۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
.
1️⃣ «وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتامى فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ ...»
چه ارتباطی هست بین اینکه شخص بترسد از اینکه در مورد یتیمان به قسط رفتار نکنید، با اینکه برود و با زنانی ازدواج کند؟!
در بحث از شأن نزول، به چند قول اشاره شد که هریک وجهی برای این ارتباط را بیان میکنند:
🔹1. (شأن نزول 1) تعبیر «مبادا در مورد یتیمان به قسط رفتار نکنید» ناظر به «ازدواج با دختران یتیم» باشد؛ آنگاه ادامه آیه کاملا مرتبط میشود؛ یعنی آیه ناظر به دختران یتیمی است که کسی که سرپرستیاش را عهدهدار شده میخواهد با آنها ازدواج کند؛ و اینجا احتمال اینکه وی از این ازدواج، هدفش آن باشد که اموال آنها را که فعلا در اختیار داشته تصاحب کند بالاست؛ در واقع، آیه هشدار میدهد که با وجود چنین نگرانیای بهتر است که کسی که سرپرستی یتیمی را عهدهدار شده خودش با وی ازدواج نکند.
🔸اشاره شد که این معنا، با این نکته که این آیه در ادامه آیه 127 نازل شده باشد تناسب دارد و البته علامه طباطبایی توضیحی میدهند که کاملا ادامه آیه قبل محسوب شود. میگویند:
با توجه به کثرت جنگهای بین قبایل در جاهلیت، تعداد یتیمان جامعه زیاد بوده و غالبا قدرتمندان این ایتام را ظاهرا تحت تکفل میگرفتند اما در واقع، اموال آنان را تصاحب میکردند و به آنان نمیدادند و وقتی اینان بزرگ میشدند نه مالی داشتند و نه کسی به ازدواج با آنان رغبت میکرد. در این فضا آیه قبل بشدت هشدار میدهد در خصوص سوءاستفاده از اموال یتیمان؛ و این آیه مطلب را بیشتر پیش میبرد و میگوید عدالت در مورد یتیمان را باید بقدری جدی بگیرید که اگر احتمال میدهید ازدواج شما با دختر یتیمی که تحت سرپرستی شما بوده، چهبسا به خاطر بالا کشیدن اموال او، و در نتیجه ظلم به او باشد، از چنین ازدواجی هم صرف نظر کنید؛ و بروید و با زنان دیگر ازدواج کنید.
📚(المیزان، ج4، ص166)
🔸این توضیح، با مضمون برخی روایات نیز هماهنگ است که میگویند کنار کشیدن مومنان از یتیمان به خاطر ترس از ظلم به آنان بقدری شد که کم مانده بود کسی سرپرستی یتیمی را قبول نکند و آیه 220 سوره بقره (که مخالطه با یتیمان – که منجر به درهم شدن اموال یتیم با اموال شخص میشد- را مجاز اعلام میکند) نازل شد تا از این سوءتفاهم جلوگیری کند.
🔸ضمنا شأن نزول5، یا به تعبیر دقیقتر، تفسیر جبائی از این آیه هم، به یک معنا به همین تحلیل برمیگردد و تنها تفاوتش این است که در توضیح فوق، پیشنهاد آیه این است که با مطلقِ زنان دیگر ازدواج کند، اما بر اساس تفسیر جبائی پیشنهاد آیه این است که مثلا اگر به خاطر رقت قلب و ترحم میخواهید بروید و با دختر یتیمی ازدواج کنید، همان دختر یتیمی نباشد که خودتان سرپرستیاش را عهده دار بودید.
🔹2. (شأن نزول 2)
آیه درباره دستاندازی به اموال یتیمان است به عنوان مقدمهای برای ازدواجهای مکرر؛ در واقع، این آیه در مقام محدود کردن تعدد زوجات است: تا پیش از اسلام تعدد زوجات برای یک مرد حدی نداشت؛ و گاه مردی تا ده همسر میگرفت و چون از عهده مخارج همه آنها برنمیآمد، به اموال یتیمان و ناتوانان دستاندازی میکرد؛ و در عین حال، چهبسا به خاطر خوردن مال یتیم دچار عذاب وجدان هم میشدند!
هشدار آمد که شما تعداد ازدواجهای کمتری انجام دهید و بلکه فقط یکی انجام دهید تا کارتان به چنان دستاندازیهایی نکشد!
🔹3. (شأن نزول 3) آیه در مقام مقایسه بین پرهیز از ظلم به یتیمان و پرهیز از ظلم به همسرانِ یک شوهر است، و ظاهرا ظلم به یتیمان قبح داشته، اما ظلم به زنان متعدد و تبعیض گذاشتن بین آنها، عادی بوده؛ و آیه میفرماید همان گونه که در مورد یتیمان مواظبید که در حق آنها ظلم و تبعیض روا ندارید، اگر هم با چند زن ازدواج میکنید همین دقت را داشته باشید، و اگر نمیتوانید به یک زن بسنده کنید، زیرا ظلم به همسران خویش، کم از ظلم به یتیمان نیست.
شأن نزول6، یا به تعبیر دقیقتر، تفسیر فراء نیز عملا به همین نکته برمی گردد.
🔹4. (شأن نزول4) آیه در مقام مقایسه بین پرهیز از ظلم به یتیمان و پرهیز از زناکاری است؛ که قبح اولی واضح بوده اما قبح دومی خیر؛ و میفرماید همان طور که اولی کار بسیار بدی است و از آن پرهیز دارید؛ دومی نیز کار ناپسندی است، از آن پرهیز کنید و به جایش به ازدواج حلال روی آورید.
✅تبصره
با توجه به اینکه در آیه قبل در خصوص سوءاستفاده از اموال یتیمان هشدار می دهد، موارد 3 و 4 (که ظلم به یتیمان قبح داشته و میخواسته قبح ظلم به زنان ویا زناکاری را به آن تشبیه کند) اندکی بعید به نظر میرسد؛
مگر اینکه بگوییم قبح مساله را عقل میفهمیده، اما مردم نسبت به آن بیمبالات بودهاند، و با نزول آیه قبل، افراد جدی شدند و بعد از مدتی این آیه3 نازل شد، که همان طور که پرهیز از ظلم به یتیم را جدی گرفتید، این مطالب را هم جدی بگیرید.
@yekaye
۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
.
3️⃣ «وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتامى فَانْكِحُوا ...»
در انتخاب همسر، مىتوان سراغ ايتام رفت، مگر آنكه خوف بىعدالتى باشد.
و لازم نيست براى ترك ازدواج با يتيمان، يقين به بىعدالتى داشته باشيم، احتمال و ترس از آن هم كافى است. (تفسير نور، ج2، ص241)
@yekaye
۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
.
4️⃣ «فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ»
در انتخاب همسر، تمايل قلبى يك اصل است. (تفسير نور، ج2، ص241)
@yekaye
۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
.
6️⃣ «فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ»
مقصود از «ما طاب» چیست؟ و چرا «من طاب» نگفت؟
🍃الف. یعنی آنچه حلال است بر شما از زنان؛ و در مقام خارج کردن زنانی است که ازدواج با آنان حرام است. (مجمعالبیان، ج3، ص11؛ البحر المحيط، ج3، ص505)
🍃ب. «ما طاب لکم» به معنای «ما استطاب و مال الیه القلوب» (آنچه مورد پسند است و دل بدان میل دارد) است. (البحر المحيط، ج3، ص505؛ تفسير نور، ج2، ص241)
🍃ج. «ما طاب» به معنای «ما بلغ» است چنانکه گفته میشود «طابت الثمره» یعنی میوه رسیده شد؛ یعنی زنان بالغ، در مقابل دختران یتیم که غیربالغند (حسین بن علی مغربی، به نقل از فقه القرآن، ج2، ص98)
🍃د. به قرینه «إِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا» در ابتدای آیه، منظور از «ما طاب» آن وضعیتی است که خیالتان از بابت عادلانه برخورد کردن و رعایت قسط در مورد آن آسوده است. (المیزان، ج4، ص167)
🍃ه. ...
@yekaye
۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۸
۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
.
8️⃣ «فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنى وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً ... ذلِكَ أَدْنى أَلاَّ تَعُولُوا»»
اسلام، با تعدّد همسر براى مرد، في الجمله موافق است؛ البته تعدّد زوجات، هم محدود به چهار همسر است و هم مشروط به مراعات عدالت بین زنان.
📚(تفسير نور، ج2، ص241)
📝بحثی درباره #تعدد_زوجات
مساله تعدد زوجات از قدیمالایام مورد بحث بوده است، و گسترش جریانهای فمینیستی در نیمه دوم قرن بیستم رنگ و بوی دیگری به این بحثها بخشید.
🔹میدانیم در خصوص ازدواج زن و مرد منطقا چند حالت ممکن است:
1. تک همسری؛ یعنی ازدواج یک زن با یک مرد.
۲. تعدد زوجات یا چندزنی؛ یعنی ازدواج یک مرد با چند زن.
٣. چند شوهری؛ یعنی ازدواج یک زن با چند شوهر.
۴. کمونیسم جنسی (اشتراک جنسی)؛ یعنی نه مرد به زن مشخص و معینی اختصاص داشته باشد و نه زن، به مردی مشخص؛ بلکه هرزن با هر مردی در هر زمان بتواند رابطه برقرار کند.
⛔️در اینکه در میان این گزینهها کمونیسم جنسی با شکلگیری نهاد خانواده ناسازگار است، بحثی نیست.
🚫و در میان سه گزینه دیگر پدیده چندشوهری هم در تاریخ بشر بسیار نایاب بوده است.
یک علت مهم آن، نامعلوم بودن پدر فرزند در این صورت دانسته شده
🔖(از جمله: حدیث 1.ج https://eitaa.com/yekaye/5711)
و با نامعلوم بودن پدر، دوباره شکلگیری نهاد خانواده دچار چالش جدی میشود؛ و در معدود قبایلی هم که وقوع چنین رفتاری دیده شده، اتفاقا از جمله قبایل جنگجویی بودهاند که اصرار بر این بوده که پیوند خانوادگی سست باشد تا تعلق خاطر افراد به خانواده کمتر شود و راحتتر در جنگها حضور پیدا کنند.
📚(نظام حقوق زن در اسلام، (مطهری)، ص367).
⭕️پدیده تکهمسری هم که یک وضعیت عادی است و هیچگاه با چالش مواجه نبوده.
🤔آنچه اغلب محل بحث است این است که چرا اسلام با پذیرش تعدد زوجات، مساله چندزنی را مجاز کرده است؟
📖پیش از پاسخ باید خاطر نشان کرد که این جواز فقط در اسلام، و حتی فقط در ادیان الهی نبوده است؛ بلکه جز در برخی از ملل مسیحی اروپایی – که به خاطر همین ممنوعیت، فحشاء گسترش فراوانی در آنها داشته - این پدیده در اغلب جوامع رایج بوده، و در شریعتهای پیش از اسلام ظاهرا محدودیتی هم نداشته است؛ و البته اسلام اولا تعداد آن را تا 4 نفر محدود کرد و بر شرط عدالت بین همسران هم اصرار ورزید.
📛برخی فمینیستها عامل اصلی آن را زورگویی و ظلم تاریخی مردان به زنان معرفی کردهاند؛
🤔 در حالی که به یک سوال مهم نمیتوانند پاسخ دهند:
تردیدی نیست که تا پیش از یک قرن اخیر، زورگویی و ظلم تاریخی مردان به زنان در جوامع غربی و اروپایی بسیار بیش از جوامع اسلامی بوده است، چرا که در آن جوامع، زنان نهتنها در انتخاب همسر آزادی چندانی نداشتهاند، بلکه حتی برای آنها حق مالکیت اقتصادی نیز قبول نداشتند و اتفاقا یکی از افتخارات جنبش زنان در غرب این است که به زنان استقلالق اقتصادی و حق مالکیت عطا کرد؛ حقی که اسلام 1400 سال قبل در جوامع اسلامی به زنان عطا کرده بود؛ اگر عامل اصلیِ آن زورگویی است، چرا در آن جامعهای که این اندازه زورگویی به زن بیشتر است، تعدد زوجات رواج پیدا نکرد؟ و در عوض، فحشاء گسترش شدیدی داشته است؟
📚(اقتباس از نظام حقوق زن در اسلام، ص383-390)
@yekaye
👇ادامه بحث از چرایی قانون تعدد زوجات👇
۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
👇ادامه بحث از چرایی قانون #تعدد_زوجات👇
⛔️امروزه برخی از #فمینیستها مساله تعدد همسر را از مقوله #مالکیت قلمداد میکنند و میگویند چون مرد خود را مالک زن میدانسته برای خود حق داشتن چند زن قائل بوده؛ اگر یک مرد حق دارد با چند زن ازدواج کند، یک زن هم باید حق داشته باشد با چند مرد ازدواج کند.
🤔صرف نظر از اینکه به این استدلال هم همین اشکال قبل وارد است، باید گفت اتفاقا مساله بالعکس است: وقتی نگاه مالکیت در کار باشد اتفاقا مرد به جای ازدواج با چند زن، به روابط آزاد رو خواهد آورد؛ و ازدواج در جایی است که شخص نوعی #احساس_مسئولیت_همیشگی نسبت به زن دارد و چنانکه خواهیم دید مساله اصلی در جواز این قانون، #حقوق_زنان است، نه #حقوق_مردان .
⭕️درباره فلسفه وجود چنین قانونی در اغلب جوامع، حدسهای مختلفی زده شده است:
▪️علاقه ذاتی مرد به افزایش تعداد عشیره و قبیله خود؛
▪️وجود عادت ماهیانه زنان و عدم توانایی ارضای شوهر در این ایام؛
▪️محدودیت دوره فرزندآوری زنبه یائسگی؛
▪️و ... .
🔹اما علمای شیعه،
تحت تاثیر تعالیم اهل بیت ع،
از زمان ائمه اطهار ع (مثلا محمد بن سنان، در علل الشرائع، ج2، ص504 )
تاکنون (مثلا مطهری در نظام حقوق زن در اسلام، ص397-314)
مهمترین عامل وجود چنین قانونی را عمومیت #حق_تاهل و #حق_تشکیل_خانواده و #فزونی_زنان_آماده_ازدواج نسبت به مردان آماده ازدواج در عموم جوامع بشری دانستهاند؛
که این فزونی علل مختلفی دارد از جمله:
▫️مقاوم تربودن زنان نسبت به مردان در برابر بیماری ها (حتی در مرحله جنینی نیز عمده سقط جنین ها در پسران رخ می دهد)؛
▫️حضور پررنگ تر مردان در عرصه های اجتماعی (از جنگ گرفته تا مشاغل پرخطر) که احتمال از بین رفتن آنان بالاتر است؛
▫️کوتاهی میانگین عمرمردان نسبت به زنان
▫️و ... .
✅از آنجا که #حق_تأهل و #تشکیل_خانواده ، یکی از حقوق اولیه بشر است که کسی نباید جلوی برخورداری افراد از این حق را بگیرد، واقعیت اجتماعی فوق، که حتی امروزه هم در اغلب جوامع مشاهده میشود، حقی را برای زنان ایجاد میکند؛
و آن این است که مردانی در جامعه باید بیش از یک زن اختیار کنند تا همه زنان بتوانند از حق تأهل و تشکیل خانواده برخوردار شوند.
عجیب اینجاست که امروزه به بهانه حقوق زنان، بسیاری از زنان را از این حق محروم میکنند و در عوض، پیشنهاد میدهند که آنان از راه روابط آزاد، نیاز جنسی خود را رفع کنند❗️
گویی تنها #حق_زنان، حق اشباع غریزه جنسی است؛ و زنان حقی به نام حق تأهل و تشکیل خانواده، #حق_مادر_شدن و برخورداری از #لذت_مادری، و ... ندارند‼️
@yekaye
✳️در ادامه به پاسخ برخی از #شبهات ناظر به #تعدد_زوجات اشاره میشود👇
۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۸
۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
✳️شبهات #تعدد_زوجات
📛الف. #عواطف_زن و #ظلم به او
#تعدد_زوجات چون موجب نادیده گرفتن عواطف زنان میگردد، امر نامطلوبی است؛ بویژه که اغلب مردان #عدالت را رعایت نمیکنند.
🤔پاسخ:
▪️اولا اگر جایی پای عدالت و حق عدهای از افراد در میان باشد، مخالفت عاطفی دیگران، نمیتواند دستمایه تضییع حق آن افراد اول شود. اشاره شد که همه زنان #حق_تأهل و #تشکیل_خانواده و تجربه کردن #مادری را دارند؛ و نمیتوان به بهانه عواطف عدهای این حق را از بقیه سلب کرد.
▪️ثانیا اسلام همان گونه که اصل تعدد زوجات را مطرح کرده، شروطی – از جمله عدالت – را برای آن قرار داده است؛ و اینکه عدهای به اسم #قانون اقدامی کنند اما شروطی که قانون تعیین کرده رعایت نکنند، نقص خود قانون نیست. مثلا اگر قانون اجازه سرپرستی کودکان یتیم را به زن و شوهری که باردار نمیشوند بدهد و دادن حق سرپرستی را مشروط کند که به آن بچه ظلم نکنند، اما زن و شوهری پس از گرفتن حق سرپرستی، به آن بچه ظلم کنند، آیا دلیل میشود که اصل قانون نادرست بوده و باید لغو شود؟ یا باید با این افراد خاطی برخورد کرد؟
▪️ثالثا ساده ترین دلیل بر اینکه تعدد زوجات «لزوما» با #عواطف_زنان ناسازگار نیست، خیل عظیم زنان دوم و سوم و ... در جوامع مختلف هستند که با علم به اینکه شوهرشان زن دیگری دارد حاضر به ازدواج با او میشوند. آیا آنان زن نیستند و عواطف زنانه ندارند؟! هماکنون در برخی از کشورهای آفریقایی که منع قانونی از تعدد زوجات وجود دارد، چون بقیه زنان نیاز به تاهل و ... دارند، عملا بسیاری از مردان بیش از یک زن دارند و آن زنان دوم و ... هم از آن مرد بچهدار میشوند؛ تنها فرقش این است که به لحاظ حقوقی هیچ پشتوانهای ندارند و مرد قانونا هیچ مسئولیتی در قبال آنان ندارد.
📛ب. #غیرت_زنان یا #حسادت
چرا اسلام برای #احساسات_مرد به نام #غیرت احترام قائل است، اما همان #احساسات_در_زن را #حسادت مینامد؟
🔖حدیث 1.ب https://eitaa.com/yekaye/5711
🤔پاسخ:
حسادت و غیرت، هر دو از این جهت که مشتمل بر نوعی انحصارطلبیاند، مشترکند؛ اما تفاوت در آن است که در غیرت، این #انحصارطلبی مبتنی بر اقتضائات #فطرت، و لذا موجه است؛ اما در حسادت، مبتنی بر #خودخواهی صرف است و ناموجه.
⭕️اما تطبیق آن بر مرد و زن:
👨🏻⚕️علت موجه بودن #غیرت (انحصارطلبی) در مردان آن است که شکلگیری خانواده در گروی معلوم بودن نسبت پدر-فرزندی است؛ و اگر زن با مردان دیگران مراوده داشته باشد، این نسبت حاصل نمیشود.
🧕اما چنین وضعیتی برای زن وجود ندارد؛ و از این رو، اگر عدالت متعارف
(نه عدالت آرمانی در مودت و محبت که در وسع هیچ کس نیست، و آیه ربطی بدان ندارد؛ توضیح در حدیث3 https://eitaa.com/yekaye/5714)
توسط مرد رعایت شود، آنچه از این پس وجود دارد، مصداق حسادت است، نه غیرت.
👨👩👧👦برای اینکه مفهوم #حسادت بهتر معلوم شود از کودکان مثالی میزنم. غالبا وقتی فرزند دوم به دنیا میآید، فرزند اول نسبت به محبتی که والدین در حق فرزند دوم ابراز میدارند حساس میشود. در اینجا وظیفه والدین آن است که عدالت را رعایت کنند و ورود بچه دوم مانع توجه آنها به بچه اول نشود؛ و اگر رعایت نکردند، اعتراضات فرزند اول بجاست. اما گاه علیرغم رعایت والدین، فرزند دوم اصرار دارد که هیچ توجهی به فرزند اول نشود، و اینجاست که همه اذعان دارند «حسادت» رخ داده است.
💑در خصوص زوجین نیز، اگر مرد با آمدن زن دوم، به زن اول بیتوجهی کند واقعا محکوم است، اما اگر همچنان به هردو توجه لازم را مبذول دارد ولی زن اول باز بر طرد زن دوم اصرار ورزد، این انحصارطلبی توجیهی جز حسادت ندارد.
@yekaye
👇ادامه شبهات👇
۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
✳️ ادامه شبهات #تعدد_زوجات
📛ج. #نابودی_عشق
تعدد زوجات با #عشق_به_همسر منافات دارد، زیرا #محبت تقسیمبردار نیست.
🤔پاسخ:
تعبیر #تقسیم_محبت، تعبیری است که به خاطر مقایسه محبت با امور مادی مطرح شده است؛
در حالی که
محبت ورزیدن ناظر به روح و معنویت انسان است؛
و به لحاظ روحی، کاملا ممکن است که یک نفر که قبلا کسی را دوست داشته، بعد از مدتی نفر دومی را هم دوست بدارد بدون اینکه ذرهای از محبتش به نفر اول کم شود.
این را در دوستیهای عادی زندگی مکرر دیدهایم و بهترین شاهدش هم در فرزندان است:
آیا وقتی شخصی فرزند دومش به دنیا میآید، برای اینکه او را دوست بدارد از دوست داشتنش نسبت به فرزند اولش ذرهای کم میشود؟!
البته قبول داریم که #عشق در فضای #تکهمسری بهتر حاصل میشود؛ و ما هم در مقام ترجیح چندهمسری بر تکهمسری نیستیم، بلکه بحث در مقام رفع یک #نیاز_اجتماعی است، و اینکه این گونه نیست که با رفع این نیاز، حتما عشق و محبتی حاصل نخواهد شد.
📛د. #آثار_تخریبی_در_خانواده
اجرای این قانون، با توجه به نزاعهایی که بین هووها و فرزندان آنان در پی دارد، به لحاظ روحی، تربیتی و اخلاقی آثار بدی به همراه خواهد آورد.
شما خواستهاید مشکل عدهای (تامین #حق_تأهل و #تشکیل_خانواده برای بقیه زنان) را حل کنید، عده بیشتری را به خاطر وقوع #نزاعهای_خانوادگی در تعدد زوجات دچار مشکل کردهاید.
اگر فرض کنیم مثلا تعداد زنان آماده ازدواج نسبت به مردان آماده ازدواج، نسبت ۱۰۰ به ۸۰ باشد؛ آنگاه در فضای تک همسری، ۸۰ نفر از دختران ازدواج می کنند و فقط ۲۰ نفر بدون شوهر میمانند و متضرر میشوند؛ اما با پذیرش این قانون و تحمیل این ۲۰ نفر بر مثلا 20 خانواده دیگر، ۴۰ نفر از دختران و ۲۰ نفر از پسران درگیر نزاعهای خانوادگی خواهند شد؛ و خواستهاید مشکل 20 نفر را حل کنید، برای 60 نفر ایجاد مشکل کردهاید.
🤔پاسخ
▪️اولا تعدد زوجات، بهتنهایی موجب به وجود آمدن نزاع در #خانواده نمیشود (چنانکه در بسیاری از ملل دیگر نیز این پدیده رواج داشته و خانوادهها همچنان پابرجا بوده است) و آنچه مایه نزاع میشود عدم رعایت برخی از #اصول_زندگی_مشترک است، که این رعایت نکردن، خانوادههای تکهمسری را هم تهدید میکند.
خوب است توجه شود که #کانون_خانواده زن است؛ و مکانیسم اصلیِ گردش محبت در خانواده این است که:
مرد به زن محبت بورزد،
که اگر چنین محبتی آمد، عواطف زن با فروان بسیار عظیمتری در حق شوهر و فرزندان شکوفا خواهد شد؛
و دوایر محبت در ذیل کانونهای زنان شکل میگیرد و لزوما درگیریای نخواهد بود.
▪️ثانیا محاسبة فوق ناشی از ساده انگاری و بیتوجهی به بسیاری از #واقعیتهای_اجتماعی است.
درواقع در محاسبات فوق، این که آن ۲۰ دختر باقی مانده چه کار خواهند کرد، و چه اثری در همان خانواده های سالم خواهند گذاشت؟!
آیا همه آنها میپذیرند غریزه جنسی و عواطف شخصی خود را کاملا نادیده بگیرند؟
آری، احتمالا در میان آنان عدهای باشند که راه #رهبانیت در پیش بگیرند و از ارضای #غریزه_جنسی تا آخر عمر منصرف شوند؛
اما قطعا بسیاری از آنها وقتی راه قانونی برای اشباع غريزه و #حق_طبیعی خود پیدا نکنند، به راه های #غیرقانونی روی خواهند آورد و فساد ناشی از اقدام آنها، متوجه تمامی خانواده های تک همسری ای خواهد شد که به خیال خود، به دنبال زندگی آرام وعشق بیدریغ همسرشان به خود هستند.
در واقع، اگر بخواهیم آن معادله فوق را #واقعبینانه تحلیل کنیم، باید بگوییم حتی اگر تعدد زوجات همواره منجر به #مشکلات_خانوادگی شود، طبق حساب شما فقط 60 نفر از 180 نفر صورت مساله آسیب میبینند؛ اما اگر این قانون نباشد آن 20 زن باقیمانده برای اشباع نیاز خود، سراغ همان ۸۰ مرد موجود می روند و چون رابطه قانوناً مشخصی با هیچ یک ندارند، به زندگی کل زنان و مردان در خانوادههای تک همسری آسیب میزنند.
از این روست که به تعبیرشهید مطهری، #چندهمسری، عامل نجات #تکهمسری است. مسئولیتی است به عهده تعدادی از مردان، که با قبول مسئولیت زنانی که تعدادشان افزون بر مردان است، آنها را از حقوق و مزایای همسری و زناشویی بهرهمند گردانند.
@yekaye
۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸
۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
.
🔟 «فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً»
خداوند در مورد تعدد زوجات فرمود «اگر میترسید که به عدالت رفتار نکنید، پس به یکی اکتفا کنید».
✅توجه شود که نفرمود «اگر علم دارید که ...»
بلکه فرمود «اگر میترسید که ...»؛
زیرا در این گونه موارد انسان به مرتبه علم (یقین) نمیرسد بویژه که نفس هم همواره خود را مبری از بیعدالتی جلوه میدهد.
📚(الميزان، ج4، ص168)
💠تحلیل اجتماعی
شهید مطهری میگوید:
انصاف بايد داد كه افرادی كه شرايط اسلامی را در تعدد زوجات كاملا رعايت ميكنند بسيار كماند .
در فقه اسلامی می گويند «اگر بيم داری كه روزه برايت زيان دارد روزه نگير.» شما افراد بسياری را میبينيد كه ميپرسند ميترسم روزه برايم ضرر داشته باشد، روزه بگيرم يا نگيرم؟
ولی نص قرآن كريم است كه «اگر بيم داريد كه نتوانيد ميان زنان خود به عدالت رفتار كنيد يك زن بيشتر نگيريد». با اين حال آيا شما در عمر از يك نفر شنيدهايد كه بگويد می خواهم زن دوم بگيرم اما بيم دارم كه رعايت عدالت و مساوات ميان آنها نكنم، بگيرم يا نگيرم⁉️
حتی برخی با علم و تصميم اينكه به عدالت رفتار نكنند، زنان متعدد ميگيرند❗️
اينها هستند كه با عمل ناهنجار خود اسلام را بدنام ميكنند.
اگر تنها كسانی اقدام به تعدد زوجات نمايند كه لااقل اين يك شرط را واجد باشند جای هيچگونه بهانه و ايرادی نبود.
📚نظام حقوق زن در اسلام، ص451-452، با اندکی تلخیص
@yekaye
۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
.
2️⃣1️⃣ «وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتامی فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً»
در اینکه اصل ازدواج مستحب است، بحثی نیست؛ اما برخی با استناد به این آیه، تعدد زوجات را نیز مستحب دانستهاند (مثلا: العروة الوثقى، ج2، ص797)❗️ و البته توضیحی درباره چگونگی چنین استنباطی ندادهاند❗️
شاید علت برداشت آنها این باشد که وقتی در رد کسانی که گمان کردهاند «فَانْكِحُوا» دلالت بر وجوب ازدواج دارد، بیان شد که خیر، دلالت بر بیش از استحباب ندارد (تدبر5 https://eitaa.com/yekaye/5734) آنگاه گمان شده که اگر امر «فانکحوا» بر استحباب میکند، چون «مثنی و ثلالث و رباع» متعلق به این امر «فانکحوا» قرار گرفته است.
⛔️اما این برداشت قابل دفاع نیست، زیرا
🔹همان طور که بسیاری از فقها تصریح کردهاند، امر این آیه، چون بعد از نهی (نهی از ازدواج با دختران یتیم دارای شرایط خاص) آمده، بر بیش از اباحه (مباح بودن) دلالت ندارد؛ یعنی میفرماید اگر می ترسید که در ازدواج با دختران یتیمی که تحت سرپرستیتان است عدالت به خرج ندهید، پس با زنان دیگر ازدواج کنید»
📚(جواهر الكلام، ج29، ص10-11 ؛ زبدة البيان في أحكام القرآن، ص509 )
🔹و اتفاقا شیخ طوسی توضیح داده که تا زمان ایشان همه فقها (غیر از داود، یکی از فقهای معروف اهل سنت، که جزء مکاتب اربعه هم نبوده) فتوایشان این بوده که مستحب آن است که فرد فقط به یک همسر بسنده کند.
📚(المبسوط في فقه الإمامية، ج6، ص4 ؛ الخلاف، ج5، ص111)
و از این رو، بسیاری از معاصران در حاشیه عروة بر این نظر ایشان خرده گرفته، و آن را رد کرده اند
📚(مثلا: فاضل لنکرانی در العروة الوثقى مع تعليقات الفاضل، ج2، ص676 ؛ یا مکارم شیرازی در العروة الوثقى مع التعليقات، ج2، ص)748
@yekaye
۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۸
دعای روز پانزدهم ماه مبارک رمضان
🌷میلاد کریم اهل بیت ع، امام حسن مجتبی علیهالسلام مبارک باد
@yekaye
۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸
هدایت شده از یک آیه در روز
929) 📖 وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَيْءٍ مِنْهُ نَفْساً فَكُلُوهُ هَنيئاً مَريئاً 📖
💢ترجمه
و به زنان مهریههایشان را هدیه بدهید. پس اگر چیزی از آن را با طیب خاطر کامل برای شما واگذاشتند، پس آن را بخورید گوارا و نوش جان!
سوره نساء (4) آیه 4
1398/2/31
15 رمضان 1440
🌷میلاد کریم اهل بیت ع، امام حسن مجتبی علیهالسلام مبارک باد🌷
@yekaye
۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸
۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸
۱ خرداد ۱۳۹۸
۲ خرداد ۱۳۹۸
۳ خرداد ۱۳۹۸
۳ خرداد ۱۳۹۸
☀️1) الف. از امیرالمومنین ع روایت شده است:
سزاوارترین شرطهایی که باید بدان عمل شود، شرطهایی است که با آن روابط جنسی حلال میگردد.
📚من لا يحضره الفقيه، ج3، ص399
☀️ب. با سندهای متفاوت از امام صادق ع روایت شده که فرمودند:
کسی که با زنی ازدواج کند و در دلش این نباشد که مهریه او را بپردازد همانا گویی زنا کرده است.
📚الكافي، ج5، ص383
☀️ج. از امام صادق ع از پدرانشان از امیرالمومنین ع روایت شده است که در توضیح سخن خداوند عز و جل که میفرماید «و به زنان مهریههایشان را هدیه بدهید.» (نساء/4) فرمود:
خداوند عز و جل میفرماید: آن مهریهای که به موجب آن رابطه جنسی با آنان را حلال شمردید به آنان بدهید؛ پس هرکس که در خصوص مهریه زنی که رابطه جنسی با او را حلال دانسته، به او ظلم کند؛ همچون کسی است که این رابطه را به صورت زنا بر خود مباح کرده باشد.
📚الجعفريات (الأشعثيات)، ص98 و 179؛ دعائم الإسلام، ج2، ص220؛ النوادر (للراوندي)، ص37
☀️د. از امام صادق ع روایت شده است: کسی که مهریهای را تعیین کند و سپس نیت پرداخت آن را نداشته باشد به منزله دزد است!
📚الكافي، ج5، ص383
@yekAaye
۳ خرداد ۱۳۹۸
🔆2) درباره فلسفه تشریع مهریه روایات متعددی آمده که هریک به زاویهای از این تشریع اشاره کرده است؛ از جمله:
☀️الف. از امام صادق ع روایت شده است که فرمودند: مهریه بر عهده مردان، و نه برعهده زنان، واجب شده، با اینکه کاری است که هر دو انجام میدهند [و لدت و نفعش به هر دو میرسد] زیرا مرد وقتی از زن بهرهاش را گرفت از او جدا میشود و منتظر جدا شدن او نمیماند؛ پس مهریه بر عهده اوست، و نه بر عهده زن.
📚علل الشرائع، ج2، ص513
☀️ب. محمد بن سنان سوالاتی را به صورت مکتوب از امام میپرسد. در فرازی از پاسخ مکتوب امام رضا ع آمده است:
علت مهریه و وجوبش بر مردان، و اینکه بر زنان واجب نیست که به همسرانشان چیزی بدهند این است که مئونه [= مخارج و هزینههای] زن بر عهده مرد است؛ زیرا زن همانند کسی است که خود را عرضه کرده و مرد خریدار [وصلت با] اوست؛ و هیچ فروشی بدون قیمت، و هیچ خریدی بدون پرداخت هزینه نمیباشد، علاوه بر اینکه زنان به علل متعددی از سر و کله زدن [با مردان] و درگیریهای کسب و کار، معاف شدهاند
📚علل الشرائع، ج2، ص501؛ عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص94
☀️ج. از امام صادق ع از علت اینکه دادن مهریه بر مردان واجب شده، سوال شد؛
فرمودند:
همانا خداوند غیرتمند است؛ برای ازدواج حد و مرزهایی قرار داده تا روابط جنسی مجاز شمرده نشود مگر به شرطهایی معین و مهریهای مشخص و رضایت بدان مهریه.
📚مناقب آل أبي طالب عليهم السلام، ج4، ص270
@yekAaye
۳ خرداد ۱۳۹۸
☀️3) از امام صادق ع از پدرانشان روایت شده که شخصی خدمت امیرالمومنین ع آمد و از دردی که در شکم داشت گلایه کرد.
امیرالمومنین ع به او فرمود: آیا همسر داری؟
گفت: بله!
فرمود: از او بخواه که از مال خودش چیزی را با طبی خاطر به تو ببخشد؛ سپس با آن عسلی بخر و آن را با آبی که از آسمان فرود آمده [= آب باران] مخلوط کن [= با آب باران و عسل، شربت عسل درست کن] و آن را بنوش؛ که همانا من شنیدم که خداوند سبحان در کتابش فرمود «و از آسمان آبی مبارک نازل کردیم» (ق/9) و فرمود «از شکم آن [= زنبور] نوشیدنیای با رنگهای گوناگون بیرون میآید که در آن شفایی برای مردم هست» (نحل/69) و فرمود: اگر چیزی از آن را با طیب خاطر کامل برای شما واگذاشتند، پس آن را بخورید گوارا و نوش جان!» (نساء/4) پس هنگامی که برکت و شفا و گوارایی و نوش جان، با هم جمع شوند، ان شاء الله شفا خواهی یافت.
و او چنین کرد و شفا یافت.
📚تفسير العياشي، ج1، ص218؛ مجمع البيان، ج3، ص12؛ مكارم الأخلاق، ص407؛ فقه القرآن، ج2، ص286
@yekAaye
۳ خرداد ۱۳۹۸
☀️4) از امام صادق ع درباره این سخن خداوند متعال که میفرماید «اگر چیزی از آن را با طیب خاطر کامل برای شما واگذاشتند، پس آن را بخورید گوارا و نوش جان!» سوال شد.
فرمودند:
مقصود اموال زنان است که جزء داراییهای آن و در اختیارشان است.
📚تهذيب الأحكام، ج6، ص346؛ تفسير العياشي، ج1، ص219
@yekAaye
۳ خرداد ۱۳۹۸