بسم الله الرحمن الرحیم
🌹#امام_حسن ع و #صبر_انقلابی🌹
بی‌تردید یکی از مهمترین محورهای دعوت انبیاء، دعوت به برقراری #عدالت است (سوره حدید، آیه25)
🌐این امر بقدری مهم بوده که وعده برقراری #حکومت_عدل_جهانی، از همان ابتدای آمدن انبیای الهی مطرح شده،
و همه پیامبران مژده به ظهور منجی‌ای داده‌اند که جهان را پر از عدل و داد خواهد کرد،
و انسانها را به آمادگی برای این مسیر فراخوانده‌اند🌱
از طرف دیگر،
شاید مهمترین واقعه اجتماعی در زندگی #امام_حسن ع، #صلح ایشان است با #معاویه؛
معاویه‌ای که همان زمان هم بر آگاهان مخفی نبود که نه‌تنها در مسیر عدالت گام نخواهد برداشت؛ بلکه تمام تلاش خود را در مسیر انحراف اسلام از مسیر اصلی خود در پیش خواهد گرفت.〽️
طبیعتا این واقعه سوالی را در اذهان همگان – بویژه شیعیان – پدید آورد:
❌آیا امام حسن ع با این #صلح ، از آرمان‌های #عدالت_خواهانه اسلام دست برداشت⁉️
می‌دانیم که
▫️امام حسن ع به نص پیامبر اکرم ص امام بود: «حسن ع و حسین ع امام‌اند، بنشینند یا قیام کنند.» (علل الشرائع، ج1، ص211) ؛
و
▫️امام کسی است که حتما راهی را که پیامبران آغاز کرده‌اند ادامه می‌دهد.
اما
چگونه این صلح، که در نتیجه آن، دست معاویه در #ظلم کردن باز شد، با حرکت در مسیر آرمان #عدالت_خواهی سازگار است⁉️
انسان در درون خود نمی‌تواند از فهم #جامعه_شناختیِ وقایع #اجتماعی خودداری کند؛
و شیعیانی که نتوانستند فهم صحیحی از این اقدام امام حسن ع داشته باشند، کم‌کم
🔻یا در دام جریان زیدیه افتادند - که ائمه‌ای را که قیام نمی‌کردند، تخطئه، و امامت آنان را انکار می‌نمودند -
🔻و یا دچار نوعی بی‌عملی و رخوت و #بی_مسئولیتی شدند و رخوت خود را با کنار کشیدن امام ع توجیه می‌کردند❗️
🔹کلیدواژه #صبر_انقلابی می‌تواند تبیینی جامعه‌شناختی از این اقدام به دست دهد🔹
تا پیش از گسترش نهایی حکومت عدل مهدوی، همواره در جهان، ظلم و ستم و موانعی در پیش روی انسانها و جوامع وجود داشته است؛
و
انسان #عدالت_خواه و پیرو انبیاء نمی‌تواند در مقابل ظلم و ستم ساکت بماند؛
و
🔺این است که #روحیه_انقلابی را برای #مومن_واقعی به یک ضرورت تبدیل می‌کند. 🔺
اما رفع #ظلم و #ستم از عالم،
نه یک اقدام فوری،
بلکه نیازمند تلاشی مستمر و درازمدت است که انسان «مومن انقلابی» باید خود را برای پیمودن چنین مسیری آماده کرده باشد.
و واضح است که
🔷این مسیر، مسیری نیست که همواره با موفقیت‌ها و پیروزی‌های ظاهری همراه باشد❗️
بلکه گاه ناچار است به شکست‌های ظاهری و عقب‌نشینی‌های تاکتیکی تن دهد:
🔹شکست‌هایی که حتی در درون پیامبران و یاران ایشان اضطرابی پدید می‌آورد که: «پس وعده نصرت خدا چه شد؟» (سوره بقره، آیه 214)؛
و
🔹عقب‌نشینی‌هایی که گاه دهها سال طول می‌کشید: فاصله پذیرش صلح امام حسن ع تا قیام امام حسین ع حدود 20 سال بود؛ یعنی 20 سال ظلم و ستم علنی معاویه، و صبر امام ع.
▪️مهم برای یک انسان مومن انقلابی این است که بین #دست_روی_دست_گذاشتن و #عقب _نشینی_تاکتیکی تمایز بگذارد؛
و
بفهمد که این #دندان_روی_جگر_گذاشتن ها و #عقب_نشینی ها هیچگاه از باب دست برداشتن از آن #آرمان_متعالی نبوده است.
#صبر_انقلابی یکی از لوازم #روحیه_انقلابی #واقع‌بین است؛ یعنی
🔺 آرمانگراییِ نهفته در #روحیه_انقلابی - و به تعبیر دیگر، #خشم_انقلابی - ما را از #واقع‌بینی باز ندارد:
🚫در حالی که ذره‌ای از آرمان‌های اصیل خود دست برنداشته‌ایم، آرمان‌های خود را با ملاحظه واقعیت‌های موجود پیگیری کنیم؛ و باری بر دوش جامعه نگذاریم که از همراهی در اصل مسیر صرف‌نظر کند⛔️
اگر لحظه‌ای ظلم و ستم‌هایی را که بعد از کنار کشیدن امام حسن ع توسط معاویه و کارگزاران او در جامعه اسلامی واقع شد، از نظر بگذرانیم
و به گرفتاری‌های شدیدی که بعد از این صلح، هم توده‌های مسلمان را فراگرفت و هم نخبگان دلسوز را به حاشیه برد و از دم تیغ گذراند توجه کنیم،
درمی‌یابیم که «صبر انقلابی» داشتن چه اندازه دشوار است‼️
در آیه 11 سوره هود، به جای ترکیب پرکاربرد «آمنوا و عملو الصالحات»، ترکیب «صبروا و عملوا الصالحات» آمده ، و #صبر به جای #ایمان گذاشته شده است.
شاید می‌خواهد به ما تذکر دهد که
در جهانی که تحقق عدالت با فراز و نشیب‌های فراوان همراه است،
#صبر_انقلابی و #ایمان دو روی یک سکه‌اند؛
و
بدون #صبر_انقلابی نمی‌توان از #ایمان به آرمان های پیامبران دم زد
و برای #صبر_انقلابی_داشتن حتی اگر پیامبر اولواالعزم هم باشی، باید از خداوند درخواست #شرح_صدر کنی (سوره طه، آیه 25).
✳️ #صبر_انقلابی یعنی اینکه امام حسن ع در صلح خود با نابکارترین انسانهای روزگار - که ظلم‌های فراوانی در حق انسانها کرد - ذره‌ای و لحظه‌ای از آرمان‌های عدالتخواهانه اسلام دست برنداشت؛
و
💢اگر این #صبر_انقلابی نبود، هیچگاه زمینه #خشم_انقلابی امام حسین ع مهیا نمی‌شد.💢
🆔 @souzanchi
هدایت شده از یک آیه در روز
.
7️⃣ «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَینَ أَخَوَیكُمْ»
در واقع مؤمنان برادرند؛ پس میان دو برادرتان آشتی دهید.
📝اهمیت #صلح و #آشتی در اسلام
اسلام اهتمام ویژه‌ای به برقراری صلح و آشتی بین انسانها دارد:
توصیه به اصلاح و آشتی بین خود افراد را در ردیف توصیه به تقوا و اطاعت از خدا و رسولش قرار داده است: «فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ وَ أَطيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ: پس تقوای الهی پیشه کنید و رابطه بین خودتان را اصلاح کنید [= بین خودتان صلح و آشتی برقرار نمایید] و از خداوند و رسولش اطاعت کنید، اگر که مومن هستید» (انفال/1)؛
و علاوه بر توصیه‌های اکید به برقرار کردن صلح و آشتی بین مردم: «... مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاحٍ بَيْنَ النَّاسِ، وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ فَسَوْفَ نُؤْتيهِ أَجْراً عَظيماً: ...کسى كه دستور صدقه يا كار نيك يا اصلاح و آشتی در ميان مردم می‌دهد؛ و هر كه براى طلب خشنودى خداوند چنين كند به زودى او را پاداشى بزرگ خواهيم داد.» (نساء/114)، هم در خصوص آشتی درون خانواده و هم در آشتی دادن گروههایی در جامعه دینی که با هم وارد نزاع می‌شوند، اهتمام ویژه‌ای دارد:
➖ در افق خانواده،
▫️وقتی بیم نشوز از جانب زن هست و تدبیرهای اولیه فایده‌ای ندارد، می‌فرماید: «وَ اللاَّتي تَخافُونَ نُشُوزَهُن ...؛ وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَيْنِهِما فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَكَماً مِنْ أَهْلِها إِنْ يُريدا إِصْلاحاً يُوَفِّقِ اللَّهُ بَيْنَهُما: و در مورد زنی که از سرکشی او می‌ترسید ...؛ و اگر بيم داشتيد که کاملا از هم جدا شوند، پس داورى از خانواده مرد و داورى از خانواده زن برانگيزيد، كه اگر قصد اصلاح و آشتی داشته باشند خداوند ميان آن دو، توفیقی می دهد» (نساء/34-35)؛ و
▫️وقتی بیم نشوز از جانب مرد است، می‌فرماید: «وَ إِنِ امْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَيْهِما أَنْ يُصْلِحا بَيْنَهُما صُلْحاً وَ الصُّلْحُ خَيْرٌ: و اگر زنى از سركشى يا اعراض شوهرش بیم داشته باشد، برای آن دو اشکالی ندارد كه به نوعى در ميان خودشان [(هر چند به گذشت از پارهاى از حقوقشان] صلح و آشتى نمايند، و اساسا صلح بهتر است» (نساء/128)؛
➖ و در افق جامعه دینی، در همین آیات سوره حجرات سه بار پیاپی تأکید دارد که بین دو گروهی که به قتال برخاسته‌اند حتما صلح و آشتی برقرار کنید، و هم آنان باید خود را همچون برادر ببینند و هم شما همچون برادر آنان به میانجی‌گری وارد شوید: «وَ إِنْ طائِفَتانِ مِنَ الْمُؤْمِنينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما؛ فَإِنْ بَغَتْ إِحْداهُما ... فَإِنْ فاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما بِالْعَدْلِ ...؛ إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُم: و اگر دو طایفه از مؤمنان به قتال پرداختند پس بین آن دو آشتی افکنید؛ پس اگر یکی از آن دو بر دیگری تجاوز کرد، ... پس اگر بازگشت، بین آن دو به عدل آشتی دهید، ... در واقع مؤمنان برادرند؛ پس میان دو برادرتان آشتی دهید» (حجرات/۹-۱۰).
💢این صلح و آشتی بقدری در اسلام موضوعیت دارد که
نه‌تنها بعد از انجام واجبات، برترین عمل انسانی شمرده شده و ثوابش بیش از ثواب یک سال نماز و روزه معرفی گردیده است (حدیث۳۱)،
بلکه براى اصلاح کردن و آشتی دادن، احكام ويژهاى قرار داده است،
از جمله:
@yekaye
👇ادامه مطلب👇
هدایت شده از یک آیه در روز
ادامه تدبر 7️⃣
💢این #صلح و #آشتی بقدری در اسلام موضوعیت دارد که
نه‌تنها بعد از انجام واجبات، برترین عمل انسانی شمرده شده و ثوابش بیش از ثواب یک سال نماز و روزه معرفی گردیده است (حدیث۳۱)،
بلکه براى اصلاح کردن و آشتی دادن، احكام ويژهاى قرار داده است،
از جمله:
🔹الف. دروغ كه از گناهان كبيره است، اگر براى آشتى واصلاح گفته شود، دروغ محسوب نمی‌شود (حدیث۳۰).
🔹ب. نجوا کردن و درگوشى سخن گفتن، كه از اعمال شيطانی قلمداد شده (إِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّيْطانِ لِيَحْزُنَ الَّذينَ آمَنُوا؛ مجادله/۱۰)، اگر براى اصلاح و آشتى دادن باشد، منعى ندارد: «لا خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِنْ نَجْواهُمْ إِلَّا مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاحٍ بَيْنَ النَّاسِ: در بسيارى از نجواهای آنان خيرى نيست، جز آنهايى كه دستور صدقه يا كار نيك يا اصلاح و آشتی در ميان مردم دهند» (نساء/114).
🔹ج. با اينكه عمل به سوگند، واجب و شكستن آن حرام است، امّا اگر كسى سوگند ياد كند كه دست به اصلاح و آشتى دادن ميان دو نفر نزند، اسلام این سوگند را بی‌خاصیت شمرده [و عملا شكستن آن را مجاز مىداند]: «وَ لا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمانِكُمْ أَنْ تَبَرُّوا وَ تَتَّقُوا وَ تُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاس: و خدا را در معرض سوگندهاى خود قرار ندهيد كه نيكى و تقوا و اصلاح ميان مردم انجام ندهيد»؛ که امام صادق ع ذیل این آيه فرمودند: یعنی مبادا وقتی از شما خواستند که بین مردم آشتی برقرار کنید بگویید من سوگند خورده‌ام که چنین نکنم. (الكافي، ج2، ص210 )
🔹د. با اينكه عمل به وصيّت، واجب، و ایجاد تغییر در وصیت افراد حرام است، امّا اگر عمل به وصيّت، موجب ظلمی می‌شود و ميان افرادى فتنه و كدورت مىآورد، اسلام اجازه مىدهد كه وصيّت ترك شود به نحوی که بین افراد صلح و آشتی برقرار شود: «فَمَنْ خافَ مِنْ مُوصٍ جَنَفاً أَوْ إِثْماً فَأَصْلَحَ بَيْنَهُمْ فَلا إِثْمَ عَلَيْهِ: پس هر كه از انحراف يا از گناه وصيت كننده بترسد، پس ميان آنها [یعنی میان ورثه و اهل وصيت، با تغيير دادن وصیت] اصلاح و آشتی‌ای برقرار نمايد بر او گناهى نيست.» (این توضیح از امام باقر ع برای این آیه است؛ ر.ک: الكافي، ج7، ص21 ).
🔹ه. اگر کسی چند همسر دارد و نمی تواند به لحاظ روحی و عاطفی بین آنها عدالت برقرار کند، حداقل وظیفه دارد که تقوا را چنان رعایت کند و به گونه‌ای عمل کند که بین آنها صلح و آشتی برقرار باشد تا مورد مغفرت الهی قرار گیرد: «وَ لَنْ تَسْتَطيعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَيْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ فَلا تَميلُوا كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُوها كَالْمُعَلَّقَةِ وَ إِنْ تُصْلِحُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ كانَ غَفُوراً رَحيماً: و شما هر چند هم كه حرص بورزيد هرگز نمىتوانيد ميان زنها [از حیث تمایل باطنى] عدالت بورزید، پس [حداقل در وظايف ظاهرى] يكسره از يكى از آنها روى نگردانيد تا او را همانند زنى بلاتكليف رها نماييد؛ و اگر صلح و سازش برقرار كنيد و تقوا ورزيد مسلّما خداوند همواره آمرزنده و مهربان است.» (نساء/129)
@yekaye
#حجرات_10