. 7⃣ «خَلَقَ الْأَزْواجَ كُلَّها مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ مِمَّا لا يَعْلَمُونَ» زوج‌ها را در سه دسته قرار داد: آنچه زمین می‌رویاند؛ خودشان؛ و آنچه که نمی‌دانند. چرا این سه دسته؟ 🍃الف. شاید این اشاره است به تمامی عوالم ممکن، از حیث نسبتی که با انسان برقرار می کنند: زمین در ادبیات قرآنی، گاه بر همه امور دنیایی اطلاق می‌شود؛ 🌍چنانکه در آفرینش انسان، یکی به این حیث زمینی بودن و از زمین برآمدنش اشاره شده (مِنْ صَلْصالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُون؛ حجر/28) و 🚹 یکی به حیث خاص خود انسان (نَفَخْتُ فيهِ مِنْ رُوحي؛ حجر/29)؛ و در آیه ای دیگر کل آیات خدا را – که نشانه ای برای انسان است - به همین دو حیث آیات آفاق و انفسی تقسیم کرد (سَنُريهِمْ آياتِنا فِي الْآفاقِ وَ في أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَق؛ فصلت/53)؛ ✔️این دو، دو بخشی از عالم است که انسان می شناسد؛ و با توجه به محدودیت علم بشر، بقیه عالم هم آن چیزهایی است که انسان نمی‌شناسد؛ 🔘پس همه زوج‌هایی که خدا قرار داده، یا آنهایی‌اند که وابسته به زمین و عالم مادی هستند؛ یا وابسته به خود و حقیقت برتر انسان؛ و یا از آن دسته اموری هستند که انسان نمی‌شناسد. 🍃ب. ... @yekaye

784) 🌺 وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ 🌺 💐ترجمه و نشانه‌ای است برای آنها این شب؛ برمی‌کنیم از آن روز را، پس بناگاه آنان به‌تاریکی‌ماندگان‌اند. سوره یس (36) آیه37 1397/4/10 17 شوال 1439 @yekAaye

@yekaye

☀️1) امام باقر در حدیثی درباره مقام اهل بیت و اهمیت ولایت اینان با استناد به آیات قرآن کریم توضیحاتی می‌دهند. در فرازی از این حدیث آمده است: ... و خداوند عز و جل به حضرت محمد ص فرمود «بگو اگر آنچه بدان شتاب مىكنيد در اختيار من بود، حتما كار ميان من و شما تمام شده بود» (انعام/58) ؛ فرمود اگر به من دستور داده می‌شد که شما را باخبر کنم از آنچه در سینه‌هایتان مخفی کرده‌اید به این که شتاب دارید در مرگ من تا بعد از من بر اهل بیتم ظلم روا دارید؛ که مَثَلِ شما همان گونه بوده که خداوند عز و جل فرمود «همانند مَثَلِ كسى است كه آتشى را برافروخت، پس همين كه اطراف او را روشن ساخت» (بقره/17) می‌فرماید که زمین را روشن ساخت به نور حضرت محمد ص همان گونه که خورشید روشن می‌سازد؛ پس خداوند مَثَلِ حضرت محمد ص را همانند خورشید دانست و مَثَلِ وصی او همانند ماه و این همان سخن اوست که فرمود «خورشید را روشنایی قرار داد و ماه را نور» (یونس/5) و فرمود «و نشانه‌ای است برای آنها این شب؛ برمی‌کنیم از آن روز را، پس بناگاه آنان به‌تاریکی‌ماندگان‌اند.» (یس/37) و فرمود «خدا نورشان را برد و در ميان تاريكيهايى كه نمىبينند رهايشان كرد» (بقره/17) یعنی حضرت محمد ص را قبض روح کرد و ظلمت آشکار شد و فضل و برتری اهل بیت او را ندیدند و این همان است که فرمود «و اگر آنها را به هدايت فرا خوانيد، نمی‌شنوند؛ و آنان را می‌بينى كه به سوى تو می‌نگرند، در حالى كه نمی‌بينند.» (اعراف/198) ... 📚الكافي، ج8، ص380 https://eitaa.com/yekaye/1883

☀️2) دعایی از برخی از ائمه ع برای شب‌های دهه آخر ماه مبارک رمضان روایت شده است. در دعای شب بیست و دوم آمده است: يَا سَالِخَ النَّهَارِ مِنَ اللَّيْلِ فَإِذَا نَحْنُ مُظْلِمُونَ وَ مُجْرِيَ الشَّمْسِ لِمُسْتَقَرِّهَا بِتَقْدِيرِكَ يَا عَزِيزُ يَا عَلِيمُ وَ مُقَدِّرَ الْقَمَرِ مَنازِلَ حَتَّى عادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ يَا نُورَ كُلِّ نُورٍ وَ مُنْتَهَى كُلِّ رَغْبَةٍ وَ وَلِيَّ كُلِّ نِعْمَةٍ يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا اللَّهُ يَا قُدُّوسُ يَا أَحَدُ يَا وَاحِدُ يَا فَرْدُ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ لَكَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْيَا وَ الْكِبْرِيَاءُ وَ الْآلَاءُ أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِي فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ فِي السُّعَدَاءِ وَ رُوحِي مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِي فِي عِلِّيِّينَ وَ إِسَاءَتِي مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِي يَقِيناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِي وَ إِيمَاناً يَذْهَبُ بِالشَّكِّ عَنِّي وَ تُرْضِيَنِي بِمَا قَسَمْتَ لِي وَ آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ الْحَرِيقِ وَ ارْزُقْنَا فِيهَا ذِكْرَكَ وَ شُكْرَكَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَيْكَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْفِيقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ ع. ای برکننده روز از شب که بناگاه ما در ظمت‌ماندگان باشیم؛ و جریان دهنده خورشید به سوی قرارگاهش به تقدیرت، ای عزتمند و ای دانا؛ ای که مقدر فرمودی برای ماه منزلگاه‌هایی را تا اینکه همچون عُرجون کهن [شاخه باریک خشکیده و خمیده درخت خرما] برگردد؛ ای نورِ هر نوری؛ و نهایت آرزوها و سرپرست هر نعمتی؛ یا اللهُ یا رحمان، یا اللهُ یا احد؛ یا واحدُ یا فرد، یا اللهُ یا اللهُ یا الله، نامهای نیکو از آن توست و نیز مَثَل‌های برتر، و کبریاء و عظمت، از تو می‌‌خواهم که بر محمد ص و اهل بیتش صلوات بفرستی و اسم مرا در این شب در زمره سعادتمندان و روحم را همراه با شهیدان و نیکی مرا در علّیّین و بدیِ مرا مورد مغفرت قرار دهی و مرا یقینی ببخشی که همواره قرین دلم باشد و ایمانی که شک را از من ببرد و مرا بدانچه برایم قسمت داده‌ای راضی گردانی و ما را در دنیا حسنه و در آخرت حسنه بدهی و از عذاب سوزان نگهداری و به ما ذکر خود روزی کنی و شکرت را و رغبت به خویش را و توبه را و نیز توفیق بدانچه که حضرت محمد و آل محمد ص را در آن موفق فرمودی. 📚الكافي، ج4، ص161؛ المقنعة، ص184؛ تهذيب الأحكام، ج3، ص101 https://eitaa.com/yekaye/1885

. 1⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ» یکی از آیات الهی شب است، که وقتی پیراهن روز را از تنش بدرآورند، ناگهان تاریکی همه‌جا را فرامی‌گیرد و همگی در ظلمت می‌مانیم. 🔹هم خود «شب» آیه‌ای از آیات الهی است (تدبر2 https://eitaa.com/yekaye/1888) 🔹هم برکندن روز از شب (تدبر3 https://eitaa.com/yekaye/1889) 🔹و هم اینکه تا روز را از شب برمی‌کنند، بناگاه همه در تاریکی می‌مانند (تدبر4 https://eitaa.com/yekaye/1890). @yekaye

. 5⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ» 🔹خود شب، 🔹برکنده شدن روز از شب، 🔹و اینکه با رفتن روز ناگهان در ظلمات می‌مانیم، آیه‌اند؛ اما آیه و نشانه بر چه چیزی؟ 🍃الف. بر قدرت خدا؛ از اینکه چگونه حتی دیدن – که ساده‌ترین و دم‌دستی‌ترین ادراک ماست - چه اندازه به سایر تقدیرات الهی وابسته است (تدبر4) و همه در ید قدرت اویند و کسی را توان غلبه بر او نیست. 🍃ب. علم و حکمت الهی، که چگونه اموری کاملا متضاد را این گونه به هم وابسته کرد و ... 🍃ج. برنامه‌ریزی و تدبیر الهی که چه نظم و برنامه‌ای را در عالم و برای گذر زمان – که ساده ترین و البته مهمترین عامل برای برنامه‌ریزی است) قرار داد 🍃د. ... 💠 نکته تفسیری شاید اینکه در آیه بعد بر این تاکید کرد که «ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليمِ» ظاهرا می‌خواهد نشان دهد که این هم آیتی است بر علم او هم بر عزتمندی و قدرت او و هم بر تدبیر و تقدیر او. یعنی چه‌بسا آن جمله، شاهدی باشد بر اینکه چه وجوهی از آیه بودن در این آیت مورد نظر بوده است. @yekaye

. 6⃣ «اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ» پيدايش شب و روز تصادفى نيست، كار خداست (تفسير نور، ج9، ص542) 💠نکته‌ای در #علم_دینی چنانکه قبلا بارها اشاره شد، دینی بودن علم، صرفا به این نیست که محتوای مطلب از متون دینی برآمده باشد؛ بلکه یکی از ابعاد مهم برای دینی شدن علم و معرفت آن است که هر پدیده‌ای در نسبت با خداوند ملاحظه شود؛ و این منطقی است که قرآن کریم بارها و بارها به ما می‌آموزد: از منظر یک موحد، ⛔️این گونه نیست که: روز از دل شب برکنده شود 💢بلکه این گونه است که: خداوند روز را از دل شب برمی‌کند. @yekaye

. 8⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ» قبلا اشاره شد که 🌘گویی حقیقت عالم دنیا «شب» است چنانکه از تمام مقاطع مهم معنوی دنیا با تعبیر شب یاد شده است، مثلا شب قدر، شب معراج، شب نزول قرآن، و … 🔖جلسه۹۷، تدبر۳ http://yekaye.ir/al-qadr-097-01/ 🔖جلسه 267 تدبر1 http://yekaye.ir/al-lail-92-1/ گویی ما تا در دنیا هستیم در شب و ظلمت بسر می‌بریم و برای یافتن راه سعادت نیازمند نور هدایتیم؛ و فرستادگان الهی‌اند که نور این مسیر هستند؛ وقتی پیامبر ص زنده و در میان مردمی است که به او ایمان آورده‌اند و به قدر و ارزش ایشان اعتراف دارند، جهان همچون روز روشن می‌شود؛ اما وقتی او از دنیا می‌رود و خدا این روز را از دل شب دنیا برمی‌کَنَد و قدر و قیمت اهل بیت ایشان نیز در میان مردم مورد غفلت قرار می‌گیرد، هم دوباره در ظلمت می‌مانند. با این توضیح، اکنون یکبار دیگر حدیث1 را بخوانید. https://eitaa.com/yekaye/1883 با این توضیح شاید بتوان به معنای عمیق‌تری از حقیقت غیبت پی برد، غیبتی که شاید بتوان گفت حقیقتِ آن، نه از سال 250 هجری، بلکه از سال 10 هجری و با رحلت پیامبر ص عملاً در جامعه آغاز شد❗️ @yekaye

786) 🌺 و الشَّمْسُ تَجْري لِمُسْتَقَرٍّ لَها ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليمِ 🌺 💐 ترجمه و خورشید به سوی قرارگاه ویژه خود جاری است؛ این، تقدیرِ آن عزتمند داناست. سوره یس (36) آیه38 1397/4/11 18 شوال 1439 @yekAaye

@yekaye

☀️1) ابوذر غفاری روایت کرده است که یکبار دست در دست پیامبر ص گذاشته بودم و با هم راه می رفتیم و داشتیم به خورشید نگاه می کردیم که در حال غروب بود و از چشم نهان شد. پرسیدم: یا رسول الله؟ خورشید در کجا نهان می‌شود؟ [= مرتبه غیبِ حقیقتِ خورشید کجاست؟] فرمود: در آسمان؛ سپس از این آسمان به آسمانی می‌رود تا به آسمان هفتمِ برتر می‌رسد تا به تحت عرش برسد؛ پس آنجا به سجده افتد و همراه او فرشتگانی که موکل و مامور به آن هستند به سجده افتند و می‌گوید «پروردگارا ! از کجا دستور می‌دهی که طلوع کنم؟ از محل طلوعم یا از محل غروبم؟! و این همان سخن خداوند عز و جل است که فرمود «و خورشید به سوی قرارگاه ویژه خود جاری است؛ این، تقدیرِ آن عزتمند داناست.» یعنی این صُنع پروردگاری است که در مُلک خویش عزتمند و به مخلوقاتش داناست. ... 📚التوحيد (للصدوق)، ص280-281؛ الأمالي( للصدوق)، ص463 ✳️ تبصره ✳️ مرحوم مجلسی بعد از نقل این روایت تاکید کرده که اغلب مضامین این حدیث «استعاره تمثیلیه» و «مجاز» است 📚(بحارالانوار، ج55، ص145-146) یعنی آن را نباید بر ظاهر مادی و فیزیکیِ آن حمل کرد و در واقع، این روایت از روایات ناظر به بطون قرآن است. 🔹این روایت ابوذر در بسیاری از کتب اهل سنت نیز آمده 📚(مثلا در الدر المنثور، ج5، ص263) و جالب این است که در یکی از نقل های اهل سنت از این روایت بعد از این جمله که خورشید سوال می‌کند «از محل طلوعم طلوع کنم یا از محل غروبم؟»‌ آمده: و هنگامی که به او خطاب شود که از مغرب طلوع کن، آن روزی است که «كسى را كه پيش از آن ايمان نداشته يا در حال ايمانش چيزى كسب نكرده ايمان آوردنش سودى نخواهد داشت.» (انعام/158) 📚(مسند البزار، ج9، ص407 ؛ تفسیر عبدالرزاق، ج3، ص80 ؛ البحر المحيط، ج9، ص66) اگر این مطلب را در کنار این قرار دهیم که در روایات شیعه، این آیه 158 سوره انعام بر روز ظهور تطبیق شده است؛ و نیز یکی از علائم ظهور، طلوع خورشید از مغرب معرفی شده است، شاید بتوان راهی به فهم باطن این حقایق یافت. https://eitaa.com/yekaye/1906

. 2⃣ «وَ الشَّمْسُ تَجْري لِمُسْتَقَرٍّ لَها ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليمِ» خورشید به سوی قرارگاه ویژه خود جاری است؛ در این عالمی که خداوند آفریده، نه‌تنها انسان، بلکه هر آفریده‌ای غایت و قرارگاهی دارد که به سوی آن رهسپار است. این تدبیری است که حکایت از آن یگانه شکست‌ناپذیر دانا دارد. 💠نکته تخصصی #فلسفی : برهان #علیت_غایی 🔷یکی از حقایق عام و جهانشمول اصل علیت غایی است، یعنی این اصل که هر پدیده‌ای که در حرکت است ره به سوی غایتی دارد. این مطلب از آن دسته مطالبی است که اگر درست تصور شود، کسی در تصدیقش درنگ نخواهد کرد: 🔹اساساً حرکت معنی ندارد، مگر اینکه سمت و سو و جهت و غایتی داشته باشد؛ 🔹و اگر این غایت امری تصادفی باشد، هیچ حرکتی، حرکت منظم نخواهد بود؛ 🔹اما همین که هر حرکتی در عالم، حرکتی منظم است (و به خاطر همین نظم عالم است که پیدایش علوم مختلف جهان‌شناسی میسر گردیده) پس هر حرکتی یک غایت واقعی را تعقیب می‌کند که آن غایت در ذات او نهاده شده است. 🌐این تدبیر کلان عالم حکایت دارد از تدبیرگری که نه چیزی از علم او فروگذار می‌شود و نه در تدبیرش شکستی راه دارد. @yekaye

. 5⃣ «وَ الشَّمْسُ تَجْري لِمُسْتَقَرٍّ لَها ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليمِ» 🚫می‌دانیم که این آیات – بلکه تمامی آیات قرآن کریم – در حد معنای ظاهریشان خلاصه نمی‌شوند و ☀️ باطن‌هایی دارند که اهل بیت مطهر پیامبر ص (إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً؛ احزاب/33) که با حقیقت قرآن تماس دارند (لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُون؛ واقعه/79) گهگاه پرده‌هایی از این حقیقت را کنار زده‌اند. اکنون اگر 🔹توضیح مذکور در تدبر 4 بند ب https://eitaa.com/yekaye/1912 (مقصود از قرارگاه نهایی خورشید، غایت حقیقی و ماورایی آن است، نه صرفاً یک مکان پایانی برای سیر فیزیکی آن) 🔹را ضمیمه کنیم به مطلب مذکور در حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/1906 (که خورشید بعد از غایب شدنش به عرش می‌رود و در پیشگاه خدا به سجده می‌افتد و از خدا برای اینکه به نحو همیشگی طلوع کند یا از مغرب اذن می‌گیرد؛ و وقتی خدا به او اذن طلوع از مغرب می‌دهد، فرصتی برای ایمان آوردن نیست، و اینکه در احادیثی جداگانه طلوع خورشید از مغرب و نیز این روزی را که دیگر نمی‌توان ایمان آورد بر ظهور موعود جهانی تطبیق کرده‌اند) 🔹و اینها را ضمیمه کنیم به حدیث1 جلسه قبل https://eitaa.com/yekaye/1883 (که پیامبر ص را خورشیدی دانست که با شهادتش همه در ظلمت فرومی‌روند) 🔹و اینها را ضمیمه کنیم به این اطلاعات دیگرمان که می‌دانیم این ظلمت ابدی نخواهد بود و نور حقیقت بار دیگر با سلاله او در جهان ظهور خواهد کرد، 🔹و همه اینها را ضمیمه کنیم به تاکید پایانی این آیه که خبر از یک تقدیر خاص می‌دهد، از جانب خدایی که او را با دو وصف عزتمندی و علم مطلق معرفی کرد؛ یعنی حکایت از یک تقدیر مسلم و قطعی و کاملا حکیمانه، 🔷 شاید بتوانیم اندکی به سوی معانی باطنی «مستَقَرّ»ِ خورشید، و حرکت او راهی بیابیم. @yekaye

. 7⃣ «ذلِكَ تَقْديرُ ... الْعَليمِ» در نظم و برنامه‌ریزیِ حاكم بر عالَم هیچ خطا و اشتباهی نیست و همه‌چیز بر اساس علم است. 💠نکته تخصصی #فلسفه_دین و #خداشناسی نسبت خدای اسلام با #خدای_رخنه‌پوش❗️ یک برداشت غلط از خدا در مسیحیتِ تحریف شده، رواج یافته که به نام «خدای رخنه‌پوش» معروف است؛ در این برداشت، همه عالم یک نظم طبیعی دارد که ربطی به خدا ندارد❗️ اما خداوند برای اینکه خودش را نشان دهد خلل‌ها و رخنه‌هایی در جهان قرار داده که علم نمی‌تواند آنها را توجیه کند‼️ از ثمرات این برداشت غلط این است که هرچه علم پیشرفت کند، دایره حضور خدا در جهان کوچکتر می‌شود: گویی خدا بودن خدا مبتنی بر جهالت و نادانیِ ماست‼️ 📖در تلقی قرآنی نه‌تنها این برداشت هیچ راهی ندارد، بلکه خداوند علیم محض دانسته شده که تمام تقدیرات و برنامه‌ریزی‌های عالم از روی علم است؛ 🔭🌐🔬 بنابراین هرچه علم جلوتر رود حکیمانه‌تر بودن عالم و دست تقدیر خدا آشکارتر می‌گردد. در این نگاه، پیشرفت علم یکی از مهمترین راههای پیشرفت باور به خدا قلمداد می‌شود و اساساً کسانی که دانشمندترند خدا را جدی‌تر می‌گیرند: «إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُهمانا فقط آنان که از بندگان عالِم خداوند هستند از او خشیت دارند» (فاطر/28) @yekaye

787) 🌺 و الْقَمَرَ قَدَّرْناهُ مَنازِلَ حَتَّى عادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَديمِ 🌺 💐 ترجمه و ماه را برایش منزلگاه‌هایی مقدر کردیم تا اینکه همچون عُرجون کهن [شاخه زرد، خشکیده و خمیده درخت خرما] برگردد. سوره یس (36) آیه39 1397/4/12 19 شوال 1439 @yekAaye

@yekaye