📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری 📆 شماره جلسه: ۵ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ 🔺1⃣قرآن کتابی است جهانی. لذا اول، زبانش را همه مردم عالم در همه اعصار بفهمند و دوم، محتوایش هم مورد نیاز همه مردم در همه اعصار باشد و سوم، تغییر و #پیشرفت_علوم نباید مردم را از قرآن بی نیاز کند. 🔺2⃣زبان قرآن را همه میفهمند چون زبان #فطرت است. یکی از شواهدی که ذکر کردیم آیه «و نزلنا ... تبیانا لکل شیء» بود. حال هر مطلبی که آمده یا در همان سوره یا سور دیگر کاملا همه جوانبش را مطرح کرده است. آنگاه ارزش روایات و شان نزول و غیره باید در اینجا سنجیده شود. 🔺3⃣آیا قرآن عِدلی دارد که برای فهم مطالبش نیاز به آن داشته باشد، قرآن در فهمش استقلال ندارد زیرا لازمه استقلال اینست که همه مطالب را کاملا بفهماند حال آنکه اینطور نیست و نیاز به مطالب دیگر دارد و خود قرآن ارجاع داده به مطهرین که اهل بیتند.آیا اینطور است؟ 🔺4⃣در مقام معنوی بزرگان دین همچون صاحب جواهر و کاشف القطاء گفته اند #اهل_بیت بالاتر از قرآن و کعبه است. اما از نظر حجیت لفظی و ظاهری چطور؟ مبنای حجیت عمل ما به روایات چیست؟ چون پیامبر گفته کتاب الله و عطرتی. حال چرا حرف پیامبر حجت است؟ چون خداوند در قرآن گفت اطاعت کنید «ما ءاتاکم الرسول فخذوه و ما نهکم فنتهوا». وقتی سخن به خدا رسید سوال قطع میشود و دیگر نمیشود پرسید چرا حرف خدا حجت است. 🔺5⃣پس از نظر ظاهری، روایت، عِدل قرآن نیست بلکه قرآن به روایات بها داده است و معصومین گفته اند که پیامبر فرموده دروغگویان بر من زیاد دروغ میبندند. هر چه گفتند با #قرآن بسنجید اگر مطابق قرآن بود بپذیرید وگرنه نپذیرید. قرآن هم روایات را حجت میکند و هم مشکلات روایات را پیدا یا حل میکند و در مقام تعارض روایات هم از قرآن کمک میگیریم. 🔺6⃣ آراء صحابه و مفسرین هم حجیت دارند؟ رای علما چون نظر علمی است راهگشاست و ارزش دارد اما حجیت ندارد چون معصوم نیستند. 🔺7⃣شان نزول حجیت دارند؟ اگر بصورت تاریخ باشد حجیت ندارد. در مورد تاریخ خوب کار نشده. حدیث با شان نزول دو فرق دارد: در تاریخ حدیث روی تک تک مهره های حدیث کار شده و علمای رجال و درایه کاملا کار کردند. اما در مورد تاریخ شان نزول خیر. پایان سلسله تاریخ هم کار نشده و معصوم نیستند. باید روی تک تک سلسله تاریخ شان نزولها کار کرد که ببینیم آیا همه قابل اعتمادند و نهایتا به #معصوم میرسد یا خیر. اگر همه قابل اعتماد باشند و نهایتا به معصوم برسد و معصوم گفته باشد، حجیت دارد اما آن هم باز مخصّص نیست بلکه زمینه را مشخص میکند چون قرآن برای زمان خاصی نیست. 🔺8⃣روایاتی که جنبه #تطبیق دارد چطور؟ مثلا صالح المومنین را روایت، فلانی دانسته است. چون روایت گفته به همان منتسب میشود اما روایاتی که بیان مصداق و جنبه تطبیق با شخصی یا چیزی را دارند انحصار را نمیرسانند بلکه صرفا مصداق را میگویند. 🔺9⃣روایت با سه شرط حجیت پیدا میکند: ۱. سنداً قطعی باشند. ۲. جهت صدور برای بیان معارف واقعی باشد نه تقیه. ۳. دلالتش نص باشد نه ظاهر. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال تفسیر تسنیم ✅ @tafsire_tasnim1

📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری 📆 شماره جلسه: ۳۶ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅ گفتیم که منظور از این روایاتی که منظور از یک روایت را، برخی معصومین میدانند این است که در مقام #تفسیر آیه، مصداق آن آیه، معصوم است نه اینکه نام معصوم در آیه بوده و حذف شده است. به این جهت که آیات، غالبا مشخصات کلی را میگویند نه مصادیق را، لذا مردم چون مصادیق را نمیدانستند آن را از مفسرین یعنی پیامبر و ائمه میپرسیدند. 🔺شبهه دیگر قائلین به تحریف، #مساله_تاریخی است. گویند انسان وقتی یقین به #صیانت_قرآن_از_تحریف دارد که قرآن استناد داشته باشد به: ۱. واحدی که #معصوم باشد. یا ۲. کثیری که #متواتر باشد. اگر جریانی به واحد غیرمعصوم مستند شد یقین‌آور نیست. قرآن نه به واحد معصوم استناد دارد نه به کثیر متواتر ❌آیات قرآن پراکنده بود، برخی روی پوست، برخی در دل مردم و .... این آیات پراکنده در زمان ابوبکر و عمر و عثمان جمع آوری شد. به دستور اینها، زید بن ثابت مسوول جمع آوری آیات شد. حال، زیدبن ثابت معصوم نیست و به شهادت دو نفر عادل هم ثابت میشد که این آیه جزو قرآن است و گاهی صرفا شهادت یک نفر که ارزش دو شهادت را داشت مانند «ابی خُزَیمِه» انصاری که رسول خدا او را بجای دو شاهد در تمام آیات پذیرفت. ♻️پس این قرآن نهایتا به زید میرسد که نه معصوم است و نه این جمع آوری از منازل و ... بر اساس کثرت تواتر است بلکه بر اساس نهایتا شهادت دو نفر است پس مفید یقین نیست و عادت اقتضا دارد که تحریف در قرآن پیدا شده باشد. سیوطی در اتقان، بیش از ۲۰ تاریخ ذکر میکند که جمع آوری قرآن به زید بن ثابت میرسد. پاسخ‌ها: 1⃣ اولا خود این بحث که جمع آوری قرآن به زید بن ثابت میرسد یک #بحث_تاریخی است نه حدیثی. کجا پیامبر یا ائمه فرمودند که زید قرآن را جمع کرده؟! پس همین هم به واحد معصوم یا کثیر متواتر منتهی نمیشود بلکه بقیه گفته اند. 2⃣خود همینها به جایگاه واحدی متکی نیستند لذا از این جریان تاریخی نمیتوان قدر مشترکی گرفت چون یکی گوید زید جمع کرده دیگری گوید عمر و ... حتی در زمان جمع آوری هم اختلاف است چون یکی گوید در زمان ابوبکر بوده دیگری گوید زمان عمر و سومی گوید عثمان. در نحوه جمع آوری هم اختلاف است: برخی گویند با شهادت دو شاهد عادل بوده دیگری گوید تگر خزیمه با عثمان یا زید با عثمان شهادت میدادند قضیه حل میشد. برخی تاریخها گویند ابوبکر به زید گفت جمع آوری کند، برخی گویند خود زید جمع کرده است. 🔰خب این تاریخی که به هیچ جا بند نیست و همه‌اش اختلافی است چطور میتوان از آن #قدر_مشترک گرفت؟ اگر تنها اختلاف این تواریخ در مورد شخص جمع آوری کننده بود و تاریخ و مکان و نحوه جمع آوری مشترک بود میتوانستیم قدر مشترک بگیریم اما وقتی در همه چیز اختلاف است دیگر چطور باید قدر مشترک گرفت؟ 🔺خبر یقین آور یا باید خبر واحد از معصوم باشد یا خبر کثیر متواتر. خبر متواتر آن است که معنا و مفهوم و مضمون یکی است اما قالبها متفاوت. آنجا میتوان مضمون و قدر مشترک گرفت. اگر مدعا و راه رسیدن به ادعا هر دو کثیر بودند همه ادعاها میشوند خبر واحد. 🔰حال چون خود این اخبار، #جریان_تاریخی اند نه روایت، و لذا به خبر واحد از معصوم یا خبر متواتر متکی نیستند و مساله هم علمی است پس ارزش خبر واحد ندارند. خبر واحد شاید در مسایل اعتقادی مفید نباشد اما در‌مسایل عملی سود دارند اما این مسایل تاریخی در مسایل عملی هم سودی ندارند. 🔺مضمون و سند این مباحث تاریخی در حد مضمون و سند روایاتی همچون روایت ثقلین نیست چون روایت ثقلین روایتی متواتر از معصوم هست که معصومین دیگر هم به آن احتجاج کردند. #ثقل یعنی وزنه سنگین و نفیس. آیا اگر هنگام وفات پیامبر، این آیات هر کدام در خانه ای یا در ذهن فرد خاصی بود، پیامبر میگفت که من بین شما این وزنه سنگین را گذاشتم؟! چنین قرآن پراکنده میتواند جلوی انحراف و گمراهی مردم را چنان که در این روایت آمده، تا همیشه بگیرد؟! لذا قرآن ایات پراکنده نبوده بلکه کتاب مدونی‌ بوده است وگرنه مردم که توان تمسک نداشتند. یا اینکه آیا ممکن است که پیامبر در جمعهای کثیر، به مردم بگوید به کتاب قرآنی که دست علی یا فلانی و فلانی یا روی چوب و پوست و ... است تمسک کنید؟! یا اینکه قرآن دست همه بوده و امکان تمسک داشتند. ✅حتی روایت است که از عثمان پرسیدند که این قرآن را از روی چه جمع کردی؟ گوید از روی قرآن پیامبر. یا از عثمان پرسیدند که چرا انفال را که کوتاه تر از برائت و ... است کنار آنها آوردی؟ گفت چون در قرآن پیامبر جای این دو سوره معلوم نبود و ما دیدیم شبیه همند کنار هم آوردیم. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال تفسیر تسنیم ✅ @tafsire_tasnim1

📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری 📆 شماره جلسه: ۳۷ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ 🔰 گفتیم برخی شبهه کرده اند که کتابی مفید قطعیّت است که یا به #معصوم منتهی شود(خبر واحد محفوف به قراین قطعیه) یا #متواتر باشد. حال قرآن نه به معصوم منتهی میشود و نه متواتر است. 1⃣جوابهای مختلفی برای این شبهه وجود دارد. یکی اینکه این تحلیل، «تاریخی» است لذا نه خبر واحد قطعی است و نه متواتر است که گفته شود جمع آوری قرآن دقیقا به همین صورت است و زیدبن ثابت یا ... در فلان سال این کار را کرده است. 2⃣جواب دوم اینکه زمانی میتوان به این تحلیل تمسک کرد که هم از منع داخلی و هم از معارض خارجی مصون باشد و نقض هم نتوان نمود. دلیلش اینست که ابطال یک قضیه منطقی با سه راه «منع و نقض و معارضه» قابل تحقق است. ❌#منع: یعنی این مقدمه که صغری یا کبری است ممنوع است. #نقض: یعنی تخلف مدلول از دلیل در مثالی دیگر #معارضه: یعنی در عرض دلیل مستدل، دلیل دیگری اقامه شود. ✅«جواب اول» این بود که استدلال شما هم نه منتهی به معصوم است نه متواتر. «جواب دوم» این بود که اینکه خیلی‌ها در جمع آوری قرآن سهیم بودند اما معنیش حفظ قرآن در سینه نیست چون تعداد آنها بسیار زیاد بودند بلکه منظور کسانیند که قرآن را در جایی جمع کردند و اینها از عدد انگشتان دست بیشتر نمیشدند. 3⃣«جواب سوم» اینکه دلیل تاریخیِ شما این بود که جمع آوری قرآن در جاهای مختلف بوده و سبب کم و زیاد میشود. در عرض این دلیل، دلایل دیگری هست که معارض آن است و گوید افراد مختلف جمع نکرده اند و قرآن یکی است چون خود قرآن می فرماید: اگر می‌گویید قرآن تحریف شده یک «سوره» مثل آن بیاورید! پس همه سوره ها مشخص بوده و قرآن گوید مثل این سوره هایی که همگی در دستانتان است بیاورید. نهایتا یک سوره در دست محمد بوده و یکی در دست زید و ... نه اینکه بخشی از یک سوره در دست یکی و دیگری در دست دیگری باشد. 4⃣همچنین معارض دیگر، #حدیث_ثقلین است که پیامبر گوید کتاب خدا را در کنار اهل بیت در میان شما گذاشتم پس کتاب و یک مجموعه گرد هم آمده وجود داشته نه اینکه آیات یا سور تکه تکه باشد. 5⃣جواب بعدی اینکه ظنی السند بودن قرآن، مخالف اجماع فقها است. گفتیم که اجماع در حد خبر واحد است و تنها دلالتی شرعی است نه اینکه بحثی علمی باشد. اما اینکه بگوییم کم شده و زیاد نشده خلاف عقل است، از کجا مشخص است که کم نشده است؟ اما همگان قبول دارند که کم نشدن موافق اجماع همه علمای اسلام است پس نمیتوان بیجهت در مورد کم نشدن، اجماع داشت اما در مورد زیاد نشدن اختلاف. 6⃣همچین باید گفت اهتمامی که پیامبر و مسلمین به قرآن داشتند که پیامبر قبل از هر چیز قرآن یاد میداد و‌ مردم هم قبل از هر چیز قرآن یاد میگرفتند این اهتمام نشان این است که پیامبر، قرآن را پراکنده رها نکرد و مردم هم نمیگذاشتند پراکنده بماند. 7⃣منظور از جمع آوری قرآن در زمان عثمان این است که آن قرآن جمع آوری شده که در اثر اختلاف قرائتها میرفت مسلمین را مختلف و پراکنده کند عثمان گفت که همه مسلمانان باید این قرآنی که جمع میکنیم را قرائت کنید و بقیه قرآنها را سوزاند یا در آب ریخت. 🔺در آن زمان، مسلمانها را بجای تفسیر، به قرائت قرآن مشغول کرده بودند چنانکه علی (ع) را در ردیف دیگر قاریان به حساب میاوردند و میگفتند فلانی به فتحه قرائت کرده و علی به کسره، بجای اینکه از معارف جهان از علی بپرسند شأنش اینقدر پایین آمده بود! جوابهای دیگر هم در جلسات بعد بررسی خواهد شد. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال تفسیر تسنیم ✅ @tafsire_tasnim1