@Yekaye

☀️1) الف. از امام صادق ع روایت شده است: عبادت صرفا سجده و رکوع گذاشتن برای کسی نیست؛ بلکه همان اطاعت کردن از افراد است؛ کسی که از مخلوقی در کاری که معصیت خالق است اطاعت کند، او را عبادت کرده است. 📚تفسير القمي، ج2، ص55 ☀️ب. ابوبصیر از امام صادق ع روایت کرده که امام باقر ع فرمودند: شما کسانی هستید که از اینکه طاغوت را بپرستید خودداری کردید؛ و کسی که جبار و ستمگری را اطاعت کند، او را پرستیده است. 📚تأويل الآيات الظاهرة، ص502 ☀️ج. از امام باقر ع در ضمن روایت مفصلی در شرح برخی از آیات قرآن کریم آمده است: «و آنان هستند که رستگاران‌اند» (اعراف/157) یعنی کسانی که خودداری کردند از اینکه «جبت» و «طاغوت» را بپرستند (زمر/17) و جبت و طاغوت، فلانی و فلانی و فلانی است؛ و عبادت هم اطاعت مردم است از ایشان؛ ... 📚الكافي، ج1، ص429 https://eitaa.com/yekaye/2363

☀️2) ابوبصیر می‌گوید: از امام صادق ع درباره این سخن خداوند عز و جل که می‌فرماید «احبار و راهبان خود را اربابی به جای خدا قرار دادند» (توبه/31) پرسیدم؛ فرمودند: به خدا سوگند [آن احبار و راهبان] آنان را به پرستش خویش دعوت نکردند؛ که اگر به این دعوت می‌کردند آنان اجابتشان نمی کردند؛ ولیکن آنان حرامی را بر ایشان حلال کردند و حلالی را بر ایشان حرام کردند؛ پس از آن حیثی که احساس نکردند، آنان را پرستیدند. 📚الكافي، ج2، ص398؛ المحاسن، ج1، ص246 https://eitaa.com/yekaye/2364

☀️3) از امام باقر ع روایت شده است: اگر کسی به سخنگویی [با تمام وجود] گوش بسپارد، او را پرستیده است؛ پس اگر آن سخنگو از [جانب] خداوند عز و جل مطلبی ادا کند، خدا را پرستیده است؛ و اگر آن سخنگو از [جانب] شیطان مطلبی ادا کند، شیطان را پرستیده است. 📚الكافي، ج6، ص434 https://eitaa.com/yekaye/2365

✅ توجه: به خاطر کثرت احادیث و مطالب مربوط به این آیه بقیه موارد ان شاء الله فردا تقدیم می‌شود. ضمنا در جلسه ۷۰۶ (آیه إِنَّ الشَّيْطانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا؛ فاطر/6)‌نیز احادیث و نکات متعددی مطرح شده که اغلب در اینجا نیز قابل ارائه است و مجددا تکرار نمی‌شود؛ و از لینک زیر می‌توانید آنها را مرور کنید: 🔖 http://yekaye.ir/al-fater-35-6/ @Yekaye

☀️4) از امام صادق ع درباره این سخن خداوند عز و جل که «اکثر آنان به خداوند ایمان نمی‌آورند مگر در حالی که مشرکند» (یوسف/106) روایت شده است که فرمودند: شیطان از آن حیثی که مورد توجه نیست اطاعت می‌شود و به این ترتیب، به او شرک ورزیده می‌شود. 📚الكافي، ج2، ص397 https://eitaa.com/yekaye/2368

☀️5) از امام باقر ع روایت شده است که فرمودند: ای مردم! همانا مطلب این است که [راه] خدا است و [راه] شیطان، حق و باطل، هدایت و ضلالت، راه رشد و راه انحرافی، زودرس و دیرپا و عاقبت، و نیکی‌ها و بدی‌ها؛ پس آنچه از نیکی‌هاست از آن خداوند است، و آنچه از بدی‌هاست به شیطان – که لعنت خدا بر او باد – مربوط می‌شود. 📚الكافي، ج2، ص16 https://eitaa.com/yekaye/2369

☀️6) امیرالمومنین ع در منطقه ذی قار [ظاهرا در مسیر جنگ جمل] خطبه‌ای خواندند که بعد از حمد و ثنای الهی، شروعش چنین بود: اما بعد؛ همانا خداوند تبارک و تعالی حضرت محمد ص را بحق مبعوث کرد تا بندگانش را از عبادت بندگان به عبادت خویش، و از زیر عهد و پیمان‌های بندگان به زیر عهد و پیمان‌های خویش، و از طاعت بندگان به طاعت خویش، و از ولایت بندگان به ولایت خویش درآوَرَد ... 📚الكافي، ج8، ص386 https://eitaa.com/yekaye/2370

. 1⃣«أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ» خداوند با ما انسانها عهد بسته که شیطان را نپرستیمِ چرا که او دشمن آشکار ماست. ⁉️این کدام عهد است؟ 🍃الف. همان عهدی است که از زبان انبیاء با بنی آدم در میان نهاد (حدیث6) و در آیات مختلف قرآن هم بدان اشاره فرمود، مثلا: «يا بَنِي آدَمَ لا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطانُ كَما أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ» (أعراف/27) یا «وَ لا يَصُدَّنَّكُمُ الشَّيْطانُ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ» (زخرف/62).📚 (الميزان، ج17، ص102) 🍃ب. عهدی است که با انسان در عالم ذر بسته شده است؛ آنجا که فرمود «أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى». (که این عهد، از حیثی همان عهدی است که در دنیا متوجه آنان کرد) 📚(الميزان، ج17، ص102) 🍃ج. چه بسا اشاره ای باشد به همان عقلی، که حجتی است که خداوند در نهاد هرکس قرار داده و حسن و قبح امور را می‌فهمد؛ و می داند که نباید مسیر گناه را در پیش گیرد. موید این معنا، آن است که در ادامه شیطان را «دشمن آشکار» خواند. 🍃د. ... @Yekaye

. 2⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ» خداوند با ما انسانها عهد بسته که شیطان را نپرستیم. مقصود از اینکه شیطان را نپرستیم، چیست؟ 🍃الف. عبادت در ادبیات اسلامی، صرفاً «خضوع همراه با تقدیس و کرنش» نیست، بلکه 🌸الف.1. هر گونه اطاعت بی‌چون و چرا از کسی عبادتِ آن شخص قلمداد می‌شود 🔖(حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/2363؛ توضیح بیشتر در تدبر3) ؛ 🌸الف.2 گوش جان سپردن به هر سخنی، مصداق عبادتِ جهت‌گیری‌ای است که در آن سخن نهفته است🔖(حدیث3 https://eitaa.com/yekaye/2365). 💠 تاملی با خویش آیا این که هر سخنی که با آراء شخصی و جناحی ما سازگار است، و یا به هر نحوی به مذاق ما خوش می‌آید، را چندان پیگیر صحت و سقم‌اش نمی‌شویم، بلکه با جان و دل گوش می‌دهیم، نشان نمی‌دهد که ... ؟! 🌸 الف.3. پیروی از عالمان دین هم کاملا منوط است به اینکه آنان در مسیر دین حرکت کنند؛ اگر هرجا بفهمیم که آنان حلالی را حرام ویا حرامی را حلال کردند 🔖(حدیث3 https://eitaa.com/yekaye/2365) و یا هرگونه در مسیر گناه گام برداشتند، و با این حال پیری‌شان کردیم، غیر خدا – و در حقیقت، «شیطان» به معنای عامش – را عبادت کرده‌ایم. 📘(تفصیل بحث در: ده گفتار (مطهری)، مقاله اصل اجتهاد در اسلام، ص112-114) 🌸الف.۴. ... 🍃ب. عبادت خدایان دروغین و بت‌ها، از این جهت که با فریب شیطان انجام شده، عبادت خود شیطان محسوب شده است. 🍃ج. خود «شیطان‌پرستی» هم از واضح ترین مصادیق این نهی است. (توضیح در تدبر4) @Yekaye

. 3⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ» هر گونه اطاعت بی‌چون و چرا از کسی 🔖 (حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/2363) عبادتِ آن شخص قلمداد می‌شود؛ و از این جهت، هرگونه اطاعت از شیطان 🔖 (حدیث4 https://eitaa.com/yekaye/2368) مصداق این که او را شریک خداوند قرار داده‌ایم، محسوب می‌شود. 💠تاملی در #شیطان_پرستی‌های در لفافه #مدرنیته و #اومانیسم اگر توجه کنیم که: 🔺اولاً «شیطان» فقط شخص ابلیس نیست، بلکه هرکسی که خارج از وجود ماست و در مسیر الهیِ ما اخلال می‌کند، «شیطان» است 📚(طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، (آیت الله خامنه‌ای)، ص223-224)؛ و 🔻ثانیا هر گونه اطاعت بی‌چون و چرایی، در منطق اسلام، مصداق عبادت است؛ و چنین اطاعتی تنها سزاوار خداست، آنگاه در یک تحلیل عمیق‌تر می‌توان نشان داد که: هرگونه اطاعتی که به اطاعت از خدا برنگردد، مصداق پرستش شیطان است؛ حتی «پیروی از اکثریت»، «اطاعت از قانون»، «اطاعت از نظم اجتماعی»، «پیروی از هر آداب و رسوم جامعه»، و ...، هریک از اینها - اگر مبتنی بر اطاعت خدا و با مجوز الهی نباشد - مصداقی از عبادت شیطان است. 📚(تفصیل بحث در: طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ص243-246) @Yekaye

810 ) 🌺 و أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ 🌺 💐ترجمه و اینکه مرا بپرستید؛ این صراط مستقیم است سوره یس (36) آیه 61 1397/5/8 16 ذی‌القعده 1439 @YekAaye

@Yekaye

☀️1) جابر بن عبدالله انصاری روایت کرده است که همانا اصحاب پیامبر همگی نزد ایشان جمع بودند و ایشان را تایید کردند آن هنگامی که به حضرت علی ع اشاره کرد و فرمود «این صراط مستقیم است» (یس/61) «پس از او تبعیت کنید» (انعام/153). آنگاه پیامبر ص فرمود: همین برایت کافی است، ای اهل قبیله عدی! 📚مناقب آل أبي طالب ع (لابن شهرآشوب)، ج3، ص74 https://eitaa.com/yekaye/2389

☀️2) از امام صادق ع درباره «صراط» سوال شد، فرمودند: آن راهی است به سوی معرفت خداوند عز و جل، و دوتاست: صراطی در دنیا و صراطی در آخرت؛ اما صراطی که در دنیاست همان امامی است که اطاعت از او واجب است، کسی که در دنیا او را بشناسد و به هدایت او اقتدا کند، از صراطی که در آخرت همچون پلی روی جهنم کشیده می‌شود عبور می‌کند؛ و کسی که او را در دنیا امامت او به رسمیت نشناسد، قدمش در صراط در آخرت می‌لغزد و به آتش جهنم سقوط می‌کند. 📚معاني الأخبار، ص۳۳ https://eitaa.com/yekaye/2390

☀️3) حدیثی از امام کاظم ع از پدرانشان، و با سندی دیگر از امام باقر ع از پدرانشان، و نیز از عبدالله بن عباس و جابر بن عبدالله انصاری، روایت شده است که یکبار پیامبر اکرم ص در جمع اصحابشان بودند و برخی از اصحاب آیاتی را که درباره نعمت‌های الهی بر آنهاست قرائت می‌کنند؛ و پیامبر ص درباره این نعمت‌ها سوال می‌کنند و تنها حضرت علی ع پاسخ مناسبی ارائه می‌دهند... در پایان آن گفتگو، پیامبر اکرم ص لبخندی می‌زنند و خطاب به امیرالمومنین ع می‌فرمایند: گوارایت باد حکمت! گوارایت باد علم! ای ابوالحسن! و تویی که وارث علم من هستی و برای امتم آنچه بعد از من در آن اختلاف می‌کنند را تبیین می‌کنی؛ کسی که تو را به خاطر دینت دوست بدارد و راه تو را در پیش گیرد، او از کسانی است که به صراط مستقیم هدایت شده است؛ و کسی که از آنچه می‌خواهی رویگردان باشد و بغض تو را داشته باشد، خداوند را روز قیامت در حالی ملاقات می‌کند که «او را در آخرت بهره‌ای نیست» (آل‌عمران/77) 📚الأمالي (للطوسي)، ص492 https://eitaa.com/yekaye/2391

✅توجه درباره «صراط مستقیم» در 🔖جلسه ۱۰۸ «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقيم» (فاتحه/6) http://yekaye.ir/fateha-alketab-1-6/ 🔖جلسه ۱۰۹ «صِراطَ الَّذينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّينَ» http://yekaye.ir/al-fatihah-001-7/ 🔖جلسه 211 «وَ إِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقيم» (مزمل/73) http://yekaye.ir/al-muminoon-023-073/ 🔖جلسه ۲۸۰ «قالَ هذا صِراطٌ عَلَيَّ مُسْتَقيمٌ» http://yekaye.ir/al-hegr-15-41/ 🔖و جلسه ۷۵۱ «عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ» (یس/4) http://yekaye.ir/ya-seen-36-4/ احادیث و نکاتی گذشت که اغلب آنها را می‌توان به اینجا نیز مرتبط دانست. @Yekaye

. 1⃣ «وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ» پرستش خداوند، تنها راهی است که مستقیم ما را به مقصد می‌رساند. 📝نکته تخصصی #انسان‌شناسی💠 ✅ الف. انسان #ماهیت ندارد. #اگزیستانسیالیست‌ ها می‌گویند انسان تنها موجودی است که وجودش بر ماهیتش مقدم است؛ یعنی هر موجودی همان ماهیتی را دارد، که دارد: یک سگ از ابتدا سگ است آخرش هم سگ می‌میرد. همین طور یک اسب، یا یک شیر؛ اما انسان بدون شکل خاصی وارد عالَم می‌شود و خودش است که معلوم می‌کند که در آخر چه خواهد بود: انسان، سگ، شیر یا ... . 🔺این مقدار از سخن آنان درست است؛ در حقیقت، خداوند انسان را باظرفیت بی‌نهایت آفریده است؛ و هر انسانی خودش این ظرفیت را در مسیری که تصمیم می‌گیرد، پیش می‌برد. 🔻اگزیستانسیالیست‌ها از این مطلب، نتیجه می‌گیرند که آزادی مهمترین حق انسان است؛ ⛔️اما اشتباهشان دقیقا همین‌جاست: بله، انسان می‌تواند هر آینده‌ای را برای خود رقم بزند؛ اما آیا هر آینده‌ای حق اوست⁉️ اگر به فرض به دانه سیب اختیار دهند که خودش تصمیم بگیرد که درخت سیب شود یا بپوسد، آیا حق او این است که درخت سیب شود یا بپوسد⁉️ و دادن اختیار به او، در اینکه چه سرنوشتی را برای خودش رقم بزند موثر است؛ اما آیا دادن اختیار به او در اینکه واقعا چه سرنوشتی برای او سزاوار است و حق اوست، تاثیری دارد⁉️ بله، انسان ماهیت از پیش معین شده و صُلب ندارد؛ 🌀او ظرفیت بی‌نهایت دارد؛ این بدان معناست که «وضع موجود» او، «وضع مطلوب»ش نیست و خودش باید خود را به وضع مطلوب برساند. اما آیا اگر کسی غایت خود را نابود کردن تمام استعدادهایش قرار دهد، واقعا به «وضع مطلوب» می‌رسد⁉️ آیا این، مطلوب واقعیِ اوست یا امری است که توهم کرده که مطلوب اوست⁉️ 💢اما با توجه به نداشتنی ماهیت از پیش تعیین‌شده، و با این تنوع عظیم در جهت‌گیری‌های انسان‌ها آیا می‌توان از امری که واقعا مطلوب حقیقیِ همه انسان‌ها باشد، سخن گفت؟💢 ✅ب. اما انسان #فطرت دارد. 🔺هر انسانی در هر اقدامی طالب وضع بهتر است؛ بلکه طالب وضع بهترین است، بلکه طالب همه بهترین‌هاست؛ البته ممکن است در تشخیص «بهتر» و «بهترین» خطا کند، ممکن است به خاطر تنبلی و ... دنبال وضع بهتری که شناخته حرکت نکند، ممکن است ...؛ اما تردیدی نیست که هرکس در عمق وجود خویش طالب آن است که به «همه بهترین‌ها» برسد؛ یعنی به «کمال مطلق» برسد؛ 💢و در ادبیات دینی، این یعنی به «خدا» برسد.💢 این همان است که می‌گویند «خداجویی فطری است». انسان‌ها در تشخیص مصداق خدا اشتباه می‌کنند؛ اما همه همان کمال مطلق را می‌خواهند: 🔻یکی می‌پندارد اگر به «پول» برسد به همه مطلوب‌هایش رسیده؛ 🔻دیگری آن را «مقام» می‌پندارد؛ 🔻و ... ؛ 🔺اما کسی که به خدا برسد، به «قدرت مطلق» ، «علم مطلق» ، «حیات بی‌مرگ» ، و همه خوبی‌ها و مطلوب‌های ممکن رسیده است. 📚(تفصیل این بحث در: شرح چهل حدیث (امام خمینی)، ص182-184) ✅در نتیجه: اگر کسی این را درست بفهمد، درمی‌یابد که تنها هدف واقعی هرکس، خود «خداوند» است: 📖«وَ أَنَّ إِلى رَبِّكَ الْمُنْتَهى» (نجم/42) و هر راهی که برویم نهایتا به خدا ختم می‌شود: 📖«يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقيه» (انشقاق/6) در این میان، کسانی که از این راه مستقیم بیرون می‌روند و می‌خواهند از بیراهه به مقصد برسند، با صفات «منتقم» (دخان/16) و «شَديدُ الْعِقاب» (بقره/211) و «شَديدُ الْعَذاب» (بقره/165) و سایر اوصاف جلالی خداوند، و در یک کلام با «عذاب» خداوند مواجه می‌شوند: 📖«إِنَّ الَّذينَ يَضِلُّونَ عَنْ سَبيلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ شَديد» (ص/26) و کسی که می‌خواهد راهی که مستقیم او را به مقصد برساند، می‌فهمد که راهی جز سخن و برنامه او را محور عمل قرار دادن نیست؛ تنها راهی که مستقیم ما را به خدا می‌رساند این است که خود او را محور همه زندگی خود قرار دهیم: 📖«حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكيل» (آل‌عمران/173) به بیان دیگر، تنها با «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعين» (فاتحه/5) است که «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقيم» (فاتحه/6) حاصل می‌شود. پس اینکه او را بپرستیم، همان صراط مستقیم است: «وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ» (یس/61) و شاید بدین جهت است که تنها خواسته یک مومن واقعی همین است که به صراط مستقیم رهنون شود. 🔖(جلسه 108، تدبر1 http://yekaye.ir/fateha-alketab-1-6/ ) ✳️توجه: در آیه 4 همین سوره نشان داده شد که در قرآن کریم همواره عبارت «هذا صراط مستقیم» بعد از عبارت «خدا را بپرستید» آمده؛ و تحلیلی از اینکه »چرا «صراط مستقیم» در عبودیت خدا خلاصه می‌شود» نیز ارائه شد. 🔖(جلسه 751، تدبر4 http://yekaye.ir/ya-seen-36-4/ ) @Yekaye

. 3⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ ... وَ أَنِ اعْبُدُونی» عهدی که انسان با خدا بسته، فقط پرستش خدا نیست؛ بلکه غیر از آن، و چه‌بسا مقدم بر آن، نپرستیدن شیطان است؛ اساساً پرستیدن خدا و نپرستیدن شیطان لازم و ملزوم‌اند، چه‌بسا دو روی یک سکه‌اند؛ نمی‌شود خداپرست شد مگر اینکه شیطان را از وجود خویش دور کرده باشیم. و این، 🔹همان مضمون «لا إِلهَ إِلاَّ اللَّهُ» است که «لا اله» را قبل از «الا الله» آورده؛ 🔹همان مضمون «أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوت» (نحل/36) است که عبودیت خدا همراه اجتناب از طاغوت است. ✳️یادآوری در جلسه قبل، تدبر3 بیان شد که عبادت شیطان، صرفاً به معنای اطاعت از ابلیس نیست؛ بلکه هر اطاعت و پیروی که مستند به دستور خداوند نباشد، می‌تواند مصداق عبادت شیطان باشد. (لینک زیر) https://eitaa.com/yekaye/2376 @Yekaye