⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث #فلسفی
✅ جایگاه معرفتشناسی در فلسفه اسلامی:
🔹 از زمان کانت به این سو، معرفتشناسی در کانون توجه فیلسوفان قرار گرفته و دلمشغولی اصلی آنان به شمار میرود.
🔹 هنر اساسی کانت در عطف توجه فیلسوفان، به نقش فعال فاهمه بود.
تا آن زمان، تصور عمومی ذهن را منفعل محض میدانست که آینهوار جهان واقع را چنانکه هست به آدمی مینمایاند.
🔹 اگر دستگاه ادراکی انسان فعال است و معرفت، حاصل فعل و انفعال ذهن است، سهم و حظ هر یک از دو جنبه یاد شده چقدر است؟
و به دنبال آن، باید مشخص کرد که محدوده فاهمه کجاست؟ و ارزش معرفت چیست؟
🔹 این سؤالها و نظایر آن امروزه در دانش مستقلی بررسی میشود، که یکی از شاخههای پایه در فلسفه است.
اگر چه فیلسوفان مسلمان دانش مستقلی در معرفتشناسی به وجود نیاوردهاند، اما بسیاری از پرسشهای معرفت شناختی را به صورت استطرادی پاسخ دادهاند.
🔹 مقاله حاضر، نگاهی گذرا به کارنامه فیلسوفان مسلمان در مسئله معرفتشناسی است.
🔹 این نوشتار تلاش دارد به چند سؤال اساسی در خصوص معرفتشناسی فیلسوفان مسلمان پاسخ دهد.
آیا معرفتشناسی شاخهای مستقل در فلسفه اسلامی است؟
آیا فیلسوفان مسلمان در معرفتشناسی، نظریه مستقلی ارائه کردهاند؟
اگر پاسخ سؤال اول منفی است، آیا مسئله علم و معرفت مسئله مستقلی در فلسفه به حساب میآید؟
اگر فیلسوفان مسلمان دیدگاههای خود را در مسائل معرفتشناسی به صورت استطرادی و در ضمن مسائل دیگر بیان کردهاند، آن مسائل کدامند؟
🔹 با روشن شدن پاسخ این سؤالها، پژوهشگران در فلسفه اسلامی میتوانند با عرضه سؤالهای معرفت شناسان برآثار فیلسوفان مسلمان، پاسخهای آنها را از مطایای مباحث مختلف بیرون کشند و نظریه آنها را در معرفتشناسی سامان دهند.
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
👉👉http://www.wikifeqh.ir/جایگاه_معرفتشناسی_در_فلسفه_اسلامی
#ویکی_فقه #فلسفه_اسلامی #فلسفه #معرفت_شناسی #معرفت_شناسی_در_فلسفه_اسلامی
@wikifeqh_ir
✳️ دعای روز بیست و نهم ماه رمضان
🍀 دعای روز بیست و نهم ماه رمضان، متضمن معارفی همچون پوشش رحمت خدا، توفیق و حفظ از گناه و پاکی دل از تاریکیهای شکها و اوهام باطل میباشد.
برای مطالعه شرح اجمالی دعا 👇
👉👉 http://wikifeqh.ir/دعای_روز_بیست_و_نهم_ماه_رمضان
#دعاهای_ماه_رمضان
#دعای_روز_بیست_و_نهم_ماه_رمضان
#ویکی_فقه
@wikifeqh_ir
⚡️ مقاله مناسبتی:
✅نماز عید فطر:
🌸 نماز عید دو رکعت است که نمازگزار در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره، باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند. و بعد از قنوت پنجم، تکبیر دیگری بگوید و به رکوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد.
سپس در رکعت دوم چهار تکبیر بگوید، بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود. بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.
🌸 احکام نماز عید فطر:
🔹نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام (ع) واجب است.
🔹 نماز عید فطر و قربان در زمان غیبت مستحب است.
🔹 وقت نماز عید از اول آفتاب روز عید تا ظهر.
🔹 مستحب است که قبل از نماز عید، غسل نماییم.
🔹 نماز عید، سوره مخصوصی ندارد. بهتر است که در رکعت اول آن، سوره ۹۱ (شمس) و در رکعت دوم سوره ۸۸ (غاشیه)، یا در رکعت اول سوره ۸۷ (اعلی) و در رکعت دوم سوره ۹۱ (شمس) خوانده شود.
🔹 نماز عید، اذان و اقامه ندارد و بهجای آن سه بار گفته میشود: «الصّلوة».
🔹 پس از نماز، امام جماعت در برابر مردم قرار میگیرد و مانند نماز جمعه رجاءً در دو نوبت سخنرانی میکند و در ضمن پند و اندرز به بیان مسائل سیاسی و اجتماعی میپردازد.
در عید فطر احکام زکات فطره، و در سخنرانی عید قربان احکام ذبح و قربانی و موارد مصرف آنها را بیان مینماید.
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
👉👉http://www.wikifeqh.ir/نماز_عید_فطر
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث #قرآنی و #کلامی
✅ شأن نزول آیه ابلاغ و آیه اکمال دین:
🔹دلایل و شواهد محکم قرآنی، روایی و تاریخی حاکی از این است که پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) از همان روزهای نخست دعوت (یوم الدار) تا روزهای پایانی عمر، در موقعیتهای گوناگون امام امیرالمؤمنین علی (علیهالسّلام) را به عنوان جانشین خود در امر امامت و حاکمیت پس از خود معرفی کردند.
🔹 برجستهترین موقعیتی که پیامبر در آن به نصب الهی امام علی (علیهالسّلام) به خلافت پس از خود تصریح کردند، خطبه صريح پيامبر مبنی بر ولایت امام علی (علیهالسّلام) در روز هجدهم ذیالحجه سال دهم هجرت در کنار غدیر خم بود و از مسلمانان بر آن بیعت گرفتند.
🔹 این امر، واقعیتی است که همه مفسران و دانشمندان شیعه و اکثر قریب باتفاق علما و مفسران و محدثان معروف اهل سنت، بر آن اتفاق نظر دارند.
🔹 در این میان ابنتیمیه با طرح شبههای در صدد است تا این مطلب را القاء کند که آیه اکمال و ابلاغ در غدیر خم نازل نشده است؛ بلکه آیه اکمال روز نهم ذیالحجه و در عرفات نازل شده و آیه ابلاغ نیز مدتها قبل از حجهالوداع نازل شده است و اگر رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در صدد بودند تا امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) را به خلافت بعد از خود معرفی کند میتوانستند در جایی که جمعیتی بیشتر حضور دارند مثل شهر مکه و یا صحرای عرفات، به این کار مبادرت ورزند.
پس در نتیجه آن چه در غدیر اتفاق افتاد آن چیزی نیست که شیعه ادّعای آن را دارد.
⚡️ در این مقاله براساس روایات اهلسنت و اقوال مفسرین آنها، شأن نزول این دو آیه مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
👉👉http://wikifeqh.ir/شأن_نزول_آیه_ابلاغ_و_آیه_اکمال_دین
#ویکی_فقه #آیه_ابلاغ #آیه_اکمال_دین #مفسرین_اهل_سنت #روایات_اهل_سنت #ابن_تیمیه
@wikifeqh_ir
هدایت شده از محمد ظریفی
امام علی:
إِنَّمَا هُوَ عِیدٌ لِمَنْ قَبِلَ اللَّهُ صِیامَهُ وَ شَكَرَ قِیامَه. نهج البلاغه؛ حکمت 428
این عید كسى است كه خدا روزهاش را پذیرفته و نماز وى را سپاس گفته است
🌸 عید فطر مبارک
@wikifeqh_ir
⚡️مقاله مناسبتی:
✅ عید فطر:
🌸 اول ماه شوال را عید فطر میگویند که بنابر معنای عید، به معنای بازگشت به فطرت میباشد.
🌸 عید در لغت از ماده عود به معنی بازگشت است، و لذا به روزهائی که مشکلات از قوم و جمعیتی برطرف می شود و بازگشت به پیروزیها و راحتیهای نخستین میکند عید گفته میشود.
🌸 در اعیاد اسلامی به مناسبت اینکه در پرتو اطاعت یک ماه مبارک رمضان و یا انجام فریضه حج، صفا و پاکی فطری نخستین به روح و جان باز میگردد و آلودگیها که برخلاف فطرت است، از میان میرود، عید گفته شده است.
🌸 عید فطر در قرآن
با مراجعه به قرآن شریف آیاتی را میتوان یافت که به طور مستقیم و با کمی دقت بر عید فطر و آداب آن توجه دارند و نشان میدهند که این مسئله از دید قرآن پنهان نمانده است. آن آیات عبارتند از:
🔹 در آیه ۱۸۵ سوره مبارکه بقره، خداوند متعال ضمن معرفی ماه مبارک رمضان و نزول قرآن در آن به برخی از احکام مربوط به این ماه شریف اشاره کرده و میفرماید: هر یک از شما که هلال ماه رمضان را مشاهده کرد باید روزه بگیرد وکسی که در حال سفر و یا مریض بود و ماه رمضان را درک کرد در روزهای دیگر باید، روزه فوت شده را جبران کند. در ادامه میفرماید: خداوند این احکام را به خاطر راحتی شما و نه به خاطر به سختی افتادنتان تشریع نموده است و اینکه عدد را تکمیل کنید و خدا را به خاطر هدایت بزرگ بدارید. «یریدالله بکم الیسر ولایرید بکم العسر ولتکملواالعده ولتکبروالله علی ماهدئکم ولعلکم تشکرون».
🔹 ولتکملوا... عطف به یرید و مبین علت غائی است. خداوند در تشریع احکام برای شما آسانی خواسته نه سختگیری، تا روزه ایام معدود را به هر صورتی که بتوانید چه در ماه رمضان یا غیر آن به کمال رسانید ممکن است ولتکملوا، عطف به فعل مقدر یا فلیصمه، باشد: تا از این امر «فلیصمه» (و هر امری) آنچه آسانست و بتوانید، انجام دهید و آن را تکمیل نمایید، چون امر ولتکملوا بعد از امر به روزه ماه رمضان است کمال ظاهری آن معنای اتمام میباشد. و کمال معنوی آن انجام با شرایط و آداب آن است تا با گذشت ایام اراده ایمانی، حاکم برانگیزهها و شهوات گردد و انسان را برتر آرد و اراده خدا ذهن را فراگیر و یاد عظمت او زنده و فعال گردد یادی که بر طریق هدایت استوار شود: ولتکبرو الله علی ماهداک و در پرتو آن، نعمتها مشخص و شکرگزاری شود.
🌸 منظور از تکبیر در روایات
در روایات منظور از تکبیر در جمله: و لتکبرواالله علی ما هدیکم، تعظیم، و منظور از هدایت، ولایت است.
اینکه هدایت به معنای ولایت باشد از باب تطبیق کلی بر مصداق است و ممکن است از قبیل همان قسم بیاناتی باشد که نامش را تاویل گذاشتهاند، چنانکه در بعضی از روایات آمده و در معنای دو کلمه یسر و عسر فرمودهاند: یسر ولایت و عسر مخالفت با خدا و دوستی با دشمنان خداست.
پس معنای آیه این است که تا خداوند را بزرگ بداری و اجلالش کنی بخاطر آن هدایت و راهنمایی که برای شما در دینتان بیان کرد و بهخاطر آنکه به شما توفیق داد تا ماه رمضان را روزه بدارید این ماه اختصاصی شما امت مسلمان میباشد و امم دیگر از آن بیبهرهاند.
🌸 نظرات در ولتکبر الله
بیشتر دانشمندان گفتهاند که مقصود از ولتکبر الله، تکبیرهایی است که در شب عید فطر وارد شده است که این تکبیرها بعد از چهار نماز مغرب و عشاء و صبح روز عید و نماز عید فطر گفته میشود. در عید فطر اینگونه میگویند «الله اکبر الله اکبر لااله الاالله و الله اکبر الله اکبر ولله الحمد الحمد علی ماهدانا وله الشکر علی مااولانا»
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
👉👉http://www.wikifeqh.ir/عید_فطر
@wikifeqh_ir
⚡️ مقاله مناسبتی
✅ آداب نماز عید فطر:
🌸 خداوند متعال در فرازی از آیه ۳۱ سوره اعراف میفرماید: «خذوا زینتکم عند کل مسجد...» یعنی هنگام رفتن به مسجد زینتهای خود را بردارید. این خطاب به همه فرزندان آدم به عنوان یک قانون همیشگی که شامل اعصار قرون میشود که زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد با خود داشته باشید.
🌸 این جمله میتواند هم اشاره به زینتهای جسمانی باشد که شامل پوشیدن لباسهای مرتب و پاک و تمیز و شانه زدن موها، و به کاربردن عطر و مانند آن میشود، و هم شامل زینتهای معنوی، یعنی صفات انسانی و ملکات اخلاقی و پاکی نیت و اخلاص. و اگر میبینیم در بعضی از روایات اسلامی تنها اشاره به لباس خوب یا شانه کردن موها شده و اگر میبینیم تنها سخن از مراسم نماز عید و نماز جمعه به میان آمده است، دلیل بر انحصار نیست بلکه هدف بیان مصداقهای روشن است و همچنین اگر میبینیم که در بعضی دیگر از روایات، زینت به معنی رهبران و پیشوایان شایسته تفسیر شده دلیل بر وسعت مفهوم آیه است که همه زینتهای ظاهری و باطنی را در بر میگیرد.
🌸 در کتاب المقنع گفته است: «سنت در افطار عید قربان این است که بعداز نماز انجام شود و درعید فطر قبل از نماز.
🌸 از امام صادق (علیهالسلام) نقل شده که فرمود: اگر در روز عید فطر برای رسول خدا(ص) عطر میآوردند اول به زنان خود میداد.
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
👉👉http://www.wikifeqh.ir/نماز_عید_فطر
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث #قرآنی و #کلامی
✅امدادهای غیبی:
🌸 امداد غیبی تعبیری مرکب از دو واژه «امداد» و «غیب» است.
ریشه «امداد» کلمه «م د د» است که معنای انبساط و امتداد دارد.
«مدّت» نیز که برای زمان مستمر بهکار میرود از همین باب است.
این واژه بر زیاد شدن هم دلالت دارد، چنانکه زمان مدّ آب رودخانه، بر آب آن افزوده میشود.
🌸 «امداد» یاری کردن دیگری است، و بیشتر در موارد دوستداشتنی بهکار میرود، بر خلاف «مدّ» که در موارد ناپسند استعمال میشود.
🌸 امداد منحصر به چیزهای مادی نیست و در معنویات هم بهکار میرود.
🌸 معنای غیب:
«غیب» چیزی است که از انسان پوشیده و مخفی است، گرچه به معنای شک نیز بهکار رفته است، زیرا شک معمولا در امر مخفی حاصل میشود. برخی واژهپژوهان آن را به معنای پوشیده از چشم گرفتهاند.
🌸 با توجه به معنای امداد و غیب معلوم میشود که امدادهای غیبی به معنای مددهایی است که از غیب سرچشمه میگیرد، هر چند با عنایت به معنای لغوی واژه مزبور میتوان جهان و نظم، حیات و نشاط و همه نعمتهای موجود در آن را مدد گرفته از عالم غیب و از مصادیق امدادهای غیبی دانست، چنانکه قرآن، اموال و فرزندان را از امدادهای الهی دانسته است ولی این ترکیب اصطلاحاً به معنای مددهای غیبی ویژه در زندگی بشر است.
🌸 سنت بودن امداد غیبی:
🔹 گروهی از آیات قرآن که به کمکهای ویژه خدا اشاره کرده است به عنوان وعده تخلفناپذیر الهی بر وقوع حتمی آنها تأکید میکند: «و کانَ حَقًّا عَلَینا نَصرُ المُؤمِنین»
برخی گفتهاند: ظاهر آیه، یاری شدن مؤمنان در دنیاست؛ ولی این گفته صحیح نیست، زیرا اولا چیزی ظاهر آیه را مقید نمیسازد و ثانیاً برخی از روایات عمومیت آن را نسبت به دنیا و آخرت تأیید میکند.
🔹 از حمایت مؤکد خدا از پیامبران خویش و پیروان آنها سخن میگوید: «اِنّا لَنَنصُرُ رُسُلَنا والَّذینَ ءامَنوا فِیالحَیوةِ الدُّنیا ویَومَ یَقومُ الاَشهد» و خداوند در سوره صافّات یاری کردن رسولان از جانب خودش را قطعی دانسته: «ولَقَد سَبَقَت کَلِمَتُنا لِعِبادِنَا المُرسَلین اِنَّهُم لَهُمُ المَنصورون» و آن را به صورتهای گوناگون تأکید کرده است؛ مانند: «کَتَبَ اللّهُ لاََغلِبَنَّ اَنَا ورُسُلی»
🔹 در اثبات امدادهای غیبی و سنت بودن آن و پیروزی پیامبران توجه به انواع عذابهایی که خدا بر مکذبان رسولانش در گذشته فرو فرستاده، کفایت میکند: «ثُمَّ اَرسَلنا رُسُلَنا تَترًا کُلَّ ما جاءَ اُمَّةً رَسولُها کَذَّبوهُ فَاَتبَعنا بَعضَهُم بَعضًا وجَعَلنهُم اَحادیثَ فَبُعدًا لِقَوم لا یُؤمِنون»
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
👉👉http://wikifeqh.ir/امدادهای_غیبی
#ویکی_فقه #امدادهای_غیبی #سنن_الهی #سنت_های_خداوند #دعای_پیامبران #پیروزی_حق_بر_باطل
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به #مباحث #کلامی #تاریخی #حجاب_اسلامی
✅ نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر
🌸 حجاب، اصطلاحی دینی ناظر به حکم پوشش زنان در برابر دیگران، بهویژه مردان غیرمحرم، میباشد.
🌸 نویسنده محترم کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر درصدد برآمده این تلقی از حجاب زن مسلمان را به چالش بکشد و فرضیهاش این است که حجاب شرعی در زمان پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)، این اندازه نبوده، بلکه چیزی در حد پوشاندن تنه و ران و بازو بوده، و اسلام اصراری بر پوشش زن در برابر مردان نامحرم ندارد.
🌸 این کتاب بهتدریج در میان افراد غیرمتخصص شیوع پیدا کرده و در میان طیف خاصی از جامعه به عنوان مدرک مهمی علیه حجاب شرعی قلمداد گردیده است.
🌸 واقعیت غیرقابل انکار، این است که در دوره جاهلیت و قبل از آمدن اسلام، وضعیت منحطی به لحاظ پوشش و روابط جنسی در جامعه عرب جاهلی وجود داشته است. اما پیشفرضِ نویسنده محترم این است که «امکان ندارد پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) توانسته باشد این وضع را در مدت ۲۳ سال نبوت خود بهتدریج اصلاح کرده باشد.
🌸 از نظر نویسنده، یکی از ریشههای اصلی تلقی امروزی در باب حجاب، اقدامات خلیفه دوم میباشد. البته سوالی که هرگز بدان پرداخته نمیشود این است که چرا خلیفه دوم توانسته کاری را که از نظر نویسنده، انجام دادنش، برای پیامبر خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در ۲۳ سال محال بوده، ۵ سال بعد در جامعه محقق کند؟
🌸 اکثر قریب به اتفاق متون مورد بررسی در کتاب، عربی بوده و در موارد متعددی به نظر میرسد تحلیل نویسنده ناشی از اشتباه در ترجمه عبارات است که گاه این اشتباهات، منجر به انتساب نسبتهای توهینآمیز و یا رکیکی درباره برخی شخصیتهای بزرگ اسلامی مانند پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)، حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) یا برخی از زنان والامقام پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) گردیده است.
⚡️مسئله مقاله این است که آیا دلایل نویسنده کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر، توان اثبات برداشتهای مذکور از آیات و روایات را دارد و آیا دقتهای لازم در بررسی و گزارش نظرات فقها انجام شده است؟
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/نقد_کتاب_حجاب_شرعی_در_عصر_پیامبر
#ویکی_فقه #حجاب #آیات_حجاب #آیه_وجوب_حجاب #الزام_حکومتی_حجاب
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به #مباحث #کلامی #اعتقادی
✅ حدیث کساء
🌸 رویداد کساء یکی از مهمترین حوادث روشنگر تاریخ زندگی پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در جهت معرفی پیشوایان و راهنمایان امت اسلام و یکی از نقاط روشن و بر جسته خصائص و فضایل اهلبیت گرامی ایشان است.
🌸 حدیث کساء از احادیث مشهور بین خاصه و عامه بوده که در کتب فریقین به طرق و اسانید مختلف بیان شده است و مبدا اصطلاحاتی همچون اصحاب کساء، آل عباء، پنج تن آل عبا و... گردیده است.
🌸 در میان شیعه امامیه، متن خاصی از حدیث کساء به روایت از حضرت زهرا (علیهاالسّلام) منقول است که در مجالس و محافل به قصد تبرک و توسل، برای قضای حاجات و رفع مشکلات، شفای بیماران و دفع ناملایمات خوانده میشود و آثار شگفتی از آن به تجربه رسیده است.
🌸 حدیث کساء از حیث سند، قطعی و غیر قابل تردید بوده و محدثان و راویان بسیاری در کتب معتبر خویش از آن یاد کردهاند به گونهای که نقل آن به حد تواتر رسیده است.
🌸 متن بسیاری از احادیثی که واقعه کساء را روایت کردهاند به روشنی نشان میدهند که این رویداد، در پی نزول آیه تطهیر و در جهت تفسیر و تبیین آن تحقق یافته است. همچنین نقل شده که پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در پایان عمر پر برکتشان اهل کساء را دعا مینموده و آنها را اهل بیت خود میخوانده است.
🌸 مضمون حدیث ثقلین و تاکید پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بر این نکته که قرآن و اهلبیت تا روز قیامت با هم هستند و جامعه اسلامی موظف به پیروی از آنان است به روشنی دلالت دارد بر اینکه مصادیق اهلبیت (علیهالسّلام) به اصحاب کساء که آخرین آنان پنجاه سال بعد از رحلت رسولخدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) به شهادت رسید محدود نمیشوند، بلکه چنان که در شماری از روایات اهلبیت (علیهالسّلام) بدان تصریح گردیده است نه تن از فرزندان حسین (علیهالسّلام) نیز بدان افزوده میشوند.
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/حدیث_کساء
#ویکی_فقه #اصحاب_کساء #پنج_تن_آل_عبا #اهل_بیت
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به #مباحث #فلسفی #عرفانی #اخلاقی
✅ برزخ در فلسفه و عرفان
🌸 برزخ، در لغت به معنای حاجز و جداکننده دو چیز از یکدیگر، و در قرآن و احادیث و متنهای فلسفی و عرفانی به همین معنا، بسیار به کار رفته است.
🌸 کاربرد اصطلاحی این واژه، خصوصاً در منابع دینی به معنای مرحلهای بین دنیا و آخرت (یا مرگ و قیامت) و در متنهای عرفانی و فلسفی برزخ به عالمی گفته شده است که حد واسط بین مجرّدات و مادّیات است.
🌸 از این عالم با نامهای «عالم مثال» (مشهورترین اسم)، «خیال منفصل»، «خیال مطلق»، «ارض حقیقت»، «اقلیم ثامن»، «هُوَرْقَلیا»، «عالم برازخ»، «ملکوت اسفل»، «اشباح مجرّد»، «صُوَرمعلّقه»، «شهادت مضاف» و «خیال عالم» یاد کردهاند.
🌸 ابن عربی، که بیش از دیگران به بحث برزخ پرداخته است، از وجود «برزخ نزولی» (در «قوس نزولی» وجود) و «برزخ صعودی» (در «قوس صعودی» وجود) سخن گفته است.
🌸 برزخ نزولی، مظهر تفصیلی عالم ارواح و منشأ موجودات عالم شهادت است، به عبارت دیگر، عالم شهادت صورت نازله و تعین برزخ نزولی است.
🌸 برزخ صعودی عبارت است از صورتهای اعمال و نتیجه کارهای انسان در عالم شهادت.
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/برزخ_در_فلسفه_و_عرفان
#ویکی_فقه #برزخ #برزخ_فلسفی #عالم_مثال
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث #کلامی
✅ توسل
🌸 توسل از ماده «وسل» به معنای انجام دادن کاری برای تقرب به یک چیز یا شخص است.
🌸 توسل در اصطلاح به این معناست که انسان در هنگام دعا و استغاثه، به درگاه الاهی چیزی عرضه کند که واسطه پذیرش توبه و اجابت دعای او و بر آورده شدنِ درخواستش باشد، مانند صفات و اسمای الهی یا نام پیامبر اکرم و دعای آن حضرت یا نام اولیای عظیم الشأن و فرشتگان.
🌸 آیات بسیاری در قرآن کریم وجود دارد که سیله قرار دادن مقام انسان صالحی در پیشگاه خداوند و درخواست حاجت از خداوند به خاطر آن وسیله، مشروع میداند.
🌸 آیه ۳۵ سوره مائده به آیه توسل مشهور است. "يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسيلَةَ وَ جاهِدُوا في سَبيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد! و وسيلهاى براى تقرب به او بجوئيد! و در راه او جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد!".
🌸 آیات بسیاری در قرآن کریم وجود دارد که در خواست از غیرخداوند را مشروع میداند:
⚜️ طلب استغفار حضرت ابراهیم (علیهالسّلام) از خداوند برای عمویش (توبه:114)
⚜️ ماجرای برادران حضرت یوسف (علیهالسّلام) و درخواست استغفار از پدرشان حضرت یعقوب (علیهالسّلام) (یوسف:97)
⚜️ خداوند در آیه ۶۴ سوره نساء خطاب به پیامبرش میفرماید: «وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِیمًا؛ و اگر آنان وقتی به خود ستم کرده بودند، پیش تو میآمدند و از خدا آمرزش میخواستند و پیامبر نیز برای آنان طلب آمرزش میکرد، قطعاً خدا را توبهپذیرِ مهربان مییافتند.»
🌸در سیره مسلمانان صدر اسلام و یاران پیامبر مواردی وجود دارد که نشان میدهد توسل به صالحان و پاکدامنان از دیدگاه آنان امری مقبول و پسندیده بوده است.
🌸 درباره جواز و مشروعیت انواع توسل مذاهب اسلامی کمتر اختلاف نظر دارند، ولی معدودی از حنبلیان به پیروی از ابن تیمیّه دامنه توسلهای مشروع را بسیار محدود کرده و آن را تنها شامل توسل به خدا و اسما و صفات او دانستهاند.
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/توسل
#ویکی_فقه #توسل #توسل_در_قرآن #توسل_به_اهل_بیت
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به #مباحث #اخلاقی
✅ قناعت
🌸 قناعت در لغت، به معنای راضی بودن به آن چه قسمت و روزی انسان بوده و یا به معنای اکتفا کردن به اندک از آنچه مورد نیاز انسان است، میباشد.
🌸 قناعت در اصطلاح، عبارت از این است که انسان بیش از هر چیز به خداوند متعال متکی بوده و به هرچه در اختیار دارد خشنود و سازگار باشد و با عزت نفس و آبرومندی به سر برده و هیچگاه چشم داشتی به دیگران نداشته و از نداشتن امور مادی و کمبودها اندوهگین و حسرتزده نباشد.
🌸 قناعت صفتی است که با تکرار و تمرین در انسان بصورت ملکهای در میآید که باعث خشنودی و راضی شدن به چیز کم و نگه داشتن نفس از زیادهخواهی میشود.
🌸 قناعت در فرهنگ غنی اسلام یکی از شاخصهای بالندگی و آفرینندگی و خلاقّیت و عزّت است که ممکن است در فرد یا یک ملت تحقق یابد. هر کس میتواند با توجه به شرایط و وضعیتی که در آن قرار دارد طبق این اصل الهی رفتار کند و به اقتصاد جامعه کمک کند.
🌸 در متون دینی و روایی نتایج فراوانی برای قناعت ذکر شده است:
⚜️ حیات طیبه: از حضرت علی (علیهالسلام) پرسیدند که منظور خداوند از حیاة طیبه در آیه "مَن عمل صالحاً من ذکرٍ او اُنثی و هو مومنَ فلنحییَّهُ حیاهً طیبه؛ هر مرد و زن با ایمانی که کار نیکی انجام دهد او را زندگی پاکیزه خواهیم بخشید" چیست فرمودند: هی القناعهِ.
⚜️ سبکی حساب در روز قیامت: حضرت علی (علیهالسلام ) فرموده است: "اِقنَع بِما اوتیتَهُ َحِفَّ علیکَ الحساب؛ به آنچه داده شدی قناعت ورز تا حساب روز قیامت بر تو سبک و آسان گردد".
⚜️ رضایت خداوند: امام صادق (علیهالسلام) میفرمایند: "من رضي من الله باليسير من المعاش رضي الله منه باليسير من العمل؛ هر که به معاش اندک خدا راضی گردد خدا هم به عمل اندک او راضی شود".
⚜️ عزّت و سربلندی: حضرت علی (علیهالسلام ) میفرمایند: "ثَمَرةُ القَناعَةِ العِزُّ؛ عزّت و سربلندی نتیجه قناعت است".
⚜️ بینیازی از مردم: حضرت علی (علیهالسلام) میفرمایند: "القناعهُ راسِ الغِنی؛ قناعت راس بینیازی و ثروت است".
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/قناعت
#ویکی_فقه #قناعت #زهد #رزق_و_روزی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به #مباحث #اعتقادی #مهدویت
✅ رجعت
🌺 رجعت در لغت مصدر مره به معنی يكبار بازگشت است، در معارف دینی رجعت به معناى زنده شدن بعضى انسانهای نيكوكار و بدکار خاص، در زمان ظهور امامزمان (عجّلاللهفرجهالشریف) است که از روايات و بعضى آیات استفاده مىشود و لزوما یک مرتبه بودن رجعت که از معنی لغوی آن استفاده میشود، در این اعتقاد شرط نشده است.
🌺 رجعت در اصطلاح علم کلام در عقیده شیعیان عبارت است از اینکه: خداوند گروهی از اموات را در هنگام ظهور حضرت مهدی آل محمد (عجّلاللهفرجهالشریف) به همان صورتی که در عالم ماده داشتند به دنیا بر میگرداند، گروهی را عزیز و گروهی را ذلیل میکند و اهل حق را بر اهل باطل غلبه داده، داد مظلومان را از ستمگران میگیرد.
🌺 رجعت با اندک فاصله بعد از ظهور ولی عصر (عجّلاللهفرجهالشریف) و پیش از شهادت آن حضرت و برپاشدن قیامت واقع خواهد شد. اعتقاد به رجعت از باورهای ضروری و تردید ناپذیر شیعه است که بر آیات قرآن و احادیث معصومین (علیهمالسّلام) و ادله عقلی استوار میباشد.
🌺 بطور کلی بازگشت به دنیا طبق روایات اختصاص به مؤمن خالص و کافر خالص دارد. در برخی روایات بطور مشخص نام افرادی كه رجعت ميكنند ذکر شده است، از پیامبران، حضرت اسماعیل بن حزقیل و دانیال و یوشع و عیسی و خضر و حضرت رسولاکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و نیز ائمه اطهار (علیهمالسّلام) و جمعی از اصحاب چون سلمان، مقداد، جابربن عبدالله انصاری، مالک اشتر، مفضل بن عمر و حمران بن اعین و میسر بن عبدالعزیز و نیز اصحاب کهف و....ذکر شدهاند.
🌺 یکی از ادله قرآنی دال بر رجعت آیه 83 سوره نمل است: "وَ يَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجاً مِمَّنْ يُكَذِّبُ بِآياتِنا فَهُمْ يُوزَعُونَ؛ (به خاطر آور) روزى را كه ما از هر امّتى، گروهى را از كسانى كه آيات ما را تكذيب مىكردند محشور مىكنيم؛ و آنها را نگه مىداريم تا به يكديگر ملحق شوند!".
🌺 اين آيه صراحت دارد كه دسته هايى از ستمكاران برانگيخته مىشوند، نه همه آنها، و منظور از آن برانگيخته شدن در روز قيامت نيست؛ زیرا حشر قيامت، رستاخيزى همگانى است.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/رجعت
#ویکی_فقه #رجعت #رجعت_کنندگان #رجعت_در_قرآن
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به #مباحث #فلسفی
✅ قاعده الواحد
🌸 قاعده الواحد به این معناست که بین هر علت و معلول آن باید تناسب و سنخیت باشد، وگرنه لازم میآید که هر معلولی از هر علتی بتواند صادر شود هر چند با آن علت تناسب و سنخیت نداشته باشد، مثلا آب بسوزاند و آتش خاموش کند.
🌸 فلاسفه معتقدند این قاعده بدیهی و روشن است و نیازی به استدلال ندارد در عین حال تبیینهای گوناگونی از این قاعده ارائه کردهاند.
🌸 فلاسفه براساس این قاعده جهان را دارای نظام طولی میدانند که تنها معلول نخستین، و بدون واسطه و به طور مستقیم از خداوند صادر شده است و موجودات دیگر نظام طولی از موجودات پیش از خود صادر شدهاند و در نتیجه با واسطه و به طور غیرمستقیم، معلول ذات واجب میباشند. و این نظام طولی به جهان ماده ختم شده است.
🌸 این قاعده مورد قبول همه فلاسفه اسلامی (مشائین، اشراقیین، حکمت متعالیه) میباشد. اما متکلمین با آن به مخالفت پرداخته گفتهاند تندادن به این قاعده محدودکردن قدرت خداوند است، اما فلاسفه در پاسخ میگویند صدور معلولهای زیاد از علت واحد، محال عقلی است و چیزی که محال باشد هرگز قدرت خدا به آن تعلق نمیگیرد و لازمۀ آن محدود شدن قدرت خدا نیست.
🌸 یکی از مهمترین انتقادات متاخرین بر اصل سنخیت که اساس قاعده الواحد میباشد از سوی دکتر یثربی ارائه شده است. ایشان اصل سنخیت را از اساس بیبنیان میانگارد و همه تبیینهای این قاعده را بیپایه میخواند.
🌸 بنظر میرسد که درک منتقدان از اصل علیت درکی ماهیتی است و نه وجودی! زیرا اگر علیت را مطابق فلسفه ملاصدرا به صورت وجودی تلقی کنیم، یعنی بگوییم معلول چیزی جز فقر مطلق و احساس نیاز به علت خود نیست و این تنها علت است که وجود دارد و معلول تنها استشراقی از علت است، آن گاه خواهیم دید که اصل سنخیت در پرتوی اصل علیت امری اجتناب ناپذیر خواهد شد.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/قاعده_الواحد_(فلسفه)
#ویکی_فقه #قاعده_الواحد #صدور #اصل_سنخیت
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به #مباحث #کلامی
✅ تولی و تبری
🌺 تولی از ماده «و-ل-ی» به معنای به کار کسی پرداختن،، قبول ولایت، کسی را دوست و سرپرست گرفتن و پیروی کردن است.
🌺 تبری از ماده «ب-ر-أ» به معنای دوری از عیب و نقص و دوری جستن از چیزی آمده است.
🌺 در اصطلاح، این هیئت ترکیبی (تولی و تبری) در مفاهیم دوستی خدا، دوستی با دوستان خدا، پیامبران ، امامان معصوم و مؤمنان و دشمنی با دشمنان خدا و دشمنان انبیا و اولیای الهی و نیز اعتقاد به ولایت اهل بیت محمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و دوستی با آنان و دشمنی با دشمنان آنان و حب و بغض در راه خدا استعمال شده است.
🌺 مدار دین بر حب و بغض فی اللّه است، از این رو ایمان راستین، محکوم معادله تولی و تبری است که مؤمن بر اساس آن هم باید از انوار ارباب کمال و اهل حق استضائه کرده و همنشینی و دوستی با آنها را برگزیند و هم باید از رفاقت و دوستی هواپرستان و اهل بدعت بپرهیزد تا به صراط مستقیم الهی که همان ایمان خالص است دست یابد.
🌺 از امام صادق (علیهالسّلام) سوال شد که: آیا دوستی و دشمنی از ایمان است؟ فرمودند: آیا ایمان جز دوستی و دشمنی است؟»
در روایت دیگری، امام صادق (علیهالسّلام) می فرماید: «من أحبّ للّه و أبغض للّه و أعطی للّه فهو ممّن کمل إیمانه؛ آن کس که برای خدا دوستی بورزد، برای خدا دشمنی کند و برای خدا ببخشد، از کسانی است که ایمان او کامل شده است.»
🌺 مراد از «العُروَهِ الوثقی» در آیه ۲۵۶ بقره نیز حب فی اللّه و بغض فی اللّه و محبت اهل بیت (علیهمالسلام) دانسته شده و از پیامبر اعظم (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) روایت شده: کسی که دوست دارد بر کشتی نجات سوار شده، به دستگیره قابل اطمینان چنگ زند و به ریسمان الهی آویخته شود، باید بعد از من علی (علیهالسلام) را دوست بدارد و با دشمنان وی دشمن باشد و از امامان هدایت (فرزندان وی) پیروی کند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/تولی_و_تبری
#ویکی_فقه #تولی #تولی_و_تبری #اهل_بیت
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به #مباحث #کلامی
✅ حدوث و قدم کلامی
🌸 لغت حدوث، از ریشه حَدَث، به معنای هست شدن چیزی است پس از نیست بودنش، و قدیم، از ریشه قَدَمَ، در معنایی خلاف حدوث بهکار میرود. همچنین اشتقاقهای مختلف حدث بر تازگی دلالت دارد و قدیم بر امری که مربوط به گذشته باشد و مدت زمان زیادی بر آن گذشته باشد، بهکار رفته است.
🌸 در اصطلاح متکلمان، حادث تعریفهای مختلفی پیدا کرده است، از جمله: آنچه بعد از آنکه نبود هستی یافت، آنچه برای وجودش ابتدایی هست، آنچه مسبوق به عدم یا مسبوق به غیر است. برای قدیم نیز چند تعریف ذکر کردهاند، از رایجترین آنها تعریف قدیم به چیزی است که ابتدایی ندارد.
🌸 بسیاری از مفسران آیات مختلف قرآن را به صورت استدلالهایی بر حدوث تفسیر کردهاند. در احادیث امامان (علیهمالسلام) نیز ادله حدوث عالم و نفی قدم را میبینیم.
⚜️ در توحید ابن بابویه در باب اثبات حدوث عالم آمده است که فردی از امام رضا (علیهالسلام) میپرسد دلیل حدوث عالم چیست و امام حادث شدن خود او را دلیل بر حدوث عالم میشمرند.
⚜️ امام صادق (علیهالسلام) در پاسخ ابن ابیالعوجاء درباره دلیل حدوث عالم، به وجود تغییر و زوال در اشیای عالم، که منافی قدیم بودن است، اشاره میکنند.
🌸 براهین متکلمان درباره حدوثعالم را به دو دسته میتوان تقسیم کرد: آنهایی که مستقیمآ حدوث عالم را اثبات میکنند و آنهایی که تنها قدیم و ازلی بودن عالم را طرد میکنند، چه راه سومی متصور نیست و با ابطال یکی دیگری اثبات میشود.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/حدوث_و_قدم_کلامی
#ویکی_فقه #حدوث #قدم #حدوث_و_قدم_کلامی #حدوث_و_قدم_فلسفی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای برای علاقهمندان به مباحث فلسفی
✅ نفسالامر
🌸 یکی از اساسیترین سوالاتی که به لحاظ معرفتشناختی از گذشتههای دور تاکنون ذهن بشر را به خود معطوف کرده این است که معیار و ملاک حقیقت و خطا یا صدق و کذب چیست؟ این مساله در فلسفه غرب معمولاً تحت عنوان (fact) مورد بحث قرار میگیرد.
🌸 مفهوم نفسالامر، چنانکه بزرگان حکمت اسلامی گفتهاند، به معنای «خود شیء» است اما در باب تعیین مصداق نفسالامر بین حکما اختلاف وجود دارد.
🌸 حکمای متقدم غالبا «نفسالامر» را در موجودی جستجو میکردند که در آنجا حقایق ادراکات تحقق دارد و از آن با عناوین زیر یاد کردهاند:
۱. تفسیر نفسالامر به علم الهی ۲. عالم مجردات ۳. عالم امر ۴. عالم اعلی ۵. اعیان ثابته ۶. ربالنوع انسانی ۷. اسماء الهی ۸. عقل کل ۹. لوح محفوظ ۱۰. کتاب مبین ۱۱. نفس کلی ۱۲. مثل افلاطونی ۱۳. قلب انسان کامل ۱۴. عقل فعّال ۱۵. شیطان در مورد قضایای کاذبه و جز آن
🌸 اما حکمای متاخر نفسالامر را در موجودی خاص نظیر عقل فعال، شیطان و... جستجو نمیکنند، بلکه در صدد برمی آیند که براساس نوع حکایت قضیه، برای آن از چیزی به نام نفسالامر سخن گویند.
⚜ حکیم سبزواری نفسالامر را صرف «نفس الشی ء» دانسته است.
⚜میرداماد، نفسالامر را «مطلق وعاء حصول» میداند.
⚜ آقا علی مدرس نفسالامر را خارج از ظرف انعقاد قضیه معرفی کرده است.
⚜ علامه طباطبایی نفسالامر را ظرفی دانستهاند که شامل مطلق ثبوت و تحقق میشود.
⚜ علامه جعفری مینویسد که نفسالامر عبارت است از آن موقعیت تجریدی نفس یا من.
⚜ استاد مصباح یزدی نفسالامر را ظرف ثبوت محکیات دانستهاند.
⚜ آیتاللّه جوادی آملی نفسالامر را به معنای شی ء در حد ذات خود میداند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/نفسالامر
#ویکی_فقه #معرفت_شناسی #نفسالامر #حقیقت #صدق
@wikifeqh_ir