. 1⃣ «قالُوا يا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ ...» درست آن موقعی که لوط از هر گونه کمکی ناامید شد، فرشتگان خدا به او اطمینان خاطر دادند که اینان به هیچ عنوان به تو دست نخواهند یافت. 💠نکته #انسان‌شناسی 💢در نگاه قرآنی، هرگاه انسان از همه چیز و همه کس قطع امید کند، امدادهای الهی زمانی فرامی‌‌رسد.💢 این نکته‌ای است که قاعده کلی‌اش در آیه «حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جاءَهُمْ نَصْرُنا فَنُجِّيَ مَنْ نَشاءُ وَ لا يُرَدُّ بَأْسُنا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمينَ: تا آن گاه كه رسولان مأيوس شدند، و [مردم] گمان كردند كه به آنان دروغ گفته شده است؛ يارى ما به سراغ آنها آمد؛ پس آنان را كه خواستيم نجات يافتند؛ و شدت عمل ما از قوم بزهکار بازگردانده نمىشود!» (یوسف/110) آمده است، و آیه حاضر درباره حضرت لوط را می توان مصداقی از این وعده خداوند دانست. @Yekaye

. 2⃣ «قالُوا يا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ» با اینکه فرشتگان الهی به یاری حضرت لوط آمدند و وعده دادند که آنان هرگز به تو دست نمی‌یابند، اما این گونه نبود که دیگر لوط کاری نداشته باشد. بلکه او هم باید شبانه خانواده‌اش را حرکت دهد و از آن معرکه بیرون بَرَد. یعنی: دریافت امداد الهی به معنای دست روی دست گذاشتن و کاری نکردن نیست. @Yekaye

. 3⃣ «فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ» در این عبارت هم تعبیر «أسرِ» دلالت بر سیر شبانه و مخفیانه دارد، و هم تعبیر «قطع» را برخی به معنای ظلمت دانسته‌اند، و هم خود تعبیر «لیل» حکایت از وضعیت تاریک و ظلمانی دارد. این اندازه اصرار بر وضعیت تاریک و ظلمانی چیست؟ 🍃الف. می خواند توصیه کنند کاملا مخفیانه از شهر بیرون روید. (موید این برداشت، مطلبی است که علی بن ابراهیم قمی در تفسیر خود آورده که در میان آن قوم مرد فهمیده‌ای بود و به آنان گفت: عذابی که حضرت لوط وعده می‌داد رسیده است. مواظب وی باشید و مگذارید که از میانتان خارج شود، چرا که مادامی که او در میان شما باشد عذاب نازل نخواهد شد. و بدین جهت کاملا خانه وی را محاصره کرده بودند و وی با یک امداد الهی خاص از منزل بیرون رفت.📚 تفسير القمي، ج1، ص336) 🍃ب. در عین حال چه‌بسا می‌خواهد به نحو استعاره‌ای اشاره کند که چه اندازه ظلمت آن شهر را فراگرفته بوده است، که حرکت وی در چنین ظلمات تودرتویی باید انجام شود. 🍃ج. ... @Yekaye

. 4⃣ «فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ» مؤمن چنان سرعت عمل و آمادگى روحى دارد كه می‌تواند در مدّت زمان كوتاهى (يك شب)، با چابكى [همراه با خانواده‌اش] نقل و انتقال يابد. (تفسير نور، ج4، ص102) @Yekaye

. 5⃣«وَ لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلَّا امْرَأَتَكَ» نظام ارزشى بايد بر اساس ضوابط باشد، نه بر محور روابط. 📚(تفسير نور، ج4، ص102) @Yekaye

. 6⃣ «وَ لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلَّا امْرَأَتَكَ» حسابِ شخصيّتهاى مذهبى را از حساب خانواده و نزديكان آنها جدا كنيم؛ حتی فاميل پيامبر بودن، وسيله نجات نيست❗️ 📚(تفسير نور، ج4، ص102) @Yekaye

. 7⃣ «وَ لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلاَّ امْرَأَتَكَ» مقصود از این «التفات نکنید» چه بود؟ 🍃الف. هیچکس به پشت سرش نگاه نکند؛ گویی یک امر تعبدی‌ای بوده که آنان ملزم به رعایتش بوده‌اند. 📚(مجاهد، به نقل از مجمع البيان، ج5، ص280) 🍃ب. کنایه است از اینکه وقتی دارید همه چیزتان را می‌گذارید و می‌روید، کسی از شما دیگر التفات و توجهی به مال و اموالش که باقی می گذارد، نکند. 📚(جبائی، به نقل از مجمع البيان، ج5، ص280) در واقع، می خواهد بیاموزاند که براى انجام يك انقلاب و زير و رو كردن منطقهى فساد، به مسائل جزئى چون مال و اثاثيهى خود توجّه نكنيم. 📚(تفسير نور، ج4، ص102) 🍃ج. یعنی هیچکس از شما برجای نمانَد. 📚 (ابن‌عباس، ، به نقل از مجمع البيان، ج5، ص281) 🍃د. منظور این است که وقتی صدای شدید ناشی از نزول عذاب را شنیدید، کسی روی برنگردانَد. 📚(مجمع البيان، ج5، ص281) 🍃ه. .. @Yekaye

. 8⃣ «وَ لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلاَّ امْرَأَتَكَ إِنَّهُ مُصيبُها ما أَصابَهُمْ» در مورد زن حضرت لوط، صرفاً نفرمود که او هم به همان عذاب معذب می‌شود؛ بلکه ابتدا فرمود «و از شما هیچکس روی برنگرداند، جز زنت». با آوردن این تعبیر چه نکته‌ای را می‌خواهد گوشزد کند؟ 🍃الف. با این تعبیر هم می‌خواهد بیان کند که علت گرفتار عذاب شدنِ زن حضرت لوط ع این بود که به آن قوم التفات داشت (یعنی از حضرت لوط ع رویگردانده و به آن قوم رو کرده بود). در واقع، هم نشان دهد که زن حضرت لوط ع چنین نبود که عمل قوم لوط را انجام دهد (چون اگر چنین می‌بود، باید همانجا می‌ماند و اصلا استثنا نمی‌شد) و در عین حال نشان دهد که او به خاطر اینکه ذهن و دلش با قوم لوط همراه بود به عذابِ قوم لوط معذب شد. 💠ثمره #اجتماعی اگر کسی خودش به عمل لواط روی نیاورد، اما با کسانی که رفتارهای همجنس‌گرایانه انجام می دهند همدل باشد، در زمره آنان محسوب می‌شود؛ و اگر عذابی برای آن اهل لواط در کار باشد، دامن وی را هم خواهد گرفت. 🍃ب. نشان دهد اینکه حضرت لوط و برخی از اعضای خانواده‌اش از محدوده عذابی که نازل شد خارج شدند، از این باب بود که آنان دیگر التفاتی به قوم لوط نکردند و از مسیر حق به سمت آنان رویگردان نشدند. 🍃ج. ... #همجنسگرایی #لواط @Yekaye

. 9⃣ «إِنَّهُ مُصيبُها ما أَصابَهُمْ إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ أَ لَيْسَ الصُّبْحُ بِقَريبٍ» كارهاى خداوند بر اساس زمانبندى است؛ پس، در قهر خداوند عجله نكنيم. 📚(تفسير نور، ج4، ص102) در واقع، گاه با اینکه وضعیت به حدی رسیده است که نزول عذاب کاملا قطعی شده است، اما عذاب بلافاصله آغاز نمی‌شود! 💠ثمره #انسان‌شناسی در مورد وضعیت‌های نابسامان اجتماعی، گاه به دلایلی که بر ما معلوم نیست، واقعه‌ای از زمانی که در ظاهر باید رخ دهد به تاخیر می‌افتد. طبق روایات، حضرت لوط ع از جبرئیل درخواست می‌کند که در نزول عذاب عجله کند، اما وی پاسخ می‌دهد که وعده ما صبح است❗️ پس، با دیدن ناملایمات (حتی ناملایماتی که در بد بودن‌شان و ضرورت نزول عذاب الهی در این شرایط تردید نداریم) گمان نکنیم که کار انسان‌ها از دست خدا بیرون رفته ویا خداوند نمی‌خواهد کاری کند‼️ @Yekaye

. 🔟 «فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ» مقصود از «قطع»ی از شب چیست؟ 🍃الف. به معنای ظلمت شب است 📚(ابن‌عباس، به نقل از مجمع‌البیان، ج5، ص280)؛ یعنی در وقتی از شب که بشدت ظلمانی شده است. 🍃ب. به معنای پاره‌ای از شب است. 📚(قتاده، به نقل از مجمع‌البیان، ج5، ص280) 🍃ج. به معنای نیمه شب است. 📚(جبائی، به نقل از مجمع‌البیان، ج5، ص280) 🍃د. ... @Yekaye

869) 📖فَلَمَّا جاءَ أَمْرُنا جَعَلْنا عالِيَها سافِلَها وَ أَمْطَرْنا عَلَيْها حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ 📖 💢ترجمه پس هنگامی که امر ما آمد آن را زیر و رو کردیم و بر آن بارانی از سنگ‌هایی از سجّیلِ [= سنگ‌گِلِ] نضج‌یافته و درهم‌تنیده باریدیم. سوره هود (11) آیه 82 1397/10/24 7 جمادی‌الاولی 1440 @Yekaye

@Yekaye

🔹عالِيَها قبلا بیان شد که ماده «علو» در اصل به معنای بلندی و رفعت و عُلُوّ می‌باشد؛ و درباره کاربردهای قرآنی مختلف این واژه نیز توضیحاتی گذشت. 🔖جلسه ۵۱۸ http://yekaye.ir/al-ahzab-33-28/ @Yekaye

🔹سافِلَها ▪️ماده «سفل» برای اشاره به پایین و پست به کار می‌رود؛ و اغلب اهل لغت به بیان اینکه نقطه مقابل «علو» است بسنده نموده؛ و به کاربرد آن به صورت «سَفِلة» برای اشاره به افراد پست و دون اشاره کرده‌اند (که این کلمه «جمع» است؛ از این رو، نمی‌گویند فلانی سفله است؛ بلکه می‌گویند فلانی «مِن سَفِلة الناس» است. 📚(مثلا: معجم مقاييس اللغه، ج3، ص8) ▫️ و حداکثر اشاره کرده‌اند که این تقابل فقط بین «سُفْل» و «عُلُوّ» نیست؛ بلکه «سافل» هم در مقابل «عالی» (فَجَعَلْنا عالِيَها سافِلَها؛ حجر/ 74) به کار می‌رود و معنای افعل تفضیل آن هم به صورت مذکر «أَسْفَل» (در مقابل «أعلی»: وَ الرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنْكُمْ؛ أنفال/42؛ إِنَّ الْمُنافِقينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّار؛ نساء/145) و هم به صورت مونث «سُفلی» در مقابل «عُلیا» (وَ جَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلى؛ توبة/40) به کار رفته است. 📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص413). ▪️اما برخی با توجه به کلمات دیگری که برای معنای «پایین» در عربی رواج دارد (مانند «تحت» و «دون») توضیح داده‌اند که: ماده «سفل» ‌برای امری که متصل باشد به کار می‌رود، اما «تحت» (در مقابل «فوق») برای امر منفصل؛ و تفاوتش با «دون» در این است که «دون» در اصل برای اشاره به غیریت است که البته آن غیر با تسفّل و پایین بودن همراه است. 📚 (التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ج5، ص173) ▫️هرچند برخی توضیح داده‌اند که معنای محوری این ماده «تحت یا دونِ دیگری بودن و از این حیث متمایز شدن» است 📚(المعجم الإشتقاقي المؤصل لألفاظ القرآن الكريم، ج1، ص1027) ▪️و به نظر می‌رسد این ماده دارای بار ارزشی منفی هم می‌باشد؛ یعنی برای «پایین» بودنی به کار می‌رود که با نوعی تحقیر و کوچک شمردن همراه باشد. ▪️ضمنا با اینکه غالبا «سفل» در مقابل «علو» ، و «تحت» در مقابل «فوق» آمده است؛ اما به نظر نمی‌آید این دوگانه‌ها کاملا متمایز از هم باشند؛ چنانکه گاه «سفل» در مقابل «فوق» هم به کار رفته است: «إِذْ جاؤُكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ» (احزاب/10) 📿ماده «سفل» 10 بار در قرآن کریم به کار رفته است. @Yekaye

🔹سِجِّيلٍ ▪️اینکه اصل «سجّیل» از چه ماده‌ای است محل اختلاف است. یک احتمال قوی آن است که اصل این کلمه «سنگ-گِل» بوده که از زبان فارسی به عربی وارد، و بدین صورت تلفظ شده است 📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص398) ▫️بویژه که از ابوعبیده نقل شده که این را به معنای «سنگ سخت» دانسته و از فراء هم نقل شده که آن را به معنای گِل پخته شده (آجر) دانسته‌ است 📚(البحر المحيط، ج6، ص174) ▫️ و برخی افزوده‌اند که این کلمه با کلمه «سجّین» (كَلّا إِنَّ كِتابَ الفُجَّارِ لَفي سِجِّينٍ؛ وَ ما أَدْراكَ ما سِجِّينٌ؛ مطففین/7-8) هم‌معنی است و در زبان عربی اینکه حرف لام و نون به همدیگر تبدیل شود بسیار رایج است. 📚(مجمع البيان، ج5، ص278) ▫️ و این احتمال نزد برخی از مفسران بقدری غلبه دارد که حتی بر این باورند که کلمه «سجلّ» که به معنای «کتاب» می باشد (و مشتقات آن مانند اسجال به معنای ارسال؛ و ...) نیز از همین کلمه گرفته شده چون ابتدا نوشته‌ها روی سنگ نوشته می‌شد و به همین مناسبت از کلمه «سجّیل» کلمه «سجل» درست شد. 📚(الميزان، ج10، ص343) ▪️اما برخی در مقابل بشدت با این تحلیل که این کلمه، معرّب و وارد شده از زبان فارسی باشد، مخالفند؛ و آن را از ماده «سجل» می‌دانند. 📚(التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج5، ص58) ▪️درباره ماده «سجل» کلمه «السَّجْل» به معنای دلو بزرگ و تعبیر «سَجَلت الماءَ» برای ریختن آب بسیار معروف است؛ و در اغلب تحلیل‌ها از این کلمه شروع کرده‌اند: ▫️برخی اصل معنای این ماده را «ریختن چیزی بعد از پر شدن آن» می دانند؛ چنانکه نه‌تنها به دلو بزرگ، بلکه به پستان پر از شیر هم «سَجْل» گویند و خلیل «سِجل» را به معنای پر شدن دلو دانسته؛ و ظاهرا «سِجِلّ» (يَوْمَ نَطْوِي السَّماءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ؛ انبیاء/104) را هم بدین مناسبت کتاب گویند که نوشته‌ها و معانی در آن جمع شده‌اند [معانی در آن پر شده و با خواندن به دیگران سرازیر می‌شود] و آنگاه «سجّیل»‌ می تواند از هر یک از این دومعنا گرفته شده باشد؛ و هرچند «سجّیل» ‌را به معنای شدید هم دانسته‌اند. 📚(معجم المقاييس اللغة، ج3، ص136) ▫️برخی هم اصل معنای «سجل» را جمع کردن و گنجینه کردنی که به منظور ریختن و نشر دادن انجام شده باشد، دانسته‌اند؛ و کاربردهای مختلفش را به همین معنا برگردانده‌اند؛ و آنگاه «سجّیل» برگرفته از همین ماده در وزن فِعّیل دانسته‌اند و گفته‌اند که صیغه مبالغه است (شبیه صدّیق و شرّیر) که دلالت دارد بر چیزی که اجزایش جمع شده و شدت یافته و برای پرتاب شدن آماده گردیده است؛ و اینکه در آیه «وَ أَمْطَرْنا عَلَيْها حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ» (هود/82) با تعبیر «منضود» توصیف شده، موید همین نکته دانسته‌اند؛ و «سِجِلّ» را هم بر وزن «فِعِلّ» (شبیه فلزّ) دال بر مبالغه و شدت دانسته‌اند که نوشته‌ای است که همه چیز در آن جمع شده است. 📚(التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج5، ص57-58) ▫️و این احتمال هم مطرح شده که سنگی بوده که در آن می نوشته‌اند و بتدریج هر وسیله‌ای که در آن نوشته می‌شد را «سِجِلّ» نامیدند. 📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص398) ▪️البته درباره ریشه معنایی «سجیل» احتمالات دیگری هم مطرح شده است: از جمله اینکه 🔸مشتق از «أسجل» به معنای اعطا کردن است، از این باب که همچون بارانی بوده که یکدفعه اعطاء و سرازیر می‌شود؛ 🔸یا اینکه «از سجل» به معنای دلو بزرگ گرفته شده از این جهت که همانند دلو یکدفعه رها شده است؛ 🔸و یا از «سجِل»‌ به معنای کتاب و نوشته است؛ و مقصود آن است که خداوند بر آنان مکتوب و مقدر فرمود عذاب را 📚(مجمع البيان، ج5، ص278) 📿با توجه به اختلافی که درباره ماده این کلمه وجود دارد اشاره می‌کنیم که کلمه «سجّیل» سه بار، و کلمه «سِجِلّ» یکبار و کلمه «سِجّین» دوبار در قرآن کریم به کار رفته است. (البته درباره «سجّین» یک احتمال قوی آن است که از ماده «سجن» باشد که البته ماده «سجن» در 10 مورد دیگر هم در قرآن به کار رفته است.) @Yekaye

🔹مَنْضُودٍ ▪️ماده «نضد» در اصل دلالت دارد بر انضمام چیزی به چیز دیگر به نحو کاملا چسبیده و در کنار هم، خواه روی هم باشد یا در کنار هم 📚(معجم المقاييس اللغة، ج5، ص439) ▫️به تعبیر دیگر، ضمیمه و به هم ملحق کردن بین اجزای یک چیز ویا اشیای مختلف به نحوی که شبیه یک چیز واحد به نظر برسد. 📚(التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج12، ص153) ▪️«النَّضَد» به تختی گویند که کالاها را روی آن قرار می دهند و احتمالا تعبیر «طلع نضید» [شکوفه‌های به‌هم‌پیوسته یا خوشههاى روى هم چيده] از این کلمه استعاره گرفته شده است ▫️ویا «وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ» [موزِ روی هم چیده شده] (واقعة/29) از باب تشبیه به ابر متراکم است 📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص810) 📿ماده «نضد» 3 بار در قرآن کریم به کار رفته است. @Yekaye

☀️1) در بحث از آیه قبل روایتی از امام صادق ع گذشت (حدیث2). 🔖https://eitaa.com/yekaye/4084 در ادامه‌اش فرمودند: و حضرت لوط ع از آن شهرها بیرون آمد؛ و آنگاه جبرئیل امین بالهای غضب را گستراند، و اسرافیل جوانب آن شهرها را گرد آورد؛ و دردائیل بال [قدرات]ش را در انتهای سرزمین هفتم قرار داد و عزرائیل هم برای قبض روح آنان در زبانه‌هایی از آتش آماده شد. چون سپیده فجر دمید، جبرئیل با صدای بلندی فریاد برآورد: چه بد است صبحِ جماعتِ کفرپیشگان! و میکائیل از جانب دیگر فریاد برآورد: چه بد است صبحِ جماعتِ پرده‌دران! و اسرافیل از سمت سوم فریاد برآورد: چه بد است صبحِ جماعتِ بزهکاران! و دردائیل هم فریاد برآورد: چه بد است صبحِ جماعتِ گمراهان! و عزرائیل هم با شدت تمام فریاد برآورد: چه بد است صبحِ جماعتِ غفلت‌پیشگان! پس جبرئیل امین – همان که به طاووس ملائکه مشهور است، گردنبندی از نور بر گردن دارد و قدرتمند است – آن هفت شهر را از آخر، و از انتهای پست‌ترین سرزمین هفتم، به جناح غضب خویش برکَند؛ چنانکه آب سیاهی برآمد؛ پس به کوهها و دشتها و درختان و خانه‌ها و غرفه‌ها و رودها و مزارعه‌ها و مرتع‌ها پرداخت تا اینکه همه را زیر و رو کرد؛ تا جایی که آسمانیان فریاد آنان را شنیدند و گفتند: اینان چه کسانی‌اند که مورد غضب قرار گرفته‌اند؟ و پاسخ آمد: اینان قوم لوط‌اند. و اینان همچنان در بر جناح [قدرت] جبرئیل بودند و همچون برگی در تندبادی شدید این سو و آن سو می‌شدند، در انتظار اینکه چه زمان فرمان سررسد؛ پس ندا داده شد: آن شهرها را درهم کن؛ پس جبرئیل امین «آن را زیر و رو کرد» و این است مراد از آن سخن خداوند متعال که فرمود: «و شهرهاى واژگون شده را كه به رو درافكند؛ پس آن شهرها را پوشانيد آنچه پوشانيد» (نجم/52-53) که یعنی [پوشانیده شد] از سنگهایی که توسط فرشتگان بر آنجا پرتاب گردید. خداوند متعال فرمود: «پس هنگامی که امر ما آمد» یعنی عذاب ما «آن را زیر و رو کردیم و بر آن باریدیم بارانی از سنگ‌هایی از سجّیلِ [= سنگ‌گِلِ] منضود.» یعنی پشت سر هم؛ و بر هر سنگی اسم صاحبش بود [ظاهراً اشاره به ابتدای آیه بعد است که می‌فرماید: این سنگها نشان‌گذاری شده بودند]. حضرت فرمود: پس آن قوم از خواب بیدار شدند در حالی که در میان زمین و آسمان بودند؛ و آتش آنان را احاطه کرده بود و فرشتگان با سنگهایی که در آتش جهنم پخته [= آجر] شده بودند آنان را سنگ‌باران می‌کردند؛ پس چه بد بود صبح آن انذارداده‌شدگان! 📚تحفة الإخوان، ص48 (نسخه خطی، به نقل از البرهان في تفسير القرآن، ج4، ص319-321) قال: و خرج لوط (عليه السلام) من تلك المدائن و إذا بجبرئيل الأمين قد بسط جناح الغضب، و إسرافيل قد جمع أطراف المدائن، و دردائيل قد جعل جناحه تحت تخوم الأرض السابعة، و عزرائيل قد تهيأ لقبض أرواحهم في حراب النيران، حتى إذا برز عمود الصبح، صاح جبرئيل الأمين بأعلى صوته: يا بئس صباح قوم كافرين. و صاح ميكائيل من الجانب الثاني: يا بئس صباح قوم فاسقين. و صاح إسرافيل من الجانب الثالث: يا بئس صباح قوم مجرمين. و صاح دردائيل: يا بئس صباح قوم ضالين. و صاح عزرائيل بأعلى صوته: يا بئس صباح قوم غافلين. قال: فقلع جبرئيل الأمين- طاوس الملائكة المطوق بالنور، ذو القوة- تلك المدائن السبع عن آخرها، من تحت تخوم الأرض السابعة السفلى بجناح الغضب، حتى بلغ الماء الأسود، ثم رفعها بجبالها، و وديانها ، و أشجارها، و دورها، و غرفها، و أنهارها، و مزارعها، و مراعيها، حتى انتهى بها إلى البحر الأخضر الذي في الهواء، حتى سمع أهل السماء صياح صبيانهم، و نبيح كلابهم، و صقيع الديكة، فقالوا: من هؤلاء المغضوب عليهم؟ فقيل: هؤلاء قوم لوط (عليه السلام). و لم تزل كذلك على جناح جبرئيل، و هي ترتعد كأنها سعفة في ريح عاصف، تنتظر متى يؤمر بهم، فنودي: در القرى بعضها على بعض. فقلبها جبرئيل الأمين، و جعل «عاليها سافلها» فذلك معنى قوله تعالى: «وَ الْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوى؛ فَغَشَّاها ما غَشَّى» ، يعني مِن رمي الملائكة لهم بالحجارة من فوقهم. قال الله تعالى: فَلَمَّا جاءَ أَمْرُنا يعني عذابنا جَعَلْنا عالِيَها سافِلَها وَ أَمْطَرْنا عَلَيْها حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ يعني متتابع بعضه على بعض، و كل حجر عليه اسم صاحبه- قال- فاستيقظ القوم و إذا هم بالأرض تهوي بهم من الهواء، و النيران من تحتهم، و الملائكة تقذفهم بالحجارة و هي مطبوخة بنار جهنم، و هي عليهم كالمطر، فساء صباح المنذرين. @Yekaye

☀️2) از امام صادق ع روایت شده است که درباره آیه «پس هنگامی که امر ما آمد آن را زیر و رو کردیم و بر آن بارانی از سنگ‌هایی از سجّیلِ [= سنگ‌گِلِ] نضج‌یافته و درهم‌تنیده باریدیم» فرمودند: هیچ بنده‌ای نیست که از دنیا خارج شود و عمل قوم لوط را حلال و روا بشمرد مگر اینکه خداوند چنان سنگی را به کبد وی بزند که همان نهایتا باعث مرگ وی شود؛ ولی مردم آن را نمی‌بینند. 📚تفسير القمي، ج1، ص336 حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سُلَيْمَانَ الدَّيْلَمِيِّ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِهِ «وَ أَمْطَرْنا عَلَيْها حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ مُسَوَّمَةً» قَالَ: مَا مِنْ عَبْدٍ يَخْرُجُ مِنَ الدُّنْيَا يَسْتَحِلُّ عَمَلَ قَوْمِ لُوطٍ إِلَّا رَمَاهُ اللَّهُ كَبِدَهُ مِنْ تِلْكَ الْحِجَارَةِ تَكُونُ مَنِيَّتُهُ فِيهَا وَ لَكِنَّ الْخَلْقَ لَا يَرَوْنَهُ. ✅روایتی شبیه این روایت با اندکی تفاوت در کافی آمده است که ان شاء الله در بحث از آیه بعد خواهد آمد. @Yekaye

. 1⃣ «فَلَمَّا جاءَ أَمْرُنا جَعَلْنا عالِيَها سافِلَها» خداوند مدتها به بدکاران مهلت می‌دهد؛ اما گاه بقدری بدی در جامعه‌ای تثبیت می‌شود که جز برهم‌زدن آن جامعه از بیخ و بن، چاره‌ای نمی‌ماند. @Yekaye

. 2⃣«فَلَمَّا جاءَ أَمْرُنا جَعَلْنا عالِيَها سافِلَها» مقصود از تعبیر «عالیِ آن را سافلِ آن قرار دادیم» چیست؟ 🍃الف. همین تعبیر زیر و رو کردن؛ یعنی وقتی خدا بخواهد عذاب کند، شهری [یا شهرهایی] را زیر و رو می‌کند و هیچکس را یارای مقاومت نیست. 🍃ب. كيفر كسانى كه فطرت انسانى را واژگون مىكنند آن است كه شهر بر سرشان واژگون شود. 📚(تفسير نور، ج4، ص104) 🍃ج. یعنی کسانی که در ظاهر علو و برتری‌ای داشتند اسفل و حقیر و پست شدند و بالعکس؛ یعنی آن مردمانی که قدرتمند بودند به زیر کشیده شدند. 🍃د. شدت عذاب و درهم‌ریختن شهر به حدی بود که مناطق مرتفع (کوهها و تپه‌ها) به مناطق زیردست (دره‌ها و ...) تبدیل شد. 🍃ه. ... @Yekaye