تاریخ حوزه طهران
📷 تصویر: نامه شهید #شیخ_فضل_الله_نوری به #عضد_الملک برای تبریک #عید_نوروز و ارسال ۵ عدد ده شاهی به ع
نوروز در تهران قدیم
📖 #عبدالله_مستوفی در #شرح_زندگانی_من ج۱ ص۳۵۷ درباره سنت نوروز در #طهران_قدیم مینویسد:
🌿«در سفرۀ عيد، گذشته از شيرينى و شربت و آجيل، بايد #هفت_سين هم موجود باشد. هفتسين عبارت از هفت چيز خوراكى بود كه اسم آن به سين شروع شود. معمولا سنجد و سپستان و سبزى و سمنو و و سماق و سركه و سيب هفتسين را تشكيل ميكرد. هركدام از اين هفت تا دستياب نبود، سپند (اسفند) و سبزه جانشين آن ميشد حتى بعضىها ماهى را بمناسبت اسم عربيش «سمك» جزو آن ميكردند. نان و پنير و مرغ پر كرده و ماهى زنده در ظرف آب و شير و ماست هم بر اين جمله علاوه ميشد.
✨ مقدسين قرآن هم سر سفره عيد گذاشته «يا مقلّب القلوب و الابصار و يا مدبّر الليل و النّهار يا محوّل الحول و الاحوال حوّل حالنا الى احسن الحال» ميخواندند و نيز هفت آيۀ قرآن كه به سلام شروع ميشود: سَلاٰمٌ عَلىٰ إِبْرٰاهِيمَ - سَلاٰمٌ قَوْلاً مِنْ رَبٍّ رَحِيمٍ - سَلاٰمٌ عَلىٰ إِلْيٰاسِينَ - سَلاٰمٌ عَلىٰ مُوسىٰ وَ هٰارُونَ - سَلاٰمٌ عَلىٰ نُوحٍ فِي الْعٰالَمِينَ - سَلاٰمٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهٰا خٰالِدِينَ - سَلاٰمٌ عَلَيْكُمْ بِمٰا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّٰارِ را در قدح چينى نوشته، با آب باران نيسان، نوشته را ميشستند و از آن در موقع تحويل ميخوردند.
✨آخوندها از اين آب دعا در سفره عيد خود داشتند و پذيرائى عيد بعضى از آنها هم منحصر بهمين آب دعا بوده.
🔅ورود اين آداب مذهبى در عيد نوروز، بجهت حديثى است كه معلّى بن خنيس از حضرت امام جعفر صادق در تجليل عيد نوروز روايت نموده...
در اين حديث حضرت امام صادق سلام اللّه عليه اينروز را روز عيد اهلبيت پيغمبر و شيعيان آنها دانسته، بجشن گرفتن آن امر فرموده و دعاهائى هم براى اينروز روايت شده است. بطوريكه حتى خشكهمقدسها هم در اين عيد ملى، با تفريحات بيگناه سايرين شركت ميكردند.
🌿بزرگترها بكوچكترها عيدى ميدادند، شربت و شيرينى صرف ميكردند، آقا و خانم و آقا كوچكها و خانمكوچكها بخدمتكارهاى خانه عيدى میدادند...
💐گلدانهاى نرگس و سنبل و جامهاى پر از بنفشه و ظرفهاى سبزه، در طاقچهها، لاى اسباب چراغ خودنمائى ميكرد.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📜گزارشی از #ماه_رمضان سال ۱۳۰۲ق در #طهران_قدیم و حال و هوای #مسجد_سپهسالار ( #مدرسه_عالی_شهید_مطهری فعلی)
📖 #عبدالله_مستوفی در #شرح_زندگانی_من مینویسد:
✍ در صحن مدرسۀ سپهسالار به حدى ازدحام ميشد كه براى پيمودن فاصلۀ از جلو خان تا داخلۀ صحن، البته شش هفت دقيقه وقت لازم بود...
در حجره هاى سمت شمال، بزازها براى زنها بساط پهن ميكردند و ساير حجرات و ايوانها جز ايوان سمت مشرق كه ايوان چهلستون و جزو مسجد بود بساط خرازى و بلورفروشى و سمسارى براى مردها پهن ميشد و واقعا نمايشگاه حسابى از امتعۀ آن روز كشور بود...
🔹تازه طاق مقصوره تمام شده بود كه حاجى شيخ جعفر مجتهد شوشترى، مرد باتقوى، كه در آن واحد واعظ و سخنران زبردستى هم بود، از عتبات براى زيارت مشهد به ايران و تهران وارد شد. ماه رمضان بود، حاجى #ملا_على_كنى از او تجليل كرده يك روز در #مسجد_مروى او را مقدم داشت و تمام طلاب و مقدسين و خود حاجى ملا على هم پشت سر او نماز خواندند. فردا تمام مردم شهر براى نماز خواندن پشت سر او هجوم كردند.
🔹 #ناصرالدين_شاه مسجد نيمه تمام سپهسالار را براى نماز خواندن حاجى شيخ جعفر تعيين كرد و آجر و خاك و گچ و آشغال بنائى را از اين سر و آن سر صحن و حجرات چهلستون و مقصوره جمع و محل را براى نماز آماده كردند. حاجى شيخ در محراب مقصوره سمت جنوب به نماز ميايستاد. چهلستون را براى زنها تخصيص دادند، تمام مقصوره و صحن و حجرات و ايوانهاى تحتانى و فوقانى و راهروها و حوضخانه و مدخل و جلو خان، حتى در خيابان هم صفوف جماعت قائم ميشد.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran