قسمت چهارم#سیره اجتماعی اصل همزیستی مسالمت امیز: 🍀در سیره اجتماعی اهلبیت اصل عمومی همزیستی مسالمت امیز با همه انسان ها اعم از مسلمان و کافر می باشد. پیامبر اکرم (ص) بر اساس قراردادی که با اهل کتاب مدینه بسته بود زندگی توام با آرامش را برای آنان فراهم اورد و تا زمانی که پای بند به قرارداد خود بودند، در کنار مسلمانان زندگی خوبی را سپری می کردند و آزادانه مراسم و برنامه های مذهبی خود را انجام میدادند. ☘ پیامبر(ص) با گروههای مختلف اهل کتاب و مشرکان حجاز پیمان های صلح امضا کرده اتس که صلح با یهودیان مدینه، صلح با بنی حمزه، صلح با یهودیان بنی قینقاع، بنی نضیر، بنی قریضه و صلح حدیبیه از جمله آنها است. (ر.ک صلح های پیامبر اکرم (ص)، حامد منتظری مقدم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی1383) ☘ علی (ع) در زمان حاکمیت خود با فرق مختلف مذهبی و اهل کتاب با مسالمت امیز برخورد میکرد. امام علی (ع) در توصیه به مامور خراج خود فرمود « مبادا مسلمانان با یهودی یا شخصی مسیحی را برای خرج بزنی یا چهارپایان آنها را به خاطر مالیات بفروشی! ما ماموریم که مازاد را از آنان بگیریم نه اصل مال را» . 🍀 ایشان در بیانی بسیار دقیق خطاب به مالک اشتر نخعی، تمام انسان ها را از جهت خلقت مساوی شمرده و میفرماید: با مردم و رعیت با رحمت و محبت و لطف رفتار نما که آنها از دو گروه خارج نیستند: با برادران دینی تو هستند؛ یا در خلقت با تو مشترکند» (نهج البلاغه، نامه 53) #اهلبیت #سیره @tarikh_j

قسمت پنجم#سیره اجتماعی اصل عفو و گذشت در حقوق شخصی: ☘ اهلبیت (ع) در معاشرت با انسان های دیگر اعم از مسلمان و کافر به آن ملتزم بودند، عفو و گذشت در حقوق شخصی است. آنان در مواردی که چشم پوشی از جرم فرد موجب تنّبه و بیداری او و تربیت و هدایت وی میگردد، یا مصلحت بالاتر اجتماعی یا فردی بر آن مترتب بود از حقوق خود صرفنظر میکردند و عفو مینمودند. 🍀 زراره میگوید: از امام صادق (ع) شنیدم که میفرمود: «انّا اهل بیت مروتّنا عمّن ظلمنا» ما خاندانی هستیم که مروت و جوانمردی ما عفو بخشش از کسی است که به ما ظلم کرده است» (امالی صدوق ص289) 🍀 و عایشه درباره پیامبر (ص) گفت: پیامبر (ص) به خاطر ظلمی که به خودش شده بود هرگز انتقام نگرفت، مگر آنکه حرمت حدود الهی رعایت نمی شد که برای رضای خدا انتقام میگرفت. (طبقات ابن سعد، ج1، ص367) ☘ نقل کرده اند که کسی از اهل شام، به قصد حج یا مقصد دیگری به مدینه آمد وقتی حسین بن علی (ع) را دید (با آن سابقه تبلیغاتی که در شام در زمان معاویه حاکم بود) شروع کرد به دشنام گفتن به امام حسین (ع)، همین که هر چه خواست گفت و عقده دل خود را باز کرد امام حسین (ع) بدون آنکه خشم بگیرد و اظهار ناراحتی کند نگاهی پر از مهر و عطوفت به او کرد، و پس از آنکه چنذ آیه از قرآن مبنی بر حسن خلق قرائت کرد فرمود: ما برای هر کمکی به تو آماده ایم... تو در شهر ما غریبی اگر احتیاجی داری حاضریم به تو کمک کنیم، حاضریم در خانه خود از تو پذیرایی کنیم. مرد شامی بعد از دیدن برخود حضرت گفت ارزو داشتم زمین شکافته شود و من در زیر زمین فرو روم ... #اهلبیت #سیره @tarikh_j

قسمت ششم#سیره اجتماعی اصل وفای عهد: وفای عهد و پیمان از اصول مهم سیره اهلبیت علیهم السلام است مورخان موارد متعددی از پایبندی پیامبر (ص) به عهد و پیمان با غیر مسلمانان نقل کرده اند. ☘ ابوبعیر ثقفی در مکه زندانی بود، از حبس گریخت و رهسپار مدینه شد مشرکان به پیامبر نامه نوشتند که او را برگرداند. رسول خدا (ص) نیز به ابوبعیر فرمود: میدانی ما با اینان قراری گذاشته ایم و از نظر دین ما شایسته نیست که بی وفایی و پیمان شکنی کنیم اما خدای تعالی البته برای تو و دیگر بیچارگان مسلمانان فرج و گشایشی عنایت خواهد فرمود پس به سوی قبلیه خویش بازگرد.(آیتی، تاریخ اسلام، ص474) ☘پس از امضای صلح نامه بین امیرالمومنین و معاویه (که بر اثر بی بصیرتی و خشک مغزی خوارج به امام تحمیل شد) محرز بن جریش خطاب به امام علی (ع) گفت: آیا راهی هست که این پیان نامه را نادیده گیریم و از آن مصرف شویم؟ امام (ع) در پاسخ او فرمود: «آیا پس از آنکه پیمان را نگاشته ایم آن را بشکنیم؟ چنین کاری بی گمان روا نیست. (وقعه الصفین، ص519) #سیره #اهلبیت #پیامبر @tarikh_j

بقیع قبل از تخریب توسط وهابیت @tarikh_j

بَقیع یا بقیعُ الغَرْقَد، کهن‌ترین قبرستان مسلمانان و محل دفن چهار تن از امامان شیعه و دیگر وابستگان پیامبر خدا. بقیع پیش از اسلام، زمینی بزرگ و بوستانی در حوالی شهر یثرب حجاز بود. دفن اموات مسلمانان در این زمین از آغاز سده نخست هجری، رواج یافته و بزرگان و شخصیت‌های مهم اسلامی در آن خاکسپاری شده‌اند. بقیع در ادوار مختلف اسلامی، مورد توجه حاکمان بوده و بقعه‌ها و بارگاه‌هایی در آن ساخته شد اما پس از حمله و سیطره وهابیان بر عربستان، تخریب گردید. اکنون سطح بقیع در جوار حرم نبوی با خاک یکسان است . بقیع به زمین گسترده‌ای گفته می‌شود که گیاهانی در آن روییده باشند.بقیع الزبیر، بقیع الخیل و بقیع الخَبْجَبَة از جمله این بوستان‌ها در شهر یثرب (مدینةالنبی) بوده است. بقیع الغرقد نیز از درختان غرقد دیگر گیاهان، پوشیده بوده است. این بوستان پس از اسلام برای دفن اموات شهر مدینه استفاده شده است. کهن‌ترین قبرستان مسلمانان، در نزدیکی مسجدالنبی و اطراف شهر قرار داشته، چنانکه تصویر نقشه مدینه در سال ۱۲۶۹این گونه نشان می‌دهد ولی امروزه پس از توسعه قبرستان و مجموعه مسجد و صحن نبوی،‌ هردو به هم متصل شده و در هسته مرکزی شهر مدینه قرار گرفته‌اند. دور قبرستان بقیع، دیوارکشی شده و ضلع غربی آن که در ورودی اصلی قبرستان نیز هست، ملاصق صحن حرم نبوی و ضلع جنوبی آن خیابان ابوایوب انصاری و ضلع شرقی آن بلوار ملک فیصل و ضلع شمالی آن خیابان عبدالعزیز است.این خیابان‌ها پیش‌تر نام‌های دیگری داشته‌اند. مدفونان در بقیع بقیع، مهم‌ترین آرامستان مسلمانان است که هزاران نفر از مسلمانان از سال‌های نخست اسلام تا کنون در آن دفن شده‌اند. از جمله شخصیت‌های مدفون در بقیع می‌توان به این موارد اشاره کرد: اهل بیت پیامبر و ائمه چهارگانه علیهم السلام؛ امام حسن(ع)، امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) منسوبان پیامبر؛ شامل عمو، عمه‌ها، همسران و فرزندان صحابی پیامبر؛ انصار، مهاجرین و تابعین علما، شهدا، صاحب‌منصبان و زنان در ادوار مختلف تاریخی، بر روی قبر برخی از این شخصیت‌های اسلامی، بقعه‌هایی ساخته شد. برخی نیز در خانه‌های بقیع دفن شده بودند. بقعه ائمه بقیع از جمله این بقعه‌ها بوده است که بعدها به دست وهابیان، تخریب شد. ائمه بقیع و عباس عموی پیامبر در خانه عقیل، دفن شده بودند. برای اطلاعات بیشتر، اینها را هم ببینید: بقعه‌های بقیع بر خلاف اکثر منابع تاریخی، برخی نویسندگان اهل سنت از دفن حضرت زهرا(س) دختر پیامبر امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب داماد پیامبر و سر امام حسین(ع) نوه پیامبرعلیهم السلام در بقیع سخن گفته‌اند. یک متن نیز برای مقبره حضرت زهرا در بقیع، ذکر شده است. البته به نظر می‌رسد تشابه اسمی باعث برخی برداشت‌ها شده است چنان‌که قبر موجود در بقعه ائمه، به فاطمه بنت اسد مربوط است چه‌ این که امام حسن(ع) وصیت می‌کند اگر از دفن ایشان در کنار جدش پیامبر اكرم جلوگیری شد وی را در کنار جده‌اش فاطمه بنت اسد دفن کنند. منبع:آثار اسلامی مکه و مدینه-جعفریان تنظیم:فاطمه میری @tarikh_j

وهابیت و تخریب بقیع اندیشه وهابی و تخریب قبور و شرک دانستن زیارت قبور و توسل به ارواح اولیاءالله اگرچه در تاریخ اسلام، سابقه داشته اما ابن تیمیه و سپس عبدالوهاب نجدی، آن را گسترش داده‌اند. وهابیان حجاز، یک‌ بار در ۱۲۲۰ به مدینه یورش بردند.که دولت وقت عثمانی (سلطان محمود دوم) فرمان سرکوبی آنان را در ذی‌القعده ۲۱۲۲ خطاب به محمد علی پاشا، والی مصر، صادر کرد. آنان سرانجام فتنه وهابیان را در چهارشنبه ۸ ذی‌القعده ۱۲۳۳ سرکوب ساخته و آثار تخریبی را بازسازی کردند. وهابیان بار دیگر در صفر ۱۳۴۴ قمری به مدینه حمله کردند و با بدعت شمردن بنای بر قبور و زیارت، به تخریب اماکن مذهبی پرداختند. این تخریب‌ها اعتراضات شدیدی را در کشورهای مسلمان از جمله ایران برانگیخت. آیت الله مدرس در مجلس ایران برای مقابله با این عمل تلاش کرد و موضوع تشکیل کمیسیونی را برای بررسی موضوع مطرح ساخت. همچنین دولت ایران ۱۶ صفر سال ۱۳۴۴ق (۱۳۰۴ش) را به مناسبت هتک حرمت به بقیع، عزای عمومی اعلام کرد. دولت سعودی برای پیشگیری از خشم مسلمانان و توجیه تخریب اماکن مذهبی، نمایندگان دولت‌های مسلمان را به مکه فراخواند. از ایران هیأتی مرکب از غفار خان جلال السلطنه، وزیر مختار ایران در مصر، و حبیب الله خان هویدا در ۲۴ شهریور ۱۳۰۴ش (۲۶ صفر ۱۳۴۴) وارد جده شد. با ترفندهای دولت سعودی و عدم پیگیری جدی از سوی مقام‌های کشورهای اسلامی، این قضیه مسکوت ماند. در رمضان همان سال، مفتی وهابیان، شیخ عبدالله بُلَیهد، از مکه وارد مدینه شد و برای تخریب قبور، زمینه‌سازی کرد. بدین ترتیب در ۸ شوال ۱۳۴۵ق، بقعه‌های بقیع تخریب گردید. شیعیان، در سالگشت این واقعه که با عنوان یوم الهدم شهرت یافته، مجالسی برگزار می‌کنند و به مرثیه‌خوانی و یادآوری حادثه تخریب بقیع می‌پردازند. عدم بازسازی اماکن تخریب شده بقیع، تا سال‌ها مانع آن شد که حکومت ایران، دولت سعودی را به رسمیت بشناسد و پس از آن نیز این مسئله، تا مدتها موجب تیرگی روابط طرفین بود. در نهایت ۱۰ مهر ۱۳۰۵ مطابق ۲۵ ربیع‌الاول ۱۳۴۵، پیشنهاد تشکیل کمسیون در مجلس ایران به تصویب می‌رسد. کمیسیونى مرکب از دوازده نفر منتخبه از شعب شش‌گانه مجلس تحت عنوان (کمیسیون حرمین شریفین) تشکیل و با شرکت دولت در قضیه ظهور طائل وهابیه و تجاوزات مستقیم و غیرمستقیم آنها و تعیین تلکیف آتیه خطه حجاز مطالعات لازمه نموده نتیجه را به مجلس اطلاع دهند کمیسیون مزبور به توسط دولت می‌تواند لدى‌الاقتضا با مقامات روحانیت و دول اسلامى مذاکره نموده نشریات آنها را جلب نمایند عضویت کمیسیون ‌مزبور مانع عضویت دو کمیسیون دیگر مجلس نخواهدبود. بازسازی بقیع در طول تاریخ، ساخت و سازها، تعمیرات و بازسازی‌های زیادی در بقیع صورت گرفته است. اما با توجه به تخریب عمدی بقیع به دست وهابی‌ها، افرادی تلاش کرده‌اند بقیع را دوباره آباد کنند. پس از تخریب نخست بقیع در سال (۱۲۲۰ق) سلطان محمود دوم عثمانی، در (۱۲۳۳ق) به بازسازی بقیع، اهتمام ورزیده است. پس از آن و تخریب دوم در هشتم شوال ۱۳۴۴ که به یوم الهدم مشهور است، مسلمانان از سفر حج، امتناع کردند اما شیخ عبدالرحیم فصولی حائری نوه صاحب فصول در همان سال یا سال بعد، همراه با تعداد زیادی از شیعیان، از راه شام، عازم حج می‌شود و با استقبال عبدالعزیز بن عبدالرحمن بن سعود روبرو می‌گردد و از همین فرصت استفاده کرده و به تخریب بقیع اعتراض می‌کند. عبدالعزیز این کار را به ظاهر تقبیح کرده و آن را به تحریک پدر هویدا میرزاحبیب الله بهایی پسر آقا رضا قناد شیرازی مقیم جده و سرپرست حجاج ایرانی نسبت می‌دهد. هر چند طبق سند دیگری، حبیب الله خان هویدا نقل کرده که عبدالعزیز، ویرانی اماکن مقدس بقیع را به «بدوی‌های جاهل» نسبت داده و خود را از این عمل بریء دانسته است.به هر حال، شیخ عبدالرحیم فصولی پیشنهاد می‌کند دو صُفّه مسدّس از سنگ مرمر ساخته شود یکی بالاتر که صورت قبور روی آن باشد. یکی پایین‌تر که مردم بایستند و زیارت بخوانند. در اطراف این صفه بزرگ طاق نماهایی از سنگ مرمر ساخته شود برای استراحت و نشستن و طلا و نقره هم در آنها بکار نرود.نتیجه این جلسه حفظ محل و نشان قبور ائمه بقیع است و یک نامه رسمی از عبدالعزیز. منبع:آثار اسلامی مکه و مدینه -جعفریان تنظیم:فاطمه میری @tarikh_j

نمایی از بقیع قبل تخریب @tarikh_j

نامه رسمی پادشاه سعودی در باره بازسازی بقیع در سال ۱۳۷۱ق‍، کنگره اسلامی (مؤتمر عالم الاسلام) در کراچی تشکیل می‌شود. شریعت‌زاده اصفهانی نماینده آیت الله بروجردی در پاکستان، مسئله ساختمان بقیع را در این کنگره مطرح می‌سازد و علمای شیعه نیز در این باره اظهار نظر می‌کنند، سرانجام دولت سعودی پس از گفت و گوهای طولانی، موافقت خود را برای تعمیر بقاع منوره بقیع اعلام می‌کند. بدین ترتیب، آیت الله محمد حسین کاشف الغطاء و حاجی سید امین الدین الحسینی مفتی اعظم فلسطین و سید العراقین طهرانی که از اعضاء موثر کنگره بودند مأموریت می‌یابند در این باره با دولت وقت حجاز مذاکره کنند. این سه شخصیت، همراه با نماینده آیت الله بروجردی، سید محمد تقی طالقانی، پس از مذاکرات مفصل با وزیر خارجه ایران و وزیر نجد و حجاز، دولت وهابی را مجاب کردند یک مسجد بر مقابر بقیع بسازند و قبور را تعمیر کنند و مزار ائمه علیهم السلام را نیز مسقف سازند. در نتیجه این مذاکرات، امیر فیصل، نایب السلطنه وقت حجاز، همراه با مظفر اعلم، وزیر مختار (سفیر) ایران در کشور سعودی وارد مدینه شده و با حضور والی مدینه در مراسم آغاز تجدید بنای بقیع، در روز میلاد امیرالمؤمنین علیه السلام (۱۳ رجب ۱۳۷۱)شرکت کردند. سید محمد تقی طالقانی خود، سطل گِل را بر دوش گرفته و چند نفر از شخصیت‌های برجسته شیعیان حجاز نیز داوطلبانه در ردیف کارگران مشغول بنائی می‌شوند. همچنین قرار می‌شود قبور زوجات و پسران پیغمبر یعنی قاسم و ابراهیم و نیز عباس عموی پیغمبر و برخی از صحابه را نیز تعمیر شده و علائم مشخصی بر آن ها بگذارند اما در عمل اقدام چندانی نمی‌شود و در حد سنگ چینی دور قبور ائمه علیهم السلام، سایه‌بان و راهی سنگچین برای عبور زائران، باقی ماند. گفته شده انتشار سخنان تحریک آمیز برخی شیعیان عراق، بهانه به دست سعودی‌ها داد و آنان هم مانع کار شدند. حاج سید محمد تقی طالقانی نیز ناگهان در ۱۲ شعبان ۱۳۷۲ در نخاوله مدینه پس از شرکت در میهمانی ملک سعودی در کاخ البیضاء از دنیا می‌رود. همچنین امام موسی صدر در ۲۸ محرم ۱۳۹۴، در نامه‌ای به امیر محسن عبدالمحسن بن عبدالعزیز سعودی، با یادآوری گفتگوهای پیشین، ساماندهی بقیع را از وی خواستار می‌شود.در بخشی از ترجمه این نامه آمده است:‌«ساختن بارگاه برای امامان اهل بیت، مورد اتفاق فقهای مسلمانان نیست و به همین سبب، برای پرهیز از حرج، چنین درخواستی نداریم، اما سر و سامان دادن به قبرستان و آسفالت یا سنگ‌فرش کردن راه‌های داخلی آن و کاشتن اطراف آن و تبدیل آن به بوستانی آزاد با فواره و آب‌نما و مرمت دیوارها و گذاشتن سنگ‌های زیبا در آن‌ها و تعبیه سایه‌بان‌های مرتب گرداگرد آن و اقداماتی از این دست، موضع اتفاق فقهاست و موجب تکریم صدها هزار نفر زائر و عمره‌گزار و حج‌گزار و دوست‌دار است» همچنین از آیت الله گلپایگانی نقل شده که با بازسازی بقیع توسط عده‌ای از تونسی‌ها در سال ۱۳۶۲ شمسی (۱۴۰۳ق‍) مخالفت کرده است. علت این مخالفت، توطئه ساختن مقبره برای حضرت زهرا(س) در بقیع برای رد ادعای شیعه در مخفی بودن قبر آن حضرت، دانسته شده است. دیوار بقیع در دوران ملک فهد بن عبدالعزیز بازسازی شد و در سال‌ ۱۴۱۸ق‍، مسیرهای درون بقیع برای رفت و آمد زائران سنگفرش گردید. منبع:آثار اسلامی مکه ومدینه-جعفریان تنظیم:فاطمه میری @tarikh_j

نمایی از بقیع در حال @tarikh_j

پنجره های بقیع @tarikh_j

#معرفی_کتاب کتاب سیره اجتماعی پیامبر اعظم (ص) نویسنده محمدجواد برهانی می باشد. اسلام، دینِ اجتماعی است و با وجود داشتنِ دستورهای فردی، آموزه‏های اجتماعی فراوانی نیز در آن وجود دارد، مانند: نماز جماعت، حج، زکات، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و... . آنچه این آموزه‏ها را نهادینه ساخت، سیره اجتماعی پیامبر اکرم(ص) است. آن بزرگوار با حضور در متن اجتماع، رسالت خویش را به انجام رساند. اثر حاضر این مهم را در نُه فصل با ذکر مصادیق به تفصیل کاویده است تنظیم: مریم صفری @tarikh_j

#معرفی_کتاب درآمدی بر سیره فاطمی (اخلاقی، تربیتی، سیاسی و اجتماعی)، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی ابعاد شخصیت و رفتارهای عملی فاطمه زهرا (س) می‌پردازد. این کتاب اثر علی رفیعی است و انتشارات زمزم هدایت نشر آن را به عهده داشته‌‌ است. درآمدی بر سیره فاطمی (اخلاقی، تربیتی، سیاسی و اجتماعی) تنظیم: مریم صفری @tarikh_j

#معرفی_کتاب این کتاب، جلد چهل‌ام از مجموعهٔ با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) ، کتابی است که با زبان فارسی به پژوهشی تاریخی در مورد نحوه رفتار پیامبر خاتم (ص) و چگونگی برخورد ایشان با پیروان سایر مکاتب دینی و اهل کتاب می‌پردازد. این کتاب اثر حیدر علی میمنه است و انتشارات کتاب طه‏ وابسته به مؤسسه فرهنگی طه نشر آن را به عهده داشته‌‌ است.[۱] موضوع سیره، سیره فردی، سیره اجتماعی، پیامبر خاتم (ص) ناشر انتشارات کتاب طه‏ تنظیم: مریم صفری @tarikh_j

فرهنگ سازی و انقلاب فرهنگی در سیره پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نویسنده: توحیدی منش، جواد؛ شهریور و مهر 1396 - شماره 218-7 صفحه - از 8 تا 14) "پیامبر اسلام با درک این مهم، برای تحقق فرهنگ‌سازی اسلامی، از تمام توان و ظرفیت موجود در اجتماع آن زمان استفاده کرد؛ یعنی هم از نمادهای فرهنگی بهره برد و هم افراد و گروه‌های مختلف را به کار گرفت و گام‌‌به‌گام به سوی تحول و تغییر در فرهنگ و آداب اعراب پیش رفت تا اینکه توانست در مدتی اندک، فرهنگ ناب الهی را جایگزین فرهنگ غلط و متعصبانۀ جاهلی کند. آن حضرت آیات نورانی این کتاب آسمانی را به عنوان معیار و شاخص فرهنگ اسلام معرفی کرد و باور و اعتقاد مردم را با آن آیات پیوند داد و از این طریق مردم سرزمین حجاز را برای پذیرش اصلاحات فرهنگی و تحول آماده کرد؛ زیرا قرآن مجموعۀ‌ جامعی است که مباحث اعتقادی، مسائل شرعی و احکامی، هنجارها و ارزشهای اخلاقی و تکالیف فردی و اجتماعی را در بر دارد. «واقدی» در طبقات‌الکبری نقل می‌کند: «عبدالله بن ام مکتوم» بعد از جنگ بدر همراه «مصعب بن عمیر»،" مصعب بن عمیر جوانی خوش سیما و خوش صدا بود که پیامبر وی را برای ترویج و تبلیغ قرآن به نقاط مختلف اعزام می‌کرد. " هجرت عده‌ای از مسلمانان به سرزمین حبشه به سرپرستی جناب «جعفر بن ابی‌طالب» یکی دیگر از فعالیتهایی بود که به دستور پیامبرشکل گرفت و سبب شد تا از این طریق، آوازۀ فرهنگ اسلامی به گوش مردم مناطق دور برسد و زمینة تبلیغ و ترویج آن فراهم شود." لینک کوتاه : http://noo.rs/zS9lU #سیره_فرهنگی #اهلبیت تنظیم: زهرا حسینی @tarikh_j

بازخوانی سیره فرهنگی امام حسن مجتبی (علیه السلام) در کتب اربعه شیعه نویسنده: کاوند، محمد؛ بهار 1396 - شماره 29 -33صفحه - از 49 تا 81 چکیده و کلیدواژه مقالات مرتبط پیشنهاد دیگران احادیث مراجع استنادات چکیده: در کتب اربعه شیعه، ابعاد مختلفی از سیره امام مجتبی(علیه السلام) وبه ویژه بعد فرهنگی انعکاس یافته است. برای بررسی این مطلب ابتدا به توضیح مفاهیمی از قبیل سیره، امام، کتب اربعه و شیعه پرداخته شده است، سپس کتب اربعه، مولفین آن‌ها و میزان پردازش به سیره فرهنگی امام بررسی شده است و در ادامه سیره فرهنگی امام مجتبی(علیه السلام)آمده است. این مقاله با بازخوانی روایات کتب اربعه به دنبال برداشتی صحیح و منطقی از سیره فرهنگی امام حسن(علیه السلام)هست. نتایجی که به دست آمده نشان می‌دهد که هرچند محتوای کتب مذکور فقهی بوده و بیانگر احکام هستند، اما روایاتی در باب سیره فرهنگی امام مجتبی(علیه السلام) وارد شده که به خوبی منش حضرت را نشان می‌دهد و یک الگوی زیبا از رفتار دینی، به نمایش می‌گذارد. نوع روش این پژوهش؛ توصیفی ـ تحلیلی است که ابتدا با استفاده از روش گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای از فیش‌های تحقیقاتی مناسب استفاده شده و در نهایت سعی شد پژوهش مناسبی شکل گیرد. مهم‌ترین نتایج به‌دست‌آمده عبارت‌اند از: 1. تصویر ارائه‌شده در کتب مذکور با تصویری که در کتب تاریخی و منابع اهل سنت مطرح‌شده بسیار متفاوت هستند. در منابع آنان به سراغ مباحث سیاسی و صلح با معاویه رفته‌اند اما در کتب اربعه به سیره امام(علیه السلام) پرداخته و بعد اخلاقی و فرهنگی را منعکس کرده‌اند. 2. نکته مهم این است که محتوای کتب اربعه حاصل تهذیب و جمع‌بندی اصول شانزده‌گانه و اصول اربعمائه معروف است که عمده مطالب آن‌ها در باب احکام فقهی و موعظه هست و لذا در مورد سیره اهل‌بیت: روایات کمتری دارا هستند. 3. با بررسی‌هایی که در کتب اربعه صورت گرفت مشخص شد که این کتب به سیره امام حسن(علیه السلام) پرداخته‌اند. 4. کتب اربعه بیشتر سیره فرهنگی امام مجتبی(علیه السلام) را منعکس کرده‌اند. لینک کوتاه: http://noo.rs/pBtku #سیره_فرهنگی #اهلبیت تنظیم: زهرا حسینی @tarikh_j

واکاوی سیاست گذاری فرهنگی در سیره امام رضا علیه السلام نویسنده: جهانگیر فیض آبادی، احمد؛ فرخی، میثم؛ تابستان 1395 - شماره 14 علمی-پژوهشی (وزارت علوم)/ISC 22صفحه - از 7 تا 28) وجود مسائل فرهنگی در دوران امامت حضرت رضا(ع)، لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی به ویژه فرهنگ تشیع را اقتضا می کرد. در این راستا ایشان با روشنگری و استفاده از زمینه های موجود توانسته اند با انجام فعالیت های فرهنگی گسترده به حل این مسائل بپردازند و نظام فرهنگی جامعه شیعه را مدیریت کنند. هدف این مقاله پاسخ به این پرسش است که با توجه به رویکرد سیاست گذاری فرهنگی چه مسائل فرهنگی ای در عصر امام رضا(ع) وجود داشته و ایشان چه اقداماتی را برای حل مسائل انجام دادند؟ با بررسی منابع، گردآوری و پردازش اطلاعات به شیوه توصیفی تحلیلی، یافته های پژوهش حاکی از این است که مسائل فرهنگی زمان امامت ایشان شامل موضوعاتی مانند در خطر بودن رهبری شیعی، انحرافات عقیدتی در نهضت ترجمه، ظهور و بروز ادیان و فرقه های گوناگون، شایعات و دروغ پراکنی علیه اهل بیت(ع)، تحریف و جعل احادیث و فریب و نیرنگ حکومت است که ایشان با مجموعه اقدامات سیاستی مانند اعلام صریح و آشکار رهبری شیعه، تربیت شاگردان نخبه، تشکیل جلسات علمی دینی، مناظرات علمی، سفرهای تبلیغی، احیای سنت نبوی، تبیین احادیث صحیح و لعن جاعلان، لعن و تکفیر برخی از فرقه ها، توسعه همه جانبه علوم، گسترش مذهب تشیع، ، خنثی کردن توطئه های فریبکارانه حکومت، به مسائل مذکور پاسخ داده اند و سیاست گذاری فرهنگی ایشان را شکل گرفته است. لینک کوتاه: http://noo.rs/MnjPt #سیره_فرهنگی #اهلبیت تنظیم: زهرا حسینی @tarikh_j

تحلیل سیره علمی و فر هنگی امام جواد (علیه السلام) نویسنده: هادی منش، ابوالفضل؛ اسفند 1397 فروردین 1398 - شماره 237 -10صفحه - از 11 تا 20 در یکی از این مناظرات، در مجلسی که امام جواد( و یحیی بن اکثم و گروه زیادی از مردم نزد مأمون حضور داشتند، یحیی از امام پرسید: روایت شده که جبرئیل نزد پیامبر( آمد و عرض کرد: ای محمد! خدا به تو سلام می‌رساند و می‌فرماید: من از ابوبکر راضی هستم، از او بپرس آیا او هم از من راضی است؟ امام فرمودند: من منکر فضیلت ابوبکر نیستم؛ ولی کسی که این خبر را نقل می‌کند، باید سخن رسول الله( را در نظر بگیرد که فرمودند: دروغگویان بر من زیاد شده‌اند و پس از من نیز بسیار خواهند بود. » خداوند از فرشتگان و انسانها رسولانی را بر می‌گزیند، پس چطور ممکن است نبوت از کسانی که خداوند آنان را برگزیده است، به کسانی که [در بخشی از زندگی خود] شرک ورزیده‌اند، منتقل شود؟ یحیی هشتمین بار گفت: از پیامبر( روایت شده: اگر عذاب الهی نازل شود، کسی جز عمر نجات نمی‌یابد. نام اصحاب و شاگردان امام جواد( در منابع کهن رجالی شیعه به طور منظم یک جا نیامده؛ اما‌ شیخ طوسی( در کتاب رجال خود نام 117 نفر از شاگردان ایشان را شمرده است که از این میان، 37 نفر ایرانی بودند. عبدالله بن صلت قمی می‌گوید: در یکی از روزهای آخر عمر امام جواد( نزد آن حضرت رفتم و شنیدم که امام از یاران با وفایش یاد می‌کرد و می‌فرمود: خدا از سوی من به صفوان بن یحیی، محمد بن سنان، و زکریا بن آدم پاداش خیر دهد؛ زیرا اینان به من وفادار بودند و من از آنها راضی هستم، خداوند نیز از آنها راضی باشد که آنان هرگز با من و پدرم مخالفت نکردند. لینک کوتاه: http://noo.rs/rCHeZ #سیره_فرهنگی #اهلبیت تنظیم: زهرا حسینی @tarikh_j

قسمت اول#سیره فرهنگی اصل اگاه سازی همه مردم با هر دینی اهلبیت علاوه بر تبیین منطقی دیدگاه خود، زمینه پرسش و گفت و گو با ادیان دیگر مکاتب و ادیان را پدید می اوردند و به آنان اجازه میدادند تا هر سوالی در مورد دین است را بپرسند. ☘حضرت علی ع بارها میشد که میفرمودند: سلونی قبل ان تفقدونی یک بار که حضرت این سخن را بیان فرمودند شخصی بلند شد و گفت ای کسی که چیزی را ادعا میکنی و نمیفهمی من از تو سوال میکنم. اصحاب به چهره فرد نگاه کردند و دیدند از مسلمانان نبود گویا از یهودیان بود خواستند او را به خاطر جسارتش تنبیه نمایند حضرت فرمود: بنشینید با عصبانیت نمیشود دین خدا را به پا کردو برهان خدا با خشم ظاهر نمیشود، سپس به آن مرد رو کرده و فرمودند: به هر زبانی که میخواهی سوال کن او هم چندین سوال را کرد و حضرت پاسخ گفتن و او در اخر ایمان اورد و مسلمان شد.(المحتضر،ص۱۵۸_۱۶۰ حدیث ۱۶۸) #سیره_فرهنگی #اهلبیت @tarikh_j

قسمت دوم#سیره فرهنگی اصل اموزش و تعلیم همگان اهلبیت علیهم السلام برای رشد و شکوفایی استعدادها و توانایی اخلاقی انسان ها، آنان را به تعیلم و تعلم فرامیخواندند. ☘کتاب رجال شیخ طوسی آمار نسبتا خوبی از شاگردان و راویان حدیث اهلبیت (ع) ارایه داده است راویانی که از رسول خدا روایت نقل کرده اند۴۶۸ نفر، از امیرالمومنان۴۴۹ نفر، امام باقر ع ۴۶۸ نفر ، امام صادق ع۳۴۲۵ نفر، امام کاظم ع ۲۷۳ نفر و امام رضا ع ۳۱۹ نفر است.(رجال طوسی ص۵۷ _ ۳۵۱) به هر میزان زمینه اجتماعی و سیاسی برای اهلبیت ع فراهم بود، انان توانستند شاگردان بیشتری را تربیت کنند. و البته طول دوران امامت نیز در این امر موثر بوده است علاوه بر تعلیم همه مشتاقان علوم، برای پرورش شاگردان مستعد اهمیت ویژه ای قایل بودند به عنوان نمونه امام علی ع شاگرد پیامبر اکرم بود و حضرت میفرمودند:(وقتی از پیامبر میپرسیدم پاسخ میدادند و هرگاه سکوت میکردم به من اموزش میدادند. (امالی شیخ صدوق، ص۲۴۳) #سیره_فرهنگی #اهلبیت @tarikh_j