eitaa logo
تأملات اجتماعی
183 دنبال‌کننده
288 عکس
89 ویدیو
7 فایل
محمدرضا کرباسچی دانش آموخته ی حوزه ی علمیه ی قم کارشناس ارشد فلسفه ی علوم اجتماعی @mrkarbs
مشاهده در ایتا
دانلود
تأملات اجتماعی
📌علوم اجتماعی بر بستر حکمت (بخش سیزدهم) ✅ سایر لایه های فلسفی و حکمی در نظریه ی اجتماعی شهید مطهری
📌علوم اجتماعی بر بستر حکمت (بخش چهاردهم) ✅ مروری بر نظریه ی اجتماعی شهید مطهری 🔻لایه ی دوم: تحلیل کلان از جوامع موجود 🔹 مقدمه: -یکی از ویژگیهای برجسته در اندیشه ی اجتماعی شهید مطهری، امتداد آن در بستر اندیشه ی حکمی ایشان است. مسائل اجتماعی مورد اشاره ی استاد شهید گاهی در امتداد "نظام اندیشه ی حکمی" ایشان و گاهی امتداد یک مسئله ی خاص است. بخش اول بدان معناست که اندیشه ی حکمی ایشان رویهمرفته جهانی را می سازد که اندیشه ی اجتماعی ایشان در طول همان جهان شناسی شکل می گیرد. در بخش دوم نیز برخی از مسائلی که در اندیشه ی اجتماعی ایشان بصورت مستقیم بکار گرفته شده اند عبارتند از: اصل واقعیت، ادراکات حقیقی و اعتباری، وجود و احکام آن، علیت، قوه و فعل و... . 🔹 از مجموع کلمات ایشان چنین بر می آید که ایشان جامعه ی انسانی را بر آمده از معانی ذهنی کنشگران آن می داند. یعنی جوامع بسته به معانی موجود در ذهن کنشگران تعین بخش هویت و ویژگیهای آن جامعه است. به عبارت دیگر مهمترین عنصر شکل دهنده ی جامعه است. هدف از بیان این مقدمه آن بود که بر اساس نگاه فرهنگی ایشان به جامعه، ملاک شکل گیری جوامع انسانی نیز نه مرزهای جغرافیایی و نژادی و زبانی که عامل فرهنگی است. تمام مردمانی که دارای نگرش واحد به انسان و هستی هستند یک امت و یک جامعه شناخته می شدند و لحکام اجتماعی آن بر اساس همین معیار از سایرین جدا می شود. ⏪ نتیجه ی این همه آنکه موضوع مطالعه و تحقیق اجتماعی ایشان نه فقط "جامعه ی ایران"، که امت اسلامی است. @taamollat
تأملات اجتماعی
📌علوم اجتماعی بر بستر حکمت (بخش چهاردهم) ✅ مروری بر نظریه ی اجتماعی شهید مطهری 🔻لایه ی دوم: تحلی
📌 بعد التحریر 🔹ملاحظه ای در باب نظریات اجتماعی و جهانشمولی آنها 🔻هیچ الزامی وجود ندارد که نظریه ی اجتماعی در فضای خلا و بریده از واقعیت عینی خلق شود. غالب نظریات اجتماعی پذیرفته شده، در رهگذر بررسی یک حادثه ی خاص (مانند تغییر جهان از جهان قدیم به جهان جدید) متولد شده و سپس خود را به عنوان مبنایی برای تحلیل سایر حوادث به کرسی نشانده اند. 🔻 از اینرو نمی توان بر شهید مطهری خرده گرفت که چرا نظریه ی او با عطف نظر به جهان اسلام شکل گرفته. درست است که مطهری جهان اسلام را مبنای نظریه و تحلیل خود قرار داده و جلو رفته، اما رهیافت هایی پیش می کشد که در هر زمان و مکانی می تواند مبنای تحلیل اجتماعی قرار گیرد. رحمة الله علیه، رحمة واسعة. @taamollat
📌 این روزها 🔹یکی از طبقات اجتماعی که این روزهای سرمایه گذاری زیادی برای تغییر، روی آنها صورت گرفته طبقاتی هستند که هویت خود را اساسا از فضاهای غیر واقعی گرفته اند. این طبقه اجتماعی با همان فضای غیر واقعی که دورش تنیده شده می بیند، با همان فضا درک می کند و با همان هم کنش می کند. ویژگی اصلی این طبقه است. از اعضای این طبقه هرکاری بر می آید. هر کاری. و به این راحتی هم بیدار نمی شوند. به روزگار جدید، با انسانهایی متفاوت از گذشته وارد می شویم. @taamollat
📌 سخنان امروز رهبر انقلاب در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی 🔹حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رصد دائم تغییراتِ معمولاً پنهان فرهنگی و علاج به موقع آنها را از ملزومات بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور برشمردند و افزودند: اگر در فهم مستمر این تغییرات و ممانعت از اثرگذاری منفی آنها دچار ضعف و عقب‌ماندگی شویم حتماً جامعه دچار خسارت خواهد شد که آشفتگی فرهنگی یا افتادن زمام امور فرهنگی کشور به دست دیگران مهمترینِ این خسارات است. 🔹ایشان مهندسی صحیح فرهنگی را کاری بنیانی برای اصلاح ساختار فرهنگی خواندند و گفتند: هوشیاری دائم، شناخت دقیق ضعفهای فرهنگی در عرصه‌هایی نظیر اجتماع، سیاست، خانواده، سبک زندگی و دیگر عرصه ها و تلاش برای دستیابی به راه‌حل‌های عالمانه برای رفع نقاط ضعف و ترویج گزاره های صحیح فرهنگی، از الزامات اساسی مهندسی فرهنگی کشور است. 🔹رهبر انقلاب،‌ مهندسی فرهنگی را موجب روشن شدن تکالیف دستگاههای مختلف از جمله آموزش و پرورش، صداوسیما، آموزش عالی،‌ مراکز مرتبط با جوانان و همچنین تشکل‌های مردمی دانستند و افزودند: اگر اینگونه دستگاهها دچار غفلت از وظایف مهم خود شوند، جامعه ضرر فراوانی خواهد کرد. 🔹ایشان احیای گزاره ضرورت پیشرفت علمی را نیازی مبرم خواندند و با اشاره به نتایج درخشانِ رواج گزاره عبور از مرزهای دانش در دو دهه قبل افزودند: جهش علمی و جهش فناوری از جمله آثار پُر برکت آن حرکت بزرگ بود که باید استمرار یابد. 🔹حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: دانشگاهها، مراکز علمی و تحقیقاتی و دستگاههای مرتبط، پیشرفت و جهش علمی را سرلوحه جدی کار قرار دهند تا کشورمان از قافله علم عقب نیفتد. @taamollat
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش شانزدهم) ✅مروری بر نظریه ی اجتماعی شهید مطهری 🔻 تحلیل و آسیب شناسی امت اسلامی 🔻محیط اجتماعی که در مدار تحلیل شهید مطهری قرار می گیرد، "امت اسلامی" است. وجه گزینش امت بجای ملیت، همان محوریت "فرهنگ" در جوامع انسانی است. . از همین رو امت اسلامی بتنهایی یک جامعه است با مسائل و احکام ویژه ی خود و وشورهای مسلمان اجزای این کل هستند که تحلیل هرکدام بتنهایی بدون لحاظ کلیت امت اسلامی ره بجایی نمی برد. 🔻 نکته ی مهم دیگر توجه به دوگانه ی اجتماعی موجود در اندیشه ی شهید مطهری است. جامعه شناسان کلاسیک دنیای مدرن جامعه شناسی خود را بر تبیین چرایی تغییر جهان قدیم به جدید (آنهم فقط در جهان غرب) قرار دادند. آنها در پی این بودند که چه عواملی موجب شد ساختار قدیمی اروپا و آمریکا فرو بریزد و جهان جدیدی سر بر بیاورد. این سیر در اندیشه کسانی چون امیل دورکیم، ماکس وبر و گئورگ زیمل به روشنی مشهود است. 🔻اما دوگانه ی شهید مطهری چرایی عقب افتادگی امت اسلامی پس از دوران درخشان تمدن اول در قرن چهار و پنج است. او در پی تبیین چرایی توقف رشد علمی و اجتماعی جهان اسلام است. از نگاه ایشان در تبیین این مسئله عده ای از مسائل را باید مد نظر قرار داده و هر یک را جداگانه بررسی کرد. ایشان در مقدمه ی کتاب انسان و سرنوشت 29 عاملی را که احتمال تاثیر می دهد را بررسی می کند و اذعان می کند که "نه مدعی حسن استقصا ست و نه حسن ترتیب". در میان این فهرست 29گانه، عامل فکری و اعتقادی را مهمترین عامل عقب افتادگی امت اسلامی می داند. نظری بر مجموع آثار استاد شهید نشان می دهد که فهم ناصحیح از مسائلی چون توکل و شفاعت و سرنوشت نتایج سهمگینی در پی داشته که با رسوخ در روح و جان امت اسلامی، او را دچار انحطاط کرده است. پرداخت ایشان به مسئله ی در مجموعه ی "جهان بینی اسلامی"، انسان و سرنوشت، عدل الهی، رشد و... را باید در همین راستا ارزیابی کرد. @taamollat
◾️ تو را جان زینب تو را جان من / اگر میشود حرف رفتن نزن ◾️ بمان خانه‌ام را خرابش نکن / نرو از کنار حسین و حسن ◾️ بمان روشنای دوچشم ترم / نرو سایه‌ات را نگیر از سرم 🏴شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) تسلیت باد
📌زمینه های ایجاد فلسفه ی مضاف در اندیشه ابن خلدون به روایت شهید مطهری 🔹[ابن خلدون] در مقدمه تاریخ خودش می گوید هیچ دلیلی نداریم که علوم عقلی و علوم فلسفی منحصر است به آنچه که یونانیان بیان کرده اند... ممکن است علم یا علمهای دیگر هم در عالم باشد. بعد می گوید یکی از علم ها تاریخ جامعه بشریت و اجتماعات بشری است. اجتماع بشری خودش یک واقعیتی است و قوانینی دارد و تحولاتی دارد و این خودش نوعی فلسفه است و این را باید شناخت. 📚جامعه و تاریخ در قرآن، ص124و125 https://eitaa.com/taamollat
❓ مسئله ی علمی 🤔 آیا یک نظریه ی اجتماعی باید از عهده ی تبیین همه ی مسائل اجتماعی بر بیاید؟ و در غیر اینصورت آن نظریه از اعتبار می افتد؟ 🤫یا اینکه این انتظار از یک نظریه بلندپروازانه و غیر واقعی است؟ و ما باید از هر نظریه انتظار حل مسائل مشخصی را داشته باشیم و برای حل مسائل دیگر سراغ نظریات دیگری برویم؟ (تکثر نظریه ها) 🔖 پاسخ های خود را ارسال کنید. @taamollat
تأملات اجتماعی
📌علوم اجتماعی بر بستر حکمت(بخش دهم) ✅ مروری کلی بر نظریه اجتماعی شهید مطهری 🔹 با مروری بر آثار ا
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش هفدهم) ✅مروری بر نظریه ی اجتماعی شهید مطهری 🔻لایه ی سوم: لایه ی تجویزی و حل مسئله ▪️مقدمه: اول آنکه نظریات اجتماعی در بهترین حالت مشتمل بر لایه های تبیینی و تجویزی بصورت توامان هستند. یعنی هم وضعیت موجود را توصیف و علت یابی می کنند و هم برای حل مسائل آن راه حل دستوری (باید و نباید) ارائه می دهند. در مقابل برخی دیگر از نظریات صرفا توصیف گرند و فقط وضعیت موجود را تبیین می کنند، اما فاقد لایه ی تجویزی هستند. 📍ویژگیهای لایه ی تجویزی اندیشه اجتماعی شهید مطهری در اندیشه اجتماعی استاد شهید لایه تجویزی دقیقا در راستای لایه های شناختی و توصیفی قرار دارد. بدان معنی که چنانکه ایشان وضعیت اجتماعی موجود را عمدتا ناشی از نقصان های فکری و عقیدتی می داند، راه حل های ایشان نیز ناظر به اصلاح همین بخش است. گره گشایی از فهم مسائلی چون انسان و سرنوشت، قضا و قدر، واقعیت، رشد، عدل الهی، نسبیت اخلاق، عقلانیت، فطرت، دین و دنیا، شرور، تفکر، معرفت و ادراک و... نمونه هایی از مسائلی هستند که استاد شهید در پی زدودن ابهام و یا اصلاح معنای آنهاست. 📍در نگاه استاد شهید فطرت فرد و جامعه پرقدرت تر از آن است که تحت تاثیر قدرت های دیگر یکسره منکوب شود و اگر موانع (از جمله موانع فکری و سوء برداشت ها) از جلوی رویش برداشته شود، خود بخود در مسیر اعتلا و پیشرفت قرار خواهد گرفت. از همین رو استاد شهید هم خود را بر رفع این موانع از سویی و بارور کردن عقلانیت در فرد و جامعه قرار می دهد. @taamollat
📌 باز هم پیچیدگی پدیده ی اجتماعی 🔹 یکی از مصادیق پیچیدگی پدیده ی اجتماعی همین وضعیت امروز ماست. گاهی اوقات جامعه حرفی و گرهی در ذهنش دارد اما نمی تواند بر زبان بیاورد. نه اینکه بترسد، نه؛ ادبیاتش را بلد نیست، یا لفظش را ندارد یا اینکه مطلب را بدرستی نمی تواند تحلیل کند. برانداز یا حتی ضد نظام هم نیست، مقابله با اغتشاش را هم قبول دارد، اما می فهمد که یک جای کار یک جوری است. مشکل کجاست خودش هم دقیقا نمی داند و نمی داند که چرا با این مقابله و محاکمه دلش ارام نمی شود. در اینجاها کار خیلی سخت است. جامعه شناسان و روان شناسان باید به کمک حاکمیت بیایند تا زاویه دید مردم را بهتر ببیند و مردم را هم یاری دهند که حرف فروخورده و مبهمشان را رسا بگویند. الان در جریان اعدام محسن شکاری با همین وضعیت روبرو هستیم. غیر از بدخواهان و براندازان داخل و خارج که طبیعتا مخالف برخورد هستند، برخورد قشر عمومی جامعه نیز با این قضیه عادی نیست. قشر عمومی جامعه که مخالف اغتشاش و ناامنی و طرفدار مقابله است در ذهنش گره ها و ابهاماتی هست که خود نمی تواند حل کند. در تصمیم گیری های اجتماعی، خصوصا در حوادث و بحران ها، باید آن لایه های پنهان را هم لحاظ کرد. و الا از همانجا ضربه می خوریم. @taamollat