966) 📖 و اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ بِذِي الْقُرْبی‏ وَ الْيَتامی‏ وَ الْمَساكينِ وَ الْجارِ ذِي الْقُرْبی‏ وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبيلِ وَ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ مُخْتالاً فَخُوراً 📖 ترجمه 💢و خدا را بپرستید و هیچ چیز را با او شریک مگردانید و [بر شما باد] به والدین احسان کردن، و به خویشاوند و یتیمان و مسکینان و همسایه‌ی دارای قرابت [همسایه خویشاوند/همسایه نزدیک] و همسایه بیگانه [یا: همسایه پهلویی، یا: همسایه دور] و همنشین همراه و فرزند راه [= در راه مانده] و آنکه تحت ملکیت شماهاست؛ قطعاً خداوند کسی را که متکبر و فخرفروش باشد دوست ندارد. سوره نساء (4) آیه 36 1398/11/7 1 جمادی الثانیه 1441 @yekAaye

@yekaye

☀️1) از امام صادق ع سوال می‌شود درباره این سخن خداوند عز وجل که می‌فرماید: «[بر شما باد] به والدین احسان کردن» که این احسان چیست؟ فرمودند: احسان آن است که در صحبت و همنشینی با آنان نیکویی کنی و آنان را به تکلف نیندازی که آنچه را که بدان نیاز دارند از تو درخواست کنند، هرچند که خودشان ابراز بی‌نیازی کنند [باز به رفع نیاز آنان اقدام کنی] که همانا خداوند می فرماید «به [مقام] «بِرّ» [= نیکی] نخواهید رسید مگر آنچه را دوست دارید انفاق کنید. 📚من لا يحضره الفقيه، ج‏4، ص: 408 ☀️2) الف. روایت شده که ابن بن تغلب از امام صادق ع درباره سخن خداوند متعال که می فرماید «و خدا را بپرستید و هیچ چیز را با او شریک مگردانید و [بر شما باد] به والدین احسان کردن» (نساء/36) سوال کرد که این والدین چه کسانی اند؟ امام ع فرمودند: رسول الله ص و علی بن ابی‌طالب؛ اینان همان والدین [= دو والد، دو پدر] می‌باشند. ☀️ب. و باز از ایشان درباره «و خدا را بپرستید و هیچ چیز را با او شریک مگردانید و [بر شما باد] به والدین احسان کردن و به افراد دارای قرابت [= خویشاوندان]» (نساء/36) نقل شده که فرمودند: همانا رسول الله و علی بن ابی‌طالب والدان هستند و حسن و حسین ع، ذی‌القربی [افراد دارای قرابت، خویشاوندان] می‌باشند. ☀️ج. باز از امام صادق ع روایت شده که فرمودند: پیامبر اکرم ص فرمود: من یکی از والدان هستم و علی بن ابی‌طالب دیگریِ آن است؛ [امام صادق ع ادامه دادند:] و این دو در هنگام مرگ [برای هرکس حاضر و] دیده می‌شوند. ☀️د. و ابوبصیر هم از امام صادق ع نقل کرده که ایشان فرمودند: همانا مومن وقتی بمیرد رسول الله ص و علی بن ابی‌طالب در نزد او حاضر می‌شوند؛ و رسول الله ص فرمود: من یکی از والدان هستم و علی بن ابی‌طالب دیگریِ آن است. از ایشان پرسیدم: این مطلب در کجای کتاب الله آمده است؟ فرمودند: اینکه خداوند می‌فرماید: «و خدا را بپرستید و هیچ چیز را با او شریک مگردانید و [بر شما باد] به والدین احسان کردن» (نساء/36) 📚تفسير فرات الكوفي، ص104-105 📚در تفسير العياشي، ج‏1، ص241، فراز پایانی این روایت از ابوبصیر، هم از امام باقر ع و هم از امام صادق ع روایت شده است. @yekaye

☀️3) از رسول الله ص روایت شده است که فرمودند: حق علی ع بر مسلمانان همانند حق پدر بر فرزندانش است. 📚فضائل أمير المؤمنين ع (لابن عقده کوفی)، ص77؛ 📚جامع الأخبار(للشعيري)، ص14؛ 📚بشارة المصطفى لشيعة المرتضى، ص269؛ 📚الأمالي (للطوسي)، ص54 ابن عقدة، قال: حدّثنا عيسى بن عبد اللّه المحمّدي من ولد عليّ بن محمّد بن عمر بن علي، قال: حدّثني أبي، عن أبيه‏ عن جدّه عليّ عليه السّلام، قال: قال رسول اللّه صلى اللّه عليه و [آله و] سلم: «حَقُّ عَلِيٍّ عَلَى الْمُسْلِمِينَ كَحَقِّ الْوَالِدِ عَلَى وَلَدِهِ». 🔹این روایت نبوی در کتب اهل سنت با سندهای متعدد از بسیاری از صحابه، از جمله از #جابر بن عبدالله انصاری، #ابوایوب انصاری، #عمار یاسر، #انس بن مالک و خود #امیرالمومنین ع روایت شده است؛ مثلا در: 📚شرف المصطفى (الخركوشي، م407) ج5، ص513 ؛ 📚مناقب عليّ (ابن المغازلي، م483)، ص99 ؛ 📚تاريخ دمشق (ابن عساكر، م571) ج42، ص307-308 ✅این مضمون بقدری در مسلمانان صدر اسلام رایج بوده که در رجزهایی که یاران امیرالمومنین ع در جنگ صفین در مقابل اصحاب معاویه می‌خواند بر این مطلب تاکید می‌کردند؛ مثلا: جَارِيَةُ بْنُ قُدَامَةَ السَّعْدِيّ وقتی در برابر عبدالرحمن پسر خالد بن ولید (که پرچمدار لشکر معاویه بود) قرار می‌گیرد، چنین رجز می‌خواند: اثْبُتْ لِصَدْرِ الرُّمْحِ يَا ابْنَ خَالِدٍ / اثْبُتْ لِلَيْثِ ذِي فُلُولِ حَارِدٍ مِنْ أُسْدِ خَفَّانَ شَدِيدِ السَّاعِدِ / يَنْصُرُ خَيْرَ رَاكِعٍ وَ سَاجِدٍ مَنْ حَقُّهُ عِنْدِي كَحَقِّ الْوَالِدِ / ذَاكُمْ عَلِيٌّ كَاشِفُ الْأَوَابِدِ. 📚(وقعة صفين، ص396) @yekaye

☀️3) روایتی از پیامبر اکرم ص نقل شده که ایشان به حضرت علی ع فرمودند: «أَنَا وَ أَنْتَ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ: من و تو پدران این امتیم.» 📜این روایت بقدری در صدر اسلام در میان مسلمانان شایع بوده که حتی در کتب لغتی که اهل سنت تدوین کرده‌اند هم به مناسبت کلمه «أب» به این روایت اشاره کرده‌اند (مثلا در: مفردات (راغب)، ص57 ) 💢از موارد جالب این است که در در تفسیر مسنوب به امام حسن عسکری (ص330-333)، در ذیل آیه 83 سوره بقره (همین تعبیر «وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً)، این مضمون که پیامبر و امیرالمومنین ع پدران این امت‌اند، در قالب روایات متعددی از تمامی 13 معصومِ پیش از امام زمان ع روایت شده است؛ که در هریک، یکی از امامان نکته‌ای را درباره این پدریِ آنان بیان می‌کنند. اغلب این روایات به طور مجزا در کتب روایی دیگر آمده است؛ اما جمع اینها در کنار هم زیبایی خاصی ارائه می‌کند که در اینجا تقدیم می‌شود. ☀️1. رسول الله ص فرمود: برترن والدان شما و سزاوارترین آنان به سپاس‌گزاریِ شما [از آنان] [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع می‌باشند. ☀️2. و امام علی ع فرمودند: از رسول الله شنیدم که می‌فرمود: من و علی ع پدران این امتیم؛ و قطعا حق ما بر آنان بزرگتر است از حق والدینِ ولادتِ ایشان؛ چرا که ما آنان را – اگر از ما اطاعت کنند – از آتش به سوی سرای جاودان نجات می‌دهیم، و از [راه] عبودیت آنان را به نیکانِ احرار ملحق می‌کنیم. ☀️3. و حضرت فاطمه سلام الله علیها فرمودند: دو پدر این امت [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع می‌باشند. کجیِ آنان [= امت] را راست می‌کنند و از عذاب همیشگی نجاتشان می‌دهند، البته اگر اطاعتشان کنند؛ و نعمت همیشگی را بر آنان مباح می‌گردانند، البته اگر با آنان همراهی کنند. ☀️4. و امام حسن ع فرمودند: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع پدران این امت می‌باشند؛ پس خوشا به حال کسی که به حق آنان معرفت داشت؛ و در هر حالی مطیع آنان بود، که خداوند چنین کسی را در زمره برترین ساکنان بهشت‌هایش می‌گرداند و با کرامات و رضوان خویش وی را خوشبخت می‌کند. ☀️5. و امام حسن ع فرمودند: کسی که ححق دو پدرِ برتر خویش: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، را بشناسد و از آنان آن گونه که سزاوار اطاعت کردن است، اطاعت کند، به او گفته خواهد شد: تا بحبوحه هر بهشتی که دلت می‌خواهد برو! ☀️6. و امام زین‌العابدین ع فرمودند: اگر والدین حقشان بر فرزندانشان به خاطر احسانی که در حق فرزندشان روا می‌دارند، عظیم است؛ پس، از آنجا که احسان [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، بر این امت بزرگوارانه‌تر و عظیمتر است، پس آن دو سزاوارترند به اینکه پدران اینان باشند. ☀️7. و امام باقر ع فرمودند: کسی که دوست دارد بداند قدر و منزلتش نزد خداوند چگونه است، پس بنگرد که قدر و منزلت دو پدرِ برترش: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، نزد خویش چگونه است؟ ☀️8. و امام صادق ع فرمودند: کسی که حق دو پدرِ برترش: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، را رعایت کند، اگر [مجبور شود که] حق والدین خودش و سایر بندگان خداوند را ضایع کند*، ضرری به او نخواهد رسید؛ زیرا که آن دو با تلاش خود همگی اینان را راضی خواهند کرد. ☀️9. و امام کاظم ع فرمودند: بزرگی ثواب درود و صلوات فرستادن، به اندازه بزرگی دو پدرِ برتری است که بر آنها درود و صلوات فرستاده می‌شود: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع. ☀️10. و امام رضا ع فرمودند: آیا هیچیک از شما بدش نمی‌آید که از پدر و مادرش که او را به دنیا آورده‌اند نفی شود [یعنی گفته شود: این فرزندان آن پدر و مادر نیست]؟ گفتند: ‌بله، قطعا بدمان می‌آید. پس باید بکوشد که از آن والدینش که از پدر و مادر خودش برترند نفی نشود! ☀️11. و امام جواد ع در برابر کسی که در محضر ایشان گفت: من قطعا [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع را چنان دوست دارم که اگر تکه‌تکه شود یا با قیچی مرا پاره پاره کنند، از آنان دست برنمی‌دارم، فرمودند: پس بی‌تردید که [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، از خودشان به تو چیزی را می‌دهند که تو از خودت بدانه می دهی؛ همانا آنان در روز قضاوت نهایی چنان برای تو جبران کنند که نسبت آنچه تو در راه آنان داده ای به آنچه آنان می‌دهند به اندازه جزئی از یکصدمیلیونیمِ آن هم نشود! ☀️12. و امام هادی ع فرمودند: کسی که والدین دینی‌اش: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، نزد وی از والدین نَسَبی‌اش گرامی‌تر نباشد، بهره‌ای از حلال و حرام خداوند، نه زیاد و نه کم‌، نبرده است. 13. و امام عسکری ع فرمودند: کسی که اطاعت پدران دینی‌اش: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، را بر طاعت پدران نسبی‌اش ترجیح دهد، خداوند عز و جا به او فرماید: قطعا تو را ترجیح می‌دهم همان گونه که [خواسته] مرا ترجیح دادی، و تو را شرفیاب محضر پدران دینی‌ات می‌کنم؛ همان گونه که خودت با ترجیح دادن محبت آن دو بر محبت پدرانِ نسبی‌ات خود را شرافت بخشیدی. @yekaye 👇متن احادیث👇

☀️4) در تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (ص333-338)، همان طور که در مورد احسان به والدین، از ضرورت احسان به والدین دینی که پیامبر ص و حضرت علی ع می‌باشند، سخن گفت، و از تمامی معصومین حدیثی در این باره نقل کرد، در بحث «ذی القربی» (نزدیکان، خویشاوندان) نیز ابتدا می‌فرماید که مقصود از «ذی القربی» خویشاوندانِ پدر و مادری‌ات هستند؛ که باید حق آنان را شناخت و ادا کرد ؛ سپس شبیه مورد قبل، از اغلب معصومین علیهم‌السلام حدیثی نقل می‌کنند که ذی‌القربای پیامبر (که همان اهل بیت ع هستند) به هیچ عنوان کمتر از ذی‌القربای والدین نَسَبی انسان نیستند. 📜اغلب این روایات به طور مجزا در کتب روایی دیگر آمده است؛ اما جمع اینها در کنار هم زیبایی خاصی ارائه می‌کند که در اینجا تقدیم می‌شود. ☀️1. رسول الله ص فرمودند: کسی که حق نزدیکانِ [= خویشاوندانِ] پدر و مادریش را رعایت کند، خداوند هزار درجه در بهشت به او می‌دهد [و سپس این درجات بهشتی را توصیف کردند و در ادامه فرمودند:] و کسی که حق نزدیکانِ [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، را رعایت کند، از برترین این درجات و ثوابی زیادتر، به اندازه‌ای که [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، بر پدر و مادر خودش برتری دارند، به او داده شود. ☀️2. حضرت فاطمه س به برخی از زنان فرمود: اگر لازم شد رضایت پدران دینی‌ات: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، را به ازای نارضایتیِ پدر و مادر نَسَبی‌ات به دست آور؛ ولی دنبال رضایت پدر و مادر نسبی‌ات در صورت نارضایتی پدر و مادر دینی‌ات نرو؛ زیرا اگر پدر و مادر نسبی‌ات ناراضی شوند، [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، می‌توانند با ثواب اندکی از یک میلیونیم از لحظه‌ای از طاعتشان آن دو را راضی کنند؛ اما اگر پدران دینی‌ات از تو ناراضی شوند پد و مادر نسبی‌ات توان اینکه آنان را راضی کنند ندارند؛ زیرا ثواب طاعات همه اهل دنیا جبران نارضایتی آن دو نفر را نکند. ☀️3. امام حسن ع فرمود: بر تو باید به احسان کردن به نزدیکان پدران دینی‌ات: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع؛ حتی اگر [حق] خویشاوندان پدران نسبی‌ات را هم ضایع کردی، مبادا [حق] خویشاوندان پدران دینی‌ات را به تلافی خویشاوندان پدران نسبی‌ات ضایع کنی؛ زیرا شکرو سپاس آنان به نزد پدران دینی‌ات، برای تو ثمربخش‌تر است از شکر و سپاس اینان به نزد پدر و مادر نسبی‌ات؛ اگر خویشاوندان پدران دینی‌ات از تو نزد آن دو شکر و سپاس گویند، اندک نظر آن دو به تو تمامی گناهانت را از بین خواهد برد ولو از زمین تا عرش پر شده باشد؛ ولی اگر خویشاوندان پدر و مادر نسبی‌ات از تو نزد آن دو شکر و سپاس گویند، در حالی که حق خویشاوندان پدران و دینی‌ات را ضایع کرده‌ای، به اندازه سرسوزنی از مشکلات تو را رفع نخواهند کرد. ☀️4. و امام سجاد ع فرمود: حق خویشاوندان پدران دینی‌مان: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع و اولیای این دو، برتر است از خویشاوندان پدر و مادر نسبی‌مان؛ همانا اگر پدران دینی‌مان می‌توانند پدر و مادر نسبی‌مان را از ما راضی کنند؛ اما پدر و مادر نسبی‌مان نمی‌توانند پدر و مادر دینی‌مان: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، را راضی کنند. ☀️5. و امام باقر ع فرمود: کسی که پدران دینی‌اش [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، و نیز خویشاوندان آن دو، نزد وی ترجیح داشته باشند بر پدر و مادر نسبی ‌اش و خویشاوندان این دو، خداوند متعال می فرماید: آنکه برتر بود را برتری دادی؛ پس قطعا من هم تو را برتری‌خواهم داد؛ و آنکه سزاوارتر به ترجیح دادن بود، ترجیح دادی، پس قطعا تو را در سرای جاودان خود و در همنشنیی با برترین اولیای خود قرار خواهم داد. ☀️6. و امام صادق ع فرمود: کسی که بر او دشوار بود که حق خویشاوندی پدران دینی و پدران نسبی‌اش را به جا آورد؛ و ناچار شد یکی را به خاطر دیگری کنار بگذارد، و خویشاوندان پدران دینی اش را بر خویشاوندان پدران نسبی اش تقدم بخشد، خداوند عز و جل روز قیامت می‌فرماید: همان گونه که خویشاوندان پدران دینی ات را تقدم بخشیدی، او را در رفتن به سوی بهشتهای من تقدم دهید؛ پس میلیونها برابر بیش از آن درجاتی که برایش آماده شده بود به درجه‌اش اضافه می‌شود. ☀️7. و در جایی در محضر امام موسی کاظم ع گفتند فلانی هزار درهم پول داشت و دو کالا به او عرضه شد که در بضاعتش نبود که هردو را بخرد؛ پرسید کدامش سود بیشتری دارد، گفتند: سود این هزار برابر آن است؛ حضرت فرمود آیا عقلش وی را ملزم نمی‌کند که این را که برتر است انتخاب کند؟ گفتند:‌بله. فرمود: ثوابی که از ترجیح دادن خویشاوندان پدران دینیِ انسان، [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، از این هم بیشتر است؛ زیرا برتریِ آن کار به اندازه برتری [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع بر پدران نسبی اش است. @yekaye 👇ادامه احادیث بند 4👇

ادامه احادیث بند 4 ☀️8. و به امام رضا ع گفته شد: به شما خبر بدهیم از کسی که بشدت زیانکار و احمق بود؟ فرمود: او کیست؟ گفتند: فلانی دینارهایش را به درهم‌هایی که گرفت، فروخت [دینار، سکه طلا؛ و درهم سکه نقره بوده، و حداقل قیمت آنها ده برابر ویا بیشتر تفاوت داشته است]؛ ثمره‌اش این شد که مالش از ده هزار دینار به ده هزار درهم تبدیل شد! فرمود: یعنی هر بدره [= کیسه حاوی هزار سکه طلا] را به هزار دینار فروخت؟! آیا این کار اوج نادانی و حسرت‌زدگی است؟! گفتند: بله. فرمود: آیا به شما خبر دهم از کسی که از این هم نادانتر و حسرت‌زده‌تر باشد؟ گفتند: بفرمایید. فرمود: آیا اگر می‌دیدید که او هزار کوه طلا را به هزار درهم تقلبی می‌فروخت؛ آیا نادانتر و وضعیتش حسرت‌بارتر از قبلی نبود؟ گفتند بله. فرمود: آیا می‌خواهید به شما وضعیت کسی که از این هم نادان تر و حسرت‌بارتر است بگویم. گفتند: بفرمایید. فرمود: کسی که نیکی کردن در حق خویشاوندان خود را بر نیکی کردن در حق خویشاوندانِ پدران دینی‌اش: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، ترجیح دهد؛ زیرا برتری خویشاوندان [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع [یعنی اهل بیت علیهم السلام] بر خویشاوندان پدر و مادر نسبی‌اش بیشتر است از برتری هزار کوه طلا بر هزار درهم تقلبی. ☀️9. و امام جواد ع فرمود: کسی که خویشاوندانِ پدران دینی‌اش: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع، را بر خویشاوندان پدر و مادر نسبی اش برگزیند خداوند متعال هم روزی که ندا داده می‌شود او را در میان همگان برگزیند و با خلعتهای کرامت خویش وی را مشهور سازد و بر بندگانش شرافت بخشد مگر بر کسی که در فضائل همچون او یا برتر از او باشد. ☀️10. و امام هادی ع فرمودند: همانا از مصادیق تعظیم جلالت خداوند، ترجیح دادن خویشاوندانِ پدران دینی ات: [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع است بر خویشانودان پدر و مادر نسبی‌ات؛ و همانا از مصادیق کوچک شمردن جلالت خداوند، ترجیح دادن خویشاوندان پدر و مادر نسبی‌ات است بر خویشاوندانِ پدران دینی‌ات: [حضرت] محمد ص و[حضرت] علی ع. @yekaye 👇ادامه احادیث بند 4👇

ادامه احادیث بند 4 ☀️11. و امام حسن عسکری ع فرمودند: یکبار خانواده مردی گرسنه بود و او از خانه بیرون رفت تا برای آنان چیزی بیابد که بخورند؛ پس درهمی به دست آورد و نان و خورشتی خرید. در مسیر مرد و زنی از نزدیکان [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع را دید که آنان هم گرسنه بودند. با خود گفت: اینان از نزدیکان من سزاوارترند؛ پس آن را به آن دو داد؛ و نمی دانست در منزلش چگونه پاسخگو باشد؛ همین طور داشت راه می‌رفت و فکر می‌کرد که چگونه نزد اهل و عیالش عذر آورد و چگونه برای آنان توجیه کند که با آن درهم چه کرده و چرا برای آنان چیزی نیاورده است. همین طور متحیر راه می‌رفت که متوجه شد پیک حکومت دنبال او می گردد. خودش را معرفی کرد؛ و او نامه‌ای از جانب مصر به وی داد همراه با پانصد دنیار طلا که در کیسه‌ای بود و گفت: این بخشی از اموال توست که از اموال پسرعمویت برایت آوردم؛ او در مصر از دنیا رفت و صدهزار دینار نزد تجار مکه و مدینه باقی گذاشت و نیز زمین‌های فراوانی و چند برابر اینها در خود مصر. پس وی آن پانصد دینار را گرفت و بر روزی خانواده‌اش وسعت بخشید و شب به خواب رفت. در خواب رسول الله ص و حضرت علی ع را دید که به او گفتند: چگونه دیدی این را که ما به خاطر اینکه خویشاوندان ما را بر خویشاوندان خودت برتری بخشیدی، تو را چنین ثروتمند کردیم؟! سپس در مدینه و مکه کسی از آن افرادی که آن صدهزار دینار نزدشان بود باقی نماند مگر اینکه [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع به خوابشان رفتند و به آنها گفتند: صبح که از خواب برخاستی حق فلانی از ارث پسرعمویش را به او می‌رسانی وگرنه ما به هلاکت و درهم شکستن تو و از بین رفتن نعمت‌ها و از دست دادن خدم و حشم‌ات اقدام خواهیم کرد. چون صبح شد همگان آن اموالی که از پسرعمویش نزدشان بود نزد وی فرستادند؛ و نیز کسی از اهل مصر که مالی از آن پسرعمو نزدشان بود باقی نماند مگر اینکه [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع به خوابشان رفتند و آنان را به اینکه هرچه سریعتر اموال را به وی برساند با تهدید امر کردند. سپس [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع باز به خواب او آمدند و به او گفتند چگونه دیدی این را که ما به هرکس در مصر بود دستور دادیم که به سرعت اموالت را به تو برساند؟! آیا می خواهی به حاکم مصر هم دستور دهیم که زمینها و املاکت را بفروشد و قیمتش را با سفته به تو برساند تا معادل آن را در مدینه خریداری کنی؟ گفت: بله. آنگاه [حضرت] محمد ص و [حضرت] علی ع به خواب حاکم مدینه رفتند و به او دستور دادند که زمینهای وی را بفروشد و با سفته بهایش را به وی برساند؛ و از بهای آنها سیصد هزار دینار به سوی وی روانه شد و او ثروتمندترین فرد مدینه گردید. سپس رسول الله ص نزدش آمد و فرمود: ای بنده خدا! این پاداش تو در دنیا بود به خاطر اینکه خویشاوندان مرا بر خویشاوندان خودت برتری دادی؛ و قطعا در آخرت به جای هر دانه ای از این مال، هزار قصر در بهشت به تو خواهیم بخشید که کوچکترینش بزرگتر از دنیاست؛ که گودی یک ظرف آن بهتر است از دنیا و آنچه درآن است. 📚 التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام، ص333-338 @yekaye 👇متن احادیث بند 4👇

☀️5) از امام کاظم ع روایت شده گه ایشان از پدرشان و از جدشان روایت کرده‌اند که امیرالمومنین ع فرمودند: یکبار رسول الله ص به من دستور داد که بیرون روم و مردم را ندا دهم که: بدانید هرکس که در پرداخت مزد اجیرش ظلم کند لعنت خداوند بر اوست؛ بدانید هرکس تن به ولایت کسی که واقعا صاحب اختیار و ولیّ او نیست بدهد لعنت خدا بر اوست؛ بدانید که کسی که والدینش را سب و دشنام دهد لعنت خداوند بر اوست. پس بیرون آمدم و همین طور که رسول الله ص فرموده بود مردم را ندا دادن. عمر بن خطاب رسید و گفت: آیا تفسیر و توضیح آنچه ندا دادی نزد تو هست؟ گفتم:‌ خداوند و رسولش بهتر می‌دانند. پس عمر و جماعتی از اصحاب پیامبر برخاستند و نزد پیامبر ص آمدند و عمر گفت: یا رسول الله! آیا آنچه علی ع ندا داد تفسیر [خاص]ی دارد؟ پیامبر ص فرمود: بله! به او امر کردم که ندا دهد «بدانید هرکس که در پرداخت مزد اجیرش ظلم کند لعنت خداوند بر اوست»؛ و خداوند می‌فرماید: «بگو: از شما در مقابل اين [ابلاغ رسالت خود] مزدى نمى‏طلبم جز محبت خويشاوندانم» (شوری/23) پس هرکس به ما ظلم کند لعنت خداوند بر او باد. به او امر کردم که ندا دهد «بدانید هرکس تن به ولایت و سرپرستی کسی که واقعا صاحب اختیار و ولیّ او نیست بدهد لعنت خدا بر اوست»؛ و خداوند می‌فرماید: «پیامبر به مومنان سزاوارتر [= ولیّ‌تر] از خودشان است» (احزاب/6) و هرکس که من مولای اویم پس علی ع مولای اوست به او امر کردم که ندا دهد «بدانید که کسی که والدینش را سب و دشنام دهد لعنت خداوند بر اوست» و من خدا را شاهد می‌گیرم و شما را شاهد می‌گیرم که من و علی ع پدران این امتیم؛ پس هرکس ما را سب و دشنام دهد لعنت خداوند بر اوست. پس چون بیرون آمدند عمر گفت: ای اصحاب پیامبر ص! پیامبر ص برای علی ع مساله ولایت را نه در غدیر خم و نه در هیچ جای دیگر به اندازه اینکه امروز انجام داد موکد نکرده بود. از خباب بن ارت نقل شده که این واقعه هفده [یا: نوزده] روز قبل از رحلت رسول الله ص بود. 📚طرف من الأنباء و المناقب، ص187-188؛ 📚الصراط المستقيم إلى مستحقي التقديم، ج‏2، ص93-94 @yekaye

🔹6) درباره نیکی کردن در حق خویشاوندان احادیث بسیار زیادی آمده است. فقط در کتاب كافي، ج‏2، ص152-157 (بَابُ صِلَةِ الرَّحِم)‏ 33 حدیث در این زمینه آمده است که از باب تیمن و تبرک به برخی از آنها در اینجا اشاره می‌شود: ☀️الف. از امام باقر ع روایت شده که ابوذر نقل کرده که از رسول الله ص شنیدم که می‌فرمود: دو لبه صراط در روز قیامت «رَحِم» (= خویشاوند) و «امانت» است؛ پس هنگامی که کسی که اهل صله رحم [پیوند با خویشان] و ادا کننده امانت بوده عبور کند به بهشت وارد شود؛ و هنگامی که خیانت‌کننده در امانت که قطع رحم هم کرده عبور کند با این دو، هیچ عملی سودش ندهد و صراط، وی را در آتش پرتاب کند. 📚الكافي، ج‏2، ص152 ☀️ب. از امام صادق ع روایت شده است: صله رحم [پیوند با خویشان] و نیکو همسایه‌ بودن، سرزمینها را آباد می‌کند و بر عمرها می‌افزاید. 📚الكافي، ج‏2، ص152 ☀️ج. از امام صادق ع روایت شده که امیرالمومنین ع فرمودند: هرگز انسان از خویشاوندان و عشیره‌اش رویگردان نشود، هرچند که دارای مال و فرزند باشد، و نیز از دوستی و بزرگ‌داشت و دفاع آنان با دست و زبانشان [خود را محروم نکند]؛ آنان محکم‌ترین دیواری هستند که انسان در برابر مردم می‌تواند در ورای آن پناه بگیرد و منعطف‌ترین مردم بر وی‌اند و همراه‌ترینِ مردم در هنگام تشتت و جدایی‌ها، اگر که مصیبتها روی آورد و یا برخی از امور دشوار پیش آید؛ و کسی که دستش را [در مورد بذل و بخشش کردن] بر خویشاوند و عشیره‌اش می‌بندد [یعنی از کمک به آنان خودداری می‌کند] همانا فقط یک دست را بر آنها بسته؛ ولی دستها فراوانِ آنها بر وی بسته شده است؛ و کسی که در کنار خود نرمی به خرج دهد [با نرمخویی با اطرافیان خود مواجه شود] دوستش از او مودت و دوستی دریافت می‌کند؛ و کسی که وقتی [نعمتی] می‌یابد دستش را در کارهای خیر باز می‌کند خداوند برای او آنچه در دنیایش انفاق کرده را جبران می‌کند و در آخرتش آن را برایش مضاعف می گرداند؛ و لسان صدق [زبان راستگو]یی که خدا به انسان در میان مردم بدهد برایش بهتر از مالی است که آن را می‌خورد و به ارث می‌گذارد؛ هیچیک از شما اگر مال و ثروت دارد مبادا نسبت به خویشاوندان و عشیره‌اش کبر و بزرگی و خودبرتربینی به خرج دهد؛ و مبادا اگر در برادرش مروت و مردانگی ندید و وی را بی‌بضاعت یافت از رابطه با خودداری کند و از او دوری گزیند؛ و مبادا هیچیک از شما غافل شود از خویشاوند خود، اگر که دچار تنگدستی است؛ به اینکه مانع شود از دادن چیزی که اگر از او دریغ دارد [نگه داشتن آن چیز] نفع چندانی برای خودش ندارد و اگر آن را خرج وی کند ضرر چندانی به خودش نمی‌خورد. 📚الكافي، ج‏2، ص154؛ نهج‌البلاغه، خطبه23 ☀️د. از امام صادق ع روایت شده است که رسول الله ص فرمودند: همانا قومی هستند که فاجرند و نیکوکار نیستند؛ اما صله رحم [پیوند با خویشان]بجا می‌آورند و لذا اموالشان زیاد می‌شود و عمرهایشان طولانی می گردد؛ پس چگونه می‌بود که اگر جزء ‌نیکوکاران بودند و چنین می‌کردند؟! 📚الكافي، ج‏2، ص155 ☀️ه. عبدالله بن سنان می‌گوید: به امام صادق ع عرض کردم: پسر عمویی دارم که من صله رحم [پیوند با خویشان]را در حق او بجا آورده‌ام اما او با من رابطه را قطع کرد؛ و باز من پیوند برقرار کردم و او باز قطع می‌کند تا جایی که تصمیم گرفته‌ام که من هم رابطه‌ام را با او قطع کنم؛ آیا اجازه می‌دهید که قطع کنم؟ فرمودند: همانا تو وقتی که وصل می‌کنی و او قطع می‌کند خداوند عز و جل با هردوی شما پیوند برقرار می‌کند؛ ولی اگر تو هم قطع کردی و او هم قطع کرد خداوند هردوی شما را قطع خواهد کرد. 📚الكافي، ج‏2، ص156 ☀️و. جَهم بن حُمَید روایت کرده: به امام صادق ع گفتم: من خویشاوندانی دارم که بر غیر راه من هستند [= مسلمانِ شیعه اهل بیت ع نیستند] آیا آنان بر من حقی دارند؟ فرمود:‌بله، حقِ رَحِم [= خویشاوندی] را چیزی قطع نمی‌کند؛ اگر آنان بر همین راه تو بودند:‌ دو حق نسبت به تو داشتند، حق رَحِم و حق اسلام. 📚الكافي، ج‏2، ص157 ☀️ز. از امام صادق ع روایت شده است: همانا صله رحم [پیوند با خویشان] و نیکوکاری حسابرسی را آسان می‌کند و از گناهان عصمت می‌بخشد؛ پس با خویشاوندانتان پیوند برقرار کنید و به برادرانتان نیکی کنید ولو در حد خوب سلام کردن و حوب جواب دادن. 📚الكافي، ج‏2، ص157 @yekaye

🔹8) درباره یتیمان در آیه 2 (جلسه ۹۲۶) و آیه 6 (جلسه ۹۳۱) و آیه 10 (جلسه 935) در همین سوره احادیثی گذشت که البته بیشتر ناظر به هشدار درباره ظلم بر یتیمان بود. درباره ضرورت احسان به یتیمان روایات فراوانی آمده است که از باب نمونه به چند مورد از روایاتی که در کتاب ثواب الاعمال شیخ صدوق آمده، اشاره می‌شود: ☀️الف. از امام محمد باقر ع روايت شده است: كسى كه داراى چهار خصلت باشد، خداوند خانه‏اى در بهشت براى او بنا مى‏كند: به يتيم‏ پناه دهد؛ بر ضعيف ترحّم كند؛ در حقّ پدر و مادر خود مهربانى نمايد؛ و با برده و زیردست خود مدارا كند. ☀️ب. امام صادق ع از پدرانشان نقل مى‏نمايد كه امير المؤمنين ع فرمودند: هيچ زن و مرد مؤمنى نيست كه از روی مهربانى بر سر يتيمى دست بكشد، مگر اين كه خداوند به عدد هر مویى كه دستش را بر آن مى‏گذرد، حسنه‏اى براى او مى‏نويسد. ☀️ج. و از خود امام صادق ع نقل شده که فرمودند: بنده‏اى نيست كه از روی مهربانى بر سر يتيمى دست بكشد، مگر اين كه خداوند در روز قيامت در مقابل هر مويى نورى به او عطا خواهد نمود. ☀️د. و از امام باقر ع روایت شده که رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم فرمودند: كسى كه می‌خواهد قساوت قلب را از خودش طرد کند، نزد يتيمى برود و او را مورد ملاطفت و محبت خويش قرار دهد و بر سرش دست بكشد؛ تا به اذن الله دلش نرم شود. همانا یتیم را حقی است. ☀️ه. و در حديث ديگرى فرمودند: او را بر سر سفره خويش نشاند و بر سرش دست بكشد تا دلش نرم شود. زيرا همانا هنگامى كه اين عمل را انجام دهد، به اذن خداوند عز و جل دلش نرم مى‏شود. 📚ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص133 و 199-200 ☀️الف. عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: أَرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ بَنَى اللَّهُ لَهُ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ مَنْ آوَى الْيَتِيمَ وَ رَحِمَ الضَّعِيفَ وَ أَشْفَقَ عَلَى وَالِدَيْهِ وَ رَفَقَ بِمَمْلُوكِهِ. ☀️ب. عَنِ الصَّادِقِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع: وَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ وَ لَا مُؤْمِنَةٍ يَضَعُ يَدَهُ عَلَى رَأْسِ يَتِيمٍ تَرَحُّماً لَهُ إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ شَعْرَةٍ مَرَّتْ يَدُهُ عَلَيْهَا حَسَنَةً. ☀️ج. عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَا مِنْ عَبْدٍ مَسَحَ يَدَهُ عَلَى رَأْسِ يَتِيمٍ رَحْمَةً لَهُ إِلَّا أَعْطَاهُ اللَّهُ بِكُلِّ شَعْرَةٍ نُوراً يَوْمَ الْقِيَامَةِ. ☀️د. عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: مَنْ أَنْكَرَ مِنْكُمْ قَسْوَةَ قَلْبِهِ فَلْيَدْنُ يَتِيماً فَيُلَاطِفُهُ وَ لْيَمْسَحْ رَأْسَهُ يَلِينُ قَلْبُهُ بِإِذْنِ اللَّهِ إِنَّ لِلْيَتِيمِ حَقّاً. ☀️ه. وَ قَالَ ص فِي حَدِيثٍ آخَرَ: يُقْعِدُهُ فِي خِوَانِهِ وَ يَمْسَحُ رَأْسَهُ يَلِينُ قَلْبُهُ فَإِنَّهُ إِذَا فَعَلَ ذَلِكَ لَانَ قَلْبُهُ بِإِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ. @yekaye

🔹 9) در تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (و به تبع آن، در احتجاج مرحوم طبرسی)، همان طور که در مورد احسان به والدین و ذی‌القربی، از ضرورت احسان به والدین دینی که پیامبر ص و حضرت علی ع و ذی‌القربای ایشان که همان اهل بیت عصمت و طهارت هستند، سخن گفت، و از تمامی معصومین حدیثی در این باره نقل کرد، در بحث «یتیمان» نیز ابتدا روایتی از پیامبر اکرم ص نقل کرد که ایشان می‌فرمایند: ☀️همانا خداوند [انسانها را] بر [احسان به] یتیمان تشویق کرد به خاطر انقطاع آنان از پدرانشان. پس هرکس از آنان صیانت کند خداوند از او صیانت فرماید؛ و هرکس آنان را گرامی بدارد، خداوند وی را گرامی بدارد؛ و هرکس از روی مهربانی و رفاقت دستی بر سر یتیمی بکشد خداوند به عدد هر مویى كه دستش را بر آن مى‏گذرد، قصری وسیعتر از دنیا و آنچه در آن است به او می‌دهد «و در آنجا برای آنان است آنچه نفس‌ها بخواهند و چشمان [از دیدنش] لذت برند (زخرف/71) و ایشان در آن جاودانه‌اند. سپس امام ع توضیح می‌دهند که شدیدتر از یتیمی کسی که پدر و مادرش را از دست داده، یتیمی کسی است که امامش را از دست داده؛ و درباره سرپرستی چنین یتیمی نیز به سبک موارد قبل، از هریک اهل بیت عصمت و طهارت حدیثی روایت می‌کنند. اغلب این روایات نیز به طور مجزا در کتب روایی دیگر آمده است؛ اما جمع اینها در کنار هم زیبایی خاصی ارائه می‌کند که در اینجا تقدیم می‌شود. ☀️1. پدرم از پدرانشان نقل کرده که رسول الله ص فرمودند: از یتیمیِ این یتیم شدیدتر، یتیمی است که از امامش جدا افتاده و توان رسیدن به او را ندارد و نمی‌داند حکمش در آنچه از مسائل شریعتش مورد ابتلاست چیست؛ بدانید که هرکسی که از شیعیان ما و عالم به علوم ما باشد، این فرد ناآگاه از شریعت ما که از مشاهده ما جدا افتاده، یتیمی در دامان اوست؛ بدانید که کسی که او را هدایت و ارشاد نماید و شریعت ما را به وی تعلیم دهد همراه ما در آن جایگاه برتر است. ☀️2. و امیرالمومنین ع فرمود: هرکس از شیعیان ما که عالم به شریعت ما باشد و ضعفای شیعیان را از ظلمت جهلشان به سوی نور علمی که ما وی را بدان مفتخر کرده ایم بیرون آورد روز قیامت بیاید در حالی که بر سرش تاجی از نور است که همگان را در آن عرصه ها روشن کند و به او خلعتهایی داده شود که کمترین آنها را کسی با دنیا بتمامه حاضر نیست معاوضه کند؛ سپس منادی‌ای از جانب خداوند ندا می دهد ای بندگان خدا! این عالِم از زمره شاگردان آل محمد ص است؛ پس هرکه را که در دنیا از حیرت جهالت بیرون آورده، به نور او تشبُّث جوید تا وی را از حیرت ظلمات این عرصه‌ها به تفرجگاه بهشت ببرد. پس هرکس را که در دنیا خیری به او تعلیم داده بود یا از دلش قفل جهالتی را گشوده بود یا شبهه‌ای را برای وی واضح کرده بود، از آن ظلمات بیرون بَرَد. @yekaye 👇ادامه احادیث👇

🔹 9) در تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (و به تبع آن، در احتجاج مرحوم طبرسی)، همان طور که در مورد احسان به والدین و ذی‌القربی، از ضرورت احسان به والدین دینی که پیامبر ص و حضرت علی ع و ذی‌القربای ایشان که همان اهل بیت عصمت و طهارت هستند، سخن گفت، و از تمامی معصومین حدیثی در این باره نقل کرد، در بحث «یتیمان» نیز ابتدا روایتی از پیامبر اکرم ص نقل کرد که ایشان می‌فرمایند: ☀️همانا خداوند [انسانها را] بر [احسان به] یتیمان تشویق کرد به خاطر انقطاع آنان از پدرانشان. پس هرکس از آنان صیانت کند خداوند از او صیانت فرماید؛ و هرکس آنان را گرامی بدارد، خداوند وی را گرامی بدارد؛ و هرکس از روی مهربانی و رفاقت دستی بر سر یتیمی بکشد خداوند به عدد هر مویى كه دستش را بر آن مى‏گذرد، قصری وسیعتر از دنیا و آنچه در آن است به او می‌دهد «و در آنجا برای آنان است آنچه نفس‌ها بخواهند و چشمان [از دیدنش] لذت برند (زخرف/71) و ایشان در آن جاودانه‌اند. سپس امام ع توضیح می‌دهند که شدیدتر از یتیمی کسی که پدر و مادرش را از دست داده، یتیمی کسی است که امامش را از دست داده؛ و درباره سرپرستی چنین یتیمی نیز به سبک موارد قبل، از هریک اهل بیت عصمت و طهارت حدیثی روایت می‌کنند. اغلب این روایات نیز به طور مجزا در کتب روایی دیگر آمده است؛ اما جمع اینها در کنار هم زیبایی خاصی ارائه می‌کند که در اینجا تقدیم می‌شود. ☀️1. پدرم از پدرانشان نقل کرده که رسول الله ص فرمودند: از یتیمیِ این یتیم شدیدتر، یتیمی است که از امامش جدا افتاده و توان رسیدن به او را ندارد و نمی‌داند حکمش در آنچه از مسائل شریعتش مورد ابتلاست چیست؛ بدانید که هرکسی که از شیعیان ما و عالم به علوم ما باشد، این فرد ناآگاه از شریعت ما که از مشاهده ما جدا افتاده، یتیمی در دامان اوست؛ بدانید که کسی که او را هدایت و ارشاد نماید و شریعت ما را به وی تعلیم دهد همراه ما در آن جایگاه برتر است. ☀️2. و امیرالمومنین ع فرمود: هرکس از شیعیان ما که عالم به شریعت ما باشد و ضعفای شیعیان را از ظلمت جهلشان به سوی نور علمی که ما وی را بدان مفتخر کرده ایم بیرون آورد روز قیامت بیاید در حالی که بر سرش تاجی از نور است که همگان را در آن عرصه ها روشن کند و به او خلعتهایی داده شود که کمترین آنها را کسی با دنیا بتمامه حاضر نیست معاوضه کند؛ سپس منادی‌ای از جانب خداوند ندا می دهد ای بندگان خدا! این عالِم از زمره شاگردان آل محمد ص است؛ پس هرکه را که در دنیا از حیرت جهالت بیرون آورده، به نور او تشبُّث جوید تا وی را از حیرت ظلمات این عرصه‌ها به تفرجگاه بهشت ببرد. پس هرکس را که در دنیا خیری به او تعلیم داده بود یا از دلش قفل جهالتی را گشوده بود یا شبهه‌ای را برای وی واضح کرده بود، از آن ظلمات بیرون بَرَد. @yekaye 👇ادامه احادیث👇

ادامه احادیث بند 9 ☀️3. و زنی خدمت حضرت فاطمه س آمد و گفت: من مادری ناتوان دارم که در مسائل نمازش مشکلاتی برایش پیش آمده و مرا فرستاده که از شما سوال کنم. حضرت فاطمه جواب سوالهایش را دادند. دوباره سوال کرد؛ و حضرت پاسخ گفت. بار سوم سوال کرد و تا ده بار سوال کرد و حضرت هر بار پاسخ گفت. دیگر از کثرت سوال کردنهایش خجالت کشید و گفت: ای دختر رسول الله ص دیگر شما را به زحمت نمی‌اندازم. حضرت فاطمه س فرمودند: بیا و هرچه می‌خواهی بپرس؛ آیا اگر کسی اجیر شود برای بردن بار سنگینی و اجرتش هزار دنیار [= هزار سکه طلا] باشد، آیا آن بار بر او سنگین می‌آید؟ گفت: خیر. فرمودند: من به ازای هر مساله‌ای بیش از آن مقدار که از زمین تا عرض را مروارید پر کنند اجرت می‌گیرم. پس سزاوارترم که این بر من سنگین نباشد؛ همانا از پدرم رسول الله ص شنیدم که فرمود: همانا علمای شیعه محشور می‌شوند و به اندازه کثرت دانشهایشان و تلاششان در ارشاد بندگان خدا به آنان خلعتهای کرامت بخشیده شود تا حدی که گاه به یک نفر از آنها هزار هزار [= میلیون] خلعت از نور پوشانده شود. سپس منادی پروردگارمان ندا دهد: ای کسانی که متکفل یتیمان آل محمد ص بوده‌اید، و بعد از اینکه آنان از پدرانشان که همان امامانشان می‌باشند جدا مانده‌اند، از هلاکت نجات داده‌اید. اینها همان شاگردان شما و یتیمانی‌اند که کفالتشان را عهده‌دار شده و آنها را نجات داده اید پس همان گونه که شما را خلعت‌هایی بخشیدند با خلعت دانشهایی که دردنیا بدانها دادید، به آنان خلعت دهید. پس به هریک از آن یتیمان به اندازه‌ای که از دانشهای آنان فراگرفته بودند خلعت دهند تا حدی که در میان برخی از ایتام کسانی هستند که تا صد هزار خلعت دریافت کند و به همین ترتیب این یتیمان با کسانی که از اینها علم آموخته باشند چنین کنند. سپس خداوند متعال می‌فرماید: باز ب سراغ این علمایی که متکفل یتیمان بودند بروید تا جایی که خلعت بر آنان تمام شود و باز این عطایا بر ایشان را مضاعف کنید؛ پس بر آنان دوباره به تام و کمال خلعت داده شود و مضاعف گردد و همین طور در مورد کسانی که در مرتبه بعد از اینان خلعت گرفته بودند و همین طور مراتب بعد. و حضرت فاطمه س فرمود: ای بنده خدا! یک نخی از آن خلعتها هزار هزار بار برتر است از آنچه خورشید بر آن می‌تابد؛ و چگونه برتر نباشد در حالی که اینها [نعمتهای دنیوی] مشوب به آلودگی‌ها و کدورتهاست. ☀️4. و امام حسن ع فرمودند: کسی که متکفل یتیم آل محمد - یعنی کسی که از سرپرستان حقیقی‌اش جدا افتاده و در وادی جهل سرگردان شده - شود و او را از جهالتش بیرون آورد و اموری را که بر وی مشتبه گردیده برایش واضح نماید، برتری چنین کسی بر کسی که متکفل یتیمی می‌شود که به او خوردنی و نوشیدنی می‌رساند، مانند برتری خورشید است بر ستاره سها. ☀️5. و امام حسین ع فرمودند: کسی که تکفل یتیمی را عهده‌دار شود که سختی‌هایی که بر ما وارد می‌شود و ما را مجبور به استتار کرده، او را از ما جدا نموده و از دانشهای ما که بدان دست یافته او را یاری رساند تا حدی که وی را رشد می‌دهد و هدایت می‌کند، خداوند عز و جل به او فرماید: ای بنده کریم یاری‌رساننده؛ همانا من به کرامت سزاوارترم؛ ای فرشتگانم به ازای هر مطلبی که به وی تعلیم داد هزار هزار قصر بر او ارزانی دارید؛ و آنچه از سایر نعمتها که سزاوار آن است بدان ضمیمه نمایید. ☀️6. و امام سجاد ع فرمودند: خداوند متعال به حضرت موسی ع وحی کرد: مخلوقاتم را نزد من محبوب گردان و مرا هم نزد مخلوقاتم محبوب گردان! حضرت موسی ع گفت: پروردگارا ! چگونه چنین کنم؟ فرمود: نعمتها و الطاف مرا به آنان یادآوری کن تا مرا دوست بدارند؛ که اگر یک بنده فراری از درگاه من ویا گمراه از بارگاه مرا به من برگردانی برایت بهتر است از عبادت صد سال که روزهایش روزه و شبهایش قائم [به نماز] باشی. حضرت موسی ع فرمود: و این بنده فراری از تو کیست؟ فرمود: و آن گمراه از بارگاهت کیست؟ فرمود: کسی که جاهل به امام زمانش باشد که او را به وی بشناسانی؛ و کسی که بعد از اینکه امامش را شناخت، وی از او غایب شده؛ و کسی که جاهل به شریعتش باشد و شریعتش و آنچه را که بدان طریق باید به مسیر عبودیت پروردگارش درآید و به رضایت الهی دست یابد، به وی بشناسانی. و امام سجاد ع در ادامه فرمود: پس به علمای شیعه ما بشارت دهید به ثواب اعظم و جزای پر و پیمان. @yekaye 👇ادامه احادیث👇

ادامه احادیث بند 9 ☀️7. و امام باقر ع فرمود: عالِم مانند کسی است که چراغی به همراهش هست که [راه] مردم را روشن می‌کند؛ پس هرکس که با چراغ وی قدرت دیدن پیدا کند او را دعای خیر خواهد کرد؛ عالم هم این گونه است؛ چراغی که همراهش هست ظلمت جهل و حیرت را زایل می گرداند. پس راه را برای هرکس که روشن کرد و او را از حیرت درآورد ویا از جهالتی که بدان مبتلا شده بود نجات داد، وی جزء آزادشدگانِ او از آتش است؛ و خداوند به ازای هر تار موی کسی که وی از آتش نجات داده، عوضی به او می‌دهد برتر از اینکه کسی صد هزار قنطار صدقه دهد به غیر از وجهی که خداوند عز و جل بدان امر کرده است؛ بلکه چنین صدقه‌ای وبال گردن صاحبش شود؛ بلکه خداوند به آن عالِم [ثوابی] ‌برتر از صدهزار رکعت نماز در مقابل کعبه دهد. ☀️8. و امام صادق ع فرمود: علمای شیعه‌ی ما مرزبانانی هستند در حفاظت از مرزی که شیطان و عفریت‌هایش از آنجا هجوم می‌آورند؛ و مانع می‌شوند از اینکه آنان بر ضعیفان از شیعه حمله کنند و نیز از اینکه ابلیس و پیروان ناصبی‌اش بر آنان سلطه پیدا کنند. هان بدانید کسی که این گونه برای دفاع از شیعیان ما بایستد، هزار هزار مرتبه برتر از کسی است که به جنگ کفار حربی رفته باشد؛ زیرا وی از دین دوستداران ما دفاع می‌کند و آن از بدن اینها. ☀️9. و امام کاظم ع فرمودند: یک فقیه که یتیمی از یتیمان ما، که از ما و دیدار ما جدا افتاده را با تعلیم آنچه بدان محتاج است، نجات دهد، بر ابلیس شدیدتر است از هزار عابد؛ زیرا عابد همتش فقط ذات خودش است؛ ولی این عالم علاوه بر ذات خویش، به ذات بندگان خدا نیز اهتمام دارد که آنان را از دست ابلیس و پیروانش نجات دهد و لذاست که نزد خداوند از هزار هزار عابد برتر است. ☀️10. و امام رضا ع فرمودند: روز قیامت به شخص عابد گویند: چه آدم خوبی بودی، دغدغه‌ات خودت بودی و بار بر دوش مردم نگذاشتی، پس به بهشت وارد شو! اما وضع فقیهی که خیرش به مردم رسیده و آنان را از اعداء الله نجات داده و زمینه رسیدن به نعمتهای بهشت خدا را برایشان مهیا کرده و رضوان خداوند متعال را برایشان حاصل نموده است، فرق می‌کند. به چنین فقیهی گفته می‌شود: ای کفالت کننده یتیمان آل محمد ص، و هدایتگر دوستداران و موالیان ضعیف ایشان؛ بایست تا برای هرکه از تو چیزی گرفت یا درسی آموخت شفاعت کنی! پس او می‌ایستد و وارد بهشت می‌شود در حالی که همراهش هزاران و هزاران و... –حضرت تا ده بار این تعبیر را تکرار کرد- نفر وارد بهشت می‌شوند؛ و اینان کسانی‌اند که دانشهایشان را از او گرفته بودند و یا از کسی که وی از او گرفته بود؛ پس بنگر که چه تفاوتی است بین این دو مقام و منزلت. ☀️11. و امام جواد ع فرمودند: همانا کسی که تکفل ایتام آل محمد ص را، که از امامشان جدا مانده، و در جهالتشان متحیر گردیده، و در دست شیاطین اسیر گشته، و به دست دشمنان ناصبی ما افتاده‌اند، عهده‌دار شود و آنان را از دست اینها نجات دهد و از حیرت بیرونشان آورد و با دست رد زدن بر وسوسه‌های شیاطین و طرد کردن ناصبی‌ها با حجتهای پروردگار و دلایلی که از ائمه ع یاد گرفته‌اند بر آنان غلبه کنند، نزد خداوند برتریِ اینان بر شخص عابد به مراتب بیشتر است از برتری آسمان بر زمین، و برتری عرش و کرسی و حجب بر آسمان؛ و برتری اینان بر آن عابد همانند برتری ماه شب چهارده است بر کم‌فروغ‌ترین ستاره در آسمان. @yekaye 👇ادامه احادیث👇

☀️12. و امام هادی ع فرمودند: اگر بعد از غیبت قائمتان، از علمایی که به سوی او دعوت و دلالت ‌می‌کنند و با حجتهای الهی از دینش دفاع می‌کنند و بندگان ضعیف خداوند را از دامهای ابلیس و یارانش، و از تله‌های ناصبی‌ها نجات می‌دهند، کسی باقی نماند، احدی نمی‌ماند مگر اینکه از دین خدا مرتد می‌گردد؛ ولیکن آنان‌اند که زمام قلوب شیعیان ضعیف را به دست می‌گیرند همان گونه که کشتیبان سکان کشتی را به دست می‌گیرد؛ همانا اینان برترین‌هایند نزد خداوند عز و جل. ☀️13. و امام حسن عسکری ع فرمود: روز قیامت علمای شیعه‌ی ما که قوام‌بخشانِ به دوستداران ضعیف ما و اهل ولایت ما بوده‌اند می‌آیند در حالی که نورها از تاج‌های آنان پرتوافشانی می‌کند؛ بر سر هریک تاج بهاء است؛ آن نورها در عرصه‌های قیامت پخش می‌شود و به اندازه سیصدهزار سال نوری پیش می‌رود و شعاع این تاجهایشان همه جا را در بر می‌گیرد؛ پس در آنجا هیچ یتیمی که آنان کفالتش را عهده‌دار شدند و از ظلمت جهل نجاتش دادند و از حیرت گمراهی بیرونش آوردند نمی‌ماند مگر اینکه به پرتویی از نورهای آنان درمی‌آویزد و آنان را رفعت می‌بخشد تا اینکه فوق بهشت‌ها قرار می‌گیرند و سپس آنان را فرود می‌آورد در منزلهایی که در جوار استادها و معلمانشان برایشان آماده شده است؛ در محضرامامانی که به سوی آنان فراخوانده می‌شدند. و هیچ ناصبی از ناصبی‌ها که شعاع آن تاجها به او برخورد می‌کند، نمی‌ماند مگر اینکه چشمانش را کور و گوشهایش را ناشنوا و زبانش را گنگ خواهد کرد و شدیدترین شعله‌های آتش را روانه آنها خواهد کرد و اینچنین آنها را پیش می‌برد تا آنان را به «زبانیة» (شعله برافروخته عظیم) می‌رساند و آنان را در میانه جهنم رها می‌سازد. 📚التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام، ص339-345؛ الإحتجاج (للطبرسي)، ج‏۱، ص۱۶-18 و 340 @yekaye 👇متن احادیث👇

🔹10) درباره مسکینان و لزوم توجه به حال آنها و احسان در حق آنها در بحث از آیه 16 سوره بلد (جلسه 345) و آیه 24 سوره قلم (جلسه490) و آیه 18 سوره فجر (جلسه 889) روایات فراوانی گذشت. در اینجا تیمنا و تبرکا سه حدیث که در کتاب کشف الغمة آمده اشاره می‌شود: ☀️الف. از امیرالمومنین ع روایت شده است که فرمودند: همانا خداوند بندگانی دارد که آنان را به نعمتهایش اختصاص داده و از آنان اقرار گرفته در بذل و بخشش کردن آن نعمتها؛ پس چون از این کار خودداری کنند آن نعمت را از [دست] ایشان درمی‌آورد و به غیر آنان واگذار می‌کند. ☀️ب. و باز از امیرالمومنین ع روایت شده است که فرمودند: هیچ نعمتی از جانب خداوند بر بنده‌ای عظیم نشد مگر اینکه وظیفه‌ی برداشتن بار از دوش مردم نیز بر او عظیم شد؛ پس کسی که آن بار را برندارد آن نعمت را در معرض زوال قرار داده است. ☀️ج. وباز از امیرالمومنین ع روایت شده است که فرمودند: نیکوکاران برای انجام کارشان محتاج‌ترند از نیازی که نیازمندان به آنان دارند؛ زیرا برای آنان است اجر و افتخار و دکر آن کارها؛ پس هرکسی که کار خیری انجام می‌دهد همانا در درجه اول در حق خودش کاری کرده است؛ پس نباید برای کاری که به خاطر خودش کرده شکر و سپاسی از جانب شخص دیگر انتظار داشته باشد. 📚كشف الغمة في معرفة الأئمة، ج‏2، ص346-347 @yekaye

🔹11) در تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، همان طور که در مورد احسان به والدین و ذی‌القربی و یتیمان، از ضرورت احسان به والدین دینی که پیامبر ص و حضرت علی ع و ذی‌القربای ایشان که همان اهل بیت عصمت و طهارت هستند، و کسانی که از سرپرستی چنین پدری یتیم مانده‌اند سخن گفت، و از تمامی معصومین حدیثی در این باره نقل کرد، ☀️در بحث «مساکین» نیز ابتدا درباره ضرورت کمک به مسکینان و نیازمندان فرمودند: و اما این سخن خداوند عز و جل که می‌فرماید «و مسکین‌ها» مقصود کسیانی است که سختی و فقر حرکت آنان را ساکن نموده است. هان بدانید که کسی که با اضافی اموالش آنان را یاری رساند، خداوند بهشتهایش را بر وی وسعت می‌بخشد و او را به غفران و رضوان خویش می‌رساند. وَ أَمَّا قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ: وَ الْمَساكِينِ‏ فَهُوَ مَنْ سَكَّنَ الضُّرُّ وَ الْفَقْرُ حَرَكَتَهُ. أَلَا فَمَنْ وَاسَاهُمْ بِحَوَاشِي مَالِهِ، وَسَّعَ اللَّهُ عَلَيْهِ جِنَانَهُ، وَ أَنَالَهُ غُفْرَانَهُ وَ رِضْوَانَهُ. سپس فرمودند مومن و شیعه‌ای که در مقابل دشمنان اهل بیت زمین‌گیر شده، از چنین مسکینی مسکین‌تر است؛ و درباره کمک به چنین مسکینی نیز به سبک موارد قبل، حدیثی از 13 معصوم روایت می کند. اغلب این روایات به طور مجزا در کتب روایی دیگر آمده است؛ اما جمع اینها در کنار هم زیبایی خاصی ارائه می‌کند که در اینجا تقدیم می‌شود. ☀️1. امام ع فرمود:‌ و همانا در میان دوستداران حضرت محمد ص و حضرت علی ع مسکین‌هایی هستند، که یاری کردن آنان برتر از یاری کردن مسکین‌های فقیر است؛ و آنان کسانی‌اند که جوارحشان از حرکت، ساکن؛ و قوّتشان از مبارزه با دشمنان خداوند که آنان را به خاطر دینشان ملامت می‌کنند و عقلانیت آنان را سفاهت می‌شمارند، ناتوان گردیده است. هان بدانید که کسی که با فقاهت و علمش آنان را تقویت کند تا جایی که مسکنت آنان را زایل گرداند، و سپس آنان را بر دشمنان ظاهری‌شان: ناصبی‌ها، و دشمنان باطنی‌شان: ابلیس و پیروانش، چیره سازد تا جایی که این دشمنان را وادار سازد که از [جبهه مبارزه با] دین خدا فرار کنند و از [آزار و اذیت] اولیاء الله بازداشته شوند، خداوند متعال آن مسکنت را به جانب آن شیاطین حواله می‌کند و آنان را از به صلالت کشیدن دیگران ناتوان می‌سازد؛ خداوند متعال این مطلب را مقرر فرمود به قضا و قدر حقی که بر زبان رسول الله جاری گردید. ☀️2. و امیرالمومنین ع فرمود: کسی که شخصی را در دینش مسکین و در معرفتش ضعیف است در برابر شخص ناصبی مخالف تقویت کند به طوری که آن ناصبی ساکت گردد، خداوند متعال روزی که وی را در قبر می‌گذارند به او تلقین فرماید که بگوید: الله پروردگارم است و حضرت محمد ص پیامبرم و حضرت علی ع ولی‌ّام و کعبه قبله‌ام و قرآن مایه سرور و ابزار زندگی‌ام است و مومنان برادرانم هستند. آنگاه خداوند فرماید: حجت را بخوبی اظهار نمودی پس بالاترین درجات بهشت بر تو واجب شد؛ آنگاه است که قبر وی به باغی از باغهای بهشت متحول گردد. ☀️3. دو زن که با هم نزاعشان شده بود خدمت حضرت فاطمه س رسیدند؛ نزاع آنان در امر دین بود؛ یکی از آنان معاند و دیگری مومن بود؛ پس حضرت زهرا س حجتی را برای آن زن مومن باز کرد به طوری که آن زن مومن بر آن معاند چیره شد و بسیار خوشحال گردید. حضرت فاطمه س فرمود: همانا خوشحالی فرشتگان به خاطر چیره شدن تو بر او بیش از خوشحالی تو بود؛ و همانا ناراحتی شیطان و پیروانش به خاطر ناراحتی وی از دست تو، شدیدتر از ناراحتی خود وی بود. و همانا خداوند عز و جل به فرشتگانش فرمود: بر فاطمه س به خاطر این بابی که بر این زم مسکین اسیر گشود از بهشتهایم هزار هزار برابر بیش از آنچه برایش آماده کرده بودم قرار دهید و این را سنتی در خصوص هرکس که بابی را بر یک مسکین اسیر بگشاید و او را بر دشمنش چیره گرداند قرار دادم که هزار هزار برابر آنچه برایش آماده شده بود به وی داده شود. @yekaye 👇ادامه احادیث👇

ادامه احادیث بند 11 ☀️4. و امام حسن مجتبی ع، هنگامی که شخصی هدیه‌ای به ایشان تقدیم کرد، به وی فرمودند: در پاسخ این هدیه‌ات کدام را ترجیح می‌دهی که به تو بدهم: ده برابر این، یعنی بیست هزار درهم؛ یا اینکه بابی از علم بر تو باز کنم که بر فلان ناصبی از اهالی شهر خودت غلبه کنی و بدین ترتیب ضعفای اهل شهر خود را از وی نجات دهی؟ اگر درست انتخاب کنی هر دو را به تو خواهم داد؛ و اگر بد انتخاب کنی تو را مخیر می‌گذارم که هرکدام را که خواستی برگزینی. وی گفت: یا ابن رسول الله! آیا ثواب این پیروزی من بر آن ناصبی و نجات ضعفا از دست او به اندازه بیست هزار درهم می‌شود؟ فرمود: بلکه بیست میلیون برابر دنیا ! گفت: یا ابن رسول الله! چگونه ممکن است امر کم‌ارزشتر را برگزینم؟ قطعا آنکه بهتر است برمی‌گزینم: سخنی را که با آن بر دشمن خدا غلبه کنم و وی را از تعرض به اولیای خدا بازدارم. امام حسن ع فرمود: احسنت! درست انتخاب کردی! پس هم آن مطلب را به وی آموخت و هم بیست هزار درهم را به وی داد. آن شخص رفت و بر آن دشمن غلبه کرد و خبرش به امام ع رسید. وقتی دوباره محضر امام ع آمد به او فرمود: ای بنده خدا ! کسی مثل سود تو سود نبرد و احدی از کسانی که در مسیر مودت و دوستی گام برمی‌دارند، مانند تو چیزی کسب نکرد: تو اولا مودت خداوند، ثانیا مودت حضرت محمد ص و حضرت علی ع، ثالثا مودت اهل بیت طیب ایشان؛ و رابعا مودت ملائکة الله، و خامسا مودت برادران مومنت را به دست آوردی؛ و به ازای هر مومن و کافری چیزی که هزار مرتبه از دنیا برتر است به دست آوردی! بر تو گوارا باد. ☀️5. و امام حسین ع به مردی فرمود: کدامیک را بیشتر دوست داری؟ اینکه شخصی قصد جان مسکینی را کرده که ضعیف است و او را از دست وی نجات دهی، یا ناصبی‌ای که قصد گرواه کردن مومن مسکینی از ضعیفان شیعه را کرده که در رد وی چنان فاتح شوی که بر آن مومن مسکین غلبه نکند و بر او چیره شوی و او را با حجتهای خداوند متعال در هم بشکنی؟ گفت: بلکه نجات دادن این مومن مسکین از دست آن ناصبی. همانا خداوند متعال می فرماید «کسی که نفسی را زنده کند پس گویی که همه مردم را زنده کرده است» (مائده/32) و کسی که نفسی را زنده کند و از کفر به سوی ایمان ارشاد نماید گویی که همه مردم را زنده کرده است پیش از آنکه با شمشیرهای آهنین کشته شوند. ☀️6. و امام سجاد ع به مردی فرمودند: کدامیک از این دو را بیشتر دوست داری: دوستی که هر بار تو را می‌بیند کیسه‌ای از طلا به تو بدهد؛ یا دوستی که هربار تو را می‌بیند تو را با دامی از دامهای شیطان آشنا می‌سازد و به تو می‌شناساند که چگونه کید آنان را باطل کنی و شبکه دام آنان را بشکافی و کمندهایشان را پاره کنی؟ گفت: آن دوستی که هر بار مرا ببیند به من بیاموزد که چگونه شیطان را از خودم برانم و بلای او را از خود دفع کنم. فرمود: کدامیک را بیشتر دوست داری؟ اینکه اسیر درمانده‌ای را از دست کفار نجادت دهی یا اسیر درمانده‌ای را از دست ناصبی‌ها نجات دهی؟ گفت: یا ابن رسول الله! از خداوند بخواه که مرا در جواب به آنچه صواب است توفیق دهد. فرمود:‌خدایا به او چنین توفیقی بده. گفت: نجات دادن آن اسیر درمانده در دست ناصبی؛ زیرا که در این کار ارزانی داشتن بهشت بر او و نجاتش از آتش جهنم است؛ و آن یکی ارزانی داشتن راحتی در دنیا و دفع ظلم از او در دنیاست؛ و خداوند برای این مظلوم چند برابر ظلمی که از آن ظالم به او رسیده [در قیامت] جبران خواهد کرد و از آن ظالم با عدل خویش انتقام خواهد گرفت. فرمود: خداوند نهایت توفیق را به تو داد. این را از تهِ دل من گرفتی، مطلبی که حتی یک حرف آن با آنچه رسول الله ص فرموده مو نمی‌زند. ☀️7. و از امام محمد باقر ع سوال شد که آیا نجات دادن یک مومن اسیر از دوستداران شما از دست یک ناصبی که با قدرت زبان و بیان خود می‌خواهد وی را گمراه کند برتر است یا نجات دادن اسیری از دست اهل روم [= دشمنان کافر]؟ فرمودند: به من بگو آیا کسی که می‌بیند مردی از خوبان مومنین در حال غرق شدن است و کبوتری نیز در حال غرق شدن است و نمی تواند هر دو را نجات دهد، نجات دادن کدامیک بهتر است؟ گفت: آن مرد از خوبان مومنین. فرمود: فاصله برتریِ مطلبی که سوال کردی خیلی بیشتر از فاصله برتری بین این دوتاست؛ همانا آن یکی دینش را و بهشت پروردگارش را برای وی ارزانی می دارد و او را از آتش جهنم می‌رهاند؛ و این مظلوم هم – اگر در مظلومیتش بماند- به بهشت خواهد رفت. @yekaye 👇ادامه احادیث👇

ادامه احادیث بند 11 ☀️8. و امام جعفر صادق ع فرمودند: کسی که همّ و غمّش درهم شکستن ناصبی‌هایی باشد که سراغ درماندگان از موالیان ما اهل بیت رفته‌اند و آنان را درهم شکند و از ترفندهای آنان پرده بردارد و نقطه ضعفهایشان را آشکار سازد و امر حضرت محمد و آل او را برتری دهد؛ خداوند همّ و غمّ فرشتگانش را در بنا کردن قصرهای بهشتی برای او قرار دهد، به طوری که به ازای هر حرفی از حروف حجتهای او بر آن دشمنان خداوند فرشتگانی بیش از تعداد اهل دنیا باشد که توان هریک بیش از توان حمل آسمانها و زمین است؛ پس چه بسیار نعمتها و قصرهایی که قدرش را جز پروردگار عالمین نمی داند. ☀️9. و امام موسی کاظم ع فرمودند: کسی که دوستداران ما را بر دشمنان ما یاری کند، و او را تقویت و تشجیع نماید تا حقی که دلالت بر برتری ما دارد را به بهترین وجه ابراز نماید و باطلی که دشمنان ما با آن کنار زدن حق ما را می‌جویند به بدترین وجه ممکن براند به طوری که غافلان متنبه گردند و متعلمان چشمشان باز شود و عاملان بر بصیرتشان افزوده گردد، خداوند متعال روز قیامت او را در برترین منازل بهشتی برانگیزاند و فرماید: ای بنده من! ای که درهم‌شکننده دشمنان و یاور دوستانم بودی و برتریِ محمد ص که برترین پیامبرم است و شرافت علی ع که برترین ولیّ من است را واضح نمودی و با کسی که با این دو دشمنی کرد دشمنی کردی و اسم آن دو و اسم جانشینان آن دو و لقبهای آنها را بر زبانها جاری ساختی! ☀️پس این را فرماید و به جمیع اهل آن عرصه‌ها این را برساند، و آنگاه هیچ فرشته و جبار و شیطانی [یعنی هیچ شخص خوب یا بدی] نمی‌ماند مگر اینکه بر این درهم‌شکننده دشمنان حضرت محمد ص صلوات و درود می‌فرستد و ناصبی‌هایی از دشمنان حضرت محمد ص و علی ع را که با وی دشمنی می‌کردند لعنت کند. ☀️10. و امام رضا ع فرمود: برترین چیزی که هر عالِمی از دوستداران و موالیان ما برای روز فقر و درماندگی و ذلت و مسکنتش می‌فرستد این است که در دنیا به فریاد آن دوستداران درمانده ما که در دست ناصبی‌ای از دشمنان خدا و رسولش گرفتار آمده، برسد. چنین کسی از قبرش برمی‌خیزد در حالی که فرشتگان از کنار قبرش تا مکان آماده‌ شده‌اش در بهشتهای خداوند صف کشیده‌اند و او را بر بالهای خود می‌برند و می‌گویند: مرحبا بر تو! خوشا به حالت، خوشا به حالت! ای دور‌کننده سگها از خوبان؛ و ای که نسبت به ائمه خوبان تعصب می‌ورزیدی! ☀️11. و امام محمد جواد ع فرمود: همانا حجتهای خداوند بر دنیش بزرگترین سلطتنتی است که خداوند آن را بر بندگانش مسلط فرماید؛ پس هرکه بهره‌اش از این مطلب پر و پیمان شد، مبادا گمان کند که کسی که چنین بهره‌ای نبرده را داوند به او برتری داده، ولو آن کس در اعلا مراتب شرف و مال و زیبایی باشد؛ که اگر چنین گمانی کند عظیمترین نعمتهای خداوند بر وی را کوچک شمرده است. و همانا هر دشمنی از ناصبی‌های دشمن ما را که با آنچه از دانشهای ما فراگرفته دفع کند برایش برتر از هر مال و ثروتی است که هرکس [از جهت برخورداری از آن مال و ثروت ظاهرا] بر او برتری دارد ولو که آن کس هزار برابر آن را صدقه دهد. @yekaye 👇ادامه احادیث👇

ادامه احادیث بند 11 ☀️12. و به امام علی الهادی ع خبر رسید که مردی از فقهای شیعه با برخی از ناصبی بحث کرده و با استدلالهایش بر وی پیروز گشته چنانکه مفتضح شدن آن ناصبی بر همگان آشکار گردیده است. وی بر امام هادی ع وارد شد در حالی که در صدر مجلس ایشان پُشتی بزرگی [محلی که بزرگان محفل بر آن تکیه می‌زدند] نهاده شده بود و وی در فاصله‌ای از آن پُشتی نشست و در محضر حضرت جماعت زیادی از علویان [= شیعیان امیرالمومنین ع] و بنی‌هاشم [= سادات، کسانی که سید محسوب می‌شدند] حضور داشتند؛ حضرت ع مرتب او را بلند می‌کرد و می‌فرمود که نزدیکتر بیاید تا اینکه در آن محل که به آن پشتی تکیه بزند نشست؛ و حضرت به او روی کرد [با او خوش و بش نمود]. این مطلب بر اشراف و بزرگان مجلس سخت آمد؛ البته علویان حضرت را برتر از این می‌دیدند که بر ایشان اعتراض کنند؛ اما بنی هاشم، این طور نبودند؛ پیرمردشان گفت: یا ابن رسول الله! آیا یک فرد عامی [= غیر سادات] را بر سادات بنی‌هاشم اعم از طالبیین [= آنان که نَسَبشان به ابوطالب، عموی پیامبر ص می‌رساند] و عباسیین [= آنان که نَسَبشان به عباس، عموی پیامبر ص می‌رسد] برتری می‌دهی؟ فرمودند: مبادا از کسانی باشند که خداوند متعال در موردشان فرمود: «آيا به كسانى كه بهره‏اى از كتاب به آنها داده شده ننگريستى كه به سوى كتاب خدا دعوت مى‏شوند، تا در ميان آنها حکمیت و داورى كند، سپس گروهى از آنها در حالى كه عادتشان بر اعراض [از حق] است روى مى‏گردانند؟» (آل عمران/23). آیا رضایت می‌دهید که کتاب الله حَکَم و داور باشد؟ گفتند: بله. فرمود: آیا خداوند متعال نمی‌فرماید: «اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، هر گاه به شما گفته شد در مجلس‏ها جا باز كنيد، پس جا باز كنيد تا خدا هم برای شما جا باز کند، و چون گفته شد [براى وسعت جا و تقدم اهل فضل] برخيزيد، پس برخيزيد؛ خداوند رفعت دهد كسانى از شما را كه ايمان آورده‏اند؛ و كسانى را كه به آنها علم داده شده به درجاتى» (مجادله/11)؟ پس رضایت نداد برای مومن عالم، مگر اینکه وی را بر مومن غیر عالم رفعت بخشد، همان گونه که رضایت نداد برای مومن مگر اینکه او را بر غیر مومن رفعت بخشد؛ حال بگویید: آیا خداوند فرمود: «خداوند رفعت دهد ... كسانى را كه به آنها علم داده شده به درجاتى» ویا فرمود: «خداوند رفعت دهد آنان که اشراف و بزرگانند به درجاتى»؟ آیا خداوند نفرمود: «بگو: آيا كسانى كه مى‏دانند با كسانى كه نمى‏دانند يكسانند؟» (زمر/9)؟ پس چگونه رفعت دادن من در حق وی را ناخوش می دارید در حالی که خداوند وی را رفعت داد؟ همانا درهم شکستن فلان ناصبی به استدلالهایی که خداوند به او آموخته است از هرگونه شرافت حاصل از نَسَب برتر است. یکی از بنی‌‌عباس [که نَسَبش به عباس، عموی پیامبر ص می‌رسید] گفت: یا ابن رسول الله! کسی را بر ما شرافت دادی که به لحاظ نَسَب کمتر از ما بود و نَسَبی همچون نَسَب ما نداشت؛ و از ابتدای اسلام همواره فرد شریف [دارای نَسَبِ برتر] بر غیر او مقدم شمرده می‌شد. امام ع فرمود: سبحان الله! آیا عباس با ابوبکر بیعت نکرد، در حالی که وی تیمی [از قبیله بنی‌تیم، از قبایل حقیر عرب] بود و عباس هاشمی [از بنی‌هاشم] بود؟ آیا عبدالله بن عباس در خدمت عمر بن خطاب نبود در حالی که وی هاشمی و پدر خلفا بود [منظور، خلفای عباسی است که آن موقع در اوج قدرت بودند] در حالی که عمر، عَدَويّ [از قبیله بنی‌عدی؛ از قبایل حقیر عرب] بود؟ آیا عمر افرادی دوری از قریش [افرادی که در قریش جزء‌قبایل اصلی شمرده نمی‌شدند] را وارد در شوری نکرد در حالی که عباس را در شوری وارد نکرد؟ پس هرکس که اقدام ما در رفعت بخشیدن یک غیرهاشمی بر هاشمی را خوش ندارد، باید بیعت عباس با ابوبکر و خدمت کردن عبدالله بن عباس به عمر بعد از بیعت با او را هم بر آنان خرده بگیرد؛ اگر آن جایز بود این هم جایز است.» و با این سخن امام گویی سنگ در دهان آن هاشمی گذاشته شد! @yekaye 👇ادامه احادیث👇

ادامه احادیث بند 11 ☀️13. و گروهی از موالیان و دوستداران خاندان رسول الله ص در محضر امام حسن عسکری گرد آمده بودند و گفتند:‌ یا ابن رسول الله! ما همسایه‌ای ناصبی داریم که اذیتمان می‌کند و علیه ما بر برتری اولی و دومی و سومی بر امیرالمومنین دلیل می‌آورد و استدلالاتی می‌آورد که نمی دانیم چگونه جوابش دهیم و از اشکالاتش رهایی یابیم. امام ع فرمود: کسی را نزد شما می‌فرستم که از شما دفاع کند و جایگاه وی را نزد شما حقیر گرداند. سپس یکی از شاگردان خود را خواندند و فرمودند: یکبار که اینان برای بحث جمع شده بودند بر آنان بگذر و به سخنان بین آنها گوش بده و اینان از تو دعوت می‌کنند که وارد بحث شوی؛ پس وارد شو و بر آن همنشینشان چیره شو و عزتش را در هم بشکن و تیزی‌اش را کند گردان و چیزی برایش باقی نگذار. پس وی رفت و در محضر آنان حاضر شد و با آن مرد بحث کرد و بر وی چیره شد چنانکه او نفهمید که الان در زمین است یا در آسمان! آنان گفتند جز خداوند متعال کسی نمی‌داند که چقدر خوشحال و شادمان شدیم و همان قدر که ما خوشحال شدیم این مرد و پیروانش غمگین و ناراحت شدند. پس چون نزد امام ع برگشتیم به ما فرمود: همانا آن مقدار خوشی و شادمانی که در آسمانها به خاطر درهم شکسته شدن این دشمن خداوند پدید آمد بیش از آن چیزی بود که در شما پدید آمد؛ و آن غم و اندوهی که بر ابلیس و پیروانش از شیاطین وارد شد بیش از آن غم و اندوهی بود که بر آنان که شما در مقابلشان بودید وارد شد. و بر این بنده درهم‌شکننده، فرشتگان آسمان و حُجُب و کرسی صلوات و درود فرستادند و خداوند کار وی را جواب داد: جایگاه وی را گرامی داشت و ثوابش را عظیم قرار داد و آن فرشتگان دشمن درهم‌شکسته شده را لعنت کردند و خداوند هم کار وی را جواب داد: حساب و کتابش را سخت‌تر و عذابش را طولانی‌تر نمود. 📚التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام، ص346-353؛ الإحتجاج (للطبرسي)، ج‏1، ص18-20 @yekaye 👇متن احادیث👇

🔹12) درباره حق همسایه روایات فراوانی ذکر شده است که در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌شود: ☀️الف. از رسول الله صلّى اللَّه عليه و آله و سلم روایت شده است: همسایگان تو سه دسته‌اند: همسایه‌ای که سه حق بر تو دارد: حق همسایگی و حق خویشاوندی و حق مسلمانی؛ و همسایه‌ای که دو حق بر تو دارد: حق همسایگی و حق مسلمانی؛ و همسایه‌ای که یک حق بر تو دارد: حق همسایگی؛ و آن مشرکِ [= غیرمسلمان] اهل کتاب است. 📚مجمع البيان، ج‏3، ص72؛ روضة الواعظين، ج‏2، ص389؛ مشكاة الأنوار، ص213 الْجِيرَانُ ثَلَاثَةٌ. فَجارٌ لَهُ ثَلَاثَةُ حُقُوقٍ: حَقُّ الْجِوَارِ وَ حَقُّ الْقَرَابَةِ وَ حَقُّ الْإِسْلَامِ؛ وَ جارٌ لَهُ حَقَّانِ حَقُّ الْجِوَارِ وَ حَقُّ الْإِسْلَامِ؛ وَ جارٌ لَهُ حَقٌّ وَاحِدٌ حَقُّ الْجِوَارِ؛ و هو المشرك من أهل الكتاب. 📚این حدیث در بسیاری از منابع اهل سنت نیز آمده است؛ مثلا در مسند الشاميين (للطبراني) ج3، ص339 ؛ الكشف والبيان (تفسير الثعلبي) ج3ص305؛ تفسير القرطبي، ج5، ص184؛ أنوار التنزيل (بیضاوی) ج2، ص74. ✅ضمنا در پایان این حدیث، هم در برخی از نقل‌های شیعه (مثلا: روضة الواعظين، ج‏2، ص389؛ مشكاة الأنوار، ص213) و هم در برخی نقل‌های اهل سنت (مثلا تفسير القرطبي، ج5، ص184) به جای «مشرک من اهل الکتاب»، تعبیر «الکافر» آمده که عملا فرقی نمی‌کند چون واضح است که مقصود کافر ذمی است که همان اهل کتاب می‌باشد. ☀️ب. از امام صادق ع روایت شده که فرمودند: خوب همسایه‌داری کردن روزی را می‌افزاید. 📚الكافي، ج‏2، ص666 عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: حُسْنُ الْجِوَارِ يَزِيدُ فِي الرِّزْقِ. ☀️ج. از امام صادق ع روایت شده که رسول الله ص فرمودند: خوب همسایه‌داری کردن سرزمینها را آباد می‌کند و عمرها را به تاخیر می‌اندازد (= طولانی می‌کند). 📚الكافي، ج‏2، ص667 عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: حُسْنُ الْجِوَارِ يَعْمُرُ الدِّيَارَ وَ يُنْسِئُ فِي الْأَعْمَارِ. ☀️د. از امام کاظم ع روایت شده که فرمودند: خوب همسایه‌داری کردن به خودداری کردن از اذیت نیست؛ بلکه خوب همسایه‌داری کردن به این است که در برابر اذیت صبر پیشه کنی. ☀️الكافي، ج‏2، ص667؛ تحف العقول، ص 409 عَنْ عَبْدٍ صَالِحٍ ع قَالَ: لَيْسَ حُسْنُ الْجِوَارِ كَفَّ الْأَذَى وَ لَكِنَّ حُسْنَ الْجِوَارِ صَبْرُكَ عَلَى الْأَذَى. ☀️ه. از امام صادق ع روایت شده که در حالی که منزلشان مملو از نزدیکانشان بود فرمودند: بدانید که از ما نیست کسی که خوب همسایه‌ای نباشد برای کسی که مجاور و همسایه وی است. 📚الكافي، ج‏2، ص668 عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ وَ الْبَيْتُ غَاصٌّ بِأَهْلِهِ: اعْلَمُوا أَنَّهُ لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يُحْسِنْ مُجَاوَرَةَ مَنْ جَاوَرَهُ. ☀️و. از امام باقر ع روایت شده که: شخصی خدمت پیامبر ص رسید و از اذیت و آزار همسایه‌اش گلایه کرد. رسول الله ص به او فرمود:‌ صبر و تحمل کن. دوباره خدمت حضرت آمد و باز فرمودند: صبر و تحمل کن. دفعه سوم برگشت پیامبر ص به او فرمود: وقتی که مردم برای نماز جمعه عازم می‌شوند وسایلت را در مسیر قرار بدهد به طوری که هرکس عازم نماز جمعه است ببیند و وقتی از تو سوال کردند واقعه را به آنان خبر بده. وی چنین کرد، و همسایه اذیت‌کننده‌اش آمد و به او گفت: وسایلت را برگردان! به خدا سوگند که دیگر تکرار نمی‌کنم. 📚الكافي، ج‏2، ص668 عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى النَّبِيِّ ص فَشَكَا إِلَيْهِ أَذًى مِنْ جَارِهِ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص اصْبِرْ. ثُمَّ أَتَاهُ ثَانِيَةً فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ ص اصْبِرْ. ثُمَّ عَادَ إِلَيْهِ فَشَكَاهُ ثَالِثَةً فَقَالَ النَّبِيُّ ص لِلرَّجُلِ الَّذِي شَكَا: إِذَا كَانَ عِنْدَ رَوَاحِ النَّاسِ إِلَى الْجُمُعَةِ فَأَخْرِجْ مَتَاعَكَ إِلَى الطَّرِيقِ حَتَّى يَرَاهُ مَنْ يَرُوحُ إِلَى الْجُمُعَةِ فَإِذَا سَأَلُوكَ فَأَخْبِرْهُمْ. قَالَ فَفَعَلَ فَأَتَاهُ جَارُهُ الْمُؤْذِي لَهُ فَقَالَ لَهُ: رُدَّ مَتَاعَكَ فَلَكَ اللَّهُ عَلَيَّ أَنْ لَا أَعُودَ. ☀️ز. از امام صادق ع روایت شده که رسول الله ص فرمودند: تا چهل خانه از پیش و پس و راست و چپ همسایه محسوب می‌شود. 📚الكافي، ج‏2، ص669 عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:‏ كُلُّ أَرْبَعِينَ دَاراً جِيرَانٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ. @yekaye