💠 مقدماتی لازم برای فهم قرآن
🔺عمده ی #قرآن برای عموم مردم، قابل فهم است اما:
اولا به زبان عربی است،
ثانیا به زبان عربی عصر پیامبر است، نه عربی معاصر،
ثالثا به صورت القای شفاهی و تدریجی نازل شده، نه اینکه بخواهد به صورت یک کتاب مرسوم نوشته و تالیف شده باشد.
🔺لذا حداقل حدّ و مقدار لازم، برای فهم قرآن چند چیز است:
1️⃣ آشنایی کافی با #زبان_عربی + توانایی استفاده از کتب #لغت
2️⃣ آن هم عربی معاصر عصر نزول قرآن، نه عربی معاصر
3️⃣ داشتن #رویکرد_تاریخی در فهم قرآن:
▫️چون قرآن به صورت #شفاهی نازل شده، لذا باید ناظر به شرایط محیطی، زمانی و اجتماعی همان عصر فهم کرد چرا که همه اینها، قرائنی است برای فهم قرآن که اگر لحاظ نشود، درست فهم نمیشود.
➕مثلا فلان آیات در #جنگ_احد نازل شده و مخاطبین با توجه به شرایط زمانی و مکانی، به راحتی پی به مقصود خداوند میبرده اند اما عدم لحاظ آن شرایط و قرائن، ممکن است فهم را مختل کند لذا با مطالعه #تاریخ، باید آن شرایط زمانی و مکانی و قرائن را برای خود محیا کرد.
🔺«بنابراين، فهم صحيح از مقصود آيات قرآن، كموبيش به حضور در صحنههاى نزول اين آيات ارتباط دارد. اين حضور براى مردم عصر پيغمبر، بهخودىخود حاصل بوده است، ولى براى مردم ديگرى كه در آن عصر يا عصرهاى بعد زندگى مىكردند و از صحنه دور بودند، به چه وسيلهاى بايد حاصل شود؟
بهوسيلۀ #مطالعۀ_تاريخ. اين است كه يكى از شرايط فهم صحيح بسيارى از آيات قرآن، تحقيق و مطالعۀ تاريخى و حضور نسبى از طريق رجوع به تاريخ در شرايط نزول قرآن است.»
🔺خلاصه اینکه «مطالعۀ دقيق يك دورۀ #تاريخ_اسلام براى فهم بسيارى از بخشهاى قرآن #ضرورت دارد.»
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
4️⃣ #درک_ارتباط_آیات:
🔸آيات قرآن با یکدیگر ارتباط دارند، اما این ارتباط، گاهى خیلی روشن و واضح است اما گاهی نیز #مبهم، چرا که آیات و سوره ها براساس ترتیب نزول شان کنار هم چیده نشده است.
🔸بنابراين، اگر گاهى ديده مىشود كه معنى ظاهر و روشن يك آيه، با آيات قبل يا بعد از آن ارتباط روشنی ندارد، نبايد دچار ترديد شده و درصدد آن برآييم كه معنى ديگرى را براى آن آيه دست و پا كنیم، تا به آيات قبلى يا بعدى كاملاً مرتبط بشود.
🔸برای اینکه بتوان در مواردی که ارتباط آیات خیلی روشن نیست، از آن ابهام زدایی کرده و پیوند آیات را آشکار کرد، نوعى انس و آشنايى با قرآن لازم است که اين امر با مراجعه به #تاريخ قرآن و بررسى زمان نزول آيات، تا حدود خوبی ميسر مىشود.
5️⃣ ضرورت #تجمیع_آیات_مرتبط با یک موضوع:
🔸در قرآن در مورد يك موضوع آياتى را مىبينيم كه در زمانهاى مختلف نازل شده است. يكبار چند آيه آمده و دو سال بعد، چند آيۀ ديگر و چون شرايط تازهاى بوده، مطلب تازهاى را گفته يا مطلب قبلى را تكميل كرده است؛ هر گوينده يا نويسندهاى اين كار را مىكند.
🔸اگر امروز بخواهيم مراد قرآن و حكم اسلام دربارۀ مطلبى را بدانيم، بايد تمام آيات مربوط به آن مطلب را در قرآن بيابيم و با رعايت ترتيب تاريخى نزول آيات، آنها را جمعبندى كنيم تا بتوانيم بفهميم كه مقصود نهايى اسلام چه بوده است.
🔸اينكه گفته مىشود: «القرآن يفسر بعضه بعضاً»؛ بيشتر ناظر به اين بحث است.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
6️⃣ محدود و منحصر نبودن آیات به عصر نزول بلکه ضرورت تعمیم، تطبیق و گسترش آیات به آینده به عنوان قواعد کلان
🔹هرچند گفته شد در فهم آیات باید رویکرد تاریخی داشت، اما آیات منحصر و محدود به عصر نزول نیست بلکه #قواعد_کلانی است که باید به #عصرهای_آینده تعمیم، #تطبیق و گسترش داد.
🔹چرا که قرآن به بیان خودش، كتابى جاويد و #جهانى است لذا هرگز نمىتوان مقصود از آيات را به آنچه مربوط به شرايط ويژۀ آن زمان بوده است، محدود كرد و بايد بتوان معنى آيات را به شرايط زمانى و مكانى ديگر نيز گسترش داد.
🔹البته گسترش دادن مطالب قرآنى به شرايط زمانى و مكانى ديگر، كارى مهمتر از فهم سادۀ قرآن است كه به حد و درجۀ بالاترى از تسلط و فهم قرآن احتياج دارد؛ اين به نوعى تسلط كلان بر آيات قرآن نياز دارد.
بنابراين، نمىتوانيم انتظار داشته باشيم كه هر فردى بتواند اين كار را انجام دهد بلکه این کار نیاز به اجتهاد و #استنباط_مجتهدانه از آيات و روايات دارد.
🔹البته درك اين گستردگى غير از تخصص علمى، به كمال ديگرى نيز احتياج دارد و آن كمال، #امامت است. بسط و گسترش يك حكم از شرايط زمانى و مكانى معين به شرايط زمانى ديگر، ظرافتى دارد كه هر عالم و محققى نمىتواند آن را درك كند.
🔹 بلکه فقط یک امام و راهبر اجتماعی است که آن را مىفهمد و درك مىكند چون اوست که وسط صحنه درگیری است و میتواند قواعد کلان را تطبیق بر شرایط کنونی بدهد اما کسی که شرایط زمانی و مکانی عصر خویش را نمیشناسد، فاقد چنین توانمندی است.
🔹رهبر است كه مىتواند متوجه #پيچيدگىها شود. بنابراين، گسترده كردن آيات در مدار و قلمرو امامت قرار مىگيرد. اگر امامت، مطلق و معصوم باشد، مىگوييم مخصوص امام معصوم (ع) است و اگر در قلمرو امامتِ نسبى است -كه غيرمعصوم را هم شامل مىشود- مىگوييم از شئون امامِ نسبى است؛
🔹ولى يك عالِم محقق كه اصلاً در مدار امامت نيست، ولو علامه هم كه باشد، نمىتواند اين گستردگى را لمس كند.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
7️⃣ توجه به مسئله برداشت های متفاوت از قرآن که نباید به تفسیر به رأی بکشد
🔺قرآن، كتابى است ناظر به انسان و بافتهاى تودرتو و گوناگون روح، روان، انديشه و رفتار برخاسته از خواستهاى آدمى.
لذا بهدليل گوناگونى انسانها و تنوع بىاندازهاى كه در بافتهاى روانى، ذهنى و رفتارى بشر وجود دارد، تأثير قرآن بر انسانها #متفاوت است.
🔺به تجربه گاهی یک آیه بر یک شخص، اثری شگرف میگذارد اما بر دیگری خیر. گاهى يك جوان بهدليل آمادگى و تشنگى روحىاش، از يك آيه چنان برداشت زنده و جالبى مىكند كه چهبسا افراد بسيار متخصص كه واجد اين روحيات نيستند، نتوانند از آن آيه برداشتى چنين دلنشين كه ناظر بر جنبهها و نكتههاى ظريف روحى است، داشته باشند.
🔺البته این برداشت های جدید باید بهشرطی باشد که با صراحت بگويند: «من از اين آيه چنين برداشتى دارم» و اصرار نداشته باشند كه حتماً مقصود از آيه همان برداشتى است كه آنها مىكنند.
چون با اين كار ممكن است راه را بر برداشت و تعبير شخص ديگرى كه داراى روحى مترقىتر و تشنهتر، همراه با بافتهاى انديشهاى و رفتارى والاتر است ببندند.
🔺البته در همين برداشتهاى زنده و متفاوت، گاهى به #انحرافهاى_عجيبى برخورد مىكنيم که عملا برداشت ها خلاف ظاهر قران میشود و قطعا چیزی جز #تحمیل و #تفسیر_به_رای نخواهد بود و باید از اینها پرهیز کرد.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 قدرت عجیب دعا
🔺#امام_کاظم(ع): تا مىتوانيد #دعا كنيد؛
زيرا كه خواندن خدا و درخواست از او، بلايى را كه قلم #تقدير و #قضا بر آن رفته، اما هنوز #امضا نشده است، برمىگرداند.
(عَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّ الدُّعَاءَ لِلَّهِ وَ الطَّلَبَ إِلَى اللَّهِ یَرُدُّ الْبَلَاءَ وَ قَدْ قُدِّرَ وَ قُضِیَ وَ لَمْ یَبْقَ إِلَّا إِمْضَاؤُهُ)
🔺در اين صورت، هرگاه به درگاه خداوند، دعا شود و برگرداندن آن #بلا درخواست گردد، خداوند آن را به یکباره برمىگرداند.
(فَإِذَا دُعِیَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ سُئِلَ صَرَفَ الْبَلَاءَ صَرْفَةً)
🔰 روایات با این مضمون که #قدرت_عجیب_دعا را نشان میدهد، کم نیستند.
در فضای کنونی که مقاومت خصوصا #حزب_الله لبنان در مرز درگیری با کفر، در #نبردی_نامتقارن وجود دارد، قطعا یکی از ابزارهای قدرت ما، همین دعاست.
🔺پس برای دعا وقت بگذاریم، زحمت بکشیم، اثر دعا را دست کم نگیریم، چه اینکه #امام_صادق(ص) فرمود: دعا مقدرات قطعی الهی را هم تغییر می دهد.
(الدُّعَاءُ یَرُدُّ الْقَضَاءَ بَعْدَ مَا أُبْرِمَ إِبْرَاماً)
🔰 رهبر معظم انقلاب در جریان #جنگ_33_روزه حزب الله با صهیونیست ها، چند توصیه معنوی به آنها داشتند. دعای #جوشن_صغیر، #زیارت_عاشورای_غیرمعروف و #توسل_به_امام_زمان.
[مجله مسیر، ص104، به نقل از سیدحسن نصرالله]
➕کلیپ حاج قاسم از ماجرای توصیه رهبری به خواندن دعای جوشن صغیر را اینجا ببینید.
🔺ایشان در نامه ای به #سید_حسن_نصرالله در همان ماجرا، در انتهای آن میگویند:
«به همه برادران حزب الله سلام اینجانب را برسانید، از توجه به حضرت بقیة الله و استمداد از آن بزرگوار غفلت نشود.»[27/4/1385]
🔺سید حسن تاکید میکند:
«این ها نقاط قوت حزب الله در نبردها و جنگ هاست. دعا و توسل و استغاثه و متوسل شدن به خداوند همواره در دستور کار ما بوده است و السید القائد همیشه روی آن تاکید داشته اند.»
🔺شاید در این جنگ نامتقارن، ما هم به وسیله همین دعاها، بتوانیم قدرت جبهه مقاومت را بالا ببریم. پس در این امر کوتاهی نکنیم...
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
آیات و روایات اجتماعی
7️⃣ توجه به مسئله برداشت های متفاوت از قرآن که نباید به تفسیر به رأی بکشد 🔺قرآن، كتابى است ناظر به
8️⃣چگونگی استفاده از روایات تفسیری
▪️خیلی از #روایات_تفسیری معتبر نیست لذا اگر از حیث سند به #اطمینان و قطعیت رسیدیم، میتوان به آن اخذ کرد.
▪️هر روايتى كه استنادش به پيامبر (ص) و امام (ع) قطعى و #اطمینانی باشد و خود روايت از نظر عبارت، مبهم و تودرتو نباشد و معنى روشنى بهدست دهد، در تفسير قرآن نقش قطعى و تعيينكننده دارد،
ولى مادون آن هيچگونه #نقش_تعيينكنندهاى ندارد و مىتواند همانند #تاريخ و چيزى در رديف همان مطالعۀ تاريخى باشد.
▪️روايات جالبى در تفسير قرآن وجود دارد كه بسيار مفيد است، ولى بهشرط اينكه #نقش_تذكردهنده به آنها بدهيم، نه #نقش_تعيينكننده.
نقش تعيينكننده را تنها مىتوانيم به روايتى بدهيم كه استناد آن به پيامبر (ص) و امام (ع) قطعى باشد و اين نقش شامل مظنون و حتى خبر صحيح هم نمىشود.
▪️#خبر_صحيح به خبرى مىگوييم كه راويان آن شيعه و #عادل باشند؛ اينگونه خبر هميشه قطعيت و يقين ايجاد نمىكند و خبرى غيريقينى است كه فردى مورد اعتماد گفته است. اين نوع خبر ممكن است در فقه حجت باشد، ولى در تفسير حجت نيست.
▪️در تفسير قرآن فقط خبر يقينى، آنهم در حدود دلالت روشن و يقينى، است كه مىتواند نقش تعيينكننده داشته باشد و روايات ديگر فقط نقش تذكردهنده دارند.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
9️⃣ برای برداشت اجتماعی از قرآن، باید مطالعات اجتماعی داشت
🔺اگر بخواهیم از قرآن برداشت فلسفی، عرفانی، اخلاقی و... داشته باشیم، لازمه اش این است که آن علوم را اولا بلد باشیم تا بتوانیم به کمک آن علوم، برداشت های خود ناظر به آن علوم را به خوبی از دل قرآن #اصطیاد کنیم.
🔺همانطور كه صاحبنظرانى كه در انديشههاى فلسفى، عرفانى، اخلاقى و سيروسلوك درجۀ بالايى از تكامل را داشتند و لذا مىتوانستند اشارات قرآن را در آن زمينهها بهتر درك كنند،
🔺به همین دلیل، کسانی که بخواهند #برداشت_های_اجتماعی از قرآن داشته باشند، باید در زمينههاى اجتماعى مطالعات گستردهاى داشته باشند و با حضور ذهن سعى كنند اشارات ارزندۀ قرآن را در اين زمينهها درك و بر ديگران عرضه كنند. البته بهشرط رعايت همۀنكاتى كه قبلاً مطرح شد.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
هدایت شده از فیش های مطالعاتی یک طلبه
8.42M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#وحدت شیعه و سنی به معنای این نیست که شیعه بخواهد دیگری را شیعه کند و سنی بخواهد دیگری را سنی کند
بلکه به معنای وحدت در #راهبردهاست، اینکه سیاست ها و برنامه ها در تمامی حیطه های #سیاسی، #اقتصادی و... #هماهنگ چیده شود
در این صورت:
هم #امر_اهل_بیت را پیاده کرده ایم،
هم #پیشرفت_دنیوی برای دنیای اسلام رقم خواهد خورد
و هم وقتی دنیا، اقتدار و عظمت و دلسوزی و کمک و هزینه دادن و جان دادن شیعه را برای سنی ببیند، به صورت طبیعی سنی ها شیعه خواهند شد و غیر مسلمانان، مسلمان.
حالا این راهبرد بیشتر به سود اسلامه، یا راهبرد برائت جویی؟
#تیک_تاک
💢 منظومه فکری رهبران انقلاب👇
https://eitaa.com/joinchat/1389690894C341de0b3be
0️⃣1️⃣ سوالات را میشود از مکاتب جدید گرفت اما در پاسخ، نباید با ذهنیت آنها به سراغ قرآن رفت
🔺نسبت به مکاتب جدید و نظریات آنها، روش منطقی و معقول آن است که «نخست بهسراغ خود اين مكتبها برويم تا اين مكتبها را خوب بشناسيم و پس از فهم آنها، با مسائل تازهاى آشنا شويم كه اين مكتبها بدانها پاسخ دادهاند.
آنگاه به قرآن مراجعه كنيم تا ببينيم قرآن بدانها چه پاسخى داده، بىآنكه بخواهيم همان پاسخى را كه آن مكتب داده است، از قرآن هم بهدست آوريم.»
🔺اين اشتباه است كه بهطور مثال ابتدا به #اگزيستانسياليسم مراجعه كرده و آراء، افكار و انديشههاى اين مكتب و موضعگيرىهايش را دربارۀ مسائل نو دريافته و بپذيريم، سپس سراغ قرآن برويم تا براى اين فكر پذيرفتۀ خودمان #پشتوانۀ_قرآنى پيدا كنيم.
🔺اين روش، #بسيار_خطرناك و منشأ #تحريف در فهم قرآن است. نباید اینگونه باشد که از قبل نظر خود را مشخص کرده باشیم و حالا در قرآن بدنبال شاهد و موید برای آن باشیم بلکه باید از دل قرآن پاسخ ها را استخراج کنیم.
ما مىخواهيم واقعاً نظر قرآن را بيابيم؛ بدون التزام به يك فكر و انديشه و بدون اينكه در صدد باشيم براى يك انديشۀ از پيشپذيرفتهشده، پشتوانۀ قرآنى دستوپا كنيم.
🔺ما بدونشك مىتوانيم مكتبهاى #فلسفى، #عرفانى، #اخلاقى، #اجتماعى، #اقتصادى و #تربيتى را مطالعه كنيم و ببينيم اين مكتبها در زمينۀ چه مسائلى سخن گفتهاند. طبعاً در اين مطالعه به مسائل و موضعگيرىهاى تازهاى برمىخوريم و اين طبيعى است كه بخواهيم ببينيم مكتب ما در آن زمينهها چه مىگويد.
🔺سپس مراجعه مىكنيم به #قرآن، بىآنكه حتماً انتظار داشته باشيم قرآن اين امور را رد يا تأييد كند و بىآنكه تصميم قبلى گرفته باشيم تا براى آن چيز كه خودمان پسنديدهايم، از قرآن پشتوانه درست كنيم.
🔺اگر با اين روحيه به قرآن مراجعه كنيم بسيار خوب است و در اين مقايسه چهبسا به اين نتيجه برسيم كه فلان مطلب را كه امروز فلان مكتب گفته، فلان آيۀ قرآن در چهارده قرن قبل گفته است.
اما اگر صرفاً بخواهيم براى دستيابى به پشتوانههاى قرآنى برای مطلبی که از قبل تعیین کرده ایم به قرآن مراجعه کنیم، خطرناك و غالباً ما را به انحراف مىكشاند.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 ده نکته از #شهید_بهشتی در #روش_برداشت_از_قرآن و مقدمات فهم آن
3️⃣و2️⃣و1️⃣ آشنایی با عربی عصر نزول قرآن + رویکرد تاریخی داشتن در فهم قرآن(ضرورت مطالعه تاریخ برای فهم قرآن)
5️⃣و4️⃣ درک ارتباط آیات + ضرورت تجمیع آیات مرتبط با یک موضوع
6️⃣ محدود و منحصر نبودن آیات به عصر نزول بلکه ضرورت تعمیم، تطبیق و گسترش آیات به آینده به عنوان قواعد کلان
7️⃣ توجه به مسئله برداشت های متفاوت از قرآن که نباید به تفسیر به رأی بکشد
8️⃣ چگونگی استفاده از روایات تفسیری
9️⃣ برای برداشت اجتماعی از قرآن، باید مطالعات اجتماعی داشت
0️⃣1️⃣ سوالات را میشود از مکاتب جدید گرفت اما در پاسخ، نباید با ذهنیت آنها به سراغ قرآن رفت
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9