🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۹
✅ سومین گام در #تهذیب_نفس، #محاسبه است.
🔸 #سالک باید بداند #رضایت خدا چگونه به دست می‌آید؟ باید تمام تکالیف فردی و حقوق اجتماعی را بشناسد تا موجب ضایع شدن حقوق خود و #جامعه نشود که بدعهدی به حساب می‌آید.
💠 پیامبر (ص) ٣۰ #حق برای #مسلمان بیان فرمودند و تأکید کردند؛ اگر از عهده این حقوق برنیامدید باید #حلالیت بطلبید، و اگر چنین نکنید روز #قیامت باید به صاحب حق پاسخ‌گو باشید و خداوند #حکم می‌کند تا با دادن #خیرات خود، یا به گردن گرفتن #سیئات او، صاحب حق را راضی کنید.
📌 مراد از #محاسبه اعمال این نیست که هر روز فقط تعداد گناهان خود را در یک دفترچه بنویسیم. باید ببینیم خداوند از اعمالی که انجام داده‌ایم و به نظر ما درست بوده، راضی است؟
👈 باید از گناه #توبه کنیم، نه اینکه آن را شمارش کنیم.
💠 از علائم #شیعیان اینست که #اهل_محاسبه هستند.
امام کاظم (ع) فرمودند: کسیکه هر روز به حساب خود رسیدگی نکند از ما نیست، اگر کار نیکی کرده است از خدا زیادی آن را بخواهد، و اگر بدی کرده، از خدا آمرزش طلب نموده و توبه نماید.
✅ گام چهارم در تهذیب نفس، #معاتبه است.
معاتبه به معنای #ملامت کردن، سرزنش کردن است.
اهل سلوک خود را سرزنش می‌کنند، و عیب‌ها و تقصیرها و کاستی‌ها را به رخ نفس خود می‌کشند و به خود می‌گویند خدا تو را #خلق کرد که با #عمل خود در #دنیا، خلیفة الله باشی ولی تو مسیر گمراهی و #ضلالت را پیش گرفته‌ای.
💠 در سوره فرقان آیه ۴۴ می‌فرماید: آنان (پیروان #هوای_نفس) فقط همچون چهارپایانند، بلکه گمراه‌ترند!
در سوره ذاریات آیه ۵۵ می‌فرماید: پیوسته تذکر بده، زیرا تذکر برای مؤمنان سود دارد.
🔆 عابدی از بنی‌اسرائیل #دعا کرد ولی #مستجاب نشد. به خود نهیب زده و ملامت کرد و گفت: چه کردی که خدا تو را نمی‌بیند؟ خدا به پیامبر زمانش خطاب کرد: به این #بنده خوب من بگو هرچه می‌خواهد به او می‌دهم هرچند جابجا شدن کوه‌ها باشد، چون خودش را ملامت کرد.
_________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۹
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه آخر
✅ گام پنجم در #تهذیب_نفس، #معاقبه است.
معاقبه یعنی کیفر دادن. باید نفس را مجازات کنیم و او را به آنچه که مطلوبش نیست وادار کنیم.
📌 در #شرع مقدس، این کیفر دادن یعنی نفس را به سختی‌های #عبادت وادار کنیم. به ازاء هر گناهی که کردیم، #روزه می‌گیریم، #نماز می‌خوانیم و ...
⚠️ اما در این معاقبه مرتکب #خلاف_شرع نمی‌شویم.
یکی از مرزهای #تشیع و #تصوف، همین جاست.
🖋 در معاتبه و معاقبه #جهاد_با_نفس شکل می‌گیرد.
امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: با تداوم جهاد با نفس، مالک نفس خود بشوید.
🔸 نام مبارزه با نفس در زبان شرع #جهاد_اکبر است.
رسول خدا (ص) سپاهیانی را به مقصدی فرستادند، پس از بازگشت آنان، فرمودند: مرحبا به قومی که از جهاد کوچکتر بازگشته‌اند، در حالی‌که جهاد بزرگتر برای آنان باقی مانده است. پرسیدند: جهاد بزرگتر چیست؟ فرمودند: جهاد با نفس. برترین #جهاد آن است که #انسان با نفس خود مبارزه کند.
🔹 در این مبارزه، #عقل به جنگ با نفس می‌رود.
اگر عقل #حاکم بر انسان باشد، زندگی را از جهات طبیعی به جهات ارزشی می‌کشاند، از #غریزه به #تعقل، و از طبیعت حیوانی به انسان می‌کشاند.
✅ #سالک، باید شرایطی را فراهم کند که در آن بتواند مراتب #مشارطه، #مراقبه، #محاسبه، #معاتبه و معاقبه را طی کند.
این شرایط #مرابطه است. مرابطه یعنی مرزبانی. در مرابطه، مرزبان ما عقل است.
🔸 انسان #عارف، حقیقت وجودش را به یک مملکت تشبیه می‌کند و خودش را #موظف به دفاع از تمامیت و حریم این مملکت می‌کند.
_
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه آخر
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۵۰
💠 حضرت زین‌العابدین (ع) در فراز بعدی #دعای_مکارم از خداوند درخواست دارند: «وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا تَسْأَلُنِي غَداً عَنْهُ؛ مرا به آن اموری که فردا از آن‌ها سؤال می‌کنی عامل بگردان»
🔸 در روایات می‌فرمایند: #مؤمن، کسی است که بین #خوف و #رجاء زندگی کند. بترسد از اینکه نکند اعمالش قبول نشود و #امید داشته باشد که إن‌شاءالله قبول می‌کنند.
💠 پیامبر (ص) فرمودند: احمق کسی است که #بهشت را آرزو می‌کند ولی دنبال #هوای_نفس است.
💠 سوره عبس آیه ۳۷ می‌فرماید: در آن روز (#قیامت) هر کس مشغله‌ای دارد که او را از توجه به دیگران باز می‌دارد.
⭕️ در #دنیا به غیر ضروری مشغول شدیم. در #آخرت مشغله‌ای برای ما وجود دارد که اصلاً نمی‌توانیم به غیر توجه کنیم.
🔸 شخصی از پیامبر (ص) درباره تفسیر این آیه پرسید: آیا ممکن است در روز قیامت #انسان به یاد اقوام خود بیفتد؟ حضرت فرمودند: در قیامت سه توقفگاه هست که در آن‌ها کسی به چیزی اشتغال ندارد. یکی هنگام عبور از پل #صراط است. همه #فکر انسان این است که از اینجا رد می‌شود یا نه. دیگری هنگام #عدل و میزان الهی است که همه فکر انسان در این است که در این کفه چه چیزی سنگینی می‌کند؛ گناهانش یا حسناتش؟ سومین آن‌ها که به هیچ کس جز خودش فکر نمی‌کند آنجایی است که می‌خواهند #نامه_عمل را بدهند. همه فکر و ذکرش در این است که از دست راست می‌دهند یا از دست چپ.
💢 ما با یک چنین شرایطی سر و کار داریم که معلوم نیست #عاقبت_به_خیر هستیم یا نه؛ ولی هیچ توجهی نداریم.
💠 امام زین‌العابدین (ع) می‌فرمایند: شما حتماً می‌میرید و محشور می‌شوید و در پیشگاه خداوند می‌ایستید و از شما سؤال می‌کنند. پس خودتان را برای پاسخ صحیح مهیا کنید.
✅ ارزش روز قیامت و حساب از چند جهت است:
🔸 درک آن روز در توان نیست. [انفطار / ۱۷] و همه باطن‌ها آشکار می‌شود.
🔸 روز قیامت هیچ کاری را نمی‌شود انکار کرد. [نور / ۲۴]
🔸 همه آنچه را که در دنیا انجام داده‌اید در روز قیامت حاضر می‌شود. [تکویر / ۱۴]
📌 این‌ها عظمت روز قیامت است. به همین دلیل می‌گویند #محاسبه کن و ببین چه کرده‌ای و خودت را برای جواب دادن آماده کن.
💠 حضرت زین‌العابدین (ع) که به خداوند عرض می‌کنند: مرا به آن چیزی عامل قرار بده که می‌خواهی از آن سؤال کنی.
✳️ سؤالات مشخص است. گفته‌اند خداوند از چه چیزی سؤال می‌کند. دو مورد را می‌گوییم:
🔸 عن عُمرٍ فِیمَا أَفنَیتَهُ؛ از عمر تو می‌پرسند که آن را کجا گذرانده‌ای.
🔸 عن شَبَابٍ فِیمَا أَبلَیتَهُ؛ از جوانی سؤال می‌کنند که با چه کسانی بوده‌ای و آن را کجا و با چه کسی و چطور گذراندی؟
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبح‌های جمعه | جلسه ۵۰
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir