هدایت شده از یک آیه در روز
.
4⃣ «وَ اللَّيْلِ إِذا يَسْرِ»
در بحث از آیه 2
🔖(جلسه 873، تدبر1.ج http://yekaye.ir/al-fajr-89-02/ )
اشاره شد که «فجر» میتواند در معنای کسی که ظلمت را میشکافد و نور را در عالم میگستراند (پیامبر اکرم ص یا امام مهدی ع) به کار رود، و در همین راستا «شب» را درباره دوره بقیه ائمه اطهار (از امام حسن مجتبی تا امام حسن عسکری) به کار بردهاند، بر همین اساس، «شب هنگامی که سپری میشود» اشاره است به زوال حکومتهای غیرالهی که نویدبخش ظهور امام زمان ع است.
🔖(حدیث2 https://eitaa.com/yekaye/4264)
📝نکته تخصصی #تفسیری
قبلا بارها به اینکه با توجه به قاعده امکان استفاده از یک لفظ در معانی متعدد، معانی متعددی برای یک آیه مطرح شد.
💢اکنون به یک قاعده مهم اشاره میشود:💢
هرگاه آیهای بر اساس یک مبنای خاص معنا میشود آیات دیگر هم در همان راستا باید معنا شود و نباید بین دو فضای معنایی خلط کرد.
در واقع،
قاعده فوق به معنای هرج و مرج در معانی آیات نیست؛ بلکه شبیه یک نظام اصل موضوعی است:
اگر یک مطلب به عنوان اصل موضوع پذیرفته شود بقیه آن نظام نیز بر اساس همان اصل موضوع پیش میرود.
مثلا اگر «فجر» به معنای شکفتن عرصه جهالت و ظلم با نور نبوت یا امامت گرفته شود، لیالی عشر هم به امامانی که از دسترس دور شدند اطلاق میگردد؛ و سپری شدن شب هم به پایان دوره عدم دسترسی؛ و ... .
و بر همین اساس،
گاه تا پایان سوره میتوان به فهم مذکور ادامه داد (البته اگر قرینه خاصی بر توقف آن معنا در کار نباشد) و پذیرش این فهم، منافاتی با معانی دیگری که بدون این اصل موضوع در فهم آیات به دست میآید ندارد.
🌐با این مبنا بخوبی میتوان تمامی تفاسیر متعددی که از اهل بیت برای برخی آیات ارائه شده (در صورت اطمینان از صدور آن از معصوم) پذیرفت.
@Yekaye
876) 📖 هلْ في ذلِكَ قَسَمٌ لِذي حِجْرٍ 📖
💢ترجمه
آیا در آن [امور] سوگندی برای خردمند هست؟!
سوره فجر (89) آیه5
1397/11/4
17 جمادیالاولی 1440
@YekAaye
☀️1) از امام باقر ع روایت شده است که فرمودند
«لذی حجر» یعنی برای کسی که دارای عقل است.
📚تفسير الصافي، ج5، ص324؛ تفسير كنز الدقائق، ج14، ص268؛ تفسير القمي، ج2، ص419
https://eitaa.com/yekaye/4277
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️2) از رسول الله ص روایت شده است:
خداوند بین بندگانش چیزی بهتر از عقل تقسیم نکرد؛ پس خواب عاقل بهتر از بیداری جاهل است و ایستادن عاقل بهتر از اقدام کردن جاهل است؛ و خداوند هیچ نبی و رسولی را مبعوث نکرد مگر اینکه عقل را کامل کرد و عقل او از جمیع عقول امتش بالاتر بود؛ ... و بندهای واجبات خدا را ادا نکرد مگر آنکه عقلش بدان رسید و جمیع عبادتپیشگان در فضیلت عبادتشان بدانچه عاقل رسید نرسیدند؛ و عاقلان همان اولواالالباباند که خداوند متعال فرمود «و جز اولواالالباب متذکر نمیشوند.» (زمر/9)
📚الكافي، ج1، ص12-13
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:
مَا قَسَمَ اللَّهُ لِلْعِبَادِ شَيْئاً أَفْضَلَ مِنَ الْعَقْلِ فَنَوْمُ الْعَاقِلِ أَفْضَلُ مِنْ سَهَرِ الْجَاهِلِ وَ إِقَامَةُ الْعَاقِلِ أَفْضَلُ مِنْ شُخُوصِ الْجَاهِلِ وَ لَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً وَ لَا رَسُولًا حَتَّى يَسْتَكْمِلَ الْعَقْلَ وَ يَكُونَ عَقْلُهُ أَفْضَلَ مِنْ جَمِيعِ عُقُولِ أُمَّتِهِ ... وَ مَا أَدَّى الْعَبْدُ فَرَائِضَ اللَّهِ حَتَّى عَقَلَ عَنْهُ وَ لَا بَلَغَ جَمِيعُ الْعَابِدِينَ فِي فَضْلِ عِبَادَتِهِمْ مَا بَلَغَ الْعَاقِلُ وَ الْعُقَلَاءُ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ الَّذِينَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى «وَ مَا يَتَذَكَّرُ إِلَّا أُولُوا الْأَلْباب».
@Yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
2⃣ «هَلْ في ذلِكَ قَسَمٌ لِذي حِجْرٍ»
قرآن ابتدا چند قسم میخورد بعد میپرسد آیا در آن [امور] سوگندی برای خردمند هست؟!
ظاهرا میخواهد بفرماید:
مخاطبان قرآن، اهل خردند.
(تفسیر نور، ج10، ص472)
🤔و اگر کسی اهل تعقل نبود، سخنان قرآن برایش فایدهای ندارد.
🔖(حدیث2 https://eitaa.com/yekaye/4278)
@Yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
3⃣ «هَلْ في ذلِكَ قَسَمٌ لِذي حِجْرٍ»
چقدر بین منطق ما و منطق قرآن فاصله است:
ما در جایی سوگند میخوریم که میخواهیم مخاطبمان سخن ما را بدون بررسی و فکر دربارهاش بپذیرد و دیگر درباره آن چون و چرا نکند❗️
خداوند سوگند میخورد و انتظار دارد مخاطبش اهل فکر باشد تا متوجه سوگند خدا شود❗️
@Yekaye
877) 📖 أ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعادٍ 📖
💢ترجمه
آیا ندیدهای که پروردگارت با عاد چگونه عمل کرد؟
سوره فجر (89) آیه6
1397/11/5
18 جمادیالاولی 1440
@Yekaye