❇️ مدل تشریع احکام در صدر اسلام ☘️ یکی از مباحثی که نیاز به تحقیق ویژه دارد #چگونگی_تشریع_احکام اسلام در مدت 23 سال توسط #پیغمبر میباشد. دقت در این مسئله میتواند کمک شایانی به #وضع_قانون در امروز #جمهوری_اسلامی بکند. ☘️ شیوه ای که حضرت در #مکه پیش گرفتند متفاوت از شیوه ای بود که در #مدینه دنبال کردند، چرا که در مکه، اسلام ذیل #حکومت_طاغوت پیش میرفت اما در مدینه اسلام خود متولی حکومت بود لذا شیوه در این دو فضا نیز متفاوت بود. ☘️ در مکه عمده تمرکز بروی #اصول و احکام به نحو کلی بود، به خلاف مدینه که احکام به مرور تفصیل داده میشد. در واقع اینگونه نبود که پیامبر احکام را حتی در مدینه از همان ابتدا به صورت کامل و جامع پیاده کرده باشند بلکه با توجه به شرایط زمانی و مکانی و به #تدریج احکام الهی صادر شده و بعد پیاده میشدند. ☘️ این شیوه را میتوانید در مورد مسائلی مانند #شرب_خمر، #ارث و #ربا دنبال کنید که حضرت با چه #عقلانیتی آن را تحقق بخشیدند. اساسا عده ای مسئله #نسخ و #تشریع_احکام موقت -که برخی را به دشواری انداخته- را در همین بستر تحلیلی تبیین کرده اند. ☘️ #امیرالمومنین(ع) در روایتی که #علامه_مجلسی در بحارالانوار ج90، ص6 آورده اند به همین مسئله اشاره کرده و نکات دقیقی را تذکر داده اند: «فَكَانَ مِنْ رَأْفَتِهِ وَ رَحْمَتِهِ أَنَّهُ لَمْ يَنْقُلْ قَوْمَهُ فِي أَوَّلِ نُبُوَّتِهِ عَنْ عَادَتِهِمْ حَتَّى اسْتَحْكَمَ الْإِسْلَامُ فِي قُلُوبِهِمْ وَ حَلَّتِ الشَّرِيعَةُ فِي صُدُورِهِم‏» ☘️ ایشان میفرمایند از دلسوزى و رحمت پیامبر اين بود كه مردم را در همان آغاز نبوّتش، به یکباره از عاداتشان باز نداشت بلکه ابتدا با انجام اموری تلاش کرد اسلام در دل های آنها ریشه دوانده و مستحکم بشود، آنگاه وقتی شیرینی اسلام را چشیدند شروع به تغییر عادات غلطشان میکردند. ☘️ در ادامه همین حدیث، حضرت موارد متعددی از تدریجی بودن احکام مانند #جهاد، #صلح، #قصاص، #ارث، #تغییر_قبله و... را ذکر میکنند. ☘️ توجه به این اصل مهم در وضع قانون بسیار مهم و اساسی است، اما مسئله ای که اجرای این نکته را (علاوه بر کوتاهی و بی سلیقه گی های دور از عقلانیت برخی مسئولین) بغرنج و صعب کرده، #هجمه_فوق_سنگین_دشمن استکباری است. ☘️ در واقع #فشار_رسانه ای دشمن کار را بسیار سخت تر کرده لذا در این سمت نیز نیاز به عقلانیتی بیشتر برای تدوین قانون و اجرای آن داریم. برای عبور از این شرایط بغرنج نیاز به همفکری و تأملات بیشتر و شنیدن از سلایق مختلف هستیم. ☘️ البته اهمیت این نکته نباید بهانه ای بشود برای سو استفاده امروز که پس فعلا مسئله حجاب را شل کنیم تا ببینیم کی فضا محیا میشود چون موضوع آن مقداری متفاوت است. ☘️ در واقع مسئله امروز دارای ابعاد بسیار پیچیده ای است که عدم توجه و ملاحظه هر بُعد و مولفه آن میتواند ما را به یک تصمیم اشتباه برساند لذا در عین اعتقاد راسخ به نکته ای که عرض شد و اینکه باید امروز نیز شدیدا به آن توجه داشت، معتقدم مسئله امروز به دلیل هجمه عجیب دشمن صورت دیگری پیدا کرده است. https://eitaa.com/AyatRevayatEjtemai

💠 امیرالمؤمنین(ع): «ما را در قیامت با درخواست شفاعت، به زحمت نیندازید!» 🔰 #شیخ_صدوق در خصال از امیرالمومنین(ع) نقل میکند: 🔺به آن چیزهایی که نزد خداست، #رغبت و ميل داشته باشید و طاعت خدا را طلب کنید و بر سختی های آن، #صبر کنید. (ارْغَبُوا فِيمَا عِنْدَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ اطْلُبُوا طَاعَتَهُ وَ اصْبِرُوا عَلَيْهَا) 🔺چقدر برای مومن #زشت_است كه به بهشت داخل شود، درحالیکه پرده #حرمت و #آبرویش دریده شده است. در روز قیامت، ما را به تکلّف، #زحمت و سختی نیاندازید، از این جهت که اعمالتان خراب باشد اما از ما درخواست #شفاعت داشته باشید. روز قیامت، آن چیزی که از دنیا فرستاده اید، برای شما می ماند لذا همین امروز، برای آخرت خود، به فکر باشید. (فَمَا أَقْبَحَ بِالْمُؤْمِنِ أَنْ يَدْخُلَ الْجَنَّةَ وَ هُوَ مَهْتُوكُ السِّتْرِ لَا تُعَنُّونَا فِي الطَّلَبِ وَ الشَّفَاعَةِ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا قَدَّمْتُمْ) 🔺خود را در روز قيامت، پيش دشمنانتان #رسوا نكنيد و خود را با کالا و #علقه_های_حقیر و کوچک دنیوی، نزد آنها تکذیب نکنید، نسبت به منزلت خود نزد خداوند. (لَا تَفْضَحُوا أَنْفُسَكُمْ عِنْدَ عَدُوِّكُمْ فِي الْقِيَامَةِ وَ لَا تُكَذِّبُوا أَنْفُسَكُمْ عِنْدَهُمْ فِي مَنْزِلَتِكُمْ عِنْدَ اللَّهِ بِالْحَقِيرِ مِنَ الدُّنْيَا) 📌پ.ن: ناظر به این بیان حضرت، میتوان به دو نکته اشاره کرد: 1️⃣ ایجاد رغبت، امری #اختیاری و #قابل_کنترل است: ▫️ناظر به فراز ابتدایی حضرت میتوان گفت: اگرچه رغبت امری احساسی‌ست، اما «#قابل_جهت‌دهی و کنترل» است. در واقع، میل و رغبت در ابتدا احساسی درونی است. اما برخلاف گمان عمومی، این احساس کاملاً قابل #تربیت، تقویت یا #تغییر است. ▫️انسان نمی‌تواند «#فوراً» نسبت به چیزی در خود رغبت ایجاد کند، اما می‌تواند به «#تدریج» و با «#تمرین، #برنامه_ریزی، توجه، تکرار، اصلاح بینش و...»، رغبت را در خود بسازد یا تقویت کند. مثلا کسی که اول بار ورزش می‌کند، شاید رغبت چندانی به آن نداشته باشد، اما با شناخت فواید، دیدن نتایج و استمرار، کم‌کم میل و اشتیاق در او شکل می‌گیرد. ▫️از همین رو، با همین روش، میتوان میل به خدا، آخرت، معنویت و ارزش های الهی را در خود یا دیگران ایجاد یا تقویت کرد. لذا فرمان «رغبت داشته باشید» توسط حضرت، در واقع یک دستور #تربیتی-اختیاری است، نه صرفاً امری عاطفی و غیراختیاری. 2️⃣ #دیندار_نمایشی نباشید: ▫️نتیجه #دینداری_نمادین و نمایشی، همین چیزی است که حضرت به آن اشاره میکند. طرف خود را مذهبی نشان میدهد اما در باطن، هیچ بویی از مذهب و دین نبرده است، در مجازی، پروفایل مذهبی دارد اما کنشش کاملا ضد مذهبی است، لباس یقه آخوندی میپوشد، اما در بازار، به راحتی بی انصافی میکند، ریش و محاسن و ظاهری مذهبی دارد اما در عمل...، در ظاهر میلیاردی به مساجد و حسینیه ها فرش و... کمک میکند، اما اینها صرفا پوششی است برای دور زدن و کسب سرمایه بیشتر. ▫️#مناسک و مظاهر، بسیار اهمیت ویژه دارد، اما صرف اینها کافی نیست بلکه مهم باطن و #روح آن است، مهم #عمل به آنهاست. لذا حضرت نیز با اشاره به «دوگانگی بین ظاهر دینداری و واقعیت اعمال»، این مدل کنش ها را برای مومن زشت میداند و اگر بناست این مدل مشی بشود، توقع #شفاعت هم نباید داشت. ▫️این روایت، نه‌فقط یک هشدار شخصی، بلکه هشداری برای سلامت دینی جامعه است. اگر جامعه‌ای #شفاعت را جانشین #مسئولیت‌پذیری کند، و حرمت #ایمان را خرج قدرت، ثروت یا شهرت کند، در واقع سرمایه‌ی معنوی خود را می‌فروشد و در قیامت بی‌دفاع می‌ماند. شفاعت مخصوص افرادی است که در عمل، مسئولانه حرکت کنند. حال در این حرکت اگر کم و کاستی وجود داشت، شفاعت ترمیم کننده آن است. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی|#عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9

💠 رویکرد تربیتی در تعامل با نوجوانان 🔸با بررسی مصداقی مسئله نماز 🔺سنت پیامبر(ص) بدین شکل بود که معمولا نمازهای ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشا را جداگانه میخواندند. البته جمع خواندن آنها را نیز جایز میدانستند و گاهی نیز خود و اصحاب این نمازها را به صورت جمع میخواندند. 🔺بنابراین، خواندن نمازهای ظهر و عصر و نیز مغرب و عشا به صورت جداگانه و هر کدام در #وقت_فضیلت خودش، مستحب بوده و خواندن آنها به صورت جمع نیز جایز است. 🔺اما جالب اینکه #امام_سجاد(ع) با رویکردی تربیتی، درهمان عصر به نوجوانان توصیه میکردند که نماز ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشا را به صورت جمع و به صورت پیوسته و پشت سرهم در یک نوبت بخوانند، نه اینکه تک تک در وقت فضیلت خودش. 🔺وقتی برخی از اطرافیان نسبت به این توصیه تعجب کردند، حضرت در توضیح چرایی آن فرمودند: ➕این شیوه نماز خواندن برای آنها، #آسان‌تر است و برای آنها بهتر است که با این شیوه، #سرعت بورزند در خواندن نماز و نیز نماز را ضایع نکنند و برای خواندن نماز #خواب نروند(ناظر به فاصله بین نماز مغرب و عشا) و یا اینکه تا پیش از مشغول شدن به امور دیگر، نمازشان را کامل بخوانند. 🔺همچنین حضرت هیچ وقت فراتر از نمازهای واجب، نوجوانان را به چیزی بیش از آن مکلف نمی‌ساخت. 📚 الکافي، ج۳، ص۴۰۹ و ج۶، ص۴۷؛ دعائم الإسلام، ج۱، ص۱۹۳؛ الجعفریات، ج۱، ص۵۱؛ تهذیب و... (دعائم، کاملترین گزارش را دارد و مابقی، بخشی از آن را) 📌پ.ن: ▫️حضرت در اینجا، بر اصل «#تدریج» و «#سهولت_اجرا» در فرایند تربیت دینی نوجوانان تأکید دارند. ▫️حضرت به ما این را می آموزند که «تربیت دینی» با «فهم مراحل رشد» و «شناخت شرایط زیست» گره خورده است و این خاص نوجوانان نیست بلکه چون اقتضای این گروه خاص اینچنین بوده، حضرت به آن تاکید کرده اند لذا میشود از این نکته به نحوی #مناط_گیری کرد. ▫️در واقع، امر تربیت، امری ثابت و خشک نیست، بلکه امری #منعطف و سیال است، یعنی مخاطب را باید از یک نقطه به نقطه ای مطلوب تر حرکت داد، که برای این نکته، باید لحاظ #تدریج، #توانایی و وضعیت اجتماعی و روانی مخاطب را حتما مد نظر داشت. ▫️حضرت با شناخت دقیق از ویژگی های روحی و اجتماعی نوجوانان، تلاش میکنند تا معارف الهی را در یک تدریجی در جان آنها بنشانند. لذا هر چند جدا خواندن نمازها ارجحیت دارد اما برای اینکه اصل واجب در جان آنها بنشیند، توصیه میکنند که نمازها را به صورت جمع بخوانند که برای آنها آسان تر است. ▫️چون نوجوان در معرض خواب‌ماندن پس از نماز مغرب(ناظر به فضای آن عصر)، سستی و سرگرمی‌های خودش قرار دارد لذا حضرت با این کار، نماز را برای نوجوانان، به یک عمل قابل انجام تر در بستر زندگی واقعی اش تبدیل میکند. ▫️اساسا در مسئله تربیت، باید محتوا را در قالبی ارائه کرد که با «#واقعیت_زیستهٔ_نوجوان» همخوانی داشته باشد. بدون لحاظ این نکته، عملا محتوا ذبح شده و به عمل نخواهد انجامید. ▫️این مسئله، فقط مختص نماز نیست بلکه در مسائلی مانند #حجاب و دیگر دستورات دینی نیز صادق است. در جامعه امروز که نوجوانان با موج #رسانه، #تنبلی متاثر از آن، و... روبرو هستند، باید برنامه‌های تربیتی به گونه‌ای تنظیم شوند که با این وضعیت رقابت کنند، نه در برابر آن بایستند. ▫️یعنی با لحاظ انعطافی که در معارف دینی وجود دارد، فرآیندی طراحی شود که با واقعیات زندگی نوجوانان همخوانی حداکثری داشته باشد. ▫️البته در این مسئله، هم نباید دچار #سخت‌گیری_افراطی شد و هم نباید دچار #ساده‌انگاری_تفریطی، بلکه باید برمبنای شناخت دقیق اصول و فروع دینی و لحاظ نیاز، توان و زمان‌بندی رشد نوجوان، بستری مناسب برای اجرای معارف دینی را طراحی کرد. ➕فرسته های مرتبط: 1. روش صحیح انتقال معارف دینی، براساس سیره نبوی 2. روزه کله گنجشکی 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی|#عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9