#فقه_الحدیث
#رجال
* مرحوم آقای #خوئی(ره) و شیخ آقا بزرگ تهرانی(ره)، کتاب "الضعفاء" را از ابن غضائری نمی دانند.
ابن غضائری یا هر کس که مؤلف این کتاب باشد، چون به متن شناسی عنایت داشته، بر اساس تشخیص خود، با ملاحظه متن و بدون توجه به شواهد خارجی به قضاوت پرداخته و راویان را جرح کرده است.
مثلاً اگر روایتی به عقیدهٔ او دارای مضمون غلو آمیز در مسأله ولایت بوده، آن را جعلی می شمرد.
مؤلف کتاب که مظنون است ابن غضائری باشد، هر چند متن شناسانه به جرح پرداخته و این روش چندان معتبر نیست!
ولی ایشان در بیان طبقات روات و کنی و القاب و نسب و امثال آن بسیار دقیق بوده
و نظر او در این جهت👆 حتی بر نجاشی هم مقدم است.
.
💬 آیت الله #شبیری_زنجانی(حفظه الله)
کتاب جرعهای از دریا/ج4/ص355
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#روش_تحصیل
#لمعه
#سطح_مقدمات
بخش دوم (پیش نیازها)
بسم الله
برای غنی سازی فرایند تحصیل لمعه، لازم هست که حداقل 3 کار را انجام بدهید:
1⃣ آشنایی اجمالی و خلاصه با دو علم #رجال و #فقه_الحدیث
برای اینکه بفهمید شهیدین(علیهماالرحمه) چگونه با روایات تعامل کرده اند؟ لازم است که با اصطلاحات و برخی از قواعد و منابع اولیهٔ رجال و فقه الحدیث آشنا بشوید.
🔰🔰🔰
برای تحقق این دو هدف، بهترین کتاب به نظر بنده در حال حاضر :
#دانش_حدیث است
که نگارش اساتید دانشکده علوم حدیث سابق می باشد.
قبلا انتشارات جمال منتشر کرده بود الان نمیدونم.
با مطالعه این کتاب با منظومهٔ علوم حدیثی و بالخصوص رجال و فقه الحدیث آشنا می شوید.
2⃣ آشنایی مختصر با #قواعد_فقهیه
شهید ثانی(ره) در بسیاری از موارد بدون اشاره تفصیلی، برای اثبات مدعا می فرماید للأصل!
منظور از این اصل گاهی قواعد اصولی و اغلب فقهی است.
برای آشنایی با این علم هم بهترین کتاب برای شروع :
#دروس_تمهیدیه_فی_قواعد_الفقهیه
اثر آیت الله باقر ایروانی هست.
البته ترجمه هم دارد ولی پیشنهاد نمیکنم!
3⃣ مراجعه به شرح عربی
برای لمعه شروح بسیار خوبی نوشته شده است. نظر حقیر این است که به عنوان #پیش_مطالعه حتما به شرح #النجعه مرحوم علامه تستری(ره) مراجعه شود.
این کتاب به خوبی و مفصل روایات ذیل هر بحث رو بررسی کرده و در تقویت توان فقه الحدیثی و شناسایی مدل استناد به ادلهٔ لمعه مفید است.
.
❎ توجه داشته باشید که آنچه پیشنهاد شد فقط برای مرحلهٔ آشنایی بود!
طبیعی است که برای تسلط و توانمند شدن در عرصهٔ رجال و فقه الحدیث و قواعد فقهیه،
علاوه بر مطالعه کتابهایی مفصل تر، همین کتاب های معرفی شده را هم لازم هست که با استاد بخوانید.
⬅️ برای تقویت متن خوانی، ادبیات، لغت، اصول و... هم باید برنامه های جداگانه داشته باشید.
کار بر روی یک متن ظرفیت این را دارد که بهره های مختلف از آن برداشته شود.
.
انشاالله که این مطلب مفید بوده باشد
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#روش_اجتهاد
#فقه_الحدیث
"" هر روایتی که محتوای آن را به هیچ عنوان نشود با قرآن #جمع_عرفی کرد، حتی اگر صحیح السند باشد، باید کنار گذاشته شود.
ولی اگر روایتی مدلولش صرفاً مخالف #ظاهر قرآن بود، جا دارد که بحث سندی دربارهٔ آن روایت مطرح شود.""
💬 آیت الله #شبیری_زنجانی
درس خارج فقه 16 شهریور 1398
#أقول:
فرمایش استاد طرحی نو در مرحلهٔ #فقه_الحدیث از مراحل اجتهاد است.
ایشان می خواهند بفرمایند که در بررسی روایات #ابتدا مدلول و محتوای روایات بررسی شود و اگر موافقت با قرآن ولو بصورت اولیه حاصل شد، بعداً به بحث های سندی پرداخته شود.
در دروس خارج گذشته و فعلی معمولا اول سند یک روایت بررسی می شود و در مرحله بعد محتوای آن مورد توجه قرار می گیرد.
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#روش_تحصیل
#درس_خارج
✅چند نکتهٔ #مهم
دربارهٔ شرایط درس و استاد در دورهٔ درس خارج :
1⃣ اگر تازه وارد درس خارج شده اید، بهتر است از درس ساده تر شروع کنید تا حجم زیاد مباحث و اشکال و جواب های دقیق و متعدد درس، شما را خسته و نا امید نکند.
2⃣ در درسی شرکت کنید که مورد استفاده شما باشد و از آن خسته نشوید
3⃣ اگر درس استادی برای شما قابل استفاده نبود، حتی اگر اواسط بحث باشید، درس او را رها کنید!
این کار نقیصه ای برای شما نخواهد بود زیرا هدف درس خارج، رسیدن به سبک و روشی است که بتوانید بعدها از آن استفاده کنید
بنابر این معیار اصلی انتخاب درس، میزان استفادهٔ شما از آن درس است.
4⃣ چون نقش اصلی استاد، ارائه، مدیریت و آموزش #روش است، استادی را انتخاب کنید که روش و سبک را یاد بدهد و شما را به تأمل و تفکر وادار کند.
5⃣ استادی را انتخاب کنید که وقت و امکان بحث و گفتگو را داشته باشد
6⃣ استادی را انتخاب کنید که پرونده ها و دریچه های جدیدی را به روی شما باز کند
💬 استاد آیت الله #علیدوست
📚 صراط اندیشه و عمل / ص118
#أقول :
یکی دیگر از ویژگی های مهم استاد این است که بتواند #مهارت_های علمی غالباً مغفول در فرایند استنباط را به شما یاد بدهد!
مهارت هایی مانند:
#منبع_شناسی فقهی و اصولی
#مکتب_شناسی
#فقه_الحدیث
و....
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#فقه_الحدیث
#روش_شناسی_اجتهاد
#سوالات_اساسی
ما در فرایند اجتهاد، هنگام مواجهه با هر متنی که به عنوان #حدیث شناخته می شود، 3 سوال اساسی را باید پاسخ دهیم:
1⃣ آیا این متن حدیث است؟ (#احراز_صدور)
پاسخ این سوال را با #منبع_شناسی علم حدیث و نیز علم #رجال باید پاسخ گفت
اگر متنی در هیچ یک از منابع شناخته شده حدیثی نباشد نمی توان آن را حدیث به شمار آورد
همچنین اگر رجال یک سند غالباً از ضعفا باشد، فقها به آن روایت اعتنا نمی کنند
2⃣ آیا این روایت در مقام بیان حکم شرعی است؟ (#جهت_صدور)
برخی از روایات در مقام تقیه صادر شده اند، برخی دیگر اشعار به حکم عقل دارند و....
شناخت #شئون_معصوم و مقتضیات زمان صدور روایت در پاسخ به این سوال تأثیر گذار است.
3⃣ این روایت میخواهد چه بگوید؟ (#فقه_الحدیث)
بررسی معنای مفردات و ترکیبات، توجه به روایات همسو، رفع تعارض با سایر ادلهٔ و... از ارکان این مرحله هستند.
باید اذعان کرد که #فقه_الحدیث مهمترین مرحلهٔ #فرایند_اجتهاد است.
.
تسلط بر فقه الحدیث نیازمند شناخت و نیز تمرین و انس با لحن و فحوای کلام اهلبیت(علیهم السلام) است.
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#مبانی_اجتهاد
#فقه_الحدیث
#قرائن_اعتبار_حدیث
#شیخ_طوسی(ره)
شیخ طوسی(ره) در مقدمهٔ کتاب شریف #استبصار که اولین کتاب نوشته شده در موضوع حل #تعارض_روایات است، به قرائنی اشاره میکنند که از نظر ایشان باعث می شود تا یک روایت معتبر شود(فارغ از #سند آن!)
ایشان می فرمایند:
"" وما ليس بمتواتر على ضربين فضرب منه يوجب العلم أيضا، وهو كل خبر تقترن اليه قرينة توجب العلم، وما يجري هذا المجرى يجب ايضا العمل به، وهو لاحق بالقسم الاول، والقرائن اشياء كثيرة منها :
⬅️ان تكون مطابقة لادلة العقل ومقتضاه، ( #مطابقت_با_حکم_عقل)
⬅️ومنها ان تكون مطابقة لظاهر القرآن: إما لظاهره أو عمومه او دليل خطابه أو فحواه، ( #موافقت_با_ظاهر_قرآن)
فكل هذه القرائن توجب العلم وتخرج الخبر عن حيّز الآحاد وتدخله في باب المعلوم،
⬅️ ومنها ان تكون مطابقة للسنة المقطوع بها إما صريحا أو دليلا أو فحوى أو عموما، ( #موافقت_با_سنّت_قطعی)
⬅️ومنها ان تكون مطابقة لما اجمع المسلمون عليه، ( #اجماع_مسلمین)
⬅️ومنها ان تكون مطابقة لما اجمعت عليه الفرقة المحقة ( #اجماع_شیعه)
فان جميع هذه القرائن تخرج الخبر من حيّز الآحاد وتدخله في باب المعلوم وتوجب العمل به""
.
💬 شیخ_طوسی(ره)
📚 الاستبصار /مقدمه/ص3
.
#أقول :
با تحلیل این موارد و مفهوم گیری از آنها شاید بتوان به این نتیجه رسید که هر روایت مخالف با این قرائن نیز از حیّز اعتبار ساقط میشود.
فتأمل!
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#مبانی_اجتهاد
#فقه_الحدیث
#منبع_شناسی
#حدیث_نماها
#بخش1
✅ بسیاری از فقهای قدیم و جدید تذکر داده اند که در بررسی های فقهی حدیثی، هرگز نباید به کتابهای محدودی اکتفا کرد!
⬅️ برخی از قدمای از اصحاب امامیه حتی نسبت به احادیث موجود در کتب بسیار معروف مانند #تهذیب_الاحکام هم هشدار داده اند! و از اکتفا به نقل #شیخ_طوسی تحذیر کرده اند.
در کتب متأخر هم برخی از بزرگان مانند آیت الله بروجردی و دیگران، نسبت به کتاب #وسائل_الشیعه چنین نگاهی را داشتند.
🔰 در هر صورت، برای اینکه رفقای عزیز #ضرورت حدیث پژوهی جدی و وسیع، مخصوصاً در عرصهٔ استنباط احکام را بیشتر درک کنند،
⬅️ بخشی از ده ها موردی که در لسان فقها به عنوان حدیث رایج شده ولی در واقع حدیث نیست! را تقدیم خواهم کرد.
🔰🔰🔰
در ارائه این نمونه ها از کتاب بسیار خوب #حدیث_نماها، اثر استاد محمدحسن #ربانی_بیرجندی استفاده خواهیم کرد.
.
پ. ن: توجه داشته باشید که ادعای ما این نیست که این احادیث جعلی هستند!
هر چند بحث احادیث جعلی هم خودش بسیار مهم است!
🚨 بلکه منظور ما شناختن متن های مشهوری است که بسیاری از مردم و حتی فقها گمان کرده اند حدیث است، در حالیکه در هیچ منبع روایی وجود ندارد!!!
💬 #صابر_جعفرزاده
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
کانالی برای به اشتراک گذاشتن هر آنچه
می#جویم و می#یابم و می#فهمم:
🖌 #صابر_جعفرزاده
@albahes
#فقه_الحدیث
#رجال
#تصحیح_سند
قاعدۀ تبدیل سند
👤مبدع: محقق #خویی (رحمة الله علیه)
🔻قاعده:
مقدمه اول:
اگر دو فقیه معاصر(همچون شیخ طوسی و نجاشی)، "شیخ روایی" مشترکی داشتند.
مقدمه دوم:
یکی از دو فقیه(مثلا شیخ طوسی) به "اصلی"(اصول اربعمأة) سندی دارد که از طریق "شیخ رواییِ مشترک" نقل شده ولی در این طریق ضعف هست.
مقدمه سوم:
فقیه دیگر(مثلا نجاشی) نیز از طریق "شیخ رواییِ مشترک" به آن "اصل" طریق دارد ولی طریق او صحیح است.
نتیجه:
بسیار بعید است "شیخ روایی" طریق صحیح را برای شیخ طوسی نیز ذکر نکرده باشد.
بنابراین طریق شیخ به آن "اصل" نیز صحیح است.
اینکه شیخ طریق دیگرش را به اصل بیان نکرده بدان جهت است که طرق مختلف به اصول اربعمأة داشته و برخی را تبرکا در مشیخه یا فهرست ذکر کرده و برخی را اساسا ذکر نکرده است.
[معجم رجال الحدیث، ج 1، ص 78]
🔖مثال: طرق شیخ به کتب علی بن حسن بن فضال اگر چه ضعیف است ولی از آن جا که نجاشی به این کتب طریق صحیح دارد، از قاعدۀ "تبدیل سند" استفاده و طرق شیخ به این کتب را نیز صحیح میدانیم.
[ر.ک: موسوعة الامام الخویی، ج 24، ص 152 و 192]
📚منابع:
جلسۀ 46 درس خارج فقه استاد #عندلیب_همدانی در سال 96-97
و
جلسات 4 تا 7 خارس خارج فقه(قاعدۀ الزام) استاد عندلیب همدانی در سال 1399-1400
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #صابر_جعفرزاده
@albahes