعداً توبه نموده باشد، و اثر گناه از بین رفته باشد امام نخواهد بود. ۞. حضرت علامه طباطبائی در تفسیر آیه ﴿لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ‌﴾ ❷ میفرماید: از بعضی از استادان ما راجع به دلالت این آیه شریفه بر عصمت امام چون سؤال شد، در جواب چنین فرمود: که مردم به حسب تقسیم عقلی از چهار دسته خارج نیستند: اوّل کسانی‌که در جمیع طول عمر ظالم باشند. دوّم کسانی که در تمام طول عمر خود پاک و منزّه از گناه بوده، و لحظه‌ای ظلم نکرده باشند. سوّم کسانی‌که در اول عمر خود ظالم بوده، و در آخر عمر خود توبه نموده، و هدایت خدا به او رسیده باشد. چهارم بعکس، کسانیکه در اوّل عمر پاک و بی‌گناه بوده، ولی در آخر عمر خود مبتلای به معصیت و گناه شده‌اند. ۞. حضرت ابراهیم شأنش أجلّ از آن‌ است‌ که از خداوند سؤال کند که امامت را در قسم اوّل و چهارم قرار دهد، و هیچ‌گاه چنین پیشنهادی از آن حضرت دیده نمی‌شود که برای کسی که در تمام مدّت عمر یا در آخر آن دچار معصیت است. منصب امامت تقاضا نماید؛ می‌ماند دو صنف دیگر که مورد سؤال آن حضرت واقع شده‌اند، یکی آنکه در تمام عمر پاک و معصوم از گناه بوده، و دیگر آنکه در آخر عمر خود پاک و منزّه از گناه شده است. ۞. از این دو صنف خدا می‌فرماید من عهد خود را به ظالمین از آنها نمی‌دهم، معلوم می‌شود که دسته‌ای که در اوّل عمر خود گناه کرده‌اند، گرچه در آخر عمر خود توبه نموده و هدایت الهی از آنها دستگیری نموده است، باز هم عنوان ظلم به نحو موجبه جزئیه بر آنها منطبق است، و چون امامت به آنها داده نشود فقط می‌ماند یکدسته، و آن آنهائی هستند که در تمام مدّت عمر، منزّه از گناه بوده‌اند و این همان معنی عصمت است. | ❸ |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶.سوره یونس، آیه ۳۵ ❷. سوره بقره، آیه ۱۲۴ ❸. المیزان، ج١، ص ٢٧٧؛ نظیر این استدلال را قاضی نور الله در احقاق الحق، ج٢، ص۳۹۶ با تقریب دیگری بیان می‌نماید @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس ششم: عَلِیٌّ مع الحقّ ( روایات عامه - ۱ ) ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۲ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. سید هاشم بحرانی ❶ پانزده روایت از طریق عامه و یازده روایت از طریق خاصه روایت می‌کند مبنی بر آنکه علی با حق است، و حقّ با علی است، و بر آنکه حضرت فرمودند: خدایا حق را با علی قرار ده، هر جا که علی قرار دارد؛ و بر لزوم متابعت و پیروی از طریقه آن حضرت. ما در اینجا روایاتی که از طریق عامه نقل شده، را با حذف سند و به‌اختصار بیان می‌کنیم.|❷ ۞. (۱) ابراهیم بن محمد حموینی که از علماء عامه است، و (۲) موفق بن احمد خوارزمی با اسناد متصل خود روایت می‌کنند از شهر بن حوشب، و (۳) زمخشری در ربیع الأبرار مرسلًا روایت میکنند: شهر بن حوشب می‌گوید: من در نزد امّ سلمه نشسته بودم، که مردی اجازه دخول خواست. ام سلمه گفت: کیستی تو؟ گفت: من ابوثابت غلام علی هستم. ام سلمه گفت: خوش آمدی ای ابو ثابت بیا بنشین. ابوثابت داخل شد، و ام سلمه به‌او مرحبا گفت. سپس ام سلمه گفت: ای ابو ثابت! در آن وقتی‌که دلها به‌سوی مقاصد خود به پرواز درآمد، و هر دلی به‌مقصدی و آرزوئی، و دنبال شخصی پرید، دل تو به‌کجا پرواز کرد؟ ابوثابت گفت دل من پیروی از علی نمود. ام سلمه گفت: خوب جائی بار خود را فرود آوردی! قسم به آن خدائی که جان من در دست اوست، حقاً از رسول خدا شنیدم که می‌فرمود: علی با حق و قرآن است، و حق و قرآن با علی است، و آن دو از هم جدا نخواهند شد، تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند. و سپس ام سلمه گفت: من فرزند خود عمر، و فرزند برادر خود عبد الله بن ابی امیه، را فرستادم، تا در رکاب علی با دشمنانش نبرد کنند، و اگر رسول خدا ما زنان را امر نمی‌فرمود که در خانه‌های خود بمانیم، و در آسایشگاه‌های خود بیاسائیم، هر آینه من نیز برای حمایت علی از منزل بیرون می‌رفتم، تا خود را به علی رسانیده، و با مردان در صف جنگجویان علی به‌کارزار با دشمنان او مشغول می‌شدم |❸ ۞. (۴) حموینی با اسناد متصل خود از ابوحیان تمیمی، از پدرش، از علی علیه السلام (۵) در کتاب «الجمع بین الصحاح الستة»، تألیف رزین امام الحرمین از صحیح بخاری از أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب علیه السلام (۶) از جزء اول کتاب الفردوس از أمیرالمؤمنین علیه السلام (۷) و موفق بن احمد خوارزمی با اسناد متّصل خود از ابو الحباب تمیمی، از پدرش، از علی علیه السلام روایت کنند که: أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب فرمود که رسول خدا فرمود: خدا رحمت کند علی را، بار پروردگار حقّ را با علی به‌گردش در آر هر کجا که علی می‌گردد. ۞. (۸) حموینی با اسناد متصل خود از برادر دعبل خزاعی، از هارون الرشید از ازرق بن قیس، از عبد الله بن عباس روایت می‌کند: حضرت رسول الله می‌فرماید: حق با علی بن أبی‌طالب است هر کجا علی حرکت کند و در هر حالی که بوده باشد.| (۹) از کتاب فضائل الصحابة با اسناد متصل خود از اصبغ نباته، از محمد بن ابی‌بکر از عائشه، که گفت شنیدم از رسول الله صلی الله علیه و آله که فرمودند: علی با حق است و حق با علی است، و آن‌ دو هیچ‌گاه از هم جدا نمی‌شوند تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند. ۞. (۱۰) موفق بن احمد خوارزمی با اسناد متصل خود از شریک، از سلیمان اعمش، از ابراهیم، از علقمه و اسود می‌گویند: ما از ابوایوب انصاری شنیدیم که می‌گفت: شنیدم که رسول الله به عمار بن یاسر می‌گفت: ای عمار؟ تو را جماعت ستمگر خواهند کشت، و تو با حق هستی و حق با توست، ای عمار! زمانی که دیدی علی را که از یک طریق سیر می‌کند! و غیر علی از وادی دیگر، تو با علی باش و در طریق او گام بردار و تمام مردم را رها کن، علی تو را به‌هلاکت و ضلالت نمی‌افکند، و از هدایت خارج نمی‌کند. ای عمار! کسی‌که شمشیری حمایل خود کند و بدان بخواهد علی را بر علیه دشمنانش نصرت کند خداوند آن شمشیر را در روز بازپسین به صورت گردن‌بندی از دُرّ به گردن او در آویزد و کسی که شمشیری حمایل کند و بخواهد با آن دشمن علی را یاری کند، خداوند در روز قیامت آن شمشیر را بصورت گردن‌بندی از آتش به‌گردن او آویزان کند، عمار می‌گوید: به‌حضرت رسول اکرم عرض کردم: کافی‌است من مطلب را آن طور که باید دریافتم |❹ |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. امام شناسی،ج۷،ص۱۸۷: علامۀ کبیر و محدث عظیم: سید هاشم بحرانی که از علماى ارزشمند اسلام و مکتب تشیع است و صاحب «تفسیر برهان» و «مدینة المعاجز» و «غایة المرام» و کتب دیگر می‌باشد ❷. غایة المرام، ص۵۳۹ ❸. ینابیع المودة،ص٩٠؛ المناقب للخوارزمی، ص۱۷۶،ح۲۱۴؛ بحارالانوار،ج۳۸،ص۳۵، ح۱۰ ❹. تاریخ بغداد،ج۱۳،ص۱۸۷،ح۷۱۶۵؛ البدایه و النهایه،ج۷،ص۳۰۷ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس هفتم: عَلِیٌّ مع الحقّ (روایات عامه -۲ ) ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۲ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. [ سید هاشم بحرانی پانزده روایت از طریق عامّه و یازده روایت از طریق خاصّه روایت می‌کند مبنی بر آنکه علیّ با حقّ است، و حقّ با علیّ است، و بر آنکه حضرت فرمودند: خدایا حقّ را با علیّ قرار ده، هر جا که علیّ قرار دارد؛ و بر لزوم متابعت و پیروی از طریقه آن حضرت. ما در اینجا روایاتی که از طریق عامّه نقل شده، را با حذف سند و به‌اختصار بیان می‌کنیم. | ❶ ] ۞. (۱۱) موفق بن احمد خوارزمی با اسناد متّصل خود از اعمش، از ابراهیم از علقمه و اسود روایت کند: علقمه و اسود می‌گویند ما بر ابا ایوب انصاری در منزلش وارد شدیم؟ و گفتیم: ای ابا ایوب! خداوند پیغمبر خود را گرامی داشت، و تو را به‌واسطه صحبت با او شرافت و فضیلت داد. برای ما بیان کن چگونه تو به‌معاونت علی خارج شدی و با اهل توحید جنگ نمودی؟ (منظور جنگ او با اصحاب معاویه است که به‌صورت ظاهر مسلمان بودند) ابو ایوب گفت: شما را به‌خدا سوگند که رسول خدا در همین اطاقی که ما و شما فعلًا نشسته‌ایم، نشسته بود، و در اطاق هیچ کس نبود، غیر از رسول خدا، و علی بن أبی‌طالب که در سمت راست آن حضرت نشسته بود، و من که در سمت چپ آن حضرت نشسته بودم، و انس بن مالک خادم آن حضرت که در مقابل آن حضرت ایستاده بود، که ناگهان در زدند، حضرت فرمودند: باز کنید در را برای عمّار مرد پاک و پاکیزه؛ در را باز کردند، و عمّار داخل شد و سلام کرد بر رسول خدا صلّی اللَه علیه و آله حضرت به او خوش امد گفتند، سپس فرمودند: ای عمّار بزودی بعد از من در امّت من فتنه بر پا می‌شود، بطوری‌که شمشیر بروی هم می‌کشند، و بعضی بعض دیگر را می‌کشند، چون چنین دیدی بر تو باد به آن مردی که در سمت راست من نشسته و اشاره به‌حضرت أمیرالمؤمنین کردند، اگر دیدی تمام مردم جهان در یک مسیر حرکت می‌کنند، و علی بن أبی‌طالب بتنهائی در مسیر دیگر حرکت می‌کند، تو از مسیر علی حرکت کن، و مردم را رها کن، ای عمّار علی تو را در ضلالت و پستی وارد نمی‌کند، و از راه هدایت تو را دور نمی‌نماید، ای عمّار متابعت از علی متابعت از من، و متابعت از من متابعت از خداست. | ❷ ۞. (۱۲) موفق بن احمد خوارزمی با اسناد متصل خود از ابی لیلی که حضرت رسول اللَه فرمودند: به‌زودی چون از دنیا بروم، فتنه‌ای در میان شما بر خواهد خاست، و در آن حال دست از علی بن أبی‌طالب ندارید، اوست جدا کننده بین حقّ و باطل، و فیصل دهنده بزرگ خدا. |❸ (۱۳) حموینی با اسناد خود از اعمش، از ابی وایل، از حذیفة که حضرت رسول اللَه فرمودند: اطاعت از علی اطاعت از من، و مخالفت با علی مخالفت با من است. ۞. (۱۴) از کتاب فردوس با اسناد خود از ابو سعید خدری که حضرت رسول اللَه فرمودند: امّت من به‌ دو دسته افتراق پیدا نموده و از هم جدا می‌شوند، یک دسته از دین خارج می‌شوند و آنها را آن دسته دیگر که حقّند می‌کشند.| ❹ (۱۵) عامر شعبی که از نواصب، و از منحرفین از أمیر المؤمنین است، از عروة بن زبیر از ابوبکر روایت می‌کند که: حضرت رسول فرمودند: حقّ با علی است و علی با حقّ است. ۞. اینها روایاتی بود که در «غایة المرام» از طریق اهل تسنن بیان شده است! |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. غایة المرام، ص ۵۳۹ ❷. تاریخ بغداد، ج۱۳،ص۱۸۶، الرقم۷۱۶۵؛ تاریخ دمشق، ج۴۲، ص۲۷۲؛ البدایة و النهایة، ج٧، ص۳۷۰؛ المناقب للخوارزمی، ص ۱۹۳، ح۲۳۲، بشارة المصطفی، ص ۱۴۶، کشف الغمة، ج١، ص۲۶۱. ❸. در «ینابیع المودة» ، ص ٨٢ این روایت را با کمی تغییر از اصابة روایت می‌کند گوید: و فی کتاب الاصابة، ابو لیلی الغفاری قال: سمعت رسول اللَه یقول: تکون من بعدی فتنة فاذا کان ذلک فالزموا علی بن أبی طالب، فانه اول من آمن بی، و اول من یصافحنی یوم القیمة، و هو الصدیق الاکبر، و هو فاروق هذه الامة، و هو یعسوب المؤمنین، و المال یعسوب المنافقین ❹. صحیح مسلم، ج۲، ص۷۴۶، ح۱۵۲ و ص ۷۴۵، ح۱۵۰؛ سنن ابی داوود، ج۴، ص۲۱۷، ح۴۶۶۷؛ مسند احمد حنبل، ج۴، ص ۶۵، ح۱۱۲۷۵، السنن الکبری، ج۸، ص ۲۹۴، ح۱۶۶۹۵ (با کمی اختلاف) @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس هشتم: عَلِیٌّ مع الحقّ (روایات خاصه - ۱ ) ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۲ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. [ سید هاشم بحرانی یازده روایت از طریق خاصّه روایت می‌کند مبنی بر آنکه علیّ با حقّ است، و حقّ با علیّ است، و بر آنکه حضرت فرمودند: خدایا حقّ را با علیّ قرار ده، هر جا که علیّ قرار دارد؛ و بر لزوم متابعت و پیروی از طریقه آن حضرت. ما در اینجا چند روایات خاصه را با حذف سند و به‌اختصار بیان می‌کنیم. |❶ ] ۞. ابن بابویه با اسناد متّصل خود نقل می‌کند از عبد الحمید اعرج، از عطا که می‌گوید: عبد اللَه بن عباس مریض بود، و ضعف او را گرفته بود، ما برای عیادت او به‌طائف رفتیم، و بر او سلام نموده، و نشستیم. گفت: ای عطا، افرادی که با تو آمده‌اند چه کسانند؟ گفتم: ای آقای من! از شیوخ و محترمین این شهر هستند! و از ایشان‌است عبداللَه بن سلمة بن مریم الطائفی، و عمارة بن الأجلح و ثابت بن مالک، همین‌طور مرتباً من یکایک از آنها را معرّفی نمودم. پس از آن همه آنها به‌جلو آمده و گفتند: ای پسر عم رسول خدا، تو به‌شرف صحبت رسول خدا رسیده! و از آن حضرت آنچه باید بشنوی شنیدی! برای ما بیان کن از سر اختلاف این امت، چرا دسته‌ای علی را مقدم می‌دارند بر غیر او، و دسته‌ای دگر او را بعد از سه خلیفه قبول دارند. ۞. عطا می‌گوید ابن عباس نفس عمیقی کشید و گفت: که از رسول خدا شنیدم که می‌فرمود: علی با حقّ است و حقّ با علی است، و اوست امام و جانشین بعد از من؛ کسی‌ که به‌او تمسک جوید، نجات می‌یابد، و رستگار می‌شود، و کسی‌که از او تخلف ورزد گمراه می‌شود، و به‌ هلاکت میرسد. علی است که متکفل کفن نمودن، و غسل من میشود، اوست که دین مرا ادا میکند، و پدر دو فرزند من حسن و حسین است و از صُلب حسین خارج می‌شود نه امام، و از آنهاست مهدی این امت. ۞. در این وقت عبد اللَه بن سلمه حضرمی گفت: ای پسر عمّ رسول خدا صلّی اللَه علیه و آله چرا ما را بدین معارف پیش از این دلالت ننمودی! ابن عباس گفت سوگند بخدا آنچه را که از رسول خدا شنیدم ابلاغ کردم، و ادا کردم حقّ آن را؛ و شما را نصیحت کردم و لیکن نصیحت کنندگان را دوست ندارید. ۞. سپس گفت: ای بندگان خدا تقوی پیشه سازید، مانند تقوای کسی که جایگاه خود را درست می‌نماید، و محل آرامش و سکونت خود را آزمایش میکند، و خود را در خوف و خشیت نگاه می‌دارد، و با رفق و مدارا به‌ سرعت ناقه خود را می‌دوشد، و بار خود را می‌بندد، و در طلب سعادت رغبت دارد، و از خوفگاه می‌گریزد، پس قبل از آنکه اجل های شما فرا رسد، برای سفر آخرت خود عمل کنید، و به‌ دستاویز محکم از عترت پیغمبر خود متمسّک گردید. حقاً من از پیغمبر خدا شنیدم که می‌فرمود: کسی که تمسّک جوید به‌عترت من بعد از من از رستگاران خواهد بود. ۞. سپس ابن عباس گریه فراوانی نمود: جمعیتی که بودند از او سؤال کردند چگونه گریه می‌کنی، در حالی که منزلت و مقام تو نزد رسول خدا است؟ ابن عباس گفت: ای عطا به دو چیز می‌گریم: یکی برای خوف و خشیت از طلوع مقام جلال و عظمت خدا، و دیگری از مفارقت احبّه و دوستان. سپس آن جماعت از نزد او برخاستند و متفرّق شدند. ۞. در این حال گفت: ای عطا دست مرا بگیر، و مرا در صحن خانه ببر! من و سعید او را بلند کردیم، و به‌سوی حیاط منزل حرکت دادیم چون در صحن آمد دست خود را به آسمان بلند کرد و گفت: اللَهُمَّ انّی اتَقَرَّبُ الَیک بِمُحَمَّدٍ وَ آل مُحَمَّدٍ، اللَهُمَّ انّی اتَقَّرَبُ الَیک بِمُوالاةِ الشَّیخِ عَلِیِّ بْن ابیطالِبٍ، فَما زَالَ یکرِّرُها حَتّی وَقَعَ عَلَی اْلَارْضِ، فَصَبْرنا عَلَیه ساعَةً ثُمَّ أقَمْناهُ فَاذا هُوَ مَیتٌ رَحْمَةٌ اللَهِ عَلَیه. ۞. گفت: بار پروردگارا! من به‌سوی تو بمحمّد و آل محمّد تقرّب می‌جویم، بار پروردگارا! من به‌سوی تو بشیخ علی بن أبی‌طالب تقرّب می‌جویم! و دائما این جملات را تکرار می‌کرد، تا بروی زمین افتاد؛ ما ساعتی درنگ نموده و او را بحال خود گذاشتیم، و سپس او را از زمین بلند نمودیم دیدیم که رحلت نموده و به‌ رحمت خدا پیوسته است! ❷ |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. «غایة المرام»، مقصد دوّم، ص ۵۴۰ ❷. پیرامون توسل ابن عباس به امیرالمومنین علیه السلام رجوع شود به: فضائل الصحابه لابن حنبل، ج۲، ص ۶۶۲، ح۱۱۲۹؛ بشارة المصطفی، ص ۲۳۹؛ العمده، ص ۲۷۲، ح۴۲۹؛ المناقب ابن شهر آشوب، ج۳، ص ۲۰۰، نهج الحق، ص ۲۲۱ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس نهم: عَلِیٌّ مع الحق (روایات خاصه - ۲ ) ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی،ج۶،ص۱۲ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. . [ سید هاشم بحرانی ۱۱ روایت از طریق خاصه روایت میکند مبنی بر آنکه علی با حق است، و حق با علی است، و بر آنکه حضرت فرمودند: خدایا حق را با علی قرار ده، هر جا که علی قرار دارد؛ و بر لزوم متابعت و پیروی از طریقه آن حضرت. ما در اینجا چند مورد از روایات خاصه را با حذف سند و به‌اختصار بیان میکنیم. ❶ ] ۞. شیخ طوسى در «أمالى» خود با سند متصل روایت میکند از مالک بن حفویه از ام سلمه نقل کردند که: «از پیامبر خدا ـ درحالى که دست على را گرفته بود ـ شنیدم که مى گفت: بعد از من حق با على علیه السلام است، و هر کجا که على برود و دور بزند، حق با او مى رود و دور مى زند.» ۞. و نیز ابن بابویه با سند متصل روایت مى کند از شداد بن أوس که میگفت: چون جنگ جمل بر پا شد، من نه بر له على بودم و نه بر علیه او، و تا هنگامى که روز به نیمه رسید، من دست از قتال برداشته و متوقف بودم، و چون نزدیک شد که شب فرا رسد، خداوند در دل من انداخت که به على بپیوندم و بر له او جنگ کنم، وعلى هذا به او پیوستم و جنگ کردم تا به جائى که کار منتهى شد به همانجا که منتهى شد، و پس از آن به مدینه آمدم و بر أم سلمه وارد شدم. ۞. ام سلمه به من گفت: از کجا میائى؟! گفتم: از بصره! أم سلمه گفت: با کدامیک از دو گروه بوده اى؟ گفتم: اى أم المؤمنین! من تا نیمه روز از جنگ کردن توقف داشتم! و خداوند در دل من انداخت که به نفع على جنگ کنم! ام سلمه گفت: کار خوبى کردى! چون من از پیامبر شنیدم که مى گفت: «هر کس با على جنگ کند، با من جنگیده است، و هر کس با من جنگ کند، با خدا جنگیده است» ۞. من گفتم: آیا نظر تو اینست که حق با على است؟ گفت: آرى به خدا سوگند على با  حق  است و حق  با على است. سوگند به خدا که امت با پیغمبرشان از در انصاف در نیامدند، زیرا که مقدم داشتند کسى را که خدا او را مؤخر داشت، و مؤخر داشتند کسى را که خدا او را مقدم داشت، و ایشان زن هاى خود را در خانه هاى خودشان محفوظ و مصون نگاه داشتند، آنگاه زوجه رسول خدا را از خانه بیرون برده و در منظر و مرآى همه مردم به جنگ بردند ۞. سوگند به خدا که من از رسول خدا شنیدم که مى گفت: در امت من اختلاف و جدائى واقع مى شود، پس اگر همه امت من بر أمرى اجماع و اجتماع کردند، شما نیز با آنان اجتماع کنید! و اگر از راه میانه و معتدل جدائى را پیشه ساختند شما مراقب و ملازم أهل بیت من بوده باشید، پس اگر جنگ کردند، شما نیز جنگ کنید! و اگر صلح کردند شما نیز صلح کنید! و اگر به جائى حرکت کنند شما نیز با آنان حرکت کنید! زیرا حق با ایشان است، هر کجا که بوده باشند. من گفتم: أهل بیت رسول خدا چه کسانى هستند؟! گفت: آن کسانى که خداوند ما را به پیروى و تمسک از ایشان امر کرده است، و ایشان إمامان بعد از او هستند که تعدادشان به مقدار نقباء بنى اسرائیل (۱۲عدد) است. على است و دو سبط رسول خدا و نه نفر از صلب حسین، أهل بیت رسول خدا هستند، و ایشانند إمامان معصوم و پیشوایان مطهرون. ❷ ۞. و نیز شیخ در «مجالس» خود از جماعتى از أبو المفضل با سند متّصل خود از أعمش از سالم بن أبى الجعد مرفوعا از أبوذر آورده است که عمر بن الخطاب امر کرد که على علیه السلام و عثمان و طلحة و زبیر و عبد الرّحمن بن عوف و سعد بن أبى وقّاص بعد از مرگ او، در خانهاى بروند، و در آن خانه را بر روى خود ببندند، و در أمر خلافت مشورت کنند. و سه روز آنان را مهلت داد که چنانچه پنج نفر از آنها بر خلافت یکى متّفق القول شدند، و یک نفر از آنها مخالفت کرد، باید آن یک نفر کشته شود، و اگر چهار نفر از آنها بر خلافت یکى متّفق شدند، و دو نفر از آنها مخالفت کردند، باید آن دو نفر کشته شوند. ۞. و چون همه آنها بر رأى واحدى اتفاق کردند، على بن أبی طالب علیه السلام به آنها گفت: من دوست دارم که آنچه را که مى گویم از من بشنوید! پس اگر حق بود قبول کنید، و اگر باطل بود ردّ کنید! همگى گفتند: بگو. أمیرالمؤمنین علیه السّلام یکایک از فضائل خود را بر شمرد، و آنچه را که رسول خدا درباره او گفته بود، بازگو کرد، و همگى تصدیق مى نمودند، تا آنکه فرمود: «آیا مى دانید که رسول خدا فرمود: بعد از من، حق با على است، و على با حق است، و هر کجا على برود، حق به دنبال او مى رود؟! همگى گفتند: آرى!»❸ |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی  ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. غایة المرام، ص۵۴۰ ❷. کفایه الاثر،ص۱۸۲؛ اثبات الهداة، ج١، ص۵۹۵ ❸. جهت اطلاع بیشتر رجوع شود به: «عبقات الانوار، حدیث علی مع الحق»، تالیف علامه میرحامد حسین هندی قدس سره؛ الغدیر، ج۵،ص۲۹۶ تالیف علامه امینی قدس سره @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس دهم: شرح عَلِی مَعَ الْحَق ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۶، درس۱۳ ؛ ج۱۵، ص ۲۹۰ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. حضرت رسول الله درباره حضرت أمیر المؤمنین علیهما السلام عرضه می دارد به خداوند: اللَهُمَّ أدِرِ الْحَقَّ مَعَهُ حَیثُ دَارَ! «بار خداوندا حق را به پیروی و تبعیت علی به گردش آور هر آنجا که علی می گردد.» ❶ و عرضه نمی دارد: اللَّهُمَّ أدِرْ عَلِیاً مَعَ الْحَقِّ حَیثُ دَارَ! «بار خداوندا علی را به پیروی و تبعیت حق در آور هر کجا که حق آنجاست» ۞. و این جمله آن حضرت حقا حاوى یک دنیا حکمت است، که براى شرح آن باید کتاب ها نوشت، که میزان و معیار واقعیت و أصالت، و قطب و محور سنجش حق و حقیقت، على است، و در تمام عوالم باید فعل و صفت و أخلاق و ملکات او را الگو و میزان قرار داده، و بدان تأسّى جست زیرا حق بر آن اساس است. او اسم اعظم خدا، و کانون ولایت است، و أصالت و واقعیت از اینجا پیدا مى شود و نشأت مى گیرد نه آنکه خارج از اسم و ولایت، چیزى به عنوان حقّ و واقعیّت وجود دارد، آنگاه اسم اعظم إلهى و حقیقت ولایت از آن نشأت گیرند، و بنا بر این تمام پندارها و أفکار و آراء و نیت ها و عقاید و صفات و خوبى ها باید با پندار و فکر و رأى و نیت و عقیده و صفت و نیکویى على سنجیده شود، و آن را که مطابق بود نیکو شمرد، و آن را که مخالف بود، زشت و خراب انگاشت، و گرنه هر کس مى گوید: من کارهاى على را با حق سنجیدم، آنچه مطابق بود گرفتم، و آنچه نامطابق بود رها کردم. باید به او گفت: حقى را که تو گرفته اى! پندار توست، و زاییده نفس زبون و گرفتار قوه واهمه! فلهذا کار على را خلاف حق دیده اى! بیا و از مرحله نفس عبور کن! و از منزله خودخواهى و خودپسندى و خود محورى بدر آى! تا بر تو همچو آفتاب، روشن گردد که على عین حق و منبع حق و نفس أصالت و واقعیت است. ۞. جمیع اعمال و افعال امام، فعل خداوند است بدون استثناء، به سبب عبور امام از مراحل نفسانیه، و استناد افعال به نفس وی. بنابراین فعل او فعل حق است و صحیح است و عین صحت است. ما صحت آن را ادراک بکنیم یا نکنیم. فعل ولی خدا حق است، و حق جز آن چیز دگری نیست. نه آنکه حق چیزی است، و ولی خدا فعلش را بر حق منطبق می‌نماید. مصلحت و حکمت غیر از فعل خدا و فعل امام چیز دگری نیست، تا خداوند کارش را طبق مصلحت قرار دهد، و امر کند تا امام کارش را بر آن منطبق سازد. ۞. نفس کار خدا مصلحت است. نفس فعل ولی خدا مصلحت و مصلحت ساز است. باید مصلحت و حق را از فعل امام و ولی خدا جستجو کرد، نه آنکه مصلحتی و حقی را در اندیشه پنداشت، آنگاه نظر نمود که کار امام چنین است یا چنان؟! این مطلب از دقایق و رموز عالم توحید است. ۞. ما باید برای امام‌ شناسی و معرفت به خصوصیات مراحل سیر و سلوک امام برویم و با نهایت کنجکاوی، حقیقت و عقیده و صفات نفسیه و افعال خارجیه وی را بسنجیم، و او را کمَا کانَ و حَیثُ مَا کانَ‌ اسوه و الگوی خود در جمیع شئون قرار دهیم، نه آنکه در تصور و خاطره خود امامی درست کنیم و سپس آن را تحمیل بر امام موجود در خارج بنمائیم. آن دویمی امام خارجی و واقعی نمی‌باشد. امامی است پنداری و تخیلی و وهمی. آنگاه اگر از او تبعیت کنیم، از امام حقیقی پیروی نکرده‌ایم، بلکه از امام تصوری خودمان، و در حقیقت از خودمان تبعیت نموده‌ایم، و چه بسا عمری را به نام امامت و ولایت سپری نموده باشیم، و فی الواقع از نفس خود تجاوز ننموده و تبعیت از غیر آن نکرده باشیم. در این صورت عمری نفس‌ پرست بوده‌ایم، نه خدا پرست، و نه پیرو و تابع امامی که خداوند برای ارشاد و هدایت ما به ما نشان داده است. |❷ |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی  ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. سنن الترمذی، ج۵، ص ۶۳۳، ح۳۷۱۴ ؛ المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص ۱۳۵، ح۴۶۲۹؛ المعجم الاوسط، ج۶، ص۹۵ ح۵۹۰۶؛ تاریخ دمشق، ج۴۲، ص ۴۸۸، ح۹۰۲۲؛ المحاسن و المساوی، ص ۴۱؛ البدایة و النهایة، ج٧، ص۳۶۱؛ المناقب للخوارزمی، ص۱۰۴، ح۱۰۷؛ فرائد السمطین، ج۱، ص۱۷۶، ح۱۳۸؛ شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج۱۰، ص۲۷۰؛ کنز العمال، ج۱۱، ص۶۴۳، ح۳۳۱۲۴؛ الطرایف، ص ۱۰۲، ح۱۴۹؛ کشف الغمة، ج١، ص۱۴۷، تفسیر فخز رازی، ج۱، ص ۲۱۰ ❷. جهت مطالعه بیشتر رجوع شود به کتاب شریف «سیره صالحان؛ در حجیت افعال و گفتار اولیاء الهی» تالیف عالم ربانی آیت الله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدس سره @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس یازدهم: علت مخالفت با امام حق ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۳ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. باری اگر کسی بگوید: چه‌طور با وجود این نصوصی که از حضرت رسول اللَه رسیده، و بسیاری از آن‌را خود خلفای ثلاثه، و عائشه روایت کرده‌اند، و مقامات و درجات مولای متقّیان را اعتراف نموده‌اند، آنها خلافت را از آن حضرت گردانیدند، و خود به‌مقام خلافت در جای أمیرالمؤمنین نشستند، و بر منبر پیغمبر بالا رفتند؟ جواب همان‌است که خود رسول اللَه فرموده است، و سنّی‌ها نیز روایت کرده‌اند: حُبُّک الشَّیئَی یعْمِی و یصِمُ | ❶ کسی که به‌چیزی محبّت داشته باشد، و این محبّت از روی احساسات باشد، و هوای نفس و قوای دنیه در پیدایش او مؤثّر باشد، آن‌کس را نسبت به‌غیر آن منظور و محبوبی که دارد، کور و کر می‌کند؛ یعنی غیر از آن هدف، چیزی نمی‌بیند، و سخنی غیر از آن نمی‌شنود. ۞. بر ارباب ملل و نحل پوشیده نیست، و بر مطّلعین بر سیر و تاریخ مکشوف است، که غصب مقام خلافت از خاندان رسول هیچ داعی، جز محبّت حکومت و سَروری بر مسلمین، و طلوع حسّ شخصیت طلبی نداشته است؛ و لذا تمام این احادیث و نصوص، با وجود آن غریزه مهلکه، کاری نمی‌کند؛ و در وقت اراده رسیدن به‌منظور و هدف، تمام آنها را چون خس و خاشاک به‌طوفان بلا می‌دهد، و با مواجه شدن با مقصود از ستیزه نمودن با خاندان رسول خدا، و آتش زدن درِ خانه بضعه رسول خدا، و بیرون کشیدن مقام ولایت را به‌مسجد، دریغ نکرده، و با شمشیر برهنه ادّعای تسلیم شدن، و بیعت نمودن، و گردن نهادن در برابر این تعدّیات را تحمیل می‌کند. ۞. و این یک مسئله ای‌است که باید روی او دقّت نمود؛ مقام علم و ادراک به حقایق جداست، و مرحله خضوع نفس و انقیاد او نسبت به‌حق جداست. بسیاری از کسانی‌که در چاه طبیعت و هوی گرفتارند، نه به‌علت جهل آنان به‌طریق صلاح می‌باشد، بلکه چه بسا دارای علم کافی هستند، و بسیار خوب زشت را از زیبا تشخیص می‌دهند، ولی در مقام عمل روی سیطره قوای نفسیه، و عدم انقیاد آنها نسبت بملکه عقل، و روی غلبه غرائز شهوّیه، خود را در کام آن کردار زشت و ناپسند در می‌آوردند. ۞. لذا انبیاء و ائمه اطهار دعوتشان مبنی بر اصلاح نفس است، و خضوع و انقیاد در مقابل حقّ، خدای علی اعلی فرمود: ﴿قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها • وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها﴾ |❷ هیچ نفرمود فلاح مختص کسی است که روایت از پیغمبر بشنود، و بدبختی و خسران برای کسی‌که نشنود؛ بلکه فرمود رستگاری برای کسی است که نفس خود را اصلاح کند، و زیان و خسران برای کسی که نفس خود را به تباهی آورد، و در طیّ طرق هلاک آزاد گذارد. ۞. عمر به‌خوبی از مقام و منزلت و شخصیت مولا أمیرالمؤمنین خبر داشت، روایاتی که از طریق سنت در این موضوع وارد شده، بسیار است که خود او اعتراف می‌نموده، و احادیثی را از رسول خدا نقل کرده است، ولی همانطور که ذکر شد تبعیت از حق، طهارت نفس، و صفای باطن، و انقیاد لازم دارد و اینَ هذا؟ ۞ علّامه امینی گوید که حافظ دارقطنی و ابن عساکر تخریج این حدیث نموده‌اند که دو نفر نزد عمر بن خطاب آمدند، و از طلاق کنیز سؤال کردند که چند مرتبه می‌توان او را طلاق داد، تا حرام نشود، و دیگر نتوان او را به‌عقد جدیدی نیز در حباله نکاح درآورد. عمر با آنها برخاست تا آنکه به‌ مسجد آمده و در میان حلقه‌ای از جمعیت مرد اصلعی نشسته بود. عمر گفت ای أصلَع در طلاق أمَة (یعنی کنیز) چه می‌گوئی؟ آن مرد سر خود را به‌سوی او بلند کرد و با دو انگشت سبابه و وسطی اشاره کرد. عمر دانست که طلاق امَه دو طلاق است و فوراً به آن دو مرد گفت تطلیقتان یعنی دو بار طلاق! ۞. یکی از آن دو گفت: سبحان الله ما نزد تو آمدیم، و تو أمیرالمؤمنین و بزرگ آنها هستی! چگونه با ما آمدی تا در مقابل این مرد ایستادی! و از او سؤال کردی! و به اشاره او با دو انگشت خود اکتفا نمودی؟ عمر به آن‌دو گفت: آیا می‌دانید این مرد کیست؟ گفتند: نه گفت: این علی بن أبی‌طالب است. عمر به آن‌ دو گفت: شهادت می‌دهم بر رسول خدا که از او شنیدم که درباره علی می‌فرمود: اگر آسمان‌های هفتگانه و زمین‌های هفت طبقه را در کفه ترازوئی بگذارند، و سپس ایمان علی را در کفه دیگر بگذارند، هر آینه ایمان علی بن أبی‌طالب سنگین‌تر خواهد بود. | ❸ |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. مروج الذهب،ج٢، ص٣٠٢؛ من لایحضر الفقیه، ج۴،ص۳۸۰،ح۵۸۱۴؛ بحارالانوار،ج۷۷، ص۱۶۵، ح۲؛ مسند ابن حنبل، ج۸، ص۱۶۳، ح۲۱۷۵۲؛ کنزالعمال، ج۱۶،ص۱۱۵، ح۴۴۱۰۴ ❷. سوره شمس: آیه ۹ - ۱۰ ❸. الغدیر، ج۲، ص۲۹ ؛ کفایه، ص١٢٩ ؛ خوارزمی در مناقب،ص٧٨ ؛ ریاض النضره، ج١، ص ۲۴۴؛ نزهة المجالس،ج۲، ص۲۴۰ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج اول: امام حق ◈› درس دوازدهم: عدم پشیمانی در امام حق ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۱، درس ۱۳ (تلخیص) ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. امام چون بر ملکوت احاطه دارد هیچ‌ وقت اشتباه نمیکند، و چون فعل او فعل حق است دچار تردید و تحیر نمی‌شود، و در کرده خود پشیمان و نادم نمی‌گردد؛ چون خدا در کار خود تحیر و ندامت ندارد. افرادی که ندامت و پشیمانی پیدا می‌کنند، راجع به جهل آنها هنگام عمل است که جهتی از جهات در نزد آنها پسندیده به‌نظر می‌رسد، و بلادرنگ مبادرت به آن عمل می‌کنند، و سپس که نقاط ضعف و تاریکی برای آنها روشن شد، که در حین عمل مخفی بوده است، نادم و پشیمان می‌گردند. ۞. مرد حقّ پشیمان نمی‌شود، هیچ‌گاه دیده نشده است که امام از فعل خود اظهار پشیمانی کند، و این علامتِ صحت عمل و اتقان آن‌ است، و علاوه امام در هر موضوعی با قاطعیت، وظیفه مردم را تعیین می‌کند، نه آنکه از امروز به فردا محوّل کند، یا با مشورت و مطالعه و تأنیّ و تروّی حقیقت بر او مکشوف گردد، بلکه چون آئینه، حقائق در مقابل او نمودار است، و بلادرنگ پاسخ می‌گوید. ۞. ابوبکر چند بار از خلافت خود اظهار پشیمانی نمود. کراراً گفت: اقیلونی، اقِیلُونی وَ لَسْتُ بِخَیرِکمْ | ❶ بار خلافت را از گردن من بردارید من بهترین افراد شما نیستم! باید به او گفت: اگر خلافت را که ربودی به امر خدا بود، چگونه می‌خواهی رها کنی؟ و اگر به امر خدا نبود چگونه ربودی؟ اینجاست که مانند کلاف سر در گم متحیر و سرگردان می‌شود، چون قدرت تحمّل این بار را ندارد از طرفی، و از طرف دیگر هم دلش نمی‌آید که بگذارد تا صاحبش بردارد: ﴿كَظُلُماتٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍّ يَغْشاهُ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ سَحابٌ ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ إِذا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَراها وَ مَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَهُ لَهُ نُوراً فَما لَهُ مِنْ نُورٍ﴾ ❷ - و كسانى كه كافر شده‏اند اعمالشان‏ مانند ظلماتى مى‏باشد در درياى مضطرب كه پيوسته موجى او را بپوشاند و از فراز آن موج موجى ديگر برآيد و از فراز آن ابرى پديدار گردد، ظلماتى هستند بعضى از آنها در بالاى بعضى ديگر به طورى كه چون مرد كافر دستش را بيرون بياورد هيچ وقت نمى‏تواند آن را ببيند، و كسى كه خدا براى او نورى قرار نداده است داراى نورى نمى‏باشد. ۞. مسعودی گوید: چون زمان وفات ابوبکر رسید و به حال احتضار درآمد، گفت: من بر چیزی تأسف نمی‌خورم، مگر بر سه چیز که به جای آوردم، و دوست داشتم که آنها را به جای نمی‌آوردم، و بر سه چیز که به جای نیاوردم، و دوست داشتم که آنها را به جای می‌آوردم. و از سه چیز که دوست داشتم از رسول خدا صلّی اللَه علیه و آله سؤال کنم و سؤال نکردم. اما آن سه چیزی‌که به جای آوردم، و دوست داشتم که آنها را به جای نمی‌آوردم، یکی آن بود که دوست داشتم که از خانه فاطمه تفتیش و تفحص به عمل نمی‌آوردم، و در این باره سخنان بسیاری گفت. | ❸ ۞. نصوص صریحه قرآن کریم و سنّت صحیحه رسول خدا و سیره متّبعه ائمّه طاهرین علیهم السّلام و روش صحابه ذی بصیرت و تابعین ذی درایت جداً مناط تبعیت و پیروی را، از واقعیت و حق می‌داند، خواه طبق آراء اکثرین باشد یا نباشد. و از پیروی رأی خلاف واقع و حقیقت تجنّب می‌ورزد خواه پشتیبان او آراء همه عالم باشد یا نباشد. و این بزرگترین محلّ اختلاف بین شیعه و سنّی است، و تمام مسائل اختلاف بر این محور دور می‌زند و بر این اساس رجوع می‌نماید. ۞. شیعه از صدر اسلام تا به حال فریاد می‌زند، دلیل می‌آورد احتجاج می‌کند که باید از حقّ تبعیت نمود، نه از آراء مردم؛ امامت انتصابی است، نه انتخابی، مردم باید از حقّ پیروی کنند؛ و امام به حقّ باید از جانب خدا معین گردد، بعین آنکه رسول خدا باید از جانب خدا بیاید، و مردم حقّ انتخاب پیامبر را ندارند. ۞. این‌ است منطق شیعه که منطق اسلام است. |↫ |↫ مطالعه قسمت قبلی ⇱ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. «الغدیر»، ج ۵، ص ۳۶۸ ؛ «الصواعق المحرقه»، ص٣٠ ❷. سوره نور، آیه ۴۰ ❸. «مروج الذهب»، ج ٢، ص ٣٠٨ ؛ «تاریخ طبری»، ج۲، ص ۶۱۹ ؛ «الامامه و السیاسة»، ج ١، ص ١٨ ؛ عقد الفرید، ج ٢، ص ۲۵۴ «الغدیر»، ج ٧ ص ١٧٠ ( علامّه امینی علاوه بر این مصادر از ابو عبید در کتاب الاموال ص ١٣١ نیز آورده است و فرموده است: سندهای این حدیث صحیح و راویان آن همه از موثّقین هستند و چهار نفر از آنها از راویان صحاح ششگانه معروف عامّه می‌باشند. ) @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› مجموعه " منهاج " سیری اجمالی در کتاب شریف امام شناسی حضرت علامه آیت الله سید محمد حسین حسیتی طهرانی قدس الله نفسه الزکیه می باشد که توسط پژوهشکده سیره صالحان تنظیم و خدمت محبان امیرالمومنین علیه السلام تقدیم می گردد. ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ↫ منهج اول: امام حق ↵ درس ۰۱ ›¦ لزوم پیروی از حق ↵ درس ۰۲ ›¦ لزوم پیروی از امام حق ↵ درس ۰۳ ›¦ منظور از هدایت به حق ↵ درس ۰۴ ›¦ وحی تکوینی به امام حق ↵ درس ۰۵ ›¦ عصمت امام حق ↵ درس ۰۶ ›¦ عَلِیُّ مع الحق - روایات عامه ۱ ↵ درس ۰۷ ›¦ عَلِیُّ مع الحق - روایات عامه ۲ ↵ درس ۰۸ ›¦ عَلِیُّ مع الحق - روایات خاصه ۱ ↵ درس ۰۹ ›¦ عَلِیُّ مع الحق - روایات خاصه ۲ ↵ درس ۱۰ ›¦ شرح حدیث عَلِی مَعَ الْحَق ↵ درس ۱۱ ›¦ علت مخالفت با امام حق ↵ درس ۱۲ ›¦ عدم پشیمانی در امام حق ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄ @sire_salehan |
بسم الله الرحمن الرحیم به‌ مناسبت فرا رسیدن ایام شهادت صدیقه طاهره حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها کتب منتشره انتشارات گنجینه هدایت با ١۵٪‏ تخفیف تقدیم می‌شود. 📈. زمان تخفیف ٢۶ جمادی الاولی برابر با ٣٠ آذرماه لغایت ٣ جمادی الثانی برابر با ۶ دی‌ماه می‌باشد. 🛍. عزیزان جهت دریافت این کتب به یکی از روش‌های زیر می‌توانند اقدام کنند: 💻.ثبت سفارش از طریق سایت: http://ganjinehedayat.com/ 📱. آیدی تلگرام جهت ثبت سفارش در تلگرام: T.me/ganjinehedayat ☎️. شماره تلفن جهت ثبت سفارش به‌صورت تلفنی یا پیامک: 09191593084 📲. @sire_salehan
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ۩. منهج دوم: امام آگاه نگاهی اجمالی به تفسیر آیه مبارکه ﴿يا أَبَتِ إِنِّي قَدْ جاءَنِي مِنَ الْعِلْمِ ما لَمْ يَأْتِكَ فَاتَّبِعْنِي أَهْدِكَ صِراطاً سَوِيًّا﴾ و اثبات ولایت و امامت حضرت امیرالمومنین علیه السلام، برگرفته از کتاب شریف امام شناسی تالیف علامه طهرانی قدس سره ↫ به مناسبت ایام فاطمیه 🏴 ⇶ @sire_salehan |
┄┄┅⊱⊰𖣐 مــــِـنــــهــآج 𖣐⊱⊰┅┄┄┄ ◈› منــهــج دوم: امام آگاه ◈› درس اول: لزوم متابعت از آگاهان ◈› مولف: علامه طهرانی قدس سره ◈› منبع: امام شناسی، ج۳، درس ۳۱ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۞. قال اللَه الحکیم فی کتابه الکریم: ﴿يا أَبَتِ إِنِّي قَدْ جاءَنِي مِنَ الْعِلْمِ ما لَمْ يَأْتِكَ فَاتَّبِعْنِي أَهْدِكَ صِراطاً سَوِيًّا﴾ ترجمه: «ای پدر به درستی که از جانب خدا به من علمی رسیده است که آن علم به تو نرسیده بنابراین از من پیروی بنما تا تو را در راه راست و مستوی راهنمائی کنم.» | ❶ ۞. مفاد این آیه گفتار و احتجاج حضرت ابراهیم علیه السلام است به سرپرست خود آزر که بت‌پرست بوده و نسبت به خدای تعالی مشرک بود. چون در این آیه وجوب متابعت را منوط به علم حضرت ابراهیم و نبودن علم در آزر نموده است، بنابراین استفاده میشود که هر جاهلی لازم است از عالم پیروی کند. یعنی به جای اراده و اختیار خود در امور، اختیار و ارادۀ او را مقدّم بدارد و جایگزین خواسته‌ها و منویّات خود کند. و در این صورت آن جاهل در اثر متابعت از عالم کامیاب شده و از مواهب الهیّه که در صراط مستقیم برای انسان قرار دارد متمتع می‌گردد. ۞. به قول بزرگان از اهل علم، در این گفتار به علّت و سبب پیروی نمودن تصریح شده است، و امر حضرت ابراهیم توأم با دلیل و برهان است و آن اینکه: من علم دارم و تو نداری، بنابراین لازم است از من پیروی کنی تا تو را به راه سعادت و کمال انسانیّت و بروز استعدادات نهفته رهنمون گردم و این امر متّکی بر غریزۀ فطری و حکم عقلی رجوع جاهل به عالم است. ۞. از کلّیّت این برهان می‌توان دو استفاده نمود: اوّل ـ رجوع عامی به عالم و لزوم تقلید در مسائل شرعیۀ فرعیّه، بلکه لزوم رجوع عامی به اعلم. امّا رجوع عامی به عالم به علّت آن است که عامی نمی‌داند و عالم می‌داند. و به همین مناط حضرت ابراهیم به سرپرست خود آزر الزام می‌کند که باید از من متابعت کنی. امّا رجوع عامی به اعلم به جهت آنکه همین مناط بعینه در آن موجود است و آن اینکه اعلم در همۀ مسائل اطّلاع و تبحّر و وسعت علم و قدرت استنباطش بیشتر است و عالم نسبت به اعلم اطلاعش کمتر و قدرتش کمتر و علمش تنگ‌تر و ضعیف‌تر است، بنابراین در تمام مسائل جهاتی است که بدانها اعلم راه یافته و آنها را شکافته و دسترسی پیدا نموده است، که بدان جهات عالم دسترسی پیدا ننموده و به آن دقایق راه نیافته است، و عامی اگر رجوع به این عالم کند و بدان اعلم رجوع نکند، در این جهات و دقایق رجوع به غیر عالم نموده است‌ و اگر رجوع به اعلم کند در خصوص این مزایا و خواصّ نیز از عالم که همان اعلم است پیروی نموده و بالنتیجه در تمام جهات و خصوصیّاتی که خود جاهل است به عالم مراجعه کرده است، چه خصوصیّاتی که عالم و اعلم هر دو می‌دانند و چه خصوصیّاتی که فقط شخص اعلم می‌داند. و حضرت ابراهیم به طور مطلق در تمام جهات و خصوصیّات و مزایائی که آزر نمی‌داند پیروی او را از خود که داناست لازم شمرده است. ۞. دوم ـ لزوم پیروی و تبعیت از امام است. و آن اینکه امام باید حتما اعلم و افضل از جمیع امت باشد و بالفرض اگر علمش با بعضی مساوی یا از بعضی کمتر باشد نسبت به آنها امام و مقتدا نخواهد بود. در صورت اوّل ترجیح بلا مرجّح و در صورت دوّم ترجیح مرجوح خواهد بود. ❷ و بنابراین تمام افراد امّت باید از امام متابعت کنند چون در امام علمی است که در هیچ یک از آنها نیست، و حضرت ابراهیم بر این اساس به سرپرست خود آزر امر به تبعیّت می‌کند. ۞. مسئلۀ رجوع جاهل به عالم یک مسئلۀ فطری و عقلی است، که در تمام امور مورد نیاز است. مریض باید به طبیب متخصص رجوع کند و بنّاء و عمله باید به مهندس و نقشه‌کش رجوع کنند، و الاّ مریض هلاک و عمارت کج و خراب خواهد شد. ❸ |↫ |↫ مطالعه قسمت بعدی ⇲ |↫ فهرست مطالب ❏ ┄⊰𖣐⊱┄┄┄┄┄┄┄┄┄┄ ۩. مصادر: ❶. سوره مریم، آیه ۴۳ ❷. ترجیح بلامرجح به معنای برتری دادن یکی از دو امر مساوی بر دیگری بدون دلیل است و ترجیح مرجوح یعنی برتری دادن امری که ملاک و دلیل ندارد بر امری که ارجح و دارای ملاک است ❸. جهت اطلاع بیشتر رجوع شود به کتاب شریف «ولایت فقیه در حکومت اسلام»، ج۲، ص ۱۵۵ @sire_salehan |