یک آیه در روز
868) 📖 قالُوا يا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِن
.
6⃣ «وَ لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلَّا امْرَأَتَكَ»
حسابِ شخصيّتهاى مذهبى را از حساب خانواده و نزديكان آنها جدا كنيم؛
حتی فاميل پيامبر بودن، وسيله نجات نيست❗️
📚(تفسير نور، ج4، ص102)
@Yekaye
یک آیه در روز
868) 📖 قالُوا يا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِن
.
7⃣ «وَ لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلاَّ امْرَأَتَكَ»
مقصود از این «التفات نکنید» چه بود؟
🍃الف. هیچکس به پشت سرش نگاه نکند؛ گویی یک امر تعبدیای بوده که آنان ملزم به رعایتش بودهاند.
📚(مجاهد، به نقل از مجمع البيان، ج5، ص280)
🍃ب. کنایه است از اینکه وقتی دارید همه چیزتان را میگذارید و میروید، کسی از شما دیگر التفات و توجهی به مال و اموالش که باقی می گذارد، نکند. 📚(جبائی، به نقل از مجمع البيان، ج5، ص280)
در واقع، می خواهد بیاموزاند که براى انجام يك انقلاب و زير و رو كردن منطقهى فساد، به مسائل جزئى چون مال و اثاثيهى خود توجّه نكنيم.
📚(تفسير نور، ج4، ص102)
🍃ج. یعنی هیچکس از شما برجای نمانَد.
📚 (ابنعباس، ، به نقل از مجمع البيان، ج5، ص281)
🍃د. منظور این است که وقتی صدای شدید ناشی از نزول عذاب را شنیدید، کسی روی برنگردانَد.
📚(مجمع البيان، ج5، ص281)
🍃ه. ..
@Yekaye
یک آیه در روز
868) 📖 قالُوا يا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِن
.
8⃣ «وَ لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلاَّ امْرَأَتَكَ إِنَّهُ مُصيبُها ما أَصابَهُمْ»
در مورد زن حضرت لوط، صرفاً نفرمود که او هم به همان عذاب معذب میشود؛ بلکه ابتدا فرمود «و از شما هیچکس روی برنگرداند، جز زنت».
با آوردن این تعبیر چه نکتهای را میخواهد گوشزد کند؟
🍃الف. با این تعبیر هم میخواهد بیان کند که علت گرفتار عذاب شدنِ زن حضرت لوط ع این بود که به آن قوم التفات داشت (یعنی از حضرت لوط ع رویگردانده و به آن قوم رو کرده بود). در واقع، هم نشان دهد که زن حضرت لوط ع چنین نبود که عمل قوم لوط را انجام دهد (چون اگر چنین میبود، باید همانجا میماند و اصلا استثنا نمیشد) و در عین حال نشان دهد که او به خاطر اینکه ذهن و دلش با قوم لوط همراه بود به عذابِ قوم لوط معذب شد.
💠ثمره #اجتماعی
اگر کسی خودش به عمل لواط روی نیاورد، اما با کسانی که رفتارهای همجنسگرایانه انجام می دهند همدل باشد، در زمره آنان محسوب میشود؛ و اگر عذابی برای آن اهل لواط در کار باشد، دامن وی را هم خواهد گرفت.
🍃ب. نشان دهد اینکه حضرت لوط و برخی از اعضای خانوادهاش از محدوده عذابی که نازل شد خارج شدند، از این باب بود که آنان دیگر التفاتی به قوم لوط نکردند و از مسیر حق به سمت آنان رویگردان نشدند.
🍃ج. ...
#همجنسگرایی
#لواط
@Yekaye
یک آیه در روز
868) 📖 قالُوا يا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِن
.
9⃣ «إِنَّهُ مُصيبُها ما أَصابَهُمْ إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ أَ لَيْسَ الصُّبْحُ بِقَريبٍ»
كارهاى خداوند بر اساس زمانبندى است؛
پس،
در قهر خداوند عجله نكنيم.
📚(تفسير نور، ج4، ص102)
در واقع،
گاه با اینکه وضعیت به حدی رسیده است که نزول عذاب کاملا قطعی شده است، اما عذاب بلافاصله آغاز نمیشود!
💠ثمره #انسانشناسی
در مورد وضعیتهای نابسامان اجتماعی، گاه به دلایلی که بر ما معلوم نیست، واقعهای از زمانی که در ظاهر باید رخ دهد به تاخیر میافتد.
طبق روایات، حضرت لوط ع از جبرئیل درخواست میکند که در نزول عذاب عجله کند، اما وی پاسخ میدهد که وعده ما صبح است❗️
پس، با دیدن ناملایمات (حتی ناملایماتی که در بد بودنشان و ضرورت نزول عذاب الهی در این شرایط تردید نداریم) گمان نکنیم که کار انسانها از دست خدا بیرون رفته ویا خداوند نمیخواهد کاری کند‼️
@Yekaye
یک آیه در روز
868) 📖 قالُوا يا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِن
.
🔟 «فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ»
مقصود از «قطع»ی از شب چیست؟
🍃الف. به معنای ظلمت شب است
📚(ابنعباس، به نقل از مجمعالبیان، ج5، ص280)؛
یعنی در وقتی از شب که بشدت ظلمانی شده است.
🍃ب. به معنای پارهای از شب است.
📚(قتاده، به نقل از مجمعالبیان، ج5، ص280)
🍃ج. به معنای نیمه شب است.
📚(جبائی، به نقل از مجمعالبیان، ج5، ص280)
🍃د. ...
@Yekaye
869) 📖فَلَمَّا جاءَ أَمْرُنا جَعَلْنا عالِيَها سافِلَها وَ أَمْطَرْنا عَلَيْها حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ 📖
💢ترجمه
پس هنگامی که امر ما آمد آن را زیر و رو کردیم و بر آن بارانی از سنگهایی از سجّیلِ [= سنگگِلِ] نضجیافته و درهمتنیده باریدیم.
سوره هود (11) آیه 82
1397/10/24
7 جمادیالاولی 1440
@Yekaye
🔹عالِيَها
قبلا بیان شد که ماده «علو» در اصل به معنای بلندی و رفعت و عُلُوّ میباشد؛ و درباره کاربردهای قرآنی مختلف این واژه نیز توضیحاتی گذشت.
🔖جلسه ۵۱۸ http://yekaye.ir/al-ahzab-33-28/
@Yekaye
🔹سافِلَها
▪️ماده «سفل» برای اشاره به پایین و پست به کار میرود؛ و اغلب اهل لغت به بیان اینکه نقطه مقابل «علو» است بسنده نموده؛ و به کاربرد آن به صورت «سَفِلة» برای اشاره به افراد پست و دون اشاره کردهاند (که این کلمه «جمع» است؛ از این رو، نمیگویند فلانی سفله است؛ بلکه میگویند فلانی «مِن سَفِلة الناس» است.
📚(مثلا: معجم مقاييس اللغه، ج3، ص8)
▫️ و حداکثر اشاره کردهاند که این تقابل فقط بین «سُفْل» و «عُلُوّ» نیست؛ بلکه
«سافل» هم در مقابل «عالی» (فَجَعَلْنا عالِيَها سافِلَها؛ حجر/ 74) به کار میرود و
معنای افعل تفضیل آن هم به صورت مذکر «أَسْفَل» (در مقابل «أعلی»: وَ الرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنْكُمْ؛ أنفال/42؛ إِنَّ الْمُنافِقينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّار؛ نساء/145) و هم به صورت مونث «سُفلی» در مقابل «عُلیا» (وَ جَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلى؛ توبة/40) به کار رفته است.
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص413).
▪️اما برخی با توجه به کلمات دیگری که برای معنای «پایین» در عربی رواج دارد (مانند «تحت» و «دون») توضیح دادهاند که: ماده «سفل» برای امری که متصل باشد به کار میرود، اما «تحت» (در مقابل «فوق») برای امر منفصل؛ و تفاوتش با «دون» در این است که «دون» در اصل برای اشاره به غیریت است که البته آن غیر با تسفّل و پایین بودن همراه است.
📚 (التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ج5، ص173)
▫️هرچند برخی توضیح دادهاند که معنای محوری این ماده «تحت یا دونِ دیگری بودن و از این حیث متمایز شدن» است
📚(المعجم الإشتقاقي المؤصل لألفاظ القرآن الكريم، ج1، ص1027)
▪️و به نظر میرسد این ماده دارای بار ارزشی منفی هم میباشد؛ یعنی برای «پایین» بودنی به کار میرود که با نوعی تحقیر و کوچک شمردن همراه باشد.
▪️ضمنا با اینکه غالبا «سفل» در مقابل «علو» ، و «تحت» در مقابل «فوق» آمده است؛ اما به نظر نمیآید این دوگانهها کاملا متمایز از هم باشند؛ چنانکه گاه «سفل» در مقابل «فوق» هم به کار رفته است: «إِذْ جاؤُكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ» (احزاب/10)
📿ماده «سفل» 10 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
@Yekaye
🔹سِجِّيلٍ
▪️اینکه اصل «سجّیل» از چه مادهای است محل اختلاف است. یک احتمال قوی آن است که اصل این کلمه «سنگ-گِل» بوده که از زبان فارسی به عربی وارد، و بدین صورت تلفظ شده است
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص398)
▫️بویژه که از ابوعبیده نقل شده که این را به معنای «سنگ سخت» دانسته و از فراء هم نقل شده که آن را به معنای گِل پخته شده (آجر) دانسته است
📚(البحر المحيط، ج6، ص174)
▫️ و برخی افزودهاند که این کلمه با کلمه «سجّین» (كَلّا إِنَّ كِتابَ الفُجَّارِ لَفي سِجِّينٍ؛ وَ ما أَدْراكَ ما سِجِّينٌ؛ مطففین/7-8) هممعنی است و در زبان عربی اینکه حرف لام و نون به همدیگر تبدیل شود بسیار رایج است.
📚(مجمع البيان، ج5، ص278)
▫️ و این احتمال نزد برخی از مفسران بقدری غلبه دارد که حتی بر این باورند که کلمه «سجلّ» که به معنای «کتاب» می باشد (و مشتقات آن مانند اسجال به معنای ارسال؛ و ...) نیز از همین کلمه گرفته شده چون ابتدا نوشتهها روی سنگ نوشته میشد و به همین مناسبت از کلمه «سجّیل» کلمه «سجل» درست شد.
📚(الميزان، ج10، ص343)
▪️اما برخی در مقابل بشدت با این تحلیل که این کلمه، معرّب و وارد شده از زبان فارسی باشد، مخالفند؛ و آن را از ماده «سجل» میدانند.
📚(التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج5، ص58)
▪️درباره ماده «سجل» کلمه «السَّجْل» به معنای دلو بزرگ و تعبیر «سَجَلت الماءَ» برای ریختن آب بسیار معروف است؛ و در اغلب تحلیلها از این کلمه شروع کردهاند:
▫️برخی اصل معنای این ماده را «ریختن چیزی بعد از پر شدن آن» می دانند؛ چنانکه نهتنها به دلو بزرگ، بلکه به پستان پر از شیر هم «سَجْل» گویند و خلیل «سِجل» را به معنای پر شدن دلو دانسته؛ و ظاهرا «سِجِلّ» (يَوْمَ نَطْوِي السَّماءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ؛ انبیاء/104) را هم بدین مناسبت کتاب گویند که نوشتهها و معانی در آن جمع شدهاند [معانی در آن پر شده و با خواندن به دیگران سرازیر میشود] و آنگاه «سجّیل» می تواند از هر یک از این دومعنا گرفته شده باشد؛ و هرچند «سجّیل» را به معنای شدید هم دانستهاند.
📚(معجم المقاييس اللغة، ج3، ص136)
▫️برخی هم اصل معنای «سجل» را جمع کردن و گنجینه کردنی که به منظور ریختن و نشر دادن انجام شده باشد، دانستهاند؛ و کاربردهای مختلفش را به همین معنا برگرداندهاند؛ و آنگاه «سجّیل» برگرفته از همین ماده در وزن فِعّیل دانستهاند و گفتهاند که صیغه مبالغه است (شبیه صدّیق و شرّیر) که دلالت دارد بر چیزی که اجزایش جمع شده و شدت یافته و برای پرتاب شدن آماده گردیده است؛ و اینکه در آیه «وَ أَمْطَرْنا عَلَيْها حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ» (هود/82) با تعبیر «منضود» توصیف شده، موید همین نکته دانستهاند؛ و «سِجِلّ» را هم بر وزن «فِعِلّ» (شبیه فلزّ) دال بر مبالغه و شدت دانستهاند که نوشتهای است که همه چیز در آن جمع شده است.
📚(التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج5، ص57-58)
▫️و این احتمال هم مطرح شده که سنگی بوده که در آن می نوشتهاند و بتدریج هر وسیلهای که در آن نوشته میشد را «سِجِلّ» نامیدند.
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص398)
▪️البته درباره ریشه معنایی «سجیل» احتمالات دیگری هم مطرح شده است: از جمله اینکه
🔸مشتق از «أسجل» به معنای اعطا کردن است، از این باب که همچون بارانی بوده که یکدفعه اعطاء و سرازیر میشود؛
🔸یا اینکه «از سجل» به معنای دلو بزرگ گرفته شده از این جهت که همانند دلو یکدفعه رها شده است؛
🔸و یا از «سجِل» به معنای کتاب و نوشته است؛ و مقصود آن است که خداوند بر آنان مکتوب و مقدر فرمود عذاب را
📚(مجمع البيان، ج5، ص278)
📿با توجه به اختلافی که درباره ماده این کلمه وجود دارد اشاره میکنیم که کلمه «سجّیل» سه بار، و کلمه «سِجِلّ» یکبار و کلمه «سِجّین» دوبار در قرآن کریم به کار رفته است. (البته درباره «سجّین» یک احتمال قوی آن است که از ماده «سجن» باشد که البته ماده «سجن» در 10 مورد دیگر هم در قرآن به کار رفته است.)
@Yekaye