@yekaye

🔹تُنْذِرَ ؛ أُنْذِرَ قبلا بیان شد که ▪️ماده «نذر» در اصل بر ترساندن ویا ترسیدن دلالت دارد؛ و به تعبیر دیگر، «انذار» به معنای ابلاغ و بیانی است که با ترساندن توأم باشد (در فارسی: هشدار دادن) چنانکه «تبشیر» هم خبری است که مشتمل بر امر مسرت‌بخش باشد. ▪️البته عموما «انذار» (أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا يُؤْمِنُونَ؛ بقره/۶) را اخص از «ترساندن» (تخویف) دانسته‌اند: ▫️برخی گفته‌اند ترساندنی است از طریق سخن انجام می‌شود؛ و ▫️برخی توضیح داده‌اند که ترساندنی است که موضع ترس، و چرایی ترسناک بودن را برای مخاطب آشکار می‌کند و ناشی از نوعی احسان و خیرخواهی از جانب انذاردهنده است و هرچه آن امری که سزاوار ترسیدن است عظیم‌تر باشد، این احسان بیشتر است. ▪️همچنین در ماده «انذار» نوعی معنای توصیه کردن نهفته است با این تفاوت که «انذار» نسبت به خود به کار نمی‌رود اما کلمه «وصیت» نسبت به خود به کار می‌رود (اوصیتُ نفسی) و دیگر اینکه «انذار» برای برحذر داشتن از کار قبیح انجام می‌شود، اما «توصیه» می‌تواند هم برای برحذر داشتن از کار بد باشد و هم تشویق به کار خوب. 🔖جلسه 723 http://yekaye.ir/al-fater-35-23/ 🔷«ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ» «ما» در این عبارت را، ▫️می‌توان آن را «ما»ی مصدری گرفت، که در نتیجه مفعول دوم برای «تنذر» می‌شود و حرف «فـ» در «فهم غافلون» برای تقطیع کلام است از جمله قبل (یعنی جمله قبل که می‌فرمود: تو از فرستاده‌شدگانی، تمام شد؛ و اکنون می‌فرماید: برای اینکه انذار دهی آنان را به چیزی که به پدرانشان انذار داده شد، چرا که آنان در غفلت بسر می‌برند)؛ و ▫️ می‌توان «ما»ی نافیه گرفت، که در این صورت صفت می‌شود برای «قوماً» و آنگاه جمله «فهم غافلون» متعلق به نفی می‌شود (یعنی پدرانشان انذار داده نشدند و بدین جهت غافل بودند)؛ و ▫️برخی علاوه بر این دو احتمال، احتمال سومی را هم مطرح کرده‌اند؛ و آن اینکه «ما» را «ما»ی تنکیر بدانیم و عبارت «قوماً ما» شبیه باشد به عباراتی نظیر «جماعةٌ ما»، (یعنی تا انذار دهی یک قومی را، که انذار داده شدند پدرانشان) 📚(أمالي المرتضى، ج2، ص324) ▪️در میان دو قول اول، که رایج‌تر است، ▫️در قدما، قتاده آن را مای نافیه گرفته و ▫️عکرمه (و ابن عطیه) آن را مای مصدری 📚(البحر المحيط، ج9، ص49) ؛ ▪️همچنین ▫️برخی از بزرگان تفسیر مانند مرحوم طبرسی 📚(مجمع البيان، ج8، ص649) و علامه طباطبایی 📚(المیزان، ج17، ص63) ، نافیه بودن را مناسب‌تر دانسته‌اند؛ ▫️ولی بزرگانی با توجه به برخی از احادیث (حدیث1) موصوله بودن را ترجیح داده‌اند📚 (شرح الكافي (للمولى صالح المازندراني)، ج7، ص107)؛ 🔸اما با توجه به امکان استفاده از یک لفظ در چند معنا ضرورتی به چنین ترجیح دادنی نیست و همه این معانی می‌تواند مستقلا مورد نظر بوده باشد چرا که همگی می‌توانند معانی درستی باشند. @yekaye

☀️ 1) ابوبصیر می‌گوید: از امام صادق ع سوال کردم درباره این سخن خداوند که می‌فرماید: «لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ فَهُمْ غافِلُونَ» (یس/6) فرمود: تا قومی را که تو در میان آنها هستی انذار دهی همان گونه که به پدرانشان انذار داده شد، چرا که آنان غافل‌اند از خدا و از رسول او و از وعید‌هایش [= وعده‌های عذابش] . 📚الكافي، ج1، ص432؛ تأويل الآيات الظاهرة، ص476 مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع ... قَالَ وَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ «لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ فَهُمْ غافِلُونَ» قَالَ لِتُنْذِرَ الْقَوْمَ الَّذِينَ أَنْتَ فِيهِمْ كَمَا أُنْذِرَ آبَاؤُهُمْ فَهُمْ غَافِلُونَ عَنِ اللَّهِ وَ عَنْ رَسُولِهِ وَ عَنْ وَعِيدِهِ... ✅ادامه این روایت در جلسه بعد خواهد آمد. ان شاء الله 🔖https://eitaa.com/yekaye/1060 @yekaye

☀️2) از امام صادق ع روایت شده است که امیرالمومنین ع فرمودند: همانا خداوند تبارک و تعالی هنگامی که حضرت محمد ص را مبعوث فرمود، در ابتدای کارش به او دستور داد که تنها به دعوت کردن بسنده کند و بر او نازل فرمود: «ای پیامبر! بدرستی که ما فرستادیم تو را شاهد و بشارت‌بخش و انذاردهنده؛ و دعوت‌کننده‌ای به سوی خدا – البته به اذن او – و چراغی فروزان؛ و به مومنین بشارت بده که همانا برایشان از جانب خداوند فضل و رحمتی بزرگ است؛ و از کافران و منافقان اطاعت مکن و اذیت آنها را رها کن و بر خدا توکل نما و وکیل شدن خدا کافی است.» (احزاب/۴۵-۴۸) پس خداوند او را تنها به دعوت مامور کرد و به او دستور داد که به آنها آزاری نرساند [= با آنها به جنگ و مبارزه اقدام نکند] اما همین که آنان تصمیم گرفتند که شبانه ایشان را به قتل رسانند، به او دستور هجرت داد و مبارزه را بر او واجب کرد، و فرمود «به کسانی که مورد قتل و کشتار قرار گرفتند اذن داده شد بدین سبب که مورد ظلم واقع شده بودند و همانا خداوند بر یاری آنها تواناست.» (حج/۳۹) … 📚بحار الأنوار، ج۱۹، ص۱۷۶؛ وسائل الشيعة، ج۱۵، ص85 أَقُولُ فِي تَفْسِيرِ النُّعْمَانِيِّ بِسَنَدِهِ الْمَذْكُورِ فِي كِتَابِ الْقُرْآنِ عَنِ الصَّادِقِ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع فِي ذِكْرِ النَّاسِخِ وَ الْمَنْسُوخِ وَ مِنْهُ: أَنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمَّا بَعَثَ مُحَمَّداً ص أَمَرَهُ فِي بَدْءِ أَمْرِهِ أَنْ يَدْعُوَ بِالدَّعْوَةِ فَقَطْ وَ أَنْزَلَ عَلَيْهِ يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً وَ داعِياً إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنِيراً وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ بِأَنَّ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ فَضْلًا كَبِيراً وَ لا تُطِعِ الْكافِرِينَ وَ الْمُنافِقِينَ وَ دَعْ أَذاهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ وَ كَفى بِاللَّهِ وَكِيلًا فَبَعَثَهُ اللَّهُ بِالدَّعْوَةِ فَقَطْ وَ أَمَرَهُ أَنْ لَا يُؤْذِيَهُمْ فَلَمَّا أَرَادُوهُ بِمَا هَمُّوا بِهِ مِنْ تَبْيِيتٍ أَمَرَهُ اللَّهُ تَعَالَى بِالْهِجْرَةِ وَ فَرَضَ عَلَيْهِ الْقِتَالَ فَقَالَ سُبْحَانَهُ أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ... @yekaye

3) ☀️ الف. از امام صادق ع روایت شده است: همانا خداوند عز و جل با مردم بر اساس آنچه بدانها داده و به آنها شناسانده احتجاج می‌کند. ☀️ب. و همچنین از ایشان ع روایت شده است: در مورد آنچه که خداوند علمش را از بندگان پوشیده داشته، از آنان رفع تکلیف شده است. 📚التوحيد (للصدوق)، ص411 و 413 🔅الف.حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنِ ابْنِ الطَّيَّارِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ احْتَجَّ عَلَى النَّاسِ بِمَا آتَاهُمْ وَ مَا عَرَّفَهُمُ. 🔅ب. حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ زَكَرِيَّا بْنِ يَحْيَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَا حَجَبَ اللَّهُ عِلْمَهُ عَنِ الْعِبَادِ فَهُوَ مَوْضُوعٌ عَنْهُمْ. @yekaye

. 1⃣«ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ فَهُمْ غافِلُونَ» 🔻اگر افراد مورد انذار قرار نگیرند به غفلت دچار می‌شوند.🔻 این مطلب بقدری اهمیت دارد که گاه پیامبر اکرم ص از جبرئیل درخواست می‌کرد که او را موعظه کند 📚(الخصال، ج1، ص7) ✳️تبصره درخواست وعظ توسط پیامبر، متناسب با مرتبه وجودی اوست؛ نه در حد رفع غفلتی که برای امثال ما مطرح است. @yekaye

. 2⃣ «لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ فَهُمْ غافِلُونَ» 💠سوال مگر نه این است که خداوند می‌فرماید در هر امتی انذاردهنده ای فرستادیم (وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ؛ فاطر/24)؟ پس چرا در این آیه می‌فرماید که به پدران اینها انذاری داده نشد؟ و اگر مورد انذار قرار نگرفته‌اند چرا خداوند آنان را مواخذه می‌کند؟ 📝پاسخ: 🍃الف. فرستادن انذاردهنده در هر امت، به معنای فرستادن پیامبر برای تمامی افراد و در تمامی شهرها و روستاها نیست، چنانکه در آیه‌ای دیگر با لحن سوالی می‌فرماید «و به فرض اگر می‌خواستیم حتماً در هر مجتمعی انذاردهنده‌ای برمی‌انگیختیم» (فرقان/51) که ظهورش در این است که در هر قریه‌ای انذاردهنده مبعوث نشده است. 🔖توضیح این آیه در http://yekaye.ir/al-furqan-025-51/ آنگاه مقصود از اینکه اینان انذاردهنده‌ای نداشته‌اند این است که: 🌱الف.1 بین بعثت حضرت عیسی ع و پیامبر اسلام ص دوره «فترت» بوده و پیامبری مبعوث نشده است (قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُل؛ مائده/19) و این آیه هم اشاره دارد به همین دوره‌ای که فاصله افتاده بوده است؛ یعنی حضرت عیسی ع حجت بر تمام این امتهای تا قبل از ظهور پیامبر اکرم ص بوده است و از این رو، برای امت آنان هم انذاردهنده‌ای بوده است، اما پدران آنها در این فاصله‌ای که رخ داده، آن انذاردهنده را به فراموشی سپرده و دچار غفلت شده‌اند. 📚قتاده، به نقل مجمع البيان، ج8، ص650؛ أمالي المرتضى، ج2، ص324 🌱الف.2. اینکه کسی آنان را انذار نکرد به معنای این است که «کسی که از آنان باشد آنان را انذار نکرد» (حسن بصری، به نقل مجمع البيان، ج8، ص650) چنانکه در مورد پیامبر ص فرمود که وی از خود آنان است (لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ؛ توبة/128). 📚أمالي المرتضى، ج2، ص324 🌱الف.3. با توجه به اینکه بر اساس برخی روایات قوم عرب هم پیامبرانی داشت مانند خالد بن سنان و قس بن ساعدة و این گونه نبود که انذاردهنده‌ای از میان خودشان نبوده باشد، منظور این است که پیامبری که صاحب کتاب آسمانی باشد برایشان فرستاده نشد. 📚عکرمه، به نقل مجمع البيان، ج8، ص650 🍃ب. چنانکه در نکات ادبی اشاره شد، «ما» می‌تواند مای موصوله باشد، نه «ما» نافیه؛ و معنای آیه این است که «تا انذار دهی قومی را که به پدرانشان انذار داده شد،» و چیزی که موید این دیدگاه است این است که در ادامه آنان را به خاطر غفلت‌شان مورد مواخذه قرار داد، و مواخذه زمانی معنا دارد که انذاردهنده‌ای در میانشان آمده باشد. 📚أمالي المرتضى، ج2، ص324 🍃ج. چنانکه در نکات ادبی اشاره شد، «ما» می‌تواند «ما»ی تنکیر باشد نه نفی؛ که معنای آیه شبیه حالت قبل می‌شود. 📚أمالي المرتضى، ج2، ص320-324 🍃د. ... @yekaye

. 3⃣ «تَنْزيلَ الْعَزيزِ الرَّحيمِ؛ لِتُنْذِرَ ...» هدف اصلی نزول قرآن کریم انذار و هشدار دادن است. @yekaye

. 4⃣ «تَنْزيلَ... الرَّحيمِ؛ لِتُنْذِرَ قَوْماً ...» حتّى هشدارهاى قرآن برخاسته از رحمت و مهر خداست. 📚تفسير نور، ج9، ص522 @yekaye

. 5⃣ «لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ فَهُمْ غافِلُونَ» هدف اصلی انذار و نصیحت کردن، باید بیرون آوردن از غفلت باشد، نه سرزنش و سرکوفت زدن. @yekaye

. 6⃣ «لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ فَهُمْ غافِلُونَ» پیامبر اکرم ص در حالی که رسالتش جهانی بوده، در عین حال در درجه اول موظف به انذار قوم خویش بوده است؛ و این دو با هم منافاتی ندارند. 📝نکته تخصصی #دین‌شناسی📝 🔹از طرفی می‌دانیم که هر پیامبری به زبان قومش مبعوث می‌شود وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ بِلِسانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُم؛ ابراهیم/4 🔹و از طرف دیگر پیامبر اکرم ص برای کل جهانیان مبعوث شده است: وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ رَحْمَةً لِلْعالَمين؛ انبیاء/107 🔷این دو امر هریک در پیامی که پیامبر اسلام ص آورده اقتضائاتی را موجب می‌شود که عدم توجه به این دو حیثیت و خلط اینها زمینه‌ساز برخی از شبهات شده و دو جریان افراط و تفریط را در دینداری رقم زده است: 🔹از آن جهت که وظیفه اولیه او انذار قوم خویش بود و به زبان قوم باید سخن می‌گفت،‌ قرآن به زبان عربی نازل شد و بسیاری از احکام اسلام متناسب با حال و هوای جامعه عرب آن زمان ارائه گردید؛ 🔹اما از آن جهت که خداوندی که عالم به همه زمانهاست او را برای همه زمانها و مکانها فرستاد، در تمامی این شریعت، اقتضائات جهان‌شمولی قرار داده شده است و آنچه موقت و نسخ‌شدنی بود نسخ شده؛ و آنچه از حلال و حرام و تکالیف در آن تثبیت گردیده، اموری است که با ملاحظات جهان‌شمول الهی ارائه شده و قالب تغییر نیست؛ چنانکه فرموده‌اند «حلال محمد ص حلال است همواره تا روز قیامت؛ و حرامش هم حرام است همواره تا روز قیامت؛ غیر از این نخواهد بود غیرش نخواهد آمد»📚(کافی، ج1، ص58) ♦️وجود امامانی بعد از پیامبر ص به مدت بیش از 200 سال و مواجهه آنها با فراز و فرودهای مختلف زندگی، عملا راه و رسم تفکیک اقتضائات خاص آن زمان و امور جهان‌شمول را در اختیار قرار داد؛ و شاید یکی از عللی که این اندازه در احادیث نبوی بر ولایت امامان تاکید می‌شود و دینداری بدون اذعان به ولایت ایشان ناکارآمد معرفی می‌گردد این است که انسان 🔻نه دچار جمود و ظاهرگرایی و سلفی‌گری شود که بخواهد وضعیت زندگی امروز را صرفا مطابق با اقتضائات فرهنگی زمان پیامبر و اصحابش قرار دهد؛ 🔻و نه اینکه چنان در وادی روشنفکرمآبی بغلطد که همچون ابوحنیفه گمان کند که قرآن و سنت برای زندگی کافی نیست و باید از روش‌های غیرمعتبری همچون قیاس (حکم دادن صرفا بر اساس مشابهت ظاهری) و استحسان (گمانه‌زنی‌های بی‌پشتوانه شریعت) و ... مدد جست. @yekaye

. 7⃣ «لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ فَهُمْ غافِلُونَ» یک مبلغ برای انذار هر انسانی مسئولیت دارد؛ 🔸خواه پدران آنان مورد انذار قرار گرفته باشند و از غفلت بیرون نیامده باشند؛ 🔸یا اصلا مورد انذار قرار نگرفته باشند؛ به تعبیر دیگر، انذار یک نسل و عدم ایمان آوردن آنان، ساقط کننده وظیفه ما در قبال انذار نسل بعد آنها نیست. @yekaye

754) 🌺 لَقَدْ حَقَّ الْقَوْلُ عَلى أَكْثَرِهِمْ فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ 🌺 💐 ترجمه قطعا آن گفته در مورد بیشتر آنان محقق شده است، که آنان ایمان نمی‌آورند. سوره یس (36) آیه7 1397/3/2 7 رمضان 1439 @yekaye

@yekaye

🔹لَقَدْ حَقَّ ... لام ابتدای کلام، لام قسم (یا به تعبیر دقیقتر، لام جواب قسم) است که برای تاکید می‌آید، یعنی «سوگند می‌خورم که حتما آن گفته در مورد بیشتر آنان محقق شده...» 📚 (إعراب القرآن الكريم، ج3، ص88). 🔹حَقَّ قبلا اشاره شد که اصل ماده «حقق» را محکم کردن شیء، و یا ثبات و استقرار داشتن و مطابقت و موافقت داشتن با یک امر ثابت و مستقر دانسته‌اند، چنانکه به محور و پاشنه درب که درب با تکیه بر آن و بر مدار آن حرکت می‌کند «حقّ»‌ می‌گویند. 🔖جلسه۳۱۱ http://yekaye.ir/al-hajj-22-6/ @yekaye

🔹«فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ» ▪️حرف «فـ» را غالبا فاء تعلیل دانسته‌اند: «آن گفته در مورد بیشتر آنان محقق شده است، «بدین جهت که» آنان ایمان نمی‌آورند» 📚(مثلا: إعراب القرآن الكريم، ج3، ص88). ▪️اما برخی بشدت با این نظر مخالفت کرده و آن را «فاء تفریع» دانسته‌اند «آن گفته در مورد بیشتر آنان محقق شده است، «پس» آنان ایمان نمی‌آورند» 📚(المیزان، ج17، ص64) ♦️اما به نظر می‌رسد با توجه به قاعده امکان استفاده از یک لفظ در معنا، هر دو معنا در دو فضای مختلف می‌تواند درست باشد؛ و قبول یکی مستلزم رد دیگری نیست. ▪️در تدبر1 که در ادامه خواهد آمد، ▫️بندهای الف و ج بر اساس «ف» تفریع است و ▫️بند ب بر اساس «ف» تعلیل. @yekaye

☀️1) در جلسه 751 (آیه4)‌ در حدیث1 روایتی از امام صادق ع گذشت. 🔖 https://eitaa.com/yekaye/993 در ادامه آن روایت آمده است: «قطعا آن گفته در مورد بیشتر آنان محقق شد» یعنی عذاب بر آنان نازل شد. 📚تفسير القمي، ج2، ص211 قَالَ الصَّادِقُ ع [لَقَدْ حَقَّ الْقَوْلُ] عَلى أَكْثَرِهِمْ يعني نزل به العذاب ✅ ادامه روایت ذیل آیه بعد خواهد آمد، ان‌شاءالله. @yekaye

☀️2) ذیل آیه قبل حدیثی از امام صادق ع گذشت: 🔖 https://eitaa.com/yekaye/1040 در ادامه آن روایت در تاویل این آیه آمده است: «قطعا محقق شده است آن گفته در مورد بیشترشان» از آن کسانی که به ولایت امیرالمومنین ع و امامان پس از ایشان اقرار نمی‌کنند «که آنان ایمان نمی‌آورند» به امامت امیرالمومنین ع و جانشینان پس از وی؛ ... 📚الكافي، ج1، ص432؛ تأويل الآيات الظاهرة، ص476 مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع ... «لَقَدْ حَقَّ الْقَوْلُ عَلى أَكْثَرِهِمْ» مِمَّنْ لَا يُقِرُّونَ بِوَلَايَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ «فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ» بِإِمَامَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْأَوْصِيَاءِ مِنْ بَعْدِهِ ... ✅ادامه روایت ذیل آیه بعد خواهد آمد، ان‌شاءالله. 🔖https://eitaa.com/yekaye/1088 @yekaye

☀️ 3) اباصلت حکایت می‌کند که یکبار مامون در مجلس امام رضا ع سوالاتی پرسید. از جمله اینکه گفت: منظور خداوند عز و جل از اینکه می‌فرماید «و اگر پروردگار تو مىخواست، قطعاً هر كه در زمين است همه آنها يكسر ايمان مىآوردند. پس آيا تو مردم را ناگزير مىكنى كه ایمان بیاورند؛ و هیچکس را نرسد که ایمان آورد مگر به اذن خدا» (یونس/99-100) چیست؟ امام رضا ع فرمود: پدرم امام کاظم از پدرشان امام صادق ع از پدرشان امام باقر ع از پدرشان امام سجاد از پدرشان امام حسن ع از پدرشان امام علی ع روایت کرده‌اند که: مسلمانان به رسول الله ص گفتند ای کاش مردمی را که بر آنان قدرت می‌یابی به اسلام آوردن مجبور کنی تا جمعیتمان زیاد شود و بر دشمن قوی شویم. رسول الله ص فرمود: من حاضر نیستم در پیشگاه خداوند با بدعتی حاضر شوم که در آن زمینه سخنی به من گفته نشده است؛ و «من از متکلفین نیستم [= از كسانى نيستم كه چيزى از خود بسازم و به خدا نسبت دهم]» (ص/86). پس خداوند بر او را نازل فرمود که: ای محمد! «و اگر پروردگار تو مىخواست، قطعاً هر كه در زمين است ايمان مىآوردند همه آنها يكسر» بناچار و با اجبار در دنیا؛ همان گونه که ایمان می‌آورند هنگام دیدن [مرگ] و هنگام دیدن شدت‌های در آخرت. و اگر با آنان چنین می‌کردم دیگر از جانب من سزاوار پاداش و ستودن نبودند؛ ولکن من از آنان می‌خواهم که با اختیار و بدون اجبار ایمان آورند تا از جانب من سزاوار نزدیک شدن و کرامت و سرای جاودان در بهشت جاوید شوند «پس آيا تو مردم را ناگزير مىكنى كه ایمان بیاورند» اما اینکه فرمود «و هیچکس را نرسد که ایمان آورد مگر به اذن خدا» این به نحو حرام کردن ایمان بر آنان نیست بلکه بدان معناست که چنین نیست که کسی ایمان آورده باشد مگر اینکه خدا اذن داده باشد؛ و اذن او، امر کردن اوست هرکس را به ایمان مادامی که حالت تکلیف و تعبد [از رغبت خودش] برقرار هست، و ناچار کردن اوست به ایمان هنگامی که تکلیف و تعبد مطرح نیست.[مثلا با دیدن یک خواب] مامون گفت: گِرِهی را بر من گشودی خداوند برایت گشایش حاصل کند. 📚عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج1، ص135؛ التوحيد (للصدوق)، ص342؛ الإحتجاج (للطبرسي)، ج2، ص413 حَدَّثَنَا تَمِيمُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ تَمِيمٍ الْقُرَشِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِي عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَلِيٍّ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ أَبِي الصَّلْتِ عَبْدِ السَّلَامِ بْنِ صَالِحٍ الْهَرَوِيِّ قَالَ: سَأَلَ الْمَأْمُونُ أَبَا الْحَسَنِ عَلِيَّ بْنَ مُوسَى الرِّضَا ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى ... ثُمَّ قَالَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَمَا مَعْنَى قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ «وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ لَآمَنَ مَنْ فِي الْأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِيعاً أَ فَأَنْتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّى يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ وَ ما كانَ لِنَفْسٍ أَنْ تُؤْمِنَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ»؟ فَقَالَ الرِّضَا ع حَدَّثَنِي أَبِي مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ: إِنَّ الْمُسْلِمِينَ قَالُوا لِرَسُولِ اللَّهِ ص لَوْ أَكْرَهْتَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَنْ قَدَرْتَ عَلَيْهِ مِنَ النَّاسِ عَلَى الْإِسْلَامِ لَكَثُرَ عَدَدُنَا وَ قَوِينَا عَلَى عَدُوِّنَا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَا كُنْتُ لِأَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِبِدْعَةٍ لَمْ يُحْدِثْ إِلَيَّ فِيهَا شَيْئاً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى عَلَيْهِ يَا مُحَمَّدُ «وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ لَآمَنَ مَنْ فِي الْأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِيعاً» عَلَى سَبِيلِ الْإِلْجَاءِ وَ الِاضْطِرَارِ فِي الدُّنْيَا كَمَا يُؤْمِنُونَ عِنْدَ الْمُعَايَنَةِ وَ رُؤْيَةِ الْبَأْسِ فِي الْآخِرَةِ وَ لَوْ فَعَلْتُ ذَلِكَ بِهِمْ لَمْ يَسْتَحِقُّوا مِنِّي ثَوَاباً وَ لَا مَدْحاً لَكِنِّي أُرِيدُ مِنْهُمْ أَنْ يُؤْمِنُوا مُخْتَارِينَ غَيْرَ مُضْطَرِّينَ لِيَسْتَحِقُّوا مِنِّيَ الزُّلْفَى وَ الْكَرَامَةَ وَ دَوَامَ الْخُلُودِ فِي جَنَّةِ الْخُلْدِ أَ فَأَنْتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّى يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ وَ أَمَّا قَوْلُهُ تَعَالَى وَ ما كانَ لِنَفْسٍ أَنْ تُؤْمِنَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ فَلَيْسَ ذَلِكَ عَلَى سَبِيلِ تَحْرِيمِ الْإِيمَانِ عَلَيْهَا وَ لَكِنْ عَلَى مَعْنَى أَنَّهَا مَا كَانَتْ لِتُؤْمِنَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَ إِذْنُهُ أَمْرُهُ لَهَا بِالْإِيمَانِ مَا كَانَتْ مُكَلَّفَةً مُتَعَبِّدَةً وَ أَلْجَأَهُ إِيَّاهَا إِلَى الْإِيمَانِ عِنْدَ زَوَالِ التَّكْلِيفِ وَ التبعد [التَّعَبُّدِ] عَنْهَا. فَقَالَ الْمَأْمُونُ فَرَّجْتَ عَنِّي يَا أَبَا الْحَسَنِ فَرَّجَ اللَّهُ عَنْك. ... @yekaye