🔴تفاوت نگاه اجتماعي سعدي و حافظ 🖊احمدحسين شريفي 🔸#قسمت_اول 🔸#حافظ و #سعدي به عنوان دو انديشمند فرهنگ‌ساز، هر کدام بر بخشي از فرهنگ ما و آداب و رسوم ما و حتي داوري‌هاي اجتماعي و ديني ما تأثير گذاشته‌اند. به اعتقاد بنده تفاوت‌هاي فراواني ميان نگاه اجتماعي سعدي و حافظ وجود دارد: نگاه اجتماعي حافظ، نگاهي بسته، تک‌بعدي، اتهام‌زني به ديگران، خودپاک‌بيني و مبرا دانستن خود از هر عيب و نقصي و در نتيجه «غيردرس‌آموز» و نااميدکننده است؛ اما نگاه اجتماعي سعدي، نگاهي باز، چندجانبه نگر، خود‌ناقص‌بين، دائماً در انديشه اصلاح خود بودن، «درس‌آموز از بدي‌ها» و اميدبخش است. 🔸مع الاسف بايد گفت که نگاه حافظي در ميان ما غلبه پيدا کرده است تا جايي که حتي سعدي را نيز به ناحق و نادرست به سود حافظ مصادره کرده‌ايم. به عنوان مثال، سعدي مي‌گويد «غلط است آن چه مدعي گويد/ خفته را خفته کي‌ کند بيدار» اما ما ايرانيان با حافظة حافظي خود مصرع دوم آن را گرفته و به ضرب‌المثل تبديل کرده‌ايم! يعني چيزي را به سعدي نسبت داده‌ايم که سعدي آن را سخني غلط مي‌دانست! براي مطالعه بخش دوم اين نوشتار اينجا را کليک کنيد (👈 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi/486 ) 🆔 کانال استاد احمدحسین شریفی 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🔷 ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat

🔴تفاوت نگاه اجتماعي حافظ و سعدي 🖊احمدحسين شريفي براي مطالعه قسمت اول اينجا را کليک کنيد (👈 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi/484 ) 🔸#قسمت_دوم 🔸در اينجا مناسب است براي آشنايي بيشتر با تفاوت نگاه‌هاي اجتماعي #حافظ و #سعدي نمونه‌هايي را بيان کنيم: يک. حافظ حتي با خلوت و حريم خصوصي افراد هم کار داشت و مي‌گفت: واعظان کين جلوه بر محراب و منبر مي‌کنند چون به خلوت مي‌روند آن کار ديگر مي‌کنند يا توبه را که امري دروني و باطني است، از توبه‌فرمايان نمي‌پذيرفت! مشکلي دارم ز دانشمند مجلس باز پرس توبه فرمايان چرا خود توبه کمتر مي‌کنند يا در مقابل اين سخن سعدي که مي‌گفت: گفت عالم به گوش جان بشنو ور نماند به گفتنش کردار مدعي بود که: عنان به ميکده خواهيم تافت زين مجلس که وعظ بي‌عملان واجب است نشنيدن و يا مي‌گفت: دور شو از برم اي واعظ و بيهوده مگوي من نه آنم که دگر گوش به تزوير کنم دو. سعدي مي‌گفت همانطور که خداي متعال يک کار خوب را ده‌برابر پاداش مي‌دهد، تو نيز اگر يک هنر از کسي ديدي، چشم خود را بر ده عيبش بپوشان: نکوکاري از مردم نيک‌راي يکي را به ده مي‌نويسد خداي تو نيز اي عجب هر که را يک هنر ببيني، ز ده عيبش اندر گذر اما حافظ حتي عيوب نداشته يا کاملاً پنهان و مخفي افراد را آفتابي مي‌کرد و دائماً در پوستين ديگران بود! فراوان در نقد رياکاري ديگران سخن گفته است، در حالي که تشخيص آن در غايت دشواري است. زيرا ظاهر عمل ريايي و عمل مخلصانه هيچ تفاوتي نمي‌کند، يعني اخلاص و ريا اموري کاملاً دروني و باطني‌اند. سه. حافظ با مشاهده بي‌عملي بزرگان، ديگران را هم دعوت به بي‌عملي مي‌کرد: مي خور که شيخ و حافظ و مفتي و محتسب چون نيک بنگري همه تزوير مي‌کنند اما سعدي چنين کاري را شرط مردانگي نمي‌داند! و توصيه مي‌کند که نصيحت ديگران و سخنان نيک را آويزة گوش کن و در عمل به آنها بکوش حتي اگر گوينده به آنها عمل نکند: گفت عالم بگوش جان بشنو ور نماند به گفتنش کردار باطل است آنچه مدعي گويد خفته را خفته کي کند بيدار مرد بايد که گيرد اندر گوش ور نوشته است پند بر ديوار چهار. بالاتر، آنکه سعدي مي‌گفت حکمت آن است که حتي از بي‌ادبان هم ادب‌آموزي کنيم: «لقمان را گفتند: ادب از كه آموختى؟ گفت: از بى‏ادبان كه هرچه از ايشان در نظرم ناپسند آمد از فعل آن پرهيز كردم.» اما حافظ نه تنها منتقدان بلکه حتي ناصحان خود را با بدترين الفاظ خطاب مي‌کرد: ناصح به طنز گفت حرامست مي مخور گفتم به چشم و گوش به هر خر نمي‌کنم 🔸نتيجه نگاه حافظي، ايجاد فرهنگ و جامعه‌اي بي‌انعطاف، خودبرتربين، تک‌بعدي، بدبين و نااميد است؛ اما محصول نگاه سعدي، ايجاد فرهنگ و جامعه‌اي منعطف، درس‌آموز، چندجانبه‌نگر، خوش‌بين و اميدوار به آينده است. 🆔 کانال استاد احمدحسین شریفی 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🔷 ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat

🔴فرصت‌ها و برکات شبهات و نقدها 🔸قسمت پنجم: آفت برخوردهاي منفعلانه و متعصبانه با شبهات 🖊احمدحسين شريفي 🔸شبهات و نقدهاي ديني، زماني آسيب‌زايند که يا 1️⃣از سوي عالمان و فرهيختگان ديني مورد بي‌اعتنايي قرار گيرند؛ يعني مدافعان دين، با اين گمان باطل که «الباطل يموت بترک ذکره»، با بي‌اعتنايي از کنار آنها بگذرند؛ و به تعبير ديگر، آنها را نردباني براي ارتقاي سطح دين‌داري مردم و ابزاري براي عمق‌ بخشيدن به باورهاي ديني مردم قرار ندهند؛ 2️⃣و يا به صورتي متصلبانه و متعصبانه با آنها برخورد شود. يعني بدون آنکه دليلي محکم و معقول و موجه در نقد شبهات ارائه دهند، تلاش کنند عواطف و احساسات مردم را عليه شبهه‌افکنان و ناقدان تحريک کنند. اين کار ممکن است به صورت مقطعي و براي عوام الناس مفيد باشد، اما قطعاً‌ نه تنها براي فرهيختگان جامعه قانع کننده نيست؛ بلکه در دراز مدت به ضرر دين و باورهاي ديني هم خواهد بود. زيرا روشن است که استفاده از تعابير تند و اهانت‌بار به هنگام پاسخ به نقدها و شبهات، و يا پرداختن به ناقد به جاي نقد، و در شکافتن انگيزه‌ها به جاي تحليل انگيخته‌ها، به ‌صورت ضمني نشان مي‌دهد که پاسخ دهندگان از برهان و دليلي معقول و موجه کوتاه است و الا نيازي به درشت‌گويي و درشت‌خويي و انگيزه‌جويي نبود: به تعبير زيباي #سعدي: «دلايل قوي بايد و معنوي/ نه رگ‌هاي گردن به حجت قوي» و باز هم به تعبير زيباي سعدي «سنت جاهلان است که چون به دليل از خصم فرومانند، سلسلة خصومت بجنبانند». #شبهه #نقد #اخلاق_نقد 🆔 @Ahmadhoseinsharifi 🔷 ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat 🌹

🔴سخني حکيمانه از ديوانة مَرغَزَي 🖊احمدحسين شريفي 🔸#سعدي در سيزدهمين حکايت از باب هفتم بوستان (در عالم تربيت) سخني حکيمانه از #ديوانة-مرغزي [مرغز، نام مکاني ميان غور و هرات بوده است] دربارة #غيبت نقل مي‌کند: چه خوش گفت ديوانة مَرغَزَي حديثي کز آن لب به دندان گزي من ار نام مردم به زشتي برم نگويم به جز غيبت مادرم که دانند پروردگان خرد که طاعت همان به که مادر برد اين فرد هر چند ديوانه بود اما بهلول‌وار، حکيمانه مي‌گفت که چرا بايد غيبت ديگران کنيم؛ مگر نه اينکه غيبت موجب مي‌شود کارهاي خوب غيبت‌کننده براي غيبت‌شونده ثبت شود؛ خوب اگر بناست غيبت کسي را کنم، شايسته‌ترين فرد، مادرم است؛ غيبت مادرم را مي‌کنم که چنين خيراتي به او برسد و يا به خاطر او دچار عذاب و کيفر اخروي شوم. نه به خاطر ديگراني که دل خوشي از آنان ندارم. #اخلاق #اخلاق_اجتماعي 🆔 @Ahmadhoseinsharifi 🔷 ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat 🌹

🔴بی‌توجهی به داوری‌های مردمان 🖊احمدحسین شریفی 🔶#سعدي درباب دوم گلستان (در اخلاق درويشان) در حکايت 22 مي‌گويد: لطف الهي شامل حال گنه‌کار و خطاکاري شده بود و بعد از سال‌ها ابتلا به گناه و انحراف، متنبه شده و در حلقه اهل حق وارد و سبک زندگي و اخلاقيات آلوده خود را کنار گذاشته و به اخلاق پسنديده متخلق شده بود. در عين حال، از طعن طاعنان در امان نبود و دائماً دربارة او مي‌گفتند «كه بر قاعده اول است و زهد و صلاحش‏ نامُعَوَّل». بعد از مدتي، تاب‌آوري خود را در برابر اين همه طعنه و نيش و کنايه از دست داد و غمگين و دل‌آزرده، به شکایت زد اهل دلی رفت. آن بزرگ و پير کوشيد تا با تغيير نگرش و نوع نگاه او، اين تهديد و رنج را به يک فرصت براي تعالي روحي تبديل کند. به همين دليل به او گفت: 🌹«شكر اين نعمت چگونه گزارى كه بهتر از آنى كه همى ‏پندارندت» نيک باشي و بدت گويد خلق به که بد باشي و نيکت بينند ليکن مرا بين كه حسن ظن همگان در حق من به كمال است و من در عين نقصان، روا باشد انديشه بردن و تيمار خوردن.» @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴تفاوت نگاه تربیتی سعدی و حافظ 🖊احمدحسین شریفی 🔶#سعدی و #حافظ برای قرن‌های متمادی دو شاعر فرهنگ‌ساز بوده و هستند. در عین حال، تفاوت‌های فراوانی میان نگاه فرهنگی و تربیتی و اخلاقی آنان مشاهده می‌شود که در جای خود قابل مطالعه و بررسی است. به عنوان مثال، درباره نقش وارستگی مربی در تربیت، سعدی می‌گوید هر چند پاکی و وارستگی مربی نقشی جدی و انکارناپذیر در تربیت متربیان دارد؛ اما متربی نباید خود را درگیر عمل یا بی‌عملی مربی کند. وظیفه متربی این است که پندها و سخنان حکیمانه را به گوش جان بشنود و عمل کند: گفت عالم بگوش جان بشنو ور نماند به گفتنش کردار باطل است آنچه مدعي گويد خفته را خفته کي کند بيدار مرد بايد که گيرد اندر گوش ور نوشته است پند بر ديوار 🔶اما حافظ به شدت با چنین نگاهی مخالف بود و به متربیان توصیه می‌کرد که اگر مربی اهل عمل نبود، هرگز پند و نصیحت او را نباید بشنوید و عمل کنید! عنان به ميکده خواهيم تافت زين مجلس که وعظ بي‌عملان واجب است نشنيدن 🔷در این میان به نظر می‌رسد دیدگاه سعدی درست‌تر و راه‌گشاتر از دیدگاه حافظ است. خود سعدی از قول فقیهی که پسرش دیدگاهی همچون حافظ داشت، می‌گوید: «بمجرّد اين خيال باطل (که مثلا مربیان به گفته‌های خود عمل نمی‌کنند) نشايد روى از تربيت ناصحان بگردانيدن و علما را به ضلالت منسوب كردن و در طلب عالم معصوم از فوايد علم محروم ماندن» @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴به مناسبت روز بزرگداشت سعدی 🖊احمدحسین شریفی 🔶مصلح‌الدین سعدی شیرازی اشعار و نکات معنوی و اجتماعی نابی درباره ماه رمضان و روزه‌گرفتن دارد. به مناسبت روز بزرگداشت سعدی، (اول اردیبهشت) یکی از آنها را تقدیم می‌کنم: خورنده كه خیرش برآید ز دست به از صائم الدهر دنیاپرست مسلم كسی را بود روزه داشت كه درمانده‌ای را دهد نان چاشت وگرنه چه لازم كه سعیی بری ز خود بازگیری و هم خود خوری #سعدی #ماه_رمضان #روزه @Ahmadhoseinsharifi 🌹

✍️احمدحسین شریفی 🔶یکی از قواعد زیست اخلاقی، مثبت‌اندیشی است. انسان‌های اخلاقی، کسانی‌اند که وقتی با رفتارها یا پدیده‌های ذوابعاد مواجه می‌شوند، جنبه‌های مثبت، نیروبخش و حیات‌آفرین آنها را برجسته می‌کنند. 🔶خدا رحمت کند مصلح‌الدین #سعدی شیرازی را که چه زیبا این حقیقت را به تصویر کشیده است: بُوَد خار و گُل باهم اي هوشمند چه در بند خاري؟ تو گل دسته‌بند گرت زشتخويي بود در سرشت نبيني ز طاووس جز پاي زشت صفايي بدست آور اي خيره‌ روي که ننمايد آيينه‌ی تيره، روي #مثبت‌اندیشی @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🖊احمدحسین شریفی 🔶برخی ممکن است حتی از سر #خیرخواهی و فضیلت‌دوستی بر این باور باشند که باید «از کاشتن گل، در باغچه کسانی که قرار نیست به آن آب دهند خودداری کرد»، اما در فرهنگ اهل بیت توصیه می‌شود: «افعَلِ الخَيرَ إلى كُلِّ مَن طَلَبَهُ مِنكَ ، فإن كانَ مِن أهلِهِ فقَد أصَبتَ مَوضِعَهُ ، و إن لَم يَكُن مِن أهلِهِ كُنتَ أنتَ مِن أهلِهِ؛ كار نيك را براى هر كه از تو انتظار آن را دارد، انجام بده. اگر سزاوار آن باشد، به هدف زده‌ای و اگر سزاوار آن نباشد، تو شايسته آنى.» بر اساس همین فرهنگ است که #سعدی شیرازی می‌گوید: تو نیكویی كن و در دجله انداز كه ایزد در بیابانت دهد باز كه پیش از ما چو ما بسیار بودند كه نیك اندیش و بدكردار بودند بدی كردند و نیكی با تن خویش تو نیكو كار باش و بد میندیش @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴ملاقات سعدی و مولوی 🖊احمدحسین شریفی 🔶سعدی (۶۰۶-۶۹۰ق) و #مولوی (۶۰۴-۶۷۲ق) معاصر بودند. اما در اینکه آیا این دو با هم ملاقاتی داشته‌اند یا خیر، سندی قطعی در اختیار نداریم. در عین حال سعدی در باب دوم بوستان، داستان مسافرت خود و جمعی از دوستانش را به اقصای روم برای ملاقات با یک عارف را ذکر می‌کند که برخی از محققان احتمال داده‌اند آن فرد، مولوی بوده است. در عین حال این حکایت نشان می‌دهد که #سعدی دل خوشی از مولوی نداشته است: شنیدم که مردی است پاکیزه بوم شناسا و رهرو در اقصای روم من و چند سیّاح صحرانورد برفتیم قاصد به دیدار مرد سر و چشم هر یک ببوسید و دست به تمکین و عزت نشاند و نشست زرش دیدم و زرع و شاگرد و رخت ولی بی مروت چو بی بر درخت به لطف و سخن گرم رو مرد بود ولی دیگدانش عجب سرد بود همه شب نبودش قرار و هجوع ز تسبیح و تهلیل و ما را ز جوع ... به ایثار مردان سبق برده‌اند نه شب زنده داران دل مرده‌اند ... کرامت جوانمردی و نان دهی است مقالات بیهوده طبل تهی است قیامت کسی بینی اندر بهشت که معنی طلب کرد و دعوی بهشت به معنی توان کرد دعوی درست دم بی قدم تکیه گاهی است سست #خدمت #خیرخواهی @Ahmadhoseinsharifi 🌹

ٰ🔴آفت نگاه‌های تک‌بعدی 🖊احمدحسین شریفی 🔶انگلیسی‌ها ضرب المثلی دارند با این مضمون: "کسی که فقط لندن را دیده باشد، لندن را هم نمیشناسد" باید پاریس و رم و برلین را هم ببینی تا بتوانی به گونه‌ای واقع‌بینانه درباره خوبی لندن قضاوت کنی. مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی #حافظ و #سعدی را با هم مقایسه کنید، تا این حقیقت را بهتر دریابید. حافظ، به دلیل آنکه غیر از شیراز شهر دیگری را ندیده بود، جز سفری کوتاه به یزد و ...، حتی فهم درستی از فرهنگ آن عصر شیراز هم به دست نمی‌دهد. اما سعدی که ده‌ها شهر بزرگ آن روزگار را از نزدیک دیده بود و در سفر و حضر با مردمان بسیاری زندگی کرده بود، نسبت به حافظ نگاه اجتماعی به مراتب دقیق‌تر و واقع‌بینانه‌تری دارد. ٰ🔶تک منبعی بودن، انسان را متعصب و خشک و غیرمنعطف بار می‌آورد. کسی که فقط منابع اصیل اسلامی (آیات و روایات) را دیده باشد، به طور قطع و یقین فهم درستی از خود آن آیات و روایات هم ندارد. @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴حکایتی از سعدی در باب رياکاری و زهدفروشی 🔶#سعدي درباب دوم گلستان (در اخلاق درويشان) چنین حکایت می‌کند که «زاهدى مهمان پادشاهى بود. چون به طعام بنشستند كمتر از آن خورد كه‏ ارادت او بود و چون به نماز برخاستند، بيشتر از آن كرد كه عادت او، تا ظن صلاحيت در حق او زيادت كنند. چون‏ به مُقام [خانه]‌ خويش آمد، سفره خواست تا تناولى كند. پسرى صاحب فراست داشت. گفت: «اى پدر، بارى به مجلس سلطان در، طعام نخوردى؟» گفت: «در نظر ايشان چيزى نخوردم كه به كار آيد.» گفت: «نماز را هم قضا كن كه چيزى نكردى كه به كار آيد.» #اخلاق @Ahmadhoseinsharifi 🌹