📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهة_الثانیه اقوال در موضوع حجیت ظهور؛ بیان مختار 📅 ۱۹ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۱۷ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ در کلام ناقل همان چیزهایی که در کلام مباشر بیان گردید، بعینه می آید یعنی احتمال غفلت ناقل با ظهور کلام ناقل قابل جمع است؛ در کلام ناقل احتمال حذف هم وجود دارد که در کلام مباشر نبود؛ گاهی وثاقت ناقل بالتعبد ثابت می شود و لذا اطمینان یا قطع به وثاقت او وجود ندارد اما باز این احتمال حذف، هادم ظهور کلام ناقل نمی شود. 2️⃣ در کلام منقول گاهی احتمال وجود ارتکاز عام داده می شود؛ ارتکاز عام مربوط به ارتکازات زمان و مکان صدور کلام متکلم برای همه اذهان است اما ممکن است در طول زمان این ارتکاز تغییر پیدا کند؛ فقیه در اثر انس با روایات و آیات و گزارش های تاریخی زمان صدور، ارتکازات عامه زمان صدور را می داند اما اگر باز تردید پیدا کرد و احتمال وجود ارتکاز عام در زمان و مکان صدور را بدهد که الان از بین رفته باشد، جلوی انعقاد ظهور گرفته خواهد شد 3️⃣ارتکازت شخصیه گاهی مربوط به ذهنیت سامع است که متکلم با توجه به آن از ذکر قرینه متصله خودداری می کند و گاهی به خاطر خصوصیت مجلس است و گاهی به خاطر سؤال راوی است؛اگر احتمال وجود ارتکاز شخصیه داده شود ظهور چه وضعیتی دارد؟این احتمال گاهی با وجود تعدد و روایات و رواه از بین می رود یا تناسبات موجود در خبر، دافع این احتمال است اما به هر حال اگر این احتمال وجود داشت، هادم ظهور می شود 4️⃣ احتمال وجود ارتکازات عامه یا شخصیه مانع انعقاد ظهور می شود اما در اغلب موارد این احتمال منتفی می شود. 🆔@DorusOstadM

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض العاشر وجوب الغسل بعد انقطاع الحیض؛ م ۲۵ 📅 ۲۰ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۱۸ 📚موضوع جلسه: 1⃣ آیه شریفه " إذا قمتم الی الصلاة فاغسلوا...و ان کنتم فاطهروا"، اطلاق دارد که همه برای نماز باید وضو بگیرند و تنها جنب را در این آیه استثنا کرده است؛ بنابراین حائض منقطع الدم هم به مقتضای اطلاق صدر آیه باید وضو بگیرد 2⃣ در مثل حائض منقطع الدم به مقتضای اطلاق صدر آیه وضو ثابت است که عام فوقانی است؛دو دسته روایات داریم که به مقتضای روایات" ای وضوء انقی من الغسل"، نیازی به وضو ندارد و دسته دوم عدم الاجزاء را می رساند؛ در این تعارض بعضی قائل به تعارض و تساقط و رجوع به عام فوقانی شده اند و بعضی طائفه اجزاء را ترجیح داده اند 3⃣ مختار این است که روایت معارض ظاهر آیه حجت نیست و اطلاق صدر آیه محکَّم است ضمنا دلیل " لو کان لبان " ما را به اطمینان می رساند که اگر وظیفه حائض وضو نبود، به ما می رسید.

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهة_الثانیه اقوال در موضوع حجیت ظهور؛ بیان مختار #الجهه_الثالثه: رابطه اصاله الظهور با سایر اصول لفظیه 📅 ۲۰ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۱۸ 📚موضوع جلسه: 1️⃣شهید صدر فرمودند که شرط حجیت ظهور تصدیقی عدم وصول قرینه منفصله است؛ این شرط کردن لازم نیست زیرا همه امارات و از جمله ی آنها ظهور وقتی حجت هستند که وصول معارض نشده باشد و در فرض وصول معارض هر دو از حجیت می افتند. 2️⃣حجیت چه حکم وضعی باشد یا انتزاعی در موضوعش وصول اخذ شده است و لذا فعلیت آن بر خلاف تمامی احکام تکلیفی و وضعی به وصول است. 3️⃣موضوع حجیت ظهور ظهور تصدیقی جدی است و اصل عدم قرینه متصله یا منفصله در کار نیست؛بله اگر قبول کنیم که عمومات و اطلاقات روایات معمولا تخصیص خورده اند وقتی این عمومات و اطلاقات حجت هستند که فحص متعارف از مظانّ مخصص یا مقید بشود. 4️⃣حجت دارای سه معناست: ۱- حجت عرفی عبارتست از «مایصح الاحتجاج به» ۲- حجت در اصطلاح منطقی عبارتست از قیاس و قیاس عبارتست از دو مقدمه ای که با شرایطی منتج می شوند که اگر دو مقدمه صادق باشند محال است که نتجیه آن صادق نباشد ۳- حجت در اصطلاح اصولی عبارتست از منجِّز و معذِّر؛ تکلیف وقتی منجَّز است که منجز به آن تعلق گرفته باشد و در این صورت «یستحق فاعله العقوبه عقلا» و در صورتی معذَّر است که به معذِّری به عدم تکلیف تعلق گرفته باشد و در این صورت «یقبح عقوبه الفاعل عقلا» 🆔@DorusOstadM

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض العاشر وجوب الغسل بعد انقطاع الحیض؛ م ۲۵، ۲۶، ۲۷ 📅 ۲۳ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۱۹ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ مراسیل ابن ابی عمیر در نظر مختار معتبر نیستند و توثیق مرحوم شیخ، حدسی است زیرا معلوم نیست که تمام کسانی که ابن ابی عمیر از آنها نقل روایت می کند از ثقات باشند 2️⃣ قائلین به اجزاء غسل از وضو اختلاف کرده اند که وقتی تیمم بدل از غسل وجود دارد آیا نیاز به تیمم بدل از وضو هم وجود دارد یا ندارد؟ مختار این است که قول به اجزاء، صحیح نیست اما اگر آن را بپذیریم ادله بدلیت تیمم از غسل آن قدر بدلیت دارد که دیگر نیازی به تیمم بدل از وضو نباشد. 3️⃣ وقتی غسل حیض کرد تمام محرمات بر حائض برایش جائز می شود اگر چه هنوز وضو نگرفته باشد مانند مکث در مسجد

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهه_الثالثه: رابطه اصاله الظهور با سایر اصول لفظیه 📅 ۲۳ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۱۹ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ برای اصاله الظهور سه معنا وجود دارد: ۱- حجیت ظهور و فرقی ندارد که حجیت به معنای عرفی یا اصولی باشد ۲-وقتی است که برای کلام متکلم ظهور نوعی وجود دارد اما سامع شک دارد که این ظهور نوعی مراد متکلم بوده است یا نبوده است یا ظن شخصی دارد که این ظهور نوعی مراد متکلم نبوده است؛ در این جا نیز از اصاله الظهور استفاده می کنند. 2️⃣در معنای اول از اصاله الظهور نظر به شخص خاصی در نظر گرفته نمی شود اما در معنای دوم حصه ای از حجیت مراد است یعنی ظهور حجت است حتی نسبت به کسی که شاک یا جاهل است یا حتی ظن بر خلاف دارد. 3️⃣معنای سوم اصاله الظهور:اصاله الظهور یک اصل عملی عقلایی است یعنی وقتی عقلاء در وجود ظهور نوعی شک دارند بناء را بر وجود ظهور نوعی می گذارند. 4️⃣مختار این است که اصاله الظهور به معنای اول و دوم را قبول داریم اما اصاله الظهور به معنای سوم که عقلا یک اصل عملی داشته باشند که در موارد دوران امر بین الاجمال و الظهور، بنا بر ظهور می گذارند را قبول نکردیم 5️⃣کلام شیخ که قائل بود اصاله الظهور به اصل عدم قرینه بر می گردد در ظهور به معنای سوم در کلام منقول است اما ظهوری که مرحوم آخوند ادعا می کرد که اصل عدم قرینه به اصاله الظهور بر می گردد، ظهور به معنای دوم است در کلام ناقل 🆔@DorusOstadM

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض العاشر وجوب الغسل بعد انقطاع الحیض؛ م ۲۷ باب تعارض بین دو تکلیف ضمنی 📅 ۲۴ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۲۰ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ سید ماتن معتقد است که اگر امر دائر بشود بین اتیان نماز با وضو و تیمم بدل از غسل و اتیان نماز با غسل و تیمم بدل از وضو، باید نماز با غسل و تیمم بدل از وضو بخواند( فرض مسئله بر عدم اجزاء غسل حیض از وضو برای نماز است) 2️⃣ مرحوم حکیم مورد بالا را از باب تزاحم دانسته اند که باید اهم یا محتمل الاهمیه را بر مهم و محتمل المهمیه مقدم کرد 3️⃣ مرحوم خویی مورد بالا را از باب تعارض دانسته اند زیرا تزاحم بین دو تکلیف مستقل به وجود می آید و در ما نحن فیه دو تکلیف ضمنی داریم نه مستقل و لذا باید سراغ مرجحات باب تعارض رفت که اگر نبود نوبت به اصل عملی برائت از تعیین هر کدام می رسد و شخص مخیَّر است 4️⃣ فرمایش مرحوم خویی صحیح است که باب، باب تعارض است اما چون باب صلاة است که قاعده میسور در آن جاری است متفاهم عرفی از این قاعده در این مورد این است که باید آب را صرف در غسل کند نه صرف در وضو به خاطر اهمیت غسل نسبت به وضو یا محتمل الاهمیه بودن آن نسبت به محدث به حدث اکبر 5️⃣ با فرمایش آقای حکیم که رفته اند سراغ ترجیح اهم یا محتمل الاهمیه در نتیجه موافق شدیم اما این مسئله را باب تعارض می دانیم نه تزاحم؛ خصوصیت قاعده میسور در این مسئله مارا با مرحوم حکیم به یک نتیجه می رساند

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهه_الثالثه: رابطه اصاله الظهور با سایر اصول لفظیه 📅 ۲۴ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۲۰ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ رابطه بین اصول لفظیه با اصالة الظهور به معنای دوم و سوم این است که این اصول از صغریات اصالة الظهور هستند اما بین اصول لفظیه و اصالة الظهور به معنای اول رابطه ای وجود ندارد 2️⃣ اگر مثلا بین معنای حقیقی لفظ که ظاهر است به ظن نوعی و معنای مجازی که ظن شخصی بر آن وجود دارد شک داشته باشد جای اصالة الحقیقه است که از صغریات اصالة الظهور به معنای دوم است 3️⃣ اگر بین ظهور لفظ در معنای حقیقی و ظهورش در معنای مجازی که به منزله اجمال است شک کند و حمل بر معنای حقیقی شود پس اصالة الحقیقه از صغریات اصالة الظهور به معنای سوم جاری شده است که قبول نکردیم 4️⃣ تمام اصول لفظیه از صغریات اصالة الظهور است جز اصالة عدم القرینه که به طور مستقل بحث می شود. 5️⃣قرینه متصله یا لفظ است یا خصوصیت است که در ظهور تصدیقی استعمالی یا جدی تصرف می کند؛ مثلا در «رایت اسدا فی المدرسه»، لفظ «فی المدرسه» قرینه متصله ایست که بنابر نظر مرحوم تبریزی در ظهور استعمالی تصرف کرده است و بنابر نظر جماعتی در ظهور جدی تصرف کرده است یا در مثال «الانسان کلی»، مناسبت بین موضوع و محمول خصوصیتی است که معلوم می کند مراد جدی متکلم از الانسان، مفهوم آن است. 6️⃣ قرینه منفصله در حجیت ظهور تصرف می کند نه در خود ظهور؛ مثلا اگر «اکرم جیرانی» ظهور در وجوب اکرام زید داشت، ظهورش جحت است تا وقتی که خطاب«لا تکرم زیدا» واصل شود که هادم حجیت می شود.

7️⃣ظهور در قرینه منفصله نسبت به مراد جدی از مدلول کلام باقی است و کشف خلاف بعد از وصول قرینه منفصله در مراد جدی متکلم از تکلم است که مدلول کلام نیست؛ مثلا اگر زید ده تا همسایه داشت مدلول جدی خطاب اول، ده تا انشاء الطلب است به وجوب اکرام تک تک افراد جیران اما با وصول قرینه منفصله کشف می شود که فقط نه تا طلب انشائی وجود دارد و نسبت به زید فقط انشاء الطلب داریم؛ طلب انشائی،مدلول کلام نیست بلکه مراد جدی متکلم از تکلم به این انشاءالطلب است. 8️⃣اگر گفته شود که با وصول قرینه منفصله کشف می شود که مراد جدی متکلم در اطلاق نبوده است، کلام نا صحیحی است زیرا معنایش تصرف قرینه منفصله در ظهور است بلکه انشاء الطلب در اطلاق بود نه اینکه اطلاق در طلب بود؛ بعد از وصول می فهمم که از اول وجوب اکرام زید مطلوب نبود نه اینکه انشاء الطلب هم نداشت

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض العاشر وجوب الغسل بعد انقطاع الحیض؛ م ۲۷ باب تعارض بین دو تکلیف ضمنی 📅 ۲۵ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۲۱ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ بعضی در استدلال به ترجیح وضو بر غسل فرموده اند که فریضه بر سنت مقدم می شود در باب تزاحم که استدلال نادرستی است معروف این است که فریضه امری است که در قرآن ذکر شده است و سنت امری است که در قرآن نیامده است. 2️⃣ اینکه غسل حیض چون در قرآن ذکر نگردیده است پس سنت است کلام نادرستی است؛ زیرا اولا عنوان اصل غسل، ملاک است که در قرآن به غسل جنابت اشاره شده است و جنابت و حیض حتی در نیت هم مهم نیست و ثانیا غسل حیض در قرآن آمده است: "فاذا تطهرن فاتوهن" 3️⃣ تقدیم اهم بر مهم در باب تزاحم از باب تقدیم اهم ملاکا و مصلحه است و معلوم نیست امری که در قرآن ذکر شده است ملاک و مصلحت اهمی از سنت داشته باشد.

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهه_الثالثه: رابطه اصاله الظهور با سایر اصول لفظیه 📅 ۲۵ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۲۱ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ اصل عدم قرینه یک اصل عملی عقلایی در باب محاورات است که می توان گفت در دو جا هست: اول وقتی است که احتمال وجود قرینه متصله در کلام منقول داده می شود یعنی احتمال می دهیم که ناقل، قرینه موجود در کلام منقول را از روی غفلت یا عمد نقل نکرده است. 2️⃣این که گفته می شود ثقه کسی است که تعمد بر کذب ندارد در ثقه ایست که وثاقتش مقطوع یا مورد اطمینان است نه ثقه ای که وثاقتش بالاماره ثابت شده است 3️⃣در مورد اول نیازی به اصاله عدم قرینه نیست زیرا اگر ناقل، ثقه باشد در واقع و وثاقتش احراز شود (بالوجدان یا بالاماره یا بالاصل)، قولش حجت است و فرض این است که وثاقت ناقل بالاماره احراز گردیده است. 4️⃣مورد دومی که به اصاله عدم قرینه تمسک کرده اند و صحیح نیست در جایی است که احتمال وجود قرینه منفصله در کلام منقول داده می شود؛ در اینجا آن ظهور قبل از فحص لازم در موارد مظان وجود مخصص یا مقید، حجت نیست اما آن ظهور بعد الفحص هر چند که احتمال وجود قرینه منفصله باقی است، حجت است للسیره و لذا بعد الفحص نیازی به اصاله عدم القرینه نیست 5️⃣ در نظر مختار چه در قرینه متصله و چه در قرینه منفصله، اصالة عدم القرینه نداریم؛ بله، گاهی کلام منقول ظهوری ندارد و حق با مرحوم شیخ است از این جهت اما ظهور کلام ناقل بر وجود ظهور در کلام منقول است و همین کافیست مانند اینکه لازم نیست وثاقت ناقل بالوجدان احراز شود و همین که احراز بالاماره وجود داشته باشد کافی است. 🆔@DorusOstadM

🏴صلی الله علی جعفر بن محمد الصادق ⚫️ضمن عرض تسلیت ایام شهادت امام صادق علیه السلام خدمت طلاب محترم ان شاءالله درس استاد در روز شنبه خواهد بود

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض العاشر وجوب الغسل بعد انقطاع الحیض؛ م ۲۸ جواز یا عدم جواز مباشرت بعد انقطاع دم و قبل غسل 📅 ۳۰ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۲۲ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ در مسئله جواز مباشرت بعد انقطاع دم و قبل الغسل، مقتضای اصل بر جواز است منتهی اماره بر جواز وجود دارد 2️⃣ آیه شریفه " فلا تقربوهن حتی یطهرن فاذا تطهرن فاتوهن" دلالت دارد بر جواز 3️⃣ اشکال شده که در یطهرن، " یطَّهرن" قرائت صحیح است به معنای اغتسال به قرینه " تطهَّرن" و الجواب علیه: اینکه "تطهَّرن" لزوما به معنای اغتسال باشد روشن نیست بلکه می تواند به معنای اعم از طهارت از خبث دم و طهارت از حدث دم الحیض باشد 3️⃣ سنت یعنی روایات هم دلالت بر جواز مباشرت قبل الاغتسال دارند مانند موثق ابن بکیر و موثق علی بن یقطین که سند و دلالت تامی دارند 4️⃣ در مقابل روایات معارض هم وجود دارد مانند معتبره ابی بصیر که وقتی از حضرت درباره جواز مباشرت با حائض بعد انقطاع دم و قبل الغسل می پرسد، پاسخ می دهد: " لا حتی تغتسل "

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهه_الرابعه :فی التفصیلات فی حجیت الظهور 📅 ۳۰ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۲۲ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ تفصیل اول از تفصیلات در حجیت ظهور مربوط به میرزای قمی است که ظعور را نسبت به مقصودین بالافعام حجت می داند لذا کسانی که استراق سمع می کنند از نظر ایشان نمی توانند به ظهور کلامی که شنیده اند، احتجاج کنند. 2️⃣ تفصیل اول درست نیست زیرا سیره بر خلاف آن است و کثیرا در بین مردم به ظهورات کلام توسط غیر مقصودین بالافهام احتجاج می شود. 3️⃣تفصیل دوم می گوید که ظهورات برای کسانی که حجیت دارد که ظن بر خلاف آن نداشته باشند؛ مرحوم میرزا بر این تفصیل اشکال کرده اند که در اغراض تشریعی که محل کلام در بحص ظهورات است به ظهورات کلام متکلم اخذ می شود حتی لگر سامع، ظن بر خلاف داشته باشد و کلام این مفصل تنها در اغراض تکوینی درست است. 4️⃣ تفصیلی باید بین مقام احتجاج و مقام عمل داد؛ در مقام عمل به ظهورات وقتی ظن بر خلاف آن وجود دارد عمل نمی شود چون مقام عمل تابع حالات روانی و روحی افراد است اما در مقام احتجاج به ظهرات احتجاج می شود هر چند ظن بر خلاف آن وجود داشته باشد و فرقی نیست که مقام احتجاج بین مولا و عبد باشد یا احتجاج بین مردم باشد؛ ممکن است که مراد مرحوم نائینی نیز همین مطلب باشد. 5️⃣تفصیل سوم از اخباریین است؛ دو مسلک دارند: مسلک اول، عدم حجیت ظواهر کتاب و مسلک دوم عدم ظهورات برای کتاب است؛ مدعای مسلک اول این است که در قرآن تنها دو حجت وجود دارد: یکی نصّ و یکی ظهوراتی از کتاب که مؤیَّد به سنت باشد اما ظهراتی از کتاب که مؤیَّد به سنت نباشد حجت نیست. 🆔@DorusOstadM

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض العاشر وجوب الغسل بعد انقطاع الحیض؛ م ۲۸ جواز یا عدم جواز مباشرت بعد انقطاع دم و قبل غسل 📅 ۳۱ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۲۳ 📚موضوع جلسه: 1️⃣استدلال به آیه شریفه بر جواز مباشرت بعد انقطاع دم و قبل الغسل تام است و علی المبنا روایات مانعه اعتباری ندارند 2️⃣اگر از این مبنا دست بکشیم و روایات را متعارض بدانیم، جمع عرفی در نظر مختار بین دو طائفه از روایات وجود ندارد و تعارض و تساقط می کنند و نوبت به رجوع به ظاهر آیه شریفه می رسد که دال بر جواز است. 3️⃣اگر آیه شریفه را مجمل بدانیم نوبت به اصل می رسد؛ اصل استصحاب می گوید که حرمت مباشرت باقی است. این استصحاب مبتلا به دو اشکال است: ۱- تمسک به استصحاب در شبهات حکمیه علی المختار صحیح نیست. ۲- وحدت موضوع که از ارکان استصحاب است وجود ندارد زیرا عرفا فرق است بین حائض دارای دم و مرئه ای که منقطع الدم شده و هنوز غسل نکرده است. وقتی اصل استصحاب جاری نگردید نوبت به اصل برائت می رسد.

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهه_الرابعه :فی التفصیلات فی حجیت الظهور 📅 ۳۱ / اردیبهشت ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۲۳ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ دو وجه عمده بر مسلک اول اخباری آورده شده است: وجه اول، استدلال به آیه «هو الذی انزل علیک الکتاب منه آیات محکمات و اخر متشابهات فاما الذین فی قلوبهم زیغ فیتبعون ما تشابه ابتغاء الفتنه و ابتغاء تاویله...» بر عدم حجیت ظواهر کتاب؛ زیرا معنای متشابهات، ظواهر کتاب است. 2️⃣ سه جواب بر وجه اول داده شده است: جواب اول، این است که ظاهر معنای متشابه، ظواهر است؛ پس این آیه می فرماید که ظواهر قرآن حجت نیست که یکی از ظواهر قرآن ، ظاهر خود همین آیه است پس ظاهر این آیه بر عدم حجیت ظواهر کتاب، حجت نیست. 3️⃣این جواب، درست نیست و دو تا مناقشه دارد؛ مناقشه اول این است که به خاطر محذور عقلی که قرینه لبیه است دیگر این آیه خودش را شامل نمی شود؛ زیرا اگر بخواهد خودش را نیز شامل بشود که از حجیت این آیه، عدم حجیت این آیه نتیجه خواهد شد مناقشه دوم: این آیه شریفه، قضیه حقیقیه نیست که ناظر به افراد نباشد بلکه قضیه خارجیه است و معلوم است که ناظر به همه ظواهر در قرآن است مگر ظاهر خود همین آیه. 4️⃣جواب دوم این است که معنای متشابه، ظاهر نیست بلکه ظواهر قرآن از محکمات هستند؛ متشابه یعنی لفظی که دارای معانی باشد با احتمالات مساوی در حالی که معنای ظاهر با غیر ظاهر مساوی نیستند؛ جواب سوم این است که آیه نهی از اتباع متشابهات به صورت مطلق نفرمود بلکه اتباعی که برای فتنه انگیزی باشد را نهی فرمود.

5️⃣وجه دوم و هو العمده: تمسک به روایات بسیاری که از عمل بر ظواهر کتاب نهی فرموده است که صاحب وسائل و محدث نوری مجموعا ۱۲۰ روایت در این باب آورده اند 6️⃣مرحوم صدر این روایات را به سه طائفه تقسیم کرده و هر کدام را جواب داده؛ طائفه اول روایاتی است که می فرماید: قرآن را فقط «من خوطب به» می فهمد که ائمه علیهم السلام هستند و لذا فهم سایرین حجیت ندارد. مرحوم صدر پاسخ داده اند که چطور ممکن است که امام چنین مطلب مهمی را فقط به ضعاف فرموده باشد؟ زیرا تمام روایات این طائفه از ضعاف که عمده ایشان از باطنیه هستند، به ما رسیده است.

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض العاشر وجوب الغسل بعد انقطاع الحیض؛ م ۲۹، ۳۰؛ یازدهم: وجوب قضاء روزه بر حائض 📅 ۱ / خرداد ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۲۴ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ضابطه در نفقه اموری است که زن در معیشت خود به طور متعارف به آنها احتیاج دارد؛ بنابراین مقداری از اموری که اثر آخرتی دارند نیز داخل در نفقه واجبه ای هستند که به عهده زوج است؛ سفر زیارتی متعارف داخل در نفقه است و همچنین هزینه انجام غسل جنابت و حیض نیز از نفقات واجبه شمرده می شود. 2️⃣قال السید: نماز یا روزه نذر معین اگر لعذر اداء نشد، قضاء واجبست. بزرگان با فتوای سید مخالفت کرده اند و نذری که معین باشد اگر موقع فرا رسیدن نذر، حائض شد کشف حقیقی می شود که این نذر اصلا منعقد نشده است زیرا رجحانی در متعلق نذر نبوده است. فرض کلام سید در مانند کسی است که نذر کرده است که یک روز در ماه شعبان را روزه بگیرد و خودش آن را به آخر شعبان به تاخیر انداخت و اتفاقا در آخر شعبان حائض شد؛ سید در این فرض قائل است که باید قضاء کند و بزرگان مانند مرحوم خویی و حکیم مخالفت کرده اند. 3️⃣سید می فرماید که اگر تیمم بدل از غسل حیض انجام داد مانند خود غسل حیض با حدوث حدث اصغر باطل نمی شود. دلیل سید، مفاد ادله بدلیت و اطلاق آن است؛ وقتی حضرت می فرمایند " التراب احد الطهورین یکفیک عشر سنین" به مفادش و اطلاقش شامل می شود در این که همان طور که غسل حیض یا جنابت با حدث اصغر باطل نمی شد تیمم هم همین حکم را دارد.

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهه_الرابعه :فی التفصیلات فی حجیت الظهور 📅 ۱ / خرداد ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۲۴ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ طائفه دوم از روایاتی که اخباری به آنها استناد کرد، مورد قبولست اما وافی به اثبات مدعای او نیست؛ این طایفه می گوید که ما در فهم شریعت نمی توانیم به ظواهر کتاب اکتفا کنیم و محتاجیم به رجوع به بیانات معصومین علیهم السلام که کلام درستیست. 2️⃣طائفه سوم، روایاتی است که می گوید مراجعه به ظواهر کتاب، تفسیر قرآن به رای است. جواب اول از شهید صدر: وقتی گفته می شد «تفسیر به رای» اصحاب ائمه تعریض به گروهی از عامه که اهل استحسانات بودند را می فهمیدند پس منصرف به ردع از رویه اصحاب ابو حنیفه است. استاد: نفیا و اثباتا راجع به این پاسخ نظری نداریم. 3️⃣جواب مختار: تفسیر قرآن فقط راجع بهه مجملات معنا دارد و الا درباره ظواهر که تفسیر کردن، قولی است که در مقابل ظاهر آیه است و علیه آن حجت وجود دارد؛ تفسیر مجملات نیز فقط از کسی بر می آید که ارتباط با عالم تشریع دارد که ائمه معصومین هستند. 4️⃣مرحوم صدر می فرمایند نه تنها روایات مورد ادعای اخباری وافی به ادعای او نیست بلکه روایاتی داریم که بر علیه ادعای اوست؛ این روایات چهار دسته هستند: ۱- روایاتی که امر کرده است به تمسک به قرآن که شامل تمسک به ظواهر هم می شود. ۲- روایاتی که فرموده شرط صحت شروط ضمن عقد، عدم مخالفت آنان با کتابست ۳- روایاتی که امر کرده است که روایات را به کتاب عرضه کنید و اگر مخالف بود « فاضربوه علی الجدار» ۴- روایاتی که امام در پاسخ پرسش به آیه ای از قرآن استدلال کرده اند.

1️⃣دروس اصول ۱۴۰۱-۱۴۰۲ https://drive.google.com/drive/folders/1BCgrnBeDquSoBgygxaIuw8dsjeskCzjk 2⃣دروس فقه ۱۴۰۱-۱۴۰۲ https://drive.google.com/drive/folders/199jb3SH2QLAo_AAtd8QQwf9m5CKbKgdM 3️⃣خارج اصول سال ۱۴۰۲-۱۴۰۳ https://drive.google.com/drive/folders/1inmla0O2Cf__lAnSVXgC7zQz_yHCiqDK 4⃣ خارج فقه سال ۱۴۰۲-۱۴۰۳ https://drive.google.com/drive/folders/1iobRWTqc8yNgnHqxmzMkkSTBBpSvKl2R 5⃣ دروس خارج اصول سال ۱۴۰۳-۱۴۰۴ https://drive.google.com/drive/folders/1MP_wBA7Kp9PRj9fi-0iM8T5LmUCaOf8- 6⃣ دروس خارج فقه سال ۱۴۰۳-۱۴۰۴ https://drive.google.com/drive/folders/1MJ02VuSjl1MSGBQrGnyNdz287CB4VKUN

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض یازدهم: وجوب قضاء روزه بر حائض 📅 ۲ / خرداد ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۲۵ 📚موضوع جلسه: 1️⃣سید فرموده است که قضاء صوم واجب چه صوم ماه رمضان باشد يا غير آن باشد بر زن حائض واجبست؛ مراد از صوم واجب غیر ماه رمضان دو چیز است: صوم واجب بالذات و صوم واجب بالعرض. 2️⃣صوم واجب بالذات مانند روزه ای که به خاطر ترک نماز عشاء وارد شده است و علی المبناست؛ این روزه اگر از حائض لعذره فوت شدد، قضاء آن واجبست. 3️⃣قسم دوم روزه واجب معین غیر ماه رمضان، واجب بالعرض است؛ یعنی روزه ای که مثلا بالنذر واجب شده است اما حائض لعذره آن ترک کرده است؛ مثلا نذر کرده که یک روز از هفته را روزه بگیرد و آن را به آخر هفته به تاخیر می انداخت و اتفاقا حائض شد؛ سید می فرماید که قضاء این روزه نیز بر او واجبست. 4️⃣ اگر نذر کند که همه پنج شنبه ها را روزه بگیرد و اتفاقا در یکی از پنج شنبه ها حائض شد شیخ فرموده است که آن یک روز را بعدا قضاء کند و نذرش صحیح است اما مرحوم حکیم نذرش را ساقط شده می دانند 5️⃣مختار این است که روزهایی که متمکن از گرفتن روزه نیست از اول از متعلق نذر او بیرون بوده است و این توجیه بخشی از فرمایش شیخ است و قضاء هم لازم ندارد.

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهه_الرابعه :فی التفصیلات فی حجیت الظهور 📅 ۲ / خرداد ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۲۵ 📚موضوع جلسه: 1️⃣ در مسلک دوم دو نوع اجمال را برای قرآن قائلند: اجمال ذاتی و اجمال عرضی؛ برای اجمال ذاتی سه وجه آورده اند: الوجه الاول: خداوند متعال برای اینکه انسان ها نیاز به رجوع به امام داشته باشند در قرآن مجمل گویی کرده است تا بندگان برای فهم کلام خداوند مجبور باشند به امام رجوع کنند. و فیه:انگیزه رجوع به امام وجود دارد و نیازی به مجمل گویی در قرآن نیست زیرا اکثر قریب به اتفاق احکام شریعت فقط از طریق سنت استفاده می شود و قرآن فقط کلیات را بیان کرده است. 2️⃣وجه دوم: یک کتاب علمی را عوام نمی فهمند زیرا فاصله علمی بین نویسنده و مخاطب وجود دارد؛ در قرآن کریم این فاصله بی نهایت است. و فیه: برای بیان اوامر و نواهی که محل بحث ماست، فرقی بین بیان عالم و جاهل نیست و هر دو مثلا می گویند: اقم الصلاة؛ بله، در بیان حقایق بهشت و جهنم ممکن است گفتار عالم و جاهل متفاوت باشد. 3️⃣وجه سوم: از شهید صدر به نقل شاگردان ایشان است که قرآن در خلأ نازل نگردیده است و یک آیه در مورد یک واقعه یا پاسخ یک سؤال یا ذهنیتی که در بین مسلمین بوده است نازل می شده است اما این قرائن را عمدا حذف کرده اند تا با کلام قرآنی مخلوط نشود؛ این احتمال در آیات قرآنی جلوی انعقاد ظهور را می گیرد.

4️⃣و فیه: اولا نقل تاریخی خوبی از دوران حیات پیغمبر اکرم و قرآن کریم وجود دارد و همچنین شان نزول و اسباب النزول آن قدر وجود دارد که برای انسان اطمینان می آورد که ظاهر هر آیه ای چیست. ثانیا با وجود همه این احتمالات باز ائمه ما را به همین قرآن موجود ارجاع داده اند پس حجت است. 5️⃣ اجمال عرضی قرآن کریم: علم اجمالی به تخصیص یا تقیید پاره ای اطلاقات یا عمومات قرآن جلو انعقاد ظهور در آیات قرآن را می گیرد

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض یازدهم: وجوب قضاء نماز طواف و آیات و نذر معین بر حائض 📅 ۳ / خرداد ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۲۶ 📚موضوع جلسه: 1️⃣سید معتقد است که قضاء نماز نذر معین و نماز آیات بر حائض واجبست. اطلاقات و عمومات امر به قضاء تخصیص خورده است به قضاء نماز یومیه برای حائض لذا نسبت به سایر صلوات مثل نماز طواف و نماز آیات و نماز نذر معین، اطلاقات و عمومات وجوب قضاء باقی است. 2️⃣نماز ادائی طواف واجب است در حج تمتع اما آیا اگر فوت شد به خاطر حیض قضاء آن واجب نیست للبرائه. 3️⃣اتمام عمره مفرده علی المختار واجب نیست خلافا للمشهور و لذا نماز طواف جزء مستحب محسوب می شود و اصل در آن جاری نیست 4⃣ در نماز طواف قضاء معنا ندارد؛ در حج و عمره مفرده اگر بخواهد، عمره اش به اتمام برسد باید بعد العذر آن را اتیان کند. 5⃣مثال قضاء نماز نذر معین: حائض نذر کرده بود که یک نماز در هفته جاری بخواند و اختیارا آن را به تاخیر انداخت و اتفاقا در آخر هفته حائض شد؛ سید معتقد است که باید قضاء آن را به جای آورد. نقد: همان نقدی که نسبت به وجوب قضاء صوم وارد بود در اینجا هم وارد است 5️⃣این که اطلاقاتی در باب وجوب قضاء نماز داشته باشیم که شامل نماز آیات نیز بشود درست نیست؛ ادله وجوب قضاء نماز منصرف است به صلوات یومیه و نسبت به غیر صلوات یومیه دلیلی بر وجوب قضاء وجود ندارد.

📢 #‌اصول #المقصد_السادس #الامارات #الظهور #الجهه_الرابعه :فی التفصیلات فی حجیت الظهور #الجهة_الخامسه :فی الظهور الشخصی و النوعی 📅 ۳ / خرداد ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۱۲۶ 📚موضوع جلسه: 1️⃣جواب از اجمال عرضی: اولا تقریب بیان شده داخل در مسلک اول است نه دوم؛ زیرا با وجود آن علم اجمالی، اطلاقات یا عمومات قرآنی ظهور دارند اما ظهورشان دیگر حجت نیست. ثانیا این اشکال در روایات نیز سرایت پیدا می کند پس در آنها هم باید عدم حجیت ظهورات را قائل شوید. ثالثا بعد از فحص لازم، علم اجمالی حقیقتا منجل می شود. 2️⃣استظهار نوعی حداقل استظهار اکثریت است اگر استظهار کل نباشد؛ مرحوم آقای خویی و مشهور از آیه « فاغسلوا وجوهکم» اطلاق فهمیده اند که ظهور نوعی است اما مختار این است که این قسمت آیه اطلاقی ندارد بنابراین استظهار شخصی بر خلاف استظهار نوعیست. 3️⃣ظهور شخصی، نسبی است به این معنا که ممکن است که ده نفر، ده تا استظهار شخصی مختلف داشته باشند بر خلاف ظهور نوعی که نسبی نیست 4️⃣ نکته اختلاف بین ظهور شخصی با نوعی این است که استظهارات در خلأ اتفاق نمی افتد و تابع عواملی مانند علم سامع به محتوای کلام و علم او نسبت به متکلم و علم او نسبت به رابطه بین کلام و متکلم و همچنین علم سامع نسبت به حکم و موضوع می باشد. 5️⃣حالات روانی اشخاص از ظنون و قطعیات و وهم او در استظهارات او به طور ناخواسته اثر می گذارد.

📢#‌فقه #فصل_فی_الحیض؛ فصل فی احکام الحائض م ۳۱ :اذا حاضت بعد دخول الوقت... 📅 ۶ / خرداد ماه/ ۱۴۰۲ 💠 جلسه ۱۲۷ 📚موضوع جلسه: 1️⃣سید می فرماید که اگر بعد از دخول وقت، حائض شد و نماز نخوانده بود و به اندازه اقامه نماز با تحصیل شرایط آن وقت داشت، واجبست بعد از ایام عادت، نمازش را قضاءنماید. دلیل سید : هم اطلاقات ادله وجوب قضاء شامل این زن حائض می شود و هم روایات خاصه در این مورد وارد شده است 2️⃣موثق يونس بن يعقوب عن أبي عبد اللّه (ع): «في امرأة دخل عليها وقت الصلاة و هي طاهر فأخرت الصلاة حتى حاضت. قال (ع): تقضي إذا طهرت» 3️⃣این روایت معارض هم دارد که در آن حضرت فرموده اند که اگر فرصت به اندازه ای داشت که موقع دخول وقت طاهر و هم موقع خروج وقت فضیلت، طاهر باشد پس باید نمازش را قضاء نماید اما اگر موقع دخول وقت طاهر بود اما موقع خروج وقت فضیلت دیگر طاهر نبود نیازی به قضاء آن نماز نیست و در روایت حضرت فرمودند که نماز ظهر را باید قضاء کند چون دخول و خروج او طاهرا بوده اما نماز عصر او نیازی به قضاء ندارد زیرا خروج او از وقت فضیلت نماز عصر که در روایت چهار قدم ذکر شده، طاهرا نبوده است. 4️⃣روایت معارض، معرض عنهاست و لذا فی نفسه حجیت ندارد و نوبت به جمع عرفی نمی رسد. 5️⃣سید فرموده است‌ که اگر بعد دخول الوقت بداند که در وقت حائض خواهد شد بر او واجبست که مبادرت به اقامه نماز دلیل :وجوب عقلی امتثال مأمور به 6️⃣اگر می داند که حائض خواهد شد یا در یک ساعت بعد یا در دو ساعت بعد، آیا واجبست که نماز را در همان ساعت اول بعد دخول الوقت بخواند؟ می تواند به تاخیر بیاندازد