☀️3) زید بن علی از پدرش امام سجاد ع از جدشان روایت می‌کنند که امیرالمومنین ع فرمودند: همانا در بهشت درختی است که بر فرازش جواهرات است و در پایین‌اش اسبان گردن کشیده زین شده لگام بسته بالداری هستند که از آنها ادرار و مدفوعی خارج نشود؛ پس اولیای خدا بر آنها سوار شوند و با آنان در بهشت هر جایی که بخواهند به پرواز درآیند؛ پس کسانی که در رتبه پایین‌تر از آنان‌اند بگویند: پروردگارا ! چه چیزی این بندگانت را به چنین کرامتی رساند؟ پس خداوند جل جلاله فرماید: آنان شب [برای نماز و دعا] برمی‌خاستند و نمی‌خوابیدند؛ و روز روزه می‌دشاتند و نمی‌خوردند؛ و به جهاد با دشمنان مشغول بودند و نمی‌ترسیدند؛ و صدقه می‌دادند و بخل نمی ورزیدند. 📚الأمالي( للصدوق)، ص291 حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ عِيسَى رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ مَاجِيلَوَيْهِ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُلْوَانَ الْكَلْبِيِّ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع: إِنَّ فِي الْجَنَّةِ لَشَجَرَةً يَخْرُجُ مِنْ أَعْلَاهَا الْحُلَلُ وَ مِنْ أَسْفَلِهَا خَيْلٌ عَتَاقٌ مُسْرَجَةٌ مُلْجَمَةٌ ذَوَاتُ أَجْنِحَةٍ لَا تَرُوثُ وَ لَا تَبُولُ فَيَرْكَبُهَا أَوْلِيَاءُ اللَّهِ فَتَطِيرُ بِهِمْ فِي الْجَنَّةِ حَيْثُ شَاءُوا فَيَقُولُ الَّذِينَ أَسْفَلَ مِنْهُمْ يَا رَبَّنَا مَا بَلَغَ بِعِبَادِكَ هَذِهِ الْكَرَامَةَ فَيَقُولُ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يَقُومُونَ اللَّيْلَ وَ لَا يَنَامُونَ وَ يَصُومُونَ النَّهَارَ وَ لَا يَأْكُلُونَ وَ يُجَاهِدُونَ الْعَدُوَّ وَ لَا يَجْبُنُونَ وَ يَتَصَدَّقُونَ وَ لَا يَبْخَلُونَ. @Yekaye

. 1⃣ «فَرِحينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلاَّ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ» کسانی که در راه خداوند کشته می‌شوند نه‌تنها به زندگی حقیقی دست می‌یابند، بلکه به اوج شادی می‌رسند: 🔸هم از آنچه خداوند به آنها داده خوشحالند، 🔸و هم در مورد وضعیت دوستان و رفقایشان بشارت دریافت می‌کنند؛ 🔺هم دیگر ترسی از آینده ندارند، 🔺و هم دیگر واقعه‌ای برایشان رخ نمی دهد که به خاطرش غمگین شوند. 🤔آیا وضعیتی مطلوبتر و دلپسندتر از این برای انسان متصور است؟ @Yekaye

. 2⃣ «فَرِحينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» شهدا با اینکه تمام هستی خود را در راه خدا دادند، اما خود را و عمل خود را نمی‌بینند؛ و به فضل خداست که خوشحال‌اند، نه به عمل خود؛ چرا که خداوند فرموده بود اگر می‌خواهید به چیزی خوشحالی کنید به فضل و رحمت خدا باشد نه به آنچه خودتان به دست آورده‌اید: «قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ» (یونس/58) @Yekaye

. 3⃣ «فَرِحينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» 🔺در این آیه شهدا توصیف شده‌اند به «فرحناک بودن» یعنی در اوج شادی بسر بردن؛ آن هم به خاطر آنچه خداوند بدانها داده است؛ 🔻اما در آیات دیگر، ▫️از طرفی، خداوند از قول طرفداران حضرت موسی ع فرحناک بودن قارون را مذمت می‌کند و از اومی‌خواهد که جزء «فرحین» نباشد: «إِذْ قالَ لَهُ قَوْمُهُ لا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْفَرِحينَ» (قصص/76) ▫️و از طرف دیگر، خداوند کسانی را که به آنچه از جانب خداوند بدانها داده شده «خوشحال» و «فَرِح» می‌شوند، را در معرض عذاب دانسته است: «حَتَّى إِذا فَرِحُوا بِما أُوتُوا أَخَذْناهُمْ بَغْتَةً» (انعام/44)؛ و چنین انسان‌هایی را مذمت کرده است « وَ إِذا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِها» (روم/36) ⁉️بالاخره شاد بودن در منطق قرآن خوب است یا خیر⁉️ 💠نکته‌ای در #انسان‌شناسی : #شاد بودن در قرآن به نظر می‌رسد دو آیه هست که پاسخ این سوال را واضح می‌کند: 🔹یکی اینکه شاد بودنی که تخطئه شده است، شاد بودنِ بناحق است: «ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ» (غافر/75)؛ یعنی #شادی به خودی خود خوب یا بد نیست❗️ اگر انسان در مسیر درست باشد و آنجا که سزاوار است شاد شود، این قطعا مطلوب و خوب است؛ اما در جایی که انسان بر اثر رسیدن به امر باطلی شاد می‌شود این شادی، چون شادی زودگذر است و عاقبتش عذاب خواهد بود، شادی مطلوبی نیست؛ مانند شادی ناشی از گناهان؛ کسی که گناهی انجام می‌برد در آن لحظه لذتی می‌برد و ظاهرا شاد می‌شود؛ اما خود او اگر از پشت پرده‌ها و باطن عملش خبر داشته باشد، بشدت ناراحت خواهد شد. 🔹دوم اینکه انسان بفهمد که چیزی که خدا به او داده، و از جانب اوست و ا آن را در مسیر الهی به کار می‌برد، واقعا ایجاد شادی می‌کند: «قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ» (یونس/58) نه چیزی که خودش به دست آورده است و مایه غرور و سرکشی او می‌شود: «فَلَمَّا جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَرِحُوا بِما عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ» (غافر/83)؛ بله، همه چیز از سوی خداست، اما وقتی کسی به این «از سوی او بودن» توجه نمی‌کند، بلکه صرفاً به بهره‌مندی خودش توجه و بدان فخرفروشی می کند، شادی‌ای است که با بدبختی او توام خواهد شد: «وَ لَئِنْ أَذَقْناهُ نَعْماءَ بَعْدَ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَيَقُولَنَّ ذَهَبَ السَّيِّئاتُ عَنِّي إِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخُورٌ، هود/10؛ لِكَيْلا تَأْسَوْا عَلى ما فاتَكُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاكُمْ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ، حدید/23) ♦️شاید در یک کلام بتوان گفت: 🔻 آن شادی‌ای مذموم است که افقش زندگی دنیا باشد: «وَ فَرِحُوا بِالْحَياةِ الدُّنْيا وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا فِي الْآخِرَةِ إِلاَّ مَتاعٌ» (رعد/26) 🔺و آن شادی‌ای مطلوب و حقیقی است که ابدی باشد؛ و تنها چیزی ابدی است که وجهه الهی داشته باشد و به خدا منسوب شود: «كُلُّ مَنْ عَلَيْها فانٍ، وَ يَبْقى وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ» (الرحمن/26-27) @Yekaye

. 4⃣ «يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ ...» درباره معنای کلمه «یستبشرون»، 🔹پاره‌ای از روایات و نیز برخی مفسران و مترجمان، با توجه به برخی از استعمالات این واژه، آن را هم معنا با «بشّر» و «ابشر» و به معنای «بشارت دادن» دانسته‌اند 🔖 (شأن نزولی که در آیه قبل گذشت https://eitaa.com/yekaye/3187 و حدیث2 https://eitaa.com/yekaye/3226) 🔹 و بسیاری از مفسران و مترجمان با توجه به باب استفعال، معنای آن را «بشارت طلب کردن» و به تعبیر ساده‌تر «بشارت دریافت کردن» و «شادمان شدن» دانسته‌اند 📚(ابن جریح، قتاده و سدی، به نقل از مجمع البیان، ج2، ص884؛ المیزان، ج4، ص61) . با توجه به قاعده امکان استفاده از یک لفظ در چند معنا بعید نیست که هر دو معنا مد نظر بوده باشد: 🔷الف. اگر مقصود «بشارت دادن» باشد، آنگاه مراد از آیه این است که این شهدا از بهشت به بازماندگانشان بشارت می‌دهند که هیچ جای ترس و نگرانی برای آنان نیست؛ آنگاه مقصود از «آنان»: 🔹الف.1. می‌تواند خودشان باشند: یعنی برای ما غصه نخورید، بلکه درباره ما شادمان باشید که ما دیگر ترس و غمی نداریم؛ 🔹الف.2. می تواند همان بازماندگان باشند: یعنی شما که راه ما را ادامه می‌دهید، بدانید که هیچ ترس و غمی به شما نخواهد رسید. 🔷ب. اگر مقصود «بشارت گرفتن» باشد – که با معنای خود کلمه سازگارتر است – آنگاه مراد از آیه این است که: 🔹ب.1. نه‌تنها خودشان شادمانند، بلکه از خداوند برای بازماندگانشان هم طلب بشارت می‌کنند که خداوندا با ملحق کردن دوستانمان به ما، که آنان نیز از هرگونه ترس و غمی رها شوند، نعمت را بر ما تمام کن! 🔹ب.2. نه‌تنها خودشان شادمانند، بلکه خداوند به آنان بشارت می‌دهد که بدانید بازماندگان شما هم که مسیر شما را می‌پیمایند، به هیچ ترس و حزنی مبتلا نخواهند شد. @Yekaye

. 5⃣ «فَرِحينَ ... وَ يَسْتَبْشِرُونَ ... أَلاَّ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ» قبلا اشاره شد که با تعبیر «لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ» هرگونه وجود امر ناخوشایندِ «محتمل» یا «واقع‌شده» نفی شده است؛ زیرا خوف و ترس، مربوط به چیزی است که هنوز رخ نداده و انسان احتمال رخ دادنش را می‌دهد؛ و حزن و غم مربوط به چیزی است که رخ داده است و انسان را غمگین کرده است. (الميزان، ج۱۸، ص۱۹۶) بر همین اساس، برخی گفته‌اند این آیه، شامل همه نگرانی‌های مربوط به گذشته (غم) و آینده (خوف) می‌شود. (مجلسی، مرآت العقول، ج۵، ص۴۴) 🔖جلسه 61، تدبر2 http://yekaye.ir/al-ahqaf-046-13/ اکنون می‌افزاییم که: 🔹اولا برداشتن هر گونه خوف و ترس از انسان، بدین معناست که هیچ نعمتی از نعمتهایی که خداوند به او داده در معرض زوال قرار نخواهد گرفت، و برداشتن «حزن» از انسان یعنی هیچ عاملی از عوامل سعادت که برای او متصور باشد، از او دریغ نخواهد شد؛ پس برداشتن خوف و حزن از انسان، یعنی شخص هر آنچه از نعمت که امکان دارد به او برسد دریافت کرده و هیچگاه اینها را از دست نخواهد داد و این همان سعادت ابدی‌ای است که خداوند به آنان وعده داده بود. 📚(الميزان، ج4، ص61) 🔹ثانیا اگر دقت کنیم که تفاوت «فرح و شادمانی به خاطر فضل خدا» با «دریافت بشارت» در این است که شادمان شدن، ناظر به نعمتهایی است که خداوند تاکنون بدانها داده، و «بشارت» مژده‌ای است درباره آینده و آنچه در پیش رو دارند، آنگاه در این آیه مستقیما هم همه خوشایندها را برای آنان اثبات کرده، و هم همه ناخوشایندها را از آنان سلب نموده است؛ هم در گذشته و هم در آینده؛ در واقع، ♦️ شهید به مقامی می‌رسد که هم همه خوشایندها را دارد و هم از هر ناخوشایندی دور است، آن هم تا ابد❗️ 🤔آیا اگر کسی این ثمرات شهادت در راه خدا را بفهمد، ممکن است آن را آرزو نکند⁉️ @Yekaye

. 6⃣ «يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ ...» شهدا از هم‌رزمان خود دل نمیكنند و آينده خوب را به آنها بشارت میدهند. 📚(تفسير نور، ج2، ص198) 💠نکته تخصصی #جامعه‌شناسی : باطن #ارتباطات_اجتماعی و #دوستی ‌ها تحولات انسان در زندگی دنیوی محصول دو گونه اقدام اوست: 🔹یکی کنش‌های او (کارهای ثواب و گناه) 🔹و دوم ارتباطات او و پیوندهایی که با دیگران برقرار می‌کند. در واقع، همان گونه که اعمال ما باطنی دارند و روز قیامت این باطن آشکار می‌شود ارتباطاتی هم که با انسانهای دیگر برقرار می‌کنیم باطن و حقیقتی دارند که بعد از مرگ با ما همراهند و اثرات خود را نشان می‌دهند: 🔺اگر دوستی‌ها بر مدار حق شکل گرفته باشد، در آخرت نیز همین دوستی برقرار است: در این آیه، شهدا در بهشت منتظر دوستان دنیوی‌شان هستند که هنوز نیامده اند؛ یا زن و شوهرهایی که زندگی مشترکشان الهی بوده، در بهشت هم با هم‌اند: «هُمْ وَ أَزْواجُهُمْ في ظِلالٍ عَلَى الْأَرائِكِ مُتَّكِؤُنَ» (یس/56)؛ و فرزندانشان هم بدانها ملحق می‌شوند: «وَ الَّذينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإيمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُم» (طور/21) 🔻در مقابل، دوستی‌هایی که بر اساس تقوا و مسیر الهی شکل نگرفته باشد، حتی اگر دوستی بسیار صمیمی‌ای هم باشد (= خُلّت) به دشمنی تبدیل می‌شود: «الْأَخِلاَّءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلاَّ الْمُتَّقين» (زخرف/67) به طوری که دوستان جهنمی وقتی در جهنم به هم می‌رسند همدیگر را لعن و نفرین می‌کنند: «كُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها» (اعراف/37)، و اعضای خانواده‌های اینچنین هم روز قیامت همگی از هم فراری‌اند: «يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخيهِ، وَ أُمِّهِ وَ أَبيهِ، وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنيهِ» (عبس/34-36) @Yekaye

842) 📖 يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يُضيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنينَ 🌹 💢ترجمه شادمانند به نعمتی از خداوند، و فضلی [از جانب او] ، و اینکه خداوند پاداش مومنان را ضایع نمی‌کند. سوره آل‌عمران (3) آیه 171 1397/7/26 8 صفر 1440 @Yekaye

@Yekaye

🔹يَسْتَبْشِرُونَ ▪️در جلسه قبل بیان شد که تعبیر «یستبشرون» ▫️هم به معنای بشارت دادن به کار می‌رود ▫️هم در مورد شادمان شدنِ ناشی از دریافت بشارت؛ ▪️و اما به لحاظ نحوی، در این آیه «یستبشرون»: 🔸می‌تواند بدل از «یستبشرون» در آیه قبل باشد؛ 📚(البحر المحيط، ج3، ص433) 🔸می‌تواند تکرار از باب تاکید باشد که در این صورت «نعمت و فضل» بیانی برای بشارت ذکر شده در آیه قبل می‌باشد؛ یعنی آن بشارتی که در مورد افرادی که هنوز به آنها ملحق نشده‌اند، می‌دهند بشارت به نعمت و فضلی از جانب خداست. 📚(الکشاف، ج1، ص440 ؛ البحر المحيط، ج3، ص433 ) 🔸و می تواند استیناف باشد و نه تاکید و یا تکرار، با این بیان که بشارت اول در مورد دیگران است ولی بشارت دوم در مورد خودشان 📚(البحر المحيط، ج3، ص434 ) 🔸برخی هم گفته‌اند می‌تواند حال برای ضمیر «یحزنون» باشد؛ یعنی: ناراحت نمی‌شوند در حالی که مورد بشارت به نعمت و فضل خداوند قرار گرفته‌اند؛ اما این احتمال را ضعیف دانسته‌اند. 📚(البحر المحيط، ج3، ص434 ) @Yekaye

🔹بِنِعْمَةٍ قبلا بیان شد که ▪️ماده «نعم» در اصل دلالت بر برخورداری از رفاه (ترفّه) و خوشایند بودن معیشت (طیب العیش) و «بر وفق مراد بودن» امور دارد؛ و از این ماده مشتقات فراوانی ساخته شده است، که یکی از آنها «نعمت» است که هم با فتح «ن» آمده است و هم با کسر «ن»: ▪️«نَعْمَة» (با فتحه ن) مصدر است به معنای متنعم بودن، در ناز و نعمت به سر بردن: «أُولِي النَّعْمَةِ» (مزمل/۱۱) «وَ نَعْمَةٍ كانُوا فِيها فاكِهِينَ» (دخان/۲۷)؛ برخی ویژگی اصلی آن (و تفاوتش با «نِعمة») را در این دانسته‌اند که «نَعمت» دلالت بر وضعیت مطلوب در حال دارد (آنچه نتیجه حصول نعمتهای مختلف در وضعیت فعلی است؛ و دلالت بر مبالغه و فراوانی دارد) اما «نِعمت» (با کسره ن) بر وزن «فِعلة» دلالت بر «نوع» دارد و منظور نوع خاصی از نعمت است که در مصادیق مختلف نعمت می‌تواند به کار رود: «وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها» (نحل/۱۸) ؛ «و اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ» آل‌عمران/۱۰۳) «لَوْ لا أَنْ تَدارَكَهُ نِعْمَةٌ مِنْ رَبِّهِ لَنُبِذَ بِالْعَراءِ» (قلم/۴۹) 🔖جلسه 458 http://yekaye.ir/al-qalam-68-34/ 🔹ضمنا درباره اینکه چرا «نعمت» را نکره آورد گفته‌اند که این نکره و نامعین آوردن نعمت، دلالت بر تعظیم و تفخیم دارد یعنی بقدری این نعمت عظیم است که نمی‌توان آن را شناخت چنانکه در حدیث آمده است «چیزهایی که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه در قلب کسی خطور نموده است». 📚(البحر المحيط، ج3، ص434) @Yekaye

🔹فَضْلٍ در جلسه قبل اشاره شد ▪️ماده «فضل» در اصل دلالت بر «زیادتر از حالت میانه و معمول» می‌کند و با بار معنایی مثبت و منفی به کار می‌رود که غالبا تعبیر«فضل» بار معنایی مثبت دارد و تعبیر «فضول» بار معنایی منفی دارد (هر دو را باید به «زیادی» ترجمه کرد.) و فضل خدا به معنای اعطای بیش از حدی که به طور معمول نیاز است و انتظار می‌رود، می‌باشد؛ و اغلب مفسران نیز «فضل» را عطایی اضافه بر آنچه که گیرنده آن استحقاقش را داشته است، معرفی کرده‌اند. و تقابلش با «اجر» در آیه «لِيُوَفِّيَهُمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ» (فاطر/۳۰) موید خوبی بر این مدعاست. @Yekaye

📖اختلاف قرائت 🔹وَ أَنَّ اللَّهَ ... ▪️در اغلب قرائات به صورت «أنّ الله ...» قرائت شده است؛ که در این صورت کل جمله تاویل به مصدر می‌شود و عطف به «نعمة» خواهد بود؛ یعنی: بشارت می‌گیرند به نعمتی از خدا و ... و ضایع نشدن کارشان. ▪️ اما در قرائت کسائی (یکی از قراء سبعه اهل کوفه) و برخی قرائات غیرمشهور به صورت «إنّ الله» قرائت شده است، که در این صورت جمله استینافیه (یعنی جمله کاملا مستقل از جمله قبل) خواهد بود؛‌یعنی: به فضل و نعمتی از جانب خداوند بشارت داده می‌شوند؛ و همانا خداوند اجر مومنان را ضایع نمی کند. (زمخشری معتقد است که به لحاظ نحوی، می‌توان این جمله را، به عنوان جمله معترضه نیز قلمداد کرد؛ اما ابوحیان بر او خرده گرفته، که جمله معترضه جایی است که جمله‌ای بین دو مطلب بیاید و یکی به دیگری مرتبط باشد و اینجا چنین چیزی نیست.) ▪️در مصحف و قرائت ابن‌مسعود، کلمه «ان» اصلا نیامده است که به لحاظ معنایی شبیه قرائت کسائی می‌شود: به فضل و نعمتی از جانب خداوند بشارت داده می‌شوند؛ و خداوند اجر مومنان را ضایع نمی‌کند. 📚مجمع البيان، ج2، ص880 ؛ الکشاف، ج1، ص440 ؛ البحر المحيط، ج3، ص434 @Yekaye

🔹 يُضيعُ قبلا بیان شد که ▪️ماده «ضیع» در اصل دلالت بر از دست رفتن و نابود شدن چیزی می‌کند. ▫️برخی گفته‌اند اصل معنای «ضیع» این است که شیء از حالت و نظم اصلی خود به درآید و دیگر اثری بر آن مترتب نشود به طوری که غیرقابل استفاده شود. 🔸این کلمه به کلماتی نظیر فقدان و فوت و فناء و هلاکت نزدیک است با این تفاوت که: ▫️در «فقد» و «فقدان» غایب بودن چیزی از حضور شخص و علم او مورد نظر است؛ ▫️در «فوت» خارج شدن از سلطه و از دسترس شخص؛ ▫️در «فنا» نقطه مقابل «بقا» بودن؛ ▫️در «هلک» (هلاکت) فانی شدن چیزی بر اثر حوادث، که در مورد موجودات باشعور و اموری که متعلق بدانهاست به کار می‌رود؛ ▫️و در«تلف» بر عدم حصول فایده مورد نظر از شیء تاکید می‌شود. 🔖جلسه 611 http://yekaye.ir/al-kahf-18-30/ @Yekaye

☀️1) امام رضا ع از پدرانشان از امام حسین ع روایت کرده‌اند که یکبار که امیرالمومنین ع خطبه می‌خواند و مردم را به جهاد تشویق می‌کرد جوانی برخاست و گفت: یا امیرالمومنین! از فضیلت جنگیدن در راه خدا مرا آگاه کن! حضرت فرمود: یکبار پشت سر رسول الله بر شتر او سوار بودم و از غزوه ذات السلاسل برمی گشتیم که همین سوال را من از ایشان پرسیدم. ایشان فرمودند: هنگامی که جنگاوران عزم جهاد کنند خداوند برایشان برائت از آتش می‌نویسد؛ و چون برای جنگ کردن تجهیزاتشان را آماده کنند خداوند با آنها بر فرشتگان خویش مباهات می‌کند؛ و چون با خانواده‌شان خداحافظی کنند دیوارها و خانه‌ها بر آنان می‌گریند و از گناهانشان خارج می‌شوند آن گونه که مار [پوست‌اندازی می‌کند و] از پوست خود خارج می‌شود؛ و خداوند برای هریک از آنان چهل فرشته را مامور می‌کند که او را از پس و پیش و از چپ و راست حفظ کنند؛ و هیچ کار نیکی انجام نمی دهد مگر اینکه برایش دوبرابر ثبت می‌کنند؛ و برای هر روزش عبادت هزار مردی که هریک هزار سال خدا را عبادت کرده است بنویسند؛ پس چون در مقابل دشمنانشان حاضر شوند اهل دنیا نتوانند میزان ثوابی که خداوند برایشان قرار می‌دهد دریابند؛ پس چون به مبارزه با دشمنانشان مشغول شوند و نیزه‌ها در هم فرو رود و تیرها پرتاب شود و این به هماوردیِ آن رود، فرشتگان با بالهای خویش آنان را در برگیرند و به درگاه خداوند برای پیروزی و ثابت قدم ماندن آنان دعا کنند و منادی ندا دهد که بهشت در سایه شمشیرهاست؛ آنگاه هر ضربه و نیزه‌ای بر پیکر شهید آسان‌تر از نوشیدن آبی خنک و گوارا در روزی گرم باشد. و چون شهید از اسبش به ضربت شمشیر ویا بر اثر اصابت نیزه‌ای فروافتد، به زمین نمی‌رسد مگر اینکه خداوند همسر بهشتی‌اش از حورالعین‌ها را به نزد او برانگیزاند و وی او را به آنچه از کرامت که خداوند عز و جل برایش مهیا فرموده بشارت دهد؛ و چون به زمین رسد، [زمین] به او گوید: آفرین بر این روح پاک که از بدنی پاک جدا شد! بشارت باد که برای توست آنچه که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه به دل کسی خطور کرده است؛ و خداوند عز و جل فرماید من جانشین تو در میان خانواده‌ات هستم و هرکه آنان را راضی کند مرا راضی کرده و هرکه آنان را ناراحت کند مرا ناراحت کرده است؛ ... 📚مجمع البيان، ج2، ص884-885؛ صحيفة الإمام الرضا ع، ص91-92 @Yekaye 👇متن حدیث👇

متن حدیث فوق ما روي في الأخبار من ثواب الشهداء أكثر من أن يحصی أعلاها إسنادا ما رواه علي بن موسی الرضا (ع) عن الحسين بن علي (ع) قال: بَيْنَمَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع يَخْطُبُ النَّاسَ وَ يَحُثُّهُمْ [یحضهم] عَلَی الْجِهَادِ إِذْ قَامَ إِلَيْهِ شَابٌّ فَقَالَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ أَخْبِرْنِي عَنْ فَضْلِ الْغُزَاةِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ! فَقَالَ عَلِيٌّ ع: كُنْتُ رَدِيفَ رَسُولِ اللَّهِ ص عَلَی نَاقَتِهِ الْعَضْبَاءِ وَ نَحْنُ قَافِلُونَ [منقلبون] مِنْ غَزْوَةِ ذَاتِ السَّلَاسِلِ فَسَأَلْتُهُ عَمَّا سَأَلْتَنِي عَنْهُ فَقَالَ: إِنَّ الْغُزَاةَ إِذَا هَمُّوا بِالْغَزْوِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُمْ بَرَاءَةً مِنَ النَّارِ فَإِذَا تَجَهَّزُوا لِغَزْوِهِمْ بَاهَی اللَّهُ بِهِمُ الْمَلَائِكَةَ فَإِذَا وَدَّعَهُمْ أَهْلُوهُمْ بَكَتْ عَلَيْهِمُ الْحِيطَانُ وَ الْبُيُوتُ وَ يَخْرُجُونَ مِنْ ذُنُوبِهِمْ [الذنوب]كَمَا تَخْرُجُ الْحَيَّةُ مِنْ سِلْخِهَا وَ يُوَكِّلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِمْ بِكُلِّ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَرْبَعِينَ مَلَكاً يَحْفَظُونَهُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَ لَا يَعْمَلُ حَسَنَةً إِلَّا ضُعِّفَتْ لَهُ وَ يُكْتَبُ لَهُ كُلَّ يَوْمٍ عِبَادَةُ أَلْفِ رَجُلٍ يَعْبُدُ اللَّهَ أَلْفَ سَنَةٍ كُلُّ سَنَةٍ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ سِتُّونَ يَوْماً الْيَوْمُ مِثْلُ عُمُرِ الدُّنْيَا فَإِذَا صَارُوا بِحَضْرَةِ عَدُوِّهِمِ انْقَطَعَ عِلْمُ أَهْلِ الدُّنْيَا عَنْ ثَوَابِ اللَّهِ إِيَّاهُمْ فَإِذَا بَرَزُوا لِعَدُوِّهِمْ وَ أُشْرِعَتِ الْأَسِنَّةُ وَ فُوِّقَتِ السِّهَامُ وَ تَقَدَّمَ الرِّجْلُ إِلَی الرِّجْلِ حَفَّتْهُمُ الْمَلَائِكَةُ بِأَجْنِحَتِهَا وَ يَدْعُونَ اللَّهَ تَعَالَی لَهُمْ بِالنَّصْرِ [بالنصرة] وَ التَّثْبِيتِ وَ نَادَی منادي [مُنَادٍ] الْجَنَّةُ تَحْتَ ظِلَالِ السُّيُوفِ فَتَكُونُ الضَّرْبَةُ وَ الطَّعْنَةُ عَلَی الشَّهِيدِ أَهْوَنَ مِنْ شُرْبِ الْمَاءِ الْبَارِدِ فِي الْيَوْمِ الصَّائِفِ فَإِذَا أُزِيلَ الشَّهِيدُ عَنْ فَرَسِهِ بِطَعْنَةٍ أَوْ بِضَرْبَةٍ لَمْ يَصِلْ إِلَی الْأَرْضِ حَتَّی يَبْعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ زَوْجَتَهُ مِنَ الْحُورِ الْعِينِ فَتُبَشِّرَهُ بِمَا أَعَدَّ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ مِنَ الْكَرَامَةِ فَإِذَا وَصَلَ إِلَی الْأَرْضِ تَقُولُ لَهُ [الارض] مَرْحَباً بِالرُّوحِ الطَّيِّبَةِ الَّتِي أُخْرِجَتْ [اخرج] مِنَ الْبَدَنِ الطَّيِّبِ أَبْشِرْ فَإِنَّ لَكَ مَا لَا عَيْنٌ رَأَتْ وَ لَا أُذُنٌ سَمِعَتْ وَ لَا خَطَرَ عَلَی قَلْبِ بَشَرٍ وَ يَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنَا خَلِيفَتُهُ فِي أَهْلِهِ وَ مَنْ أَرْضَاهُمْ فَقَدْ أَرْضَانِي وَ مَنْ أَسْخَطَهُمْ فَقَدْ أَسْخَطَنِي ... 📚مجمع البيان، ج2، ص884-885؛ صحيفة الإمام الرضا ع، ص91-92 @Yekaye

☀️2) الف. از رسول الله ص روایت شده است: همانا بهشت را دری است که بدان درب مجاهدین گویند؛ [آنان] به سوی آن رهسپار می‌شوند و بناگاه [برایشان] باز می‌شود در حالی که شمشیرهایشان را حمایل کرده‌اند و جماعت در موقف [در حال حسابرسی‌] هستند و فرشتگان بدانها تهنیت می‌گویند ... 📚الكافي، ج5، ص2 عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: لِلْجَنَّةِ بَابٌ يُقَالُ لَهُ بَابُ الْمُجَاهِدِينَ يَمْضُونَ إِلَيْهِ فَإِذَا هُوَ مَفْتُوحٌ وَ هُمْ مُتَقَلِّدُونَ بِسُيُوفِهِمْ وَ الْجَمْعُ فِي الْمَوْقِفِ وَ الْمَلَائِكَةُ تُرَحِّبُ بِهِمْ ... ☀️ب. امیرالمومنین در یکی از خطبه‌هایی که مردم کوفه را برای جهاد برمی‌انگیخت فرمود: امّا بعد، همانا جهاد، دری است از درهای بهشت كه خدا به روی اولیای خاص خود گشوده است، از باب کرامتی که بدانان داده و نعمتی که برایشان ذخیره کرده آن را برایشان گوارا فرموده است؛ و جهاد همان جامه تقوی است، و زره ایمن الهی، و سپر مطمئن اوست. هر كه با ناخوشایندی از آن رویگردان شود، خدا جامه خواری بر تن او پوشاند، و روپوش بلا بر سرش كشاند و بین او و رضایت خاطر فاصله اندازد در زبونی و فرومايگی بماند؛ راه دلش بسته شود و حقّ از او روی گردان گردد به خاطر اینکه جهاد را ضایع کرده است. به خواری محكوم شود و از عدالت محروم. ... 📚الكافي، ج5، ص4؛ نهج البلاغه، خطبه27؛ الغارات، ج2، ص474 أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْعَلَوِيِّ وَ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْكُوفِيُّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْعَبَّاسِ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ إِسْحَاقَ جَمِيعاً عَنْ أَبِي رَوْحٍ فَرَجِ بْنِ قُرَّةَ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ قَالَ حَدَّثَنِي ابْنُ أَبِي لَيْلَی عَنْ أَبِي عَبْدِ الرَّحْمَنِ السُّلَمِيِّ قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ: أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ الْجِهَادَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّةِ فَتَحَهُ اللَّهُ لِخَاصَّةِ أَوْلِيَائِهِ وَ سَوَّغَهُمْ كَرَامَةً مِنْهُ لَهُمْ وَ نِعْمَةٌ ذَخَرَهَا وَ الْجِهَادُ هُوَ لِبَاسُ التَّقْوَی وَ دِرْعُ اللَّهِ الْحَصِينَةُ وَ جُنَّتُهُ الْوَثِيقَةُ فَمَنْ تَرَكَهُ رَغْبَةً عَنْهُ أَلْبَسَهُ اللَّهُ ثَوْبَ الذُّلِّ وَ شَمِلَهُ الْبَلَاءُ وَ فَارَقَ الرِّضَا وَ دُيِّثَ بِالصَّغَارِ وَ الْقَمَاءَةِ وَ ضُرِبَ عَلَی قَلْبِهِ بِالْأَسْدَادِ وَ أُدِيلَ الْحَقُّ مِنْهُ بِتَضْيِيعِ الْجِهَادِ وَ سِيمَ الْخَسْفَ وَ مُنِعَ النَّصَف؛ ... @Yekaye

1⃣«يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ» اگر شهدا شادمانند، به خاطر مواجهه با نعمت و فضل خداوند است که شادمانند. هرچه امر خوب و دلپسندی به ما می‌رسد، از جانب خداست؛ کسی که امور را از جانب خدا ببیند، هر نعمتی را بشارت‌بخش نویدی از جانب خدا می‌بیند و با دریافت هر نعمتی، نه‌تنها از خود آن نعمت بهره‌مند می‌شود، بلکه آن را به عنوان بشارتی الهی می‌بیند و در واقع، از هر نعمتی دو بهره می‌برد: 🔹یکی بهره‌مندی از مزایای خود آن نعمت، 🔹 دوم بهره‌مندی از آن نعمت به عنوان بشارتی از رحمت و لطف خدا به خویش. @Yekaye

. 2⃣ «يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذينَ ... ؛ يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ» چرا در این آیه دوباره کلمه «یستبشرون» را تکرار کرد؟ 🍃الف. می‌تواند تکرار از باب تاکید باشد که در این صورت «نعمت و فضل» بیانی برای بشارت ذکر شده در آیه قبل می‌باشد؛ یعنی آن بشارتی که در مورد افرادی که هنوز به آنها ملحق نشده‌اند، می‌دهند بشارت به نعمت و فضلی از جانب خداست. 📚(الکشاف، ج1، ص440 ؛ البحر المحيط، ج3، ص433) 🍃ب. چه‌بسا این «یستبشرون» استیناف باشد و نه تاکید و یا تکرار، یعنی مطلبی مستقل از مطلب قبلی باشد؛ آنگاه: 🌱ب.1. مقصود این است که بشارت اول در مورد دیگران است ولی بشارت دوم در مورد خودشان 📚(البحر المحيط، ج3، ص434 ) 🌱ب.2. این بشارتی که در این آیه آمد، اعم از بشارت به خود آنها و بشارت در مورد دیگران است چرا که در ادامه همین آیه، عبارت «خدا اجر مومنان را ضایع نمی‌کند» را افزود که شامل همگان می‌شود؛ و ظاهرا بدین جهت است که کلمه «یستبشرون»‌ را دوباره ذکر کرد [چرا که یک بشارت عام‌تری را دارد مطرح می‌کند]. 📚 (المیزان، ج2، ص61) 🌱ب.3. ... 🍃ج. این بشارت نه تاکید است نه مستقل از عبارت قبل، بلکه حال برای ضمیر «یحزنون» می‌باشد؛ یعنی: ناراحت نمی‌شوند در حالی که و به خاطر اینکه مورد بشارت به نعمت و فضل خداوند قرار گرفته‌اند، هیچ گونه غمی ندارند. 📚(به نقل از: البحر المحيط، ج3، ص434 ) 🍃د. ... @Yekaye