✍سیرۀ حسنۀ #حاج_ملا_علی_کنی آن بود که اگر عالمی بزرگ و نام‌آور به‌عنوان میهمان و رهگذر به دارالحکومۀ تهران قدم می‌گذاشت، از او دعوت می‌کرد تا چندی در #مسجد_مروی به اقامۀ جماعت بپردازد. 🔹 از آن جمله است مرحوم #سید_میرزا_محمدحسین_شهرستانی که وقتی در آخرین سال حیات حاج ملا علی کنی، به عزم زیارت مشهدالرضا(ع) به ایران آمده بود و در ایام #ماه_رمضان از تهران گذر می‌کرد، مرحوم حاجی او را در نماز جماعت مقدم داشت و آنگونه که #حاج_آقابزرگ_تهرانی مشاهدات خود از آن نماز جماعت را روایت می‌کند، صفوف آن نماز از مسجد مروی فراتر رفته و به حیاط مدرسه نیز کشیده شده بود. 📚مکارم الآثار، ج۵، ص۱۵۳۶ 🔹نمونۀ دیگر مربوط به حضور مرحوم #حاج_شیخ_جعفر_شوشتری است. #عبدالله_مستوفی در خاطرات خود این ماجرا را چنین گزارش می‌کند: «حاجی شیخ جعفر مجتهد شوشتری، مرد باتقوا، که در آن واحد واعظ و سخنران زبردستی هم بود، از عتبات برای زیارت مشهد به ایران و تهران وارد شد. ماه رمضان بود، حاجی ملا علی کنی از او تجلیل کرده، یک روز در مسجد مروی او را مقدم داشت و تمام طلاب و مقدسین و خود حاجی ملا علی هم پشت سر او نماز خواندند. فردا تمام مردم شهر برای نماز خواندن پشت سر او هجوم کردند.» 📚شرح زندگانی من، ج۱، ص۳۳۲ 📷تصویر بالا: یک نماز جماعت در #مسجد_جامع_بازار در زمان قاجار 📷تصویر پایین: سید میرزا شهرستانی نشسته در وسط تصویر 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

🔹 رؤیت هلال ماه رمضان و فتوای علمای تهران 📰روزنامه «اطلاعات» در تاریخ ۱۳ دی ۱۳۴۳ نوشت: امروز خبرگزاری‌ها اعلام کردند که در کشورهای غرب ایران مانند عراق، پریشب #هلال_ماه_رمضان رویت شده و از دیروز مردم این کشورها روزه گرفته‌اند. 🌙بر طبق استخراج رسمی آقای #دکتر_ریاضی کرمانی در ایران از پس‌فردا #ماه_رمضان آغاز می‌شود و بر طبق این محاسبه باید هلال ماه عصر فردا رویت شود. ▪️آیت‌الله حاج #میرزا_خلیل_کمره‌ای در این زمینه اظهار داشت: ما در افق خودمان باید هلال را رویت کنیم. در بلاد ما، ماه رویت نشده کسی هم ادعای رویت نکرد، پس ما محکوم به حکم خودمان هستیم؛ یعنی ماه شعبان است. ▫️آیت‌الله #حاج_شیخ_بهاء‌الدین_نوری نیز گفت: تا در اینجا هلال رویت نشود، نمی‌شود هلال ماه رمضان را قطعی دانست. بدیهی است که رویت ماه در افق منطقه‌ای که با افق ما تفاوت دارد دلیل به حلول ماه مبارک رمضان در ایران و تهران نمی‌شود. ▪️آیت‌الله #حاج_سید_فضل‌الله_خوانساری نیز گفت: فردا به حسب موازین شرعی آخر ماه شعبان حساب می‌شود مگر اینکه با رویت هلال یا سایر موازین شرعیه ثابت شود که فردا اول ماه رمضان است. رویت هلال در افق عراق که با افق ایران فرق دارد ملاک شرعی برای ما نیست. 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

✍ #سید_میرزا_حسن_طهرانی در تهران متولد شد و مقدمات و سطوح را نیز در حوزه تهران فراگرفت و سپس به نجف رفت. ✨ایشان از شاگردان #آخوند_ملا_حسینقلی_همدانی و از علمای ابرار و اهل تقوا و در نهایت ورع و عفاف و قناعت بود. 🍃سید میرزا حسن متهجّدی متعبد و زاهدی اهل ریاضت بود که چندی پیش از وفات، در رؤیایی صادقه، او را از روز و ماه رحلتش باخبر ساخته بودند. 📖مرحوم شیخ آقابزرگ تهرانی مینویسد: «سید میرزا حسن خواب صادقه‌اش را برای من تعریف کرده بود و من هم به وفاتش یقین داشتم، برای آنکه چنین حادثه‌ای از وی دور شود، خوابش را چنین تعبیر می‌کردم که از اضغاث احلام است. اما او به سخن من باور نداشت و آن را همان‌گونه که دیده بود تعبیر می‌کرد. از اینرو برای سفر آخرت آماده شده بود و از استغفار و تسبیح و ذکر توحید غافل نمی‌شد. ✨هنگامی که #ماه_رمضان داخل شد، در شب و روز جز گریان و نالان دیده نمی‌شد. ملازم حرم امیرمؤمنان(ع) شده بود و جز برای امور ضروری از خواب و خوراک از آستان حضرتش فاصله نمی‌گرفت. دوازده روز از ماه رمضان را روزه گرفته بود که در نیمۀ روز سیزدهم تب کرد و افطار نمود. 🍁من پیوسته ملازم او بودم تا آنکه در ظهر روز پانزدهم ماه رمضان سال ۱۳۲۸ق [/۲۸ شهریور ۱۲۸۹ش] رحلت فرمود و پیکر پاکش در وادی‌السلام، پشت سر قبر مادرش که خالۀ من است... دفن شد.» 📚 طبقات أعلام الشیعة، ج ‏۱۳، ص ۴۱۳ و ۴۱۴. 📷تصویر: #شیخ_آقابزرگ_تهرانی در میان عده‌ای از دوستان و شاگردان 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

📷جمعی از روحانیون بازداشت شده در سال ۴۳ و پس از سخنرانی های روشنگر خود در اعتراض به تبعید امام خمینی به ترکیه در ایام #ماه_رمضان برخی چهره‌ها: ۳. آیت‌الله شیخ غلامحسین جعفری امام جماعت مسجد جامع بازار ۵. #شیخ_علی‌_اصغر_مروارید ۹. #شهید_محلاتی ۱۹. مرحوم #جعفر_شجونی ۲۰. مرحوم کافی 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

📜گزارشی از #ماه_رمضان سال ۱۳۰۲ق در #طهران_قدیم و حال و هوای #مسجد_سپهسالار ( #مدرسه_عالی_شهید_مطهری فعلی) 📖 #عبدالله_مستوفی در #شرح_زندگانی_من می‌نویسد: ✍ در صحن مدرسۀ سپهسالار به حدى ازدحام ميشد كه براى پيمودن فاصلۀ از جلو خان تا داخلۀ صحن، البته شش هفت دقيقه وقت لازم بود... در حجره هاى سمت شمال، بزازها براى زنها بساط پهن ميكردند و ساير حجرات و ايوانها جز ايوان سمت مشرق كه ايوان چهلستون و جزو مسجد بود بساط خرازى و بلورفروشى و سمسارى براى مردها پهن ميشد و واقعا نمايشگاه حسابى از امتعۀ آن روز كشور بود... 🔹تازه طاق مقصوره تمام شده بود كه حاجى شيخ جعفر مجتهد شوشترى، مرد باتقوى، كه در آن واحد واعظ و سخنران زبردستى هم بود، از عتبات براى زيارت مشهد به ايران و تهران وارد شد. ماه رمضان بود، حاجى #ملا_على_كنى از او تجليل كرده يك روز در #مسجد_مروى او را مقدم داشت و تمام طلاب و مقدسين و خود حاجى ملا على هم پشت سر او نماز خواندند. فردا تمام مردم شهر براى نماز خواندن پشت سر او هجوم كردند. 🔹 #ناصرالدين_شاه مسجد نيمه تمام سپهسالار را براى نماز خواندن حاجى شيخ جعفر تعيين كرد و آجر و خاك و گچ و آشغال بنائى را از اين سر و آن سر صحن و حجرات چهلستون و مقصوره جمع و محل را براى نماز آماده كردند. حاجى شيخ در محراب مقصوره سمت جنوب به نماز ميايستاد. چهلستون را براى زنها تخصيص دادند، تمام مقصوره و صحن و حجرات و ايوانهاى تحتانى و فوقانى و راهروها و حوضخانه و مدخل و جلو خان، حتى در خيابان هم صفوف جماعت قائم ميشد. 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

📷 از سمت چپ: #آیت‌_الله_خامنه‌ای ، #دکتر_ناصر_میناچی ، #محمدتقی_شریعتی ، #صدر_بلاغی ✍ سید #صدرالدین_بلاغی (درگذشته در ۱ اردیبهشت ۱۳۷۳) طی نامه‌ای از سوی #آیت‌_الله_بروجردی از جانب ایشان ماموریت یافت کتاب «الامام علی صوت العداله الانسانیه» نوشته #جرج_جرداق را ترجمه کند. #صدر_بلاغی بخش قابل توجهی از این کتاب را ترجمه کرده بود که پس از اطلاع #ساواک از این ماجرا و با اطلاع شخص #محمدرضا_پهلوی صدر بلاغی دستگیر و کتاب مذکور و ترجمه آن توقیف شد. 📜 در ذیل قسمتی از نامه آیت‌الله بروجردی به صدرالدین بلاغی را از نظر می‌گذرانیم: «...سابقاً نسخه اى هم از كتب خودتان فرستاده بودید. مقدارى از آن را ملاحظه نمودم، گمان مى كنم براى جوانان از ذكور و اناث مفید باشد. فعلا نسخه اى كه از كتاب جرج سجعان جرداق فرستاده بودید خود شخص مرقوم در #ماه_رمضان گذشته نسخه اى از آن كتاب به عنوان هدیه براى حقیر فرستاده و مكتوبى هم كه حاوى سبب تألیف كتاب و زحماتى كه متحمل شده، نوشته بود. حقیر مقدارى كه وقت مساعدت مى كرد و مطالعه كرده ام كتابى است مفید و ممكن است گفته شود كه در موضوع خود عادم النظیر است. روز عید اضحى جماعتى از تجار طهران به #وشنوه آمدند و حقیر این موضوع را مذاكره كردم. جناب عمدة الاعیان آقاى حاج حسین آقا شالچیلار اظهار میل كرد كه اگر ترجمه شود این كتاب به فارسى، ما در طبع آن حاضر هستیم. لذا گمان مى كنم مقتضى است یا خود جناب مستطاب عالى یادیگرى را وادار نمایید كه ترجمه شود. پس از ترجمه، وسائل طبع آن از این طریق و یا غیر این طریق فراهم خواهد شد...» 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

🥀 به مناسبت شهادت آیت‌الله #سید_حسن_مدرس در غروب ۲۶ #ماه_رمضان ۱۳۵۷ق (۱۳۱۶ش) 📜 از این سند که به امضای #شهید_مدرس رسیده به دست می‌آید که گویا وی در همان زمان که نیابت تولیت #مدرسه_عالی_سپهسالار را برعهده داشته، در نقشی مشابه #مدیریت_حوزه_علمیه_تهران ، سعی داشته است با کمک تعدادی از علمای معقول و منقول حوزه، و همراهی #وزارت_معارف وقت، برنامه درسی منظم و یکپارچه‌ای برای شش سال اول مدارس علمیه تنظیم نماید. اسامی شورای علمی مورد نظر در همین سند آمده است. از نکات قابل توجه آن است که پیشنهادات این شورا از نظر موضوعات درسی به اطلاع فضلای حوزه رسیده تا هم درباره آن نظر بدهند و هم در صورت موافقت، کتابهای درسی مورد نظر خود را پیشنهاد کنند. متن سند👇 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

✍ #مدرسه_میرزا_زکی از مدارس قدیمی تهران بود که در نقشه‌های تهران قدیم نام آن آمده است. قرار گرفتن این #مسجد_مدرسه در بخشی از #محله_سنگلج که در زمان پهلوی تخریب و به #پارک_شهر تبدیل شد، موجب از بین رفتن این بنای ارزشمند گردید. اکنون محوطه بازی کودکان در پارک شهر، در محل مدرسه میرزا زکی قرار دارد. ✨ #مسجد_میرزا_زکی یکی از مساجدی است که شهید آیت‌الله #شیخ_فضل_الله_نوری در آن اقامه جماعت می‌کرد و جمعیت قابل توجهی در نماز ایشان شرکت می‌کردند. 📷 تصویر کمتر دیده شده بالا، نماز جماعت شیخ فضل‌الله نوری در مدرسه میرزا زکی در #ماه_رمضان سال ۱۳۱۰ق (بیش از یک دهه قبل از مشروطه) را نشان میدهد که از انتهای صفوف عکس‌برداری شده است. 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

📷تصویری از مسجد عالی سپهسالار در ماه رمضان 💠گزارشی از برنامه مساجد تهران در #ماه_رمضان ۱۳۰۵ ق: مسجد مبارکه ناصری بعد از نماز، میرزا محمدرضا واعظ همدانی به منبر رفته از توحید و خداپرستی بیان کرده و روضه خوانده مردم متفرقه گردیدند. دیروز قریب به هزار نفر متجاوز مرد و زن در آنجا بودند. اجناس زیاد از هر قبیل برای فروش آنجا آوردند. به این واسطه اجماع زن در آنجا بیشتر است. 🔹مسجد مرحوم #میرزا_محمدخان_سپهسالار بعد از نماز، حاجی میرزا لطف الله ذاکر به منبر رفته از احوالات و شئونات حضرت امیرالمومنین علیه السلام بیان کرده و روضه خوانده بود. زنها در این مسجد زیاد اجماع دارند و در وقت موعظه خیلی داد و فریاد می‌کنند به طوری که تا واعظ به آنها بد نگوید ساکت نمی شوند و اغلب نزاع و زد و خورد می نمایند. 🔹 #مسجد_مروی بعد از نماز جناب حاجی ملاعلی [کنی]، حاجی ملا باقر واعظ به منبر رفته از توحید و احادیث و اخبار دینیه بیان کرده و روضه خوانده مردم متفرق گردیدند. امروز به اندازه‌ای در آنجا جمعیت بود که تا نزدیک درختهای #مدرسه_مروی صف بسته بودند. 🔹مسجد جناب میرزا عیسی بعد از نماز جناب حاجی شیخ هادی [نجم‌آبادی]، آقا شیخ زین العابدین به منبر رفته از توحید و خداپرستی بیان کرده بود. امروز به اندازه‌ای در آنجا جمعیت بود که لاعلاج دیوار طرف خلوت مسجد را خراب کرده بودند که برای مردم وسعت باشد. 📚گزارش‌های نظمیه از محلات تهران ج۲ ص۷۲۶ 🕌 https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran

✍ #ماه_رمضان در مساجد تهران چنان بود که جمعیت زیادی از مردم در نماز جماعت و پای منبر وعاظ شرکت میکردند. از آنجا که مراکز دولتی هم تقریبا به صورت تعطیل درمی‌آمد، رجال حکومتی هم در این مجامع حضور می‌یافتند. برخی از اهل منبر از این فرصت استفاده کرده و به نقد حکومت و بیان مشکلات مردم می‌پرداختند. 🔹از آن جمله است #مسجد_سقاباشی که آخوند #ملافیض_الله_دربندی در آن به منبر می‌رفت. 🔸مرحوم دربندی در یکی از روزهای ماه رمضان سال ۱۳۰۵ق از روی منبر رو به طرف ناظم خلوت که در مجلس بود نموده گفته بود: «جناب ناظم خلوت! روز گذشته امین‌السلطان را در خواب دیدم به من فرمودند: من خیلی میل دارم پای وعظ شما بیایم ولی نمی‌گذارند. از خواب بیدار شدم متفکر بودم، تا امروز چند نفر آمدند نزد من اظهار داشتند که دکان خبازی مال مرحوم صنیع الملک بسته است می‌خواهیم باز کنیم جناب امین‌السلطان قدغن کرده است. شما از قول خدمت جناب امین‌السلطان عرض کنید مانع نشوند بگذارند دکان را باز کنند تا آه و ناله عقب سر ایشان نباشد.» (گزارش‌های روزانه نظمیه ج۲ ص۷۳۲) 🔹وی در یکی از روزهای ماه رمضان سال ۱۳۰۷ق ضمن مواعظ خودگفت: «این ملیجک بازی چه است؟! اسلام را ضایع کردند. زن مسلمان را به فرنگ چرا میفرستند؟! امین اقدس [یکی از زنان ناصرالدین شاه] را به فرنگ چرا فرستادند؟! کور شد، [به] جهنم! شوکت اسلام را چرا میشکنند؟!» پس از این سخنان، ملا فیض الله به دستور امین السلطان بازداشت و زندانی میشود. (شرح حال رجال ایران، ج5، ص334) 📷 #مسجد_جامع_تهران در ماه رمضان سال ۱۳۱۵ق 🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran

🥀به مناسبت شهادت #حاج_شیخ_قاسم_اسلامی در شب نیمه #ماه_رمضان به ضرب گلوله 🔹مرحوم استاد #علی_ابوالحسنی_منذر درباره شهید اسلامی می‌نویسد: «بی‌گمان اگر اسلامی رشتۀ تدریس علوم حوزوی را ادامه داده بود، با آن پیشینه و پشتوانۀ علمی و اجتماعی و نیز فصاحت بیان و روانی قلم (و بیفزایید: سیمای علمایی!) که داشت، به لحاظ ترقی علمی اجتماعیِ دینی، آینده‌ای بس روشن در انتظارش بود و چه‌بسا به جایگاه رفیع مرجعیت دست می‌یافت. منتها، زمانی که از یک سو، ایمان و عقیدۀ مردم مسلمان و شیعۀ کشورش را در تندباد حملات و شبهه‌افکنی‌های امثال #کسروی و #شریعت_سنگلجی و #حزب_توده و جولانِ کانونها و سیاست‌های مروج فساد و فحشاء، شدیداً در معرض خطر دید و عرصۀ منبر را نیازمند وجود خطیبانی یافت که هم از آگاهیهای عمیق و کلان دینی بهره‌مند، هم به قدرت استدلال مجهز باشند و هم از تهدید و تبعید و قتل و زندان ارباب قدرت نهراسند و در صورت لزوم، به کام شیر روند و از ساحت دین دفاع کنند، کرسی تدریس در حوزه را که به‌اصطلاح «مَن به الکفایه» در آن وجود داشت، به اهلش واگذاشت و شغل شاغلش را ایراد خطابه در مساجد و محافل دینی و نگارش کتاب در تبیین معارف اسلامی و پاسخ به شبهات دین‌ستیزان و تاراجگران عقاید، قرار داد و درواقع، مرجعیتش را فدای انجام وظیفه کرد. به قول خود: «دیدم که در این زمان، اسلام و تشیع غریب‌اند و دشمنان، غدار و وجود من در سنگر منبر، سودمندتر، پس کرسی تدریس رها کردم و به منبر شدم.» 📚منبع: «مقاله غوطه زد به خود فرهاد» به قلم استاد منذر 🕌 https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran