بسم الله الرحمن الرحیم
#ادب_تقدس_زدایی
✍️ سید مهدی مرتضوی
تذکر: منظور از تقدس در این نوشتار، تقدس از جنس عصمت است.
انسانها معمولا برای کسانی که به آنها ارادت دارند تقدس قائلند و آنها را به مرز عصمت رسانده و فوق خطا و فوق نقد تلقی میکنند.
این پدیده در همه جوامع و مذاهب بوده و هست. برخی شیعیان نیز درباره برخی اصحاب اهلبیت ع و بزرگان دینی که از حد متعارف پاکتر و خوش اخلاقتر و عالمتر بودند دچار غلو شده و کم کم آنها را یکی از ارکان دین تلقی میکردند.
در کتب روایی باب مفصلی با عنوان نهی از طلب رئاسه وجود دارد که نشان دهنده دغدغه اهلبیت ع درباره این موضوع است. مخاطب این روایات بزرگان شیعه از جمله ابو حمزه ثمالی و زراره و محمد بن مسلم و مومن طاق و ... هستند.
در زمان اهلبیت ع اکثر شیعیان به امام دسترسی نداشتند و مرجع دینی و علمی شیعه، بزرگانی بودند که به تدریج در اذهان برخی از عوام شیعه به رکن دین تبدیل میشدند.
اهلبیت از یک طرف شیعیان را به عالمان دین ارجاع میدادند و از طرف دیگر هم به شیعیان و هم به خود این بزرگواران میآموختند که هیچ بزرگی را در کنار حجت خدا قرار ندهند و او را مصون از خطا تلقی نکنند.
حفظ احترام عالمان دین مطلبی متمایز از معصوم انگاشتن آنهاست. با یکی باید مقابله کرد و دیگری را تثبیت نمود.
البته حفظ احترام اختصاص به عالمان دینی ندارد. عقلا و شرعا و اخلاقا هتک هیچ شخص و شخصیتی جائز نیست.
هنگامی که میخواهیم با تقدس شخصیت بزرگی مانند علامه طباطبایی یا شیخ مفید یا یک عالم دینی که از سوی ارادتمندانش فوق اشتباه تلقی می شود، مقابله کنیم همزمان باید بر حفظ احترام آن شخصیت تأکید کنیم.
وقتی میخواهیم ارادتمندان یک عالم دینی همچون علامه طباطبایی یا شیخ مفید یا حتی یک روحانی کمتر شناخته شده را متوجه کنیم که در زمینه معصوم انگاری شخصیت مورد علاقه شان اشتباه می کنند لازم نیست احترام آن شخصیت را نقض کنیم بلکه همزمان باید بر حفظ احترام آن شخصیت تأکید کنیم.
پروزه تقدس زدایی باید همراه حفظ احترام باشد. وگرنه با بی احترامی خلط شده و مورد پذیرش ارادتمندان شخصیتها قرار نگرفته و به تنش بین گروه های اجتماعی منجر می شود.
تقدس زدایی باید با ادبیات محترمانه انجام گیرد.
گفتگوی محترمانه درباره تقدس یا نقد و نفی آن، به نفی تقدس غیر معقول کمک می کند و سطح اندیشه و تفکر را در گفتگوهای جاری در جامعه بالا می برد. اما تقدس زدایی بدون تأکید بر احترام به بزرگان، به #دوقطبی_کردن عرصه اندیشه انجامیده و سطح گفتگوهای جاری در جامعه را نازل کرده و زمینه سوء تفاهم، #تنش و خشونت اجتماعی را فراهم می کند.
#تقدس_یا_احترام
✅https://eitaa.com/yad_dashtha
یادداشتها
بسم الله الرحمن الرحیم احتمالا درباره مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه عفاف و حجاب چیزهایی ش
بسم الله الرحمن الرحیم
✍️ سید مهدی مرتضوی
#روش_صحیح_را_نمیدانیم۵
بارها شنیده ایم که بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی بیش از بیست نهاد فرهنگی باید در زمینه عفاف و حجاب فعالیت کنند. در کنار این نهادها، نیروی انتظامی و قوه قضائیه نیز باید از این فعالیتهای فرهنگی پشتیبانی انتظامی و قضائی نمایند. و بارها شنیده ایم که از بین تمام نهادهای موظف در این زمینه، فقط نیروی انتظامی وظیفه خود را انجام داده است و سایر نهادهای فرهنگی به وظایف خود عمل نکرده اند.
اواسط تابستان ۴۰۱ یک جلسه #غیر_رسمی در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، با حضور تعدادی از مسوولان دغدغه مند در زمینه #عفاف_و_حجاب برگزار شد. ناخواسته در این جلسه غیر رسمی حضور داشتم. یکی از محورهای مورد بحث آن بود که نهادهای مسوول در موضوع عفاف و حجاب، احضار شوند و مورد پرسش قرار گیرند که چرا در این زمینه اقدام نکرده اند.
اجازه خواستم تا نکات زیر را خدمت اعضای محترم جلسه عرض کنم:
🔸 اکثریت مومنان بر اساس #غیرت دینی شان می خواهند در زمینه عفاف و حجاب فعالیت کنند اما روش صحیح آن را نمی دانند. بسیاری از #نهادهای_فرهنگی نیز وضعیتی مشابه دارند. مسوولان فرهنگی بر اساس عرق دینی خود می خواهند فعالیت فرهنگی #موثر انجام دهند و مصوبات شورای عالی را اجرا کنند اما نمی دانند چگونه و با چه روشی باید اقدام کنند.
🔸 #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی نهادهای مزبور را مکلف کرده در این زمینه اقدام کنند اما درباره #مبانی و #چگونگی و #روش فعالیت فرهنگی صحیح و موثر، سکوت کرده است. گویا از نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی، مبانی و روشهای صحیح فعالیت فرهنگی بسیار واضح بوده و نیازی به تبیین آنها از جانب شورا احساس نشده است. یا آنکه شورای محترم، وظیفه شناسایی مبانی و روش صحیح فعالیت را بر عهده نهادهای مذکور گذاشته و کار خود را در حد یک نهاد قانون گذار #تقلیل داده و از خود رفع تکلیف کرده است.
🔸 در صورت اصرار شورای عالی برای مطالبه و مواخذه این نهادها، آنها پاسخ خواهند داد اگر ما فلان اقدام یا فعالیت را انجام می دادیم، #گسلهای اجتماعی تقویت شده و #وحدت و انسجام ملی تضعیف گشته و زمینه #تنش در جامعه فراهم می شد. در آن صورت آیا شورای عالی، این نهادها را مواخذه نمی کرد که چرا چنین کردید؟
🔸 وظیفه شورای عالی انقلاب فرهنگی آن است که این نهادها را فرا بخواند و مشکلات و چالشهایی که هر کدام از این نهادها با آنها مواجه بوده اند را بشنود و به آنها مشورت داده یا آنها را راهنمایی کند و برای رفع موانعی که بر سر راه انجام فعالیتشان قرار دارد راهکاری بیابد.
🔸 لازم نیست مومنان را فرا بخوانیم تا امر به معروف کنند یا نهادهای فرهنگی را مکلف کنیم تا اقدام فرهنگی مناسب انجام دهند. نیاز اساسی آن است که به مومنان و نهادهای فرهنگی نشان داده شود که #روش_صحیح امر به معروف یا فعالیت فرهنگی چگونه است. در آن صورت مومنان و نهادهای فرهنگی به وظیفه خودشان عمل خواهند کرد.
🔸 بهترین نخبگان کشور به عنوان #اعضای_حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی یا #کارشناسان #دبیرخانه شورا انتخاب می شوند تا همین گره ها را بگشایند و برای #پرسشهای_دشوار، پاسخ بیابند اما متاسفانه این عزیزان در خدمت #بوروکراسی_اداری برای #تصویب_قانون در آمده اند و از #اندیشه_ورزی در زمینه مبانی و روشها و چگونگی فعالیت فرهنگی در زمینه عفاف و حجاب غفلت ورزیده اند. کاش اعضای حقیقی شورا و دبیرخانه آن با دعوت از نخبگان صاحبنظر و نهادهای مسوول، #هستههای_اندیشهورز در زمینه شیوه های صحیح فعالیت فرهنگی و اجرا کردن قانون مصوب خود تشکیل می دادند.
🔸 مطالبه صرف از نهادهای فرهنگی و مسوولان آنها به #محاکمه آنها تبدیل خواهد شد و در نهایت این مطالبه به سمت شورای عالی انقلاب فرهنگی باز خواهد گشت و این شورا #متهم خواهد شد.
✅https://eitaa.com/yad_dashtha