☀️20) الف. ابوعبیده حذاء می‌گوید: از امام صادق ع شنیدم که می‌فرمود: زراره و ابوبصیر و مححمد بن مسلم، از کسانی‌اند که خداوند متعال در موردشان فرمود «و سبقت‌گیرندگان، همان سبقت‌گیرندگان؛ آنان‌اند که مقربان‌اند» (واقعه/10-11). 📚رجال الكشی، ص136؛ روضة الواعظین، ج‏2، ص290؛ الرجال (لابن داود)، ص157 حَدَّثَنِی الْحُسَینُ بْنُ بُنْدَارَ الْقُمِّی، قَالَ حَدَّثَنِی سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِی خَلَفٍ الْقُمِّی، قَالَ حَدَّثَنَا عَلِی بْنُ سُلَیمَانَ بْنِ دَاوُدَ الرَّازِی، قَالَ حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی عُمَیرٍ، عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ، عَنْ أَبِی عُبَیدَةَ الْحَذَّاءِ، قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) یقُولُ: زُرَارَةُ وَ أَبُو بَصِیرٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ وَ بُرَیدٌ مِنَ الَّذِینَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ». ☀️ب. و سلیمان بن خالد هم می‌گوید: از امام صادق ع شنیدم که می‌فرمود: هیچکس یاد ما و احادیث پدرم [احادیث ما] را زنده نکرد مگر زراره و ابوبصیر لیث مرادی و محمد بن مسلم و برید بن معاویه عجلی؛ و اگر اینان نبودند کسی نبود که این را از عمق زمین بیرون کشد؛ اینان حافظ دین و امین پدرم در حلال و حرام خدا بودند؛ و اینان‌اند سبقت‌گیرندگان به سوی ما در دنیا و سبقت‌گیرندگان به سوی ما در آخرت. 📚رجال الكشی، ص136-137؛ روضة الواعظین، ج‏2، ص290 حَدَّثَنِي حَمْدَوَيْهِ، قَالَ حَدَّثَنِي يَعْقُوبُ بْنُ يَزِيدَ، عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ، عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ، عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ خَالِدٍ الْأَقْطَعِ، قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) يَقُولُ: مَا أَحَدٌ أَحْيَا ذِكْرَنَا وَ أَحَادِيثَ أَبِي (احادیثنا) إِلَّا زُرَارَةُ وَ أَبُو بَصِيرٍ لَيْثٌ الْمُرَادِيُ‏ وَ مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ وَ بُرَيْدُ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيُّ. وَ لَوْ لَا هَؤُلَاءِ مَا كَانَ أَحَدٌ يَسْتَنْبِطُ هَذَا، هَؤُلَاءِ حُفَّاظُ الدِّينِ وَ أُمَنَاءُ أَبِي (ع) عَلَى حَلَالِ اللَّهِ وَ حَرَامِهِ، وَ هُمُ السَّابِقُونَ إِلَيْنَا فِي الدُّنْيَا وَ السَّابِقُونَ إِلَيْنَا فِي الْآخِرَةِ. ☀️ ج. و داود بن سرحان هم می‌گوید: از امام صادق ع شنیدم که می‌فرمود: همانا من با برخی صحبت می‌کنم و حدیث می گویم و او را از جدال و مراء در دین خدا برحذر می‌دارم و از قیاس نهی می‌کنم، سپس از نزد من بیرون می‌رود و حدیث مرا بر غیر معنای اصلی‌اش به تاویل می‌برد. همانا به قومی را به پرداختن به علم کلام امر کردم و قومی را از این کار بازداشتم، اما هریک [این توصیه مرا] برای خویش تاویل کرد در حالی که در معصیت خدا و رسولش گام برمی‌داشت. اگر گوش می‌دادند و اطاعت می کردند نزد آنان اموری را ودیعه می‌گذاشتم که پدرم برای اصحابش به ودیعه می‌نهاد. همانا اصحاب پدرم زنده و مرده، زینت بودند؛ مقصودم زراره و محمد بن مسلم و نیز از جمله آنان است [ابوبصیر] لیث مرادی و برید عجلی؛ آنان‌اند که قیام کننده به قسط‌اند؛ آنان‌اند که گویندگان حقیقت‌اند؛ و آنان‌اند: سبقت‌گیرندگان، همان سبقت‌گیرندگان؛ آنان‌اند که مقربان‌اند» (واقعه/10-11). 📚رجال الكشی، ص170 و ص238-239 حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ قُولَوَیهِ، قَالَ حَدَّثَنِی سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْقُمِّی، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْمِسْمَعِی، عَنْ عَلِی بْنِ أَسْبَاطٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ، عَنْ دَاوُدَ بْنِ سِرْحَانَ، قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) یقُولُ: إِنِّی لَأُحَدِّثُ الرَّجُلَ بِالْحَدِیثِ وَ أَنْهَاهُ عَنِ الْجِدَالِ وَ الْمِرَاءِ فِی دِینِ اللَّهِ وَ أَنْهَاهُ عَنِ الْقِیاسِ، فَیخْرُجُ مِنْ عِنْدِی فَیتَأَوَّلُ حَدِیثِی عَلَی غَیرِ تَأْوِیلِهِ. إِنِّی أَمَرْتُ قَوْماً أَنْ یتَكَلَّمُوا وَ نَهَیتُ قَوْماً فَكُلٌّ تَأَوَّلَ لِنَفْسِهِ یرِیدُ الْمَعْصِیةَ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ. فَلَوْ سَمِعُوا وَ أَطَاعُوا لَأَوْدَعْتُهُمْ مَا أَوْدَعَ أَبِی أَصْحَابَهُ. إِنَّ أَصْحَابَ أَبِی كَانُوا زَیناً أَحْیاءً وَ أَمْوَاتاً؛ أَعْنِی زُرَارَةَ وَ مُحَمَدِ بْنَ مُسْلِمٍ وَ مِنْهُمْ لَیثٌ الْمُرَادِی وَ بُرَیدٌ الْعِجْلِی، هَؤُلَاءِ الْقَوَّامُونَ بِالْقِسْطِ هَؤُلَاءِ الْقَوَّالُونَ بِالصِّدْقِ وَ هَؤُلَاءِ «السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ». @yekaye

. 5️⃣«وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ» در نکات ادبی اشاره شد که به لحاظ نحوی، کلمه «السابقون» اول مبتداست؛ اما کلمه «السابقون» دوم را می‌توان صرفا تاکید کلمه قبل دانست (که خبر این مبتدا، آیه بعد است: یعنی مراد آیه این است: «سابقون، تاکید می کنم: ‌سابقون، آنان‌اند که مقرب‌اند»)، و می‌توان آن را خبر برای «السابقون» اول دانست، که در این صورت، چون «الـ» روی خبر آمده دلالت بر حصر (یا تاکید شدید) دارد. چنین تعبیری وجوه متعددی می‌تواند داشته باشد، از جمله: 🍃الف. مبتدا چنان مشهور و آشکار است که در مورد آن توضیحی نیاز نیست؛ یعنی سبقت‌گیرندگان، همان سبقت‌گیرندگان‌اند. غالبا مفسران مثال زده‌اند به این شعر که «أنا أبو النجم و شعری شعری» 📚(مفاتيح الغيب (فخر رازی)، ج‏29، ص389) اما شاید مثال بهتر آن این فراز از دعای امام سجاد ع باشد که به دعای ابوحمزه ثمالی معروف است: «كَيْفَ أَدْعُوكَ وَ أَنَا أَنَا وَ كَيْفَ لَا أَدْعُوكَ وَ أَنْتَ أَنْت‏» (که قریب به این مضمون از امیرالمومنین ع هم روایت شده است:‌ «إِلَهِي كَيْفَ أَدْعُوكَ وَ أَنَا أَنَا أَمْ كَيْفَ أَيْأَسُ مِنْكَ وَ أَنْتَ أَنْت»‏؛ البلد الأمين، ص316) ویا این فراز از ادعیه مسجد کوفه: «اللَّهُمَّ أَنْتَ أَنْتَ وَ أَنَا أَنَا، أَنْتَ الْعَوَّادُ بِالْمَغْفِرَةِ وَ أَنَا الْعَوَّادُ بِالذُّنُوبِ» 🍃ب. مبتدا چنان عظیم است که فوق آن است که هرگونه علم و احاطه وخبری در مورد او بتوان داد، چنانکه در مورد پادشاهی گفته شود: در مورد این پادشاه فقط همین را بگویم که او پادشاه است 📚 (مفاتيح الغيب، ج‏29، ص390 ) مثال بهتر این عبارت در دعای امام حسین ع در روز عرفه است که: «يَا سَيِّدِي وَ مَوْلَايَ اللَّهُمَّ أَنْتَ أَنْتَ انْقَطَعَ الرَّجَاءُ إِلَّا مِنْكَ» (كتاب المزار (للمفيد)، ص163) ویا در برخی ادعیه آمده است: «أَنِّي أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَكَ لَا شَرِيكَ لَكَ وَ ... أَنَّكَ أَنْتَ أَنْتَ، أَنْتَ اللَّهُ الْحَقُّ الْمُبِين‏» (تهذيب الأحكام، ج‏3، ص99)؛ یعنی همان که پیامبر اکرم ص فرمود «لَا أَبْلُغُ مَدْحَكَ وَ الثَّنَاءَ عَلَيْكَ؛ أَنْتَ كَمَا أَثْنَيْتَ عَلَى نَفْسِك‏» (الكافي، ج‏3، ص324) 🍃ج. می‌تواند دربردارنده این معنا باشد که سابقون در یک عرصه، همان سابقون در عرصه دیگرند، که آنگاه بر مصادیق متعددی می‌تواند تطبیق شود؛ مانند: 🌱ج.1. این سابقون که الان در این سوره می‌خواهیم مطرح کنیم، همان سابقونی‌اند که در آیات دیگر (مثلا در «فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَیراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ» فاطر/32) به اجمال نکاتی درباره‌شان گفته بودیم. 🌱ج.2. یکی ناظر به سبقت در دنیا و دیگری ناظر به سبقت در آخرت باشد؛ مثلا: کسانی که برای پیروی از پیامبرانی که امامان هدایتند سبقت گرفتند همان کسانی اند که برای رسیدن به ثواب جزیل الهی سبقت خواهند گرفت. 📚 (جبائی، به نقل از مجمع البیان، ج‏9، ص325) 🌱ج.3. یکی ناظر به سبقت در عمل و دیگری ناظر به سبقت در دریافت پاداش باشد؛ مثلا: کسانی که در اطاعت خدا سبقت گرفتند، همین‌هایند که برای رسیدن به رحمت خدا و رسیدن به خیر سبقت می‌گیرند 📚(به نقل از مجمع البیان، ج‏9، ص325). ✳️تبصره: برخی بین این دو قول اخیر این گونه جمع کرده‌اند که: این دو ناظر به دو دسته سبقتی است که خداوند مطرح کرده است: سابقون اول، آن سبقت به سوی کارهای خوب در دنیاست که فرمود: «فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَیراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ» (فاطر/32) ویا «وَ لِكُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّیها فَاسْتَبِقُوا الْخَیراتِ» (بقرة/148) ویا «أُولئِكَ یسارِعُونَ فِی الْخَیراتِ وَ هُمْ لَها سابِقُونَ» (مؤمنون/61) و سابقون دوم ثمره‌ای است که بر این عمل آنان در آخرت مترتب می‌شود، چنانکه فرمود «سابِقُوا إِلی‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ» (حدید/21) 📚(المیزان، ج‏19، ص116-117) @yekaye

ضمن تسلیت شهادت امام موسی بن جعفر علیهماالسلام، تقارن یاد ایشان با شروع سال جدید، وتقارن این دو با روز جمعه را به فال نیک می‌گیریم و از خداوند متعال خواهانیم که اکنون که با آمدن کرونا تاحدی از خواب غفلت بیدار شده و مرگ را جدی گرفته‌ایم، به حق باب الحوائج علیه‌السلام، با ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، سال جدید را سال برآورده شدن حاجت همگان بگرداند. @yekaye