یک آیه در روز. گزیده
ادامه توضیح اسراف در قرآن ▪️و همین روحیهشان را مایه گمراهی آنان قرار خواهد داد: وَ لَقَدْ جاءَكُم
هدایت شده از یک آیه در روز
.
5⃣ قيلَ ادْخُلِ الْجَنَّةَ قالَ يا لَيْتَ قَوْمي يَعْلَمُونَ ... ما أَنْزَلْنا عَلی قَوْمِهِ ... فَإِذا هُمْ خامِدُونَ
حبیب نجار با اینکه از آن قوم بود، اما او در ززمره آنان محسوب نشد؛ او بهشتی شد و قومش جهنمی شدند.
💠تعارض #ناسیونالیسم و #ملیگرایی با نگاه قرآنی
در ادبیات قرآنی تفاوتی است بین #قوم و #اهل_قریة با #امت .
🔺#امت آناناند که
🔹بر یک مرام و یک شیوه هستند
(لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنا مَنْسَكاً هُمْ ناسِكُوه؛ حج/67)،
🔹یعنی یک رویه برایشان جذاب است
(كَذلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ؛ انعام/108)،
🔹برخی صالحاند و برخی فاسد
(وَ قَطَّعْناهُمْ فِي الْأَرْضِ أُمَماً مِنْهُمُ الصَّالِحُونَ وَ مِنْهُمْ دُونَ ذلِک؛ اعراف/168)
اما
🔻#قوم و #اهل_قریه یعنی آنان که از یک نژادند یا در یک جا با هم زندگی میکنند،
▫️اینان علیرغم این اشتراک کاملا ممکن است در میانشان اختلاف شدید باشد.
▫️کسانی که از یک قوم باشد لزوما چنین نیست که همگی در زمره همدیگر و در یک راستا محشور شوند؛
از یک قوم، یکی به اوج بهشت میرود و دیگری در قعر جهنم (آیات فوق)؛
در حالی که
🔹اگر کسی از هر امتی باشد حتما از آنان است و با آنان محشور میشود؛
🔹وحدتبخش آنان باورها و مرام آنان است؛ و این وحدت، یک وحدت واقعی است، و
🔹 ظاهرا بدین جهت است که یک نامه عمل جمعی دارند
(كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعی إِلی كِتابِهَا؛ جاثیه/28).
در واقع،
آنچه انسانها را واقعا به هم مرتبط میکند و ارزش آن دارد که به هم علقه داشته باشند،
باورها و مرام مشترکشان است؛ نه زمین یا نژاد مشترک.
بدین ترتیب،
واضح میشود که در نگاه قرآنی #ناسیونالیسم و تعصب #خون و #سرزمین و #نژاد هیچ ارزشی ندارد؛
و تنها و تنها باورها و مرامهای مشترک است که انسانها را به هم پیوند میزند.
📜برگی از تاریخ 📜
معروف است که مهندس بازرگان گفته است:
«امام خمینی ایران را برای اسلام میخواهد؛ حال آنکه من اسلام را برای ایران میخواهم»
من این جمله را مستندا از او نیافتم؛
اما هرکس که این را گفته باشد، معلوم است که چه اندازه از تعالیم قرآن دور بوده است❗️
🗓شاید مروری بر کلمات امام خمینی – که از زلال چشمهسار قرآن سیراب شده بود - در اینجا بیوجه نباشد:
رئیس جمهور ... شخصی باشد که درصدد باشد که اسلام را تقویت بکند.
درصدد باشد که احکام اسلام را پیاده بکند، نه درصدد این باشد که ملیت را احیا بکند.
آنهایی که میگویند: «ما ملیت را میخواهیم احیا بکنیم»، آنها مقابل اسلام ایستادهاند.
اسلام آمده است که این حرفهای نامربوط را از بین ببرد.
افراد ملی به درد ما نمی خورند، افراد مسلم به درد ما میخورند. اسلام با ملیت مخالف است. معنی ملیت این است که ما ملت را میخواهیم، ملیت را میخواهیم، و اسلام را نمیخواهیم.
آنکه در خارج گفت که «اول من ایرانی هستم، ملی هستم، دوم ایرانی هستم، سوم اسلامی» [اشاره به شاپور بختیار]؛ این اسلام نیست! تو سوم هم اسلامی نیستی.
📚(صحیفه امام، جلد 13، ص77 ؛ 15/5/1359)
✳️ تبصره
توجه شود اینکه انسان در فکر #ملت خود باشد و برای ارتقای آنان تلاش کند، هیچ ربطی به #ملیگرایی مذموم ندارد❗️
ملیگراییای که امام خمینی آن را نکوهش میکرد و خلاف منطق قرآن است، آن است که قومیت و سرزمین و ... ، به جای دین و باورهای عمیق، معیار اصلی مرزبندی انسان قرار بگیرد.
@yekaye
776) 🌺 إنْ كانَتْ إِلاَّ صَيْحَةً واحِدَةً فَإِذا هُمْ خامِدُونَ 🌺
💐 ترجمه
جز یک فریاد [نیاز] نبود و بناگاه همگی خاموش شدند.
سوره یس (36) آیه29
1397/3/28
4 شوال 1439
@yekAaye
☀️1) از رسول الله ص روایت شده است:
همانا خداوند به ظالم مهلت میدهد، آنگاه وقتی که او را میگیرد، جای فرار ندارد؛ سپس این آیه را تلاوت کردند: «و این چنین بود گرفتن پروردگارت، هنگامی که قریههایی را در حالی که ظالم بودند مواخذه کرد؛ همانا گرفتن او بشدت دردناک است. (هود/102)
📚صحيح البخاري، ج6، ص74؛ صحيح مسلم، ج4، ص1997؛ مجمع البيان، ج5، ص292
https://eitaa.com/yekaye/1639
☀️2) روایت شده که امیرالمومنین ع در فرازی از یکی از خطبههای خود فرمودند:
و در كارها پيشدستی كنيد در عمری كه واپس رونده است، و بيماريی- كه از كار- بازدارنده- است، يا مرگی كه رباينده است،
كه مرگ به هم زننده لذّتهای شماست، و تيره كننده دلخواههایتان، و دور كننده از مقصودهایتان؛ ديدار كنندهای است كه دوستش ندارند، و همتايی است كه شكست نخورد. كينهخواهی است كه پی او را نگيرند.
حلقههای ريسمانهايش را بر شما انداخته است، و سختيهايش فراتان گرفته، و پيكانهاش را به سویتان روانه ساخته.
خشم و قهرش سترگ است و دشمنیاش در پی هم، و تیرش به خطا نرود.
زودا كه بر شما سايه افكند با ابرهای تيرهاش و دردهايش دائما سختتر شوندهاش و تاريكيهای از خود بی خود کنندهاش. و دردِ «جان گرفتن»اش، و پردههای تاريكِ پوشانندهاش، و طعم ناخوشايند و ناگوارش.
گويی ناگهان مرگ بر شما تاخته و گفتگوهاتان را خاموش ساخته، و جمعيتتان را پراكنده و نشانههاتان را از ميان برده، و خانههاتان را تهی كرده ...
و مفريبد شما را دنيا چنانكه فريفت كسانی را كه پيش از شما بودند، از آنان كه گذشتند و رفتند و جای خويش تهی هشتند. آنان كه دنيا را دوشيدند و شرنگ فريبش را نوشيدند. نابود كردند آنچه را به كار آيد و كهنه كردند آن را كه نو بايد.
خانههاشان گورستان شد و دارايیشان میراثِ اين و آن. آن را كه نزدشان آيد نشناسند، و آن را كه برایشان بگريد ننگرند و آن را كه بخواندشان پاسخ ندهند.
📚نهج البلاغة، خطبه230 (اقتباس از ترجمه شهیدی، ص263)
https://eitaa.com/yekaye/1640
هدایت شده از یک آیه در روز
.
1⃣ «إِنْ كانَتْ إِلاَّ صَيْحَةً واحِدَةً فَإِذا هُمْ خامِدُونَ»
مردم آن شهر وقتی فرستادگان الهی سراغشان آمدند بدانها اعتنا نکردند و آنها را تهدید کردند و به آنان فال بد زدند❗️
وقتی هم که یکی از خودشان به حمایت از آن فرستادگان الهی آمد نهتنها به سخن او توجه نکردند بلکه او را به شهادت رساندند‼️
اینان به خود مغرور شده بودند؛
اما هلاکت آنان برای خدا کاری نداشت؛
نه لشکری لازم بود و نه عِدّه و عُدّهای؛
یک صیحه کافی بود که تمامی جنبش و جوش و خروش آنان را خاموش کند.
🔹خلاصه اینکه:
ابرقدرتهايى كه ديروز مىگفتند: «لَنَرْجُمَنَّكُمْ وَ لَيَمَسَّنَّكُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِيمٌ» امروز با يك صيحه نابود شدند.
📚(تفسير نور، ج9، ص536)
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
5⃣ «إِنْ كانَتْ إِلاَّ صَيْحَةً واحِدَةً»
فقط یک صیحه کار آنان را تمام کرد!
💠بحثی درباره #صیحة در قرآن کریم
در قرآن کریم چند قوم را صریحا نام برده که «صیحة» به هلاکت رسیدند:
🔻ثمود (قوم صالح)، هود/67 و قمر/31
🔻مردم مدین (قوم شعیب)، هود/94
🔻قوم لوط، حجر/73
🔻اصحاب حجر، حجر/83
🔻اهل قریهای که فرستادگان الهی (ظاهرا زمان حضرت عیسی ع) سراغشان رفتند، يس/29
اما مهم این است که:
1
🔹معنای هلاکت اینها با «صیحه» به معنای این نیست که لزوما همگی آنها تنها و تنها با یک صیحه نابود شده باشند،
چرا که غیر از آیه حاضر، نهتنها تعبیر «جز صیحهای نبود» نیامده، بلکه در بسیاری از آنها از عذابهای دیگری هم سخن به میان آمده است:
▫️در مورد ثمود از رجفه [= زلزله] (اعراف/78) و صاعقه (فصلت/17 و ذاریات/44)،
▫️در مورد مردم مدین از رجفه (اعراف/91 و عنکبوت/27)،
▫️در مورد قوم لوط از بارشِ (اعراف/84، نمل/58) سنگها («حجارة من سجیل منضود»، هود/83؛ «حاصب»، قمر/34)
🔹تعبیر «صیحه» در مواردی بر نفخ صور، که مقدمه ورود در قیامت است، اطلاق شده است (يس/53 ؛ ق/42 )
🔹در برخی موارد به طور عام درباره کفار خبر داده که آنان منتظرند که صیحهای آنان را در برگیرد و هلاکشان کند:
(ما يَنْظُرُونَ إِلاَّ صَيْحَةً واحِدَةً تَأْخُذُهُمْ وَ هُمْ يَخِصِّمُونَ؛ يس/49)
🔹با اینکه عنوان «صیحة» گاه صریحاً در عرض عذابهای دیگر ذکر شده
(فَكُلاًّ أَخَذْنا بِذَنْبِهِ فَمِنْهُمْ مَنْ أَرْسَلْنا عَلَيْهِ حاصِباً وَ مِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَ مِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنا بِهِ الْأَرْضَ وَ مِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنا؛ عنکبوت/40)
اما این احتمال منتفی نیست که چهبسا عنوان عامی هم برای این عذابهای عمومی بوده باشد.
(با توجه به برداشتی از آیات مومنون/41 و ص/12-15)*
🔸با این توضیحات، این سوال که واقعا منظور از «صیحه» چیست، و با این تعبیر خداوند به چه حقیقتی میخواهد اشاره کند پررنگتر میشود:
🍃الف. آیا نکته همان است که در تدبر 4 اشاره شد؛
https://eitaa.com/yekaye/1645
که صیحه برای اشاره به حضور و نقشآفرینیِ فرشته عذاب است؟
🍃ب. آیا در «صدا مهیب» موضوعیت خاصی هست برای ارتباط بین دنیا و انتقال بالاجبار انسان به عوالم ماوراء؟
(مثلا صداهای مهیب، توجهات همگان را بلافاصله به خود جلب میکند؛ و صدا مانند نور نیست که نیاز باشد حتما انسان بیدار باشد یا چشمش باز باشد یا به سمت نور قرار گرفته باشد تا توجهش جلب شود)
🍃ج. ...
📝تبصره
ظاهرا تنها موردی که در قرآن کریم، «صیحة» در معنایی کاملا دنیوی (فریاد اعتراضآمیز)به کار رفته این آیه است:
«وَ إِذا رَأَيْتَهُمْ تُعْجِبُكَ أَجْسامُهُمْ وَ إِنْ يَقُولُوا تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ كَأَنَّهُمْ خُشُبٌ مُسَنَّدَةٌ يَحْسَبُونَ كُلَّ صَيْحَةٍ عَلَيْهِمْ هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّى يُؤْفَكُونَ» (منافقون/4)
شاید با توجه به نکات فوق، کلمه «صیحة» در اینجا هم ملاحظات خاصی طلب کند، که انشاءالله اگر به بحث از این آیه رسیدیم، در این باره بیشتر تامل خواهیم کرد.
✳️*پینوشت:
این احتمال که صیحه عنوانی برای عذابهای عمومی باشد، بر اساس برداشتی از دو دسته آیه است:
🔹در آیهای که بعد از داستان حضرت نوح و ظاهرا به عنوان نمونهای از امتهایی که بعد از نوح آمدند و عذاب شدند، از عذاب آنان با صیحه یاد شده
(مومنون/41؛ البته در اینجا این احتمال هم هست که واقعا اینجا یک قوم معین مورد نظر بوده باشد نه لزوما نمونهای از امتها)
🔹برخی از اقوام دیگر را که صریحا با امور دیگری مانند
▫️تندباد
(قوم عاد : «ریح صرصر» فصلت/16 و قمر/18 و حاقه/6 ؛ «ریح فیها عذاب الیم» احقاف/24 ؛ «ریح عقیم» ذاریات/41)
▫️ویا «سقوط کِسَفاً من السماء»
(اصحاب أیکة: که حضرت شعیب بر آنان مبعوث شد و اختلاف است که آیا آنان همان مردم مدین بودند یا گروهی دیگر؛ شعراء/176-187)
▫️و یا غرق شدن
(قوم نوح و فرعون)
به هلاکت رسیدند، در ریف این اقوام فوق قرار داده و تعبیر کرده که آنها را صیحهای در برگرفت
(ص/12-15؛ البته در این آیات این احتمال که منظور مردم زمان خود پیامبر بوده باشند، نه این اقوام؛ و نیز اینکه اصلا منظور انتظار آنان در برزخ برای نفخ صور و برپایی قیامت باشد، نیز منتفی نیست)
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
7⃣ « وَ ما أَنْزَلْنا عَلی قَوْمِهِ مِنْ بَعْدِهِ ... إِنْ كانَتْ إِلاَّ صَيْحَةً واحِدَةً فَإِذا هُمْ خامِدُونَ»
گاهى بخاطر ريختن خون يك مؤمن بى گناه و يك مجاهد و مبلّغ دينى، مردم يك منطقه نابود مىشوند.
📚 (تفسير نور، ج9، ص536)
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
✅توجه
آیه 30 سوره یس قبلا کاملا جدا از آیات قبل و بعد در جلسه 34 ( در تاریخ 3/2/1395) مورد بحث قرار گرفت http://yekaye.ir/ya-seen-36-30/
اما به نظر رسید مناسب است دوباره مورد توجه قرار گیرد و بحث آنجا کاملتر شود
777) 🌺 يا حَسْرَةً عَلَی الْعِبادِ ما يَأْتيهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ 🌺
💐 ترجمه
دریغا بر این بندگان! هیچ فرستادهای به نزدشان نیامد مگر اینکه روال را بر استهزای او گذاشتند. [= پیوسته او را مسخره میکردند]
سوره یس (36) آیه30
1397/3/29
5 شوال 1439
@yekAaye
☀️1) امام صادق عليه السّلام فرمود:
يك خبر كه آن را عمیقا درك كنى بهتر است از ده خبر كه صرفا آن را روايت میكنى، همانا برای هر حقی، حقیقتی؛ و برای هر امر صواب و درستی، نوری هست.
سپس فرمود: به خدا سوگند، ما كسى از شيعيان خود را فقيه [= دارای فهم عمیق] نمىشماريم تا اينكه به کنایه سخنى به او گفته شود و او آن کنایه را دريابد،
همانا امیرالمومنین ع بر منبر کوفه فرمود: همانا در پشت سرتان فتنهای ظلمانی و کورکننده و در خود فروبنده است که از آن نجات نیابد مگر نَوَمَه!
گفته شد: یا امیرالمومنین ! نَوَمه چیست؟
فرمود: کسی که مردم را میشناسد در حالی که او را نمیشناسند.
و بدانيد كه زمين از حجّت خداى عزّ و جلّ خالى نمىماند ولى خداوند بزودى ديده خلایق را به خاطر ظلم و جورشان و زيادهروى آنان در حق خویش، از [مشاهده] او کور کند؛ و اگر زمين يك لحظه از حجّت خدا خالى بماند اهل خود را فرو مىبرد، لكن آن حجّت مردم را مىشناسد در حالی که او را نمىشناسند، چنان كه يوسف مردم [= برادرانش] را مىشناخت و آنها او را نمىشناختند.
سپس تلاوت فرمود: «دریغا بر این بندگان! هیچ فرستادهای به نزدشان نیامد مگر اینکه او را مسخره میکردند.» (یس/30)
📚الغیبة (نعماني)، ص142
https://eitaa.com/yekaye/1661
هدایت شده از یک آیه در روز
✅ امروز سالروز ورود مسلم بن عقیل به کوفه است؛
همان فرستاده امام حسین ع که کوفیان عملاً او را به مسخره گرفتند و کاری کردند که تا ابد بر حال و روز آنان باید حسرت خورد❗️
تقارن چنین روزی با زمان بحث از این آیه میتواند به فهم عمیقتر و کاربردیترِ ما از این آیه کمک کند، ان شاء الله تعالی.
یکبار دیگر آیه و ترجمه آن را مرور کنیم:
🔹يا حَسْرَةً عَلَی الْعِبادِ ما يَأْتيهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ
🔸دریغا بر این بندگان! هیچ فرستادهای به نزدشان نیامد مگر اینکه روال را بر استهزای او گذاشتند. [= پیوسته او را مسخره میکردند]
https://eitaa.com/yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
1⃣ «يا حَسْرَةً عَلَی الْعِبادِ ما يَأْتيهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ»
این تنها موردی در قرآن کریم است که خود خداوند برای بندگان حسرت خورده است❗️
پس،
🔻اینکه فرستادگان خدا مسخره گرفته میشوند و پیام خدا جدی گرفته نمیشود، حسرتبارترین واقعه برای انسان است.🔻
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
3⃣ «ما يَأْتيهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ»
متاسفانه معیار برخی برای انتخاب مطلب، #جذابیت است؛ نه #حقیقت .
یادمان باشد حقیقت در بسیاری از موارد تلخ است؛
اما مبادا #تلخ بودنش بهانه شود که آن را مسخره کنیم❗️
🔻کسی که ملاک انتخابش جذابیت است، منتظر است دلش را ببرند‼️
و وقتی پیامبران چنین نمیکنند، آنها را مسخره میکند و ناتوان میشمرد؛
🔺اما کسی که ملاک انتخابش حقیقت است؛ به حقیقت، حتی اگر تلخ باشد، دل میدهد.
(به حقیقت دل دادن = ایمان)
یکبار دیگر حدیث1 را مرور کنیم: https://eitaa.com/yekaye/1661
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
4⃣ «رَسُولٍ إِلاَّ كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ»
متاسفانه جدی نگرفتن حقیقت و رسولان الهی یک عادت شده است،
نفرمود: «یستهزؤن»، فرمود: «کانوا یستهزؤن».
(توضیح در نکات ادبی: https://eitaa.com/yekaye/1658 )
🔰تاملی با خویش
از کاری که کوفیان با مسلم کردند چندان تعجب نکنیم❗️
خود ما در زندگیمان پیامهای خدا را چقدر جدی میگیریم و حاضریم به خاطر دین خدا هزینه بدهیم و سختی را تحمل کنیم⁉️
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
5⃣ «ما يَأْتيهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ»
«مِنْ رَسُولٍ» یعنی هر رسولی؛ یعنی تمام انبيا مورد استهزا قرار گرفتند.
پس مبلّغان دينى در انتظار زخم زبان ديگران باشند❗️
📚 (تفسیر نور، ج9، ص537)
@yekaye
✅ با توجه به کثرت نکات مربوط به آیه دیروز، امروز نیز به بحث همان آیه اختصاص خواهد داشت