یک آیه در روز
729) 🌺 إنَّ الَّذينَ يَتْلُونَ كِتابَ اللَّهِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُم
.
3️⃣ «وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِيَةً يَرْجُونَ تِجارَةً لَنْ تَبُورَ»
گمان نكنيد با انفاق، مال شما تمام مىشود؛ چرا که در معامله با خدا، حتّى يك درصد زيان نيست.
📚(تفسير نور، ج9، ص498)
💠 نکته #اقتصادی
مدار علم اقتصاد بر به رسمیت شناختن مالکیت خصوصی و افزایش داراییهای شخصی می گردد.
اما در منطق انسان خداباور، سود بردن در انفاق کردن و بخشیدن است نه در جمعآوری کردن و مال خود را افزودن.
هر مالی که در اینجا جمع کنیم، نهایتا برای وارث میماند و خودمان از آن بهرهای نخواهیم برد؛ اما هر مالی که در راه خدا بدهیم جاودانه نزد خدا برایمان میماند.
🔖(حدیث1)
✅ @Yekaye
یک آیه در روز
930) 📖 وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ الَّتي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِياماً وَ ارْزُقُوهُمْ
.
1️⃣ «وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ الَّتي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِياماً وَ ارْزُقُوهُمْ فيها وَ اكْسُوهُمْ ...»
در مورد افراد سفیه، اسلام اگرچه از ما میخواهد نیازهای متعارف آنان (خوراک و پوشاک و ....) را تامین کنیم؛ اما به ما دستور میدهد اموال را مستقیما در اختیارشان قرار ندهیم.
💠نکته تخصصی #اقتصادی
سفيه، از تصرّف در مال خود ممنوع است. (تفسير نور، ج2، ص244)
یعنی در اسلام، صرف مالکیت، استفاده از مایملک را مجاز نمیکند.
نحوه مصرف، محل مصرف، خود مالک، و ... هم باید از شروطی برخوردار باشند تا استفاده مجاز شود.
این آیه میفرماید یکی از شروطی که برای مجاز شدن استفاده از اموال، ضرورت دارد، این است که به رشد و بلوغ اقتصادی رسیده باشد.
🤔در واقع، مال و ثروت در هر جا که باشد، اولا و بالذات مِلک خداست؛ و اوست که آن را مایه قوام و معیشت جوامع بشری قرار داده است؛ به همین جهت افراد مجاز نیستند که هرگونه دلشان خواست از مالی که فعلا مالکیتش در اختیار انان قرار گرفته، استفاده کنند (الميزان، ج4، ص171)
و خداوند در موارد متعدد همگان را به حفظ اموال و اینکه با اسراف و تبذیر آن را در معرض نابودی قرار ندهند، توصیه کرده، و مثلا فرموده «وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذِيراً إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ» (إسراء/26-27) «وَ لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى عُنُقِكَ وَ لا تَبْسُطْها كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً» (إسراء/29) و «وَ الَّذِينَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَ لَمْ يَقْتُرُوا» (فرقان/67) مفاتيح الغيب، ج9، ص496)
@yekaye
یک آیه در روز
930) 📖 وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ الَّتي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِياماً وَ ارْزُقُوهُمْ
.
9️⃣ «وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ الَّتي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِياماً وَ ارْزُقُوهُمْ فيها وَ اكْسُوهُمْ»
چرا فرمود «ارْزُقُوهُمْ فيها» و نفرمود «منها»؟
🍃الف. اگر میگفت «منها» معنایش این بود که روزی آنان را از اصل دارایی آنان بدهید، و در نتیجه دارایی آنها بتدریج مصرف میشد و وقتی به سن رشد میرسیدند دیگر سرمایهای برایشان نمیماند. اما با تعبیر «فیها» میخواهد بفرماید که در آن اموال تجارت و کسب و کار انجام شود؛ و از ثمرات و سود آن، مخارج آنان را تامین کنید؛ نه از اصل مال.
📚(مفاتيح الغيب، ج9، ص496)
💠نگاهی #اقتصادی در اسلام
سرمايه نبايد راكد بماند؛ حتی اموال يتيمان و سفيهان هم، بايد در مدار توليد و سوددهى قرار گيرد و از درآمدش زندگى آنان بچرخد، نه از اصل مال.
📚(تفسير نور، ج2، ص244)
🍃ب. ...
@yekaye
یک آیه در روز
947) 📖 وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَكانَ زَوْجٍ وَ آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا ت
.
5️⃣ «و إن ... آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً»
اگر شخصی بر اساس قراردادی شرعی [مهریه] به همسرش مال فراوانی داده باشید، حق ندارد چیزی از آن را باز ستاند!
💠نکته تخصصی #اقتصادی
مالكيّت انسان در صورت قوانين الهى محدوديّت ندارد؛
و اگر شخصى به حقّ [یعنی از راههای مشروع و قانونی] مالك شد، نمىتوان مالش را اگرچه زياد باشد از او گرفت.
📚(تفسير نور، ج2، ص262)
@yekaye
یک آیه در روز
957) 📖 یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَینَكُمْ بِالْباطِلِ إِلاَّ أَنْ تَكُو
.
3️⃣ «لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَینَكُمْ بِالْباطِلِ إِلاَّ أَنْ تَكُونَ تِجارَةً عَنْ تَراضٍ مِنْكُمْ»
نقطه مقابل خوردن مال بالباطل، تجارت (هرگونه معامله) همراه با رضایت طرفین معرفی شده است.
از طرفی معروفترین مصادیق خوردن مال به باطل در روایات، #قمار و #ربا معرفی شده است؛ دو معاملهای که صریحا در قرآن کریم باطل شمرده شدهاند.
💠نکته تخصصی #اقتصادی
غالبا هم در قمار و هم در ربا نوعی رضایت مشاهده میشود:
یعنی
🔻 هم کسی که مجبور میشود پولی را از طریق ربا بگیرد عملا رضایت داده که پول بیشتری به ازای پول فعلیاش بدهد؛
🔻و هم کسی که قمار میکند عملا پذیرفته که در صورت باخت اموالش را بدهد؛
🤔اما همین که این دو را در مقابل هم قرار داد بخوبی نشان میدهد که هرگونه رضایتی در معاملات مصحح معامله نیست؛
وضعیتی که شخص از روی اضطرار (مثل ربا) و یا حماقت و منفعتطلبی غیرمنطقی (مثل قمار) بدان رضایت دهد، طبق این آیه مصداق رضایتی که موجب صحیح شدن معامله میشود نخواهد بود.
@yekaye
یک آیه در روز
960) 📖 وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا ا
.
6️⃣ «لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ»
انسان، تنها مالك بخشى از دست رنج خود است. بخش ديگر سهم فقرا و حكومت اسلامى است. (تفسير نور، ج2، ص280)
📖نکته تفسیری
این برداشت مبتنی بر این است که حرف «مِن» من تبعیضیه باشد، و مفهوم مخالف را هم بپذیریم؛ آنگاه تعبیر «نصیب من ما کسبوا: بهرهای از آنچه کسب کردهاند» دلالت دارد که چه زن و چه مرد، صاحب تمام آنچه خودش به دست آورده نیست؛ بلکه صرفا بهرهای از آنچه به دست آورده از آن اوست.
💠بحث تخصصی #اقتصادی:
فلسفه واجبات مالی
در واقع،
چهبسا این آیه به نحو غیرمستقیم اشاره دارد به فلسفه برخی از واجبات مالی که بهنوعی حق الله محسوب میشود (مانند خمس و زکات)؛ و میفرماید که گمان نکنید چون با زحمت خودتان مالی به دست آوردید تمام آن کاملا در اختیار شماست و اگر واجبات مالیای بر دوش شما نهاده شده شما بر خدا منت دارید! چرا که در آنچه انسان کسب میکند علاوه بر اینکه هزاران عوامل طبیعی و ... در کارند که اگر آنها نباشند ذرهای از تلاش انسان به ثمر نمیرسد، خود فکر و قدرت وی بر انجام کار نیز از افاضه الهی است.
@yekaye