839) 📖الَّذينَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا قُلْ فَادْرَؤُا عَنْ أَنْفُسِكُمُ الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقينَ 📖 💢ترجمه آنان که برادران‌شان را گفتند و بنشستند: «اگر ما را اطاعت می‌کردند کشته نمی‌شدند!» بگو «پس مرگ را از خویشتن دور کنید، اگر راست می‌گویید!» سوره آل‌عمران (3) آیه 168 1397/7/19 1 صفر 1440 @YekAaye

@Yekaye

☀️1) وقتی امیرالمومنین ع ضربت خوردند و در بستر شهادت افتادند عیادت‌کنندگان جمع شدند و به ایشان گفتند ما را وصیتی کنید. حضرت مطالبی فرمودند از جمله اینکه: ای مردم! هر کسی در فرار کردنش آنچه را که از آن فرار می‌کند ملاقات خواهد کرد، و اجل همان چیزی است که غایت حرکت نفس به سوی آن است و گریختن از آن همان و به او رسیدن همان. ... 📚الكافي، ج1، ص299 أَيُّهَا النَّاسُ كُلُّ امْرِئٍ لَاقٍ فِي فِرَارِهِ مَا مِنْهُ يَفِرُّ وَ الْأَجَلُ مَسَاقُ النَّفْسِ إِلَيْهِ وَ الْهَرَبَ مِنْهُ مُوَافَاتُه ... https://eitaa.com/yekaye/3152

☀️2) امیرالمومنین ع بعد از شهادت پیامبر اکرم ص و پس از اینکه از جمع کردن قرآن فارغ شدند، از منزل بیرون آمدند و برای مردم خطبه‌ای خواندند و در فرازی از آن فرمودند: ...نه ثروتمند با ثروتش از مرگ نجات می‌یابد و نه فقیر به خاطر بی‌چیزی‌اش؛ ای مردم! اگر مرگ خریدنی بود، هم فرد کریمِ خوش‌رو آن را می خرید و هم فرد لئیم حریص! 📚الكافي، ج8، ص22 https://eitaa.com/yekaye/3153

☀️3) از امیرالمومنین ع روایت شده است: نه کسی که از مرگ می‌ترسد از آن نجات می یابد، و نه به کسی که آن را دوست دارد، بقا ارزانی می‌شود. 📚نهج‌البلاغه، خطبه38 ... فَمَا يَنْجُو مِنَ الْمَوْتِ مَنْ خَافَهُ وَ لَا يُعْطَى الْبَقَاءَ مَنْ أَحَبَّه. @Yekaye

☀️4) از امام صادق ع روایت شده است: کسی که زندگی [زنده ماندن] را دوست بدارد ذلیل می‌شود. 📚الخصال، ج1، ص120 مَنْ أَحَبَّ الْحَيَاةَ ذَلَّ. https://eitaa.com/yekaye/3155

☀️5) از امام صادق ع روایت شده است: خداوند عز و جل امر یقینی‌ غیرقابل تردیدی که بسیار شبیه باشد به امر مشکوکی که هیچکس بدان یقین ندارد، همچون مرگ نیافرید. 📚الخصال، ج1، ص14 لَمْ يَخْلُقِ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَقِيناً لَا شَكَّ فِيهِ أَشْبَهَ بِشَكٍّ لَا يَقِينَ فِيهِ مِنَ الْمَوْتِ. https://eitaa.com/yekaye/3158

☀️6) از امام صادق ع روایت شده است که: امیرالمومنین ع فرمودند: کسی که فردا را جزء عمر خود به حساب بیاورد، مرگ را آنچنان که باید و شاید جدی نگرفته است؛ و باز امیرالمومنین ع فرمودند: آرزوی بنده‌ای بلند و طولانی نشود مگر اینکه عملش بد شود؛ و ایشان زیاد می‌فرمودند: اگر بنده اجل خویش و شتابِ آن به سوی خود را می‌دید، هر کاری در طلب کردن دنیا را منفور می‌داشت. 📚الكافي، ج3، ص259 مَا أَنْزَلَ الْمَوْتَ حَقَّ مَنْزِلَتِهِ مَنْ عَدَّ غَداً مِنْ أَجَلِهِ. مَا أَطَالَ عَبْدٌ الْأَمَلَ إِلَّا أَسَاءَ الْعَمَلَ؛ لَوْ رَأَى الْعَبْدُ أَجَلَهُ وَ سُرْعَتَهُ إِلَيْهِ لَأَبْغَضَ الْعَمَلَ مِنْ طَلَبِ الدُّنْيَا. https://eitaa.com/yekaye/3159

☀️7) امیرالمومنین ع وقتی محمد بن ابی‌بکر را به حکومت مصر فرستاد، نامه‌ای خطاب به او و مردم مصر نوشت که فرازهایی از آن قبل بیان شد. در فراز دیگری از آن نامه آمده است: ای بندگان خدا ! همانا مرگ امری است که از کسی فوت نمی‌شود! پس پیش از وقوعش از آن برحذر باشید و آمادگی لازم را برایش کسب کنید که همانا شما رانده‌شدگان به سوی مرگ هستید؛ اگر بایستید شما را می‌گیرد و اگر از او فرار کنید به شما می‌رسد و او از سایه‌تان با شما همراه‌تر است؛ مرگ بر پیشانی‌هایتان ثبت شده و دنیا هرکه در پی شماست را درهم‌می‌پیچد؛ پس زیاد مرگ را یاد کنید هنگامی که نفس‌تان شما را به سوی دلخواه‌های خویش می خواند؛ که همانا مرگ برای موعظه‌گری کافی است و رسول الله ص فراوان به اصحابش در مورد یاد مرگ توصیه می‌فرمود و می‌گفت: زیاد مرگ را یاد کنید که همانا آن در هم کوبنده لذات‌گرایی است و بین شما و شهوات و دلخواه‌های نفسانی‌تان حائل می‌گردد. 📚الأمالي (للمفيد)، ص264؛ الغارات، ج1، ص238 https://eitaa.com/yekaye/3160

. 1⃣ «الَّذينَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا قُلْ فَادْرَؤُا عَنْ أَنْفُسِكُمُ الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقينَ» منافقان که خود را از میدان جنگ کنار کشیدند، بر اساس محاسبه‌ای دنیامدارانه‌ای بود: «زنده ماندن به هر قیمتی» اما همین محاسبه‌شان هم محاسبه نادرستی بود؛ چرا که غافل بودند از اینکه مرگ برای هرکسی مقدر شده؛ و وقتی زمان مرگ برسد، هیچ گونه نمی‌توان آن را دفع کرد: چه‌بسیار افرادی که به میدان جهاد رفتند و سالم برگشتند؛ و چه‌بسیار کسانی که همان ایام در شهر و دیار خود ماندند و مردند. 📚(مجمع البیان، ج2، ص879) به قول #سعدی شیرین سخن: 🤔دو چیز محال عقل است: 🔺خوردن بیش از رزق مقسوم؛ و 🔻مردن پیش از وقت معلوم. https://ganjoor.net/saadi/golestan/gbab8/sh62/ @Yekaye

. 3⃣ «الَّذينَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا ...» در آیه قبل تصریح کرد که منافقان سخنشان با دلشان همراه نیست؛ اما در این آیه نشان می‌دهد که آن دوگانگی سخن و عمل، در هنگام بروز سختی‌ها و دشواری‌هاست❗️ اما برای فرار کردن از سختی‌ها و کنار کشیدن از میدان عمل، سخن و عملشان کاملا با هم همراه است‼️ به تعبیر دیگر، در جهانبينی منافقان، اصالت با زندگی مادّی و رفاه است. 📚(تفسير نور، ج2، ص194) و در اینجا قول و عملشان با هم هماهنگ می‌باشد‼️ @Yekaye

. 5⃣ «الَّذينَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا» چرا با اینکه معلوم است خط و مشی شیهدان درست نقطه مقابل خط و مشی منافقان است، چرا تعبیر «قالوا لاخوانهم: برادرشان را گفتند» را به کار برد؟ بسته به اینکه مقصود از «اخوانهم» چه باشد، احتمالات مختلفی برای مراد از این آیه می‌توان در نظر گرفت: 🍃الف. مقصود، برداران نَسَبیِ آنهاست 📚(مجمع البیان، ج2، ص879)؛ و آوردن این تعبیر به انضمام اینکه «نشستند» توبیخ آنان را شدیدتر می‌کند چرا که دیدند برادرانشان در عرصه خطر رفتند ولی به یاریِ آنان نشتافتند و به غم مرگ عزیزانشان مبتلا شدند. 📚(المیزان، ج4، ص60) 🍃ب. مقصود کسانی هستند که از آنان حرف‌شنوی دارند است؛ یعنی آنان در میان کسانی که از آنان حرف‌شنوی دارند، اقدام شهداء را تخطئه کردند. 🍃ج. مقصود خود همان شهدا هستند؛ یعنی می‌خواهد نحوه موضع‌گیری ریاکارانه منافقان را نشان دهد: منافقان وقتی می‌خواهند اقدام شهیدان و جانبازان در دفاع از دین و ناموس را تخطئه کنند، ژست خیرخواهانه و دلسوزانه به خود می‌گیرند و خود را برادر آنها معرفی می‌کنند. 🍃د. مقصود مجاهدانی هستند که از میدان جنگ برگشته‌اند؛ یعنی قرآن می‌خواهد به روابط صمیمی انسانها در جامعه دینی اشاره کند که چنان رابطه برادری در میان مومنان رواج دارد (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ؛ حجرات/10) که منافقان هم وقتی در این جامعه می‌خواهند با دیگران سخن بگویند آنان را به عنوان برادران خود خطاب می‌کنند. 🍃ه. ... @Yekaye

. 6⃣ «الَّذينَ قالُوا ... لَوْ أَطاعُونا» چرا منافقان از تعبیر «لو اطاعونا: اگر از ما اطاعت می‌کردند» که کاملا از موضع بالاست، استفاده کردند، نه از تعابیری مانند «اگر به سخن ما توجه می‌کردند» یا «اگر همراه ما می‌بودند» یا ... ؟ 🍃الف. منافقان، خود را رهبر فكری ديگران میدانند. 📚(تفسير نور، ج2، ص194) 🍃ب. قرآن می‌خواهد با آوردن این تعبیر، به ما هشدار دهد که هر کاری که انجام دهید بالاخره از منطق کسی اطاعت کرده‌اید؛ و این گونه نیست که اطاعت نکردن از دستور خدا و رسول، به معنای رهایی از هر گونه اطاعتی باشد؛ 🤔بلکه انسان خواه‌ناخواه از منطقی – و لذا از کسانی که آن منطق را می‌گسترانند- اطاعت می‌کند. چنانکه در آیه 1 سوره احزاب انسان را در میان دو اطاعت مخیر کرد: اطاعت از خدا در مقابل اطاعت از کافرو منافق. 🔖تفصیل بحث در ضمن آیه «يا أَيُّهَا النَّبِيُّ اتَّقِ اللَّهَ وَ لا تُطِعِ الْكافِرينَ وَ الْمُنافِقين» (احزاب/1) جلسه 420 http://yekaye.ir/al-ahzab-33-1/ بویژه تدبرهای 3 و 4. 🔖همچنین برای تفصیل بیشتر می‌توانید به آیه «فَلا تُطِعِ الْكافِرينَ وَ جاهِدْهُمْ بِهِ جِهاداً كَبيراً» (فرقان/52) و بحثهای جلسه 207 http://yekaye.ir/al-furqan-025-52/ بویژه تدبرهای 3 و 4؛ 🔖و آیه «وَ لا تُطِعِ الْكافِرينَ وَ الْمُنافِقينَ وَ دَعْ أَذاهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ» (احزاب/48) و بحثهای جلسه 537 http://yekaye.ir/al-ahzab-33-48/ بویژه تدبرهای 1 تا 3 مراجعه کنید. 🍃ج. ... @Yekaye

. 9⃣ «الَّذينَ قالُوا ... لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا قُلْ فَادْرَؤُا عَنْ أَنْفُسِكُمُ الْمَوْتَ» کسی در جهاد فی سبیل الله شرکت نکند، طبیعتا کشته نمی‌شود؛ اما اشتباه بزرگ منافقان این است که «کشته نشدن در جنگ» را معادل «زنده ماندن» می‌گیرند؛ یعنی می‌پندارند اگر کسی در جنگ کشته نشود، پس زنده می‌ماند؛ 🤔 اما خداوند این معادله را این گونه به هم می‌زند که: بالاخره مرگ، 🔹اولا گریزناپذیر است، 🔹و ثانیا از نظر شما نامعلوم است ولی در علم خداوند کاملا معلوم و مقدر می‌باشد؛ ♦️پس اگر قرار باشد بمیرید، از جنگ هم فرار کنید، باز در همان زمان مقدر می‌میرید؛ و اگر قرار باشد زنده بمانید در سخت‌ترین شرایط جنگی هم واقع شوید زنده خواهید ماند. 💠تاملی با خویش آیا واقعا در ته دلِ ما این سخن منافقان مستقر نیست که «اگر در جهاد شرکت نکنیم، زنده می‌مانیم؟!» و آیا مهمترین علت ذلیل شدن بسیاری از افراد، این نیست که به خاطر دلبستگی به زندگی دنیوی، فریب این ناصواب منافقان را خورده‌اند⁉️ 🔖(حدیث4 https://eitaa.com/yekaye/3155) 📜حکایت📜 جوانی در دوره دفاع مقدس به سن سربازی رسید. مادرش با توجه به ثروت و نفوذ شوهرش کاری کرد که پسرش از رفتن به سربازی معاف شد. اندکی بعد آن جوان با دوچرخه‌ای تصادف کرد و سرش به جدول کنار خیابان خورد و پیش از آنکه به بیمارستان برسد مُرد❗️ در مراسمی که برایش گرفتند مادرش ناله می‌زد: من خیال می‌کردم که با کاری که کردم، او را از خطر مرگ رها کردم؛ نفهمیدم که مرگ برایش مقدر بود و با کاری که کردم فقط او را از سعادت شهادت محروم نمودم‼️ @Yekaye

840) 🌹 و لا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ قُتِلُوا في سَبيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ 🌹 💐ترجمه و هرگز کسانی را که در راه خداوند کشته شدند، مرده حساب مکن؛ بلکه [آنان] زنده‌اند نزد پروردگارشان روزی داده‌ می‌شوند. سوره آل‌عمران (3) آیه 169 1397/7/21 3 صفر 1440 💐🌺میلاد باسعادت امام محمد بن علی، باقرالعلوم علیه‌السلام بر همه رهپویان علم مبارک باد.🌺🌹 @YekAaye

@Yekaye

🔹 شأن نزول 🔸برخی گفته‌اند این آیه درباره شهدای جنگ بدر نازل شد که چهارده نفر از انصار بودند و شش نفر از مهاجرین؛ 🔸برخی (ابن مسعود، ربیع و قتاده) گفته‌اند که این آیه درباره شهدای جنگ احد نازل شد که هفتاد نفر بودند که چهار نفرشان آنان از مهاجرین بود: حمزة بن عبد المطلب و مصعب بن عمير و عثمان بن شماس و عبد الله بن جحش، و بقیه از انصار؛ 🔸و از امام باقر علیه السلام و بسیاری از مفسران روایت شده است که که این آیه ناظر به هر دو گروه شهدای بدر و احد بود. 🔸و برخی هم گفته‌اند که این آیه در وصف شهدای بئر معونه است که واقعه‌اش حدود سه ماه بعد از جنگ احد رخ داد. (خلاصه حکایتش این است که ابوبراء عامر بن مالک که رئیس قبیله بنی عامر بود به مدینه آمد و با پیامبر ص دیداری داشت و اسلام نیاورد ولی از پیامبر خواست که کسی را برای تبلیغ اسلام به منطقه نجد بفرستد و من سلامت آنان را تضمین می‌کنم؛ پیامبر ص منذر بن عمرو را با هفتاد نفر از مسلمانان فرستاد. آنان در مسیر در منطقه بئر معونه اطراق کردند و تصمیم گرفتند مردم آنجا را به اسلام دعوت کنند. عامر بن طفیل که در آنجا بود را دعوت کردند ولی وی نپذیرفت و یکی از اصحابش یکی از آنان را به شهادت رساند. عامر بن طفیل از بنی عامر درخواست کرد که بر مسلمانان شبیخون زنند، اما آنان به خاطر عهدی که ابوبراء بسته بود نپذیرفتند؛ وی سراغ قبیله بنی سلیم رفت و از آنان درخواست کرد و آنان برآن جماعت شبیخون زدند و همگی را به شهادت رساندند جز یک نفر زخمی که در میان کشته‌ها افتاده بود ... و خداوند این آیات را در وصف آنان نازل کرد.) 📚مجمع البيان، ج2، ص880-882 🔹البته در بسیاری از شأن نزول‌های این واقعه بیان شده که شهدای مذکور، بعد از شهادتشان و مواجهه با نعمتهایی که در آن عالم در اختیارشان قرار داده شد، آرزو کردند که ای کاش کسی پیام ما را به مومنان می‌رساند که ما چه جای خوبی داریم تا مبادا در جهاد سستی ورزند؛ و خداوند به آنها فرمود من خودم پیامتان را به آنان می‌رسانم. 📚(برای نمونه‌هایی از این احادیث، ر.ک: أسباب نزول القرآن (الواحدي)، ص132-134 ) @Yekaye

☀️1) از امام باقر ع روایت شده است: شخصی خدمت پیامبر اکرم ص آمد و گفت: من برای جهاد خیلی انگیزه ورغبت دارم! حضرت فرمود: در راه خداوند به جهاد برخیز که اگر کشته شوی، زنده‌ای خواهی بود که نزد پروردگارت روزی داده شوی؛ و اگر [در مسیر] بمیری اجر و پاداشت برعهده خداست؛ و اگر هم [زنده] برگردی، از گناهانت به سمت خداوند بیرون آمده‌ای؛ این است تفسیر آیه «و هرگز کسانی را که در راه خداوند کشته شدند، مرده حساب مکن؛ ...» (آل عمران/169) 📚تفسير العياشي، ج1، ص206 https://eitaa.com/yekaye/3190

☀️2) روایت شده است که وقتی امیرالمومنین در میدان جنگ قرار می‌گرفت با این عبارات مردم را سفارش به جهاد و استقامت می‌کرد: ... سپس بدانید که همانا جهاد بعد از اسلام آوردن برترین اعمال است؛ و آن ایه استواری دین است؛ و پاداش آن عظیم است، به علاوه عزت و مناعتی که به همراه می‌آورد؛ و آن سراسر حمله است [نه فرار کردن] ؛ در آن حسنات جمع است و بشارتی به بهشت بعد از شهادت، و به اینکه فردا در پیشگاه پروردگار و با احترام روزی می‌گیرند که خداوند عز و جل می‌فرماید: «و هرگز کسانی را که در راه خداوند کشته شدند، مرده حساب مکن؛ ...» (آل عمران/169) 📚الكافي، ج5، ص37-38 https://eitaa.com/yekaye/3191