#بخش_هفتم: بیانِ اجمالیِ چند تئوری و #مدل_توسعه
🔰 قبل از بیانِ این #مدل ها؛ ضرورت دارد مقدمه ای بیان شود و سپس بصورتِ چکیده وار آرای سه تن از #اقتصاددانان مطرحِ غربِ مدرن یعنی #آدام_اسمیت، #جان_استوارت_میل و #مارکس که نخستین زمینه های شکل گیریِ مفهوم #توسعه بواسطه ی آرای ایشان شکل گرفت را بیان کنیم.
🔰 همانطور که سابقا اشاره شد؛ #توسعه_یافتن و تبدیل شدن به یک کشور توسعه یافته یعنی کاپیتالیستی شدن و در مدارِ سرمایه داری قرار گرفتن، نخستین آرای اقتصادی ای بود که در #قرن_هجدهم مطرح شد و بدون آنکه نامی از "توسعه" ببرند، از امکاناتِ بسطِ #کاپیتالیسم سخن می گفتند و بعد ها در نخستین سال های #قرن_بیستم و بویژه در سال های پس از #جنگ_جهانی_دوم و تبدیل شدن سیاره ی زمین به یک ساختارِ به هم پیوسته ی جهانی که قطب های سرمایه سالارِ چپ و راست یعنی؛ #کاپیتالیسم و #سوسیالیسم، بر آن حاکمیت داشتند، برای نخستین بار تلاش "خودآگاهانه" و برنامه ریزی شده برای رسیدن به قلمروِ سرمایه سالاری و مدرنیته تحتِ عنوانِ برنامه ها و مدل های مختلفِ توسعه مطرح گردید و به هدف اصلی و محورِ برنامه های اقتصادی-اجتماعی بسیاری از دولت ها تبدیل گردید.
1️⃣ در آرای #آدام_اسمیت [متوفی به ۱۷۹۰ میلادی] اثرِ چندانی از مفهومِ قرنِ بیستمیِ "توسعه" به معنای برنامه ای مشخص از سیاستگذاری های اقتصادیِ خودآگاهانه برای رسیدن به #اقتصاد_صنعتی_مدرن که توجه آن متمرکز بر ملل آسیایی و آفریقایی و آمریکای لاتین باشد سراغ نداریم، اما نطفه های آنچه که بعد ها #تئوری_و_مدل_توسعه نامیده شد را شاهد هستیم. آدام اسمیت یک "اقتصادِ مدرن" و پیشرفته را اقتصادی سرمایه مدارانه می دانست و از "تراکم انباشت سرمایه"، "تخصصی شدنِ روندِ تولید و پیداییِ متخصصین و حاکمیت آنها بر روند تولید"، "تقسیم کار در پروسه ی تولید" به عنوانِ ارکانِ یک اقتصادِ پیشرفته و توسعه یافته نام می برد. #اسمیت معتقد بود که؛ انباشتِ سرمایه موجبِ استفاده ی بیشتر از "ماشین آلات" و موجب گسترده تر #کار می شود و این امر علاوه بر افزایشِ کارایی کارگران، موجبِ سوددهی بیشتر و انباشتِ سرمایه ی فزون تر می گردد. اسمیت صراحتا از ضرورتِ تصرف کشورهای دیگر و استفاده از نیروی کار و بازار مصرف آنها به منظورِ افزایش سودآوری در روندِ تولید سخن می گفت. [همتی، عبدالناصر، نگرشی بر دیدگاه ها و مسائل توسعه ی اقتصادی، ص ۴۱ و ۴۳] در واقع او صراحتا اقتصاد صنعتی و توسعه یافته را دعوت به نفوذ و ایجادِ سیطره در میانِ ملل و سرزمین های دیگر می کرد. همچنین او صراحتا اقتصاد مدرن و پیشرفته را یک اقتصادِ مبتنی بر #سودمحوری و #انباشت_سرمایه و #اقتصاد_بازار می دانست و نیز بازرگانان و کارخانه داران را منبعِ اصلیِ انباشتِ سرمایه برای پیشرفت بیشتر می دانست. [هانت، دایانا، نظریه های اقتصاد توسعه، ترجمه غلامرضا آزاد، ص ۲۳-۲۵]
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
#بخش_پایانی: بررسیِ اجمالیِ چند #مدل_توسعه
1️⃣ مُدلِ توسعه #والت_روستو
🔰 این مدل یکی از معروف ترین و مطرح ترین #مدل_های_توسعه بوده است که از طرف جناح راستِ سرمایه سالاریِ جهانی به عنوان نسخه ی شفابخش برای #اقتصاد_های_توسعه_نیافته مطرح گردیده بود. برخی از مهمترین ارکان این مُدل عبارتند از:
#اولا: ضرورتِ سرمایه گذاریِ کشورهای توسعه یافته ی سرمایه داری در جهانِ #توسعه_نیافته
#ثانیا: طرحِ #درهای_باز به روی ورودِ سرمایه خارجی
#ثالثا: فقدانِ نظارت و کنترل بر حضورِ شرکت های خارجی در کشور هدف
#رابعا: حذف مالیات و مقرراتِ گمرکی برای شرکت های خارجی و...
🔰 همگیِ این موارد بیانِ تئوریکِ سپردنِ کشورهای تازه استقلال یافته و یا کهنسال جهان سومی به دستِ شرکت های #فراملیتی کاپیتالیست است و در حقیقت به معنای نفیِ کاملِ استقلالِ اقتصادی و حتی سیاسی آنهاست. این مُدل، در قالبِ یک بیانِ آکادمیک و ظاهرا بی غرضانه، جهان سوم را دعوت می کند تا #منابع_طبیعی و #نیروی_کار و #قابلیت_های_اقتصادی خود را به جولانگاهِ تُرکتازیِ بی قید و شرطِ #تراست های سرمایه سالاریِ چندملیتی تبدیل کنند؛ زیرا که به نظر او مشکل عقب افتادگی و فقدانِ توسعه جهان سوم فقط از این طریق قابل رفع است.
🔰 دیدگاه #روستو به ارائه ی مُدل عملیِ #توسعه برای اقتصاد های توسعه نیافته می پردازد و دارای ویژگی های یک مدل توسعه از نوعِ راست گرای آن است. "والت ویتمن روستو" عمده دیدگاه های خود را در کتابِ معروفِ #مراحل_رشد_اقتصادی مطرح کرده است. [The stages of economic growth] او معاونِ دبیر اجراییِ جامعه اقتصادیِ اروپا در فاصله ی سال های ۱۹۴۷-۱۹۴۸ و قائم مقامِ ویژه ی معاون رئیس جمهور آمریکا در امور امنیت ملی و مشاور و رئیس شورای برنامه ریزی و خطی مشیِ وزارت خارجه آمریکا و نیز عضو آمریکایی کمیته ی آمریکای لاتین "اتحاد برای پیشرفت" و دستیار ویژه رئیس جمهوریِ آمریکا در امور امنیت ملی در کاخ سفید در فاصله ی سال های ۱۹۶۱ تا ۱۹ ۶۹ بوده است.
🔰 برای آشنایی بیشتر با دیدگاه های #روستو به منابع ذیل رجوع کنید:
- روستو، والت ویتمن، نظریاتِ جدید درباره ی رشد و تحول جامعه، ترجمه جلال پایدار، انتشارات بانک تهران، بی تا.
- جرالد ام. مایر و دادلی سیرز، پیشگامان توسعه، ترجمه سید علی اصغر هدایتی و علی یاسری، انتشارات سمت.
- Agarwala, A.N. and sing, S.P.Eds, the economics of underdevelopment, Oxford University press, 1971.
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
🔰 تو این سلسله یادداشت ها پیرامونِ #توسعه نکاتِ دقیقی از کُتُبِ برجسته در این زمینه تقدیم حضور شده است. لینک یکایکِ یادداشت ها جمعا در اختیار می باشد.
1️⃣ بخش اول: مفهوم شناسیِ توسعه👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/242
2️⃣ بخش دوم: خاستگاهِ توسعه👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/257
3️⃣ بخش سوم: توسعه و پیشرفت👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/265
4️⃣ بخش چهارم: توسعه و امپریالیسم👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/268
5️⃣ بخش پنجم: توسعه و عدالت اجتماعی👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/276
6️⃣ بخش ششم: توسعه، تشدید کننده فاصله طبقاتی👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/284
7️⃣ بخش هفتم: بیانِ اجمالیِ چند تئوری و مدل توسعه👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/302
8️⃣ بخش هشتم: ادامه ی بحثِ مدل های توسعه👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/303
9️⃣ بخش نهم: مدل توسعه ی والت روستو👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/310
🔟 بخش دهم: مدل توسعه ی سوسیالیستیِ پرئو براژنسکی و مائوئیسم👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/312
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
Eitaa.com/taammolatenazari
📚 کتابِ #دولت_و_بازار؛ فصلِ دوم، بخشِ اول
🔰 همانطور که در فصلِ گذشته دیدیم، مهمترین مسأله ی پیش روی #اقتصاددانان و طبیعتا #نهاد_دولت در کشورهای در حالِ پیشرفت، این است که؛ در تدوینِ برنامه های #توسعه، نقشِ دولت را چگونه تعیین کنند. آیا دولت باید مدیریتِ اقتصاد را به #مکانیسم_بازار بسپارد یا دست به سازمان دهیِ #نیروهای_بازار بزند؟
🔰 اجمالا باید گفت: #فصل_دوم بنا دارد به #نظریه_حمایت_هوشمند بپردازد. قبل از آن که بخواهیم نظریه ی مذکور را بیان و تحلیل کنیم، لازم است ابتدائا به طورِ اجمال، مقدمه ای برای ورود به بحث بیان کنیم.
🔰 قدرت های صنعتی و پیشرفته ی دنیا بویژه #آمریکا و #انگلستان، در برهه هایی از تاریخ مدعی شدند: پیشرفت اقتصادیِ آنها در سایه ی #مکانیسم_خودتنظیم_بازار و #عدم_مداخله_دولت در اقتصاد اتفاق افتاده و به کشورهای دیگر هم توصیه می کنند اگر می خواهند همچون ایشان #صنعتی شوند، باید اقتصاد را به #مکانیسم_بازار بسپارند، مرزهای تجاری را بردارند و #تجارت_آزاد را سرلوحه ی سیاست های بازرگانیِ خود قرار دهند. اما در یادداشت های بعدی [فصل سوم] خواهیم دید کشورهایی که به این توصیه ها عمل کردند، فرآیندِ #استعمار و #استثمار در آنها تداوم یافت. به تعبیر دیگر آنها نه تنها صنعتی نشدند، بلکه وضعیت #عقب_ماندگی شان تثبیت شد.
🔰 ها جون چانگ [مؤلفِ کتابِ نیکوکاران نابکار] می نویسد: "با وجود اینکه کشورهای پیشرفته ی جهان در طولِ تاریخ خود سیاست های #حمایتی داشته اند، امروز آنچه که این کشورها به کشورهای فقیر و رو به پیشرفت توصیه می کنند، و حتی با فشار به آنها می قبولانند، برخلافِ تاریخ و تجارب خودشان است. #بانک_جهانی و #صندوق_بین_المللی_پول انگاره ی #لیبرالیسم_اقتصادی را بر کشورهای فقیر جهان تحمیل کرده اند و نتایجِ خوبی هم به دست نیامده است. کشورهای پیشرفته ی امروزیِ جهان به کشورهای فقیر می گویند: آنچه ما می گوییم انجام دهید! نه آنچه که ما انجام داده ایم!" [Chang 2006]
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
✍️ به استحضار می رسانیم؛ از ابتدای راه اندازی کانال تاکنون در سه حوزه ی مختلف سلسله یادداشت هایی تقدیم شما فرهیختگان ارجمند شده است که در بالا پین شده اند. موضوعات عبارتند از:
1️⃣ #غرب_شناسی
2️⃣ #مکتب_های_ادبی_غرب
3️⃣ #توسعه
🔸️ مطالبی که اکنون در قالب سلسله یادداشت در حال تقدیم به عزیزان هستیم؛ چکیده ی کتابِ خوب و کاربردیِ #دولت_و_بازار می باشد که تا پایان ماه مبارک به اتمام خواهد رسید.
🔸️ و بعد از ماه مبارک رمضان در سه موضوع ذیل از منابع دست اول، سلسله یادداشت هایی تقدیم خواهد شد.
1️⃣ بررسی #جریان_روشنفکری_در_ایران و سیر تطور آن
2️⃣ #تاریخ_عقائد_اقتصادی
3️⃣ #رابطه_علم_و_دین
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
هدایت شده از تأمُّلاتِ نظری
✍️ به استحضار می رسانیم؛ از ابتدای راه اندازی کانال تاکنون در سه حوزه ی مختلف سلسله یادداشت هایی تقدیم شما فرهیختگان ارجمند شده است که در بالا پین شده اند. موضوعات عبارتند از:
1️⃣ #غرب_شناسی
2️⃣ #مکتب_های_ادبی_غرب
3️⃣ #توسعه
🔸️ مطالبی که اکنون در قالب سلسله یادداشت در حال تقدیم به عزیزان هستیم؛ چکیده ی کتابِ خوب و کاربردیِ #دولت_و_بازار می باشد که تا پایان ماه مبارک به اتمام خواهد رسید.
🔸️ و بعد از ماه مبارک رمضان در سه موضوع ذیل از منابع دست اول، سلسله یادداشت هایی تقدیم خواهد شد.
1️⃣ بررسی #جریان_روشنفکری_در_ایران و سیر تطور آن
2️⃣ #تاریخ_عقائد_اقتصادی
3️⃣ #رابطه_علم_و_دین
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
هدایت شده از تأمُّلاتِ نظری
✍️ به استحضار می رسانیم؛ از ابتدای راه اندازی کانال تاکنون در سه حوزه ی مختلف سلسله یادداشت هایی تقدیم شما فرهیختگان ارجمند شده است که در بالا پین شده اند. موضوعات عبارتند از:
1️⃣ #غرب_شناسی
2️⃣ #مکتب_های_ادبی_غرب
3️⃣ #توسعه
🔸️ مطالبی که اکنون در قالب سلسله یادداشت در حال تقدیم به عزیزان هستیم؛ چکیده ی کتابِ خوب و کاربردیِ #دولت_و_بازار می باشد که تا پایان ماه مبارک به اتمام خواهد رسید.
🔸️ و بعد از ماه مبارک رمضان در سه موضوع ذیل از منابع دست اول، سلسله یادداشت هایی تقدیم خواهد شد.
1️⃣ بررسی #جریان_روشنفکری_در_ایران و سیر تطور آن
2️⃣ #تاریخ_عقائد_اقتصادی
3️⃣ #رابطه_علم_و_دین
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
تأمُّلاتِ نظری
✅️ یادداشتِ انتخاباتِ ریاست جمهوری ۱ ✍️ ادامه ی راه #دولت_سیزدهم زمانی امکان پذیر خواهد بود؛ دولتِ
✅️ یادداشتِ انتخاباتِ ریاست جمهوری ۲
✍️🏼 در یادداشتِ قبلی اجمالا رویکردهایی که دولتِ آتی بایستی داشته باشد، بیان گردید. در این یادداشت مختصرا عارضم: شخص رئیس جمهور، علاوه بر دارا بودنِ توانایی های مدیریتی به طور اتم و اکمل، بایستی #نظرا و #عملا معتقد به انقلاب اسلامی و مبانی آن باشد. [مبانی انقلاب اسلامی در بیانات و آثار امامین انقلاب موجود است] و مضاف بر آن که بسیار حائز اهمیت است؛ رویکردِ #تمدنی داشته باشد. یعنی در حوزه ی مباحثِ #پیشرفت و #توسعه، معتقدِ به #الگوی_اسلامی_ایرانی باشد نه #الگوهای_توسعه_غربی. [بحث پیشرفت و توسعه بحث مهمی است که سابقا در باب توسعه غربی، سلسله یادداشت هایی تقدیم حضور شده است.]
از میانِ نامزدهایی که به زودی لیست شان مشخص خواهد شد، خواهیم گفت که چه کسانی و به چه میزان و در چه سطحی، نظرا و عملا معتقد به مبانی انقلاب و الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت هستند و چه کسانی و به چه میزان و در چه سطحی معتقد به الگوهای توسعه غربی.
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
✅️ یادداشتِ انتخابات ریاست جمهوری ۳
🔸️ با انتخابِ مردم، کدام #الگوی_توسعه در پاستور اجرا خواهد شد؟
✍️🏼 عمیقا و دقیقا باید دانست؛ انتخاباتِ ۸ تیر، صرفا جا به جایی اشخاص نیست، بل جا به جاییِ نسخه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسیِ افرادی است که بناست بر مسند #ریاست_جمهوری تکیه بزنند. این "نسخه ها" در رشد و شکوفایی و ثبات، و یا افول و تنزلِ کشور اثر گذار و تعیین کننده است. اگر بخواهم بدونِ اطاله ی کلام، لُبِّ مطلب را بگویم، باید چنین گفت: اساسا در کشور ما از ابتدای انقلاب تا کنون، نزاع بین دو جریان و گفتمان بوده است: #اولا؛ معتقدانِ اندیشه ی "مقاومت و پیشرفت" و #ثانیا؛ معتقدانِ به "انفعال و توسعه".
طبعا تفاوتی فاحش و بنیادین وجود دارد بینِ مفهومِ #الگوی_ایرانی_اسلامی_پیشرفت با مفهوم #توسعه به معنای Development. از اینرو نامزدهای انتخاباتی را باید با این معیار و ملاک سنجید که به کدامین "الگوی توسعه" معتقدند؟!
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
✍️ نزاعِ بر سر #توسعه، نزاعی جدّی و پُر دامنه است. کدام توسعه؟! توسعه به معنای Development یا توسعه به معنای الگوی ایرانی-اسلامی؟!
پ.ن: در باب توسعه سابقا سلسله یادداشت هایی نگاشته شده که مجموعا بالا سنجاق شده است.
@taammolatenazari
هدایت شده از تأمُّلاتِ نظری
🔰 تو این سلسله یادداشت ها پیرامونِ #توسعه نکاتِ دقیقی از کُتُبِ برجسته در این زمینه تقدیم حضور شده است. لینک یکایکِ یادداشت ها جمعا در اختیار می باشد.
1️⃣ بخش اول: مفهوم شناسیِ توسعه👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/242
2️⃣ بخش دوم: خاستگاهِ توسعه👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/257
3️⃣ بخش سوم: توسعه و پیشرفت👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/265
4️⃣ بخش چهارم: توسعه و امپریالیسم👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/268
5️⃣ بخش پنجم: توسعه و عدالت اجتماعی👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/276
6️⃣ بخش ششم: توسعه، تشدید کننده فاصله طبقاتی👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/284
7️⃣ بخش هفتم: بیانِ اجمالیِ چند تئوری و مدل توسعه👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/302
8️⃣ بخش هشتم: ادامه ی بحثِ مدل های توسعه👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/303
9️⃣ بخش نهم: مدل توسعه ی والت روستو👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/310
🔟 بخش دهم: مدل توسعه ی سوسیالیستیِ پرئو براژنسکی و مائوئیسم👇
https://eitaa.com/taammolatenazari/312
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
Eitaa.com/taammolatenazari
هدایت شده از در محضر آیتالله میرباقری
13.49M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 | در ادارۀ کشور، دو الگو پیش رو داریم که هر کدام، اقتصائات خاصی دارند: ۱. الگوی توسعه غربی؛ ۲. الگوی پیشرفت اسلامی
🔰 آیتالله میرباقری:
◀️ در ادارۀ کشور، دو الگو پیش رو داریم که هر کدام، اقتضائات خاصی دارند:
۱. الگوی #توسعه غربی
۲. الگوی #پیشرفت اسلامی
◀️ حکمرانی در کشور، بدون ملاحظۀ جهات سهگانۀ زیر ممکن نیست:
_ تحولات منطقهای و جهانی
_ ظرفیت عظیم ملت ایران و جبهۀ مقاومت
_ تعیینتکلیف با غرب فرهنگی (نه فقط غرب سیاسی)
#کلیپ
@mirbaqeri_resane