@yekaye

🔹 سَدًّا قبلا بیان شد که ▪️ماده «سدد» در اصل به معنای بستن و رخنه‌ای را پوشاندن است و به هر چیزی که فاصله و مانع بین دو چیز قرار گیرد «سدّ» گویند. ▪️همچنین اشاره شد که کلمه «سدّ« هم به صورت «سَدّ» تلفظ شده و هم به صورت «سُدّ»، ▫️برخی (کسائی) گفته‌اند که دو لهجه است و معنایش تفاوت ندارد؛ ▫️برخی (عكرمة و أبوعمرو بن العلاء و أبوعبيده) گفته‌اند: موانعی که بشر ساخته (مصنوعی است) «سَدّ» و موانع طبیعی خداوند ایجاد فرموده «سُدّ» است؛ برخی بالعکس این را گفته‌اند؛ ▫️برخی (خلیل و سیبویه و ابوعلی) هم گفته‌اند «سَدّ» مصدر است؛ اما «سُدّ» به معنای اسم مفعول (= مسدود) است؛ ▫️برخی (ابن‌ابی ‌اسحاق) هم گفته‌اند موانعی که با چشم دیده نمی‌شود «سَدّ» و موانعی که با چشم دیده می‌شود «سُدّ» نامیده می‌شود! 🔖جلسه 675 http://yekaye.ir/al-kahf-18-93/ 📖اختلاف قرائت ▫️در قرائت اغلب اهل کوفه (حمزه، کسائی، و روایت حفص از عاصم) نیز در قرائت خلف (از قراء عشر) و حسن و اعمش (از قراء اربعه عشر) و قرائات غیرمشهوری مانند قرائت عبدالله و عکرمه و نخعی و ابن‌وثاب و طلحه به صورت «سَدًّا» قرائت شده است؛ ▫️اما در اغلب قرائتها بویژه در قرائت اهل مکه (ابن کثیر) و مدینه (نافع) و بصره (ابوعمرو) و شام (ابن‌عامر) و روایت شعبه از عاصم (از قراء کوفه) به صورت «سُدًّا» قرائت شده است؛ 📚(مجمع البيان، ج6، ص759 ؛ الکامل المفصل فی القرائات الاربعه عشر، ص440 ؛ البحر المحيط، ج9، ص51 ) @yekaye

🔹فَأَغْشَيْناهُمْ قبلا بیان شد که ▪️ماده «غشی» [یا «غشو»] به معنای پوشش (غطاء) می باشد. و قیامت را از این جهت «غاشیه» گفته‌اند که ترس و فزع حاصل از آن هم را در برمی‌گیرد. ▪️در تفاوت «غشاوة» با «غطاء» گفته‌اند که «غشاء» امر رقیقی است که به خاطر رقیق بودنش بیننده غالبا متوجه اینکه جلوی چشمش را گرفته نمی‌شود و غالبا از جنس خود شیء است؛ اما «غطاء» پوشش ضخیمی است که شخص کاملا متوجه مانع بودنش می‌شود. ▫️همچنین توضیح داده‌اند که چون این پوشش حالت احاطه بر شیء و بنوعی نفوذ و حلول در شیء مورد نظر می‌کند، تاکید آن بر پوشاندن و مخفی کردن از کلمات «ستر» و «غطاء» بیشتر است و به همین جهت است که فراگیری روز قیامت را با این کلمه به کار برده‌اند. 🔖جلسه 158 http://yekaye.ir/al-jathiyah-045-23/ 📖اختلاف قرائت ▫️در قرائت حسن (از قراء اربعه عشر) و برخی از قرائتهای کمتر مشهور مانند قرائت ابن عباس و عكرمة و ابن يعمر و نخعي و عمر بن عبد العزيز و ابورجاء و زید بن علی و یزید بربری و یزید بن مهلب و ابوحنیفه و ابن‌مقسم، این کلمه به صورت «فَأَعْشَيْناهُمْ» (یعنی حرف ع به جای غ) قرائت شده است که ماده «عشی» (همخانواده کلمه «عشاء») به معنای ضعف بصر می‌باشد، یعنی مانعی در برابر دیدگانشان قرار دادیم که توان دید آنها را کم کردیم و به همین جهت نمی‌بینند. 📚مجمع البيان، ج8، ص648-649 ؛ الکامل المفصل فی القرائات الاربعه عشر، ص440 ؛ البحر المحيط، ج9، ص51 @yekaye

🔹لا يُبْصِرُونَ درباره ماده «بصر» قبلا بیان شد که ▪️برخی گفته‌اند به معنای «چشم» ویا «قوه بینایی» است؛ و ▪️برخی گفته‌اند به معنای «علم به چیزی» است؛ و ▪️برخی هم این گونه بین این سخنان جمع کرده‌اند که: به معنای «علمی است که با نظر کردن (خواه نظر کردن [ظاهری] چشم و خواه نظر کردن [باطنی] قلب) حاصل می‌شود»، علمی که مثل دیدن، کاملا آشکار است. ▫️همچنین در تفاوت «بصر» با «عین» (= چشم) گفته‌اند «چشم، ابزار دیدن است؛ اما بصر، اسم برای خود دیدن است؛ لذا به کسی نابیناست می‌گویند: «عین» او کور (عمیاء) است، نه اینکه «بصر» او کور است. ▫️جمع «بَصَر»، «أبصار» است؛ و جمع «بصیرت»، «بصائر»؛ و هردو در قرآن کریم آمده است: (لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ؛ انعام/۱۰۳) و (قَدْ جاءَكُمْ بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُم؛ انعام/۱۰۴) 🔖جلسه ۹۱ http://yekaye.ir/yusuf-012-108/ @yekaye

✳️ #شان_نزول ✳️ در بسیاری از نقل‌ها شأن نزول این آیه را آن زمانی دانسته‌اند که قریش درب خانه پیامبر جمع شدند که ایشان را شبانه به شهادت برسانند و حضرت علی ع در بستر پیامبر ص خوابیدند و روایت کرده‌اند که وقتی پیامبر ص از خانه بیرون آمد مشتی خاک بر روی محاصره کنندگان پاشید و این آیه را خواند و آنان نیز ایشان را ندیدند. 📚(تفسير القمي، ج1، ص275-276 ؛ مجمع البيان، ج8، ص650 ؛ مناقب آل أبي طالب ع، ج1، ص75-76 و 183؛ قصص الأنبياء (للراوندي)، ص336؛ الخرائج و الجرائح، ج1، ص144؛ الأمالي (للطوسي)، ص446 و ...) که متن کاملی از گزارش این واقعه را می‌توانید در 📚 شواهد التنزيل لقواعد التفضيل (ج1، ص279-282) مطالعه فرمایید. 🔹البته با توجه به برخی عبارات این روایت‌ها بعید نیست که قرائت حضرت در آن موقعیت، نه از باب شأن نزول، بلکه از باب قرائت این آیه در موقعیت متناسب بوده باشد؛ بویژه که در برخی نقل‌های دیگر این آیه را مربوط به جریانی که ابوجهل متعرض پیامبر شد (شأن نزولی که در آیه قبل گذشت) دانسته‌اند 📚(مثلا تفسير القمي، ج2، ص212 ؛ مجمع البيان، ج8، ص652 ؛ إعلام الورى بأعلام الهدى، ص30 ) 🔹و موید دیگر اینکه در برخی از نقل ها آمده است که امیرالمومنین ع نیز این آیه را در ضمن دعایی در همان شبی که در بستر پیامبر خوابیدند خواندند 📚(مصباح المتهجد، ج1، ص92) ✅ متن تمامی روایات فوق در فضای وب قرار داده شده است: 🔖http://yekaye.ir/ya-seen-36-9/ @yekaye

☀️1) یهودی‌ای بعد از رحلت پیامبر ص بر اصحاب پیامبر ص وارد شد و اعتراض کرد که چرا شما همه فضیلتها را به پیامبر خودتان نسبت می‌دهید و شروع کرد به برشمردن فضایل پیامبران گذشته و امیرالمومنین ع در پاسخ او نشان داد که نه‌تنها پیامبر اکرم همه آن فضایل را دارست، بلکه فضیلتهای اختصاصی هم دارد. فرازهایی از این روایت در 🔖جلسه۱۷۰، حدیث۱ http://yekaye.ir/ya-seen-036-79/ و 🔖جلسه۴۲۶ حدیث۴ http://yekaye.ir/al-ahzab-33-7/ و 🔖جلسه ۴۲۸، حدیث۲ http://yekaye.ir/al-ahzab-33-9/ و فراز پایانی‌اش در 🔖جلسه 470 حدیث1 http://yekaye.ir/al-qalam-68-4/ گذشت. در فرازی دیگر از آن حدیث آمده است: یهودی گفت: حضرت ابراهیم ع در برابر نمرود با حجاب‌های سه‌گانه محجوب شد و در امان ماند. حضرت علی ع پاسخ داد: و حضرت محمد ص نیز در برابر کسانی که قصد کشتنش را داشتند با حجاب‌های پنجگانه محجوب شد و در امان ماند؛ سه‌تای آن به ازای سه‌تا؛ و او دوتا هم اضافه داشت: خداوند عز وجل در حالی که وضع و حال حضرت محمد ص را توصیف می‌کرد فرمود «و در پیش رویشان مانعی نهاده‌ایم»، این حجاب اول؛ «و از پشت سرشان هم مانعی» و این حجاب دوم، «پس آنان را پوشانده‌ایم، پس آنان نمی‌بینند» (یس/9) و این حجاب سوم؛ سپس فرمود «و چون قرآن بخوانى، ميان تو و كسانى كه به آخرت ايمان ندارند پردهاى پوشيده قرار مىدهيم» (اسراء/45) و این حجاب چهارم؛ و «[آن غل و زنجیرها] تا به چانه‌هاست، پس آنان سر بالا نگهداشته‌شدگان‌اند.» (یس/8). و این هم حجاب‌های پنجگانه. 📚الإحتجاج (للطبرسي)، ج1، ص211 رُوِيَ عَنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ ع عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ: إِنَّ يَهُودِيّاً مِنْ يَهُودِ الشَّامِ وَ أَحْبَارِهِمْ كَانَ قَدْ قَرَأَ التَّوْرَاةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ الزَّبُورَ وَ صُحُفَ الْأَنْبِيَاءِ ع وَ عَرَفَ دَلَائِلَهُمْ جَاءَ إِلَى مَجْلِسٍ فِيهِ أَصْحَابُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ فِيهِمْ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ ابْنُ عَبَّاسٍ وَ ابْنُ مَسْعُودٍ وَ أَبُو سَعِيدٍ الْجُهَنِيُ فَقَالَ يَا أُمَّةَ مُحَمَّدٍ مَا تَرَكْتُمْ لِنَبِيٍّ دَرَجَةً وَ لَا لِمُرْسَلٍ فَضِيلَةً إِلَّا أَنْحَلْتُمُوهَا نَبِيَّكُمْ فَهَلْ تُجِيبُونِّي عَمَّا أَسْأَلُكُمْ عَنْهُ؟ فَكَاعَ الْقَوْمُ عَنْهُ فَقَالَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع نَعَمْ مَا أَعْطَى اللَّهُ نَبِيّاً دَرَجَةً وَ لَا مُرْسَلًا فَضِيلَةً إِلَّا وَ قَدْ جَمَعَهَا لِمُحَمَّدٍ ص وَ زَادَ مُحَمَّداً عَلَى الْأَنْبِيَاءِ أَضْعَافاً مُضَاعَفَةً فَقَالَ لَهُ الْيَهُودِيُّ فَهَلْ أَنْتَ مُجِيبِي؟ قَالَ لَهُ نَعَمْ سَأَذْكُرُ لَكَ الْيَوْمَ مِنْ فَضَائِلِ رَسُولِ اللَّهِ ص مَا يُقِرُّ اللَّهُ بِهِ عَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ يَكُونُ فِيهِ إِزَالَةٌ لِشَكِّ الشَّاكِّينَ فِي فَضَائِلِهِ ص إِنَّهُ كَانَ إِذَا ذَكَرَ لِنَفْسِهِ فَضِيلَةً قَالَ وَ لَا فَخْرَ وَ أَنَا أَذْكُرُ لَكَ فَضَائِلَهُ غَيْرَ مُزْرٍ بِالْأَنْبِيَاءِ وَ لَا مُنْتَقِصٍ لَهُمْ وَ لَكِنْ شُكْراً لِلَّهِ عَلَى مَا أَعْطَى مُحَمَّداً ص مِثْلَ مَا أَعْطَاهُمْ وَ مَا زَادَهُ اللَّهُ وَ مَا فَضَّلَهُ عَلَيْهِمْ قَالَ لَهُ الْيَهُودِيُّ إِنِّي أَسْأَلُكَ فَأَعِدَّ لَهُ جَوَاباً قَالَ لَهُ عَلِيٌّ ع هَاتِ قَالَ الْيَهُودِيُّ... قَالَ لَهُ الْيَهُودِيُّ فَإِنَّ إِبْرَاهِيمَ ع حُجِبَ عَنْ نُمْرُودَ بِحُجُبٍ ثَلَاثٍ قَالَ عَلِيٌّ ع لَقَدْ كَانَ كَذَلِكَ وَ مُحَمَّدٌ ص حُجِبَ عَمَّنْ أَرَادَ قَتْلَهُ بِحُجُبٍ خَمْسٍ فَثَلَاثَةٌ بِثَلَاثَةٍ وَ اثْنَانِ فَضْلٌ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ يَصِفُ أَمْرَ مُحَمَّدٍ ص «وَ جَعَلْنا مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا» فَهَذَا الْحِجَابُ الْأَوَّلُ «وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا» فَهَذَا الْحِجَابُ الثَّانِي «فَأَغْشَيْناهُمْ فَهُمْ لا يُبْصِرُونَ» فَهَذَا الْحِجَابُ الثَّالِثُ ثُمَّ قَالَ «إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجاباً مَسْتُوراً» فَهَذَا الْحِجَابُ الرَّابِعُ ثُمَّ قَالَ «فَهِيَ إِلَى الْأَذْقانِ فَهُمْ مُقْمَحُونَ» فَهَذِهِ حُجُبُ خَمْس. ... @yekAaye

☀️ 2) در حدیث2 از آیه قبل ، روایتی از امام صادق ع گذشت که عدم ایمان را به عدم ایمان به ولایت امیرالمومنین ع و ائمه پس از ایشان تطبیق می‌فرمود و آیه قبل را عذاب آنان. 🔖https://eitaa.com/yekaye/1088 در ادامه آن روایت آمده است: سپس فرمودند «و در پیش رویشان مانعی نهاده‌ایم، و از پشت سرشان هم مانعی، پس آنان را پوشانده‌ایم، پس آنان نمی‌بینند» (یس/9) که این هم عقوبت آنان است از این جهت که ولایت امیرالمومنین ع و امامان پس از او را انکار کردند؛ این مربوط به دنیایشان است؛ و در آخرت در آتش جهنم «سر به بالا نگه‌داشته شدگان» (یس/8) هستند. 📚الكافي، ج1، ص432؛ تأويل الآيات الظاهرة، ص476 مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع ... ثُمَّ قَالَ «وَ جَعَلْنا مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْناهُمْ فَهُمْ لا يُبْصِرُونَ» عُقُوبَةً مِنْهُ لَهُمْ حَيْثُ أَنْكَرُوا وَلَايَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ هَذَا فِي الدُّنْيَا وَ فِي الْآخِرَةِ فِي نَارِ جَهَنَّمَ «مُقْمَحُونَ» َ.... ✅ادامه روایت ذیل آیه بعد خواهد آمد، ان‌شاءالله. https://eitaa.com/yekaye/1165 @yekaye

. 1⃣ «وَ جَعَلْنا مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْناهُمْ فَهُمْ لا يُبْصِرُونَ» در آیه قبل، درباره اینکه مراد از آیه چیست، دیدگاه‌های متنوعی بیان شد. 🔖جلسه 755، تدبر1 https://eitaa.com/yekaye/1096 متناسب با هر تحلیلی که از آن آیه ارائه شود، مراد از این سد و غشاوه و عدم رویت متفاوت خواهد بود، مثلا: 🍃الف. اگر مَثَلی برای بیان حال و روز کفار و مشرکان باشد، آنگاه این آیه توصیف می‌کند که خداوند چگونه آنان را خوار و ذلیل کرده، گویی در پیش رو و پشت سرشان سدی زده که نه راه پس دارند و نه راه پیش. (مجمع البيان، ج8، ص652) 🍃ب. اگر بیان حال آنان در قیامت است، حکایت از ضیق و تنگی جایگاهشان در جهنم دارد که نمی‌توانند ذره‌ای جلو یا عقب بروند و راهشان از همه طرف بسته و کاملا محاصره شده‌اند. 📚(مجمع البيان، ج8، ص652) 🍃ج. اگر حکایت کسانی است که قصد کشتن و آسیب زدن به پیامبر ص را داشتند مراد آن پرده‌ای است که خداوند بر دیدگان آنها انداخت که پیامبر ص از جلویشان عبور کرد اما او را ندیدند. 📚(مجمع البيان، ج8، ص652) 🍃د. اگر اشاره به کسانی است که از ایمان آوردن و از قرآن رویگردانند، می‌خواهد بگوید آنان با این اقدامشان چنان در باطل گرفتار می‌شوند که گویی به غل و زنجیر کشیده شده و راه بر آنان بسته شده است که راه خلاصی‌ای نمی‌یابند. 📚(مجمع البيان، ج8، ص652) و ... @yekaye

. 2⃣ «وَ جَعَلْنا مِنْ بَيْنِ أَيْديهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْناهُمْ فَهُمْ لا يُبْصِرُونَ» کسی که مسیر کفرورزی را در پیش می‌گیرد، راهش از جلو و عقب مسدود می‌شود؛ در واقع موانع او را احاطه می‌کنند که دیگر هیچ حقیقتی را نبیند. اما مقصود از جلو و پشت سر چیست؟ 🍃الف. کنایه از جمیع جهات است 📚(المیزان، ج17، ص65) 🍃ب. شايد مراد از پیش رو، آرزوهاى طولانى انسان براى آينده و مراد از پشت سر غفلت از خلافكارىهاى گذشته باشد كه آن آرزوها و این غفلتها دو مانع بزرگ براى ديدن حقّ است. 📚(تفسیر نور، ج9، ص524) 🍃ج. غافلان بى ايمان، نه از گذشتهى كفّار عبرت مىگيرند، و نه از معجزه و استدلالى كه پيش روى آنان است. 📚(تفسیر نور، ج9، ص524) 🍃د. چه‌بسا این پیش رو و پشت سر، دو جهت از همان جهاتی است که شیطان وعده داده بود از این جهات سراغ انسان می‌آیم: «ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْديهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَيْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شاكِرينَ» (اعراف/17) و آنگاه هر معنایی که آنجا باشد اینجا هم می‌تواند باشد، مانند اینکه پیش رو آخرت است که شیطان با آرزواندیشی راه انسان به سوی آخرت را سد می‌کند، و پشت سر اموال و فرزندان و اموری که انسان بدانها تکیه می‌کند و با اعتماد بدانها از خدا غافل می‌شود؛ و یا ... . این آیه و احتمالات متعدد آن قبلا در جلسه 237 مورد بررسی قرار گرفت: 🔖 http://yekaye.ir/al-aaraf-7-17/ 🍃ه. ... @yekaye