📸 #عکسنوشت
🔰 نقش مقاصد الشریعه در علم اخلاق
◾️ باید بررسی کرد که مقاصد کلانی همچون تقرب به خدا تا حد لقاء الهی و مقام خلیفه الهی برای انسان، بیرون کردن مردم از ظلمات به سوی نور، حیات طیبه، پاسداشت #کرامت_انسانی، بزرگداشت زندگی، عقل، دین، رهنمایی انسان، تبیین دین برای انسان و انذار و تبشیر او و پیروی از فرامین الهی و برپایی حکومت دینی و برپایی عدل و داد و پاسداشت عرض و بدن و پاسداری از نسل و بطن و فرج و پاسداری از زیست بوم و مال و مالکیت توده ی مردم و پاسداری از آزادی مردم و #استقلال_امت و برپایی امنیت در مولفه های رکنی اخلاق مانند متهج و غایت آن چه نقشی ایفا می کنند.
💢 بریده ای از درس #خارج_مقاصد_الشریعه آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 نقش مقاصد الشریعه در تعادل و تراجیح میان گزاره های اخلاقی
◾️ ورود #مقاصد_الشریعه به علم اخلاق پاسخ این پرسش کهن را هم می دهد که آیا گزاره های اخلاقی مطلق اند یا نسبی و نتیجه می دهد که قبح رذایل اخلاقی مطلق است گرچه گاه امری مانند دروغ با وجود قبحی که دارد بر سخن راست رجحان دارد. اما مقاصد شریعت چه کارکردی در تولید ابزارهای نقد و ارزیابی علم اخلاق دارند تا مانند مبحث تعادل و تراجیح سنجه های در دست داشته باشیم که با آنها هنگام ضرورت گزاره های ارزشی را سنجیده و برخی را بر برخی دیگر ترجیح دهیم.
◾️ پیش از این دانستیم که جستار تعادل و تراجیح شایسته ی گسترش است و نباید آنها را در سنجش دو خبر با یکدیگر مرزبسته و محدود کنیم بلکه ادله ی #گزاره_های_اخلاقی از جمله مقاصد شریعت نیز می توانند موضوع تعادل و تراجیح در علم اخلاق باشند. یعنی دلیلی که گزاره ای را تولید می کند و آن گزاره به مقاصد شریعت نزدیک تر است بر غیر آن ترجیح دارد. حتی می توان میان دو دلالت از یک لفظ واحد و دو دستگاه فکری مانند اشعریت و معتزله سنجش انجام داد و هر کدام که به #مقاصد_شریعت نزدیک تر بود آن را بر دیگری رجحان داد.
💢 بریده ای از درس #خارج_مقاصد_الشریعه آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 کشف مقاصد شریعت با ابزار فطرت بشری
◾️ دست یازیدن به فطرت برای کشف مقاصد شریعت است چرا که به هر روی فطرت دریافت هایی دارد و بی گمان برخی از #مقاصد_شریعت را ما با فطرت و وجدان خویش در می یابیم. فطری بودن دین به همین معنی است و کلان ترین یافته ی فطرت انسان همین است که بی گمان شریعت نمی تواند بی مقصد و بی هدف و بی غایت باشد و این حیث کلامی نیز دارد و بسته به سلامت فطرت انسانی می توان بخش هایی از معارف دین را با فطرت دریافت و معصومین علیهم السلام از آنجا که عقل و فطرتی بی همتا داشتند همه ی معارف خرد و کلان دین را گذشته از کتاب به مدد عقل و #فطرت ناب خویش درک و تصدیق می کردند.
◾️ در جای خود اثبات شده است که طبیعت و #شریعت و تکوین و تشریع در هماهنگی و همسازی با هم هستند و پرودگار تشریعی نفرموده است که ضد تکوین الهی باشد و شریعتی نیاورده است که برخلاف فطرت باشد پس شریعت در پی برآوردن نیازها و مقتضیات فطرت و طبیعت انسان است و شریعت مقاصدی دارد که به نفع تکوین انسان بلکه تکوین عالم است مانند پاسداری از زیست بوم و محیط زیست که حتی در جنگها هم آسیب زدن به درختها و حیوانات دشمن را روا نداشته است. اساساً #تشریع برای پاسداری و پیشرفت #تکوین است.
💢 بریده ای از درس #خارج_مقاصد_الشریعه آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 دلالت قواعد اصول بر کاشفیت مستقل عقل
◾️ در #اصول که برجسته ترین دانش کشف #شریعت است بسیاری از این قواعدی که نام خواهیم برد را شناخته و پذیرفته اند. یکی از این قواعد تقسیم احکام شرعی به احکام عقلی و نقلی است که این خود اعتراف دانش اصول به توانایی و خودایستایی عقل در کشف حکم شرعی و مقاصد آن است.
◾️ یا مثلاً احکام را به انشائی و امضایی تقسیم می کنند. حکم امضایی حکمی است که پیش از #جعل_شارع در میان مردم شایع بوده است و بسیاری از این احکام امضایی خاستگاه عقلی داشته است. عقلا از آن رو که عاقل هستند، از خاستگاه عقل خویش برخی از قوانین را نهاده اند، سپس شارع آن حکم را امضا نموده است.
◾️ تقسیم دیگر بخش کردن حکم به مولوی و ارشادی است؛ #حکم_مولوی آن است که اگر شارع آن را جعل نمی کرد عقل عقلاء بدان نمی رسید. ولی پاره ای دیگر از احکام ارشادی هستند یعنی ارشاد به حکم عقل اند و عقل آن را درک کرده است و شرع تنها ما را بدان ارشاد و راهنمایی کرده و آن را تنفیذ نموده است. تنفیذ شارع یعنی بدان حکمی که عقل شما درک کرده است ملتزم باشید و این اذعان و تایید شارع به #کاشفیت_عقل است.
💢 بریده ای از درس #خارج_مقاصد_الشریعه آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir