✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️قوای نفسانی (بخش اول)
🔸#نفس دارای قوای سه گانه #شهويه، #غضبيه و #عاقله است، که هر يک تأمين بخشی از نيازهای انسان را بر عهده دارند. همه قوای بشری برای حکمت و غرض و هدفی آفريده شده اند و هر کدام سهم بسزايی برای رساندن #انسان به کمال مطلوبش دارند؛ آنچه مهم است «جهت دادن» و «تربيت کردن» و «شکوفا نمودن» اين قواست، به گونه ای که هر کدام نقش خود را به شکل بايسته و شايسته در ترقی و تعالی انسان ايفا کنند. در زير به تعريف و نيز بيان حالت اعتدال و افراط و تفريط هر يک از اين قوا می‌پردازيم.
💠«قوه شهويه»
🔹در حقيقت، اين قوه، عهده دار #جلب_منافع برای انسان است که به آن #نفس_بهيمی نيز گفته ميشود، و مبدأ امور شهوانی است و اشتياق لذت بردن از خوردنی‌ها و آشاميدنی‌ها و امور جنسی را دارد. فايده اين قوه، حفظ و ادامه حيات بدن است که وسيله تحصيل کمال برای نفس می‌باشد؛ و در صورتی که به درستی از اين قوه استفاده شود و افراط و تفريط در آن صورت نگيرد، فضيلتی به نام #عفّت از آن به وجود می آيد که به تعبير فيلسوفان و عالمان اخلاقی، يکی از چهار جنس فضيلت شمرده می شود. [۱]
💠«قوه غضبيه»
🔹وظيفه و مسئوليت اين قوه، #دفع_ضرر از انسان است و به اعتباری، به آن #نفس_سَبُعی نيز می‌گويند که مبدأ غضب و دليری و اقدام بر اعمال و شوق تسلّط و تصرّف، برتری و رسيدن به جاه بيشتر است. فايده اين قوه اين است که زياده روی، تندی قوای شهوی و شيطانی را در هم می‌شکند، و در صورتی که در جای خود از آن استفاده گردد و افراط و تفريطی در آن صورت نپذيرد، فضيلت #شجاعت از آن پديد می آيد و اگر به شکل افراط و زياده روی مورد بهره برداری قرار گيرد، رذيلت تهوّر و #درنده_خويی از آن به وجود می آيد، و اگر هيچ کارکردی نداشته باشد و در آن تفريط شود، رذيلت #جبن از آن پديد می آيد. [۲]
💠«قوای عاقله»
🔹همان #قوه_تفکر و ادراک است که به آن #نفس_ملکی و فرشته‌ای نيز می‌گويند که مبدأ ادراک حقايق و جدايی بين نيکی ها و بدی هاست، و نيز #انسان را به #نيکی فرمان می‌دهد و از #زشتی بر حذر می‌دارد، و در صورتی انسان به سمت #ترقی و #تعالی پيش می‌رود که به امر و نهی #عقل عمل نمايد. فايده اين قوه اين است که #حقايق را ادراک ميکند و آدمی را به کارهای نيک فرمان ميدهد و از صفات زشت باز می‌دارد. [۳]
🔹در صورتی که از اين قوه به صورت صحيح و معتدل بهره برداری شود فضيلت #حکمت از آن به وجود می آيد؛ اما هنگامی که #افراط و زياده روی در آن صورت گيرد، رذيلت #جربزه و #سفسطه را به دنبال خواهد داشت. چنين شخصی در اين حالت در تمام امور، حتی يقينيات و امور ضروری نيز شک و ترديد می‌کند و در شک خود باقی می‌ماند؛ چنان که در تفريط و کوتاهی نسبت به آن قوه، رذيلت ديگری به نام «غباوت» و #جهل_مرکب پديد خواهد آمد که اساس و پايه بسياری از زشتی ها، نزاع ها و اختلافات می‌گردد. [۴]
🔹در برابر آن #قوه_عامله وجود دارد که از #عقل_عملی به دست می آيد، به هر حال از قوه عامله نيز، مانند عاقله، در صورتی که به اعتدال از آن بهره گرفته شود، فضيلت #عدالت، و افراط و تفريط در آن، دو رذيلت #ظلم و #انظلام (ظلم پذيری) را به وجود می آورد. [۵] #ادامه_دارد...
پی نوشت‌ها؛
[۱] گزيده کتاب جامع السعادات (ترجمه سيد جلال الدين مجتبوی) ص ۱۷۴ ـ ۲۴۴
[۲] همان، ص ۱۰۳ ـ ۱۷۳
[۳] همان، ص ۷۱ ـ ۱۰۱
[۴] همان، ص ۷۱ ـ ۱۰۱
[۵] همان، ص ۵۲ ـ ۶۳
نویسنده: رضا رمضانی (اخلاق و عرفان)، ص ۷۴ - ۷۸
منبع: وبسایت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم
#نفس #انسان
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
2.7هزار دنبال‌کننده
4.9هزار عکس
426 ویدیو
34 فایل
🔺اهداف:
🔹تهذیب نفس
🔹امام شناسی و مهدویت
🔹روشنگری و بصیرت‌افزایی
🔹ارتقاء بینش دینی و سیاسی
🔹دشمن شناسی و جنگ نرم
🔹ارتقاء مهارت‌های تربیتی
🔹و...
🔸هدف ارائه‌ی الگوست؛ با شبکه‌های اجتماعی کسی متفکر نمی‌شود، باید #کتاب خواند.
مشاهده در ایتا