📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۱۱
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔺1⃣ استفاده از ظواهر قرآن برای کسی که نخواهد رای خود را بر قرآن #تحمیل کند مجاز است. ظاهر قرآن هم حجت است. استفاده از #ظواهر_قرآن نیز، عدم رجوع به روایات نیست. هم خود روایات حجت است هم قرآن و روایات در طول قرآن است پس اصول و قواعد را از قرآن میفهمیم و با جستجوی مخصص ها، مقیدها و ناسخها در روایات، حدود این اصول و قواعد را مشخص میکنیم.
🔺2⃣دسته ای از روایات گویند که قرآن زبان دارد پس او را به سخن دراورید، این نشان از قابل فهم بودن #ظواهر_قرآن دارد که هر چه انسان بیشتر فکر کند بیشتر میفهمد. در مقابل روایاتی مانند خطبه ۱۵۸ گویند که شما نمیتوانید او را به سخن دراورید چون قرآن سخن نمیگوید بلکه ما #سخنگوی قرآنیم و ماییم که آنرا به سخن در می آوریم به معنای عدم فهم مردم نیست بلکه بدین معناست که قرآن، مطلق و مقید، عام و مخصص و... دارد و نیز باطن و تاویل قرآن را معصومین میدانند.
🔺3⃣حضرت امیر میفرماید هیچکسی در خدمت قرآن ننشست مگر اینکه یا هدایتش زیاد شد یا نابیناییش کم شد. از قرآن #شفا بگیرید. در شدائد به قرآن استعانت بجویید او راهگشاست. قرآن #بزرگترین_دردها را که «کفر و نفاق» است شفا میدهد. (اینطور نیست که مومن همیشه مومن بماند.) گاهی انسان هدف ندارد(#غوایت) و گاهی راه رسیدن به هدف را نمی داند(#ضلالت) قرآن انسان را از غوایت و ضلالت حفظ میکند. از خداوند بخواهید که نور فهم قرآن را بدهد.
🔺4⃣گوید: هر کس را قرآن شفاعت کند، شفاعتش مقبول است. #شفاعت از شفع است به معنای زوج. خداوند اگر با ما به عَدل رفتار کند کارمان تمام است اما اگر رحمت هم به عدلش ضمیمه و #شَفع شود و «خداوند عادل رحمان» با ما روبرو شود ما نجات میابیم. در اینجا فضل و رحمت، شفعِ عدل میشود. اگر خدا شفیع و همراه کسی شد او نجات میابد. قرآن در قیامت بصورت نوری ظهور میکند که از صفوف همه علما و شهدا و ... میگذرد و بالاتر میرود.
🔺5⃣حضرت امیر میفرماید: هر کس در دنیا مشغول کشت و زرعی بود کارش در اینجا مشخص نیست مگر با قرآن باشد. در #زمین_قرآن کشت و زرع کنید. نفستان را تحت نظر قرآن تربیت کنید. انسان اندیشه ای دارد و خواسته ای. اگر این دو تعدیل شد صعود میکند اما اگر علم و امیالش خلاف قرآن بود و جلویش نایستاد سقوط میکند. فرمود: اگر عالمید و چیزی فهمیدید اما بعداً هنگام عرضه بر قرآن دیدید که مخالف علمتان است علمتان را متهم کنید نه قرآن را. اگر هم میلتان خلاف قرآن بود میل را متهم کنید نه قرآن را. پس این آیات نشان میدهد که فهم ظاهر قرآن برای همه ممکن است وگرنه این همه تاکید بر رجوع به قرآن معنا ندارد!
🔺6⃣در خطبه ۱۵۸ میفرماید: اسرار گذشته و آینده، مسائل علمی و اخلاقی شما و جامعه و ... همه در قرآن است. شما #زبان_قرآن را متوجه نمیشوید بلکه منم که زبان قرآنم و آنرا به شما میرسانم. در خطبه دیگر گوید قرآن در میان شماست و زبانش هم هرگز کند نمیشود و خانهایست که بنیانش هرگز سست نمیشود.
در تعارض این خطبه و خطبه ۱۵۸ گفتیم که منظور این است که شما ظواهر قرآن را میفهمید اما باطن و عمق و تاویل و ریشه های اولیه را شما نمیفهمید. باطن را با #علم_لدنی میتوان چشید که نزد معصومین است. (احادیث دیگری در باب اثبات این مساله وجود دارد که در جلسه مطرح شده است.)
🔺7⃣پیامبر به علی فرمود تو همانطور که ظاهر قرآن را میدانی تاویل قرآن را نیز میدانی. #تاویل یعنی زمانی که یک آیه، مصداق خارجی داشته باشد و عینا در بیرون اتفاق بیفتد یا وجود داشته باشد و حضرت آنرا عیان کند. #علم_تاویل فقط برای معصومین است. در قیامت تاویل قرآن می آید. تاویل، تفسیر لفظی کلمات نیست بلکه وجود خارجی آیه است چنانکه حضرت یوسف وقتی دید آن ۱۱ نفر جلویش سجده کردند فرمود «هذا تاویل رؤیای». این همان تحقق عینی آن خواب است.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره حمد : جلسه ۲۳
🔖 آیه: ۶
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۰/۹
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۶ سوره حمد: «اهدنا الصراط المستقیم»
🔰#هدایت دو متضاد دارد. اصولا هدایت در برابر «ضلالت و گمراهی» بوده و درباره صراة و راه است. اما خداوند گاهی هدایت را در برابر «اعمی و کور» بکار برده است.
لذا یک هدایت در برابر #ضلالت است که شخص، هدف را میداند اما راه را نمیبیند. یک هدایت هم در برابر #غوایت است. غَیّ یعنی انسان بی هدف. غاوی و غاوون، افراد بی هدفند. لذا هدایت برای اینها، یافتن هدف است، نه یافتن راه.
🔺آیه اهدنا الصراط المستقیم در مورد راه و متضاد ضلالت است. «و لا الضالین»
اگر هدایت در برابر اعمی (کور) باشد پس #نور است! خداوند میفرماید «ما به قوم ثمود راه را نشان دادیم اما آنها کوری را برگزیدند».
معنای این کوری، کوری دل است، نه کوری چشم.
🔺 #بینش، هدایتگر است نه دانش !
کسی که #میداند، هدایت نشده بلکه کسی که #میبیند هدایت شده است. چون دانش بسیاری وقتها به عمل ختم نمیشود. دانستن باید همراه با دیدن باشد وگرنه انسان در برابر گناه معصوم نخواهد بود. «لا تعمی الابصار و لکن تعمی القلوب التی فی الصدور»(حج_۴۶)
🔺جسم میسوزد اما روح خوار میشود. خدا میفرماید کسی که در اینجا کور است در آخرت، عذاب هون دامنگیرش میشود و #هون یعنی خواری و رسوایی.
🔰تنها زمانی خداوند دل را نورانی میکند که انسان، مدتی از گناه دوری کرده و در راه خدا قدم گذارد. در این زمان نوری به انسان میبخشد تا کمکی برای ادامه راهش باشد تا بد و خوب را بهتر ببیند.
ما گوییم «اهدنا الصراط المستقیم» و خدا بلافاصله گوید «استعینوا بالصبر و الصلاة» (از صبر و نماز برای هدایت و نورانی شدن کمک بگیرید.)
🔺کسی که #جهاد با نفس میکند به نفع خودش است و خدا نفعی نمیبرد. «و من جاهد فانما یجاهد لنفسه» (عنکبوت_۶)
در آیات آخر عنکبوت آمده «و الذین جاهدوا فینا لنهدینّهم سبلنا» (کسانیکه در راه ما جهاد میکنند قطعا هدایتشان میکنیم). پس به این خاطر جهاد به نفع خود انسان است که خدا راه را به وی نشان میدهد و نوری می دهد که انسان احساس میکند آن نور دارد او را به سمت خوبیها و جدایی از بدیها اجبار میکند.
💠معیّت و #همراهی خدا دو گونه است:
۱. همراهی عامه (معیت قیّومیّه):
«و هو معکم اینما کنتم» (خدا با شماست هرجا که باشید /حدید_۴). این همراهی، تذکری عمومی است که بدانیم لحظهای از ما دور نیست. در اینجا خدا با فاسقان هم هست. «انک لبالمرصاد» (خدا همیشه در کمین است.)
۲. همراهی خاصه:
«ان الله لمع المحسنین» این معیت، همیشگیست و جهت هدایت. این هدایت مخصوص کسانیست که به سوی خدا حرکت میکنند.
🔺خدا همسفری مانند انسان به او میدهد که او را در راهش کمک میکند.
«و من یؤمن بالله یهد قلبه / تغابن_۱۱» فرشتگان از سوی خدا همیشه با مؤمنانند تا برزخ. لذا این فرشتگان به او کمک میکنند در خیرات.
اما اگر شخص خود را به کوری زد و توبه هم نکرد خدا همسفری بد به او میدهد که اگر هم خواست جایی کار خوبی بکند آن همسفر نمیگذارد.
«وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَٰنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ»
ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ خدای ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻛﻮﺭﺩلی ﺑﺰﻧﺪ ، ﺷﻴﻄﺎنی ﺑﺮ ﺍﻭ ﻣﻰ ﮔﻤﺎﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻣﻠﺎﺯم ﻭ ﺩﻣﺴﺎﺯﺵ ﺑﺎﺷﺪ .(زخرف-۳۶)
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1