یه حبه قند جهان های اخلاقی ما واقعا داریم در عالم دکارت، نیچه، راسل و داروین زندگی می کنیم مدرنیته عمدتا محصول و امتداد اندیشه این افراد است جهانی بر پایه انسان شناسی داروین، نهیلیسم و ابرمرد نیچه، فهم ریاضی وار و فیزیکی دکارت از عالم و اخلاق زیرکانه راسل! و چقدر فرق می کند این عالم با عالم ابن سینا و حافظ و ملاصدرا و عالم مناجات شعبانیه و دعای افتتاح و ابوحمزه همین آخری راسل را ببینید چه دیدگاه جالبی درباره اخلاق دارد می گوید اخلاق چیزی است از جنس منفعت طلبی و خودپرستی اما به شکل زیرکانه و کلان نگر! منظورش این است که حرف هایی مثل نوع دوستی و گرایشات فطری و ابعاد معنوی و ... مهمل است اخلاق یعنی اینکه محاسبه کنی که چگونه در یک افق کلان تر و نه محدود، بهتر به منفعت مادی حداکثری می‌رسی و چگونه لذت و سود بیشتری عایدت می شود همین محاسبه گری و رفتار زیرکانه مبتنی بر آن می شود اخلاق. طمّاع باش امّا نه به شکلی که در مقیاس کلان بازنده باشی شهوت ران و آزاد باش اما نه به شکلی که مثلاً در میانسالی توان آن را از دست بدهی و... چرا می گویم جالب است؟ چون نشان می دهد به خوبی می توان یک نظم اخلاقی بر پایه اصالت غریزه و با سواری گرفتن از عقلِ محاسبه گر برپا کرد که اتفاقا برای تامین هدف خودش تقریباً کارآمد باشد و مهم تر از آن نشان می دهد که یک رفتار ظاهراً اخلاقی (دارای حُسن فعلی) با تفاوت در علت فاعلی (عامل انگیزه بخش و محرک) و علت غایی (هدف نهایی از انجام فعل)چقدر می تواند در واقع ضداخلاقی و حقیر باشد و نیز این اصل مهم را یادآوری می کند که مهم تر از اینکه کار خوبی انجام دهیم این است که آن کار خوب را برای چه انجام می دهیم؟«برای چه» هم به معنای فاعلی و هم غایی اش، چنانچه فرموداند انّما الاعمال بالنّیات انسان، موجود پیچیده ای است علت فاعلی و غایی کارهایش بعضاً حتی برای خودش پنهان می ماند به همین دلیل مومن همواره به نفس خود مظنون است و ما اُبرّء نفسی... اینجاست که ارزش مفاهیمی چون «قربةالی الله» و «تقوا» نمایان می شود اخلاق اگر متکّی بر «معنامندی عالم»، «فطرت» و «الی الله» پایه ریزی نشود، بر پایه غریزه و عقل ابزاری بازتولید می شود دقیقا مانند دو تمدن که دو نظم مختلف خلق می کنند؛ حال آیا نظم اخلاقی غریزه پایه، که احیانا کارهای خوبی مثل نظم و قانون را هم توصیه کند انسان را رشد می دهد یا در حیات غریزی متوقف می کند؟ اخلاق الله پایه چطور؟ آیا اومانیسم واقعا انسان را بزرگ کرده است؟ یا جهان را کوچک کرده و انسان را بر صدر این حقارت نشانده؟ انصافا ما در جهان اخلاق زیرکانه راسلی زندگی نمی کنیم؟ #راسل #داروین #نیچه #تمدن #اخلاق #اومانیسم #دین #تقوا #غرب https://eitaa.com/taherrahimi