📜ادامه حکایت عمر بن اذینه می‌گوید: به زراره گفتم: آیا اینها که گفتی، رای و نظر خودت بود؟ گفت: من کسی هستم که رای و نظر خودم را بگویم؟! در این صورت حتما انسان فاجری خواهم بود! شهادت می‌دهم که اینها حقی است از جانب خداوند و رسولش ص. ✳️پی نوشت * عصبه: ‌سنتی در جاهلیت بوده که ارث را فقط به مردهای فامیل، هرچقدر هم که دور باشند می‌دادند و به آنها عصبه می‌گفتند. عمر این سنت جاهلی را در زمان خلافت خویش تاحدودی برگرداند؛ یعنی مواردی از ارث که اضافه بر سهم واجب می‌آمد به جای اینکه بین همان طبقه به نسبت سهم‌هایشان تقسیم کند به عصبه می‌داد. در این فراز زراره اشکال می‌کند که اگر عصبه را معیار قرار دادید چرا به بقیه عصبه چیزی نمی‌دهید. 📚الكافي، ج7، ص100-101 @yekaye

939) 📖 تلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ 📖 💢ترجمه این حدود [=حد و مرزهای تعیین شده‌ی] خداوند است؛ و کسی که از خداوند و پیامبرش اطاعت کند او را به بهشت‌هایی داخل کند که از پایین آن رودها جریان دارد، در آن جاودانه‌اند؛ و این است رستگاری بزرگ. سوره نساء (4) آیه 13 1398/5/2 21 ذی‌القعده 1440 @yekAaye

@yekaye

☀️1) از امام باقر ع روایت شده است که فرمودند: رسول الله ص [بود که] دیه چشم و دیه جان را مقرر فرمود و نبیذ [= نوعی شراب] و هر مست‌کننده‌ای [غیر از خمر که مستقیما در قرآن تحریم شده بود] را نیز حرام کرد. شخصی به ایشان فرمود: آیا رسول الله ص اینها را قرار داد بدون اینکه در مورد آن چیزی [از جانب خداوند] آمده باشد؟ فرمود: بله، تا معلوم کند کسی را که از رسول تبعیت می‌کند از کسی که نسبت به وی راه عصیان در پش می‌گیرد. 📚الكافي، ج1، ص267 الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: وَضَعَ رَسُولُ اللَّهِ ص دِيَةَ الْعَيْنِ وَ دِيَةَ النَّفْسِ وَ حَرَّمَ النَّبِيذَ وَ كُلَّ مُسْكِرٍ. فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ: وَضَعَ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ غَيْرِ أَنْ يَكُونَ جَاءَ فِيهِ شَيْءٌ؟ قَالَ: نَعَمْ لِيَعْلَمَ مَنْ يُطِيعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ يَعْصِيهِ. @yekaye

☀️2) از امیرالمومنین ع روایت شده است: بر شما باد به اطاعت از کسی که در نشناختنش معذور نخواهید بود. 📚نهج البلاغة، حکمت 156 قَالَ ع: عَلَيْكُمْ بِطَاعَةِ مَنْ لَا تُعْذَرُونَ [فِي جَهَالَتِهِ] بِجَهَالَتِه. @yekaye

☀️ 3) از امام صادق ع از پدرانشان از رسول الله ص روایت شده است: طاعت، مایه روشنی چشم است. 📚بحار الأنوار، ج67، ص105، به نقل از كِتَابُ الْإِمَامَةِ وَ التَّبْصِرَة قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: الطَّاعَةُ قُرَّةُ الْعَيْنِ. @yekAaye

☀️ 4) از امام باقر ع روایت شده است که فرمودند: راه‌ها و مکاتب مختلف شما را به بیراهه نکشاند! به خدا سوگند شیعه ما نیست مگر کسی که از خداوند عز و جل اطاعت کند. 📚الكافي، ج2، ص73 لَا تَذْهَبْ بِكُمُ الْمَذَاهِبُ فَوَ اللَّهِ مَا شِيعَتُنَا إِلَّا مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ. @yekAaye

☀️5) از امام صادق ع روایت شده است: خداوند هیچ بنده‌ای را از ذلت گناهان به عزت تقوا منتقل نکرد مگر اینکه او را بدون مال ثروت بخشید؛ و بدون خویش و قوم عزت داد؛ و بدون هیچ انسانی، او را انس بخشید. 📚الكافي، ج2، ص76 @yekAaye

☀️6) از امام باقر ع روایت شده است که فرمودند: همانا خداوند تبارک و تعالی حضرت محمد را تادیب نمود و به او اموری را تفویض کرد؛ و فرمود: «و آنچه این رسول به شما می‌دهد بگیرید و از آنچه شما را از آن بازمی‌دارد خودداری کنید» (حشر/7) و فرمود: «و هرکس از رسول اطاعت کند از خداوند اطاعت کرده است» (نساء/70). و از جمله آنچه خداوند واجب فرمود، واجبات [ارث] در مورد افرادی است که از صلب باشند [یعنی والدین و فرزندان] و رسول الله ص هم واجبات جدّ را معین فرمود و خداوند هم آن را به سمیت شناخت؛ و در قرآن کریم حرام شدن خود خَمر [شراب] را تعیین فرمود و رسول الله ص هر چیز مست‌کننده‌ای را حرام کرد و خداوند این را به رسمیت شمرد و امور فراوان دیگری هم هست؛ پس هر آنچه رسول الله ص حرام کرده به منزله آن چیزی است که خداوند حرام فرموده است. 📚بصائر الدرجات، ج1، ص382 @yekAaye

. 1️⃣ «تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ» از ابتدای این سوره احکام متعددی درباره اهتمام به یتیمان، ادای مهریه همسران، و نحوه تقسیم ارث بازماندگان بیان کرد و اکنون می‌فرماید همه اینها حدود الهی است. 💢حد به معنای مرز و محدوده یک شیء است؛ یعنی این محدوده‌هایی است که خداوند برای اعمال و زندگی شما تعیین کرده؛ 💢و بلافاصله نتیجه می‌گیرد که هرکس از خدا و رسولش در رعایت این محدوده‌ها اطاعت کند وارد بهترین موقعیت که البته بی‌نهایت هم هست خواهد شد و این است تنها مصداق حقیقیِ نجات یافتن از وضعیت بد و دست یافتن به وضع خوب و مطلوب. 📝بحث تخصصی #انسان‌شناسی بارها اشاره شد که انسان یک تفاوت اساسی با سایر مخلوقات دارد و آن این است که او را با ظرفیت خلیفة‌اللهی آفریده‌اند؛ و از این رو توان رسیدن به برترین موقعیت هستی را دارد. طبیعی است که رسیدن به هر هدف معینی، نیازمند برنامه‌ای معین است؛ و کسی که هر کاری دلش می‌خواهد می‌کند، قطعا به هدف معین نخواهد رسید. 🤔شاید تقابل اصلی نگاه دینی با نگاه لیبرالیستی‌ای که مهمترین ارزش را #آزادی می‌داند در همین نکته باشد: 📛انسانی که هدفی واقعی دارد، نمی‌تواند مهمترین ارزش خود را آزادی بداند؛ زیرا آزادی، بویژه در مفهوم غربی خود، تنها برای انسان بی‌هدف قابل پذیرش است. اما 💢هرکس که هدف دارد، آن هدفش محدوده‌ای برای رفتارهای او تعیین می‌کند؛ و کسی که هدفش خداست، محدوده این رفتارهایش را هم خدا معین می‌کند؛ ☀️و البته این تعیین خدا، صرفا یک امر تعبدی و بی‌منطق نیست؛ بلکه راه رسیدن به خوشبختی بی‌نهایت است؛ از این رو، بعد از اینکه اشاره کرد که همه آنچه ما تعیین کردیم، یک نحوه حد و حدود و حریم و مرز است که انسان‌ها نباید از آن تخطی کنند، بلافاصله بیان کرد که کسی که از این حد و مرزها تبعیت کند، به برترین موقعیت ممکن در عالم، که از آن با بهشت تعبیر می‌شود، وارد می‌گردد؛ آن هم ورودی که خروج ندارد و بی‌نهایت است؛ و این است مصداق فوز و رستگاری و کامیابی عظیم. @yekaye

. 3️⃣ «تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ» باغ‌هایی که رودها از پایین آن عبور کند از دل‌انگیزترین موقعیت‌هایی است که انسان در آن احساس گشایش و آسودگی و راحتی می‌کند. خداوند حد و مرزهایی تعیین کرده است؛ هرکس خود را به این حد و مرزها محدود کند به گشایشی دل‌انگیز می‌رسد. 📝ثمره #انسان‌شناختی انسان‌هایی که در دنیا محدودیت را برای خود می‌پذیرند به گشایش و راحتی ابدی می‌رسند؛ اما انسان‌هایی که در دنیا به هیچ محدودیتی برای خود نمی‌پذیرند و حدود الهی را زیر پا می‌گذارند، نه در دنیا به گشایش و راحتی می‌رسند (مَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقاً حَرَجاً، انعام/125؛ وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْكاً، طه/124) و نه در آخرت (وَ إِذا أُلْقُوا مِنْها مَكاناً ضَيِّقاً مُقَرَّنينَ؛ فرقان/13) @yekaye

939) 📖 و مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ ناراً خالِداً فيها وَ لَهُ عَذابٌ مُهينٌ 📖 💢ترجمه و کسی که خداوند و پیامبرش را عصیان کند و از حدودش تجاوز نماید او را در آتشی درآوَرَد که جاودانه در آن باشد و او را عذابی خفت‌آور است. سوره نساء (4) آیه 14 1398/5/5 24 ذی‌القعده 1440 @yekAaye

@yekaye

☀️ 1) ابن‌عباس روایت کرده است که: به رسول الله ص خبر رسید که عده‌ای از قریش از اینکه وی حضرت علی ع را امیرالمومنین ع خوانده بود برآشفته بودند و این را قبول نمی‌کردند. پس در حالی که بر منبر بود، شنیدم که فرمود: ای مردم! همانا خداوند عز و جل مرا به عنوان پیامبر به سوی شما گسیل داشت و به من دستور داد که علی ع را به عنوان امیری جانشین خود سازم؛ هشدار که هرکس که من پیامبرش هستم علی ع امیرش است؛ امارتی که خداوند عز و جل او را امیر بر شما گردانده و به من دستور داده که شما را از آن آگاه سازم؛ پس به او گوش دهید و از او اطاعت کنید؛ اگر دستوری به شما داد دستورش را بپذیرید و اگر شما را از کاری بازداشت به نهی او تن دهید؛ هشدار که هیچیک از شما حق ندارد چه در حیاتم و چه بعد از وفاتم بر علی ع امیری کند که همانا خداوند تبارک و تعالی او را امیر شما کرده و او ر امیرالمومنین نامیده است و احدی پیش از او را بدین نام مفتخر نکرده است؛ و «همانا من آنچه مامور رساندنش به شما بودم را ابلاغ کردم» (هود/57) در مورد علی ع، پس هرکس در مورد او از من اطاعت کند «از خداوند اطاعت کرده» (نساء/80) و هرکه در مورد او مرا عصیان کند خداوند عز و جل را عصیان کرده است؛ و نزد خداوند عز و جل هیچ حجتی نخواهد داشت بازگشت او به من همان خواهد بود که خداوند عز و جل در کتابش فرمود « و کسی که خداوند و پیامبرش را عصیان کند و از حدودش تجاوز نماید او را در آتشی درآوَرَد که جاودانه در آن باشد.» (نساء/14) 📚الأمالي( للصدوق)، ص407-408 @yekAaye

☀️2) از امام کاظم ع روایت شده که فرمودند: خداوند در آتش جاودانه نمی‌سازد مگر اهل کفر و انکار از روی لجبازی، و اهل گمراهی و شرک را. 📚التوحيد (للصدوق)، ص407 لَا يُخَلِّدُ اللَّهُ فِي النَّارِ إِلَّا أَهْلَ الْكُفْرِ وَ الْجُحُودِ وَ أَهْلَ الضَّلَالِ وَ الشِّرْكِ. @yekAaye

☀️3) از امام صادق ع روایت شده است: همانا جهنمیان در جهنم جاودانه شدند چون در نیت‌هایشان این بود که اگر در دنیا جاودانه می‌ماندند تا ابد خداوند را معصیت می‌کردند؛ و همانا اهل بهشت در بهشت جاودانه شدندن چون در نیت‌هایشان این بود که اگر دردنیا جاودانه می‌ماندند تا ابد خداوند را اطاعت می‌کردند؛ پس به خاطر نیاتشان بود که اینان و آنان جاودانه شدند؛ سپس این سخن خداوند متعال را تلاوت کردند که: «بگو هرکس بر اساس شاکله‌اش عمل می‌کند» (اسراء/84) فرمودند:‌ یعنی بر اساس نیتش. 📚الكافي، ج2، ص85 @yekAaye

. 1️⃣ «وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ ناراً خالِداً فيها وَ لَهُ عَذابٌ مُهينٌ» پیچیدگی‌های عظیم انسان از سویی، و وجود مسیری واقعی برای رسیدن وی به سعادت، از سوی دیگر، حرکت انسان در مسیر سعادت واقعی خویش را در مسیری پرابهام قرار داده که تنها خداوند است که به تمام ظرائف این مسیر و بیراهه‌های آن آگاه است؛ و همان گونه که یک جاده را با کشیدن نرده‌هایی در اطرافش مشخص می‌کنند؛ خداوند با تعیین حد و مرزهایی برای حرکت انسان، مسیر صحیح را به او نشان داده است. 💢از این رو، 🔺همان طور که جدی گرفتن این محدوده‌ها و پیروی از آن انسان را به بهشت جاودان و فوز عظیم می‌رساند، 🔻 تجاوز و خروج از این محدوده‌ها و سرپیچی از خدا و رسول در این مسیر انسان را به جهنم جاودان و خوار شدن می‌کشاند. @yekaye

. 3️⃣ «وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَتَعَدَّ حُدُودَهُ ... لَهُ عَذابٌ مُهينٌ» می‌دانیم که جهنم انواعی از عذاب‌ها دارد، که در قرآن کریم این عذاب با وصف‌های مختلف یاد شده است: دردناک (ألیم)، بزرگ (عظیم)، شدید و غلیظ، ماندگار (مقیم)، برگشت‌ناپذیر (غیر مردود)، و ... . 🤔چرا در اینجا تعبیر «عذاب مهین» (خوار کننده و خفت‌آور) را به کار برد؟ 🍃الف. خداوند انسان را با دمیدن روح خود کرامت بخشیده است و او را بر بسیاری از مخلوقات برتری داده است: «وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَني آدَمَ وَ ... وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضيلا» البته به او اختیار داد که خودش این مسیر را بپیماید و با تعیین حد و مرزهایی، مسیر درست را هم واضح نمود. اکنون کسی از این مسیر بیرون برود و در راستای کرامتی که خداوند برایش قرار داده حرکت نکند، طبیعی است که از کرامت محروم شود و کسی که از کرامت محروم بماند دچار پستی و خواری و حقارت خواهد شد. 🍃ب. ... @yekaye

. 5️⃣ «تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ؛ وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ ناراً خالِداً فيها وَ لَهُ عَذابٌ مُهينٌ» در آیه قبل اشاره شد که باغ‌هایی که رودها از پایین آن عبور کند از دل‌انگیزترین موقعیت‌هایی است که انسان در آن احساس گشایش و آسودگی و راحتی می‌کند. از سوی دیگر، هم قرار گرفتن در آتش انسان را بشدت کلافه می‌کند و در تنگنا قرار می‌دهد و هم خواری و حقارت. ♦️خداوند حد و مرزهایی تعیین کرده است؛ 🔺هرکس خود را به این حد و مرزها محدود کند به گشایشی دل‌انگیز می‌رسد. و 🔺 هرکس به بهانه آزادی و راحتی و رسیدن به دلخواه‌ها، حد و مرزهای الهی را بشکند، در تگنا و مضیقه و کلافگی ابدی قرار خواهد گرفت؛ 🔲به تعبیر دیگر، هرکس محدوده‌هایی که خداوند برایش قرار داده رعایت کند، به کرامت و احترام و خوشی همیشگی دست یابد؛ و هرکس رعایت نکند به توهین و بی‌حرمتی و خواری همیشگی مبتلا شود. 📝ثمره #اخلاقی_اجتماعی #لیبرالیسم (اصالت آزادی و اباحی‌گری) ظاهرش #آزادی و #راحتی انسان است، اما حقیقتش گرفتار کردن و قرار گرفتن در سختی همیشگی است. 🤔جالب اینجاست که همگان می‌دانند که در هر زمینه‌ای اگر بخواهند رشد کنند (کسی که می‌خواهد در یک دانشگاه خوب قبول شود؛ یا در یک حرفه خوب ماهر گردد؛ یا در یک ورزش خاص، قهرمان شود یا ...) باید سختی‌ها و محدودیت‌ها را بپذیرند و از خوشی‌ها و ولنگرانی‌ها اجتناب ورزند، اما نوبت به کلیت زندگی که می‌رسد، افراد انتظار دارند با لاابالی‌گری و بدون هیچ گونه سختی به همه چیز دست یابند❗️ 💢اگر کسی منطق رشد در زندگی (عبور و تحمل سختی‌ها برای رسیدن به کمال)‌ را جدی بگیرد (که هیچ عرصه‌ای از عرصه‌های موفقیت، حتی موفقیت‌های کاملا مادی و دنیوی مثل مقام و شهرت و ثروت و ... را نمی توان یافت که مشمول این حکم نباشد) آنگاه نه‌تنها نگاهش به زندگی و سختی‌های پیش رو عوض می‌شود، بلکه از مواجهه با سختی‌ها و مشکلات زندگی استقبال می‌کند و هیچگاه این مشکلات وی را به ناامیدی و خسته شدن از حرکت به سوی هدف خویش بازنمی‌دارد. 💠تاملی با خویش آیا ما در مواجهه با سختی‌ها از ادامه کار منصرف می‌شویم یا بر همت خویش می‌افزاییم؟ @yekaye

941) 📖جمع‌بندی آیات 1 تا 14 سوره نساء 📖 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ؛ يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً كَثيراً وَ نِساءً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقيباً؛ وَ آتُوا الْيَتامى أَمْوالَهُمْ وَ لا تَتَبَدَّلُوا الْخَبيثَ بِالطَّيِّبِ وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَهُمْ إِلى أَمْوالِكُمْ إِنَّهُ كانَ حُوباً كَبيراً؛ وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِي الْيَتامى فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنى وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ذلِكَ أَدْنى أَلاَّ تَعُولُوا؛ وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَيْءٍ مِنْهُ نَفْساً فَكُلُوهُ هَنيئاً مَريئاً؛ وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ الَّتي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِياماً وَ ارْزُقُوهُمْ فيها وَ اكْسُوهُمْ وَ قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفاً؛ وَ ابْتَلُوا الْيَتامى حَتَّى إِذا بَلَغُوا النِّكاحَ فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْداً فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوالَهُمْ وَ لا تَأْكُلُوها إِسْرافاً وَ بِداراً أَنْ يَكْبَرُوا وَ مَنْ كانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ وَ مَنْ كانَ فَقيراً فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ فَإِذا دَفَعْتُمْ إِلَيْهِمْ أَمْوالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَيْهِمْ وَ كَفى بِاللَّهِ حَسيباً؛ لِلرِّجالِ نَصيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ لِلنِّساءِ نَصيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ كَثُرَ نَصيباً مَفْرُوضاً؛ وَ إِذا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُولُوا الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكينُ فَارْزُقُوهُمْ مِنْهُ وَ قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفاً؛ وَ لْيَخْشَ الَّذينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعافاً خافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا اللَّهَ وَ لْيَقُولُوا قَوْلاً سَديداً؛ إِنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامى ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعيراً؛ يُوصيكُمُ اللَّهُ في أَوْلادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ فَإِنْ كُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ وَ إِنْ كانَتْ واحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ أَبَواهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ كانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصي بِها أَوْ دَيْنٍ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً فَريضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَليماً حَكيماً؛ وَ لَكُمْ نِصْفُ ما تَرَكَ أَزْواجُكُمْ إِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُنَّ وَلَدٌ فَإِنْ كانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَكُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْنَ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصينَ بِها أَوْ دَيْنٍ وَ لَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْتُمْ إِنْ لَمْ يَكُنْ لَكُمْ وَلَدٌ فَإِنْ كانَ لَكُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَكْتُمْ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ تُوصُونَ بِها أَوْ دَيْنٍ وَ إِنْ كانَ رَجُلٌ يُورَثُ كَلالَةً أَوِ امْرَأَةٌ وَ لَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ فَإِنْ كانُوا أَكْثَرَ مِنْ ذلِكَ فَهُمْ شُرَكاءُ فِي الثُّلُثِ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصى بِها أَوْ دَيْنٍ غَيْرَ مُضَارٍّ وَصِيَّةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَليمٌ حَليمٌ؛ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ؛ وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ ناراً خالِداً فيها وَ لَهُ عَذابٌ مُهينٌ. 26 ذی‌القعده 1440 1398/5/7 @yekaye

💢ترجمه آیات 1 تا 14 سوره نساء 📖به نام خداوند دارای رحمت گسترده و همیشگی. ای مردم! پروای پروردگارتان را داشته باشید، همان که شما را از نفس واحدی آفرید، و از او زوجش را خلق کرد، و از آن دو مردانی فراوان و زنانی را پراکند؛ و پروای خدایی را داشته باشید که به [حقِ/واسطه‌ی] او [از هم] درخواست می‌کنید [همدیگر را به او سوگند می‌دهید] و نیز [پروای] ارحام [= خویشاوندان] را [داشته باشید]؛ همانا خداوند همواره بر شما مراقب بوده است. 📖و به یتیمان اموالشان را بازدهید و ناپاک را با پاکیزه عوض نکنید و اموالشان را در زمره اموال خود مخورید که همانا این گناهی بزرگ می‌باشد. 📖و اگر ترسیدید که در مورد یتیمان [= ازدواج با دختران یتیم] به قسط رفتار نکنید، پس به نکاح درآورید آنچه مورد پسندتان است از زنان، دوتایی، ویا سه‌تایی، ویا چهارتایی؛ ولی اگر ترسیدید که به عدالت رفتار نکنید، پس [اکتفا کنید به] یکی، یا آنچه تحت ملکیت شماست [= کنیزان]؛ این امر نزدیکتر است که ستم و کجروی نکنید. 📖و به زنان مهریه‌های‌شان را‌ هدیه بدهید. پس اگر چیزی از آن را با طیب خاطر کامل برای شما واگذاشتند، پس آن را بخورید، گوارا و نوش جان! 📖به سفیهان اموال خود را که خداوند مایه قوام شما [یا: در اختیار شما] قرار داده، ندهید؛ و [صرفاً] در آن روزی‌شان را تامین کنید و لباسشان بپوشانید و با آنان به نحوی شایسته سخن بگویید. 📖و یتیمان را بیازمایید، تا زمانی که به حد ازدواج برسند، سپس اگر از آنان رشدی دیدید پس اموالشان را به ایشان برگردانید، و آن را به گزاف و عجله [ناشی از] اینکه [مبادا] بزرگ شوند نخورید؛ و هرکس که توانگر است خویشتن‌داری ورزد و هرکس تنگدست است مطابق عرف [= به طور متعارف] بخورد؛ پس هنگامی که اموالشان را به آنان برگرداندید شاهدی بر آنان بگیرید؛ و برای حسابرسی، خداوند کافی است. 📖مردان را از آنچه والدین و خویشان بر جای گذاشتند سهمی است؛ و زنان را [نیز] از آنچه والدین وخویشان برجای گذاشتند، سهمی؛ [اعم] از آنچه کم باشد یا زیاد، سهمی واجب و معین. 📖و چون هنگام تقسیم [ارث]، خویشان و یتیمان و درماندگان حضور یابند، پس به آنها [نیز] از آن [اموال] روزی دهید و با آنان به نحوی شایسته سخن بگویید. 📖و باید [از ستم بر یتیمان] بترسند آنان که، اگر پس از خود فرزندان ناتوانی بر جای گذارند، بر [سرنوشت] آنان بیم دارند؛ ‌پس باید تقوای الهی پیشه کنند و استوار سخن بگویند. 📖در حقیقت، کسانی که اموال یتیمان را به ظلم می‌خورند فقط در شکم‌هایشان آتش می‌خورند و بزودی در آتشی افروخته درآيند [لهیب آتشی را شعله‌ور کنند]. 📖خداوند شما را در مورد فرزندان‌تان وصیت می‌کند: برای پسر همانند بهره دو دختر باشد؛ پس اگر آنان [=همه وارثان، فقط] دخترانی بیش از دو تن بودند، پس دو سوم آنچه باقیمانده، از آنِ آنهاست؛ و اگر [وارث، فقط] یک دختر بود، نیمی از آنِ او است؛ و سهم والدینش، برای هریک از آن دو، یک ششم از آنچه باقیمانده است، اگر که او فرزند داشته باشد؛ ولی اگر فرزند نداشته و والدینش از او ارث می‌برند، پس برای مادرش یک سوم است؛ و اگر او برادرانی داشته، پس برای مادرش یک ششم است؛ [اینها] بعد از وصیتی که بدان وصیت شده یا [ادای] بدهی است؛‌ پدرانتان و فرزندانتان، نمی‌دانید کدامیک برایتان سودمندتر است؛ [اینها] واجب شده‌ی از سوی خداوند است؛ در حقیقت خداوند بسیار دانا و حکیم است. 📖و نیمی از آنچه همسرانتان باقی گذاشته‌اند از آنِ شما [مردان] است، اگر که آنان فرزندی نداشته باشند؛ پس اگر آنان را فرزندی باشد، یک چهارم از آنچه باقی گذاشته‌اند از آنِ شماست؛ بعد از وصیتی که بدان سفارش می‌کنند و یا [محاسبه] بدهی‌ای [که بر گردن آنهاست / بدان اقرار می‌کنند]. و برای آنان [= زنانتان] یک چهارمِ ماترک شماست، اگر که شما را فرزندی نباشد؛ پس اگر شما فرزندی دارید برای آنان یک هشتم از ماترکِ شماست؛ بعد از وصیتی که بدان سفارش می‌کنید و یا بدهی‌ای [که برعهده دارید / بدان اقرار می‌کنید]. و اگر مردی یا زنی که از او ارث می‌برند کلاله [= شخص بدون پدر و مادر و اولاد] باشد و برادر یا خواهری داشته باشد، پس برای هریک از آنان یک ششم است؛ پس اگر بیش از این باشند، پس آنان در یک سوم شریک‌اند؛ بعد از وصیتی که بدان سفارش می‌شود و یا بدهی‌ای [که برعهده اوست / بدان اقرار می‌کند]، در حالی که [با وصیت یا اقرار به بدهی] ضررزننده [به ورثه] نیست؛ سفارشی است از جانب خداوند؛ و خداوند دانایی بردبار است. 📖این حدود [=حد و مرزهای تعیین شده‌ی] خداوند است؛ و کسی که از خداوند و پیامبرش اطاعت کند او را به بهشت‌هایی داخل کند که از پایین آن رودها جریان دارد، در آن جاودانه‌اند؛ و این است رستگاری بزرگ. و کسی که خداوند و پیامبرش را عصیان کند و از حدودش تجاوز نماید او را در آتشی درآوَرَد که جاودانه در آن باشد و او را عذابی خفت‌آور است. @yekaye

1️⃣قبلا (جلسه 925) اشاره شد که شاید بتوان گفت 💢این سوره در مقام تکوین بنیان جامعه دینی است؛ جامعه ای که شروع و زیربنایش نظام خانواده است؛ و البته می‌خواهد آن نوع روابط مطلوب خانوادگی به افق روابط اجتماعی هم کشیده شود؛ و آرمان جامعه، نه فقط برابری و عدالت، که برادری و مودت قرار داده شود.💢 فرازی از سوره که بر مسائل خانوادگی تمرکز دارد تا آیه 36 است که به نظر می‌رسد در این فراز سه بار جمع‌بندی ارائه شده است: 🔺یکی آیات 13-14 که اشاره می‌کند آنچه گفتیم حدود الهی است که پیروی‌اش بهشت؛ و عصیانش جهنم را در پی دارد؛ 🔺دوم آیات 26-28 است که می‌فرماید خداوند می‌خواهد مطالب را برای شما تبیین کند؛ و در عین حال به شما تخفیف دهد؛ اما شهوت‌طلبان می‌خواهند انحرافی عظیم پدید آورند؛ و 🔺سوم آیه 36 است که مخاطب را به عبودیت و سپس به احسان به والدین و خویشاوندان و سایر مردم دعوت می‌کند و از اینجا وارد بحث‌های جامعه فراتر از خانواده می‌شود. 🔸پس طبیعی است که در اینجا که ظاهرا اولین نتیجه‌گیری از آیات است، درنگی داشته باشیم. @yekaye

2️⃣ این آیات 1 تا 14 را به نوبه خود در چهار فراز می‌توان ملاحظه کرد: 🔹الف. فراز اول، آیه نخست است که مردم را به تقوای الهی می‌خواند و در این مقام بر ربوبیت خداوند که همگی را از یک زن و مرد پدید آورد مردان و زنان را از آنها پراکند، تاکید کرد، خدایی که ارتباطات انسانها و خویشاوندی به واسطه او در جهان برقرار شده است. این تعبیر بخوبی نشان می‌دهد که حال و هوای سوره، حال و هوای پیوندهای اجتماعی با محوریت خانواده خواهد بود. 🔹ب. فراز دوم، آیات 2 تا6 است: محور این آیات بر رعایت حال ضعیفان، بویژه در امور اقتصادی در جامعه است؛ که در این فراز بر دو گروه متمرکز شده است: یکی یتیمان، که حامی و پناهگاهی ندارند؛ و هشدار می‌دهد به کسانی که سرپرستیِ آنان را عهده‌دار شده‌اند که مبادا اموال آنان را مستقیم یا غیرمستقیم مصادره کنید؛ و به بهانه‌های مختلف، از درهم‌آمیختن اموال آنان و خود، و آنگاه اموال مرغوب آنان را خرج کردن گرفته، تا ازدواج با دختران یتیم، به تصاحب اموالشان روی آورید، و دیگری، زنان است، زنانی که به ازدواج با مردان درآمده، و عملا تحت تکفل آنان واقع شده‌اند و مهریه و نفقه‌شان برعهده مردان آمده؛ که مبادا این تفوق اقتصادی شما موجب شود در پرداخت مهریه آنان، بدانان ستم کنید؛ ویا اگر توان عدالت به خرج دادن در میان زنان را ندارید، به ازدواج بیش از یکی اقدام کنید؛ در عین حال تاکید می‌کند که اگر این افرادی که تحت تکفل شما واقع شده‌اند هنوز به رشد و بلوغ اقتصادی نرسیده‌اند نباید اموالشان را بی‌محابا در اختیارشان قرار دهید؛ و مجددا تاکید می‌کند که مبادا همین را بهانه کنید که اموال آنان را مصادره کنید. 🔹ج. فراز سوم، آیات 7 تا 12 است که به مساله ارث در خانواده می‌پردازد؛ ابتدا بر اصل ارث بردن هم مردان و هم زنان تاکید می‌کندف سپس بحث را با دو توصیه اخلاقی ادامه می‌دهد: یکی اینکه از وراث می‌خواهد به مستمندان و نیازمندانی که صریحا سهم‌الارثی ندارند، بهره‌ای دهند؛ و دوم اینکه مبادا اقویا در وارثان سهم ضعفا و یتیمان را مصادره کنند؛ و آنگاه به بیان احکام طبقه اول (فرزندان و والدین)، و طبقه دوم (برادر و خواهر) و نیز زوجین (که با همه طبقات ارث می‌برند) پرداخت. 🔹د. فراز آخر، دو آیه 13-14 است که در آنها هدار می‌دهد که آنچه گذشت حدود الهی است که حرکت انسان در آن درون حد و مرزها، وی را به بهشت جاویدان و رستگاری عظیم می‌رساند؛ و خروج انسان از این حد و مرزها وی را به جهنم و خواری خواهد کشاند. @yekaye