📌درباره کتاب «درآمدی بر علوم انسانی در اندیشه ی آیت الله خامنه ای» ۵ 🔹روش تحقیق در نظام اندیشه ی متفکران یکی از ویژگیهای قابل توجه کتاب اشاره ی مفصل به روش تحقیق در آثار آیت الله خامنه ای است. موضوع بخش «روش و مراحل تحقیق (ص۸۰ به بعد در فصل اول (کلیات))، رمز گشایی از روش کشف نظام فکری و الگوی دین شناسی آیت الله خامنه ای است. دسته بندی منابع، اولویت گذاری انها، نحوه ی استخراج مفاهیم اصلی و فرعی و سپس کشف ارتباط میان آنها از جمله نکاتی است که در این بخش با جزییات شرح داده شده. مولف کتاب در سایر آثار خویش (از جمله در کتاب الگوهای کلان علوم انسانی....) در کشف نظام فکری سایر اندیشمندان نیز کم و بیش با همین روش مشی کرده است. اشاره به این بخش را از این جهت لازم دانستم که خود الگویی است برای پژوهش طلاب و پژوهشگران علوم انسانی در مسیر کشف نظام فکری متفکران. نقطه ی ثقل در این بخش کشف دال مرکزی اندیشه ی متفکر و آن مفهوم اساسی است که سایر مفاهیم بر اساس آن تعریف می شود. ▪️با توجه به مجموع آثار آیت الله خامنه ای ، به نظر می رسد که نقطه ی مرکزی اندیشه ی ایشان توحید اجتماعی و دغدغه ی اصلی ایشان نیز خارج کردن مفهوم توحید از حالت نظری صرف و بازسازی حیات و جامعه ی انسانی بر محور توحید است. بر این مبنا سایر مفاهیم چون آزادی، عدالت، اخلاق و.... همگی با محوریت مفهوم توحید اجتماعی بازتعریف می شود. چنین استنتاجی نیازمند اطلاع کامل از زمینه های فکری متفکر و اشراف نسبی بر آثار اصلی و فرعی اوست. گمان می رود که این بخش بتنهایی قابلیت تدریس و مباحثه را دارد. #علوم_انسانی_اسلامی #آیت_الله_خامنه_ای #نظام_فکری @taamollat

📌چرا پرداختن به نظریه ی علوم انسانی و نظریه ی اجتماعی متفکران انقلاب اسلامی مهم است؟ ۱. نظریات علوم انسانی و علوم اجتماعی در هر فرهنگی شکل دهنده ی ذهنیت عمومی نسبت به آن فرهنگ و در نتیجه مبنای قضاوت افراد نسبت به خودشان است. اگر نظریات علوم انسانی رایج در جامعه ای، بومی و برخاسته از همان فرهنگ باشند جامعه خودش را از دیدگاه خود و بر اساس ارزشهای خود قضاوت خواهد کرد. اما اگر نظریات علوم انسانی و اجتماعی بومی نباشد، بلکه وارداتی باشد، جامعه خودش را از منظر دیگران -که احیانا دشمن او هستند- می بیند و بر همان اساس خود را قضاوت می کند. در نتیجه اگر با ملاک های نظریات بیگانه هماهنگ باشد احساس قوت و الا احساس سرافکندگی و ناامیدی می کند. ۲. واقعیت آنست که ما پس از حدود پنج دهه از پیروزی انقلاب در تولید نظریات علوم انسانی بومی بر مبنای تراث فرهنگی و تاریخی خودمان کامیاب نبوده و در این حوزه تا حد زیادی سر سفره نظریات بیگانه نشسته ایم. از همین رو با وجود توسعه ی همه جانبه و پیشرفت های مختلف، چون خود را از پنجره ی نگاه دیگران ارزیابی می کنیم و آنها ما را عقب افتاده تلقی می کنند، فضای عمومی نیز همین دیدگاه را باور کرده و پذیرفته است. ۳. تولید نظریات علوم انسانی و علوم اجتماعی بومی اولین ضرورت نرم افزاری جریان انقلابی است که بدون آن هیچ اقدامی در حوزه ی اصلاح اجتماعی به سرانجام مطلوب نمی رسد.‌ #علوم_انسانی_اسلامی @taamollat

📌بحث دهه ی دوم: رویکرد قرآنی در تحلیل حادثه ی عاشورا (شب ششم) 🔹 محور بحث امشب بحث از دعوت به توحید و حیات توحیدی به عنوان محور تعالیم همه ی انبیا بود. در ادامه با بیان شرحی از تغییرات اجتماعی و تکامل تاریخی و پیچیدگی‌های زندگی بشر در ادوار متاخر به این مطلب پرداختیم که اگرچه اقتضای زندگی توحیدی در صدر تاریخ، صرفا روی گردانی از بت ها و پرستش خدای احد و واحد بود، اما در ادوار متأخر ، به دلیل رواج زندگی شهری، کثرت نفوس و رواج معاملات و تجارت و.... ، حیات توحیدی نیز شکل دیگری پیدا کرد. مثلا سطح تعالیم و دستورات الهی در عصر حضرت موسی ع - که در آیات ۱۵۰و ۱۵۱ انعام به آنها اشاره شده- چه از لحاظ کمیت و چه کیفیت قابل مقایسه با دوران انبیای گذشته نیست. در نتیجه در زمان موسی ع زندگی توحیدی علاوه بر پرستش خدای واحد اقتضای آن را دارد که فواحش ترک شود، از قتل فرزندان جلوگیری شود، حقوق دیگران بدرستی رعایت شود و.... . این پیچیدگی‌های اجتماعی در عصر خاتم الانبیا ص به اوج خود رسید، زندگی شهری، تجارت، برده داری و.... زمینه بروز لایه های دیگری از حیات توحیدی را فراهم کرد که حضرت ختمی مرتبت و ائمه ی هدی بدنبال ایجاد جامعه ی توحیدی در این سطح بودند. ▪️جامعه عصر رسول خدا و اقدامات ایشان در راستای ایجاد جامعه ی توحیدی، خود بتنهایی قابلیت بررسی تاریخی و جامعه شناختی مفصل دارد که ما در شب‌های آینده بدان خواهیم پرداخت. در اینجا توجه به این نکته مهم است که قیام اباعبدالله ع در یکی از پر پیچ و خم ترین نقاط تاریخ اسلام رخ داد و آن عبارت بود از تغییر وضعیت جامعه از ناخودآگاهی و نفاق به وضعیت صلاح. ▪️.چنانکه می بینید، قیام اباعبدالله ع وقتی در امتداد حرکت انبیا و در راستای تکامل تاریخی دیده می شود، چقدر با روایت های تاریخی صرف متفاوت می شود. بحث چهار شب دیگر ادامه دارد، انشالله #رویکرد_قرآنی #فلسفه_تاریخ #حادثه_عاشورا @taamollat

📌درباره ی کتاب «در آمدی بر علوم انسانی اسلامی در اندیشه ی آیت الله خامنه ای»۶ 🔹گزارش فصل دوم: «شخصیت علمی و پایگاه معرفتی آیت الله خامنه ای» ۱. موضوع فصل دوم کتاب، بررسی زمینه های شخصیتی، خانوادگی و اجتماعی و زمانه ی شخصیت متفکر می باشد. چنانکه قبلا گذشت استاد پارسانیا در مقاله ی نظریه و فرهنگ رشته ای از عوامل موثر بر شکل گیری نظریات را بیان نموده اند. عوامل اثرگذار بر شخصیت آیت الله خامنه ای همگی در این فصل مورد بررسی قرار گرفته است. 🔸هدف از پردازش مفصل این مسئله چنانکه در صفحه ی۹۳ به آن اشاره شده، جلوگیری از این گمان است که اندیشه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای در نسبت با قدرت شکل گرفته. کتاب در پی اثبات این نکته است که این اندیشه از دهه ها قبل در ذهن ایشان بوده و ایشان از دوران جوانی دارای دیدگاهی خاص درباره ی مسائل انسانی بوده اند. ۲. برخی از زمینه های اثرگذار بر شخصیت آیت الله خامنه ای زمینه های خانوادگی حوزه های مطالعاتی فعالیت ها و ارتباطات اجتماعی محتوای این بخش بسیار جذاب و درس آموز، اما طولانی است. در نتیجه از آن عبور کرده و به بخش پایانی این فصل می پردازیم. ▪️یکی از بخش های پایانی این فصل، «معرفت در عمل» نام دارد و بیانگر آنست که بخش عمده ای از معرفت اجتماعی آیت الله خامنه ای ، نه در کتابخانه و مدرسه، بلکه در ارتباط با سایر جریانهای فکری و ضرب اندیشه با آنها پدید آمده است. «انس و ارتباط آیت الله خامنه ای با علوم انسانی جدید بیش از آنکه ارتباط مفهومی و مدرسی صرف باشد ارتباط یک کنشگر علمی با لایه ها و رویه ها و تعاملات اجتماعی است که برآمده از انواع علوم انسانی است.» (۱۵۱) بر این اساس بخش مهمی از نظام فکری ایشان در تعامل با میدان عمل و با توجه به اقتضائات آن شکل گرفته است: «... توجه به میدان عمل و آنچه در طول تاریخ اتفاق افتاده است، بعنوان توجه به مقتضیات رسیدن به اهداف در میدان عمل، ایشان را به مطالعه و تحقیق در حوزه های دیگر سوق داد... ایشان عمیقأ به بایسته های میدان نظر و هست ها و میدان عمل و بایدها توجه داشته اند. چه اینکه جامعه ی ایدئال در عرصه ی نظر، به گونه ای تعریف می شود، اما آنچه در عمل رخ می دهد به دلایل گوناگون با جامعه ی ایدئال متفاوت است.» (۱۵۴,۱۵۵) توجه به این نکته از آن رو مهم است که نشان می دهداندیشه ی ایشان علاوه بر اینکه همه ی علوم لازم برای بارور کردن حیات انسانی را داراست، به اقتضائات و محدودیت های میدان عمل نیز توجه کافی دارد و در لایه ی تجویزی علوم انسانی خود اینها را نیز در نظر می گیرد. این شناخت از میدان یکی ازلوازم حتمی اصلاح و تغییر اجتماعی است که به نظر می‌رسد اندیشه ی بسیاری از متفکران علوم انسانی فاقد آن است. اما انس و ارتباط گسترده ی ایشان با جریانات فکری دیگر و همچنین بیش از نیم قرن اشتغال به امور اجرایی از ایشان شخصیتی بی‌بدیل در میدان علم و عمل ساخته است. اللهم احفظه و ایده بالنصر #علوم_انسانی_اسلامی #ایت_الله_خامنه_ای #نظام_اندیشه @taamollat

💢 نامه جوانان بلژیکی خطاب به رهبر انقلاب اسلامی 🔻 جمعی از جوانان بلژیکی در نامه‌ای به حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، ضمن قدردانی صمیمانه از نامه چندی پیش ایشان در حمایت از تظاهرات همبستگی با مردم غزه در دانشگاه‌های آمریکا و اروپا، نوشتند: ما عمیقاً تحت تاثیر پیام دعوت شما به عدالت‌خواهی و جستجوی حقیقت و همچنین تعهد تزلزل ناپذیر شما به آرمان فلسطین و ستمدیدگان جهان قرار گرفته‌ایم. 🔻 در نامه جوانان بلژیکی خطاب به رهبر انقلاب آمده است: تلاش‌های خستگی ناپذیر شما برای درک متقابل،عدالت و همبستگی در پرداختن به چالش‌های پیچیده‌ای که با آن روبرو هستیم از اهمیت اساسی برخوردار است و ما مصممم هستیم درک خود را نسبت به اسلام تعمیق بخشیم. 🔻 در این نامه، حرکت دانشجویان اروپایی و آمریکایی برای حمایت از فلسطین، نشان دهنده آگاه شدن جوانان غربی نسبت به بی‌عدالتی‌ها در جهان دانسته و تاکید شده است: مشتاقانه منتظر ادامه این تبادل پربار روحیه گفتگو و همکاری سازنده هستیم. 🔸 این نامه در نسخه‌هایی به زبان‌های فارسی، انگلیسی، فرانسه و عربی و با هشتگ LETTER4LEADER منتشر شده است. @StrategicNews_ir

این شبها سریالی از شبکه ی یک در حال پخش است به نام فراری که در نوع خود تقریبا کم نظیر است. محور فیلم پسر نوجوانی است که در حال تجربه ی موقعیت های مختلف و انتخاب های گوناگون است و در حین یکی از تجربیات خود به یک گروه همسال و یک مربی بر می‌خورد؛ خود آن مربی ضمن ساماندهی تشکیلات، آن نوجوانان را در موقعیت های مختلف قرار می دهد که هر کدام از آن انتخاب ها هر یک از آن بچه ها را به نوعی درگیر می کند. داستان گره خاصی ندارد که القاء هیجان کند، روایتی ساده از یک نوجوان دهه شصتی است که نوجوانی اش در دهه ی هفتاد افتاده و اصلا همین روایت تجربیات خانوادگی و اجتماعی اوست که داستان را شیرین می کند. سریال برای نوجوانان فوق العاده درس آموز است و آنان با شخصیت هادی و انتخاب های او خیلی زود احساس همدلی و هم ذات پنداری خواهند کرد و پا به پای او پیش خواهند رفت. سریال از جهت نشان دادن حال و هوای نوجوانی خصوصا تفکر سازنده و انتخاب های خوب و مسئولیت پذیری و همچنین نشان دادن یک کار تشکیلاتی رشد دهنده بسیار قابل توجه و ستودنی است. اگر در خانه فرزند نوجوان دارید و یا خودتان دغدغه ی کار تشکیلاتی دارید، این سریال را از دست ندهید. @taamollat

📌«راه رفتن شما مبارزه است.» 🔹سیدالقائد در آن کلیپ هفت دقیقه ای معروف که با شهید علی خوش لفظ گفت و گوی کوتاهی دارند و از طبیعی بودن سختی ها و موانع سر راه انقلاب می گویند، جمله ای دارند که به ذهنم آمد پنجره ای است به نگاه اجتماعی و تاریخی ایشان. در عبارتی خطاب به آن جانباز سرافراز می گویند: «راه رفتن شما مبارزه است.» گویی ایشان نه تنها تاریخ که عرصه ی حیات عادی بشر را نیز عرصه ی تقابل جبهه ی حق و جبهه ی باطل می بینند و هر اقدامی، اگر چه اعلام حضور اجتماعی -که ساده ترین کار ممکن است- را نیز نوعی مبارزه و جهاد تلقی می کنند. «انسان ۲۵۰ساله» محصول همین نگاه به تاریخ و دوران حیات ائمه است. #فلسفه_ی_تاریخ @taamollat

📌 نظریه ی اجتماعی مبتنی بر یک دیدگاه فلسفی، باید شامل بحث درباره ی چند مسئله ی بنیانی جامعه شناسی باشند. اول آنکه دارای فلسفه ی تاریخ روشن و متقنی باشند. عاملیت و ساختار، طبقات اجتماعی، کنش، آسیب اجتماعی و اصلاح اجتماعی، تغییرات اجتماعی و فرهنگ از جمله ی این مسائل بنیانی هستند. #نظریه_ی_اجتماعی @taamollat

انا لله و إنا الیه راجعون. حاج آقای کریمی از اساتید برجسته ی حوزه ی تهران، پس از مدتی تحمل بیماری، ساعتی پیش به رحمت خدا رفت. ایشان از شاگردان و معاشران نزدیک مرحوم آیت الله شریعتمدار بود که خاطرات و نکات ناگفته ی بسیاری از ایشان در سینه داشت. از لحاظ شخصیتی در جمع میان علمیت و اخلاق و صفای نفس حقیقتا نادر بود. چند سال قبل در ایام محرم مسجدشان منبر می رفتم. یک شب به تناسب بحث، نکته ای گفته شد درباره ی ولایت زن و شوهر بر یکدیگر و ولایت متقابل والدین و فرزندان. ایشان هر شب پای منبر بودند و به دقت گوش می دادند. آن شب پس از منبر و روضه و هنگام صرف چای به نرمی و لطافتی که فقط در افراد سلیم النفس یافتنی است آن بیان بنده را نقد کردند و گفتند آن مطلب به این بیانی که شما گفتید فلان ملاحظه و تبصره را هم دارد که اگر گفته نشود شاید ایجاد شبهه و اشتباه کند. آن نقد را آن قدر شیرین بیان کردند که بیش از آن که دلخور شوم کامم را شیرین کرد و اکنون بعد چند سال آن را به عنوان یک خاطره ی شیرین نقل می کنم. جای ایشان به آسانی پر نخواهد شد. رحلت جانسوز ایشان را به خانواده، فرزندان و همه ی شاگردان ایشان تسلیت می گویم. اللهم اغفره و ارحمه و احشره مع الائمه الطاهرین. @taamollat

📌روحانیت و سرمایه ی اجتماعی 🔹 امشب پس از نماز، بهمراه عده ای از نمازگزاران مسجد، چند دقیقه ای به مسجد حوری، مسجدی که مرحوم آقای کریمی امام جماعت آن بودند رفتیم. پیکر ایشان را آوردند و مراسم وداع برگزار شد. شور و حرارت و غم مردم وصف ناپذیر بود. مرحوم آقای کریمی از آن دست روحانیونی بود که با منش خود سرمایه ی اجتماعی ایجاد می کرد. علی رغم موقعیت علمی و اجتماعی کم نظیر حقیقتا افتاده و ساده بود. من در طول این سالها ازین دست آدم ها که با منش و رفتار خود قلب مردم را محکم و قدم هایشان را استوار کردند زیاد دیده ام. درباره ی برخی از آنها نوشته ام و انشالله باز هم خواهم نوشت. تواضع و افتادگی در برابر مردم عادی، در دسترس بودن، با زبان مردم عادی حرف زدن، خلوص نیت و وارسته بودن حقیقی از مظاهر دنیا و سادگی ویژگی مشترک همه ی حلقه های این زنجیره ی نورانی است. یکی دو نفر از این جماعت که من توفیق همنشینی با آنان را داشتم، اکنون حق عظیمی بر گردن اینجانب دارند.‌ درباره ی آنان خواهم نوشت؛ اگر خدا بخواهد. @taamollat

📌 در سالهای که در قم مشرف بودم، هر وقت بزرگ یا اهل معنایی را در حرم می دیدم، می ایستادم تا زیارتش را نگاه کنم. مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی صبح ها در حرم درس می گفتند و پس از گعده ی کوتاهی به سمت روضه ی منوره می رفتند. چند بار پشت سر ایشان راه افتادم تا زیارت ایشان را تماشا کنم. برنامه ی هر روز ایشان همین بود که در کنجی بیرون از روضه می ایستادند و زیارت می کردند و نجوایی داشتند. چند بار شاهد این صحنه بودم که وقتی از آن کنج بیرون می آمدند و صورتشان برمی گشت، چشمانشان سرخ شده بود، از بس که در همان دقایق کوتاه اشک می ریختند؛ سپس به سمت ضریح مطهر می رفتند. چندین بار هم شاهد زیارت آیت الله مصباح ره بودم. دقایق متمادی با حالت انکسار سر بر دیوار می گذاشتند و نجوا می کردند. چنین حال و هوا و ارتباط معنوی داشتند و دارند اینان. انشالله ما هم محرم شویم. @taamollat

📌مرور بحث: 🔹 موضوع منبر دهه ی دوم، نقد رویکردهای سیاسی، عرفانی و کلیسایی حادثه ی عاشورا و تلاش برای تحلیل قرآنی و تاریخی حادثه عاشورا در راستای حرکت انبیا بود. خود حرکت انبیا و اهداف آنان نیز بدون در نظر گرفتن فلسفه ی تاریخ از نگاه قرآن قابل فهم نبود، پس برای فهم حرکت انبیا در هر دوره، پنجره ای هم گشودیم به تاریخ و حرکت تکاملی بشر. در انتها هدفمان این بود که به این سوال پاسخ دهیم که: «شرایط اجتماعی و تاریخی امام حسین علیه السلام چه شرایطی بود که امتداد حرکت انبیا در آن، چنین قیام خونینی را طلب می کرد؟» پس از چینش مقدمات تاریخی و قرآنی در شب های اول ، در سه شب اخر به نتایج جالبی رسیدیم. ▪️یادداشتی که در ادامه می اید، خلاصه بحث سه شب اخیر و پاسخ به آن سوال مهم است: (البته نیاز به گفتن ندارد که مطلب در فضای عمومی مسجد بسیار ساده تر و روان تر ارائه شده) #حادثه_عاشورا #رویکرد_قرآنی #فلسفه_ی_تاریخ @taamollat