📮سالی در تهران آیتالله خوانساری، عید اعلام کرد و در قم، آیت الله بروجردی آخر ماه.
نزد مرحوم بروجردی رفتند و ایشان گفتند که آقای خوانساری حکم نکردهاند، زیرکی گفت وفتی آقای خوانساری در نماز، 9بار گفتن اللهم بحق هذا الیوم، آیا این حکم نیست؟! آیت الله بروجردی فرمود بروید عید اعلام کنید!
✍️فرشاد مهدیپور
⚜️ @taammolat74
🔉 مناظره علمی
♨️ #اختصاصی
🔶 بررسی امکان امر دینی
🔸مناظره صوتی تلگرامی:
▪️حجت الاسلام محمدحسن وکیلی (استاد علوم دینی در حوزههای علمیه مشهد، معاون مؤسسه مطالعات راهبردی)
▪️دکتر بیژن عبدالکریمی (مدرس فلسفه، نظریه پرداز و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی)
🔹کانال تخصصی الاهیات اسلامی
⏰ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۹
⚜️ @taammolat74 👇👇👇
Vakili_abdolkarimi.ogg
43.63M
🔉 مناظره علمی | بررسی امکان امر دینی
🔸مناظره صوتی تلگرامی:
▪️حجت الاسلام #محمدحسن_وکیلی
▪️دکتر #بیژن_عبدالکریمی
🔹پرسش از امکان امر دینی در جهان معاصر» تألیف بیژن عبدالکریمی دانشیار گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال است که در سال ۹۷ منتشر شد. واکنش محافل اندیشه به این اثر قابل توجه بود و از جمله این واکنشها میتوان به همایش دو روزهای اشاره کرد که در اواخر مهرماه ۹۸ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد و بسیاری از چهرههای برجسته حوزه و دانشگاه به نقد تازهترین اثر عبدالکریمی پرداختند و همچنان نیز نقدهایی پیرامون این کتاب مطرح میشود.
🔹بیژن عبدالکریمی، میگوید: کتاب من نقد امر دینی یا دینورزی نیست بلکه این کتاب حاصل عشق و تعلقی است که اینجانب به سنت تاریخی خودمان دارم. این کتاب بیشتر تأمل درباره سرشت مدرنیته و جهان کنونی و نیهیلیسم حاکم بر آن است.
⚜️ @taammolat74
🔰 چرا شبکه چهار از شبکه یک پیشی گرفت؟!
✍️ محمد عبداللهی
🔘 بخش ۱ از ۳
🔸سنجش معنی دار مخاطب ویژه برنامه های افطاری شبکههای مختلف سیمای جمهوری اسلامی ایران، نتایج قابل تاملی را تلنگر می زند. شبکه چهار که روزی نماد «ندیدن تلویزیون» بوده، امروز در صدر «دیدن تلویزیون» قرار گرفته است.
🔹این که چه شد ویژه برنامه افطاری شبکه چهار سیما با عنوان « زندگی پس از زندگی » تا این حد مورد اقبال عمومی بین مخاطبین واقع شده، نیاز به موشکافی دقیق تری دارد.
🔸تلویزیون همچنان بر #مدیریت_سنتی گذشته پافشاری میکند در حالیکه مخاطب آن سال هاست پوست اندازی کرده و از مرحلههای عقب مانده پیشین عبور کرده است. گویا رشد استدراکی مخاطب تلویزیون بر مدیران آن پیشی گرفته است. تعالی ذهنی مخاطبین در سال های اخیر حقیقتی مبین است که از دید گردانندگان معاونت سیما مغفول مانده است
🔹شاید روزگاری یک برنامه تلویزیونی بدون تحقیق و نویسندگی تنها با لودهگری می توانست مخاطب چند صد هزاری از آن خود کند ولی دوره گذاری اتفاق افتاده که مخاطب تلویزیون به آسانی تولیدات خلق الساعه و فی البداهه تلویزیونی را از نمونه های پژوهشی تشخیص می دهد و با فشردن بیرحمانه دکمه کنترل تلویزیون، شبکه ای را که به شعورش توهین کرده عوض می کند.
🔸نسل مخاطبین تلویزیون عوض شده است، سیما دیگر با مخاطب عامی مواجه نیست، اکنون تحلیلگرانی موشکاف لباس مخاطب بر تن کرده اند و به تماشای تلویزیون نشسته اند. مخاطب جدید مجبور نیست وقتش را با برنامه های بدون نویسنده و پژوهشگر تلف کند. او در فضای مجازی بازخوردها را می بیند و تولیدات تلویزیونی که بازخوردهای بالای پژوهشی در فضای مجازی دارند را برای تماشا در تلویزیون بر می گزیند.
🔹به بیانی ساده تر، #پروسه_مخاطب_گیری تولیدات تلویزیونی از روندی معکوس برخوردار شده است. تا پیش از این، اولویت ترتیب روال مخاطب گری بصورت اول تماشا دوم تحلیل بود و اینک اولویت به این گونه است: نخست بازخورد اینترنتی یک تولید تلویزیونی و سپس انتخاب برای تماشا!
🔸هنوز مدیران تلویزیون با توهم #سلبریتی_محوری و تقدم طول زمانی یک تولید تلویزیونی بر عرض پژوهشی آن تولید، برنامه سازی در تلویزیون را به اشتباه مدیریت می کنند. در حالیکه یکی از مهمترین فاکتورهای ریزش مخاطبین تلویزیون، لاغر شدن عرض پژوهشی برنامه های تلویزیونی است.
✔️[ادامه دارد...]
⚜️ @taammolat74
🔰 چرا شبکه چهار از شبکه یک پیشی گرفت؟!
✍️ محمد عبداللهی
🔘 بخش ۲ از ۳
🔸مدیران سیما گویا هنوز نمی دانند که حذف نامحسوس نویسنده و پژوهشگر از پکیج تولیدات تلویزیونی فجایع رسانه ای و فرهنگی متعددی را باعث شده است. وقتی فاصله زمانی تصمیمگیری برای تصویب و تولید یک برنامه تا زمان واقعی تولید و پخش آن گاهی به کمتر از چند ساعت و یک ساعت و گاهی چند دقیقه تنزل کرده است باید هم مجری تلویزیونی برای پر کردن یک تایم طولانی چنین برنامه تلویزیونی به هزل و هجو و شوخی های سخیف لاتهای سر گذر رو بیاورد.
🔹در حالیکه پروسه تحقیق، پژوهش ، نویسندگی پروسه ای چند ساله است، در برآوردهای تولیدات تلویزیونی، ردیف بودجه نویسنده و پژوهشگر یا حذف می شود و یا بصورت صوری اختصاص می یابد و سرانجام عایدی مالی آن به جیب مجری یا تهیه کننده سرازیر می شود. چرا که اغلب برنامهها به #شومن_بازی تنزل یافته، و ژانر سرگرمی دارد، نه آگاهی بخشی هنرمندانه. شومن بازی در تلویزیون توسط سید محمد حسینی مد شد و این پدیده نامبارک هنوز که هنوز است گلوی برنامه سازی را در سیما به سختی می فشارد. سیل شومن ها و استیج کارهای مراسم ژانگولر و جوک و خوانندگی در کوچه و بازار به قاب شیشه ای تلویزیون، خطایی نابخشودنی است که شأن تلویزیون جمهوری اسلامی ایران را از وسعت دانشگاه به تنگنای یک #دورهمی قهوه خانه ای تنزل داده است
🔸اجبار به فروش آنتن توسط مدیران تلویزیون نیز بهانهای نخ نما برای توجیه اهمالگریهایشان در حوزه #مدیریت_رسانه شده است. ریخت و پاش های جشنواره ای و ستادی در رسانه ملی هیچگونه توازنی با لاغری بخش پژوهشی آنتن ندارد.
🔹پخش موفق برنامه افطاری شبکه چهار سیما ( #زندگی_پس_از_زندگی ) که پروسه پژوهشی ۵ ساله ای را طی کرده است و اقبال مخاطب فضای مجازی و تلویزیونی به این برنامه موفق، دادهای ارزشمند را پیش روی مدیران سیما فراهم می کند. بدون شک صبر و حوصله قابل تامل سازندگان این مجموعه در شکار میدانی سوژه در سراسر کشور و تحلیل و پژوهش دقیق و میدانی از مهمترین عوامل موفقیت چنین تولیداتی است.
🔸شاید بتوان به جرات گفت جایگاه واقعی چنین تولیداتی در ویترین شبکه ملی سیما یعنی شبکه یک سیماست در حالیکه آنتن فروشی و مشارکت بلیهای است که جان شبکه های یک، دو و سه سیما را همچون خوره در حال دریدن است.
🔹آیا معاون محترم سیمای جمهوری اسلامی ایران در خلوت از خود پرسیده است که چه شد به ناگاه دستان شبکه های یک و دو سه سیما از تولیدات پژوهش محوری همچون #روایت_فتح و #سراب و چه و چه به ناگاه خالی شد؟ آیا #دکتر_میرباقری از خود پرسیده است که مشارکت و آنتن فروشی چه ضربههایی را بر پیکره شبکه های محوری سیما وارد کرده است؟ به راستی آخرین تولید پژوهش محور شبکه های یک و دو و سه سیما در حوزه توحید، معاد، اهلبیت شناسی، مقاومت و #فلسطین به چند سال یا دهه پیش باز می گردد.
✔️[ادامه دارد...]
⚜️ @taammolat74
🔰 چرا شبکه چهار از شبکه یک پیشی گرفت؟!
✍️ محمد عبداللهی
🔘 بخش ۳ از ۳
🔸به راستی چند دهه است که انگل برنامه های گفتگو محور چاله میدانی و مجری محور در حال خوردن پیکره سیماست؟ آیا نباید یک نقطه سر خط به این مسیر نامبارک برنامه های بی پژوهش و فکلی محور تلویزیونی گذاشت؟
🔹آقایان! تلویزیون جمهوری اسلامی ایران #کمیته_امداد نیست که برای گذران زندگی عده ای مدیر و تهیه کننده هر آب زیپویی را به خورد ملت دهد. گویا #حق_الناس_رسانهای حلقه نامفقودی است که در دائره المعارف مدیران سیما جایگاهی ندارد و پشیزی برای آن خرد نمی کنند. گویا در این بازار مکاره، حق الناس رسانه ای جایش را با حق رفقا معاوضه کرده است. تولیدات تلویزیونی بر پایه حق رفقا، هیچ خروجی مثبتی جز شوهای نخ نمای فکلی محور ندارد و آیا یک شوی فکلی محور چه دردی از دردهای جامعه را درمان و چه گره ای از گره خلق خدا را خواهد گشود؟
🔸وقتی سریال پر مخاطبی مثل #پایتخت به هر تقدیر در آخرین فصل خود نویسنده و پژوهشگرش را از دست داد همه به عینه دیدند که چه فاجعه رسانه ای در شبکه ملی سیما رقم خورد. بنا به مصاحبه مرحوم الوند که قسمت متعهدانه حمله داعش را پژوهشگرانه در فصل قبل این سریال قلم زد، این قسمت نتیجه یک دومینوی آماده سازی قسمت های قبلی برای به بار نشستن این قسمت بود که شد و تاثیری را که این سریال در فصل قبل خود گذاشت بدون اغراق از تاثیر اثری سینمایی مثل « به وقت شام» اگر بیشتر نباشد کمتر نبود. در حالیکه فی البداهه نویسی فصل اخیر همین سریال، باعث شد متاسفانه تمسخر مناسک و شعائر الهی حج، دهن کجی به حرمت والدین و بزرگتر، نان حلال و ... را از قاب شبکه ملی سیما شاهد باشیم.
💢و نکته آخر آنکه برای حل معضل فقدان پژوهش در تولیدات سیما، تشکیل یک ساختار تشکیلاتی و یک مدیریت جدید به مدیریت های قبلی راه چاره نیست بلکه راه حل آن را باید در اصلاح روال جلسات طرح و برنامه و برآورد آثار سیما در تلویزیون جست. برای تغییر این روش ناصواب، مدیران شبکه های تلویزیونی باید حق رفقا را ترک کنند و چیزی جز حق الناس رسانه ای را مدنظر نداشته باشند.
🔹جایگاه پژوهش و نگارش باید به دور از مانورهای فرمالیته مدیریتی تصحیح و تقویت شود و در برنامه سازی تلویزیونی ضوابط بر روابط ارجحیت داده شود. در غیر اینصورت جدول های پخش شبکه های تلویزیونی پر می شود از تولیدات بی ارزش حلقه دوستان چند مدیر و این خیانتی است به مخاطبین و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران که این طیف از مدیران را به عنوان امین در راس بزرگترین دانشگاه کشور منصوب کرده است. این بود پیام شبکه چهار سیما به معاون سیما و دیگر شبکه ها.
📌 توصیه میشود یادداشت اخیری که در کانال تاملات با عنوان "صداوسیما نیاز به نقد جدی دارد" منتشر شد را نیز ببینید.
⚜️ @taammolat74
📮اولین نفت کش ایرانی با پرچم برافراشته ایران به آب های اقتصادی ونزوئلا رسید و مابقی هم خواهند رسید. کشوری که نه در خلیج فارس بلکه در بیخ گوش آمریکا قرار دارد و دنیا دید که آمریکا جز ابراز ناراحتی و ناخرسندی هیچ غلطی نتوانست بکند.
مهمترین معنای این جمله که "نفع آمریکا در این است که وقتی طرف مقابل ایران است، دست از پا خطا نکند" برای دنیا این است که یک ابرقدرت جدید ظهور کرده است که می توان در اوج سختی ها فقط به او تکیه و اعتماد کرد.
این بزرگترین سرمایه ما برای ترسیم تمدنی نوین در سطح جهان است.
و باید گفت ایران در حال نقد کردن اقتدار انباشته شده از تلاشهای خالصانه شهید طهرانی مقدمها و سردار سلیمانی هاست.
✍️ محمد مفید
⚜️ @taammolat74
🔉 درسگفتار
♨️ #اختصاصی
🔶 انسانشناسی دینی
🔸 استاد حسین سوزنچی
🔹جلسه دهم / بخش دوم
🔹🔹انسان شناسی زن و مرد؛ نقد فمنیسم (۵)
🌷تعدد زوجات از منظر اخلاقی🌷
🔺آنتروپولوژی غربیها با اغلب بحثهایی که با عنوان انسان شناسی اسلامی نوشته شده بسیار تفاوت دارند و در این درسها سعی شده با پرهیز از گرتهبرداری و تقلید، نسبتی بین این دو حوزه برقرار شود و از متنهای اسلامی، از کتاب هستی و هبوط (آقای پارسانیا) و رسالههای انسان علامه طباطبایی بهرهبرداری گردد.
🔻پ.ن: این درسگفتار هر شب در کانال تاملات بارگذاری میشود.
⚜️ @taammolat74 👇👇👇
10.2 انسانشناسی زن و مرد 5.mp3
8.29M
🔉 درسگفتار
🔶 #انسان_شناسی_اسلامی
🕰 جلسه دهم / بخش دوم
🔸 استاد #حسین_سوزنچی
🔹 بررسی مساله تعدد زوجات از منظر اخلاقی
🔗 جلسه قبل را در اینجا (https://eitaa.com/taammolat74/1967) بشنوید.
⚜️ @taammolat74
🔰 روشنفکر کیست؟!
✍️علامه جعفری
🔸 #روشنفکر عبارت است از انسانى آگاه و متعهد که آگاه ساختن دیگر انسانها و رها ساختن آنان را از رکود و برگشت به قهقرا، ضرورتى چونان ضرورت تنفس از هوا براى ادامۀ حیات خویشتن، تلقى میکند. درود جانهاى آدمیان و درود خدا و فرشتگان و همۀ هستى بر این روشنفکران باد که قافلهسالاران کاروان انسانیت هستند.
🔹اینان به مرحلهاى رسیدهاند که اگر آدمیان را در حال رکود ببینند، هستى خود را راکد احساس میکنند. تلخى فقر و نیازمندىها و بردگى مردم را ناگوارتر از تلخى زهر مُهلک در کام خود مییابند.
در آن حال که دیگر انسانهاى ناآگاه، در عیش و نوشهاى مستانه غوطهورند و نمیدانند از کجا حرکت کرده به کجا میروند، روشنفکران در شببیدارىهاى جانکاه، در عوامل حرکت آنان و روشن ساختن خطاها و کجروىهاى تباهکنندۀ آن حرکت میاندیشند.
🔸اگر از یک افق والاترى به کار روشنفکران بنگریم، خواهیم دید آنان آن روشنگرانى هستند که میسوزند و فروغ خود را بر فضاى درون انسانهاى جامعۀ خود میاندازند، باشد که عقل و وجدانِ درخوابرفتۀ آنان را بیدار کنند.
📚 ترجمه و تفسیر نهجالبلاغه، ج ۳، ص ۷۹، چاپ قدیم «۲۷ جلدی»
⚜️ @taammolat74
🔰 فرار از دانشگاه
چگونه علوم انسانی در جامعه مدنی به گردش افتاد؟
✍️ حسام سلامت
🔘 بخش چهارم | بخش سوم
💠
انفجار گفتمانی🔸میدان سیاسی نیز به شیوهای عمدتا غیرمستقیم در به گردشانداختن گفتارها سهیم بوده است. در چهار دهه اخیر با دقایق سیاسی اثرگذاری طرف بودهایم – انقلاب ۵۷، اصلاحات ۷۶، اعتراضات ۸۸ – که عملا موجب نوعی انفجار گفتمانی شدند؛ به بیان دیگر، هر یک از این رویدادها از مجرای بحثهایی که درانداختند و موضوعاتی که پیش کشیدند به گسترش گفتارها و #دانشهای_انسانی دامن زدند. مثلا در برهه ۸۸ در حالی که علوم انسانی یکی از متهمان اصلی بود اما سرزنش سیاسی آنکه قرار بود با محدودسازیاش همراه باشد، دست بر قضا، به اشاعه روزافزونش منجر شد. 🔹حال، با در نظر داشتن تاریخ این میدانهای سهگانه که از مجرای قسمی همآیندی با یکدیگر چفتوبست یافتهاند و شرایط امکان برآمد موسسات آموزشی را مهیا ساختهاند، میتوان پرسید که منطق زایش این موسسات چیست؟ در پاسخ به این پرسش دو پیشنهاد دارم: ۱. این موسسات را میتوان همچون محصول دیالکتیک طرد و اشاعه گفتارها و سوژهها فهمید. در حالی که همواره سازوکارهای سیستماتیکی برای کنارگذاری سوژهها و گفتارهای دانشهای انسانی در کار بوده است اما آنها همواره به شیوههای خلاقانهای بازگشتهاند و روشهای آلترناتیوی برای بیان خود در پیش گرفتهاند. ۲. این موسسات را باید به مثابه دیالکتیک بحران سازمانهای دانش در میدان دانشگاهی و بازسازمانیابی آنها در جامعه مدنی توضیح داد. 🔸میتوان نشان داد استقبال نسبی از این کلاسهای موازی تا حد زیادی نتیجه افول کلاسهای درس در دانشکدههای علوم انسانی است. بحران کلاس درس دانشگاهی اما با نوعی بازسازمانیابی مدنی کلاس درس در موسسات آموزشی موازی همراه بوده است. تیپولوژی مخاطبان این موسسات این موضوع را به روشنی نشان میدهد: ۱. سرخوردهها: کسانی که در دانشگاه علوم انسانی خواندهاند اما از کلاسهای درس سرخوردهاند و احساس خُسران میکنند و در کلاسهای موازی در پی آن نیافتههای خود در ایام دانشجوییاند؛ ۲. علاقهمندان: کسانی که در دانشگاه علوم انسانی نخواندهاند اما به واسطه اشاعه گفتارهای علوم انسانی در حوزه عمومی به مباحث انسانی علاقهمند شدهاند؛ ۳. کنجکاوان: کسانی که نه سرخوردهاند و نه هنوز علاقهمند اما به اتکای قسمی کنجکاوی و سودای سردرآوردن با هزار اما و اگر به کلاسهای موازی پا گذاشتهاند. 🔹تیپولوژی مدرسان نیز مشخصا در گرو ترسیم موقعیت مدرسان در میدانهای سهگانه است: ۱. حاشیهنشینهای دانشگاهی. هر چقدر که مدرسان در میدان رسمی دانشگاه حاشیهایتر باشند – به واسطه جوانبودن، تازهواردبودن و غیره – احتمال بیشتری دارد که گذرشان به موسسات موازی بیفتد. اساتید جاافتاده دانشگاه عموما شأن علمی خود را همپای مشروعیت مشکوک این موسسات نمیدانند. یکی از دلایل این است که این موسسات از دید میدان دانشگاهی واجد مشروعیت علمی نیستند. ۲. روشنفکران مرجع. آنها به اتکای سرمایه نمادینشان در حوزه عمومی به نوعی به مراجع فکری خود دانشگاهیان بدل شدهاند، امثال فرهادپور، طباطبایی، ملکیان و دیگران. بسیاری از این روشنفکران مرجع عوض دانشگاه جذب موسسات آموزشی موازی شدهاند. ۳. فارغالتحصیلان جوان. بخش چشمگیری از مدرسان موسسات موازی را فارغالتحصیلان جوانی تشکیل میدهند که به رغم سرمایه آکادمیکشان قرار نیست در دانشگاه استخدام شوند. موسسات موازی به پاتوق شمار انگشتشماری از این «بیرونماندگان» بدل میشوند. 💢و اما آینده. ظاهرا در آینده نزدیک همچنان با رونق نسبی این موسسات در حوزه عمومی مواجه خواهیم بود. ⚜️ @taammolat74
🔰 واقعاً هیچ چارهای نیست؟
✍️ حمید حسینی
امسال هم چون بسیاری از سالها در اعلام عید فطر اختلاف شد و این موضوع ذهن بخشی از جامعه را با پرسش و ابهام مواجه ساخت.
🔸 اینکه این اختلافها در تفاوت مبانی علمی ریشه دارد و به مسائل سیاسی و شخصی و مانند آن ربط پیدا نمیکند روشن است. چرا که در تقوا و تدین عالمان بزرگ شیعه تردیدی نداریم.
🔹 در اینکه اختلاف نظر علمی کاملاً طبیعی است و در تمامی رشتهها و میان متخصصان علوم گوناگون، برداشتها و نسخههای متضاد وجود دارد نیز حرفی نیست.
🔸 به هر حال یک عالم از متون دینی اینگونه برداشت میکند که دیده شدن ماه با چشم مسلح یا دیده شدنش در مناطق دیگر برای اثبات عید کافی است و متخصصی دیگر چنین برداشتی ندارد و به هیچیک نمیتوان ایراد گرفت که چرا اینگونه میفهمی.
💢ولی آیا نمیتوان چارهای برای نزدیکتر شدن دیدگاهها و کمتر شدن اختلافات، دستکم در چنین موضوعاتی که جنبهٔ اجتماعی دارد، یافت تا حیرت و زحمت و تعجب مردم، کمتر شود؟ حتی اگر دربارهٔ ایدهٔ تشکیل شورای فقهی و بهرهگیری از ساز و کاری تجربهشده، اما و اگرهایی وجود داشته باشد، آیا درخواست تشکیل جلساتی برای گفتگوی علمی میان مراجع محترم تقلید یا نمایندگان و شاگردانشان و گزارش نتایج و دستاوردهای آن به حوزههای علمیه توقع نابهجایی است؟
🔹 اقداماتی از این دست، حتی اگر فتوایی را تغییر ندهد، گذشته از رونق بخشیدن به مباحث علمی و ارتقای سطح فکر و دانش جامعه، بیمبنا نبودن احکام و فرایند تخصصی استنباط حکم شرعی را برای عموم مردم روشنتر خواهد ساخت.
⚜️ @taammolat74
🔰فقه حکومتی و معضل رویت هلال
✍️ رسول لطفی
🔸تفاوتهایی در میان فقهاء در مبانی فقهی و تطبیقات وجود دارد که زمینهساز اختلاف اقشار جامعه در ایامی خاص مانند آغاز و پایان رمضان قرار میگیرد. هر چند که اختلاف نظر در میان فقهاء امری طبیعی است و این اختلافات نمیتواند دستمایه تفرقه انگیزی باشد اما با این وجود احساس میشود این امر نیز از بزنگاههایی است که ضعف فقه حکومتی را در نظامسازی حکومت اسلامی روشن مینماید.
⚜️ @taammolat74 👇👇👇
تاملات
🔰فقه حکومتی و معضل رویت هلال ✍️ رسول لطفی 🔸تفاوتهایی در میان فقهاء در مبانی فقهی و تطبیقات وجود د
🔰فقه حکومتی و معضل رویت هلال
✍️رسول لطفی
(يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ ۖ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ)
🔸بی شک ماه آسمان، در تنظیم معاش(مواقیت للناس) و معاد(الحج) انسانی نقش بنیادی دارد. تدبر در پیوند جایگاه هلال قمری به عنوان مظهر نور شمس در ظلمت شب، با ساحت زندگی بشر و حوزه تشریعات دینی جایگاه اساسی دارد. به خصوص در ساحت عالم اعتبار، که واقعا چه مصلحت و حکمتی در عالم جعل وجود دارد که ثبوت بسیاری از از احکام الهی از جمله صلاه و صوم و حج و... در ذمه مکلفین بر همین اساس رقم میخورد.
🔹اساسا مساله زمان در سنت توحیدی پروندهای عمیق و دقیق است و قابل مقایسه با جایگاه زمان در عالم مدرن نیست. به راستی پژوهشگرانی را میطلبد تا در قیاس حقیقت زمان در سنت فلسفی ـ کلامی و نگاه توحیدی تامل نمایند و با استفاده از متون دینی به کاویدن خط و ربط نقش زمان در نظام تکوین و تشریع به بحث و گفتوگو بپردازند.
🔸فارغ از این مساله، اثرات و تبعات این پدیده است که در ساحت نظام اجتماعی خود را نشان میدهد. تجلی وحدت و نظم درونی و بیرونی انسان در زندگی جزء تبعات این رمز و راز است که هر چند در عصر جدید با ظهور مدرنیته، نظم قمری انسان سنتی دستخوش تغییراتی گشته است هر چند که ایامی مثل ماه رمضان، تا حدی احیادار این سبک زندگی برای مومنان عصر جدید است.
🔹در این میان اما تفاوتهایی در میان فقهاء در مبانی فقهی و تطبیقات وجود دارد که زمینهساز اختلاف اقشار جامعه در ایامی خاص مانند آغاز و پایان رمضان قرار میگیرد. هر چند که اختلاف نظر در میان فقهاء امری طبیعی است و این اختلافات نمیتواند دستمایه تفرقه انگیزی باشد اما با این وجود احساس میشود این امر نیز از بزنگاههایی است که ضعف فقه حکومتی را در نظامسازی حکومت اسلامی روشن مینماید.
🔸فقدان توجه به مصالح اساسی و پیامدهای اجتماعی، روانی و سیاسی فتاوا از معضلاتی است که در فقه سنتی امروز ما جریان دارد که مشکلاتی در عرصه اجتماع ایجاد مینماید. دقت شود که نظر نگارنده این نیست که با صدور حکم حکومتی مساله حل شود بلکه نگاه دقیقتر است. باید تأثیر هر حکمی از جمله مساله رویت هلال را در تشکیل جامعه و حیات طیبه اسلامی ملاحظه نمود و به نظر میرسد در این چارچوب بتوان رویت هلال را شانی از شئون حاکم جامعه اسلامی به حساب آورد نه صرفا حاکم شرع. به هر حال تبیین چارچوب فقه حکومتی و بازخوانی مجدد فقه برای ایجاد نظام اسلامی از ضرورتهایی است که در گام دوم انقلاب اسلامی بیش از پیش احساس میشود.
🌐 https://vrgl.ir/RTFDM
⚜️ @taammolat74
🔰باز هم اختلاف!
✍️ سیدعلی میرموسوی
🔸موضوع اعلام عید فطر بار دیگر با اختلاف نظر رو به رو شد. این اختلاف به مبانی متفاوتی باز می گردد، که فقیهان شیعه درباره چگونگی دیده شدن ماه و نقش افق در اعلام عید فطر دارند و می توان آن ها را در شش دسته جای داد. بر این اساس گروهی از مراجع معظم که دیدن هلال با چشم عادی و اتحاد افق یا اشتراک در بیشتر شب را معیار می دانند، دوشنبه را عید اعلام کرده اند و گروهی دیگر که دیدن با چشم مسلح را کافی می دانند، اعم از این که اتحاد افق را شرط بدانند یا ندانند و نیز کسانی که دیدن عادی را با اشتراک در قسمتی از شب کافی می دانند، یکشنبه را عید دانسته اند. این در حالی است که برخی موسسات نجومی معتبر؛ مانند دانشگاه اوترخت هلند، پیش از این اعلام کرده بودند که در برخی مناطق ایران ماه به شکل عادی قابل دیدن است.
🔹اختلاف نظر در بین فقها محدود به این مورد و مخصوص به زمان غیبت نیست. همچنان که در نهج البلاغه خطبه ۱۸ آمده است، امام علی (ع) با گلایه از اختلاف نظر فقیهان فرمودند:
"قضيّه اي را به داوري نزد فقيهي برند و او به نظر خويش فتوي دهد و حكم صادر كند، آنگاه همان قضيّه نزد فقيهي ديگر مطرح شود ولي او بر خلاف اوّلي نظر دهد...اين چه قضاوتي است؛ خدا و پيامبر و كتابشان كه يكي است. آيا خداوند فرمان اختلاف صادر كرده است كه آنها اطاعت كرده اند؟ يا نهي از اختلاف نموده، ولي اينان نافرماني نموده اند؟ يا خداوند سبحان دين ناقصي فرستاده و از آنان براي اتمام آن كمك خواسته است؟ يا انبازان خدايند و به ميل خود سخن ميگويند و او مي بايست راضي شود؟ يا دين كاملي فرو فرستاده ولي پيامبر در تبليغ و بيان آن كوتاهي كرده است؟"
🔸اگر چه اختلاف نظر طبیعی است، ولی گویا آنچه مایه گلایه امام شده چهره ای است که از دین در پرتو این اختلاف به نمایش در می آید و نه تنها با سیمای زیبا و هماهنگی که در قرآن از دین ترسیم شده است تفاوت دارد، بلکه چه بسا آن را زشت و مایه ریشخند نیز می سازد." در حالی که خداوند ميفرمايد: «هيچ چيزي را در كتاب فرو نگذاشته ايم». و نيز فرموده: در قرآن همه چيز بيان گرديده است. و نيز آمده كه آيات قرآن يكديگر را تصديق كنند و در آنها ناهماهنگي نيست كه: «اگر اين كتاب از نزد غير خدا بود، اختلاف زيادي در آن يافت ميشد». ظاهر قرآن زيبا و باطن آن ژرفا، شگفتيهاي آن تمام نشدني، و شگرفيهاي آن پايانناپذير است و تاريكيها جز بدان روشن نگردد." (همان)
🔹پرسش این نیست که چرا اکثریت مراجع نظری متفاوت از نظر رسمی حکومت اعلام کرده اند، بلکه این است که آیا این اختلاف به گونه ای قابل حل نیست تا فرخندگی، خجستگی و شکوه این عید برجسته و بزرگ اسلامی را، که در گرو یکپارچگی و هماهنگی در اعلام آن است، بر هم نزند. برای بسیاری این پرسش مطرح است که با وجود این که برخی نهادهای معتبر علمی ماه را در نقاطی از ایران قابل دیدن دانسته اند، چرا باید حتما افرادی مورد وثوق گزارش دهند که ماه را دیده اند؟ آیا روند و ساز و کار دیدن ماه باید همچون زمانی باشد که تنها از راه دیدن یا گواهی افراد موثق وجود ماه اثبات می شده است و یافته ها و دستاوردهای علمی هیچ تاثیری بر آن ندارد؟ آیا این اختلاف برخاسته از نبود گفتگو و تفاهم در بین فقهاء نیست؟
💢 از دیدگاه فقهی فرد مکلف نیاز به اطمینان از بریء الذمه شدن نزد خداوند دارد، از این رو مادام که از فرارسیدن ماه جدید اطمینان نیافته است، وظیفه دارد روزه بگیرد. با وجود این می توان پرسید آیا برائت ذمه نزد خداوند به دیدگاه فقیهان وابسته است؟ آیا پذیرش این امر تصویب را در پی ندارد؟ این مشکل را می توان این گونه حل کرد، که برائت ذمه فرد نیازمند داشتن حجت است و برای داشتن حجت وجود نظر کارشناسانه یک فقیه کافی است. از این دیدگاه می توان ادعا کرد اهل تقلید لازم نیست که در چنین مواردی از دیدگاه مرجع تقلید خود پیروی کنند، بلکه می توانند بر اساس نظر دیگر مراجع عمل کنند.
⚜️ @taammolat74
📮اگر آمریکا تهدید هم نمیکرد، #نفتکش ایرانی به #ونزوئلا میرسید. این از حماقت آمریکا بود که به دست خودش یک حماسه برای ایران و یک شرمساری و خفّت مجدد برای آمریکا ببار آورد تا با زبان خودش اعلام کرده باشد نظم نوین جهانی نه آن چیزی است که آمریکا خیال آنرا در سرپرورانده است.
فرزندخواندههای وطنی آمریکا هم احتمالا خشمگین و شرمسارند که ماهها پس از شادمانی ناشی از بلاهتی که برای شورش خوان گوایدو در ونزوئلا داشتند، معادلات طور دیگری رقم خورده است.
درود بر دلاورمردان و ملوانان ایرانی 🇮🇷
✍️ وحید یامینپور
⚜️ @taammolat74
🔰 عصر حیرت و اختلاف فقها بر سر تعیین عید فطر
✍️ مهدی نصیری
🔸 از عصر غیبت از این رو در پاره ای از روایات اهل بیت علیهم السلام با عنوان "عصر حیرت" یاد شده که دست عالمان و فقیهان در بسیاری موارد از فهم و دریافت احکام واقعی خداوند و رسیدن به یقین کوتاه است و چاره ای جز تمسک به منابع و ادله ظنی ندارند و همین امر موجب بروز اختلافات فراوان در فتاوای آنها می شود که یکی از نمونه های آن در معیار و ملاک تشخیص اول ماه قمری و تعیین عید فطر است که گاه موجب آثار روانی و عملی نامطلوبی برای جامعه ایمانی می شود.
🔹یکی از عواملی که می تواند از نتایج منفی این اختلافات در عصر غیبت بکاهد این است که فقها با توجه به وجود عنصر ظن در فتاوای اختلافی به ابتکاراتی دست بزنند که از دامنه اختلافات کاسته و از حیرت نظری و عملی بکاهند
🔸از جمله این ابتکارات تشکیل شورای افتاست که می تواند در نزدیکتر شدن فقیهان به احکام واقعی موثر باشد چه آن که تفاهم اکثریتی از فقها بر سر یک فتوا در برابر فتوای اقلیت می تواند قرینه ای بر درستی آن باشد.
🔹از دیگر ابتکارات، می تواند کوتاه آمدن یک یا چند فقیه از فتوای خود در برابر فتوای دیگر فقها با ملاک هایی چون تسهیل دینداری مردم و کاهش تفرق و چند دستگی در انجام تکالیف شرعی و ... باشد.
🔸 به عنوان نمونه در موضوع رویت هلال می توان با معیارهایی چون دست برداشتن از فتوای شاذ(مانند رویت هلال با چشم مسلح) در برابر فتوای مشهور و یا ارجاع به فتوای فقیه حاکم از اختلافات کاست.
🔹 ممکن است گفته شود فقیه به چه دلیلی باید از استنباط خود کوتاه بیاید؟ پاسخ این است که توجه به عنصر ظن و حیرت در اجتهادات عصر غیبت از یک سو و وجود عناوینی چون مطلوبیت سهولت در شریعت و دینداری و مذمومیت اختلاف و تفرق مذهبی و اجتماعی، می تواند در زمره ادله چنین تنازلها و تفاهم های فقهی باشد
🔸در مذهب و فقه تشیع حتی کوتاه آمدن از احکام قطعی دین به خاطر بروز تزاحمها و موانع اجتماعی و سیاسی و ... نمونه های فراوانی دارد پس تنازل از فتوا یا فتاوایی ظنی و غیر قطعی برای تامین مصالحی اجتماعی امر چندان صعبی نخواهد بود.
⚜️ @taammolat74
تاملات
📮اگر آمریکا تهدید هم نمیکرد، #نفتکش ایرانی به #ونزوئلا میرسید. این از حماقت آمریکا بود که به دست خ
📮اگر کودتای آمریکایی در ونزوئلا پیروز میشد و به جای مادوروی چپگرا، فرد مورد علاقه روزنامه سازندگی و حزب کارگزاران و سایر اصلاحطلبان گرامی روی کار اومده بود، امروز و در شرایط سخت تحریم ونزوئلا به ما شمش طلا میداد؟
چکمهبوسان امپریالیسم علیه منافع ملی ما هستند.
✍️ علیرضا ملوندی
⚜️ @taammolat74
تاملات
📮اگر کودتای آمریکایی در ونزوئلا پیروز میشد و به جای مادوروی چپگرا، فرد مورد علاقه روزنامه سازندگی
🔰 آری اینچنین بود برادر!
✍️ صادق فرامرزی
🔸و سرانجام نخستین نفتکش ایرانی حامل سوخت #با_پرچم_افراشته وارد آبهای ونزوئلا شد... (این را بگذارید گوشه ذهنتان)...
اما یکسال پیش بود، تیرماه یکسال پیش، صبحی از خواب بیدار شدیم و تصاویر استقرار نیروهای بریتانیایی مستقر شده در کف نفتکش ایرانی را دیدیم، نفتکشمان در #تنگه_جبلالطارق به اشغال دزدان دریایی چکمهپوشی درآمده بود که نمیخواستند نفت ایران حتی پنهانی و محدود صادر شود، تصاویری تحقیرکننده که از قضا واقعیت داشتند... گذر زمان کوتاهی ایران را به واکنش متقابل کشاند تا این بار نیروهای دریایی ایران نفتکشی بریتانیایی را توقیف کنند، چشم در برابر چشم، باب گفتگو باز شد و نهایتا نفتکشمان آزاد، (نفتکشها آنها اما با تاخیری به اندازه فاصله بین دو اقدام)
🔹 حرکت نفتکشهای ایرانی به سمت ونزوئلا(دو ملت تحریمی آمریکا) و دریافت طلا در برابر بنزین آغاز یک حرکت جدید بود، خط بطلان به ایده نفت در برابر غذا و نهایتا خط و نشان به جهانی که رئیسش ترامپ باشد... آیا این تبادل اوضاع تهران و کاراکاس را در میانه مشکلاتشان دگرگون میکند؟ خیر!، آیا نظام تحریمها فرو میپاشد؟ خیر! آیا این حادثه اهمیتی دارد؟ آری! خیلی زیاد... حرکت نفتکشهای ایرانی با پرچمی افراشته یک رزمایش مهم ملی در آبهای جهانی بود، یک چشمک مهم از سوی بلوک تحریمیها به سایر دولتها، یک ورود تحریک کننده به حیات خلوت آمریکا و البته سودی انکارنشدنی برای دو دولتی که روزگار سختی را میگذارنند!
🔸 آری اینچنین بود برادر! شما هم میتوانید شریک این پیروزی باشید، حتی شما روزنامههایی که از کودتای آمریکا در خاک این کشورها ذوق کردید، حتی شما رییس جمهوری که تا سال سوم ریاست برای اثبات حسن ظن خود به اوباما به آمریکای لاتین سفر نکردی، حتی شما که سالها مهمترین دوستان ایران را به سخره گرفتید و از ایده سرمایههای بزرگی که آمریکا و اروپا سرازیر ایران میکنند گفتید... آری برادر، چنین است.
🔹جهان، جهان آن رویای مکتوب در آرزوهای #سازندگی و #شرق و #قانون نبود، جهان همین جاست، جایی که حقت را با حقوق بینالملل میگیرند و تو خود باید انگشت در چشمان آن حقوق کنی و حقت را بیرون آوری... همه به این پرچم افراشته افتخار میکنیم، گذشتهها گذشته، روزی #قاسم_سلیمانی را هم بابت حضور در سوریه توبیخ میکردید تا انفجار پاریس رسید، تا حمله به بهارستان رسید و فهمیدید امنیت بها دارد و از قضا شما خون به دل هزینهدادهها کرده بودید، شما صدای گوشخراش حقیقت را دیر میشنوید اما خوب است که بوی پیروزی زود به مشامتان میرسد و در عکسهای یادگاری ظاهر میشوید!
⚜️ @taammolat74
🔉 درسگفتار
♨️ #اختصاصی
🔶 انسانشناسی دینی
🔸 استاد حسین سوزنچی
🔹جلسه یازدهم / بخش نخست
🔹🔹انسان شناسی زن و مرد؛ نقد فمنیسم (۶)
🌷حجاب🌷
🔺آنتروپولوژی غربیها با اغلب بحثهایی که با عنوان انسان شناسی اسلامی نوشته شده بسیار تفاوت دارند و در این درسها سعی شده با پرهیز از گرتهبرداری و تقلید، نسبتی بین این دو حوزه برقرار شود و از متنهای اسلامی، از کتاب هستی و هبوط (آقای پارسانیا) و رسالههای انسان علامه طباطبایی بهرهبرداری گردد.
🔻پ.ن: این درسگفتار هر شب در کانال تاملات بارگذاری میشود.
⚜️ @taammolat74 👇👇👇
11. انسانشناسی زن و مرد6.mp3
23.06M
🔉 درسگفتار
🔶 #انسان_شناسی_اسلامی
🕰 جلسه یازدهم / بخش نخست
🔸 استاد #حسین_سوزنچی
🔹 جایگاه زن در فضای غرب و اسلام
🔹اساس پیدایش جامعه در همین منفعت طلبی است. غربی ها منفعت طلبی را غایت کار میکنند در حالیکه از نظر ما بدایت کار است نه اینکه به عنوان وضعیت نادرست معرفی شود. منفعت طلبی به خودی خود چیز بدی نیست اما اینکه غایت کار این بماند بد است.
🔹مساله حجاب
🔗 جلسه قبل را در اینجا بشنوید.
⚜️ @taammolat74
🔰 انقلاب اسلامی و بازسازی هویتی
✍️ حسین کچوئیان
🔸#انقلاب_اسلامی، هم برآیند و نتیجه این بود که #هویت _ما، دینی است و هم اساس و بنیانی برای هویت تازه ما. ازاینرو، این سخن که ایران به #بحران_هویتی دچار است صحیح نیست؛ چون مردمی که مشکل هویتی داشته باشند نمیتوانند روی پایشان بایستند، چه رسد به اینکه انقلاب نمایند و به طور مداوم از هویت جدید خود، در صحنهای که همه نیروها به لحاظ تکنیکی بر او غلبه دارند، دفاع کنند.
🔹هسته اصلی جامعه ایران، دینی است و این هسته، هسته سخت و پایدار تاریخ ایران است. پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، در جامعه ایران، علاوه بر هویت اسلامی، هویت ناسیونالیستی، تجددخواهانه و چپ نیز حضور داشتند و در شرایط مساوی هم فعالیت میکردند؛ یعنی همانگونه که آنها به زندان میرفتند، مسلمانان هم زندانی میشدند.
🔸 در این صحنه، هریک از آنها تلاش میکرد هویت ایران را بر اساس هویت خود بسازد. اما حاصل این تلاشها پیروزی انقلاب اسلامی و تأسیس نظام جمهوری اسلامی بود. همین مسئله نشان میدهد هسته جاندار و سخت جامعه ایران، هویت اسلامی است.
🔹در حال حاضر، جامعه ما با مشکل هویتی مواجه است، اما دچار بحران هویتی نیست. مهم آن است که هسته سخت، بنیادی و کانون هویت ما، #هویت_اسلامی است و اگر قرار است ویژگیهای فرهنگی دیگری هم اخذ شود، نباید به این کانون و هسته آسیب بزند. در آن صورت است که ما دوباره با نتایجی که از انقلاب مشروطه و نهضت ملّیشدن نفت به دست آمد، روبهرو میشویم.
📚 ماهنامه زمانه / شماره 67 و 68 / هستها و بایدهای هویّت ما
⚜️ @taammolat74
🔰 تعریف سیستماتیک از تهدید امنیت ملی
✍️ امید رامز
🔸ما به تعریف کاملتر و جامعتر و سیستماتیکی از مفهوم #تهدید_علیه_امنیت_ملی نیازمندیم. تعریفی که تهدید را به نقطه پایانی یک فرآیند بلندمدت محدود نکند. تهدید امنیت ملی در ادبیات امنیتی جمهوری اسلامی معمولا به بروندادها و "معلولها" در حوزه اعتراضهای مردمی و صنفی اتلاق میشود اما در واقع هرگونه اقدامی در جهت ممانعت از وقوع تهدید علیه امنیت ملی باید بر "علتها" متمرکز باشد.
🔹بستن جاده توسط مردمی که آب ندارند، اعتراضات مردمی که نان ندارند، اعتراضات کارگرانی که چند ماه حقوق نگرفتهاند، تجمعات اعتراضی مردمی که از پولشان توسط یک بانک سواستفاده شده، اعتراض صنفی کامیونداران و دهها نمونه دیگر همگی از جنس معلول و در واقع نقطه پایانی تهدیدزایی علیه امنیت ملی هستند که پیش از آن سلسله تصمیماتی اتخاذ شده و مجموعه اقداماتی صورت پذیرفته که به اقدام نهایی مردم منجر شده. محدود کردن اقدام علیه امنیت ملی به واکنشهای مردمی و نادیدهگرفتن کنشهای پیش از آن، نه منصفانه است نه مشکلی را حل میکند.
🔸تهدید واقعی علیه امنیت ملی در واقع فریاد مردمی نیست که صرفا حق قانونی و حیاتی خود را مطالبه میکنند و قبلا ده راه دیگر را رفتهاند و شاید در این بین خطایی هم مرتکب شده باشند؛ تهدید واقعی #سوءتدبیر، #سوءتصمیم و #سوءاقدام مقاماتی است که مردم را خشمگین کرده است.
🔹تهدید واقعی علیه امنیت ملی افرادی هستند که راه #مطالبه_قانونی را بستهاند و اساسا قانون را مصادره کردهاند. تهدید واقعی علیه امنیت ملی رسانهای است، روشنفکری است، منبری است که صدای مطالبه مسالمتآمیز مردم را پیش از تبدیل شدن به فریاد خشمگینانه نمیشنود و انعکاس نمیدهد و در عوض به روابط عمومی فلان شخص یا جریان سیاسی یا حتی کل حاکمیت تبدیل میشود. تهدید امنیت ملی، معمّمی است که زیر باد کولر، همراهانِ میدانیِ مظلومین را تلویحا ابنملجم خطاب میکند.
تهدید علیه امنیت ملی هرگونه اقدامی در جهت زائل کردن #سرمایه_اجتماعی" و #اعتماد_عمومی به حاکمیت است.
💢حال به این پرسش فکر کنیم: چه کسانی تهدیدکننده واقعی امنیت ملی هستند؟ مردم یا مسئولین؟
#غیزانیه
⚜️ @taammolat74
🔰 راز و رمز توئییتهای تیکه دار میرسلیم بر قالیباف چیست؟!
📮هر فردی را #نمایندگان محترم برای ریاست انتخاب می کنند، به منظور #فرماندهی و آقایی کردن بر آنها نیست. بلکه بر خدمت کردن به نمایندگان است تا بتوانند وظایف مقدس خود را به بهترین وجه ایفا کنند: مجلس دردرجه اول نیازمند سخنگویی صادق و مدیری خدوم با تجربه پاک و لایق است و نه آقا بالاسر.
📮هرکس نامزد عضویت در هیئت رئیسه می شود باید #وجدانا بررسی کند انتخاب او چه هزینه ای بر حیثیت #نظام تحمیل می کند.
📮 #شفافیت قضایی با سرپوش گذاردن بر تخلفات پنهان و آشکار افرادی که مماشات با آنها موجب گمراهی منتخبان مردم و ضایع شدن حقوق عمومی وحتی حق #انقلاب اسلامی میشود، سازگار نیست.
و...
📌 نظر شما چیست؟!
⚜️ @taammolat74
🔰 فرار از دانشگاه
چگونه علوم انسانی در جامعه مدنی به گردش افتاد؟
✍️ حمیدرضا جلاییپور
🔘 بخش پنجم| بخش چهارم
💠
نباید دانشگاه را تخفیف داد🔸موسسات خصوصی و غیررسمی آموزش علوم انسانی و علوم اجتماعی را میتوان ذیل مفهوم «راه یا مسیر دوم» (track two) دستهبندی کرد. یعنی دانشگاه را میتوان «مسیر یا راه اول» خواند و این موسسات را راه دوم. 🔹از زمانی که موسسات جدید فکری آموزشی در ایران تاسیس شد، در کنارشان این مسیر دوم حضور داشت، حتی چهل، پنجاه سال قبل از مشروطه این راه دوم قابل شناسایی است که خودش را در #روزنامهها، #ماهنامهها، #محافل_علمی، حسینیهها، ناشران و جلسات خانگی نشان میداد. حتی تجربه برخی از این نهادها در صد سال اخیر قابل مقایسه با این موسسات جدید نیست. مثلا کاری که برخی از نیروهای فکری ۵۳ نفر در رواج واژههای علوم انسانی کردند، بسیار مهم بوده است. 🔸 بنابراین نباید در کاری که این موسسات کردند، اغراق کرد. مثال بعدی برای این مسیر یا راه دوم #حسینیه_ارشاد است. بسیاری از جوانان علاقهمند به فعالیتهای سیاسی و اجتماعی و فارغالتحصیلان و دانشجویان رشتههای فنی-مهندسی و علوم پایه و پزشکی در حسینیه ارشاد با مفاهیم جدید علوم انسانی و علوم اجتماعی آشنا شدند. 🔹نمونه سوم #مسجد_اقدسیه است که سی جلسه آن درباره اسلام ایدئولوژیک بحث شد. نمونه دیگر راه سوم #خلیل_ملکی است که هنوز از نظر فکری اهمیت دارد و کسانی چون #شاهرخ_حقیقی و #همایون_کاتوزیان در تداوم آن کار میکنند، بنابراین سابقه راه دوم اهمیت دارد و خیلی هم وسیع است و در چند موسسه خلاصه نمیشود. آقای#ملکیان سخنرانی میکرد، افراد فراوانی از طبقات و گروهها و جریانهای اجتماعی حضور داشتند. جالب است که آقای ملکیان بسیار فردگراست و همه امور را به فرد تقلیل میدهد و فرو میکاهد (reduce). عنوان بحث ایشان «جامعهسازان مستور» بود. من به عنوان یک جامعهشناس تاکنون نشنیده بودم که کسی در ۲۵ دقیقه بتواند نقش زنان و آدمهای بینام و نشان در تاسیس و تداوم جامعه توضیح بدهد. محافلی که گرد این افراد شکل میگیرد را نباید دستکم گرفت و آنها را تقلیل داد. 🔸نکته سوم اینکه قبول دارم که دانشگاه تجاری و انبوه شده است، اما در رواج #علوم_انسانی و علوم انتقادی، همچنان دانشگاه نقش اصلی را دارد. #هابرماس و #پوپر را دانشگاه معرفی کردند. مهمترین مفاهیم گفتمان ساز و تحرکآفرین در این دو، سه دهه مثل #عقلانیت_انتقادی، معرفتشناسی، #جامعه_مدنی، #توسعه، #توسعه_سیاسی، نقد، #اصلاحات، جنبشهای اجتماعی و... را دانشگاه معرفی کردهاند. 💢موسسات موازی در مقابل چه مفاهیمی را عرضه کردهاند؟ من معتقدم این موسسات و نهادها بیشتر توزیعکننده و مصرفکننده بودند، بنابراین همچنان نباید دانشگاه را دستکم گرفت. این به معنای نقد کردن دانشگاه نیست، اما نباید در تحلیل آن را تخفیف داد. ⚜️ @taammolat74