eitaa logo
دروس استاد سید محمود مددی الموسوی
1.2هزار دنبال‌کننده
2 عکس
0 ویدیو
189 فایل
«دروس خارج فقه و اصول حضرت استاد سید محمود مددی موسوی» ارتباط با مدیر کانال: @Yaser_zeyaolhagh شناسه‌ی کانال، در پیام رسان تلگرام: @DoruseOstadMadadi
مشاهده در ایتا
دانلود
240130_002.mp3
7.79M
📢 📅 ۱۰ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۷۹ 📚موضوع جلسه : 1️⃣استصحاب عدم جعل ترخیص از ناحیه شارع در هر شبهه حکمیه که استصحاب منجِّز است جاری نیست زیرا اولا شک در ترخیص مساوق با قطع به عدم ترخیص است و ثانیا این استصحاب معارض است با استصحاب عدم مجعول که استصحاب مؤمِّن است. 2️⃣اعتراض شده است که ادله برائت شرعیه هیچ گاه شامل شبهات حکمیه نمی شود زیرا این شبهات دائما مقرون با علم اجمالی به وجود تکالیف در شریعت است و اصل مؤمِّن در اطراف علم اجمالی به خاطر تعارض داخلی جاری نمی شود که اعتراض درستی نیست. 3️⃣درست است که در همه شبهات حکمیه علم اجمالی وجود دارد که تکالیفی در شریعت وجود دارد اما این علم هم وجود دارد که امارات معتبره ای در کار است که تکالیفی را اثبات می کند و در جایی که چنین اماراتی در کار باشد دیگر اصل برائت جاری نمی شود پس علم اجمالی انحلال حکمی پیدا می کند یعنی در شبهه حکمیه ای که معلوم است اماره معتبره بر تکلیف در مورد آن وجود ندارد، مشمول ادله برائت شرعیه می گردد و اصل مؤمن درمورد آن بدون معارض جاری می شود.
240131_002.mp3
7.47M
📢 📅 ۱۱ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۰ 📚موضوع جلسه : 1️⃣ادله ی وجوب احتیاط در شبهات حکمیه ناظر به شکّ در تکلیف و حکم واقعی قبل از فحص است و ادله ی برائت شرعیه ناظر به وظیفه مکلف در ظرف عدم علم به حکم واقعی بعد از فحص است و تنافی با هم ندارند. 2️⃣دو مسئله در شبهات حکمیه وجود دارد: مسئله اول عدم علم به حکم واقعی است قبل از فحص و مسئله دوم بعد از فحص از حکم واقعی و باقی ماندن شبهه حکمیه است که حالا وظیفه مکلف در ظرف عدم علم به حکم واقعی چیست؟روایت حمزه بن الطیار و الزهری و امر امام به تثبّت و وقوف و وجوب احتیاط ناظر به مسئله ی اول است
240131_001.mp3
6.94M
📢 📅۱۱ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۸۰ 📚موضوع جلسه : 1️⃣توجیه محتضر به سمت قبله بر فرض وجوب یک تصرف تکوینی در بدن غیر است و در تصرفات تکوینی اساسا سراغ اذن شخص یا ولی او در صورتی که قاصر باشد نمی روند؛ ملاک جواز در تصرفات تکوینی چه در اموال غیر یا ابدان غیر فقط عدم عدوانی بودن است و به سمت قبله کردن محتضر اگر معنون به عنوان دیگری مانند ایذاء یا اضرار نباشد عدوانی نیست و نیازی به اذن ولی ندارد هر چند ولی او منع هم کرده باشد. 2️⃣در تصرفات اعتباری در اموال یا ابدان دیگران همیشه نیاز به اذن مالک یا ولی او در صورتی که قاصر باشد هست و اگر دسترسی به او نباشد نوبت به مجتهد جامع شرایط تقلید در زمان غیبت می رسد که از او به حاکم شرع یاد می شود.
240203_001.mp3
5.35M
📢 📅۱۴ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۸۱ 📚موضوع جلسه : 1️⃣طبق نظر سید ماتن واجبست که محتضر را رو به قبله کنند به طوری که کف پاهای او رو به قبله باشد و احتیاط مستحب این است که این حالت تا پایان غسل او ادامه داشته باشد اما بعد از غسل تا دفن میت را طوری قرار دهند که طرف راست بدن او به سمت قبله باشد. 2️⃣مستحب است که محتضر را تلقین دهند به شهادتین و اقرار به امامان دوازده گانه و به سایر عقائد حقه و به کلمات فرج؛ برای هر کدام از این فروعات روایاتی وارد شده است که اوامر موجود در آنها حمل بر استحباب می شود. 3️⃣در تلقین محتضر مطلق وجود آن مطلوبست بنابراین هر چقدر ممکن باشد این تلقین را تکرار کنند که مطلوبست اما در برخی دیگر از مستحبات به مناسبت حکم و موضوع فهم عرفی در آنها صرف وجود است و تکرار مطلوبیت ندارد مانند غسل جمعه.
240203_002.mp3
7.52M
📢 📅 ۱۴ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۱ 📚موضوع جلسه : ⏺هیچ کدام از روایاتی که معترضین به ادله برائت شرعیه بیان کرده اند دلالت بر وجوب احتیاط در شبهات حکمیه بعد از فحص ندارند و تنها ناظر به وجوب فحص و عدم اقدام در شبهات حکمیه قبل از فحص هستند و قرائنی در این روایات وجود دارد که این مدعا را ثابت می کند؛ بنابراین هیچ گونه تنافی بین دو طائفه از روایات نیست و ادله برائت مربوطند به شبهات حکمیه بعد از فحص و ادله احتیاط مربوطند به شبهات حکمیه قبل از فحص
240204_001.mp3
5.85M
📢 📅۱۵ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۸۲ 📚موضوع جلسه : 1️⃣برای محتضر مستحب است که سوره صافات قرائت شود تا راحت تر جان بدهد همچنین قرائت سوره یس و سوره احزاب و آیة الکرسی و آیات سخره و همچنین مطلق خواندن قرآن مستحب است؛ دلیل بر این استحباب ها می تواند شهرت فتوایی باشد که در نظر سید مهم است. 2️⃣ادله حرمت ایذاء اطلاقی ندارد تا موارد ایذاء انتقال محتضر به محل نماز او در خانه را شامل شود و اگر اطلاق هم داشته باشد مورد از اموارد اجتماع امر و نهی خواهد شد که در نظر صحیح امری ممکن است؛ بنابراین این عمل هم مصداق ماموربه می شود و هم مصداق عمل حرام 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi
240204_002.mp3
7.04M
📢 📅 ۱۵ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۲ 📚موضوع جلسه : 1️⃣قدر متیقن از اخبار وجوب احتیاط، شبهات حکمیه قبل از فحص است در حالی که اخبار برائت شامل این شبهات نمی شود و در نظر مختار اخبار وجوب احتیاط شبهات حکمیه بعد از فحص یعنی تعیین وظیفه مکلف در ظرف جهل نسبت به حکم واقعی را شامل نمی شود و این مورد همان جایی است که اخبار برائت شامل آن می شود؛ بنابراین تنافی و تعارضی بین دو طائفه از اخبار وجود نخواهد داشت. 2️⃣اگر کسی قائل شد که اخبار وجوب احتیاط شبهات حکمیه بعد از فحص را هم می گیرد آن گاه بین دو طائفه از اخبار (اخبار دال بر وجوب احتیاط و اخبار دال بر برائت شرعیه) تعارض رخ خواهد داد و این که برخی از اصولیون خواسته اند این تعارض را به تخصیص ادله برائت نسبت به ادله وجوب احتیاط حلّ کنند درست نیست. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi
240205_001.mp3
5.64M
📢 📅۱۶ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۸۳ 📚موضوع جلسه : 1️⃣مستحب است که چشمان میت را ببندند و فک را ببندند و مومنین را برای شرکت در دفن او خبر کنند و در دفن میت تعجیل نمایند به طوری که حتی اگر در روز از دنیا رفته است تا شب صبر نکنند و اگر شب از دنیا رفته است تا صبح صبر نکنند مگر این که موت او مشکوک باشد که در اینجا باید صبر کرد تا مطمئن شوند او از دنیا رفته است. 2️⃣اکثر مستندات مستحبات مربوط به میت روایاتی است که نقل فعل امام می کند و استفاده استحباب از این افعال محل اشکال است؛ زیرا فعل امام لسان ندارد و ممکن است حکمتی داشته است که بر دیگران پوشیده است.
240205_002.mp3
8.03M
📢 تنبیه اول: اصالة عدم التذکیه 📅 ۱۶ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۳ 📚موضوع جلسه : 1️⃣اگر کسی ادعا کند که ادله وجوب احتیاط شامل شبهات حکمیه بعد از فحص می شود باید گفت که این اطلاق، حجت نیست؛ زیرا اطمینان بر خلاف این وجود دارد و دلیل حجیت خبر ثقه اخباری را که اطمینان بر خلاف آنها وجود دارد را شامل نمی شود. 2️⃣اگر تذکیه گوشتی معلوم باشد اما به عنوان شبهه موضوعیه معلوم نباشد که این گوشت از حیوانات حلال گوشت است یا حرام گوشت(گوشت گوسفند است یا گوشت خرگوش) می توان این گوشت را خورد؛ زیرا برائت شرعیه در این گوشت جاری می شود و استصحاب حرمت خوردن این گوشت و استصحاب عدم بودن گوشت گوسفند جاری نیست.
📣به اطلاع طلاب محترم می رساند دروس حضرت استاد از فردا تعطیل خواهد بود شروع دروس ان شاءالله روز دوشنبه ۱۴۰۲/۱۱/۲۳ خواهد بود
240212_002.mp3
8.06M
📢 تنبیه اول: اصالة عدم التذکیه 📅 ۲۱ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۴ 📚موضوع جلسه : 1️⃣تذکیه با ذبح شرعی فرق دارد؛ کلب و خنزیر را می توان ذبح شرعی کرد اما هیچ کدام از دو اثر ذبح شرعی را نمی پذیرند یعنی نه طهارت لحم و جلد را خواهند داشت و نه حلیت لحم را پس قابل تذکیه نیستند. 2️⃣در نظر مختار هر حیوانی قبول تذکیه می کند الا کلب و خنزیر و این ادعا بر اساس روایت علی بن یقطین است که در باب «جلود الحیوان» وارد شده است. 3️⃣تذکیه یا امر بسیط است که می تواند منطبق بر ذبح شرعی باشد یا منطبق بر مجموعه از افعال و شرایط باشد یا امر مرکَّبی است (مرکَّب از ذَبح شرعی و قابلیت حیوان برای تذکیه)؛ اگر قول امر بسیط بودن تذکیه اختیار شود (کما هو المختار) استصحاب منجِّز عدم تذکیه جاری خواهد شد اما اگر قول امر مرکب تذکیه اختیار گردد نسبت به جزء دوم اصل منجِّزی وجود ندارد و نوبت اصالة الحلّ و البرائة می رسد. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi
📣دروس حضرت استاد فردا چهارشنبه برقرار است
240214_002.mp3
7.16M
📢 تنبیه اول: اصالة عدم التذکیه؛ مقام دوم 📅 ۲۵ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۵ 📚موضوع جلسه : 1️⃣وقتی قبول تذکیه یا عدم قبول تذکیه حیوانی مشکوک باشد در صورتی استصحاب عدم تذکیه جاری می شود که تذکیه امری بسیط دانسته شود و وقتی اصل تذکیه حیوانی مشکوک باشد یا رعایت شدن شرایط ذبح مشکوک باشد استصحاب عدم تذکیه جاری می شود که نتیجه ی آن حرمت خوردن گوشت چنین حیوانی است. 2️⃣موضوع حرمت خوردن گوشت حیوان، غیر مذکی است اما موضوع نجاست پوست تهیه شده از حیوان، میته است چنان که موضوع بطلان نماز با پوست حیوان نیز میته است؛ بنابراین در مورد اول در موارد شک، استصحاب عدم تذکیه جاری است که استصحابی منجِّز است در مورد دوم و سوم استصحاب عدم میته جاری است که نتیجه ی آن طهارت پوست و صحت نماز است. 3️⃣اگر در حرام گوشت بودن یا نبودن حیوانی که تذکیه شده است و قبول تذکیه در آن معلوم است شکّ شود اصالة البرائة جاری است و می توان آن گوشت را خورد.
240217_001.mp3
6.84M
📢 📅۲۸ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۸۶ 📚موضوع جلسه : 1️⃣صاحب حدائق معتقد است که تجهیز میت بر ولی میت واجبست اما مشهور قائلند که تجهیز میت از واجبات کفایی بر جمیع مسلمین است. 2️⃣دلیل وجوب کفایی تجهیز میت بر جمیع مسلمین اجماعات منقول در مسئله است و همچنین ظهور روایاتی است که در باب وجوب تجهیز میت وارد شده است. 3️⃣واجب کفایی واجبی است که موضوع در آن فرد مردّد است بر خلاف واجب عینی که موضوع در آن افراد معیَّنه هستند؛ در واجبات کفایی یک طلب وجود دارد اما طلب در واجبات عینی به تعداد مکلفین منحل می شود.
240217_002.mp3
7.57M
📢 (تنبیهات برائت) تنبیه اول: اصالة عدم التذکیه تنبیه دوم: حسن و استحباب احتیاط 📅 ۲۸ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۶ 📚موضوع جلسه : 1️⃣اگر شک در حلیت و حرمت گوشت به خاطر شبهه موضوعیه در قبول تذکیه و عدم آن باشد پس چون تذکیه امر بسیطی است، اصالة عدم التذکیه جاریست که اصل منجِّز است و اگر شبهه ی مذکور به نحو شبهه حکمیه باشد اطلاق دلیل لفظی که می گوید همه حیوانات قبول تذکیه می کنند مگر موارد خاصّ شامل این گوشت هم می شود و این گوشت مشکوک هم قبول تذکیه می کند و ارتکاز در این است که حیوانی که قبول تذکیه می کند حلال گوشت است. 2️⃣اگر گوشت مشکوک از این جهت مشکوک باشد که معلوم نیست شرایط شرعی ذبح مثل تسمیه در مورد آن رعایت شده باشد، شبهه موضوعیه است و در اینجا چه این که تذکیه امری بسیط دانسته شود یا مرکَّب استصحاب منجِّز جاریست و خوردن آن گوشت جایز نیست اما اگر شبهه این طور باشد که معلوم نیست اعتبار شرعی حدیدیت آلت ذبح پس شبهه، حکمیه است و در این صورت اطلاق دلیل «حرمت علیکم المیتة و ... الا ما ذکیتم» اقتضای عدم اعتبار شرط مشکوک را دارد و لذا مانعی در خوردن گوشت نیست. 3️⃣احتیاط کردن در شبهات موضوعیه یا حکمیه بعد از فحص امری مستحبی است شرعا و حسن است عقلا اما واجب نیست. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi
240218_001.mp3
6.33M
📢 📅۲۹ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۸۷ 📚موضوع جلسه : 1️⃣مولا می فرماید که «تغسیل المیت واجب» و «علی المکلف» در تقدیر است و دو فرد موسع و مضیق دارد؛ یا مکلف، جمیع مسلمین است به نحو واجب کفایی یا خصوص اولیاء میت است؛ در اینجا نمی توان از اصالة الاطلاق بهره برد و اثبات نمود که مکلف موسَّع، مراد از خطاب است؛ زیرا اطلاق گیری در جایی است که عنوانی در خطاب ذکر شده است که فردی را شامل می شود اما اراده متکلم نسبت به آن فرد مشکوک است؛ مثلا مولا فرموده است: «اکرم الفقیر» و زید فقیر است اما معلوم نیست مولا او را اراده کرده باشد؛ در اینجا اصالة الاطلاق می گوید که اکرام زید واجبست. 2️⃣ادله ای که می فرماید تجهیز میت بر کافی ی مسلمین واجبست (بنا بر این که اطلاق این ادله پذیرفته شود) و ادله ای که می فرماید تجهیز میت بر ولی میت واجبست با هم تعارض ندارند بلکه مثبتین هستند.
240218_002.mp3
5.86M
📢 (تنبیهات برائت) تنبیه سوم: قاعده تسامح در ادله سنن 📅 ۲۹ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۷ 📚موضوع جلسه : 1️⃣امارات می توانند چهار نقش منجزیت، معذریت، مصححیت و مجوزیت در إخبار و إسناد را داشته باشند؛ وقتی خبر ثقه بر طهارت این لباسی که استصحاب نجاست دارد قائم می شود می شود با این لباس نماز گزارد و این نماز واقعا صحیح است و همچنین وقتی خبر ثقه بر عدالت زید باشد می توان بر اساس آن اخبار به عدالت زیدی کرد که در واقع فاسق است. 2️⃣استصحاب از میان نقش های اربعه برای امارات تنها نقش منجزیت و مؤمنیت و مصححیت را می تواند داشته باشد اما نقش مجوزیت در إخبار را ندارد. 3️⃣مفاد قاعده تسامح در ادله سنن این است که همان طور که خبر ثقه در باب تکالیف حجت است خبر ثقه و غیر ثقه در باب سنن حجیت دارد و این حجیت به معنای مجوزیت در إخبار و إسناد است.
240219_001.mp3
6.99M
📢 📅۳۰/ بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۸۸ 📚موضوع جلسه : 1️⃣نه استدلال مشهور بر ادعای ایشان دلالت دارد یعنی روایاتی که اقامه شده است بر وجوب کفایی تجهیز میت بر همه ی مسلمین دلالتی ندارد و همچنین استدلال صاحب حدائق درست نیست یعنی روایاتی که اقامه کرده است دلالتی بر وجوب عینی تجهیز بر ولی میت ندارد و لذا باید سراغ اصول عملیه رفت. 2️⃣نسبت به مسلمین به غیر از ولی وقتی شک می شود که وجوب کفایی تجهیز بر ایشان هست یا نیست اصالة البرائة از وجوب کفایی جاریست اما نسبت به ولی میت که شکّ دارد وظیفه او وجوب عینی تجهیز است یا وجوب کفایی تجهیز به مقتضای علم اجمالی باید احتیاط کند که نتیجه آن با وجوب عینی تجهیز بر ولی میت یکسان است. 3️⃣در موارد علم اجمالی اگر اطراف اقل و اکثر ارتباطی باشند اصل برائت نسبت به اکثر که کلفت زائده دارد پیاده می شود از این جهت که علم اجمالی منجلّ می شود؛ زیرا اقلّ، قدر متیقن است اما اگر اطراف علم اجمالی استقلالی باشند مانند وقتی شک بین وجوب عینی و کفایی می شود باید به مقتضای علم اجمالی احتیاط کرد و براست از وجوب عینی جاری نمی شود.
240219_002.mp3
6.81M
📢 (تنبیهات برائت) تنبیه سوم: قاعده تسامح در ادله سنن 📅 ۳۰ / بهمن ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۸ 📚موضوع جلسه : 1️⃣چهار احتمال در مفادّ اخبار «من بلغ» داده شده است: ۱- ارشاد به حکم عقل به حسن انقیاد است۲- استحباب شرعی عملی که وعده دادن ثواب بر آن داده شده است، اثبات می شود۳- شارع تنها جعل حجیت بر خبر ضعیف در باب سنن نموده است۴- صرف دادن وعده ثواب در روز قیامت از این اخبار استفاده می شود. 2️⃣مشهور تابع احتمال چهارم از احتمالات اربعه در مفاد اخبار «من بلغ» شده اند که قائل است مفادّ این اخبار چیزی بیشتر از دادن وعده ثواب بر عمل نیست و نه استحباب شرعی استفاده می شود و نه جعل حجیت بر خبر ضعیف صورت گرفته است و نه ارشاد به حکم عقل است. 3️⃣قول به استفاده استحباب از اخبار ضعیف در باب سنن به خاطر وجود اخبار «من بلغ» درست نیست زیرا ملازمه ای بین دادن ثواب بر یک عمل و مستحب بودن آن عمل وجود ندارد و مثال نقض آن انقیاد است که ثواب دارد اما مستحب شرعی نیست.
240220_001.mp3
6.27M
📢 📅۱ / اسفند ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۸۹ 📚موضوع جلسه : اصلاحیه بحث دیروز👇 1️⃣اگر غیر ولی شک کرد که تجهیز میت بر او وجوب کفایی دارد یا ندارد در فرضی می تواند برائت از وجوب کفایی را جاری کند که شک داشته باشد ولی میت یا دیگران اقدام به تجهیز می کنند یا نمی کنند اما در صورتی که می داند ولی اقدام نمی کند و احتمال می دهد که دیگران اقدام نمایند بر اساس قاعده اشتغال باید اقدام به تجهیز کند. 2️⃣ولی میت اگر شک دارد که دیگران اقدام به تجهیز می کنند یا نمی کنند بر اساس قاعده اشتغال واجبست که خود اقدام به تجهیز میت نماید.
240220_002.mp3
7.38M
📢 (تنبیهات برائت) تنبیه سوم: قاعده تسامح در ادله سنن 📅 ۱ / اسفند ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۸۹ 📚موضوع جلسه : 1️⃣مفاد اخبار «من بلغ» این است که خبر ضعیفی که در آن وعده ثواب داده شده است را اگر به رجاء رسیدن ثواب انجام دهند به آن ثواب خواهند رسید هر چند آن خبر ضعیف صادر نشده باشد و لذا مفاد این اخبار صرف دادن وعده رسیدن به ثواب است و قول استفاده استحباب یا استفاده جعل حجیت نسبت به خبر ضعیف از اخبار «من بلغ» درست نیست. 2️⃣اخبار «من بلغ» هر خبر ضعیفی که در آن مقدار ثوابی بر یک عمل وعده داده شود را شامل می شود و همچنین خبر ضعیفی که به ذکر رسیدن ثواب بر انجام یک عمل بسنده کرده است را نیز شامل می شود؛ اگر خبر ضعیفی ذکر ثواب بر عمل نداشته باشد اما مطلوبیت عمل را بیان کند بالالتزام دلالت دارد بر رسیدن به ثواب در صورت اتیان به آن و لذا اخبار «من بلغ» شامل آن خواهد شد به واسطه مدلول التزامی خبر ضعیف
240221_001.mp3
6.38M
📢 📅۲ / اسفند ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه۹۰ 📚موضوع جلسه : ⏺روایت «غسل المیت واجب» اولا در مقام بیان اصل وجوب تغسیل میت است و کاری ندارد که بر چه کسی واجبست و لذا نه می توان قول واجب کفایی بر همه ی مسلمین را با آن اثبات نمود و نه می توان قول واجب عینی بر ولی میت را اثبات نمود به علاوه «واجب» در این روایت به قرینه سیاق دلالت بر صرف مطلوبیت دارد نه وجوب
240221_002.mp3
7.25M
📢 (تنبیهات برائت) تنبیه سوم: قاعده تسامح در ادله سنن 📅 ۲ / اسفند ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۹۰ 📚موضوع جلسه : 1️⃣اخبار «من بلغ» خبر ضعیفی که علم وجدانی یا تعبدی بر کذب بودن آن وجود داشته باشد را شامل نمی شود؛ اولی را شامل نمی شود چون بلوغ خبر ضعیف که موضوع اخبار «من بلغ» است صادق نیست و دومی را شامل نمی شود چون این اخبار منصرف از آن هستند. 2️⃣اخبار « من بلغ» فتوای غیر مجتهد را شامل نمی شوند اما فتوای مجتهدی که غیر جائز التقلید است (مذکر یا عادل یا حرّ یا ...نیست) را شامل می شود زیرا عمل بر فتوای این مجتهد بر استحباب یا کراهت یک عمل مخالفت انقیاد و تسلیم که مقتضای اخبار «من بلغ» است نمی باشد. 3️⃣اگر مفادّ اخبار «من بلغ» ارشاد به حسن انقیاد یا صرف وعده باشد نمی توان بر اساس این اخبار فتوا به استحباب یا کراهت یک عمل بر طبق روایت ضعیف داد و اگر مفادّ این اخبار جعل حجیت برای خبر ضعیف باشد یا مفادّ آن استحباب یا کراهت داشتن عملی باشد که اخبار ضعیف بر آن دلالت دارند پس می توان فتوا داد؛ مستند مجتهد در افتاء بر اساس احتمال سوم، خود خبر ضعیف است و بر اساس احتمال دوم، اخبار «من بلغ» است.